ARMEJ ro me rej tõmak ilo Trinity, rej tõmak bwe ewõr jilu anij ilo juon. Rein rej ba bwe Jemãn, Nejin, im Jetõb Kwõjarjar rej juon wõt Anij. Rej bar ba bwe rein jilu rej joñan wõt juon, rekajoor bõtata, im ejjel̦o̦k jinoin im jem̦l̦o̦kier. Ekkar ñan tõmak in, Jemãn ej Anij, Nejin ej Anij, im Jetõb Kwõjarjar ej Anij, bõtab rej juon wõt Anij.

Meñe elõñ armej rej tõmak ilo jilu anij ilo juon ak rejaje kilen kõmel̦el̦eiki. Mekarta, rej tõmak wõt bwe katak in ej itok jãn Baibõl̦. Bõtab, kwaar jel̦ã ke bwe naan in Trinity ak jilu anij ilo juon, ejjab wal̦o̦k ilo Baibõl̦ ñan jidik? Innem el̦aññe ejjel̦o̦k ilo Baibõl̦, etke armej rej tõmak bwe ewõr jilu anij ilo juon? Eokwe, ñan uwaake kajjitõk in, jen lale juon eoon me ekkã an armej ro kõjerbale ñan kwal̦o̦k bwe ewõr jilu anij ilo juon.

Jon 1:1 ej ba: “Ilo jinoin Naan eo, im Naan ippãn Anij, im Naan Anij.” Ilo bar juon eoon ilo ejja jebta in wõt, rijjilõk Jon ear kaalikkar bwe “Naan eo” ej Jijej. (Jon 1:14, UBS) Kõnke Baibõl̦ ej ba bwe Naan eo ej Anij, elõñ armej rej l̦õmn̦ak bwe Nejin im Jemãn rej juon wõt Anij.

Jouj im keememej bwe kar je bokin Jon ilo kajin Grik. Tokãlik, rukok ro rar ukote bok in ñan kajin ko jet. Bõtab, ke elõñ rukok in Baibõl̦ rar ukote Jon 1:1 rar jab kõjerbale naan kein “Naan ej Anij.” Etke? Kõnke ekkar ñan aer jel̦ã im mel̦el̦e kõn kajin Grik eo etto me kar kõjerbale ñan je Baibõl̦ eo, rekar lo bwe eoktak mel̦el̦ein naan kein “Naan ej Anij.” Innem rar kile bwe ej aikuj oktakl̦o̦k jidik wãween ukote naan kein. Ewi wãween? Eokwe, erkein ej jet waanjoñak ko: “Naan eo ear ãinwõt juon anij.” (A New Translation of the Bible) “Naan eo ear juon anij.” (The New Testament in an Improved Version) “Naan eo ear pãd ippãn Anij im ear ãinwõt bar Anij.” (The Translator’s New Testament) Ekkar ñan ukok kein, “Naan eo” eoktak  jãn Anij. Bõtab kõnke Naan eo eutiej jerbal eo an jãn menin kõm̦anm̦an ko jet an Jeova, Baibõl̦ ej ba bwe ej ãinwõt “juon anij.” Naan in “anij” ej mel̦el̦ein juon eo ekajoor, bõtab ejjab mel̦el̦ein eo “ekajoor bõtata.”

Enañin aolep armej rejjab jel̦ã kajin Grik, kajin eo rar kõjerbale ñan je bokin Matu ñan Revelesõn. Innem, ewi wãween bwe jen lukkuun mel̦el̦e kõn naan ko an rijjilõk Jon ilo bokin Jon 1:1? Eokwe, l̦õmn̦ak kõn waanjoñak in: Juon rũkaki ear kõmel̦el̦eik juon un ñan rijikuul̦ ro an. Tokãlik, eoktak wãween an rijikuul̦ ro mel̦el̦e kõn un eo jãn doon. Ta eo remaroñ kõm̦m̦ane? Eokwe, remaroñ kajjitõk ippãn rũkaki eo bwe en bar kõmel̦el̦eik er. Ñe enaaj lel̦o̦k mel̦el̦e ko jet, men in enaaj jipañ rijikuul̦ ro bwe en l̦apl̦o̦k aer mel̦el̦e kõn un eo. Ãindein, ñe kokõn̦aan kal̦apl̦o̦k am̦ mel̦el̦e kõn Jon 1:1, kwõmaroñ lale eoon ko jet ilo bokin Jon me rej kwal̦o̦k kõn Jijej. Ilo am̦ naaj bõk mel̦el̦e ko jet kõn Jijej, men in enaaj jipañ eok bwe kwõn bõk mel̦el̦e eo ejim̦we kõn Jon 1:1.

Ñan waanjoñak, jen lale ta eo Jon ear je ilo Jon 1 jebta 18 eoon. Eoon in ej ba: “Ejjel̦o̦k armej ear lo Anij [Ekajoor Bõtata] jabdewõt iien.” Bõtab ikijjeen Nejin, Jijej, armej rar loe. Jon ear ba: “Naan eo [Jijej] ear erom armej im ear mour ippãd. Kõmar lo an aiboojoj.” (Jon 1:14, UBS) Innem ewi wãween an Jijej maroñ joñan wõt juon ippãn Anij ke armej ro rar loe ak ejjel̦o̦k armej ear lo Anij Ekajoor Bõtata? Jon ear bareinwõt ba bwe Naan eo ear pãd “ippãn Anij.” El̦aññe Jijej ej Anij, emaroñ ke kar pãd ippãn make? Bareinwõt, Jijej make ear kaalikkar ilo Jon 17:3 bwe eoktak jãn Jemãn ilañ. Jijej ear ba ñan Jemãn, “Kwe juon wõt Anij em̦ool.” Im Jon ear kõjem̦l̦o̦ke bok eo an ilo an kar ba: “Em̦õj je men kein bwe kom̦win tõmak bwe Jijej e ri Kũraij, Nejin Anij.” (Jon 20:31) Eoon in ej kwal̦o̦k bwe Jijej ejjab Anij, bõtab ej Nejin Anij. Mel̦el̦e kein wõj ilo bokin Jon rej jipañ kõj ñan mel̦el̦e kõn naan ko ilo Jon 1:1. Aolep mel̦el̦e kein rej kwal̦o̦k bwe Jijej, Naan eo, ej “juon anij” kõnke eutiej im kajoor, bõtab ejjab joñan an utiej wõt Anij eo Ekajoor Bõtata.

Bar l̦õmn̦ak kõn waanjoñak eo kõn rũkaki eo im rijikuul̦ ro an. Bõlen jet iaan rijikuul̦ ro rej pere wõt kõmel̦el̦e ko an rũkaki eo, jekdo̦o̦n ñe ej kab m̦õj an bar kõmel̦el̦eik er. Ta eo renaaj kõm̦m̦ane? Eokwe, renaaj ilo̦k ñan ippãn bar juon rũkaki bwe en kõmel̦el̦eiki er kõn ejja men eo wõt. El̦aññe rũkaki in ej kwal̦o̦k ejja kõmel̦el̦e ko wõt an rũkaki eo m̦okta, eokwe rijikuul̦ rein renaaj kiiõ lukkuun mel̦el̦e im reban bar pere rũkaki eo aer. Ãindeinl̦o̦k wõt, el̦aññe kwõjjab lukkuun mel̦el̦e kõn ta eo Jon ear ba kõn oktak eo ikõtaan Jijej im Anij Ekajoor Bõtata, eokwe kwõn bar lale ta ko rijeje ro jet ilo Baibõl̦ rar ba. Ñan waanjoñak, jen lale ta eo Matu ear je. Ilo an kar kõnono kõn jem̦l̦o̦kin jukjukun pãd in, Matu ear je naan kein an Jijej: “Raan eo im awa eo ejjel̦o̦k juon ejel̦ã kake, im jab enjel̦ ro ilañ, jab Nejin, a Jema wõt.” (Matu 24:36) Ewi wãween an eoon in kaalikkar bwe Jijej ejjab Anij Ekajoor Bõtata?

Jijej ear ba bwe Jemãn el̦apl̦o̦k an jel̦ã jãn Nejin. El̦aññe Jijej im Anij Ekajoor Bõtata rej joñan wõt juon, eokwe Jijej enaaj kar jel̦ã “raan eo im awa eo” ãinwõt an Jemãn jel̦ã. Kõn men in, Jemãn im Nejin rejjab joñan wõt juon. Bõtab, jet remaroñ ba: “Ear wõr ruo wãween ak nemãmeen Jijej. Ilo eoon in, Jijej ej kõnnaan ilo iien eo ear itok ñan lal̦ in ilo nemãmeen armej.” El̦aññe em̦ool men in, innem ta kõn jetõb kwõjarjar? * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.) El̦aññe jetõb kwõjarjar im Anij rej juon wõt, etke Jijej ear jab ba bwe jetõb kwõjarjar ebar jel̦ã men ko Jemãn ejel̦ã?

Ilo am̦ naaj wõnm̦aanl̦o̦k wõt im katak Baibõl̦, enaaj lõñl̦o̦k eoon ko kwõnaaj loi me rej kwal̦o̦k bwe ejjel̦o̦k jilu anij ilo juon. Eoon kein renaaj kaalikkar katak eo ejim̦we im m̦ool kõn Jemãn, Nejin, im jetõb kwõjarjar.—Sam 90:2, UBS; Jerbal 7:55; Kolosse 1:15.