Ndi cakuti mukulonda kuti yamwavwe vyakukanaya nu ulanda, mulazana ukuti kwaya inzila izingi sana zimwi zingamwavwa lelo zyuze zitanga zimwavwe. Nupya a pa mulandu na vino tulanzilepo mu cipande cafumako ukuti, cila muntu akalosya vipusaneko ku muze. Limwi vino vingavwa umwi asi aali vino vingavwa muze.

Nanti cingaya vivyo, kwaya inzila zimwi izyavwa antu aingi sana lino yali nu ulanda. Ivyeo kwene vivyo mwaya visinte vino vyatailwa nupya vikazanwa umwi buku lya mano lino lyalemvilwe mpiti sana, kulikuti Baibo.

• Aasambilila sana yazana ukuti inzila yii ikaazwa sana. Nomba, insita zimwi, mungalonda ukuti mwikale mwenga. Nakupya limwi mungasokela na yano yakulonda kumwavwa. Kwene vii vikacitika.

• Mutayuvwa ukuti mwemo lyonsi mukulondekwa kuya pamwi na yauze, lelo mutazinga antu yano muli nayo. Limwi antu kwene yao mungayalonda ku nkoleelo. Fwandi mwaleka yauze ukumanya vino mukulondekwa pansita iyo na vino musikulondekwa.

• Ukulingana na vino mukulondekwa, mwalola insita ino mukulondekwa ukuya na antu naino musikulondekwa.

CISINTE CI SUNDE: “Ukuya yaili cazipa kuluta ukuya wenga . . . Pano ndi wenga wapona pansi, umuze angamukatusya.”—Kasambilizya 4:9, 10.

• Kulya ivyakulya visuma kungamwazwa kucefyako kutonta kuno kukaiza pa mulandu nu kulosya. Mwaezya kulya vizao viingi, musalu ni nyama zitakwata sana mafuta.

• Mwamwa manzi aingi ni vyakumwa vyuze ivisuma.

• Nga cikumutalila sana ukulya, mwaezya kulyako tunono tunono apa nsita zingi. Munguzyako ya dokota kuti yamupeeleko mulembo ungamwazwa kuti mwalondesya ukulya. a

• Nga mukupita mukukalauka ni inzila zyuze zyakutukusizyamo umwi, vingamwavwa ukuya na melenganyao asuma. Kutukusya mwili kungamulenga nu kukwata kasita kakwelenganya pali cino mwaponzizye nanti kukanaelenganyapo pa cintu cico.

CISINTE CI SUNDE: “Pano kutaya umuntu umwi uwapata mwili wakwe. Mu cifulo cakwe cii, wene akawimula nu kuusunga ningo.”—Efeso 5:29.

• Kulala kwacindama sana, nomba kukalondekwa sana kuli yayo akulosya, pano kulosya kukaleenga muntu kutonta sana.

• Mwacenjela ni vyakumwamwamwa nu wengwa, pano vingamulesya ukulaala.

CISINTE CI SUNDE: “Lelo cingazipa ukukwata tunono ukwaula masakamika, kuluta kuivunola ukwaula muzano, umu kwezya ukuzinganya umuza.” —Kasambilizya 4:6.

• Mwaiusya ukuti antu yakalosya mu nzila zipusane pusane. Acino fwandi, mulinzile kulola inzila ino ingaomba ningo kuli mwemwe.

• Aingi yazana ukuti ndiyakulondwelelako yauze vino yakuyuvwa lino yakulosya cikayazwa kuzizimizya, lelo yauze nayo yasilonda kunenako yauze. Asambilila sana yakalanda vipusane pusane pakunenako yauze vino mukuyuvwa lino mukulosya kungazwa umwi kuzizimizya lino ali nu ulanda pa mulandu nu kufwilwa. Ngi cakuti mukulonda kulondwelela yamwi vino mukuyuvwa lyene mukufilwa kucitavivyo, limwi cingamwangukila ndi mukucita vivyo panono panono ukulondolwelako cuza winu wino mwatemwisya.

• Yamwi yakalola ukuti kulila kungayavwa ndi yali nu ulanda, yauze nayo yakalola ukuti nanti yasikulilisya cingayavwa lino yali nu ulanda.

CISINTE CI SUNDE: “Umwenzo ukaimanyila onga ivikucuzya.”—Mapinda 14:10.

• Antu yamwi atiyafwilwa yangezya kucefya ulanda uno yakweti kupitila mukumwesya uwengwa nant milembo ikavulunganya uwongo. Kwezya kucefya ulanda mu nzila yamusango uu u kuiletelela sile. Nupya kuteekeziwa kwa musango uwo u kwa pakasita sile, alino lyene mungailetelela intazi zikulu. Mwaomvya inzila zino zitanga zimuletelele lino mukulonda kucefya masakamika yano mukweti.

CISINTE CI SUNDE: “Acino tulinzile kufumako ku vintu vyonsi vino vikakowezya mili” —2 Kolinto 7:1.

• Aingi yazana ukuti cikayavwa kwililako kuli vino iviyasakamika ndi yakuombako milimo imwi ino ingayalenga sile kwilila ku ulanda pa kasita kanono.

• Mungateekeziwa pa kasita kanono ndi mukukomya ucuza, kusambililako milimo imwi, nanti kucitako vyakuizanzya.

• Nga paapita insita, vino mwatantika vingasenuka. Limwi mungalola ukuti vino mukwezya kucefyanyako ulanda vyatandika kukulilako —vyamusango uwo vikacitika.

CISINTE CI SUNDE: ‘Icintu consi icikacitika muno mu nsi ii, [cakwata insita], . . . kwaya insita ya kulosya ni nsita ya kucina.”—Kasambilizya 3:1, 4.

• Mwatandika kuomba zuwa kulingana na vino mwatantika.

• Ndi mwatwalilila kulaala, kuomba incito ni milimo yuze kulingana na vino mwatantika, vintu vyonsi vilaya sile ningo.

• Ndi cakuti lyonsi mukupamviwa kumilimo isuma, cingamwavwa ukucefyanyako cikonko.

CISINTE CI SUNDE: “Pano Leza uwalenga kuti umuntu asansamuke, umuntu atangasakamala sana pa mulandu wa manda yanono aumi wakwe umu nsi.”—Kasambilizya 5:20.

• Aingi yano yakasimwilila ku kupingula zuwa pa vintu lino sile yafwilwa yakaiza yalanguluka pa cisila.

• Ndi cingacitika, mwaleka papitako ka sita lino mutali mukuuke, kwingila incito yuze, nanti lino mutali mwankanye vintu vya mufwe vino mutalaomvya nu kuomvya.

CISINTE CI SUNDE: “Amapange ya muntu wino watekela yakamuletela umuzano, lelo yayo akazakantika mu kuomba kwao, yasikwata ivivule.”—Mapinda 21:5.

• Aingi yano yafwilwa yazana ukuti icikayavwa sana, u kuomba imilimo imwi ino ikuyalenga ukwiusya umuntu wao uwafwa.

• Ukukwata vikope nanti kulemba tusita na malyasi yano mungatemwa kulaiusya, cingamwavwa sana.

• Mwasunga ivintu vimwi vino vingamwavwa kwiusya visuma.

CISINTE CI SUNDE: “Iusini ivyapita ku manda ya cisila.”—Malango 32:7.

• Limwi mungalondekwa kupuzako.

• Ndi cakuti kuya ku kupuuza pa nsita itali kutanga kulinge, limwi mungaacitako vimwi vino mukuipakizya pa wanda onga nanti yaili, wakwe ukuya kumwi ku kutamba inyama, kuya ku kucina ku nkumba yakwe yemba nanti kuya kumwi na auzo.

• Nanti sile kucita vimwi vipusineko na vino mukaomba lyonsi.

CISINTE CI SUNDE: “Paatukini tuye swensi ku cifulo ukuli cele kuti mukapuze panono.”—Mako 6:31.

• Mwaiusya ukuti insita yonsi ino mwaomvya ku kwavwa yauze, ingamwavwa sana kuvwa ningo.

• Limwi mungatandikilapo kwazwa yano yali nu ulanda pa kufwilwa umuntu winu, wakwe aali ya cuza yakwe nanti ya lupwa yano yakulondekwa kuteekeziwa.

• Ukwazwa nu kuteekezya yauze kungamulenga kuya ni nsansa nupya mungaya na melenganyo asuma yano mukulondekwa.

CISINTE CI SUNDE: “Mukupeela mwaya upolelelo ukulu cuze kuluta mukupokelela.”—Milimo 20:35.

• Kulosya kungamwavwa kwelenganya pa vintu vya cumi cumi vicindame.

• Mwasyukila kasita kwene kaako kuceeceta vino ivintu mu umi vyaya.

• Ndi cingalinga, mwasenuka muli vino mukalola ukuti vili vicindame.

CISINTE CI SUNDE: “Cazipa ukuya ku ng’anda ya ndosya ukuluta ukuya ku ng’anda ya mateweto, pano antu apuma yalinzile kwiusya ukuti swensi kwene tulafwa.”—Kasambilizya 7:2.

 Ukuya kwene, kusi icingamala vino mwenzo wamiwaya. Lelo aingi yano yafwilwa atemwikwa yangazumila ukuti ukulondela ivisinka kwene vii, ivyativitantikwa mu cipande cii, vyayavwa sana kuteekeziwa. Kwene, asi kuti vikwene ivili mu cipande cii aali vino vingamwavwa sile kumala ulanda. Nomba nga mwezyako inzila kwene zii zimwi izyati zitantikwa mukwene, mungazana ukuti zyamwavwa kuteekeziwa sana.