1-2. Londololini vino ivisinte ivya muli Baibo vingazwa umwi ndi cakuti ivintu vimwi vyasenuka umu umi.

 PA WANDA wa winga, siwinga na nawinga yakaika sana amano kuli vino ilyasi lya winga likulanda. Siwinga na nawinga yasiuvwa sile ivisinte ivikalandwa umwi lyasi liili apa wanda wao uwa winga, lelo pa wanda uu cikaya kwati alino yavyuvwapo. U mulandu ci? Pano yakatandika ukuviomvya umu cupo cao.

² Vikwene avino cikaya nu kuyatwalane aina Klistu nga yaya avyazi. Pa myaka ingi yakauvwa amalyasi akalanda pa kukuzya ana, lelo yakatandika ukuomvya ivisinte vivyo lino yakwata umwana. Pano lyene ala yakwata umulimo wa kumukuzya. Umulimo uu utangupala! Fwandi ivintu nga vyasenuka, ivisinte vya muli Baibo vimwi vikatandika ukuomba sana kuli sweswe. Ukwene aali mulandu onga uno ya kapepa yakwe Yeova yakabelengela amalembo nu kwelenganyapo “amanda yonsi” wakwe vino yanenyile aene aina Izlaeli.—Malan. 17:19.

3. I vyani vino tumasambilila umu cipande cii?

³ Mwe yavyazi aina Klistu, mwakwata umulimo ucindame sana uwa kusambilizya ana inu pali Yeova. Lelo kwaya na vyuze vino mulinzile ukucita ukulunda pa kusambilizya ana inu pali Leza. Mulinzile ukwazwa ana inu ukutemwa sana Yeova. Mungacita uli pakuti mwazwe ana  inu ukutemwa Yeova? Umu cipande cii tumasambilila pa visinte 4 ivingazwa avyazi. (2 Tim. 3:16) Nupya tumasambilila na vino ivisinte ivya muli Baibo vyazwa sana avyazi yamwi aina Klistu.

4. I cisinte ci conga icingazwa avyazi ukwazwa anao ukutemwa Yeova? (Yakobo 1:5)

⁴ Cisinte ca Kutandikilako: Mwalenga Amano ukufuma kuli Yeova. Mwalenga ukuti Yeova amupeela amano aakwazwa ana inu ukumutemwa. (Belengini Yakobo 1:5.) Yeova sile angamupanda amano asuma. Kwaya ivingi ivingalenga tulande vivyo. Katulande pali viili. Ica nkoleelo, Yeova umuvyazi uwamanyikisya ivya kukuzya ningo ana. (Masa. 36:9) Cakwe ciili, ukupanda amano kwakwe kukaazwa lyonsi.—Eza. 48:17.

5. (a) I vyani vino iuvi lyakwe Yeova lyapekanya ivya kwazwa avyazi? (b) Ukulingana na vidyo, i vyani vino mwasambilile kuli vino Umwina na Nkazi Amorim yakuzizye ana yao?

⁵ Yeova wapekanya ivyeo ivingi sana ukuomvya Izwi Lyakwe ni iuvi lyakwe, ivyakumwazwa ukwazwa ana inu ukutemwa Yeova. (Mate. 24:45) Wakwe mungazana ukupanda amano ukungamwazwa ukwaya umu ciputulwa icakuti “Ivingazwa Ulupwa” icayanga muli Zyukini! pa myaka ingi, nupya ndakai caya na pa webusaiti itu ya jw.org. Nupya mavidyo aingi aya pa jw.org yangazwa avyazi ukuomvya ukusunda kwakwe Yeova ukukalanda pa kukuzya ana yao. *—Mapi. 2:4-6.

6. I vyani vino umuvyazi umwi umonsi walanzile pa utunguluzi uno wene nu muci wakwe yakapokelela umwi iuvi lyakwe Yeova?

⁶ Avyazi aingi yakataizya pa mapekanyo yano Yeova wikako umwi iuvi lyakwe aakayazwa. Umuvyazi umwi uwi zina lyakuti Joe walanzile ukuti: “Ukwazwa ana yatatu ukuti yaombela Yeova, usi umulimo uwangupale. Mamane nani tukapepa kuli Yeova lyonsi ukuti atwazwe. Ilingi tukayuvwa ukuti cipande cimwi nanti vidyo iciiza sile pa nsita ino tukucilondesya pakuti citwazwe ukumala intazi ino tukweti.  Lyonsi kwene tukasintilila pa kwazwa kwakwe Yeova.” Ya Joe na aci yao yazana ukuti vipande vivyo na mavidyo vikaazwa ana yao ukupalama kuli Yeova.

7. U mulandu ci uno avyazi yalinzile ukwezezya na maka ukuya icilangililo cisuma uku yana yao? (Loma 2:21)

⁷ Cisinte cakwe ciili: Mwaya icilangililo icisuma. Ana yakaika sana amano kuli vino avyazi yakacita nupya ilingi yakayakolanya. Kwene kutaya umuvyazi umumalilike. (Loma 3:23) Lelo, avyazi yalinzile ukwezya na maka ukuya icilangililo icisuma uku yana yao. (Belengini Loma 2:21.) Muvyazi umwi umonsi walanzile pa yana ati: “Yapala pamba akaonka icili consi.” Nupya walanzile nu kuti: “Yakalandilapo sile ndi cakuti vino mukuyaneena ivipusana na vino mukacita.” Fwandi nga tukulonda ukuti ana itu yatemwe Yeova sweswe kwene tulinzile ukumutemwa sana nu kulalanga ukuti twamutemwa.

8-9. I vyani vino mwasambila kuli vino Andrew na Emma yalanzile?

⁸ Kwaya inzila izingi zino avyazi yangaomvya pa kusambilizya anao ukutemwa Yeova. Umwina uwa myaka 17 uwi zina lyakuti Andrew walanzile ukuti: “Lyonsi avyazi yakatunena umulandu uno ipepo lyacindamila. Nupya nga itwaya umu kulaala yatata yakaiza itupepela pamwi nanti sile impepa mpiti. Avyazi itu yakatwiusyako ukuti: ‘Mungalanda kuli Yeova imiku yonsi ino mukulonda.’ Pa mulandu na vivyo calenga ukuti intemwe sana ukupepa nupya cikangangukila ukupepa alino nkayuvwa ukuti Yeova a Tata wane uwantemwa.” Mwe yavyazi mwaiusya ukuti vino mwatemwa Yeova, ivingalenga ukuti na ana inu yamutemwe.

⁹ Uvwini ni vyacitikiile Emma. Lino ya isi yafumile pa ng’anda yasiliile yanyina inkongole izingi. Emma walanzile kuti: “Imiku iingi ya mayo yaculanga pa mulandu nu kuulizya impiya lelo lyonsi yalandanga pali vino Yeova akasakamala nu kucitila aomvi yakwe. Ya mayo yacitanga vino yansambilizyanga.” I vyani vino tungasambilila? Mwe yavyazi ana yangasambilila kuli vino mukacita na lino ivintu ivitala.—Gala. 6:9.

10. Iinsita ci zimwi zino avyazi aina Izlaeli yalanzyanyanga na ana yao pali Yeova? (Malango 6:6, 7)

¹⁰ Cisinte cakwe citatu: Mwalanzyanya na ana inu lyonsi. Yeova wanenyile aina Izlaeli ukuti yalinzile ukusambilizya ana yao pali aliwe. (Belengini Malango 6:6, 7.) Avyazi yayo cila wanda yakwatanga masyuko aingi akulanzyanya na ana yao nu kuyavwa ukutemwa Yeova. Wakwe, umwana umonsi uwacance wayanga na isi insita ikulu ala yakulima nanti ukuzombola. Mukazyana nawe wayanga pamwi na yanyina ala yakusuma ivyakuzwala, kupikula, alino nu kuomba imilimo yuze iya pa ng’anda. Lino avyazi yakuombela pamwi na ana yafwile yalanzyanyanga amalyasi acindame. Wakwe, limwi yalandanga pa usuma wakwe Yeova na vino wayazwanga umu lupwa.

11. Iinsita ci ino avyazi aina Klistu yakakwata isyuko lya kulanzyanya na ana yao?

¹¹ Ivintu vyasenuka ndakai. Umu mpanga zimwi avyazi na ana yasikwata insita ikulu iya kuya capamwi umu wanda. Limwi avyazi yakaya uku ncito ana nayo yakaya uku sukulu. Fwandi avyazi yalinzile ukulonda insita ino yangalanzyanya na ana yao. (Efes. 5:15, 16; Filipi 1:10) Insita ya mapepo ya lupwa ikaya aali insita imwi ino avyazi yangalanzyanya na ana. Umwina  umwi uwacance uwi zina lyakuti Alexander walanzile ukuti: “Ya tata lyonsi yakapekanya ukuti tukwate mapepo ya lupwa nupya yasileka icili consi cipumvyanye. Lyene nga twamala tukatandika ukulanzyanya pali vyuze.”

12. I vyani vino umutwe wa lupwa alinzile ukwiusya lino yali pa kupepa kwa lupwa?

¹² Ndi cakuti mwemwe mutwe wa lupwa, mungacita uli pakuti ana inu yaipakizya mapepo ya lupwa? Mungaomvya ibuku lyakuti Mungaya ni Nsansa Amanda Pe! Ukuomvya ibuku lilyo kungamwavwa ukulalanzyanya ningo sana na ana inu. Nga mukulonda ukuti ana inu yamunena vino yakuyuvwa ni vikuyasakamika, mutaomvya insita ya mapepo ya lupwa uku kuyakalipila. Nupya ndi cakuti ana inu yalanda vimwi ivyativipusana ni visinte vya mu Malembo mutaayazaukila, lelo mwayataizya pa kulanda vino yakuyuvwa nu kuyakomelezya ukuti yacita vivyo lyonsi. Mungaazwa ningo sana ana inu ndi cakuti mukumanya vino yakuyuvwa.

13. Iinsita ci zyuze zino avyazi yangaomvya uku kwazwa anao ukupalama kuli Yeova?

¹³ Mwe yavyazi, mwalonda insita ino mungaomvya uku kwazwa ana inu kupalama kuli Yeova. Mutaloleela sile insita ino mukasambilila nayo Baibo ukuti aino mungayasambilizya pali Leza witu uwaya nu kutemwa. Uvwini vino umuvyazi umwi umwanaci uwi zina lyakuti Lisa walanzile, watiile: “Twaomvyanga uumbo pa kusambilizya ana itu pali Yeova. Wakwe, nga twalola simbwa wacita kamwi akalenga ukuti ana yaseke, twayazwanga ukumanya ukuti Kaumba witu akalonda twaya ni nsansa nupya watemwa umi wakwe vino naswe kwene twautemwa.”

14. U mulandu ci cacindamila avyazi ukwazwa ana yao ukusoolola ningo ivyuza? (Mapinda 13:20)

¹⁴ Cisinte icalenga 4: Mwaazwa ana inu ukusoolola ya cuza asuma. Izwi Lyakwe Leza likatuneena ukuti ya cuza yano tukasoololapo yangalenga twacita ivintu ivisuma nanti iviipe. (Belengini Mapinda 13:20, NWT.) Mwe yavyazi, uzye  mwamanya ya cuza yano ana inu yakwata? Uzye mukatala imwizizya capamwi na ya cuza ya yana inu? Mungacita uli pakuti mwazwe ana inu ukupanga ucuza na antu atemwa Yeova? (1 Kol. 15:33) Mungazwa ana inu ukusoolola ya cuza asuma ndi cakuti mukwamako antu aaya na ucuza usuma na Yeova ukuti mwizizye pamwi nayo.—Masa. 119:63.

15. I vyani vino avyazi yangacita pa kwazwa ana yao ukusoolola ya cuza asuma?

¹⁵ Uvwini vino umuvyazi umonsi uwi zina lyakuti Tony wacitanga. Walondolwile vino wene nu umuci wakwe yacisile pa kwazwa ana yao ukupanga ya cuza asuma, watiile: “Pa myaka ingi, twamanga aina na ya nkazi amisinku ni nkulilo izipusanepusane uku ng’anda. Twaliilanga pamwi nayo icakulya nu kukwatila pamwi kupepa kwa lupwa. Ii inzila isuma iyakumanyilamo atemwa Yeova nupya aakamuombela ni nsansa. Twayanga sana ni nsansa ukusunga angalizi ya viputulwa, ya misyonali na yauze, apa ng’anda. Ukuombesya kwao, ukuipeelesya, na vino yasimikanga ivyayacitikile, vyavwa sana ana itu ukupalama kuli Yeova.” Mwe yavyazi mwaombesya ukwazwa ana inu ukukwata ya cuza atemwa Yeova.

16. Mungacita uli ndi cakuti umwaninu walanda ukuti asikulonda ukulaombela Yeova?

¹⁶ Nga ndi cakuti umwana winu walanda ukuti asikulonda ukulaombela Yeova usi umulandu na vino mwaombesya ukumwavwa? Mutalinzile ukulayuvwa ukuti imufilwa ukwazwa ningo umwana winu. Pano Yeova watupeela swensi kwene untungwa wa kuisoolwela ukulamuombela nanti foo, kumwi nu mwana winu kwene. Ndi cakuti umwana winu wasoololapo ukuta ukuombela Yeova mutalinzile ukutoovoka, wanda umwi alawela kuli Yeova. Mwaiusya icilangililo ca mwana umuponge. (Luka 15:11-19, 22-24) Umwana uwali umu cilangililo ca mwana umuponge wacisile iviipe ivingi, lelo wizile atandika ukucita visuma. Yamwi yangalanda ukuti: “I lyasi sile liili  nupya vitanga vicitike.” Nomba ivintu vivyo vikacitika! Nupya i vyacitikiile umonsi uwacance uwi zina lyakuti Eli.

17. Uzye ivyacitikiile Eli vyamukomelezya uli?

¹⁷ Eli walanzile pa yavyazi yakwe ukuti: “Yaombisye ukungavwa ukutemwa Yeova ni Izwi Lyakwe, Baibo. Nomba lino nali ni myaka umupiipi na 15 nizile impondoka.” Eli watandike ukucita ivintu iviipe uku mbali, nupya atuvwilanga vino avyazi yakwe yezyanga ukumwazwako ukupalama kuli Yeova. Lino wafumile pa ng’anda watandike ukucita ivintu na vyuze iviipe. Lelo insita zimwi walanzyanyangako nu muze pali Baibo. Eli watiile: “Lino nanenanga sana umunji pali Yeova, nani nelenganyanga sana pali Yeova. Ulumbezu lwa cumi luno avyazi yakomiile umu mwenzo wane lwatandike ukukula.” Lino papisile insita, Eli wawezile kuli Yeova. * Elenganyini vino avyazi yakwe yuvwile ningo pali vino yaombisye ukumusambilizya ukutemwa Yeova lino wali sile umwance!—2 Tim. 3:14, 15.

18. Uzye mukayuvwa uli pa yavyazi aakaombesya ukusambilizya ana yao ukutemwa Yeova?

¹⁸ Mwe yavyazi, mwakwata umulimo usuma sana uwa kukuzya inkulo ipya yakwe ya kapepa yakwe Yeova. (Masa. 78:4-6) Mulimo uu utangupala, nupya tukamutaizya sana pali vino mukaombesya ukwazwa ana inu! Nga mwatwalilila ukuombesya ukwazwa ana inu ukutemwa Yeova nu kulamuvwila, mungasininkizya ukuti Tata witu uwa kwi yulu alaya nu luzango.—Efes. 6:4.