1-2. Ta wãween ko reppen elõñ iaan Ri-Kõnnaan ro an Jeova rej iiooni?

RIJJILÕK Paul ear rõjañ Timote ekoba aolep Kũrjin ro, bwe en lõt im jejjet aer kõm̦m̦ane jerbal eo aer ñan Anij. (2 Tim. 4:5) Kõj aolep jej kate kõj ñan jerbale naanin kakapilõk in an Paul. Ijoke, jet iien ejjab pidodo. Elõñ ro jeid im jatid remaroñ mijak in kwal̦o̦k naan. (2 Tim. 4:2) Ñan waanjoñak, l̦õmn̦ak m̦õk kõn ro jeid im jatid me rej jokwe ilo aelõñ ko me em̦õj kabõjrak jet iaan jerbal ko ad ak em̦õj kõmo̦ jerbal eo ad ie. Rein jeid im jatid rej kwal̦o̦k naan meñe rejel̦ã bwe remaroñ kalbuuji er!

² Elõñ kain wãween ko reppen me armej ro an Jeova rej iiooni me emaroñ kabbweer er. Ñan waanjoñak, elõñ iaaer rej aikuj in buul̦ jerbal bwe ren maroñ kabwe aikuj ko an baam̦le ko aer. Rekõn̦aan kal̦apl̦o̦k ijo kun̦aaer ilo jerbalin kwal̦o̦k naan, bõtab relukkuun m̦õk ilo jem̦l̦o̦kin juon wiik. Jet epen aer kõm̦m̦an jabdewõt men kõnke ewõr juon aer nañinmej el̦ap ak kõn aer rũttol̦o̦k, joñan bõlen rejjab maroñ diwõj jãn m̦õko im̦weer. Im ro jet rej lukkuun bũrom̦õj kõn aer l̦õmn̦ak bwe ejjel̦o̦k tokjãer. Mary, * juon jeid im jatid kõrã me ej jokwe ilo Middle East, ej ba: “Joñan aõ lukkuun kate eõ ñan jol̦o̦k l̦õmn̦ak ko rekabbweerer, men in ekõm̦m̦an aõ lukkuun m̦õk. Innem tokãlik, enana aõ mour kõnke ekañ iien im maroñ ko aõ me in kar kõjerbali ilo kwal̦o̦k naan.”

3. Ta eo jenaaj etale ilo katak in?

³ Jekdo̦o̦n ta wãween eo jej iioone, ak Jeova emaroñ kõkajoor kõj ñan wõnm̦aanl̦o̦k im kijenmej wõt ilo ad karejar ñane joñan wõt ad maroñ. M̦okta jãn ad etale wãween an Jeova maroñ jipañ kõj, jen etale wãween an kar kõkajoore Paul im Timote bwe erro en maroñ kajejjete jerbalin kwal̦o̦k naan eo aerro meñe rar iioon wãween ko reppen.

4. Ta wãween ko reppen Paul ear iioone?

⁴ Paul ear iioon elõñ kain wãween ko reppen. Ear lukkuun aikuji jipañ eo an Jeova ke ri-kõjdat ro an rar m̦ane, kade, im kalbuuji. (2 Kor. 11:23-25) Paul ear jab jo̦o̦k in kwal̦o̦k bwe ewõr iien ko ear aikuj in kate e ñan jol̦o̦k l̦õmn̦ak ko rekabbweerer. (Rom 7:18, 19, 24) Ear aikuj in bar kijenmej kake juon kain “kãlõklõk ilo kanniõk” me ear lukkuun kõn̦aan bwe Anij en jol̦o̦k jãn e.​—2 Kor. 12:7, 8.

5. Ta ko Paul ear maroñ katõpraki meñe ear iioon elõñ wãween ko reppen?

⁵ Jeova ear kõkajoore Paul bwe en maroñ wõnm̦aanl̦o̦k wõt im karejar ñane meñe ear iiooni wãween ko reppen. L̦õmn̦ak kõn ta ko Paul ear maroñ katõpraki. Ke ear kalbuuj ilo juon em̦ ilo Rom, ear kijejeto ilo an jojomare ennaan eo em̦m̦an im̦aan ri-tõl ro an ri-Ju ro im emaroñ kar bar im̦aan ri-utiej ro ilo kien. (Jrb. 28:17; Pil. 4:21, 22) Ear bareinwõt kwal̦o̦k naan ñan aolep ro rar lol̦o̦k e, ekoba elõñ iaan ri-Waj ro an ri-Tõl eo Eutiejtata an Rom. (Jrb. 28:30, 31; Pil. 1:13) Im ilo ejja iien in wõt, Anij ear kõm̦akũt Paul ñan je lõta ko me rar jipañ Kũrjin ro rem̦ool ilo iien ko etto im ilo raan kein. Bareinwõt, joñan an eklejia eo ilo Rom lukkuun bõk kõkajoor jãn joñak eo an Paul, ear ‘l̦apl̦o̦k aer peran in kõnono kõn naanin Anij ilo aer jab mijak ñan jidik.’ (Pil. 1:14) Meñe Paul ear jab maroñ kõm̦m̦ani elõñ men ko ekõn̦aan kõm̦m̦ani, ak ear kate e joñan wõt an maroñ, innem wãween eo ear iioone ear “eoktak im juon wãween ñan kowõnm̦aanl̦o̦k ennaan eo em̦m̦an.”​—Pil. 1:12.

6. Ekkar ñan 2 Korint 12:9, 10, ta eo ear jipañ Paul ñan kajejjet jerbal eo an ñan Jeova?

⁶ Paul ear kile bwe aolep men ko ear maroñ kõm̦m̦ani ilo an karejar ñan Jeova rar tõprak kõn wõt kajoor eo an Anij, im jab jãn e make. Ear ba bwe kajoor eo an Anij ‘elukkuun alikkar ilo [iien] an m̦õjn̦o̦.’ (Riit 2 Korint 12:9, 10.) Jetõb kwõjarjar eo an Anij ear kõmaroñe Paul ñan lukkuun kajejjet jerbal eo an ñan Jeova​—meñe kar kaeñtaane, kalbuuji, im ear bar iioon wãween ko jet reppen.

7. Ta wãween ko reppen Timote ear aikuj in anjo̦ ioer bwe en maroñ kajejjet jerbal eo an ñan Anij?

⁷ Timote, likao eo m̦õttan Paul, ear aikuj in bar atartar ioon kajoor eo an Anij bwe en maroñ kajejjet jerbal eo an ñan E. Timote ear etal ippãn Paul ilo tũreep in mijinede ko an raetok. Bareinwõt, Paul ear jilkinl̦o̦k Timote bwe  en lol̦o̦k im kõkajoore eklejia ko jet. (1 Kor. 4:17) Timote emaroñ kar pere e make. Bõlen eñin unin Paul ear kajim̦weik e im ba: “Jab kõtl̦o̦k bwe jabdewõt en reilal̦waj ñan kwe kõn am̦ dik.” (1 Tim. 4:12) Bareinwõt, ilo tõre in, ear wõr an Timote make juon kãlõklõk ilo kanniõk, ear ‘emmakijkij an nañinmej.’ (1 Tim. 5:23) Meñe ãindein, ak Timote ear jel̦ã bwe jetõb kwõjarjar eo an Anij enaaj jipañe ñan kwal̦o̦k wõt kõn ennaan eo em̦m̦an im jerbal ñan ro jein im jatin.​—2 Tim. 1:7.

8. Ewi wãween an Jeova kõkajoore armej ro an ilo raan kein?

⁸ Ilo raan kein, Jeova ej lel̦o̦k ‘kajoor eo el̦ap jãn joñan’ ñan armej ro an bwe ren maroñ wõnm̦aanl̦o̦k wõt im tiljek ilo aer karejar ñane. (2 Kor. 4:7) Jen etale emãn menin letok ko em̦õj an Jeova litok ñan kõkajoor kõj im jipañ kõj dãpij wõt ad tiljek ñane, men kein rej: jar, Baibõl̦ eo, Kũrjin ro jeid im jatid, im jerbalin kwal̦o̦k naan.

9. Ewi wãween an jar maroñ jipañ kõj?

⁹ Bõk kõkajoor ikijjeen jar. Ilo Epesõs 6:18, Paul ej rõjañ kõj ñan jar ñan Anij “iien otemjej.” Ñe jenaaj ãindein, Anij enaaj kõkajoor kõj. Jonnie, juon jeid im jatid em̦m̦aan ilo Bolivia, ear lo an m̦ool men in ke ear iioon elõñ kain wãween ko reppen ilo juon wõt iien. Lio pãleen kab rũtto ro jemãn im jinen rar lukkuun nañinmej ilo juon wõt iien. Ear lukkuun pen ñan an Jonnie lale erjel aolep. Tokãlik Jinen ear mej, im ear bõk iien ñan an lio pãleen im jemãn bar ãjmour. Ilo an reilikl̦o̦k, Jonnie ej ba, “Ilo iien ko me iar lukkuun eddodo, men eo ear l̦ap an jipañ eõ ej jar ñan Jeova im lukkuun kaalikkar eñjake ko aõ ñane.” Jeova ear kõkajoore Jonnie bwe en maroñ kijenmej wõt. Ronald, juon em̦m̦aan ej lale eklejia ilo Bolivia, ear roñ bwe ewõr an jinen kããnjer. Im juon allõñ tokãlik, ear mej. Ta eo ear jipañ Ronald ñan kijenmej wõt? Ej ba: “Ilo aõ jar ñan Jeova, men in ej kõmaroñ eõ ñan lutõkl̦o̦k bũruõ im kwal̦o̦k eñjake ko aõ ñane. Ijel̦ã bwe el̦apl̦o̦k an Jeova mel̦el̦e kake eõ jãn ro jet, ekoba ña make.” Jet iien, jemaroñ lukkuun inepata im jaje ta eo jen jar kake. Bõtab Jeova ej rõjañ kõj ñan jar ñane meñe epen ad kõmel̦el̦eik ilo naan kõn wãween ad eñjake.​—Rom 8:26, 27.

10. Ãinwõt an Hibru 4:12 kwal̦o̦k, etke ej juon men el̦ap an aorõk ñan riit Baibõl̦ im kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kõn men ko jej riiti?

¹⁰ Bõk kõkajoor ikijjeen Baibõl̦ eo. Ãinwõt an Paul kar atartar ioon Jeje ko bwe en maroñ bõk kõkajoor im kaenõm̦m̦an, kõj bareinwõt jen kõm̦m̦ane men in. (Rom 15:4) Ñe jej riiti Naanin Anij im kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kake, Jeova emaroñ kõjerbal kajoor eo an ñan jipañ kõj kal̦apl̦o̦k ad mel̦el̦e kõn wãween an eoon ko jerbal ñan kõj. (Riit Hibru 4:12.) Ronald, eo me jaar kõnono kake m̦oktal̦o̦k, ej ba: “Im̦õn̦õn̦õ bwe iar kammineneik ña make ñan riit Baibõl̦ aolep boñ. El̦ap aõ kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kõn kadkad ko kadkadin Jeova im an jouj wãween an kõm̦m̦an ñan ro doon. Il̦ak kõm̦m̦ani men kein, ebar kõkajoor eõ.”

11. Ewi wãween an Baibõl̦ eo kar kõkajoor juon jeid im jatid kõrã me ebũrom̦õj?

¹¹ Ñe jej kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kõn men ko jej riiti ilo Baibõl̦, men in emaroñ jipañ kõj kajim̦we l̦õmn̦ak ko ad kõn wãween ko reppen jej iiooni. L̦õmn̦ak kõn wãween an Baibõl̦ eo kar jipañ juon kõrã ebũrom̦õj kõn an mej l̦eo pãleen. Juon em̦m̦aan ej lale eklejia ear rõjañe im ba ñane bwe ewõr men ko emaroñ katak jãn an riiti bokin Job. Ke ear kõm̦m̦ane men in, men eo jinointata ear itok ilo l̦õmn̦ak eo an ej bwe ejjab jim̦we wãween an Job kar l̦õmn̦ak. Innem, ke ear riit, kõrã in jeid im jatid ej  pijaikl̦o̦k an kakkõl Job im ba: “Job! Kwõn jab l̦õmn̦ak wõt kõn apañ kani am̦ make!” Ijoke, ilo kar iien in ej kab kile bwe wãween an l̦õmn̦ak ej ãinl̦o̦kwõt bar Job. Men in ear jipañe ñan kajim̦we l̦õmn̦ak eo an im kõkajoor e ñan kijenmej wõt meñe ebũrom̦õj kõn jako eo an l̦eo pãleen.

12. Ewi wãween an Jeova kõjerbal Kũrjin ro jeid im jatid ñan kõkajoor kõj?

¹² Bõk kõkajoor ikijjeen ad kobal̦o̦k ippãn Kũrjin ro jeid im jatid. Bar juon wãween Jeova ej kõkajoor Kũrjin ro, ej ikijjeen ro jeid im jatid ilo tõmak. Paul ear je im ba bwe ekijooror in pãd ippãn ro jein in jatin ilo tõmak bwe “[ren] kõkajoor doon.” (Rom 1:11, 12) Mary, eo me jaar kõnono kake m̦oktal̦o̦k, ej ba bwe el̦ap an em̦m̦an ippãn ñe ej kobal̦o̦k ippãn Kũrjin ro jein im jatin. Ej ba: “Jeova ear kõjerbal ro jeid im jatid me ejjel̦o̦k aer kar jel̦ã kõn wãween ko iar iiooni. Rein rar ba tok naan ko rekõketak ak rar jeje tok lõta ñan ña, im men ko rar ba relukkuun kar jejjet ñan aikuj eo aõ. Juon men me ej bar jipañ, ej ñe ij kwal̦o̦k bũruõ ñan kõrã ro jeid im jatid me rar iioon apañ ko me rej ãinl̦o̦kwõt apañ ko aõ im aõ katak jãn joñak ko an rein. Im aolep iien, em̦m̦aan ro rej lale eklejia rej kõm̦m̦an aõ eñjake bwe ij m̦õttan eklejia eo.”

13. Ewi wãween ad maroñ kõkajoor doon ilo iien kweilo̦k ko ad?

¹³ Juon iaan jikin ko rem̦m̦antata ñan pãd ie im kõketak doon ej ilo iien kweilo̦k ko. Ñe kwõj etal ñan iien kweilo̦k ko, kwõmaroñ kajjioñ kõkajoor ro jet ilo am̦ ba ñan er bwe kwõj yokwe er im el̦ap am̦ kam̦m̦oolol kõn jerbal ko aer. Ñan waanjoñak, m̦okta jãn kar juon iien kweilo̦k, juon em̦m̦aan ej lale eklejia etan Peter, ear ba ñan juon jeid im jatid kõrã me l̦eo pãleen ejjab juon rũttõmak, im ba: “Kwõjaje ewi joñan an lukkuun juon menin kõketak ilo ad lo eok ijin. Aolep iien kwõj bõktok ajri ro jijino nejũm̦ im kõpooj er kadede ñan uwaak.” Ke kõrã eo jeid im jatid ear roñ naan kein, ear to̦o̦r dãnnin kõmjaal̦al̦ jãn mejãn kõn an m̦õn̦õn̦õ, im ear ba: “Kwõjaje ewi joñan an naan kein am̦ kõkajoor eõ, ilukkuun kar aikuj in roñ naan kein.”

14. Ewi wãween an jerbalin kwal̦o̦k naan jipañ kõj?

¹⁴ Bõk kõkajoor ikijjeen ad kõm̦m̦ane jerbalin kwal̦o̦k naan. Ñe jej kwal̦o̦k kõn katak ko rem̦ool ilo Baibõl̦ ñan ro jet, men in ej kõm̦m̦an an em̦m̦an ad mour im ej kõkajoor kõj, meñe armej ro remaroñ kõn̦aan roñjake ak jaab. (JK. 11:25) Juon jeid im jatid kõrã etan Stacy, ear lo wãween an jerbalin kwal̦o̦k naan maroñ kõkajoore juon. Ej ba bwe ke juon iaan ro uwaan baam̦le eo an ear bukwel̦o̦k, men in ear kõm̦m̦an bwe en bũrom̦õj im ekõn kajitũkin e make, ‘In kar ke kal̦apl̦o̦k joñan aõ jipañ eo nukũ?’ Ebwe an kar pen an Stacy bõjrak jãn an l̦õmn̦ak kõn apañ in. Ijoke, ta eo ear jipañe bwe en dikl̦o̦k an bũrom̦õj? Jerbalin kwal̦o̦k naan! El̦ak bõk kun̦aan ilo jerbalin kwal̦o̦k naan, men in ekõm̦m̦an bwe en l̦ap wõt an l̦õmn̦ak kõn armej ro ilo teretore eo an me raikuj jipañ. Ej ba: “Ilo kar tõre eo me iar bũrom̦õj, Jeova ear letok juon aõ rũkkatak me ear lukkuun m̦õkaj an kõm̦m̦an wõnm̦aanl̦o̦k ko. Men in ear l̦ap an kõketak eõ. Men eo el̦aptata an jipañ eõ ilo mour e aõ ej jerbalin kwal̦o̦k naan.”

15. Ta eo kwõj katak jãn naan ko an Mary?

¹⁵ Jet remaroñ l̦õmn̦ak bwe ejjab l̦ap ijo kun̦aaer ilo jerbalin kwal̦o̦k naan kõn wõt wãween ko ilo mour eo aer. El̦aññe ãindein wãween am̦ eñjake, keememej bwe Jeova ej m̦õn̦õn̦õ ñe kwõj kate eok joñan wõt am̦ maroñ. Bar l̦õmn̦ak kõn joñak eo an Mary. Ke ear em̦m̦akũt ñan juon eklejia me rej kõnono bar juon kajin, ear l̦õmn̦ak bwe ejjab lukkuun  l̦ap ijo kun̦aan. Ej ba, “Ilo jinoin, men ko de ko imaroñ kõm̦m̦ani ej, kwal̦o̦k juon uwaak epidodo ilo iien kweilo̦k, ak riit juon eoon jãn Baibõl̦, ak lel̦o̦k juon tũrããk ñe ij kwal̦o̦k naan.” Ear l̦õmn̦ak bwe edik an jipañ ñe ej keidi e make ñan ro me relukkuun jel̦ã kajin eo. Meñe ãindein, ak ear kajim̦we wãween an l̦õmn̦ak. Ear jino kile bwe Jeova emaroñ kõjerbale meñe ejjab lukkuun jel̦ã kajin eo. Ej ba, “Katak ko ilo Baibõl̦ rejjab pen, im katak kein rej men ko me rej ukot mour ko an armej.”

16. Ta eo emaroñ jipañ kõkajoore ro me rejjab maroñ em̦m̦akũtkũt jãn m̦õko im̦weer?

¹⁶ Jeova ej loe im ej kam̦m̦oolol kõn ad kõn̦aan bõk kun̦aad ilo jerbalin kwal̦o̦k naan meñe jejjab maroñ m̦akũtkũt jãn m̦weo im̦õd. Emaroñ kõpel̦l̦o̦k juon ial̦ ñan ad kwal̦o̦k naan ñan ro rej lale ri-nañinmej ak ñan taktõ im nõõj ro. Ñe jej keidi joñan eo jemaroñ kõm̦m̦ane ilo kwal̦o̦k naan ñan joñan eo jekõn kar kõm̦m̦ane m̦okta, jemaroñ jino ebbweer. Bõtab, ñe jej kile an Jeova jipañ kõj kiiõ, jenaaj maroñ lañlõñ wõt ium̦win jabdewõt apañ ko jej iiooni.

17. Ekkar ñan Ekklisiastis 11:6, etke jej aikuj wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kwal̦o̦k naan meñe jejjab kajju lo tõprak?

¹⁷ Ilo ad kwal̦o̦k naan, jejjab jel̦ã ewi wõt ine ko ilo kõkkar me jej kalibwini renaaj jino eddekl̦o̦k. (Riit Ekklisiastis 11:6.) Ñan waanjoñak, Barbara, juon jeid im jatid lel̦l̦ap me 80 jim̦a an iiõ, ekõn kwal̦o̦k naan ilo an call im jeje lõta. Ilo juon iaan lõta ko ear je, ear kobaik Naan in Keeañ eo an M̦aaj 1, 2014, me epãd katak eo etan “Ta eo Anij Ear Kõm̦m̦ane ñan Kaalikkar An Yokwe Eok?” Ilo ejjel̦o̦k an kar jel̦ã, ear jilkinl̦o̦k lõta in ñan ruo rippãlele me ejako aerro juon iaan Ri-Kõnnaan ro an Jeova. Elõñ alen an kar rippãlele rein riiti bok in. Ippãn em̦m̦aan eo, ear ãinwõt ñe Jeova ej kõnono l̦o̦k ñan e. Innem ãlikin elõñl̦o̦k jãn 27 iiõ, rippãlele rein rar bar jino etal ñan iien kweilo̦k ko, innem tokãlik, erro ear bar jepl̦aaktok im erom juon iaan Ri-Kõnnaan ro an Jeova. Baj l̦õmn̦ak m̦õk kõn joñan an kar Barbara bõk kõketak im kõkajoor jãn an kar lo tõprak jãn juon iaan lõta ko an!

18. Ta ko jej aikuj kõm̦m̦ani bwe jen maroñ bõk tokjãn jãn kajoor eo an Anij?

¹⁸ Elõñ wãween ko repel̦l̦o̦k me Jeova ej litok bwe jen maroñ bõk kajoor eo an. Ñe jej kõjerbal wãween ko ej litok​—ãinwõt jar, Baibõl̦ eo, Kũrjin ro jeid im jatid, im jerbalin kwal̦o̦k naan—​jej kwal̦o̦k ad lõke maroñ eo an im kõn̦aan eo an ñan jipañ kõj. Jen aolep iien atartar ioon Jemãdwõj ilañ, eo me em̦õn̦õn̦õ in “lel̦o̦k kajoor ñan ro rej tiljek ñane.”​—2 Kro. 16:9.