1, 2. (1) Ta men eo ekabũrom̦õjm̦õj ear wal̦o̦k ñan Rut im Neomi? (2) Ta l̦õmn̦ak eo an Rut im Neomi ke rej jibadekl̦o̦k Betleem?

 RUT im Neomi rej etal jãn Moab im retõpar ijoko ejjel̦o̦k armej ie. Baj pijaikl̦o̦k m̦õk an Rut reilo̦k ñan Neomi im ej l̦õmn̦ak ñããt erro naaj bõjrak im kappok jikin aerro kakkije ke ejino epaak an jota. Neomi ej jinen l̦eo kar ippãn Rut. Rut el̦ap an yokwe lel̦l̦ap in im ekõn̦aan kate joñan wõt an maroñ ñan lale im kõjparoke.

² Ilo iien in, Rut im Neomi rej bũrom̦õj wõt kõn an kar mej ro rejitõnbõro ippãerro. Elõñ iiõ ko m̦oktal̦o̦k, ear mej l̦eo pãleen Neomi. Ejjab men in wõt ak ej kab mej l̦õm̦aro ruo nejin. Etaer ej Malon im Kilion. Malon kar pãleen Rut im el̦ap an Rut lukkuun bar bũrom̦õj kake. Im kiiõ Rut im Neomi rej jibadekl̦o̦k Betleem ilo Israel. Meñe erro ej jibadekl̦o̦k juon wõt jikin, ak emaroñ kar oktak l̦õmn̦ak ko aerro jãn doon kõn jikin in erro ej etal ñane. Neomi emaroñ kar m̦õn̦õn̦õ kõnke ej ro̦o̦l ñan aelõñ eo an. Ak ta kõn Rut? Rut emaroñ kar mijak jidik im jaje ta ko renaaj wal̦o̦k ñane kõnke ear etal jãn aelõñ eo an, baam̦le eo an im ro nukũn, m̦anit im imminene ko an, im anij ko an. Ear etal jãn aolep men kein bwe en itok ñan ijin ejjab jikin.​—Riit Rut 1:3-6, UBS.

3. Kajjitõk ta ko ñe jejel̦ã uwaakier renaaj jipañ kõj ñan l̦oor joñak eo an Rut?

³ Etke Rut ear kõn̦aan em̦m̦akũt? Enaaj ewi wãween an mour ilo juon aelõñ ekããl ñane? Im enaaj ewi wãween an lale im kõjparoke Neomi? Ñe jenaaj jel̦ã uwaakin kajjitõk kein, enaaj lõñ men ko jemaroñ ekkatak ñan l̦oore joñak eo an Rut, kõrã in Moab in me ear l̦ap an tõmak ilo Jeova. (Lale bo̦o̦k eo etan, “ Juon Bok Edik ak El̦ap An Em̦m̦an.”) Ak m̦okta, jen lale ta eo ear kõm̦m̦an bwe Rut im Neomi ren em̦m̦akũt ñan Betleem.

4, 5. (1) Etke baam̦le eo an Neomi ear em̦m̦akũt ñan Moab? (2) Ta apañ ko Neomi ear iiooni ilo Moab?

⁴ Rut ear dik im rũttol̦o̦k ilo Moab, juon aelõñ ej pãd iturearin Lom̦al̦o in Mej. Aelõñin Moab ej pãd ilo jikin ko reutiej im rejepaan wõt juon. Ewõr wõjke ko ie im bar kom̦lal̦ ko me ewõr dãn ej to̦o̦r ie. Ear bar lukkuun em̦m̦an bwidej eo ilo jikin in. Innem ke ear ñũta Israel, ear em̦m̦an wõt an keinikkan ko eddek ilo Moab. Iien eo in Rut ear jino jel̦ã kajjien Malon im baam̦le eo an.

⁵ Kõn an kar ñũta Israel, l̦eo pãleen Neomi etan Elimelek ear bõk Neomi im l̦adik ro ruo nejierro jãn ijin im em̦m̦akũt ñan Moab. Rar mour ãinwõt ruwamãejet ilo jikin in. Em̦m̦akũt in aer emaroñ kar jelõt tõmak eo an kajjojo ro uwaan baam̦le in im kõm̦m̦an bwe en pen ñan er. Etke? Kõnke aolep RiIsrael ro rar aikuj keini aer kabuñ ñan Jeova ilo jikin eo eokkwõjarjar ear kããlõte. (Dt. 16:16, 17) Jekdo̦o̦n ñe men kein rar wal̦o̦k ak ear jab m̦õjn̦o̦l̦o̦k tõmak eo an Neomi. Im meñe ear kajoor wõt tõmak eo an, ak ear bũrom̦õj ke ear mej l̦eo pãleen.​—Rut 1:1-3, UBS.

6, 7. (1) Etke Neomi emaroñ kar inepata ke l̦õm̦aro nejin rar m̦areik kõrã in Moab ro? (2) Etke Neomi ej juon joñak em̦m̦an ke ear kwal̦o̦k wõt yokwe im jouj ñan Rut im Orpa?

⁶ Neomi emaroñ kar bar bũrom̦õj ke l̦õm̦aro ruo nejin rar pãleek kõrã in Moab ro. (Rut 1:4, UBS) Neomi ear jel̦ã kõn joñan an kar Ebream kate bwe Aisak en pãleek juon kõrã ej kabuñ ñan Jeova. (Jen. 24:3, 4) Tokãlik, ear wõr juon kien ñan aolep RiIsrael ro bwe ren jab kõtl̦o̦k an ro nejier pãleek armej ro jãn aelõñ ko jet. Unin kien in ej ñan kõjparok er bwe ren jab oktak im kabuñ ñan ekjab ak anij ko rewaan.​—Dt. 7:3, 4.

⁷ Bõtab, Malon im Kilion rar m̦areik kõrã in Moab ro. Jejjab lukkuun jel̦ã el̦aññe Neomi ear inepata kõn men in. Meñe emaroñ kar inepata ak ear kwal̦o̦k wõt yokwe im jouj ñan Rut im Orpa, kõrã ro pãleen em̦m̦aan ro nejin. Bõlen ear kõjatdikdik bwe juon iien kõrã rein renaaj oktak im kabuñ ñan Jeova. Baibõl̦ ejjab kwal̦o̦k ta kar l̦õmn̦ak eo an Neomi kõn Rut im Orpa, bõtab jejel̦ã bwe kõrã rein rar yokwe Neomi. Ear ejjel̦o̦k nejierro n̦a ippãn em̦m̦aan ro nejin Neomi. Rut im Orpa rar epaake Neomi. Innem, ke ear mej l̦õm̦aro pãleerro, erjel kar jipañ doon ñan kijenmej wõt.​—Rut 1:5, UBS.

8. Ta eo emaroñ kar kõm̦m̦an an Rut jino epaake Jeova?

 ⁸ Men ko Rut ear katak jãn kabuñ eo an RiMoab ro rar jab jipañe bwe en kijenmej ke ear mej l̦eo pãleen. Ekar lõñ an RiMoab ro anij, im anij eo el̦aptata iaaer ej Kimosh. (Bõn. 21:29, UBS) Wãween aer kabuñ ear lukkuun lãj im nana kõnke rar katok kõn ajri ro ñan anij ko aer. Jabdewõt men ko Rut ear katak jãn Malon ak Neomi kõn Anij eo an RiIsrael rar jipañe ñan kile bwe Jeova eoktak jãn anij ko jet. Etke? Kõnke el̦ap yokwe ippãn im ejjab lãj. (Riit Duteronomi 6:5.) Im ke ear mej l̦eo pãleen, emaroñ kar l̦apl̦o̦k wõt an Rut epaake Neomi. Bõlen ear m̦õn̦õn̦õ in roñjake an Neomi kwal̦o̦k kõn Jeova, Anij eo ekajoor. Emaroñ kar bar roñjake an Neomi kwal̦o̦k kõn men ko rekabwilõñlõñ Jeova ear kõm̦m̦ani, im wãween an kar tũriam̦o im jipañ armej ro an.

9-11. (1) Ta eo Neomi, Rut, im Orpa rar pepe in kõm̦m̦ane? (2) Ta eo jemaroñ katak jãn Neomi, Rut, im Orpa ke rar iioone men eo ekabũrom̦õjm̦õj?

⁹ Neomi ear kõn̦aan roñ ta ennaanin aelõñ in Israel. Juon raan ear roñ bwe ejako an ñũta aelõñ in. Bõlen ear roñ ennaan in jãn juon iaan ruwiakake ro rej itoitak jãn jikin ñan jikin. Jeova ear bar kõjparok armej ro an im ekar bar jino wõr m̦õñã ilo Betleem. Mel̦el̦ein ãt in Betleem ej “Im̦õn Bũreet.” Ãlikin an kar Neomi roñ kõn men in, ear kõn̦aan bar ro̦o̦l ñan ijin kapijukunen.​—Rut 1:6, UBS.

¹⁰ Ak ta kõn Rut im Orpa? Ta eo rar kõm̦m̦ane? (Rut 1:7, UBS) Eokwe, Rut im Orpa rar lukkuun epaake Neomi. Ilo aolepen iien ko rar bũrom̦õj kõn an mej l̦õm̦aro pãleer, erjel kar jipañ doon im lale doon. Bõtab, iaan kõrã rein ruo, Rut emaroñ kar l̦apl̦o̦k an epaake Neomi kõn an lukkuun jouj im kwal̦o̦k an tõmak ilo Jeova. Kõrã rein jilu rar ilo̦k ippãn doon l̦o̦k ñan Juda.

¹¹ Ta eo jemaroñ katak jãn bwebwenatoun Rut? Jej katak bwe jorrããn im men ko rekabũrom̦õjm̦õj rej wal̦o̦k ñan aolep armej jekdo̦o̦n ñe er armej em̦m̦an ak nana. (Ekl. 9:2, 11, UBS) Jej bar katak bwe ñe jej bũrom̦õj kõn an juon eo ejitõnbõro ippãd mej, em̦m̦an ñe jej kappok jipañ im kaenõm̦m̦an jãn ro jet. El̦aptata jãn ippãn ro rej epaake Jeova, Anij eo Neomi ear kabuñ ñane.​—JK. 17:17.

12, 13. (1) Etke Neomi ear kõn̦aan bwe Rut im Orpa ren ro̦o̦l ñan aelõñ eo aer? (2) Ta eo Rut im Orpa rar ba ñan Neomi?

¹² Ke relukkuun ettol̦o̦k jãn Moab, Neomi ejino inepata. Ej  l̦õmn̦ak kõn Rut im Orpa, ro eto aer yokwe e im l̦õm̦aro kar nejin. Neomi ear inepata el̦aññe ear kõm̦m̦an menin an l̦apl̦o̦k aerro eddodo kõn e. Im ear inepata kõnke ñe kõrã rein rem̦m̦akũt jãn ijo jikier, ejjab jel̦ã kilen an naaj kabwe aikuj ko aerro.

¹³ Ãliktata Neomi ej kõnnaan im ba: “Kom̦ro en jepl̦aak ñan ippãn jinemiro. [Jeova] en jouj ñan kom̦ro ãinwõt amiro kõn jouj ñan eõ im ñan likao ro nejũ remej.” Ear bar ba ñan erro bwe Jeova enaaj kajeraam̦m̦an erro im lel̦o̦k pãleerro, im enaaj em̦m̦an aerro mour. Ãlikin an ba men in, “ear mejenmaik erro” im rar kautiej ainikier im “jañ.” Jemel̦el̦e unin an Rut im Orpa lukkuun yokwe lel̦l̦ap in em̦m̦an bũruon im ejel̦ã lale armej. Ear jab bõjrak aerro akwel̦ap ñan Neomi im ba: “Jaab, kõmij iwõj ippam̦waj ñan ippãn armej ro am̦ ilo ãneo ãneem̦.”​—Rut 1:8-10, UBS.

14, 15. (1) Orpa ear jepl̦aak ñan ippãn wõn? (2) Ewi wãween an kar Neomi kajjioñ kõm̦m̦an bwe Rut en bar ro̦o̦l ñan Moab?

¹⁴ Neomi ear akwel̦ap bwe Rut im Orpa ren jepl̦aak. Ear kõmel̦el̦eik erro bwe ejjel̦o̦k an maroñ ñan jipañ erro ñe renaaj jokwe ippãn ilo Israel kõnke ejjel̦o̦k pãleen ñan an jipañ im kõjparoke erjel. Bareinwõt, ejjel̦o̦k bar nejin em̦m̦aan ñan an lel̦o̦k bwe en pãleerro im erũtto kiiõ ñan an pãlele im wõr nejin. Innem ear ba bwe ebũrom̦õj kõn an ejjel̦o̦k an maroñ in naaj lale erro kõnke ejerata. Orpa ear mel̦el̦e kõn naan kein an Neomi. Baam̦le eo an repãd ilo Moab. Innem, ewõr jinen kab im̦õn em̦ ñan an jepl̦aak. Kõn men in, ear kile bwe enaaj em̦m̦anl̦o̦k ñe ero̦o̦l ñan Moab im pãdwõt ie. Meñe Orpa ear lukkuun bũrom̦õj, ak ear mejenmaik Neomi im ro̦o̦l.​—Rut 1:11-14, UBS.

¹⁵ Ak ta kõn Rut? Eokwe Neomi ear bar ba ñane bwe en jepl̦aak ãinwõt an kar ba ñan Orpa. Bõtab, ekkar ñan bwebwenato  in, “Rut ejjab kõn̦aan jepl̦aak.” Bõlen ke Neomi ear wõnm̦aanl̦o̦k wõt im etal ilo ial̦ eo an, el̦ak reilikl̦o̦k, Rut el̦akkar l̦oore. Neomi ear ba ñane: “Rut, kõrã eo jeim̦ ej jepl̦aak ñan ippãn armej ro an im anij eo an. Kwõn bar jepl̦aak ippãn.” (Rut 1:15, UBS) Naan kein an Neomi rej kwal̦o̦k bwe Orpa ear jab baj jepl̦aak wõt ñan ippãn armej ro an ak ear bar jepl̦aak ñan anij ko an. Men in ej kaalikkar bwe ear m̦õn̦õn̦õ wõt in kabuñ ñan Kimosh im anij ko jet aer. Rut ear ke ãinwõt Orpa?

16-18. (1) Ewi wãween an kar Rut kaalikkar an m̦ool an yokwe Neomi? (2) Ta eo jemaroñ katak jãn Rut kõn an kar m̦ool an kwal̦o̦k yokwe? (Lale pija ko an kõrã rein.)

¹⁶ Ilo iien eo Rut ej l̦oorel̦o̦k Neomi, em̦õj an jek ilo bũruon kadede bwe enaaj l̦oore wõt e. Rut elukkuun yokwe Neomi im Anij eo ej kabuñ ñane. Rut ej ba: “Kwõn jab akwel̦ap bwe ña in jepl̦aak. Kwõn kõtl̦o̦k aõ ilo̦k ippam̦l̦o̦k. Jabdewõt ijo kwõj ilo̦k iel̦o̦k, inaaj bareinwõt ilo̦k iel̦o̦k; ijo kwõnaaj jokwe ie, inaaj bareinwõt jokwe. Armej ro am̦ renaaj armej ro aõ, im Anij eo am̦ enaaj aõ Anij. Ijo kwõj mej ie, inaaj bareinwõt mej im kallib ie. Ij [kallim̦ur] im̦aan mejãn Anij bwe ejjel̦o̦k juon men enaaj kõjepel kõjro, ak mej wõt!”​—Rut 1:16, 17, UBS.

¹⁷ Joñan an em̦m̦an naan kein an Rut, armej rej keememeji wõt ñan rainin meñe ear mej 3,000 iiõ ko remootl̦o̦k. Naan kein rej kaalikkar bwe Rut ear lukkuun m̦ool an yokwe Neomi. Eñin unin ear kõn̦aan pãdwõt ippãn im l̦oore. Mej wõt enaaj kar kõjepel erro. Rut ear kõn̦aan bwe armej ro an Neomi ren bar armej ro an kõnke ear likũt aolep men, ekoba anij ko an  RiMoab ro bwe en l̦oore wõt Neomi. Ej ãinwõt ñe Rut ear ba jãn aolepen bũruon bwe ekõn̦aan kabuñ ñan Jeova, Anij eo an Neomi. Ekar jab ãindein an kar Orpa l̦õmn̦ak.

¹⁸ Neomi im Rut rar wõnm̦aanl̦o̦k ilo ial̦ eo aerro ñan Betleem. Ekkar ñan juon etale, rej an̦to̦o̦nel̦o̦k bwe emaroñ kar bõk juon wiik in aerro etetall̦o̦k ñan ijin. Ejjel̦o̦k pere bwe aerro kar karwaane doon ilo ial̦ in ekar kaenõm̦m̦an erro kõnke rar bũrom̦õj wõt kõn ro rejitõnbõro ippãerro me rar mej.

19. Ta eo jej aikuj kwal̦o̦ke ñan baam̦le ko ad, ro m̦õttad, im ro ilo eklejia eo bwe jen maroñ l̦oore joñak eo an Rut?

¹⁹ Ej wal̦o̦k men ko rekabũrom̦õjm̦õj ñan aolep armej. Ilo raan kein renana me Baibõl̦ ej ba ‘enaaj kanooj pen mour,’ elõñ men ko jej luuji ilo mour ko ad ekoba ro rejitõnbõro ippãd. (2 Ti. 3:1, UBS) Rut ear kwal̦o̦k yokwe eo em̦ool. Armej eo ej kwal̦o̦k yokwe eo em̦ool enaaj tiljek wõt ñan eo ej yokwe im eban ilo̦k jãne. El̦apl̦o̦k an aorõk bwe jen kwal̦o̦k yokwe rot in ilo raan kein el̦ap nana ie. Jej aikuj kwal̦o̦k yokwe rot in ñan eo pãleer, baam̦le ko ad, ro m̦õttad, im ro ilo eklejia eo. (Riit 1 Jon 4:7, 8, 20.) Ñe jej kate kõj bwe en m̦ool ad yokwe, jej l̦oore joñak eo an Rut.

20-22. (1) Ewi wãween an kar mour eo an Neomi ilo Moab jelõte? (2) Ta eo Neomi ear bõd an l̦õmn̦ak kake? (Bar lale Jemes 1:13, UBS.)

²⁰ Ejabwe ñan baj ba bwe jej kwal̦o̦k yokwe eo em̦ool. Jej aikuj bar kaalikkar men in ilo kõm̦m̦an ko ad. Rut ear kwal̦o̦k yokwe eo em̦ool ejjab ñan Neomi wõt ak ear bar kwal̦o̦ke ñan Jeova, eo ear kããlõte bwe en an Anij.

²¹ Ãliktata, Neomi im Rut rar tõparl̦o̦k Betleem. Jikin in ej pãd iturõkin Jerusalem im ej 6 m̦ail̦ ettol̦o̦k jãne. Bõlen aolep armej ro ilo Betleem rar lukkuun jel̦ã kajjien baam̦le eo an Neomi. Etke jejel̦ã men in? Kõnke an kar jepl̦aak ñan Betleem ear menin an armej ro kõnnaan. Elõñ iaan kõrã ro remaroñ kar lukkuun kalimjeke im ba, “Ta lukkuun m̦ool ke Neomi in ke?” Alikkar bwe wãween mour eo an Neomi ilo kar Moab ear kõm̦m̦an an lukkuun oktakl̦o̦k. Turin mejãn im paotokin rar kaalikkar an kar eñtaan im bũrom̦õj.​—Rut 1:19, UBS.

²² Neomi ear bwebwenatol̦o̦k ñan kõrã ro nukũn im kõrã ro ear jokwe iturin m̦õko im̦weer kõn an kar bũrom̦õj im eñtaan. Joñan an kar bũrom̦õj ear jab kõn̦aan bwe ren kũri im ba Neomi. Ak ear kõn̦aan bwe ren kũri im ba Mera. Mel̦el̦ein ãt in  Neomi ej “M̦õn̦õn̦õ” im mel̦el̦ein Mera ej “Meo̦ ak Bũrom̦õj.” Neomi ear ãinwõt Job, eo ear mour m̦oktal̦o̦k jãne. Ear bar l̦õmn̦ak bwe Jeova Anij ear kõm̦m̦an bwe men ko rekabũrom̦õjm̦õj ren wal̦o̦k ñane.​—Rut 1:20, 21, UBS; Job 2:10; 13:24-26.

23. (1) Ta eo Rut ear jino l̦õmn̦ak kake? (2) Ta kien eo an Jeova kõn ro rejeram̦õl? (Bar lale kõmel̦el̦e jidikdik eo.)

²³ Ke Neomi im Rut rar jokwe ilo Betleem, Rut ear jino l̦õmn̦ak kõn wãween an naaj kabwe aikuj ko aerro. Ear jel̦ã bwe ear wõr juon kien jãn Jeova ñan armej ro an ilo Israel kõn kilen jipañ ro rejeram̦õl. Kien eo ear ba bwe ro rejeram̦õl remaroñ etal ñan jikin kallib ko im l̦oore rũm̦adm̦õd jonikkan ro bwe ren aini bween leen keinikkan ko rar wõtlo̦k. Ear bar wõr aer maroñ ñan bũki leen keinikkan ko rar eddek itõrerein jikin kallib ko. a (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.)—Lv. 19:9, 10, UBS; Dt. 24:19-21, UBS.

24, 25. (1) Ta eo Rut ear kõm̦m̦ane ke ear ioon likao eo ej bõk eddon jikin kallib eo an Boaz? (2) Etke ear jab pidodo jerbal eo an Rut?

²⁴ Ear iien m̦adm̦õd leen jikin kallibin barli ko. Iien in emaroñ kar wal̦o̦k ilo allõñin Eprõl̦. Rut ear etal ñan jikin kallib ko im lale wõn emaroñ kõtl̦o̦k an ae barli. Rut ear jejjete jikin kallib eo an juon em̦m̦aan etan Boaz. L̦ein ej juon em̦m̦aan em̦weiie im ewõr an bwidej. Ej bareinwõt nukũn Elimelek, l̦eo kar pãleen Neomi. Ekkar ñan Kien eo, ear wõr an Rut maroñ ñan kajju ae ilo jikin kallib ko. Meñe ãindein, ak Rut ear kajjitõk mãlim m̦okta ippãn likao eo ej bõk eddon rijerbal ro. Rut ear m̦õkaj im jinoe ae ãlikin wõt an kar likao in kamãlimi.​—Rut 1:22–2:3, 7, UBS.

²⁵ Baj l̦õmn̦akel̦o̦k m̦õk an Rut l̦oore rijerbal ro. Ilo aer jeki barli ko kõn jikõl̦ ko aer,  ej jillo̦k im bũki bween barli ko rar wõtlo̦k jãn er. Ear aini barli kein im bũki ñan juon jikin ñan an naaj bõk jãn kobbaer ãlikin wõt an ae. Jerbal in ear kam̦m̦õkm̦õk im pen, el̦aptata ñe ejino raelepl̦o̦k. Meñe ãindein, ak Rut ear wõnm̦aanl̦o̦k wõt im jerbal. An bõjrak wõt ñe ej menokadu im ej aikuj iri turin mejãn. Ear bar bõjrak ñan m̦õñã in raelep jidik ilo “ajjuur” eo. Bõlen rar kajutak ajjuur in ñan an rijerbal ro kakkije ie bwe ellore.

26, 27. (1) Kar kain armej rot Boaz? (2) Ewi wãween an kar Boaz kõm̦m̦an ñan Rut?

²⁶ Rut emaroñ kar jab kõtmãne bwe ro jet renaaj kile wõn e. Bõtab, ke Boaz ear loe Rut, ear kajjitõk ippãn likao eo ej lale rijerbal ro an kõn Rut. Boaz ear juon eo el̦ap an tõmak ilo Anij. Meñe jet iaan rijerbal ro an rar jerbal ium̦win juon wõt raan im jet iaaer kar ruwamãejet, ak ear yokyokwe er aolep ilo an ba, “[Jeova] en pãd ippemi!” Im rijerbal rein rar bar uwaake ilo aer ba ejja naan kein wõt. Boaz ear juon eo ebwe an rũtto im ear yokwe Jeova. Ear em̦m̦an an kõm̦m̦an ñan Rut ãinwõt ñe ej nejin.​—Rut 2:4-7, UBS.

²⁷ Boaz ear rõjañ Rut bwe en etal wõt ñan jikin kallib eo an im ae. Ear ba ñane bwe en pãdwõt iturin jiroñ ro jãn m̦weo im̦õn bwe em̦m̦aan ro ren jab kaabn̦õn̦õik e. Ear bar loloorjake Rut bwe en wõr kijen m̦õñã in raelep. (Riit Rut 2:8, 9, 14, UBS.) Bareinwõt, men eo em̦m̦antata Boaz ear kõm̦m̦ane ej nõbar im kakajoore Rut. Ewi wãween an kar kõm̦m̦ane men in?

28, 29. (1) Ta ko armej ro rar jel̦ã kake kõn Rut? (2) Ta ko kwõmaroñ kõm̦m̦ani ñan l̦oore joñak eo an Rut ilo an kar lõke wõt Jeova?

 ²⁸ Rut ear kile bwe el̦ap an kar Boaz jouj ñane meñe ej juon ruwamãejet. Ear kõn̦aan jel̦ã ta eo ear kõm̦m̦ane bwe Boaz en kwal̦o̦k jouj ñane. Innem ke ear kajjitõk kõn men in ippãn Boaz, Boaz ear ba ñane bwe ear roñ kõn aolep men ko rem̦m̦an ear kõm̦m̦ani ñan Neomi. Ejjel̦o̦k pere bwe Neomi ear nõbar Rut ñan kõrã ro ilo Betleem, im Boaz ear roñ kõn men kein. Ear bar jel̦ã bwe Rut ej kiiõ kabuñ ñan Jeova. Eñin unin ear ba ñane: “[Jeova] en n̦aon̦eam̦ kõn men in kwaar kõm̦m̦ane. Aet, Irooj Anij in Israel, eo kwõj itok ñan ippãn bwe en kõjparok eok, en kanooj kajeraam̦m̦an eok!”​—Rut 2:12, UBS.

²⁹ Ejjel̦o̦k pere bwe el̦ap an kar naan kein an Boaz kakajoor Rut! Men in emaroñ kar kõm̦m̦an an Rut kile bwe Jeova Anij ej kõjparoke kõn an kaalikkar an lõke E im atartar wõt ioon. Ej ãinwõt juon koon in bao ko imejatoto me ej atartar wõt ioon bao eo jinen bwe en kõjparoke. Rut ear kam̦m̦oolole Boaz kõn an kar kõnono ñane ilo jouj im kakajoore. Rut ear wõnm̦aanl̦o̦k wõt im jerbal ñan ke ejota.​—Rut 2:13, 17, UBS.

30, 31. Ta eo jemaroñ katak jãn an kar Rut kwal̦o̦k yokwe eo em̦ool, im an kar jel̦ã jerbal im kwal̦o̦k kam̦m̦oolol?

³⁰ Jerbal ko an Rut rar kaalikkar joñan an kar tõmak ilo Anij. Ej juon joñak em̦m̦an ñan kõj ilo raan kein el̦ap an pen mour ie. Rut ear jab l̦õmn̦ak bwe ro jet rej aikuj jipañe kõnke ear ejjel̦o̦k pãleen. Bõtab, ke ro jet rar jouj ñane im jipañe, el̦ap an kar kam̦m̦oolol er. Ear jab jook in kate e jerbal bwe en maroñ kabwe aikuj ko an Neomi, meñe jerbal eo an ear juon jerbal ettã. Ear l̦oore naanin rõjañ ko an Boaz kõn wãween an kõjparok e make ñe ej jerbal ippãn rijerbal ro jet. Men eo el̦aptata ear kõm̦m̦ane ej reilo̦k wõt ñan Jeova Anij bwe en jipañe im kõjparoke.

³¹ Rut ear kwal̦o̦k yokwe eo em̦ool. Ear juon eo ettã bũruon, ejel̦ã jerbal, im ejel̦ã kwal̦o̦k kam̦m̦oolol. El̦aññe jej l̦oore joñak eo an Rut, enaaj l̦apl̦o̦k ad tõmak ilo Jeova, im jenaaj bar juon joñak em̦m̦an ñan ro jet. Ak ewi wãween an kar Jeova lale im kõjparok Rut im Neomi? Eokwe, jenaaj lale ilo katak in tok juon.