1. I miyele ci ino Yeova waya nayo sana, nupya pa mulandu wakuti mwamanya vii mukayuvwa uli?

BAIBO ikatunena ukuti “Leza ukutemwa.” (1 Yoane 4:8) Uzye cii cikupiliula cani? Yeova wakwata imiyele iingi isuma sana, lelo pa miyele ii ukutemwa akuno waya nako sana. Yeova atakwata sile ukutemwa. Lelo Yeova u kutemwa. Ukutemwa kukalolekela muli vyonsi vino akacita. Fwandi tulinzile ukutaizya sana pa mulandu wakuti ukutemwa u kwalenzile Leza ukuti aumbe vyonsi ivyayako, insi ni vya umi!

2. Uupalilo ci uno twakwata pa mulandu wakuti Yeova watutemwa? (Lolini cikope cakutandikilako.)

² Yeova watemwa sana vyonsi vino waumba. Apa mulandu wakuti watutemwa twamanya ukuti alafikilizya ukulonda kwakwe apa nsita ilinge. Nupya nga wafikilizya ukulonda kwakwe, aakamuvwila yalaya nu luzango wakwe cimwi. Apa mulandu wakututemwa, Yeova “wimika uwanda uno alapingwilapo antu yonsi amu nsi mu wololoke ukupitila muli wino  wasola,” Yesu Klistu. (Milimo 17:31) Twasininkizya ukuti upinguzi uu ulacitika. Antu yano yakamuvwila yalaya ni nsansa wakwe cimwi amanda pe.

3. Uzye imikalile ya antu nga yali uli ndi cakuti Yeova ataya nu kutemwa?

³ Uzye ngi vyani ivyacitikile antu ukunkolelo ndi cakuti Yeova ataya nu kutemwa? Antu nga yatwalilile ukuiteeka, nupya nga yatwalilile ukuvulunganyiziwa nu mulwani Satana ciwa. (2 Kolinto 4:4; 1 Yoane 5:19; welengini Umbwilo 12:9, 12.) Ndi cakuti Yeova atatutemwa nga tukatina ivilacitika ukunkolelo!

4. U mulandu ci uno Yeova walesile ukuti Satana aateka?

⁴ Lino Satana wapondokile Leza, walesile nu kuti avyazi itu akutandikilapo nayo yapondokele Leza. Watwisike ndi cakuti Yeova walinga ukuteeka uumbo onsi. Satana walanzile ukuti aliwe angateeka ningo antu ukuluta Yeova. (Utandiko 3:1-5) Lyene pa mulandu wakuti Yeova wakwatisya amano, walesile ukuti Satana ateeke apa kasita kanono pakuti alole nga angateeka antu. Lelo twamanya ukwaula ukutwisika ukuti antu nanti Satana yatange yateeke ningo.

5. Uzye ivintu ivyacitika mpiti vikalangilila cani?

⁵ Ndakai insi ikuya ikwipilako sile. Apa myaka 100 iyapitapo antu ukuluta pali 100 milyoni yafwa umu nkondo. Baibo ikalanda pa “manda akusyalikizya” ukuti: “Antu aipe, nupya asomvi yene yalipisya ukuluta.” (2 Timoti 3:1, 13) Nupya Baibo ikati: “We Leza wamanya ukuti umuntu atange aisolwele umweneco uyo wakwe. Kusi umuntu uwakwata amaka apa umi wakwe.” (Yelemiya 10:23) Ivyacitika mpiti vikalangilila ukuti amazwi yaa acumi. Yeova ataumvile antu na maka akuti yangaiteeka aeneco.

6. U mulandu ci uno Yeova walekela ukuti ivipe vitwalilile ukuyako?

⁶ Pa mulandu wakuti Yeova waleka ukuti uyi utwalilile sile ukucitika pa kasita kanono, calenga tusininkizye ukuti aliwe sile uwalinga ukuteeka. Uku nkoleelo, Leza alasiisyapo ivintu vyonsi ivipe. Lyene nga wacita vii, wensi aalatwisika imitekele yakwe, ale Yeova alamonona papo kwene sile. Apa mulandu na vino twalola ivyacitika mpiti, fwandi Yeova alafumyapo ya cipondoka yaayo zuwa zuwa. Kutalatala kuye ivipe nupya.

7, 8. (a) Uzye Yeova walanga uli ukutemwa?

⁷ Yeova walanga ukutemwa umu nzila izipusane pusane. Mwatala imwelenganya ukulu nu usuma wa vintu vyonsi vino Yeova waumba. Kwaya ivipinda usiku, nupya cila cipinda usiku cakwata intanda na mapulaneti amabilyoni. Umu cipinda usiku cino twayamo, cino yakati Milky Way, mwaya intanda izingi sana, lyene pa ntanda zizyo paya ni lanzi. Ndi cakuti kutali ilanzi, nga mutaya icaumi icili consi umu nsi ii. Vii vyonsi ivyaumbwa vikalangilila ukuti  Yeova akaumba, nupya uumbo kwene uu ukalanga vino Yeova waya na mano na maka alino ni miyele yuze isuma. I cacumi ukuti “maka ya u Leza wakwe nanti yatangaloleka ningo mu manso itu, lelo yakalolekela mu vintu vino wacita.”—Loma 1:20.

⁸ Yeova wapanzile insi ukuti mwaikala ivyaumi. Vintu vyonsi ivyaya umu nsi vikaazwa antu ni inyama kwene. Yeova wapanzile icalo ca Eden umwakwikala antu nupya wayapezile na mano amalilike ni mili imalilike apakuti yangaikala amanda pe. (Welengini Umbwilo 4:11.) Nupya, Yeova ‘akaapeela icakulya uku caumi icili consi, pano luse lwakwe ulwa pe.’—Masamu 136:25.

9. Nanti cakuti Yeova a Leza uwaya nu kutemwa, i vyani vino wapata?

⁹ Yeova a Leza wakutemwa, lelo wapata ivintu iviipe. Pa Masamu, 5:4-6 pakalanda vino Yeova waya ukuti: “Wemo usi Leza wino akazangila mu uyi, awe. Usizumilizya iviipe pa manso yako.” Nupya “wapata inkomi na antu andimi ziili.”

10, 11. (a) I vyani ivilacitikila antu aipe? (b) Uzye Yeova alalambula uli aaya ni cisinka kuli aliwe?

¹⁰ Apa nsita ilinge, Yeova alasisyapo uyi onsi apa mulandu wakuti a Leza uwaya nu kutemwa nupya wapata iviipe. Baibo yalaya ukuti: Yayo akacita ivipe yalononwa, lelo “yayo alataila [Yeova] yalikala umutende umu mpanga. Kwasyala sile akasita kanono umwipe atalaya penepo.” Fwandi alwani yakwe Yeova “yalasendwa wa cunsi.”—Masamu 37:9, 10, 20.

¹¹ Nupya Baibo yalaya ukuti: “Antu aololoke yalikala umutende umu mpanga, nu kuipyana umuyayaya.” (Masamu 37:29) Antu ya cumi “yalasyukila ulongo ulumalilike.” (Masamu 37:11) U mulandu ci? A pa mulandu wakuti Yeova lyonsi akapeela ivintu ivisuma uku yaomvi yakwe a cumi. Baibo ikatunena ukuti: “Wene alayakumbula aminsonzi yonsi. Kutalaya imfwa nupya. Kutalaya ukulosya nanti ukulila, nanti ukuvwa ukuwaika. Vintu vyampiti vyati vipita.” (Umbwilo 21:4) Ala Yeova alacitila antu yakwe ivintu ivisuma wakwe cimwi yano yakalola vino wayatemwa!

12. Uzye umuntu wakaele waya uli?

¹² Baibo ikatunena ukuti: ‘Mwalolekesya umuntu musuma [nanti uwakaele], mucecete umololoke umwenzo. Pano umuntu walongo alikala umutende pano nsi. Lelo antu aipe yene yakapongelela sile pyu, nu kononwa.’ (Masamu 37:37, 38) Umuntu uwakaele akamanya Yeova nu Mwana wakwe nu kucita ukulonda kwakwe Leza. (Welengini Yoane 17:3.) Wene wazumila nu mwenzo onsi ukuti, “insi ii ya pansi ikupita, pamwi nu lunkumbwa ululi mwenemo. Lelo aakacita ukulonda kwakwe Leza alaikalilila amanda pe.” (1 Yoane 2:17) Apa mulandu wakuti impelelekezyo ya nsi ii ili umupipi, fwandi tulinzile “ukutaila  muli [Yeova], nu kulondela inzila zyakwe.”—Masamu 37:34.

13. Uzye Leza walaanga uli ukuti watemwa sana antunze?

¹³ Nanti icakuti tutamalilika, tungaacita ivikazanzya Leza. Nupya tungaya sana ya cuza yakwe Yeova pano Yesu watufwilile, pa mulandu wakuti Leza watutemwa. Yeova watumile umwanakwe ukwiza tufwila, pano akaalonda kuti antu acuvwila yakakululwe uku luyembu ni mfwa. (Welengini Loma 5:12; 6:23.) Yesu wali sana ni cisinka kuli Yeova lino wali ukwiyulu, fwandi Yeova wamanyile ukuti umwanakwe wali nu kuya uwacisinka pano nsi. Yeova uvwile sana uyi lino waweni kuno antu yakucuzya umwanakwe, pano wamutemilwe sana. Lelo, Yesu watwalilile ukutungilila ukateeka wakwe Yeova nu kulanga ukuti umuntu umumalilike angatwalilila ukuya uwa cisinka kuli Leza na lino ivintu vyatala sana.

14, 15. Uzye imfwa yakwe Yesu yazwa uli antunze?

¹⁴ Nanti icakuti Yesu wapisile umu ntazi izingi, Yesu watwalilile ukuya uwacisinka nupya watungilile insambu zino Yeova wakwata izya kuteeka. Tufwile ukutaizya sana ukuti Yesu wapeezile impolelwa lino wafwile, apakuti antunze yangakwata isyuko lya kwiza ikala nu umi wa pe umu nsi ipya! Umutumwa Paulo walondolwile ukutemwa kuno Yeova na Yesu yalangilile pa mulandu ni mpolelwa. Walondolwile ukuti: “Lino twali aula maka akucita cimwi, Klistu watufwilile swe yakaifya, pa nsita ino Leza wateinye. Pano caya icitale kuti umuntu afwile umuntu [mulungami]. Manye umwi angaposya kufwila umuntu musuma. Lelo Leza watulanga vino watutemwa, pano lino twali tucili yakaifya Klistu watufwilile.” (Loma 5:6-8) Umutumwa Yoane  nawe walemvile ukuti: “Leza watulanzile ukutemwa kwakwe pakutuma mwana wenga sile muno nsi, pakuti aliwe atupeele umi. Kuu kuli kutemwa kwakuti asi sweswe twatemwa Leza, lelo pano wene uwatutemilwe nga atuma Mwana wakwe kuti aye impolelwa ya pa maifyo itu.”—1 Yoane 4:9, 10.

¹⁵ Yesu walanzile ukuti “Leza watemilwe amu nsi nga apeela Mwana wakwe wino uwavilwe wenga, kuti wensi wino wataila munoli atakalowe, lelo aye nu umi wape.” (Yoane 3:16) Nandi icakuti Yeova wamanyile ukuti asi icangupale ukulola kuno umwana wakwe akufwa, lelo wapezile umwana wakwe impolelwa ukuti akulule antu yonsi. Vii vino wacisile vikalangilila vino watemwisya antunze. Nupya ukutemwa kwakwe ukwa manda pe. Paulo walemvile ukuti: “Pano ninsininkizya ukuti kusi nanti cimwi icingatupaatukanya ku kutemwa kwakwe Leza, cingaya imfwa, nanti umi, angeli, nanti mipasi, nanti vintu vya ndakai nanti vikwiza, kusi cintu icaya mwiyulu nanti pano nsi icingatupaatukanya ku kutemwa kwakwe Leza muli Klistu Yesu Mwene witu.”—Loma 8:38, 39.

16. Uzye Uwene wa u Mesiya i cani, nupya a weni wino Yeova wasonta ukuya Kateeka wa Wene uuwo?

¹⁶ Uteeko wakwe Leza uwa u Mesiya, nao ukalenga ukuti tusininkizye ukuti Yeova watutemwa. U mulandu ci? Pano Yeova wasolola mpiti Kateeka wino watemwa antu nupya u walinga, kulikuti Yesu Klistu. (Mapinda 8:31) Nupya antu 144,000 aasoololwa yalateeka na Yesu ukwiyulu. Ndi cakuti yatuutuluka, yakaya ukwiyulu ala yamanyile vino cuvwikanga ukuya umuntunze. (Umbwilo 14:1) Lino Yesu wali pano nsi, wasimikilanga apa Wene Wakwe Leza, nupya wasambilizye asambi ukulapepa ukuti: “Tata witu uwa mwiyulu, izina lyako licindikwe. Uwene wako wize, kulonda kwako kucitike pano nsi vino kukacitika mwiyulu.” (Mateo 6:9, 10) Fwandi tukalolela nu luzango wakwe cimwi lino mapepo itu yalaasukwa, lino uwene wakwe Leza ulaleta amapaalo aingi umu nsi!

17. Uupusano ci uwaya pa miteekele yakwe Yesu ni miteekele ya antunze?

¹⁷ Paaya upusano sana pali ukateeka wakwe Yesu ni miteekele ya antu. Imiteekele ya untunze yaleta sana inkondo izyalenga antu aingi ukufwa. Nomba Kateeka witu, Yesu, wene watutemwa sana nupya akakolanya imiyele isuma cuze yakwe Leza, sana sana ukutemwa. (Umbwilo 7:10, 16, 17) Yesu walanzile ati: “Izini kunondi, mwensi mwe yatonte nupya anyomelwa, nani namamupeela upuzo.” (Mateo 11:28-30) Ulayo uu wazipa cuze!

18. (a) I vyani ivikacitika ukutandika umu 1914? (b) I vyani vino tulasambilila umwilyasi lilondeliilepo?

¹⁸ Baibo ikalanga ukuti Uwene Wakwe Leza watandike ukuteeka umwiyulu umu 1914. Ukufuma umu mwaka kwene uuwa, kwaya umulimo wakukonganika yaayo alateeka na Yesu ukwiyulu alino ni “umba likulu cuze” ilya antu alapusuka impelelekezyo ya nsi nu kwingila umu nsi ipya. (Umbwilo 7:9, 13, 14) Uzye iumba likulu cuze lyakula ukufika pi? Uzye ivyani vino Yeova akaalonda kuti yacita? Ivyuzyo vii vilaasukwa umwilyasi lilondeliilepo.