1. Uzye tukaya uli ni nsansa nga ‘tukulondesya vyakwe Leza’?

 INSANSA zya cumi cumi zisiiza sile pa kasita kanono izisila nu kusila. Umuntu angatwalilila ukuya ni nsansa zya cumi umi wakwe onsi. Cingaya uli vivyo? Umwi Lyasi lyakwe ilya pa Mwamba, Yesu watiile: “Ansansa aantu aakalondesya vyakwe Leza, pano Uwene wa kwi yulu u wao.” (Mate. 5:3) Yesu wamanyile ukuti antunze yaumvilwe nu kulondesya ukulapepa Kaumba wao Yeova Leza. Kucita vii ali kulondesya vyakwe Leza. Nupya pa mulandu wakuti Yeova a “Leza wa nsansa,” yayo aakamupepa nayo kwene yangaya ni nsansa.—1 Tim. 1:11.

2-3. (a) Kulingana na vino Yesu walanzile, aaweni yauze aangaya ni nsansa? (b) I vyani vino tumasambilila umu cipande cii nupya u mulandu ci uno tulinzile ukusambililila ivintu kwene vivyo?

² Uzye tungaya sile ni nsansa ndi cakuti tutakweti intazi? Awe. Umwi lyasi lyakwe, Yesu walanzile pali cimwi icakuzungusya. Watiile: “Antu aakaloosya” pa mulandu ni membu zino yacita nanti pa mulandu ni viipe ivikayacitikila mu umi wao, yangaya ni nsansa. Yesu walanzile na pa antu “yano yakacuzya pa mulandu wa ulungami” nanti yano yakapontela pa mulandu wa kuya alondezi yakwe Klistu. (Mate. 5:4, 10, 11) Uzye cingacitika ukuya ni nsansa zya cumi lino ivintu vii vikutucitikila?

³ Yesu wasambilizye ukuti ukuya ni nsansa kusiiza pa mulandu ni vintu ivikatucitikila umu umi, lelo kukaiza pa mulandu nu kwika sana mano kuli vyakwe Leza nu kupalama sana kuli Leza. (Yako. 4:8) Tungacita uli vivyo? Umu cipande cii, tumalanda  pa vintu vitatu ivingalenga tuye ni nsansa zya cumi cumi.

4. I cintu ci ca kutandikilako cino tulinzile ukucita pakuti tuye ni nsansa zya cumi? (Masamu 1:1-3)

⁴ CA KUTANDIKILAKO: Pakuti tuye ni nsansa zya cumi tulinzile ukulabelenga nu kuisambilizya Baibo. Yesu wakolinye Izwi Lyakwe Leza ku vyakulya. Swe yantu ni nyama tukalondekwa ivyakulya pakuti tutwalilile ukuya nu umi. Nomba antu sile aangabelenga Izwi lyakwe Leza, nupya tulinzile ukucita vivyo. Ali mulandu uno Yesu walandiile ati: “Umuntu atange aye nu umi uku cakulya citupu, suka nu ku mazwi yonsi aakafuma mu kanwa kakwe Yeova.” (Mate. 4:4) Fwandi tutalinzile ukuleka uwanda iupita ukwaula ukubelenga Izwi lyakwe Leza Baibo. Kalemba wa Masamu watiile uwa nsansa u muntu wino “akazangila mu kuyela amazwi yakwe Yawe, nu kuyelenganya usiku nu musanya.”—Belengini Masamu 1:1-3.

5-6. (a) I vyani vino tungasambilila muli Baibo? (b) U mu nzila ci muno ukubelenga Baibo kungatwazwila?

⁵ Pa mulandu wakuti Yeova watutemwa, watulanga muli Baibo vino tungacita pakuti tuye ni nsansa umu umi. Tukasambilila pali vino akalonda ukutucitila. Tukasambilila vino tungacita pa kupalama kuli aliwe na vino tulinzile ukucita pakuti atweleele imembu. Nupya tukasambilila na pa vintu ivisuma vino watulaya uku nkoleelo. (Yele. 29:11) Icumi cii cino tukasambilila muli Baibo, cikalenga twaya ni nsansa!

⁶ Twamanya ukuti muli Baibo mwaya ivyeo ivingi ivingatwazwa mu umi witu. Nga  tukulondela vino ikatusunda, tungaya ni nsansa. Ndi cakuti mwatoovoka pa mulandu ni ntazi, mwapatulako insita ya kubelenga Izwi Lyakwe Yeova nu kwelenganyapo. Yesu watiile: “Ansansa aantu akauvwa izwi lyakwe Leza nu kulilondela!”—Luka 11:28.

7. I cani cingamwazwa kulaipakizya ukubelenga Izwi lyakwe Leza?

⁷ Lino mukubelenga Izwi lyakwe Leza, mwaikako sana amano pakuti mwaipakizya. Katulangilile, uzye vii vyatala vyamucitikilapo? Tuti umwi weleka ivyakulya vino mwatemwa sana. Nomba pa mulandu wakuti limwi mutakweti insita nanti limwi imupamviwa ni vintu vyuze, mwalya zuwa zuwa ukwaula ukuteeka umwenzo pakuti muvwe vino ivvyakulya vivyo vikuvwika. Lino mwamala ukulya, mwiusya ukuti mwalya zuwa zuwa ukwaula ukuteekela pakuti muipakizye ivyakulya vivyo. Vikwene avino cingaya nu kukubelenga Baibo. Insita zimwi tungabelenga zuwa zuwa icakuti itufilwa nu kuvwikisya ivikulandwapo. Mwaikako sana amano lino mukubelenga Izwi Lyakwe Leza. Mwaelenganya ivyacitikanga, iviunda na mazwi nu kwelenganya pali vino mukubelenga. Nga mukucita vivyo, mulaya sana ni nsansa.

8. Uzye “muomvi mutailwe nupya uwa mano” akufikilizya uli umulimo uno wapeelwa? (Lolini na futunoti.)

⁸ Yesu wasonta “umuomvi mutailwe nupya uwa mano” ukulatupekanyizizya ivyakulya pa nsita ilinge nupya tukaipakizya sana. * (Mate. 24:45) Muli vyonsi vino muomvi mutailwe akatupekanyizizya mukaya malembo ya muzilo. (1 Tesa. 2:13) Ivyeo vii vikatwazwa ukumanya vino Yeova akaelenganya vino watusokolwela muli Baibo. Ali mulandu uno tukabelengela Lupungu Lwa Mulinzi na Zyukini! ni vipande vya pa jw.org. Tukapekanya ukulongana kwa mukasi ka mulungu nu kwa pa mpela ya mulungu. Nupya tukatamba puloglamu ya JW Broadcasting^® cila mwezi ndi cakuti yafuma. Ndi cakuti tukusininkizya ukuti tukubelenga nu kuisambilizya Baibo, lyene tulacita cakwe ciili icingalenga tuye ni nsansa zya cumi cumi.

9. Icintu ci cakwe ciili cino tulinzile ukucita pakuti tuye ni nsansa zya cumi cumi?

⁹ CAKWE CIILI: Pakuti tuye ni nsansa zya cumi cumi tulinzile ukulalondela masunde yakwe Yeova. Kalemba wa Masamu watiile: “Walongo umuntu wensi akaoopa Yawe, akalondela inzila zyakwe.” (Masa. 128:1) Kutiina Yeova cikapiliula ukumucindika sana icakuti itwatiina nu kucita ivingamusosya. (Mapi. 16:6) Fwandi tukatwalilila ukuvwila masunde yakwe Yeova yano walondolola muli Baibo aakalanda pa visuma ni viipe. (2 Kol. 7:1) Tulaya sana ni nsansa ndi cakuti tukucita ivintu vino Yeova watemwa nu kutaluka ku vintu vino wapata.—Masa. 37:27; 97:10; Loma 12:9.

10. Kulingana na Loma 12:2, u mulimo ci uno twakwata?

¹⁰ Belengini Loma 12:2. Umuntu angamanya ukuti Yeova wakwata insambu zya kupingula icisuma ni ciipe, nomba alinzile nu kuipingwila ukulondela masunde yano Leza wikako. Tuti limwi umwi wamanya ukuti uteeko wikako isunde lyakuti kapisya wakwe motoka atalinzile ukusimula sana lino ali mu museo ukalamba. Nomba limwi atanga aitemelwe ukulondela isunde lilyo. Na cico cingalenga asimuzya sana ukucila mu cipimo. Tukalanga muli vino tukacita ukuti twazumila ukuti ukulondela masunde yakwe Yeova ali cintu ca mpomvu. (Mapi. 12:28) Vikwene avino na Devedi wayuvwile. Ali mulandu uno walandiile pali Yeova ukuti: “Ukandanga inzila  zyakuntwala ku umi, nga nani nkazanga cuze lino wemo waya pipi nani. Nkazangila muli wewe, amanda pe.”—Masa. 16:11, NWT.

11-12. (a) I vyani vino tulinzile ukucenjelako ndi cakuti twasakamikwa nanti ukutoovoka? (b) Uzye amazwi aaya pali Filipi 4:8 yangatwazwa uli lino tukusoolola ivyakuizanzya?

¹¹ Ndi cakuti twasakamikwa nanti ukutoovoka, tungalondekwa ukucita vimwi vingatwazwa ukuta ukulasakamikwa pa ntazi zino tukweti. Citaipa ukucita vivyo, nomba tulinzile ukucenjela pakuti tutacita ivintu vino Yeova wapata.—Efes. 5:10-12, 15-17.

¹² Muli kalata ino umutumwa Paulo walembiile aina Filipi, wakomelizye aina Klistu ukutwalilila ukwelenganya pa vintu “vilungame, . . . ivisanguluke, . . . ivyatemwikwa, [nupya] ivisuma.” (Belengini Filipi 4:8.) Nanti cakuti Paulo atalemvile mu kungatika pa vya kuizanzya, vino walemvile vingatwazwa ukusoolola ningo. Ezyini vii: Lyonsi lino mwalola izwi lyakuti “vintu” mwaelenganya pa “nyimbo,” “mafyumu,” “mabuku” nanti “vyangalo vya pa kompyuta.” Kucita vii kungamwazwa ukumanya vino Leza angalola ukuti vili ningo na vino angalola ukuti visi ningo. Tukalonda lyonsi kulalondela masunde yakwe Yeova alungame. (Masa. 119:1-3) Lyene nga twaya na kampingu musangulukes tungacita icintu icalondelelapo icingatwazwa ukuya ni nsansa zya cumi cumi.—Mili. 23:1.

13. I cintu ci cakwe citatu cingalenga tuye ni nsansa zya cumi cumi? (Yoani 4:23, 24)

¹³ CAKWE CITATU: Mwasininkizya ukuti mukukolezya ukupepa Yeova. Pa mulandu wakuti Yeova u watuumvile, tulinzile ukulamupepa. (Kuso. 4:11; 14:6, 7) Fwandi cintu cicindame cino akalonda ukuti twacita, u kulamupepela mu nzila ino akalonda ukuti twamupeepelamo kuli kuti mu “mupasi nu mu cumi.” (Belengini Yoani 4:23, 24.) Tukalonda umupasi wakwe Leza uwa muzilo ukututungulula lino tukumupepa pakuti ukupepa kwitu kwauvwana ni cumi icaya umwi Izwi lyakwe. Kupepa kwitu kulinzile ukuya inkoleelo nanti cakuti tukaikala umu mpanga muno tutakwata untungwa wa kusimikila nu kulongana nanti muno yalesya mulimo witu. Ndakai aina na ya nkazi kucila pali 100 yanyepwa pa mulandu wa kuya ya Nte Yakwe Yeova. * Nanti ciye vivyo, yatwalilila ukwezya na maka ukupepa, kuisambilizya nu kunenako yauze pali Leza na pa Wene wakwe. Ndi cakuti yatupontela nanti ukutucuzya tungatwalilila ukuya ni nsansa ukumanya ukuti Yeova waya naswe nupya alatulambula.—Yako. 1:12; 1 Pet. 4:14.

14. I vyani vyacitikiile umwina uwacance uku Tajikistan, nupya u mulandu ci?

¹⁴ Ivikacitikila aina na ya nkazi aingi vikalenga tusininkizye ukuti ivintu vii vitatu vino twalandapo i vikalenga umuntu ukuya ni nsansa asi mulandu ni vikumucitikila. Uvwini ivyacitikiile umwina uwacance Jovidoni Bobojonovu aali ni myaka 19, aakaikala uku Tajikistan uwakanyile ukwingila usilika. Pa 4 Okotoba, 2019 yamupatikizye ukufuma umu ng’anda yakwe nu kumusungila mu cifungo pa myezi imwi nupya yamusunganga kwati i cipondo. Vino yafyenzile umwina wii yavilanzile pa ledyo, pa TV nu mu manyuzipepa umu mpanga izingi. Yalanzile ukuti yamumile pakuti alape imilapo ya kwingila usilika nu kuzwala yunifomu. Pa cisila cakwe cico, amu cilye yalanzile ukuti yamuzanyile nu mulandu  nupya yamutwazile umu nkambi ya kucuziwilwamo kufikila lino kateeka wamupaapatiileko nu kuyanena ukuti yamufumye. Pa nsita yonsi ino vii vyacitikanga, umwina Jovidoni watwalilile ukuya uwa kaele nu kuya ni nsana. Wacisile uli vivyo? Lyonsi wiusyanga ukuti walondekwanga vyakwe Leza.

15. Uzye umwina Jovidoni wacitanga uli pakuti asambilile vyakwe Leza lino wali umu cifungo?

¹⁵ Lino umwina Jovidoni wali umu cifungo, wasambililanga pali Yeova nanti cakuti atakweti Baibo nanti impapulo izili zyonsi. Wacitanga uli vivyo? Aina na ya nkazi yamutwalilanga ivyakulya ale iyalembapo ilembo lya wanda pa vyola vino yamutwalilangamo ivyakulya. Fwandi wabelenganga Baibo nu kwelenganyapo cila wanda. Lino wafumile umu cifungo wanenyile yonsi aatatala yeziwapo sana ukuti: “Icicindama sana ukuomvya ningo untungwa uno mwakwata uku kuisambilizya pali Yeova lino mukubelenga Izwi lyakwe ni mpapulo.

16. I vyani vino Jovidoni wisileko sana amano?

¹⁶ Umwina wii watwalilile ukulondela masunde yakwe Yeova. Ukucila ukwika amano ku kwelenganya pa vintu iviipe nu kucita ivintu kwene vivyo, wisile sana amano pali Yeova na pali vino akalonda twacita. Umwina  Jovidoni walolanga vino ivintu vino Yeova waumba vyazipa. Cila katondo nga wazyuka, uvwanga kuno utunyi tukwimba. Usiku, watambanga umwezi ni ntanda. Walanzile ati: “Ivintu vii ukufuma kuli Yeova vyalenganga naya ni nsansa nu kukomeleziwa.” Nga tukutaizya Yeova pa vintu vino akatupeela pakuti tutwalilile ukuya nu umi na pali vino akatusambilizya, tungaya ni nsansa na cico cingalenga twazizimizya.

17. Uzye amazwi aaya pali 1 Petulo 1:6, 7 yangazwa uli umuntu aakweti intazi wakwe zino Jovidoni wakweti?

¹⁷ Jovidoni wakoleezyanga ukupepa Yeova. Wamanyile umulandu uno cacindamila ukutwalilila ukuya uwa kaele kuli Leza. Yesu watiile: “Yeova Leza wako ali wino ulinzile ukupepa, nupya wenga sile awino ulinzile ukuombela.” (Luka 4:8) Akalamba ya asilika kumwi na asilika yalondanga ukuti Jovidoni ate ukuya Nte Wakwe Yeova. Lelo wapepanga sana cila wanda umusanya nu usiku ukulenga Yeova ukuti amwazwe ukukanatoovoka nu kutwalilila ukuya nu utailo. Asi mulandu na vino yacuzyanga umwina Jovidoni, watwalilile ukuya nu utailo. Na cico calenga aye sana ni nsansa zino atakweti lino yatatala yamupatikizya ukufuma umu ng’anda umwakwe, kumuuma nu kumunyepa, nupya wakwata utailo ukome.—Belengini 1 Petulo 1:6, 7.

18. Tungacita uli pakuti tutwalilile ukuya ni nsansa?

¹⁸ Yeova wamanya vino tukalondekwa pakuti tuye ni nsansa zya cumi cumi. Ndi cakuti mwacita ivintu vitatu ivingalenga muye ni nsansa zya cumi cumi, mulatwalilila ukuya ni nsansa asi mulandu ni ntazi zino mulakwata. Lyene namwe kwene mulalanda ukuti wa nsansa “umutundu uno Leza ali Mwene wauko.”—Masa. 144:15.