CIPANDE CA KUSAMBILILAMO 46
Vino Yeova Akatwazwa Ukuya nu Luzango Lino Tukuzizimizya
“Yeova alatwalilila ukuloleela ukumucitila ivisuma, nupya alamulanga uluse.”—EZA. 30:18.
LWIMBO NA. 3 Wewe Maka Itu, Wewe Twasintililamo
VINO TUMASAMBILILAPO a
1-2. (a) A mauzyo ci yano tumasambililapo? (b) I vyani vikalangilila ukuti Yeova akalondesya ukutwazwa?
YEOVA angatwazwa ukuzizimizya intazi nu kuya nu luzango lino tukumuombela. Akacita uli pa kutwazwa? Tungacita uli pakuti twaipakizya vino Yeova akatwazwa? Mauzyo yaa yamaasukwa umu cipande cii. Lino tutatala twasuka amauzyo yaa, lekini tulande api iuzyo ilikolineko ilyakuti: Uzye Yeova akalondesya ukutwazwa?
2 Izwi lino umutumwa paulo waomvizye muli kalata ino walembiile Aebele lingatwazwa ukuzana icasuko. Paulo walemvile ati: “Yeova ali kaazwa wane; ntalatiina. I cani cino umuntu angancita?” (Aeb. 13:6) Amabuku aakalondolola ivikomo vya muli Baibo yalanda ukuti izwi lyakuti “kaazwa,” ilyaomviwa pa cikomo cii likalozya uku muntu akaya zuwa zuwa uku muntu aakulondekwa uwazwilizyo pakuti amwazwe. Elenganyini Yeova akuutukila umu kwazwa umwi aali ni ntazi. Mungazumila ukuti ulondolozi u ukalangilila vino Yeova akalondesya ukutwazwa. Ndi cakuti Yeova watwazwa, tungaya nu luzango lino tukuzizimizya intazi.
3. Iinzila ci zitatu zino Yeova akaomvya pa kutwazwa ukuya nu luzango lino tukuzizimizya intazi?
3 Iinzila ci zimwi zino Yeova akaomvya pa kutwazwa ukuya nu luzango lino tukuzizimizya intazi? Pakuti twasuke iuzyo lii lekini tubelenge iciputulwa cimwi ica mwi buku lyakwe Ezaya. U mulandu ci? A pa mulandu wakuti amausesemo aingi yano Yeova wasokolwile kuli Ezaya yangazwa aomvi yakwe Yeova ndakai. Nupya umwingi Ezaya walondolola Yeova umu nzila iyangupale. Tungasinkizya vivyo ndi cakuti twabelenga icipande 30 ici buku lyakwe Ezaya. Ivilangililo vino Ezaya waomvya umu cipande cii vikatwazwa ukumanya vino Yeova akacita pa kwazwa antu yakwe ukupitila (1) ukukutikisya nu kwasuka mapepo itu, (2) ukututungulula, alino na (3) vino akatupaala ndakai na vino alatupaala uku nkoleelo. Lekini tulande pa nzila zii zitatu zino Yeova akatwazwilamo.
YEOVA AKAKUTIKA KULI SWESWE
4. (a) Uzye Yeova walondolwile uli Ayuda aliko umu manda yakwe Ezaya, nupya i vyani vino walesile vicitike? (b) Upaalilo ci uno Yeova wapeezile yayo ali ni cisinka kuli aliwe? (Ezaya 30:18, 19)
4 Amazwi yakutandikilapo muli Ezaya cipande 30, Yeova walondolwile Ayuda ukuti yali ‘atalame’ nu kuti yacililangako sile “ukwifya.” Watwalilile nu kulanda ukuti: “Cila nsita yakatalamila Leza, . . . nu kukana uvwa kuli vino Mwene akuyasunda.” (Eza. 30:1, 9) Pa mulandu wakuti antu yakanyile ukuvwila Yeova Ezaya wasoowile ukuti Yeova wali nu kuleka yakacule. (Eza. 30:5, 17; Yele. 25:8-11) Nupya vivyo kwene ivyacitike lino yayasenzile uku Ina Babiloni. Nomba umu Yayuda mwali yamwi aali ni cisinka nupya Ezaya wayakwatile amazwi aali nu kulenga yaye nu upaalilo. Wayanenyile ukuti wanda umwi Yeova wali nu kuyaleka yaswilile uku Yelusalemu. (Belengini Ezaya 30:18, 19.) Nupya vikwene ivyacitike. Yeova wayafumizye umu uzya umu Babiloni. Nomba papisile imyaka iingi pakuti Yeova ayakulule. Amazwi yakuti: “Nemo ne Yawe namamulolelanga pakuti namukwatila [nkamulange] uluse” yalangililanga ukuti pali nu kupita insita pakuti Ayuda aali ni cisinka yakakululwe. Nupya Aina Izlaeli ikazile imyaka 70 umu uzya umu Babiloni alino yamwi izile iyazumiliziwa ukuswilila uku Yelusalemu. (Eza. 10:21; Yele. 29:10) Lino Aina Izlaeli yali umu uzya yalilanga pa mulandu nu landa, lino yaswilile ukumwao yalilanga pa mulandu ni nsansa.
5. Uusininkizyo ci uwaya pali Ezaya 30:19?
5 Ndakai tukakomeleziwa na mazwi yakuti: “Leza waya nu luse. Wene alamutuula ndi mwamwama.” (Eza. 30:19) Esaya watwavwa ukumanya ukuti Yeova akakutika ndi cakuti twalilila kuli aliwe nupya akaasuka zuwa amapepo itu. Amazwi yaa yakatwiusyako ukuti Tata witu akaitemelwa nupya akalondesya ukwazwa yayo yonsi aakalenga uwazwilizyo kuli aliwe. Ukumanya vii kukalenga twaya nu luzango lino tukuzizimizya.
6. Uzye amazwi yakwe Ezaya yakalangilila uli ukuti Yeova akakutika uku mapepo ya yaomvi yakwe wenga na wenga?
6 I vyani vyuze vino icikomo cii cikatusambilizya pa mapepo itu? Yeova akakutika uku mapepo itu swensi wenga na wenga. U mulandu ci uno tungalandila vivyo? Icipande 30 icikomo 1 umwi buku lyakwe Ezaya mwaya amazwi aakalangilila ukuti Yeova walandanga uku antu aingi. Nomba umu lulimi luno Baibo yalembiilwemo, umu cikomo 19 mwaya amazwi akalangilila ukuti Yeova walandanga uku muntu wenga na wenga. Pano mwene Ezaya walemvile ukuti: ‘Utalalila aminsozi pano wane Yeova alakutula.’ Pa mulandu wakuti Yeova atata uwaya nu kutemwa asinena aomvi yakwe atiyatovooka ukuti, ulinzile ukuya umukome wakwe vino umwina wiya nanti nkazi waya. Lelo akatusakamala nu kwika mano uku mapepo yano tukapepa.—Masa. 116:1; Eza. 57:15.
Uzye Ezaya walozizye mwi lino walanzile pa mazwi yano Yeova walanzile akuti: “Cisi cakuleka ukuti yandeke intale mpuze”? (Lolini palaglafu 7)
7. Uzye Ezaya na Yesu yalangilile uli umulandu uno cacindamila ukutwalilila ukupepa?
7 Nga twapepa kuli Leza nu kumunena vino vikutucuzya Yeova akatupeela amaka akuti tuzizimizye intazi iyo. Nupya ndi cakuti intazi iyo itasizile ukulingana na vino tukwenekela tungalondekwa ukutwalilila ukupepa kuli Yeova pakuti atupeele amaka ya kuzizimizya. Vivyo kwene avino akalonda ukuti twacita. Tungasininkizya vivyo nga twabelenga amazwi yakwe Ezaya akuti: “Cisi cakuleka ukuti yandeke intale mpuze.” (Eza. 62:7) Uzye cii cikupiliula cani? Tulinzile ukutwalilila ukupepa kuli Yeova icakuti iciloleka kwati tusikulonda apuze. Amazwi yakwe Ezaya yakatwiusyako ivilangililo vyakwe Yesu ivikalanda apipepo ivyaya pali Luka 11:8-10, 13. Yesu watukomelizye ukupepa nu muzonda alino nu kutwalilila ukulenga umupasi wa muzilo. Nupya tungalenga Yeova ukuti atwazwe ukupingulapo ningo pa vintu.
YEOVA AKATUTUNGULULA
8. Uzye amazwi aya pali Ezaya 30:20, 21 yafikiliziwe uli mpiti?
8 Belengini Ezaya 30:20, 21. Lino asilika Aina Babiloni yazingulwike umusumba wa Yelusalemu pa mwaka onga na afu, aikazi ya mu Yelusalemu yatiile ukuvwa intete. Nomba ukulingana ni cikomo 20 na 21 Yeova walavile Ayuda ukuti ndi cakuti yalapila nu kusenuka wali nu kuyapususya. Ezaya wamile Yeova ukuti Kasambilizya wa papelapela uwalavile antu yakwe ukuti wali nu kuyasambilizya inzila zino akalonda ukuti yamupepelamo. Amazwi yaa yafikiliziwe lino Ayuda yafumile umu uzya. Yeova walangilile ukuti wali a kasambilizya wapapelapela nu kuti utunguluzi uno wapeezile antu yakwe walenzile yatandike ukumupepa nupya umu nzila isanguluke. Tukauvwa ningo ukuti twakwata Yeova kasambilizya wa papelapela.
9. I nzila ci imwi ino Yeova akatutungulwilamo ndakai?
9 Umu vikomo vii Ezaya walanzile ukuti twakolana nu musambi aakusambiliziwa na Yeova umu nzila ziili. Ica kutandikilapo Ezaya walanzile ukuti: “Mulamulola ntontonto na manso inu.” Mu cilangililo cii kasambilizya walondololwa ukuti wataimilila pa nkoleelo ya yasambi yakwe. Isyuko sana ukusambiliziwa na Leza. Uzye Yeova akatusambilizya uli? Akatusambilizya ukupitila umwi iuvi lyakwe. Tukataizya sana pa vyeo ivyuvwike vino tukapokelela umwi iuvi lyakwe Yeova. Ivyeo vino tukasambilila pa kulongana pa maukongano alino ni vikaya umu mpapulo pa mulabasa alino na vyuze vikatwazwa ukuya nu luzango lino tukuzizimizya intazi.
10. Umu nzila ci muno tukauvwa izwi lyakwe?
10 Ezaya walanzile pa nzila na yuze ino Yeova akatusambilizizyamo lino watiile: “Mulauvwa izwi lyakwe.” Paa kasesema walanzile ukuti Yeova waya wakwe kasambilizya akupitila pamwi na asambi yakwe nupya akuyalangilila inzila ino yalinzile ukupitamo. Ndakai tukauvwa Izwi Lyakwe Leza. Umu nzila ci? Izwi Lyakwe Leza Baibo lyalemvile mpiti sana ala tutatala twayako. Fwandi nga tukubelenga Baibo cikaya kwati tukuvwa izwi lyakwe Leza.—Eza. 51:4.
11. I vyani vino tulinzile ukucita pakuti twaya nu luzango lino tukuzizimizya, nupya u mulandu ci?
11 Tungacita uli pakuti twaipakizya utunguluzi uno Yeova akatupeela ukupitila umwi iuvi lyakwe nu mwi Izwi lyakwe. Uvwini ivintu viili vino Ezaya walanzile. Ica kutandikilapo watiile: “Inzila aeyi.” Cakwe ciili watiile: “Ndangini muilondele.” (Eza. 30:21) Tutalinzile sile ukupelela pa kumanya inzila lelo tulinzile nu kuilondela. Izwi Lyakwe Yeova ni vyeo vino tukasambilila umwi iuvi lyakwe vikalenga tumanye vino Yeova akalonda twacita. Nupya tukasambilila na vino tungaomvya vino tukusambilila. Ivintu vii viili vingatwazwa ukuya nu luzango lino tukuzizimizya umu mulimo wakwe Yeova. Yeova alatupaala ndi cakuti tukusambilila nu kucita vino tukusambilila.
YEOVA AKATUPAALA
12. Ukulingana na Ezaya 30:23-26, uzye Yeova akapaala uli antu yakwe?
12 Belengini Ezaya 30:23-26. Uzye usesemo uu wafikiliziwe uli uku Ayuda aswilile uku Izlaeli pa cisila ca kufuma umuuzya umu Babiloni? Yeova wayapeezile ivintu ivingi ivyali nu kuyazwa ukwikala ningo nu kutwalilila ukumuombela. Yeova wapeezile antu yakwe ivya kulya ivingi. Ni cicidamisye i cakuti wayapeezile vyonsi vino yalondekwanga pakuti yapalame kuli aliwe nu kutandika ukumupepa umu nzila isuma nupya. Antu yakwe Leza yatatazile yapokelelepo ivintu ivingi ivisuma ukufuma kuli Leza ukucila pali vino yapokelile pa nsita iya. Cikomo 26 cikalangilila ukuti Yeova wayavwile ukuvwikisya ivintu ivingi kuli kuti ukuyavwa ukuvwikisya Izwi lyakwe. (Eza. 60:2) Ivintu vino Yeova wapeezile antu yakwe vyayazwile ukutwalilila ukumuombela nu luzango nu kuya na maka.—Eza. 65:14.
13. Uzye usesemo ukalanda pa kuwezya ukupepa kwa cumi ukufikiliziwa uli ndakai?
13 Uzye usesemo ukalanda pa kuwezya ukupepa kwa cumi ukalozya na pali ndakai? Ee. Umu nzila ci? Ukufuma umu 1919 C.E., antu aingi sana yakululwa ukufuma muli Babiloni Mukalamba kuli kuti imipepele yaufi iyaya umu nsi yonsi. Yatungululwa uku ncende isuma sana iyacila na pampanga iyalavilwe iya Ina Izlaeli. Yatungululwa kuli Paladaise wa unkolanya. (Eza. 51:3; 66:8) Uzye Paladaise wa unkolanya ali cani?
14. Uzye Paladaise wa unkolanya ali cani nupya a weni akaikalamo ndakai? (Lolini Izwi Ilyatililondololwa.)
14 Ukufuma umu 1919 C.E., apakwe yakaipakizya ukwikala muli paladaise wa unkolanya. b Lino insita yayanga ikupita yayo aakwata upaalilo wa kwikala pano nsi kuli kuti amu mfwele na zyuze nayo kwene yatandike ukwingila muli paladaise wa unkolanya nu kuipakizya ivintu ivisuma vino Yeova akapeela antu yakwe.—Yoa. 10:16; Eza. 25:6; 65:13.
15. Uzye Paladaise wa unkolanya wayela kwi?
15 Aekwi ukwayela Paladaise wa unkolanya ndakai? Yakapepa yakwe Yeova yakazanwa umu mpanga zyonsi pano nsi. Fwandi paladaise wa unkolanya waya umu nsi yonsi. Fwandi ndakai asi mulandu na kuno tukaikala pano nsi tungaya muli paladaise wa unkolanya ndi cakuti sile tukutungilila ukupepa kwa cumi.
Uzye swensi wenga na wenga tungacita uli pakuti tulenge paladaise wa unkolanya ukuya umusuma sana (Lolini mapalaglafu 16-17)
16. Tungacita uli pakuti tutwalilile ukulalola ukuti paladaise wa unkolanya umusuma sana?
16 Pakuti tutwalilile ukuya muli paladaise wa unkolanya cintu cimwi icicindame sana cino tulinzile ukucita ukutwalilila ukulataizya pa kuya umu cilongano ca Ina Klistu umu nsi yonsi. Tungacita uli vivyo? Tulinzile ukutwalilila ukwika sana mano ku visuma vino aina na ya nkazi yakacita ukucila ukwika sana mano ku viipe vino yakacita. (Yoa. 17:20, 21) U mulandu ci uno cacindamila ukucita vivyo? Elenganyini pa cilangililo cii. Tukaenekela ukulola imiti isuma ipusanepusane apa ncende isuma apakwizizya. Vikwene avino caya nu mu vilongano ivyaya muli paladaise wa unkolanya ndakai mwaya antu apusanepusane yano tungakolanya uku miti. (Eza. 44:4; 61:3) Tulinzile ukusininkizya ukuti twatwalilila ukwika mano uku visuma vino aina na ya nkazi yakacita asi kuli vino yakaluvyanya. Tutalinzile ukuleka vino tukaluvyanya nanti vino yauze yakaluvyanya ukutulesya ukwika mano uku visuma ivikacitika umu cilongano ca Ina Klistu umu nsi yonsi umwaya antu alemane.
17. I vyani vino swensi tulinzile ukucita pakuti umu cilongano muye ukulemana?
17 I vyani vino cila muntu alinzile ukucita pakuti umu cilongano muye ukulemana? Tulinzile ukuya amutende. (Mate. 5:9; Loma 12:18) Lyonsi lino twacita vimwi ivingalenga umu cilongano muye umutende ala tukulenga paladaise wa unkolanya ukuya umusuma sana. Tulinzile ukulaiusya ukuti Yeova uwalenga yonsi aya muli paladaise wa unkolanya ukuya umu kupepa kwa cumi. (Yoa. 6:44) Elenganyini vino Yeova akaya sana ni nsansa ndi cakuti walola vino tukuombesya ukulenga antu yakwe yano watemwa sana ukuya alemane nu kuya nu mutende.—Eza. 26:3; Hag. 2:7.
18. I vyani vino tulinzile ukulaelenganyapo sana nupya u mulandu ci?
18 Tungacita uli pakuti twaipakizya sana ivintu ivisuma vino Leza akapeela aomvi yakwe? Tungelenganya pali vino tukasambilila umwi Izwi Lyakwe Leza alino nu mu mpapulo izikalanda pali Baibo. Ukusambilila umu mpapulo zizyo nu kwelenganyapo sana kungatwazwa ukukwata imiyele ino Aina Klistu yalinzile ukukwata ikalenga twalanga sana ukutemwa uku ina na ya nkazi umu cilongano. (Loma 12:10) Ndi cakuti tukwelenganya pa mapaalo yano tukakwata ucuza witu na Yeova ukakomelako. Nupya nga twelenganya pa visuma vino Yeova watulaya ukutucitila uku nkoleelo upaalilo witu uwa kutwalilila ukumuombela amanda pe ukakomelako. Ivintu vii vilatwazwa ukulaombela Yeova nu luzango.
TUKALONDESYA UKUTWALILILA UKUZIZIMIZYA
19. (a) Ukulingana na Ezaya 30:18, i vyani vino tungasininkizya? (b) I vyani ivilatwazwa ukuya nu luzango lino tukuzizimizya?
19 Yeova alatwazwa lino alafumyapo iviipe vyonsi ivyaya pano nsi ivikatucuzya. (Eza. 30:18) Twamanya ukuti Yeova Leza wa mulinganya atalazumilizya insi yakwe Satana ukutwalilila ukuyako. (Eza. 25:9) Twatwalilila ukulolela Yeova lino alatukulula pa wanda uwo. Ndakai tukalondesya ukutwalilila ukulataizya api syuko lino twakwata ilya kupepa, ukusambilila Baibo nu kulacita vino tukusambilila, alino nu kwelenganya pa mapaalo yano twakwata. Nga twacita vivyo, Yeova alatwazwa ukuya nu luzango lino tukuzizimizya lino tukumupepa.
LWIMBO NA. 142 Twalukutaila Ukuti Vintu Vilaziipa
a Icipande cii cimalanda pa vintu vitatu vino Yeova akacita pa kwazwa ya kapepa yakwe ukuya nu luzango lino yakuzizimizya intazi. Icipande 30 cakwe Ezaya cimatwazwa ukusambilila sana pa vintu vii vitatu. Lino tukusambilila umu cipande cii tumalola vino cacindama ukupepa kuli Yeova, ukubelenga Izwi Lyakwe alino nu kwelenganya pa mapaalo yano twakwata ndakai alino na yano tulakwata uku nkoleelo.
b IZWI ILYATILILONDOLOLWA: “Paladaise wa unkolanya” akalozya uku mutende nu kucingililwa kuno tukaya nako lino tukupepela Yeova pamwi. Yeova akatusambilizya vyonsi vino tukalondekwa ukumanya pakuti twamuombela ukwaula ukubepwa wakwe vino caya umu mipepele iingi nupya twakwata imilimo iingi iyakuomba umu mulimo wa kusimikila ilyasi lisuma pa Wene wakwe Leza. Tukaipakizya ucuza usuma na Yeova nupya tukaikala nu mutende na ina itu na ya nkazi aya nu kutemwa aakatwazwa ukuya nu luzango lino tukuzizimizya intazi zino tukakwata umu umi. Tukaingila muli paladaise wa unkolanya nga twatandika ukupepa Yeova umu nzila ino akalonda na lino twatandika ukwezya na maka ukumukolanya.
