1. Ta eo elõñ armej ro ilo raan kein el̦ap wõt aer l̦õmn̦ak kake?

 KWÕJ ke kile bwe elukkuun lõñ armej ilo raan kein el̦ap wõt aer l̦õmn̦ak kõn er make? Ñan waanjoñak, jet armej rej lukkuun kate er ñan post ilo online bwe ren kõmjãje im kwal̦o̦k kõn kõttõpar ko aer. Ijoke, jejjo wõt armej rej kaiboojoj Jeova Anij. Ilo katak in, jenaaj kõnono kõn ta mel̦el̦ein ñan kaiboojoj Jeova im ta ko rej kõm̦akũt kõj ñan kõm̦m̦ane men in. Jenaaj bareinwõt katak kõn wãween ad maroñ lel̦o̦k aiboojoj eo ej tõllo̦kũn an Anij bõke im wãween an nãj make kaiboojoje etan ejjabto jãn kiiõ.

TA MEL̦EL̦EIN ÑAN KAIBOOJOJ JEOVA?

2. Ewi wãween an kar Jeova kwal̦o̦k aiboojoj eo an ilo Tol̦ Sainai? (Bar lale pija eo.)

² Ta mel̦el̦ein aiboojoj? Ilo Baibõl̦, naan in “aiboojoj” emaroñ jitõñl̦o̦k ñan jabdewõt men me ej kõm̦m̦an an juon men ak armej lukkuun em̦m̦an im kabwilõñlõñ. Jeova ear kwal̦o̦k aiboojoj eo an ejjabto ãlikin an kar lo̦mo̦o̦rene aelõñin Israel jãn aer kõm̦akoko ilo Ijipt. Pijaikl̦o̦k men in: Elõñ milien ri-Israel ro rej kuktok ippãn doon ilo lal̦in Tol̦ Sainai bwe ren roñjake ennaan jãn Anij eo aer. Ilo idiñ, juon kõdo̦ ekilmeej ej kaapool̦e tol̦ in. Innem tokãlik ejino m̦akũtkũt lal̦, ejjaromrom lañ, ejjourur, im ewõr juon ainikien el̦ap jãn juon jilel. (Ex. 19:​16-18; 24:17; Sam 68:8) Baj l̦õmn̦ak m̦õk joñan an kar ri-Israel ro bwilõñ ke Jeova ear kwal̦o̦k aiboojoj eo an.

3. Ta mel̦el̦ein ñan kaiboojoj Jeova?

³ Bõtab ta kõn armej ro? Jemaroñ ke kaiboojoj Jeova? Aet, jemaroñ. Juon wãween jemaroñ kaiboojoj Jeova ej ikijjeen ad kwal̦o̦k ñan ro jet kõn men ko rekabwilõñlõñ ear kõm̦m̦ani im  kadkad ko an rem̦m̦an. Jemaroñ bar kaiboojoj Anij ikijjeen ad lel̦o̦k aolep nõbar ñan E kõn men ko jaar maroñ kõtõpraki kõn wõt kajoor eo an. (Ais. 26:​12, UBS) Kiiñ Devid ear juon eo elukkuun em̦m̦an joñak eo an ikijjeen an kar kaiboojoj Jeova. Ilo jar eo an im̦aan mejãn aolepen aelõñin Israel, Devid ear ba ñan Anij: “Am̦, O Jeova, l̦apin, im kajoor, im maroñ, im aiboojoj, im anjo̦, im utiejen; bwe aolepen men ko ilo lañ im ilo lal̦, Am̦.” Ãlikin an kar Devid jar, “aolepen [armej ro] rar nõbar Jeova.”—1 Kro. 29:​11, 20.

4. Ewi wãween an kar Jesus kaiboojoj Jeova?

⁴ Ke Jesus ear pãd ijin ioon lal̦, ear kaiboojoj Jemãn ikijjeen an kar kwal̦o̦k bwe Jeova eo ear lel̦o̦k kajoor ñane bwe en maroñ kõm̦m̦ani menin kabwilõñlõñ ko. (Mark 5:​18-20) Jesus ear bareinwõt kaiboojoj Jeova ikijjeen men ko ear kõnono kaki kõn Jemãn im wãween an kar kõm̦m̦an ñan ro jet. Juon iien, Jesus ear katakin armej ro ilo im̦õn kabuñ eo. Ekar wõr juon kõrã ijin me juon jetõb ettoon ear mo̦k n̦a ippãn ium̦win 18 iiõ ko. Kõn men in, kõrã in ekar kob diin im ear jab maroñ kajim̦we an jutak. Ejjel̦o̦k pere men in ear lukkuun kaeñtaan e! Kõn an Jesus tũriam̦okake kõrã in, ear kepaake im ba ñane ilo jouj: “Kõrã en̦, enaaj jako am̦ nañinmej.” Innem ear likũt pein ioon kõrã eo im ear kajju jim̦we diin, im kõrã eo ear “jino nõbar Anij.” Ear lukkuun kam̦m̦oolole Jeova kõn an kar kõm̦m̦an bwe en bar ãjmour! (Luk 13:​10-13) Alikkar bwe ear wõr un ko rem̦m̦an unin an kar kõrã in kaiboojoj Jeova, im men in ej bar m̦ool ñan kõj.

TA KO REJ KÕM̦AKŨT KÕJ ÑAN KAIBOOJOJ JEOVA?

5. Etke jej kautiej Jeova?

⁵ Jej kaiboojoj Jeova kõnke jej lukkuun kautiej E. Elukkuun lõñ un ko unin ad aikuj kautiej Jeova. Ej eo ekajoor bõtata, im ejjel̦o̦k joñan kajoor eo an. (Sam 96:​4-7) Bareinwõt, jej lo mãlõtlõt eo an el̦ap ilo menin kõm̦anm̦an ko an. E eo ej Wũnjãn mour im ej letok aolep men ko jej aikuji bwe jen maroñ wõnm̦aanl̦o̦k wõt im mour. (Rev. 4:11) Ej juon eo etiljek. (Rev. 15:4) Ej lo tõprak ilo aolep men ko ej kõm̦m̦ani, im aolep iien ej kajejjet kallim̦ur ko an. (Jos. 23:​14, UBS) Eñin unin ri-kanaan Jeremaia ear ba men in kõn Jeova: “Ippãn rimmãlõtlõt otemjej in aelõñ ko im ilo aelõñ otemjej, ejjel̦o̦k ãinwõt Kwe”! (Jrm. 10:​6, 7) Alikkar bwe elukkuun lõñ un ko unin ad aikuj kautiej eo Jemãdwõj ilañ. Bõtab jejjab baj kautieje wõt, ak el̦ap ad bar yokwe E.

6. Etke jej yokwe Jeova?

⁶ Jej kaiboojoj Jeova kõnke el̦ap ad yokwe E. L̦õmn̦ak kõn jet iaan kadkad ko rem̦m̦an an Jeova me rej kõm̦akũt kõj ñan yokwe E. Ej juon eo el̦ap an tũriam̦o. (Sam 103:13; Ais. 49:15) Emel̦el̦e kõn eñjake ko ad; ñe jej metak, ej bareinwõt metak. (Zek. 2:8) Ear kõm̦m̦an bwe en lukkuun pidodo ad kepaake im jem̦jerãiki. (Sam 25:​14, UBS; Jrb. 17:27) Im ettã bũruon; “ej make kõttãik E bwe en lo men ko ilañ kab ilo lal̦ [im] Ej kõjerkak ri-jeram̦õl jãn ilowaan bũñal.” (Sam 113:​6, 7) Ejjel̦o̦k pere bwe kadkad kein an rem̦m̦an rej kõm̦akũt kõj ñan kaiboojoj Anij eo ad.—Sam 86:12.

7. Ta jeraam̦m̦an eo ejejuwaan me ewõr ippãd?

⁷ Jej kaiboojoj Jeova kõnke jekõn̦aan bwe ro jet ren jel̦ã kajjien. Elukkuun lõñ rejjab jel̦ã m̦ool eo kõn Jeova. Etke? Kõnke em̦õj an Setan tõlpilouk er ikijjeen an kajeeded mel̦el̦e ko reriab kõn Jeova. (2 Kor. 4:4) Em̦õj an Setan kõm̦m̦an an armej rein tõmak bwe Jeova ej juon Anij me ellulu, ejjab kea kõn armej, im bwe ej wũnjãn aolep apañ ko rej wal̦o̦k ilo lal̦ in. Bõtab jejel̦ã m̦ool eo kõn Anij eo  ad! Ewõr ippãd jeraam̦m̦an eo ñan kwal̦o̦k ñan ro jet lukkuun kain Anij rot E. Ilo ad ãindein, jenaaj maroñ kaiboojoj Jeova. (Ais. 43:10) El̦ap an Sam jebta 96 kõnono kõn aorõkin ad kaiboojoj Jeova. Ilo ad etale jet iaan eoon ko ilo jebta in, l̦õmn̦ak kõn wãween ko kwõmaroñ kaiboojoj Jeova, juon men ej tõllo̦kũn an bõke.

EWI WÃWEEN JEMAROÑ KAIBOOJOJ JEOVA, JUON MEN EJ TÕLLO̦KŨN AN BÕKE?

8. Ta juon iaan wãween ko jemaroñ kaiboojoj Jeova? (Sam 96:​1-3)

⁸ Riit Sam 96:​1-3. Jemaroñ kaiboojoj Jeova ikijjeen men ko jej ba kõn E. Ilo eoon kein, kar kũr armej ro an Jeova bwe ren “al ñan Jeova,” “nõbar etan,” “kwal̦o̦k [kõn] lo̦mo̦o̦r eo An,” im ñan “ba kõn An aiboojoj [ñan] ri-aelõñ ko.” Erkein ej jet iaan wãween ko jemaroñ kaiboojoj Jemãdwõj ilañ. Ri-Ju ro retiljek im Kũrjin ro ilo tõre ko an rijjilõk ro rar jab jenliklik in jojomare etan Jeova im kwal̦o̦k kõn men ko rem̦m̦an ear kõm̦m̦ani ñan er. (Dan. 3:​16-18; Jrb. 4:29) Ewi wãween jemaroñ anõke joñak in aer?

9-10. Ta eo kwõj katak jãn bwebwenato eo an Angelena? (Bar lale pija eo.)

⁹ L̦õmn̦ak kõn bwebwenato eo an Angelena, a juon jeid im jatid kõrã jãn America. Ear kwal̦o̦k peran ilo an kar jojomare etan Jeova ilo jikin jerbal eo an. Kõnke Angelena ear juon ri-jerbal ekããl, kar kajjitõk bwe en kobal̦o̦k ilo juon kweilo̦k ippãn aolep ri-jerbal ro jet me rekããl. Ilo kweilo̦k in, kar kõpel̦l̦o̦k juon iien ñan aer kwal̦o̦k jidik kõn er make. Angelena ear kõpooje juon slide show kõn mour eo an ekam̦õn̦õn̦õ ãinwõt juon iaan Ri-Kõnnaan ro an Jeova. Bõtab, m̦okta jãn an maroñ kõnono, juon iaan ri-jerbal ro ear kõnono kõn an kar dik im rũttol̦o̦k ãinwõt juon iaan Ri-Kõnnaan ro an Jeova. Innem, l̦ein ear jino kajjirere kõn tõmak eo ad. Angelena ej ba: “Ear lukkuun bam̦ ubõ. Bõtab iar l̦õmn̦ak im ba: ‘Inaaj ke kõtl̦o̦k an l̦ein ba naan kein reriab kõn Jeova? Ke ta, inaaj jojomare etan Jeova?’”

¹⁰ Ãlikin an kar ri-jerbal eo kõnono, Angelena ear jar ilo tukadu ilo bũruon. Innem, ilo jouj, ear ba ñan em̦m̦aan in: “Kõjro ej juon wõt. Iar bar dik im rũttol̦o̦k ãinwõt juon iaan Ri-Kõnnaan ro an Jeova, im ij wõnm̦aanl̦o̦k wõt im pãd ilo kabuñ in tok ñan rainin.” Meñe ear jab pidodo wãween in Angelena ear iioone, ak ear dãpij wõt an ineem̦m̦an im kwal̦o̦k pija ko me rej kwal̦o̦k kõn an m̦õn̦õn̦õ ippãn ro  m̦õttan ilo aer karejar ñan Jeova. Angelena ear bareinwõt jojomare tõmak eo an ilo kautiej. (1 Pit. 3:15) Ta eo ear wal̦o̦k? Ãlikin an kar Angelena kõnono, em̦m̦aan eo ear jino oktak an l̦õmn̦ak. Joñan, ear ba bwe ewõr iien ko rekam̦õn̦õn̦õ ej keememeji ke ear dik im rũttol̦o̦k ãinwõt juon iaan Ri-Kõnnaan ro an Jeova. Angelena ej ba: “Ej tõllo̦kũn Jeova bwe jen jojomare etan. Im ej juon jeraam̦m̦an ñan kwal̦o̦k m̦ool eo kõn E ñan ro jet.” Kõj bareinwõt ewõr ippãd jeraam̦m̦an eo ñan nõbare im kaiboojoje Jeova ñe ro jet rejjab kwal̦o̦k kautiej ñan E.

11. Ewi wãween an ri-karejar ro retiljek an Jeova jãn iien ko etto tok ñan raan kein jerbale naanin kakapilõk eo ilo Sam 96:8?

¹¹ Riit Sam 96:8. Jemaroñ kaiboojoj Jeova ikijjeen men ko m̦weied. Eto an ri-karejar ro retiljek an Jeova kaiboojoj Jeova ilo wãween in. (JK. 3:9) Ñan waanjoñak, ri-Israel ro rar jabawõt kõn jããn im men ko m̦weieer ñan jipañ kalõke im kõjparoke tampel̦ eo. (2 Kñ. 12:​4, 5; 1 Kro. 29:​3-9) Jet iaan ri-kal̦oor ro an Jesus rar “kõjerbale men ko m̦weieer” ñan jipañ kabwe aikuj ko an Jesus im rijjilõk ro an. (Luk 8:​1-3) Bareinwõt, Kũrjin ro ilo tõre ko an rijjilõk ro rar jilkinl̦o̦k kein jipañ ko ñan rũttõmak ro jeier im jatier ke ear wal̦o̦k juon ñũta. (Jrb. 11:​27-29) Ilo raan kein ad, jemaroñ bareinwõt kaiboojoj Jeova ikijjeen jabawõt ko ad.

12. Ewi wãween an jabawõt ko ad kaiboojoj Jeova? (Bar lale pija eo.)

¹² L̦õmn̦ak kõn bwebwenato in me ej kwal̦o̦k kõn wãween an jabawõt ko ad kaiboojoj Jeova. Ilo kar 2020 eo, ear jab wõt ñan jidik ilo aelõñin Zimbabwe ium̦win juon iien aetok. Mour ko an elõñ milien armej rar pãd ilo kauwõtata kõn an ejjel̦o̦k m̦õñã, im men in ear bar jelõt juon jeid im jatid kõrã etan Prisca. Meñe ear pen wãween eo ear iioone, ak Prisca ear wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kwal̦o̦k naan aolep Wõnje im Bõl̦aide ãinwõt an kõn kõm̦m̦ane, jekdo̦o̦n ñe ej iien ko ekkã an armej kapidodo bwidej in jikin kallib ko aer. Armej ro me rar jokwe iturin rar kajjirere kake im kõrraate kõn an kwal̦o̦k naan ijello̦kun an jerbale jikin kallib eo an. Rar ba ñan e, “Kwõnãj kwõle.” Prisca ekõn uwaake er ilo peran im ba, “Jeova ejjãmin kõjekdo̦o̦n ri-karejar ro an.” Ejjabto tokãlik, Prisca ear bõk jet kein jipañ jãn doulul in ad. Ear maroñ bõk kijen m̦õñã im aikuj ko an jet kõn wõt jabawõt ko ad kajjojo. Armej ro rar jokwe iturin Prisca rar bwilõñ, im  tokãlik rar ba ñane, “Anij ejjañin kar kõjekdo̦o̦n eok, kõn men in kõm kõn̦aan kal̦apl̦o̦k ammim jel̦ã kajjien.” Jimjuon iaaer rar jino kobal̦o̦k ilo iien kweilo̦k ko ad.

13. Ewi wãween an kõm̦m̦an ko ad kaiboojoj Jeova? (Sam 96:9)

¹³ Riit Sam 96:9. Jemaroñ kaiboojoj Jeova ikijjeen kõm̦m̦an ko ad. Bũrij ro me rar jerbal ilo tampel̦ eo an Jeova ear aikuj erreo ãnbwinnier. (Ex. 40:​30-32) Kõj bareinwõt jej aikuj erreo jab ilo ãnbwin wõt ak bareinwõt ilo wãween ad mour. (Sam 24:​3, 4, UBS; 1 Pit. 1:​15, 16) Baibõl̦ ej ba bwe jej aikuj utũk “mour eo m̦okta” im kõn̦ak “mour eo ekããl.” Mel̦el̦ein bwe jej aikuj lukkuun kate kõj ñan jab bõk l̦õmn̦ak ko rebõd ak kõm̦m̦ani men ko renana me renaaj kabũrom̦õj Jeova. Ijello̦kun ad ãindein, jej katak ñan l̦õmn̦ak im kõm̦m̦an ilo juon wãween me ej kwal̦o̦k bwe jej anõke Jeova im kadkad ko an rem̦m̦an. (Kol. 3:​9, 10) Jekdo̦o̦n armej ro relukkuun nana im lãj, ak er bareinwõt remaroñ kõm̦m̦an oktak im kõn̦ak mour eo ekããl kõn wõt jipañ eo jãn Jeova.

14. Ta eo kwõj katak jãn bwebwenato eo an Jack? (Bar lale pija eo.)

¹⁴ L̦õmn̦ak kõn bwebwenato eo an Jack, juon em̦m̦aan elukkuun lãj im kauwõtata. Joñan, rar ba bwe ej juon tim̦on̦. Kõn wõt men ko renana Jack ear kõm̦m̦ani, kar ekajete im liaakel̦o̦k bwe en mej. Ijoke, ilo tõre eo ear kõttar aer bõk mour eo an, Jack ear jino katak Baibõl̦ ippãn juon iaan em̦m̦aan ro jeid im jatid me ear lol̦o̦k jikin kalbuuj eo. Meñe elukkuun lõñ men ko renana Jack ear kõm̦m̦ani, ak ear utũk mour eo an m̦okta im tokãlik ear peptaij. Joñan an kar Jack lukkuun oktak jãn m̦okta, ilo raan eo rar bõk mour eo an, jet iaan ri-waj ro rar jañ ke rar kõjjem̦l̦o̦k ippãn Jack. Juon bwilijmããn̦ eutiej me ear jerbal ilo jikin kalbuuj eo ear ba: “Ilo jinoin, Jack ear ri-kalbuuj eo enanatata ilo jikin kalbuuj in. Ak kiiõ, ej juon iaan ri-kalbuuj ro rem̦m̦antata.” Wiik eo tok juon ãlikin an kar Jack mej, em̦m̦aan ro jeid im jatid rar bar jepl̦aak ñan jikin kalbuuj eo bwe ren kõm̦m̦ane kweilo̦k eo aer me rekõn kõm̦m̦ane kajjojo wiik. Ilo kweilo̦k in, rar iioone juon ri-kalbuuj me ej kab kein kajuon in an pãd ilo iien kweilo̦k ko ad. Etke ri-kalbuuj in ear kobal̦o̦k? Kõnke ear lukkuun bwilõñ kõn oktak ko Jack ear kõm̦m̦ani im ear kõn̦aan jel̦ã ta ko ej aikuj kõm̦m̦ani bwe en maroñ karejar ñan Jeova. Alikkar bwe kõm̦m̦an ko ad remaroñ kaiboojoj Jemãdwõj ilañ!—1 Pit. 2:12.

 EWI WÃWEEN AN JEOVA NAAJ KAIBOOJOJE ÃT EO ETAN EJJABTO JÃN KIIÕ?

15. Ewi wãween an Jeova naaj lukkuun kaiboojoje ãt eo etan ejjabto jãn kiiõ? (Sam 96:​10-13)

¹⁵ Riit Sam 96:​10-13. Eoon kein ãliktata ilo Sam jebta 96 rej kõnono kõn an Jeova juon ri-Ekajet im Kiiñ me ewãnõk. Ewi wãween an Jeova naaj kaiboojoje ãt eo etan ejjabto jãn kiiõ? Ikijjeen an ekajet jim̦we. M̦õttan jidik enaaj ko̦kkure Babil̦on El̦ap kõn an kattoone ãt eo etan eokkwõjarjar. (Rev. 17:​5, 16; 19:​1, 2) Jet iaan ro me renaaj lo an Babil̦on El̦ap bõk ko̦kkure, remaroñ nãj kobatok ippãd im kabuñ ñan Jeova. Im ãliktata, ilo naaj Armagedon, Jeova enaaj ko̦kkure jukjukun pãd in an Setan. Men in ekitibuj aolep ro rej jum̦aiki im kattoone etan. Ijoke, enaaj lo̦mo̦o̦ren aolep ro rej yokwe im pokake E im rekõn̦aan kaiboojoj E. (Mark 8:38; 2 Tes. 1:​6-10) Ãlikin mãlejjoñ eo ãliktata me enaaj wal̦o̦k ilo jem̦l̦o̦kin Juon To̦ujin Iiõ ko in an Christ Irooj, Jeova enaaj lukkuun kokkwõjarjar ãt eo etan. (Rev. 20:​7-10) Ilo naaj iien en̦, “lal̦ enaaj obrak kõn jel̦ã aiboojoj an Jeova ãinwõt an dãn ko kalbubu lo̦jet.”—Hab. 2:14.

16. Ta eo kwõj jek ippam̦ make ñan kõm̦m̦ane? (Bar lale pija eo.)

¹⁶ Enaaj juon iien ekalañlõñ ñe aolep armej ijin ioon lal̦ renaaj kaiboojoj Jeova im ãt eo etan, juon men me ej tõllo̦kũn an bõke! Bõtab m̦ae iien en̦, jemaroñ kõm̦m̦ane ijo kun̦aad ikijjeen ad kaiboojoj Anij eo ad ilo jabdewõt iien epel̦l̦o̦k ñan ad kõm̦m̦ane men in. Kumi eo Ej Lale Aolep Eklejia ko an Ri-Kõnnaan ro an Jeova rar kõn̦aan lukkuun kõmeeje aorõkin ad aikuj kaiboojoj etan Jeova, kõn men in rar kããlõt Sam 96:8 bwe en unin tõl eo ad ñan iiõ eo 2025: “Kom̦win lel̦o̦k ñan Jeova aiboojoj ekkar ñan etan.”