Ejjel̦o̦k pere bwe Jeova ekõn̦aan bwe ruo armej me rej m̦are ren m̦õn̦õn̦õ im bwe en wõr juon aerro kõtaan epaak me enaaj to an pãd. (Matu 19:4-6) El̦aññe kokõn̦aan m̦are, ewi wãween am̦ maroñ lo juon pãleem̦ me em̦m̦an? Kõnke Jeova ej ri-Kõm̦anm̦an eo ad, ejel̦ã ta ko renaaj jipañ ruo armej ñan lo tõprak ilo aer teit innem m̦are. Kõn men in, ñe kwõj jerbale naanin kakapilõk ko em̦õj an litok ñan kõj kwõnaaj lukkuun lo tõprak. Jen etale jet iaan naanin kakapilõk kein.

Kein kajuon, jej aikuj mel̦el̦e men in kõn kõj make: ‘Bõro ejel̦ã m̦on̦ jãn men otemjej, im ewõr an nañinmej reban kõmouri.’ (Jrm. 17:9) Ilo an juon armej kajjioñ pukot juon rejetan im lo juon eo me emaroñ m̦areiki, emaroñ m̦õkaj an wõr aerro eñjake ñan doon im emaroñ kõm̦m̦an bwe en pen aerro kõm̦m̦ani pepe ko rejim̦we. El̦aññe eñjake ej men eo el̦aptata an armej pedped ioon ñe rej kõm̦m̦ane jokãlõt eo aer ñan m̦are, ekkã aer oktak im iioon bũrom̦õj. (JK. 28:26) Eñin unin ejjab juon menin mãlõtlõt ñe ruo armej rej m̦õkaj im kwal̦o̦k eñjake ko aerro ñan doon ilo jinoin aerro jel̦ã kajjien doon, ak ñan aerro kõm̦m̦an kallim̦ur ñan doon m̦okta jãn aerro lukkuun jel̦ã kajjien doon.

Jabõn Kõnnaan 22:3 ej ba: “Juon rimmãlõtlõt ej lo nana eo, im tilekek; a ro ri-bwebwe, rej etal wõt im jorrããn kake.” Ta men eo ekauwõtata kõn weepjait ko me armej rej kõjerbali ñan lale wõn ro rekkar ñan er? Ekabũrom̦õjm̦õj bwe ewõr jet rar kõm̦m̦ane men in im rar katak im lo bwe armej ro rar iioone er ilo online rar m̦on̦e er. Bareinwõt, ewõr armej ro me rej kõm̦m̦an aer riabin account bwe ren m̦on̦e armej ro epidodo m̦on̦e er bwe ren kab bũki jããn ko aer. Ewõr iien, armej rein me rej m̦on̦e ro jet rej ba bwe rej Ri-Kõnnaan ro an Jeova.

L̦õmn̦ak kõn bar juon kauwõtata. Jet weepjait ko rej kõjerbal juon kein calculate ak juon bũrookraam̦ ñan jipañ karõk armej ro bwe ren meeje doon. Bõtab ejjel̦o̦k kein kam̦ool ñan kwal̦o̦k bwe kein jerbal kein remaroñ lukkuun jerbal ak jipañ. Ñe ej itok ñan ad kõm̦m̦ane juon pepe eaorõk ãinwõt ad kããlõt juon rejetad, ej ke juon menin mãlõtlõt ñan lõke kain kein jerbal rot kein me menin kõm̦anm̦an an armej? Ak kwõmaroñ ke lukkuun keidi kein calculate kein im ba bwe remaroñ jipañ ãinwõt naanin kakapilõk ko ilo Baibõl̦?​—JK. 1:7; 3:5-7.

Juon naanin kakapilõklõk me ej pãd ilo Jabõn Kõnnaan 14:15, ej ba: “Ri-bwebwe eo, ej tõmak naan otemjej; a armej ri-jel̦ãl̦o̦kjen̦, ej kanooj lale an etetal.” M̦okta jãn am̦ l̦õmn̦ak kõn wõn eo emaroñ em̦m̦an ñan am̦ m̦areiki, kokõn̦aan m̦okta lukkuun jel̦ã kajjien armej eo. Bõtab emaroñ pen ñan  am̦ kõm̦m̦ane men in ñe kwõj iioone juon ilo online. Meñe komiro maroñ lo profile ak mel̦el̦e ko kõn doon im komiro ej jol̦o̦k el̦ap iien im jeje ñan doon, ak kwõmaroñ ke lukkuun ba bwe kwõjel̦ã kajjien armej in? Jet me rar l̦õmn̦ak bwe em̦õj aer lo armej eo me rej lukkuun yokwe, tokãlik rar ilbõk kõn men ko rar katak im jel̦ã kõn armej eo ãlikin wõt aer kar iioone.

Ri-jeje Sam eo ear ba: “Ijjab jijet ippãn armej ri-riab, im ijãmin etal ippãn ro ri-jel̦ã m̦on̦.” (Sam 26:4) Elõñ rej l̦õmn̦ak bwe ejjel̦o̦k jorrããn ñe rej riab ilo profile ko aer ak kõmel̦el̦e ko kõn er ilo weepjait kein bwe ren kõm̦m̦an bwe en em̦m̦anl̦o̦k an armej ro reel kõn er. Remaroñ n̦ooje lukkuun kain armej rot er ak jab kwal̦o̦k jet kadkad ko ak wãween ko ippãer ilo online. Meñe jet armej remaroñ ba bwe rej juon iaan Ri-Kõnnaan ro an Jeova, ak m̦ool ke bwe em̦õj aer peptaij ãinwõt juon iaan Ri-Kõnnaan ro an Jeova? Rej ke juon eo erũtto ilo tõmak? Ewõr ke juon aer kõtaan elukkuun epaak ippãn Jeova? Rej ke jet ro me ro ilo eklejia eo rej kaorõk ak kile er? Ke ta, rej ke jet ro me emaroñ jab em̦m̦an joñak ko aer ak bõlen jemaroñ ba rej kõm̦m̦ao ak ‘aetõl ko renana’? (1 Kor. 15:33; 2 Tim. 2:20, 21) Rej ke jet ro me ranemkwõj ñan m̦are ekkar ñan naanin kakapilõklõk ko ilo Baibõl̦? Eaorõk bwe kwõn jel̦ã men kein, bõtab epen ñan jel̦ã men kein ñe kwõjjab kõnono ak bõk mel̦el̦e ko ippãn Ri-Kõnnaan ro jet an Jeova me el̦ap aer jel̦ã kajjien armej eo. (JK. 15:22) Im ilo m̦ool, juon ri-karejar eo etiljek an Jeova eban kõn̦aan “kobaikl̦o̦k [e]” ippãn juon eo ejjab rũttõmak.​—2 Kor. 6:14; 1 Kor. 7:39.

Kõnke ekauwõtata ñan kõjerbal weepjait kein me rej karõk armej ro ñan doon ie, ewõr wãween ko rem̦m̦anl̦o̦k kwõmaroñ loi ñan am̦ maroñ pukot juon rejetam̦ im ejaak juon jem̦jerã ippãn armej in me emaroñ tõll̦o̦k ñan amiro m̦are ilo wãween eo ejim̦we. Ewi wãween am̦ maroñ pukot wãween ko repel̦l̦o̦k ñan am̦ maroñ lo juon rejetam̦ eo em̦m̦an? Ñe enaaj pel̦l̦o̦k ñan an elõñ armej kiiõ iiãio ippãn doon, Ri-Kõnnaan ro an Jeova remaroñ kepaake ro jet ilo iien ko rej kweilo̦k ippãn doon ilo eklejia ko aer, iien kweilo̦k ko rel̦l̦ap, im iien iiãio ko jet aer ippãn doon.

Ijoke ñe ejjañin pel̦l̦o̦k an elõñ armej maroñ koba ippãn doon, emaroñ ilo tõre in me ewõr juon nañinmej el̦ap, nañinmej in COVID-19, jej kõjerbal kein jerbal ko rekapeel ñan ad maroñ koba ippãn doon ilo iien kweilo̦k ko an eklejia, im iien kein remaroñ pel̦l̦o̦k ñan kepaak Ri-Kõnnaan ro jet an Jeova me ebar ejjel̦o̦k rejetaer ak rejjañin m̦are. Kwõmaroñ lale wãween aer bõk kun̦aaer ilo iien kweilo̦k ko im roñjake aer make kwal̦o̦k kõn tõmak eo aer. (1 Tim. 6:11, 12) Kwõmaroñ bareinwõt bõlen kepaake ak kõnono ippãn armej in ilo breakout room ko rej kõjenolo̦k jejjo armej ñan bwebwenato ie ãlikin iien kweilo̦k ko. Ilo iien iiãio ko jet an Ri-Kõnnaan ro an Jeova me rej kõm̦m̦ani ikijjeen video call, kwõmaroñ lale ewi wãween an armej eo me ewõr am̦ itoklimo ippãn bwebwenato im kõm̦m̦an ñan ro jet, im men in emaroñ kaalikkar lukkuun kain armej rot e. (1 Pit. 3:4) Jidik kõn jidik, ilo am̦ naaj kal̦apl̦o̦k am̦ jel̦ã kajjien, kwõmaroñ lale el̦aññe mejãnkajjik ko an im men ko ej kaorõki rej ãinl̦o̦kwõt mejãnkajjik ko am̦ im men ko kwõj kaorõki, innem lale el̦aññe komiro ej ekkar ñan doon.

Ñe juon armej me ejjel̦o̦k pãleen ej kappok rejetan ilo wãween ko me rej ekkejell̦o̦k ippãn naanin kakapilõk ko ilo Baibõl̦, emaroñ lo an m̦ool jabõn kõnnaan in me ej ba: “Jabdewõt eo ej lo juon kõrã [ak em̦m̦aan] pãleen [me em̦m̦an, NW], ej lo juon men em̦m̦an, im ej jibadek jouj jãn Jeova.”​—JK. 18:22.