•  Vino Baibo yalandapo

•  Uzye nacisungu angakwata uli mwana?

•  U mulandu ci uno umwana wavyalilwe kuli nacisungu?

•  Uzye Maliya watwalilile ukuya nacisungu?

•  Uzye nacisungu uwaviile Yesu wali umumalilike?

•  Uzye Maliya tulinzile ukumulola uli?

 Baibo ikalanda ukuti, Maliya wakweti isyuko lya kuya nyina wakwe Yesu ala acili anacisungu. Baibo yasoowile icizungusyo cii mwi buku lyakwe Ezaya nupya yalanda vino cafikiliziwe, mu mabuku ya Malandwe yakwe Mateo na Luka.

 Umu usoowelo ukalanda pa kuvyalwa kwakwe Mesiya, Ezaya walanzile ukuti: ‘Umukazyana alasenda indilwa. Aliwe alavyala umwana umonsi.’ (Ezaya 7:14) Umupasi walenzile kalemba wi Landwe Mateo aomvye amazwi amu usoowelo wakwe Ezaya lino walandanga pa kuvyalwa kwakwe Yesu kuli Maliya. Pa cisila ca kulanda ukuti Maliya wakweti indilwa mu cizungusyo, Mateo walanzile nu kuti: “Vintu vii vyonsi vyacitike kuti cifikiliziwe cino Mwene walanzile kupitila muli kasema ati, ‘Umukazyana a aatamanya umonsi alasenda indilwa nupya alavyala umwana umonsi, nga yalamutemela izina yati a Emanueli,’ (kuli kuti, ‘Leza ali nawe’).”—Mateo 1:22, 23.

 Kalemba wi Landwe Luka nawe kwene walanzile pali vino Maliya wasenzile indilwa mu cizungusyo. Walemvile ukuti Leza watumile umungeli Gabilieli “ku mukazyana umwi atamanyile umonsi, uwataisiwe nu monsi wi zina lyakuti Yosefu, uwa mu luko lwakwe Davidi. Ni zina lya mukazyana wilya wali a Maliya.” (Luka 1:26, 27) Maliya walangilile ukuti mu cumi wali a nacisungu. Lino Maliya uvwile ukuti ali nu kuya nyina wakwe Yesu, nupya Mesiya, uzizye ati: “Uzye ci cilaya uli, vino nemo intaya na monsi?”—Luka 1:34.

 Umupasi wakwe Leza alikuti amaka yakwe Leza akaomba, u walenzile Maliya asende indilwa. (Mateo 1:18) Maliya yamunenyile ukuti: “Umupasi wa muzilo uliza panuli, na maka yakwe Leza uwa papelapela yalakuvimba. Pa mulandu uu, umwana wa muzilo alaamwa u Mwana wakwe Leza.” b (Luka 1:35) Umu cizungusyo Leza wakusizye umi wa mwanakwe ukuutwala mu ndilwa yakwe Maliya, pakuti aye pa ukulu.

 Leza waomvizye umukazyana nacisungu pakuti Yesu avyalwe nu mwili umalilike pakuti angakulula antunze ku luyembu ni mfwa. (Yoane 3:16; Ayebulai 10:5) Leza wakusizye umi wakwe Yesu ukuutwala mu ndilwa yakwe Maliya. Pa cisila mupasi wa muzilo ufwile wacingilile umwana uwakulanga umunda kuti atambukilwa ukukana malilika.—Luka 1:35.

 Yesu wizile avyalwa ala umumalilike, wakwe vivi kwene vino Adamu wali lino atatala wayembuka. Baibo ikalanda pali Yesu ukuti: “Atatazile aifye.” (1 Petulo 2:22) Vino Yesu wali umumalilike, wali nu kupeela umi wakwe impolelwa kuti akulule antunze uku maifyo ni mfwa.—1 Kolinto 15:21, 22; 1 Timoti 2:5, 6.

 Baibo isisambilizya ukuti Maliya watwalilile ukuya nacisungu umi wakwe onsi. Lelo, ikalangilila ukuti Maliya wakweti ana na yauze.​—Mateo 12:46; Mako 6:3; Luka 2:7; Yoane 7:5.

 Awe foo. Ibuku limwi (New Catholic Encyclopedia) likalanda ukuti, icisambilizyo cakuti Maliya wali umumalilike “cafuma ku cizumilo cakuti Nacisungu Maliya atapyanyileko ULUYEMBU LWA PA KUTANDIKA, kufuma ku unya wakwe alikuti kufuma sile lino wali umunda muli nyina. Antu yonsi akavyalwa ku yantu yauze yakapyana uluyembu . . . Nomba Maliya wene wakweti ISYUKO iliiyele, wacingililwe ku kupyana uluyembu lwa pa kutandika.” c

 Ukupusanako ni buku lii, pataya pano Baibo ikasambilizya ukuti Maliya wali umumalilike. (Masamu 51:5; Loma 5:12) Nupya Maliya kwene umwineco walanzile ukuti wali umuyembu, lino watwazile impolelwa ya pa luyembu wakwe vivi kwene vino Masunde yakwe Mose yalanzile ukuti avino umwanaci wensi uwakwata umwana alinzile ukucita. (Aina Levi 12:2-8; Luka 2:21-24) Ibuku lino itulandapo (The New Catholic Encyclopedia) likalanda ukuti: Icisambilizyo cakuti Maliya wali umumalilike cisi ca mu Malembelo . . . Icalici sile ali lino lyapanga.”

 Maliya wakweti utailo ukome, wali ni cumwila, wali umuicefye, nupya watemilwe sana Leza. Waya pa yantu ya utailo yano tulinzile ukukolanya.—Ayebulai 6:12.

 Nanti icakuti Maliya wakweti umulimo uiyele uwa kuya nyina wakwe Yesu, Baibo isisambilizyapo ukuti tulinzile ukulamupepa nanti ukupepa kuli aliwe. Yesu atatazile apeele nyina mucinzi uiyele, nupya atatazile anene na alondezi yakwe ukucita vivyo. Nupya kutaya mabuku na yauze muno Maliya walumbulwa kuluta pa mabuku ya Malandwe alino nu muku onga uno walumbulwa mwi buku lya milimo.—Milimo 1:14.

 Amalembelo yatalandapo ukuti tulinzile ukupeela Maliya umucinzi uiyele, nupya na Ina Klistu ya kutandikilako yatatazile yamupeele mucinzi uwo. Lelo, Baibo ikasambilizya Aina Klistu ukulapepa sile Leza mutupu.—Mateo 4:10.