1-2. (1) Ta l̦õmn̦ak eo an Jeova kõn ro rej kõm̦m̦an jerawiwi ak rejjab ukel̦o̦k? (2) Ta kõn̦aan eo an Jeova ñan ro rej kõm̦m̦an jerawiwi?

 JEOVA ejjab anlo̦ke an armej kõm̦m̦an jerawiwi. Ilo m̦ool, edike jerawiwi. (Sam 5:​4-6, UBS) Jeova ej kõtmãne bwe jen kautiej kien ko an rewãnõk ilo Baibõl̦. Jeova ejel̦ã bwe jejjab weeppãn im ejjab kõtmãne bwe en weeppãn wãween ad pokake E. (Sam 130:​3, 4, UBS) Bõtab ilo ejja iien eo wõt, ejjab anlo̦ke an ‘ri-jum̦ae ro ukot jouj eo an el̦ap bwe en juon kein jekpen ñan aer peran in kõm̦m̦ani men ko renana.’ (Jud 4) Aet, Baibõl̦ ej kõnono kõn “iien eo naaj ko̦kkure ro rej jum̦ae Anij” ilo tarin̦ae eo an Jeova etan Armagedon.—2 Pit. 3:7; Rev. 16:16.

² Meñe ãindein, ak Jeova ejjab kõn̦aan bwe jabdewõt armej en bõk ko̦kkure. Ãinwõt ad kar etale ilo katak ko m̦oktal̦o̦k ilo magazine in, Baibõl̦ ej lukkuun kaalikkar bwe Jeova “ekõn̦aan bwe aolep ren ukel̦o̦k.” (2 Pit. 3:9) Em̦m̦aan ro rej lale eklejia rej anõke Jeova ilo aer kwal̦o̦k kijenmej ñe rej kajjioñ jipañ ro rar jerawiwi ñan kõm̦m̦an oktak im bar jepl̦aak ñan Jeova. Ijoke, ejjab aolep ro rar kõm̦m̦an jerawiwi renaaj kõn̦aan ukel̦o̦k. (Ais. 6:​9, UBS) Ewõr ro rej wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kõm̦m̦ani men ko renana meñe elõñ alen an em̦m̦aan ro rej lale eklejia kajjioñ jipañ er ñan ukel̦o̦k. Ñe men in ej wal̦o̦k, ta eo em̦m̦aan rein rej aikuj kõm̦m̦ane?

 “KOM̦WIN JOL̦O̦K ARMEJ N̦E ENANA JÃN IBWILJIMI”

3. (1) Ta naanin tõl eo Baibõl̦ ej letok ikijjeen juon eo ear kõm̦m̦ane juon jerawiwi el̦ap me ejjab kõn̦aan ukel̦o̦k? (2) Ñe juon em̦akoko in ukel̦o̦k, etke jemaroñ ba bwe ear make kããlõt bwe ren jol̦o̦ke jãn eklejia eo?

³ Ñe juon eo ear kõm̦m̦ane juon jerawiwi el̦ap ejjab kõn̦aan ukel̦o̦k, em̦m̦aan ro rej lale eklejia rej aikuj l̦oore naanin tõl eo ilo 1 Korint 5:​13, me ej ba: “Kom̦win jol̦o̦k armej n̦e enana jãn ibwiljimi.” Juon eo ear kõm̦m̦ane juon jerawiwi el̦ap ejel̦ã bwe ñe ejjab ukel̦o̦k, naaj jol̦o̦ke jãn eklejia eo. Kõn men in, jemaroñ ba bwe ear make kããlõt bwe ren jol̦o̦ke jãn eklejia eo. Ej m̦adm̦õde men eo ear jeore. (Gal. 6:7) Etke jemaroñ ba men in? Kõnke ear m̦akoko in bõk jipañ jãn em̦m̦aan ro rej lale eklejia ke rar kajjioñ in jipañe ñan ukel̦o̦k, meñe elõñ alen aer kajjioñ kõm̦m̦ane men in. (2 Kñ. 17:​12-15, UBS) Kõm̦m̦an ko an rej kaalikkar bwe ejjab kõn̦aan mour ekkar ñan kien ko an Jeova.—Dut. 30:​19, 20.

4. Etke ewõr juon kõjjel̦ã ñe em̦õj jol̦o̦k juon eo ear kõm̦m̦ane juon jerawiwi el̦ap jãn eklejia eo?

⁴ Ñe juon eo ear kõm̦m̦ane juon jerawiwi el̦ap ejjab ukel̦o̦k im em̦õj jol̦o̦ke jãn eklejia eo, naaj kõm̦m̦ane juon kõjjel̦ã ñan kõnnaanek ro uwaan eklejia eo bwe armej in ejako an juon iaan Ri-Kõnnaan ro an Jeova. a Kõjjel̦ã in ejjab ñan kajook armej eo ear kõm̦m̦an jerawiwi. Ijoke, ej ñan jipañ ro ilo eklejia eo bwe ren l̦oore naanin kakkõl eo ilo Baibõl̦ ñan “bõjrak jãn [aer] kobal̦o̦k ippãn” armej in im ren “jab m̦õñã ippãn armej rot in ñan jidik.” (1 Kor. 5:​9-11) Ewõr unin an kar Jeova letok naanin tõl in. Rijjilõk Paul ear ba: “Jidik wõt iij ak enaaj kauweiki aolepen iiõk eo.” (1 Kor. 5:6) Juon eo ear kõm̦m̦ane juon jerawiwi el̦ap im ejjab kõn̦aan ukel̦o̦k emaroñ kam̦õjn̦o̦ik kõn̦aan eo an eklejia eo ñan mour ekkar ñan kien ko rewãnõk an Jeova.—JK. 13:20; 1 Kor. 15:33.

5. Ewi wãween ad aikuj watõk juon eo em̦õj jol̦o̦ke jãn eklejia eo, im etke?

⁵ Innem ñe em̦õj jol̦o̦k juon iaan ro jeid im jatid jãn eklejia eo, ewi wãween ad aikuj watõk armej in? Meñe jejjab kõm̦m̦ao ippãn, ak jej aikuj watõke ãinwõt juon jiip ejebwãbwe, im jab juon eo ejjel̦o̦k kõjatdikdik ñan e. Juon jiip me ear jebwãbwe jãn bwij eo emaroñ bar jepl̦aak. Keememej bwe jiip in ejebwãbwe em̦õj an wũjlepl̦o̦k mour eo an ñan Jeova. Ekabũrom̦õjm̦õj bwe ilo tõre in ejjab mour ekkar ñan kallim̦ur eo an ñan Jeova, im men in el̦ap an kauwõtata. (Ezk. 18:31) Meñe ãindein, ak ilo tõre in ke ej wõr wõt iien im Jeova em̦õn̦õn̦õ in kwal̦o̦k tũriam̦o, ewõr ad kõjatdikdik bwe armej in enaaj bar jepl̦aak. Ewi wãween an em̦m̦aan ro rej lale eklejia kwal̦o̦k bwe ewõr aer kõjatdikdik kõn juon eo em̦õj jol̦o̦ke jãn eklejia eo?

WÃWEEN AN EM̦M̦AAN RO REJ LALE EKLEJIA JIPAÑ JUON EO EM̦ÕJ JOL̦O̦KE JÃN EKLEJIA EO

6. Ta ko em̦m̦aan ro rej lale eklejia renaaj kõm̦m̦ani ñan jipañ juon eo em̦õj jol̦o̦ke jãn eklejia eo?

⁶ Men in ej ke mel̦el̦ein bwe em̦õj kõjekdo̦o̦ne armej eo kar jol̦o̦k jãn eklejia eo im ej aikuj make pukot kilen an bar jepl̦aak ñan Jeova? Ejjab ñan jidik! Ilo iien eo kamiti in em̦m̦aan ro rej lale eklejia rej kõnnaanek juon eo ejjab ukel̦o̦k bwe naaj jol̦o̦ke jãn eklejia eo, rej bareinwõt kõmel̦el̦eiki kõn ta ko emaroñ kõm̦m̦ani bwe en bar jepl̦aak ñan eklejia eo. Bõtab ejjab men eo de in em̦m̦aan rein renaaj kõm̦m̦ane. Enañin aolep iien renaaj ba ñan eo ear kõm̦m̦an jerawiwi bwe rekõn̦aan bar jijet ippãn ãlikin jejjo allõñ ñan lale ñe em̦õj an ukot  bũruon im l̦õmn̦ak eo an. El̦aññe armej in em̦õn̦õn̦õ in jijet ippãer, eokwe em̦m̦aan rein renaaj kajjioñ jipañe ñan ukel̦o̦k im bar jepl̦aak ñan eklejia eo. Jekdo̦o̦n ñe armej eo ejjañin ukot bũruon ilo iien en̦, ak em̦m̦aan ro renaaj kajjioñ jãn iien ñan iien ñan tõpare im jipañe.

7. Ñe em̦õj jol̦o̦k juon jãn eklejia eo, ewi wãween an em̦m̦aan ro rej lale eklejia maroñ anõke wãween an Jeova kwal̦o̦k tũriam̦o? (Jeremaia 3:12)

⁷ Em̦m̦aan ro rej lale eklejia rej kate er ñan anõke wãween an Jeova kwal̦o̦k tũriam̦o ñe rej kajjioñ jipañ juon eo em̦õj jol̦o̦ke jãn eklejia eo. Ñan waanjoñak, Jeova ear jab kõttar an armej ro an ilo Israel ukel̦o̦k m̦okta innem ej kab jipañ er. Ijello̦kun an ãindein, e eo ear em̦m̦akũt m̦okta im kajjioñ jipañ er m̦okta jãn aer kar kwal̦o̦k bwe rekõn̦aan ukel̦o̦k. Ãinwõt ad kar etale ilo katak eo kein karuo ilo magazine in, Jeova ear kwal̦o̦k an tũriam̦o ikijjeen an kar jiroñ ri-kanaan Hoseia bwe en jeorl̦o̦k an lio pãleen bõd im bar ro̦o̦l ñane meñe lio ejjañin kar bõjrak jãn an kõm̦m̦an jerawiwi. (Hos. 3:1; Mal. 3:7) Ilo aer anõke Jeova, em̦m̦aan ro rej lale eklejia relukkuun kõn̦aan bwe eo ear kõm̦m̦an jerawiwi en bar jepl̦aak, im rejjab kõm̦m̦an bwe en pen an jepl̦aak.—Riit Jeremaia 3:12.

8. Ewi wãween an waanjoñak eo an Jesus kõn nejin eo ejerwaan kal̦apl̦o̦k ad mel̦el̦e kõn an Jeova kwal̦o̦k tũriam̦o? (Luk 15:7)

⁸ Keememej waanjoñak eo an Jesus kõn nejin eo ejerwaan, eo me jaar etale ilo katak eo kein karuo ilo magazine in. Ilo iien eo jemãn ear reilo̦k im lo an likao eo nejin jepl̦aak, ear ‘ettõrl̦o̦k im atbo̦kwõje l̦eo nejin im mejenmaiki.’ (Luk 15:20) Jej kile bwe jemãn ear jab kõttar an l̦eo nejin akwel̦ap im kajjitõk ippãn bwe en jeorl̦o̦k an bõd. Ijello̦kun an ãindein, ãinwõt juon jemãn el̦ap yokwe ippãn, e eo ear em̦m̦akũt m̦okta. Em̦m̦aan ro rej lale eklejia rej kate er ñan kwal̦o̦k ejja wãween in wõt ñan ro em̦õj aer jebwãbwe. Rekõn̦aan bwe rein me rej ãinwõt jiip ko rejebwãbwe ren jepl̦aak ñan Jeova. (Luk 15:​22-24, 32) Ñe juon eo ear kõm̦m̦an jerawiwi ej jepl̦aak ñan eklejia eo, el̦ap lañlõñ ilañ im bareinwõt ijin ioon lal̦!—Riit Luk 15:7.

9. Ta eo Jeova ej rõjañ ro rar kõm̦m̦an jerawiwi bwe ren kõm̦m̦ane?

⁹ Jãn men ko em̦õj ad etali, elukkuun alikkar bwe Jeova ejjab anlo̦ke an ro rejjab kõn̦aan ukel̦o̦k pãdwõt ilo eklejia eo. Ijoke, ejjab bõjrak jãn an kajjioñ jipañ rein. Ekõn̦aan bwe ren jepl̦aak ñan E. Aet, jej lo wãween an Jeova eñjake kõn ro rej ukel̦o̦k ilo Hoseia 14:4 (UBS) ke ear ba: “Inaaj kõjepl̦aaktok armej ro doõ ñan ippa. Inaaj yokwe er kõn aolepen bũruõ; Ejako aõ illu ippãer.” Ilo an em̦m̦aan ro rej lale eklejia jel̦ã kõn wãween an Jeova eñjake, men in ej kõm̦akũt er ñan lale ñe ewõr jidik kõkal̦l̦en an armej eo ear jerawiwi kõn̦aan ukel̦o̦k. Ejjab men in wõt, ak naan kein ilo eoon in rej bar kaalikkar ñan ro em̦õj aer el̦l̦o̦k jãn Jeova bwe ekõn̦aan bwe ren m̦õkaj im jepl̦aak ñan E. 

10-11. Ewi wãween an em̦m̦aan ro rej lale eklejia kajjioñ jipañ ro me kar jol̦o̦k er jãn eklejia eo elõñ iiõ ko remootl̦o̦k?

¹⁰ Ta kõn ro me kar jol̦o̦k er jãn eklejia eo, bõlen elõñ iiõ ko remootl̦o̦k? Emaroñ jako an rein kõm̦m̦ani jerawiwi ko me rar tõll̦o̦k ñan aer jako jãn eklejia eo. Jet iien, rein remaroñ jab keememej unin kar jol̦o̦k er jãn eklejia eo. Jekdo̦o̦n ewi toon an rein jako, ak em̦m̦aan ro rej lale eklejia renaaj kate er ñan pukot im lol̦o̦k rein. Ilo iien ko em̦m̦aan ro rej lol̦o̦k er, remaroñ jar ippãer im renaaj lukkuun rõjañ er ñan bar jepl̦aak ñan eklejia eo. Em̦ool bwe ñe eto an juon jako jãn eklejia eo ium̦win elõñ iiõ, ejjel̦o̦k pere bwe enaaj lukkuun m̦õjn̦o̦ ilo jetõb. Kõn men in, el̦aññe armej eo ej ba bwe  ekõn̦aan jepl̦aak, em̦m̦aan ro rej lale eklejia remaroñ karõk bwe juon en katak Baibõl̦ ippãn meñe ejjañin jepl̦aak ñan eklejia eo. Im aolep iien, ro wõt me renaaj karõke an armej in katak Baibõl̦ ej em̦m̦aan ro rej lale eklejia.

¹¹ Em̦m̦aan ro rej lale eklejia rej kate er ñan anõke wãween an Jeova kwal̦o̦k tũriam̦o. Kõn men in, rej pukot aolep ro rar el̦l̦o̦k jãn Jeova im rõjañ er ñan jepl̦aak ñan E. Ñe juon eo ear kõm̦m̦an jerawiwi ej ukel̦o̦k im bõjrak jãn kõm̦m̦an ko an renana, eokwe em̦m̦aan ro remaroñ m̦õkaj im kõjepl̦aake ñan eklejia eo.—2 Kor. 2:​6-8.

12. (1) Ñããt eo em̦m̦aan ro rej lale eklejia rej aikuj lukkuun kõjparok? (2) Etke jejjab aikuj l̦õmn̦ak bwe ewõr kain rijjerawiwi ro me ejjab tõllo̦kier ñan bõk tũriam̦o eo an Jeova? (Bar lale footnote eo.)

¹² Ewõr iien em̦m̦aan ro rej lale eklejia rej aikuj lukkuun kõjparok m̦okta jãn aer kõjepl̦aake juon armej ñan eklejia eo. Ñan waanjoñak, el̦aññe kar jol̦o̦k juon armej jãn eklejia eo  kõnke ear ko̦kkure juon ajri, ear oktak im erom juon ri-jum̦ae, ak ear pepe in jol̦o̦ke eo pãleen, bõlen ikijjeen an lejãn, eokwe em̦m̦aan ro rej lale eklejia rej aikuj lukkuun lale el̦aññe armej in ej m̦oolin ukel̦o̦k. (Mal. 2:​14, UBS; 2 Tim. 3:6) Rej aikuj kõjparok jiip ro an Jeova. Ijoke, ilo ejja iien eo wõt, jej aikuj kile bwe Jeova em̦õn̦õn̦õ in kõjepl̦aaktok jabdewõt eo ej m̦oolin ukel̦o̦k im em̦õj an bõjrak jãn kõm̦m̦an ko an renana. Kõn men in, meñe em̦m̦aan ro rej lale eklejia rej lukkuun kõjparok m̦okta jãn aer kõjepl̦aaktok juon eo ear kõm̦m̦ane juon jerawiwi elukkuun nana n̦ae ro jet, rejjab aikuj l̦õmn̦ak bwe ewõr kain rijjerawiwi ro me ejjab tõllo̦kier ñan bõk tũriam̦o eo an Jeova. b—1 Pit. 2:10.

MEN KO EKLEJIA EO EMAROÑ KÕM̦M̦ANI

13. Ta oktak eo ikõtaan wãween ad kõm̦m̦an ñan juon eo em̦õj an bõk kaje jãn em̦m̦aan ro rej lale eklejia im ñan juon eo kar jol̦o̦ke jãn eklejia eo?

¹³ Ãinwõt ad kar etale ilo katak eo l̦o̦k, jet iien ewõr juon kõjjel̦ã bwe em̦õj an juon bõk kaje. Ñe men in ej wal̦o̦k, jemaroñ wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kõm̦m̦ao ak iiãio ippãn armej in kõnke em̦õj an ukel̦o̦k im bõjrak jãn kõm̦m̦an ko an renana. (1 Tim. 5:20) Armej in ej uwaan wõt eklejia eo im ej aikuj bõk kõketak ikijjeen an kõm̦m̦ao im iiãio ippãn rũttõmak ro jein im jatin. (Hib. 10:​24, 25) Bõtab eoktak wãween in jãn juon eo em̦õj jol̦o̦ke jãn eklejia eo. Jej “bõjrak jãn [ad] kobal̦o̦k ippãn,” joñan jejjab “m̦õñã ippãn armej rot in.”—1 Kor. 5:11.

14. Ewi wãween an Kũrjin ro maroñ kõjerbal bõklõkõt eo aer ikijjeen ta eo ren kõm̦m̦ane ñan ro em̦õj jol̦o̦k er jãn eklejia eo? (Bar lale pija eo.)

¹⁴ Ekkar ñan men ko ej kab m̦õj ad etali, men in ej ke mel̦el̦ein bwe jeban el̦l̦o̦k im kõnono ñan juon eo em̦õj jol̦o̦ke jãn eklejia eo ñan jidik? Jaab. Alikkar bwe jeban kõm̦m̦ao im iiãio ippãn. Bõtab Kũrjin ro remaroñ kõjerbal bõklõkõt eo aer me em̦õj kammineneiki ekkar ñan Baibõl̦, ñe rej pepe el̦aññe renaaj kũr juon eo em̦õj jol̦o̦k jãn eklejia eo ñan iien kweilo̦k ko—emaroñ juon nukwier ak juon eo rar lukkuun epaake. Ta el̦aññe armej in ej kobatok? M̦okta, jekõn jab yokyokwe er. Bõtab kiiõ, kajjojo Kũrjin ej aikuj make pepe kõn ta  eo enaaj kõm̦m̦ane ilo an kõjerbal bõklõkõt eo an me em̦õj kammineneiki ekkar ñan Baibõl̦. Jet rej lo bwe remaroñ yokyokwe ak karwaineneik armej eo ñe ej itok im kweilo̦k. Ijoke, jeban jol̦o̦k el̦ap iien im bwebwenato ak kõm̦m̦ao ippãn armej in.

15. Kain rijjerawiwi rot eo me 2 Jon 9-11 ej kõnono kake? (Bar lale bo̦o̦k eo etan “ Jon im Paul Rar Ke Kõnono kõn Juon Wõt Kain Jerawiwi?”)

¹⁵ Jet remaroñ l̦õmn̦ak im ba, ‘Baibõl̦ eo ejjab ke ba bwe juon Kũrjin me ej yokyokwe armej rot in ej rejetake jerbal ko an renana?’ (Riit 2 Jon 9-11.) Eoon ko jet ilo jebta in rej kaalikkar bwe naanin tõl in ear kõnono kõn ro me rar oktak im erom ri-jum̦ae ak ro me rej kajjioñ kowõnm̦aanl̦o̦k m̦anit ko renana. (Rev. 2:20) Kõn men in, el̦aññe juon armej ej kajeeded katak ko an ri-jum̦ae ro me rar el̦l̦o̦k jãn m̦ool eo ak kowõnm̦aanl̦o̦k m̦anit ko renana, eokwe em̦m̦aan ro rej lale eklejia reban lol̦o̦k armej in. Ijoke, ej wõr wõt kõjatdikdik bwe armej in emaroñ ukel̦o̦k. Bõtab m̦ae iien eo men in ewal̦o̦k, jeban yokyokwe armej in ak kũrtok e ñan iien kweilo̦k ko.

ANÕKE WÃWEEN AN JEOVA KWAL̦O̦K TŨRIAM̦O

16-17. (1) Ta eo Jeova ekõn̦aan bwe rar kõm̦m̦an jerawiwi ren kõm̦m̦ane? (Ezekiel 18:32) (2) Ewi wãween an em̦m̦aan ro rej lale eklejia kwal̦o̦k bwe rej jerbal ippãn Jeova ñe rej kajjioñ jipañ ro rar kõm̦m̦an jerawiwi?

¹⁶ Ta ko em̦õj ad katak jãn katak ko l̦alem ilo magazine in? Jeova ejjab kõn̦aan bwe jabdewõt en jako ak bõk ko̦kkure! (Riit Ezekiel 18:​32, UBS.) Ekõn̦aan bwe ro rej kõm̦m̦an jerawiwi ren jepl̦aak ñan E. (2 Kor. 5:20) Eñin unin jãn iien ko etto tok ñan raan kein, elõñ alen an kar Jeova lukkuun rõjañ armej ro an me rar el̦l̦o̦k jãne bwe ren ukel̦o̦k im bar jepl̦aak ñan E. Kar kõjeraam̦m̦an em̦m̦aan ro rej lale eklejia kõn jeraam̦m̦an eo ñan jerbal ippãn Jeova ilo aer kajjioñ jipañ ro rar kõm̦m̦an jerawiwi ñan aer ukel̦o̦k.—Rom 2:4; 1 Kor. 3:9.

¹⁷ Baj pijaikl̦o̦k m̦õk joñan an l̦ap lañlõñ ilañ ñe juon eo ear kõm̦m̦an jerawiwi ej ukel̦o̦k! Eo Jemãdwõj ilañ, Jeova, el̦ap an lañlõñ aolep iien ñe juon iaan jiip ro an me ear jebwãbwe ej jepl̦aak ñan eklejia eo. Yokwe eo ad ñan Jeova ej l̦apl̦o̦k wõt ñe jej kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kõn jouj eo an el̦ap im an lukkuun tũriam̦o.—Luk 1:78.