1. Etke elukkuun kapokpok ñe armej ro rej jol̦o̦k an doon bõd?

 “IJ JOL̦O̦K AM̦ BÕD.” Ejjel̦o̦k pere bwe elukkuun em̦m̦an am̦ mour ñe kwõj roñ an juon armej ba naan kein ñan kwe, el̦aptata ñe kwaar ba ak kõm̦m̦ane juon men me ear kõmetak e! Bõtab ta lukkuun mel̦el̦ein an armej ba: “Ij jol̦o̦k am̦ bõd”? Armej eo ej ke ba bwe ej em̦m̦an wõt kõtaamiro? Ak ej ke ba men in kõnke ejjab kõn̦aan kõnnaan kõn men eo ear wal̦o̦k? Ñe armej rej jol̦o̦k an doon bõd, emaroñ kapokpok.

 2. Ewi wãween an Baibõl̦ kõmel̦el̦e kõn wãween an Jeova jeorl̦o̦k bõd? (Bar lale footnote eo.)

² Wãween an Jeova jeorl̦o̦k bõd ko adwõj, elukkuun oktak jãn wãween ad jeorl̦o̦k an doon bõd. Unin ej kõnke wãween an Jeova jeorl̦o̦k bõd ejejuwaan. Ri-jeje sam eo ear ba men in kõn Jeova: “Kwõj [m̦oolin, NW] jeorl̦o̦k am bõd, bwe kõmin kautiej eok.” a (Sam 130:4) Aet, Jeova ej m̦oolin jeorl̦o̦k ad bõd. E eo ej kwal̦o̦k ñan kõj lukkuun ta mel̦el̦ein ñan jeorl̦o̦k bõd. Ilo jet eoon ko, ri-jeje Baibõl̦ ro rar kõjerbale juon naanin Hibru me ej kõmel̦el̦eik wãween an Jeova jeorl̦o̦k bõd, im naan in ejjab jerbal ñan wãween an armej ro jeorl̦o̦k an doon bõd.

 3. Ewi wãween an oktak an Jeova jol̦o̦k bõd jãn wãween ad jol̦o̦k bõd? (Aiseia 55:​6, 7)

³ Ñe Jeova ej jol̦o̦k bõd ko an juon armej, ej lukkuun jeoril̦o̦k bwe ren jako. Ej bareinwõt kõmaroñ kõj bwe en bar em̦m̦an kõtaan eo ad ippãn. Aet, elukkuun m̦ool an Jeova jol̦o̦k bõd ko ad im aolep iien el̦ap an m̦õn̦õn̦õ in kõm̦m̦ane men in.—Riit Aiseia 55:​6, 7.

 4. Ewi wãween an Jeova jipañ kõj ñan jel̦ã ta lukkuun mel̦el̦ein jeorl̦o̦k bõd?

 ⁴ El̦aññe wãween an Jeova jeorl̦o̦k bõd eoktak jãn wãween ad jeorl̦o̦k bõd, innem ewi wãween kõj armej me jejjab weeppãn maroñ jel̦ã ta lukkuun mel̦el̦ein jeorl̦o̦k bõd? Jeova ej kõjerbal waanjoñak ko ñan jipañ kõj mel̦el̦e kõn wãween an jeorl̦o̦k bõd. Ilo katak in, jenaaj etale jet iaan waanjoñak kein. Renaaj kwal̦o̦k wãween an Jeova jeorl̦o̦k jerawiwi ko ad, im ilo ejja iien eo wõt, kõm̦m̦an bwe en bar em̦m̦an kõtaan eo ad ippãn me ej jorrããn itok wõt jãn ad jerawiwi. Ilo ad etali waanjoñak kein, jenaaj kal̦apl̦o̦k ad kam̦m̦oolol eo Jemãdwõj ilañ me el̦ap an tũriam̦o im ej jeorl̦o̦k ad bõd ilo elõñ wãween ko.

JEOVA EJ JOL̦O̦K JERAWIWI KO AD

 5. Ta eo ej wal̦o̦k ñe Jeova ej jol̦o̦k jerawiwi ko ad?

⁵ Ekkã an Baibõl̦ keidi jerawiwi ñan men ko reddo. Kiiñ Devid ear kõmel̦el̦eik jerawiwi ko an ilo wãween in: “Bõd ko aõ rar kijoone bõra. Ãinwõt ineek eddo reddol̦o̦k jãn aõ maroñe.” (Sam 38:4) Meñe ãindein, ak Jeova ej jol̦o̦k jerawiwi ko an ro rej ukel̦o̦k. (Sam 25:18; 32:5) Ilo eoon kein, naanin Hibru eo me kar ukote ñan naan in “jol̦o̦k,” ej mel̦el̦ein ñan “kotake” ak “bõke.” Innem jemaroñ pijaikl̦o̦k Jeova ãinwõt juon em̦m̦aan edipen me ej kotake juon men eddo ak jerawiwi ko ad jãn aerad im ej bõke ñan juon jikin ettol̦o̦k.

 6. Ñe Jeova ej bũki jerawiwi ko ad, ewi joñan an kattol̦o̦ki jãn kõj?

⁶ Baibõl̦ ej kõjerbal bar juon waanjoñak ñan kwal̦o̦k kõn wãween an Jeova bõk jerawiwi ko ad ñan juon jikin ettol̦o̦k. Sam 103:12 ej ba: “Ãinwõt [an] rear ettol̦o̦k jãn kapilõñ, ãindein Ear likũt bõd ko am ettol̦o̦k jãn kõm.” Rear ej jikin eo ettol̦o̦k tata jãn kapilõñ, ak rilik. Ilo m̦ool, jikin kein ruo rejjab maroñ iioon doon. Mel̦el̦ein bwe Jeova ej lukkuun kattol̦o̦k jerawiwi ko ad jãn kõj, joñan jejjab maroñ an̦to̦o̦nel̦o̦k ewi joñan aer ettol̦o̦k. El̦ap ad bõk kaenõm̦m̦an jãn joñan an Jeova jeorl̦o̦k ad bõd!

 7. Ewi wãween an Baibõl̦ eo kõmel̦el̦eik ta eo Jeova ej kõm̦m̦ane kõn jerawiwi ko ad? (Maika 7:​18, 19)

⁷ Meñe Jeova ej bũki jerawiwi ko ad im kattol̦o̦ki jãn kõj ilo kõkkar, ak ej ke dãpiji wõt jerawiwi kein ad? Jaab. Kiiñ Hezekaia ear ba men in kõn Jeova: “Kwaar jol̦o̦k bõd otemjej aõ n̦a ilikũm̦.” (Ais. 38:​9, 17) Waanjoñak in ej kwal̦o̦k bwe Jeova ej bũki jerawiwi ko an ro rej ukel̦o̦k im ej julo̦ki ñan ijo me ejjab maroñ loi. Bar juon wãween ñan ukote naan kein ej: “Kwaar kõm̦m̦an ãinwõt ñe [jerawiwi ko aõ] rar jab wal̦o̦k ñan jidik.” Baibõl̦ eo ej kõmeejl̦o̦k boin in ilo an kõjerbal bar juon waanjoñak ilo Maika 7:​18, 19. (Riit.) Ilo eoon kein, ej kwal̦o̦k bwe Jeova ej jol̦o̦k jerawiwi ko ad ñan jikin ko rem̦wilal̦ ilo lo̦meto. Ilo iien ko etto, ñe em̦õj jol̦o̦ke juon men ñan lo̦meto, kwõban bar loe.

 8. Ta ko ej kab m̦õj ad katak kaki?

⁸ Ikijjeen waanjoñak kein, jej katak bwe ñe em̦õj an Jeova jeorl̦o̦k ad bõd, ej lukkuun jol̦o̦k jerawiwi ko ad. Kõn men in, ejjab aikuj nana ad mour kõn men ko jaar kõm̦m̦ani. Aet, ãinwõt an kar Devid ba, “em̦õn̦õn̦õ ro em̦õj jol̦o̦k aer bõd meñe rar kõm̦m̦ani men ko renana im ro em̦õj kalbubu jerawiwi ko aer. Em̦õn̦õn̦õ armej eo me Jeova eban keememej jerawiwi ko an.” (Rom 4:​7, 8) Eñin lukkuun m̦oolin jeorl̦o̦k bõd!

JEOVA EJ JEERI JERAWIWI KO AD

 9. Ta waanjoñak ko Jeova ej kõjerbali ñan kwal̦o̦k kõn ewi joñan an jeorl̦o̦k ad bõd?

⁹ Ikijjeen katok in pinmuur eo an Jesus, Jeova emaroñ jeeri bõd ko an ro rej ukel̦o̦k. L̦õmn̦ak kõn wãween an Baibõl̦ eo kõmel̦el̦eik wãween an Jeova kõm̦m̦ane men in. Ilo Baibõl̦, jej riit kõn an Jeova kwal̦i im  karreoiki jerawiwi ko ilo kõkkar. Tokjãn men in, rijjerawiwi eo ej erreo jãn jerawiwi ko an. (Sam 51:7; Ais. 4:4; Jrm. 33:8) Jeova make ej kõmel̦el̦eik tokjãn ko rej wal̦o̦k ãlikin an kõm̦m̦ane men in, ej ba: “Meñe bõd ko ami rej ãinwõt bũrõrõ, renaaj mouj ãinwõt jin̦o; meñe rebũrõrõ in wõt juon bũrõrõ el̦ap an eddo, renaaj ãinwõt kool̦an jiip.” (Ais. 1:18) Elukkuun pen ñan karreoiki juon nuknuk emããr kõn juon men ebũrõrõ. Ijoke, Jeova ej kõjerbal waanjoñak in ñan kaalikkar ñan kõj bwe emaroñ lukkuun karreoik kõj jãn jerawiwi ko ad ñan joñan eo me rejako im jejjab loi.

10. Ta waanjoñak eo juon Jeova ej kõjerbale ñan kwal̦o̦k ewi joñan an l̦ap an jeorl̦o̦k ad bõd?

¹⁰ Ãinwõt ad kar etale ilo katak eo l̦o̦k juon, jerawiwi ko rej ãinl̦o̦kwõt “m̦uri.” (Matu 6:​12, WGM; Luk 11:​4, WGM) Kõn men in, kajjojo iien jej jerawiwi n̦ae Jeova, ej ãinwõt ñe ej l̦apl̦o̦k wõt m̦uri eo ad ippãn. Ilo m̦ool, ekanooj in l̦ap ad m̦uri! Ijoke, ñe Jeova ej jeorl̦o̦k ad bõd, ej ãinwõt ñe ej jol̦o̦k ak kããnjel̦e m̦uri eo ad ippãn. Bareinwõt, Jeova ejjab ba bwe jen bar kõl̦l̦ãik m̦uri ko ak jerawiwi ko ad me em̦õj an julo̦ki. Ãinwõt an juon armej eñjake an emmerara im em̦m̦an an mour ñe ejako m̦uri ko an, ãindeinl̦o̦k wõt wãween ad eñjake ñe Jeova ej jeorl̦o̦k ad bõd!

11. Ta mel̦el̦ein an Baibõl̦ ba bwe Jeova ej jeeri ‘jerawiwi ko ad bwe ren jako’? (Jerbal 3:19)

¹¹ Jeova ejjab baj julo̦ki wõt m̦uri ko ad; ej jeeri bwe ren jako. (Riit Jerbal 3:19.) Ñan waanjoñak, ñe juon armej ej kããnjel̦e juon m̦uri, emaroñ jeiki juon X kileplep ioon joñan eo ej m̦uriiki. Meñe ãindein, ak emaroñ alikkar wõt nõm̦ba ko ium̦win X eo. Ijoke, eoktak ñe kwõj jeere juon m̦uri bwe en jako. Bwe jen maroñ mel̦el̦e kõn waanjoñak in, jej aikuj keememej bwe ilo iien ko etto, epidodo jeere kein jeje ko me armej ro rekõn kõjerbali. Juon emaroñ kõjerbale juon matmat etutu im jeeri jeje ko. Kõn men in, ñe kar jeere juon m̦uri, ear lukkuun jako. Kwõjjab maroñ loe ta eo kar jeiki m̦oktal̦o̦k; ej ãinwõt ñe ear jab wõr an armej eo m̦uri ñan jidik. El̦ap ad kam̦m̦oolol bwe Jeova ejjab baj kããnjel̦e wõt m̦uri ko ad ak ej bar jeeri bwe ren lukkuun jako!—Sam 51:9.

12. Ta eo jej katak jãn waanjoñak eo kõn juon kõdo̦ emijel?

¹² Jeova ej kõjerbal bar juon waanjoñak ñan kwal̦o̦k kõn wãween an jeere jerawiwi ko ad bwe ren jako. Ej ba: “Em̦õj Aõ jeer ãinwõt juon kõdo̦ emijel, jerawiwi ko am̦, im, ãinwõt juon kõdo̦, bõd ko am̦.” (Ais. 44:22) Ñe Jeova ej jeorl̦o̦k ad bõd, ej ãinwõt ñe ej kõjerbal juon kõdo̦ emijel ñan n̦ooje jerawiwi ko ad jãn im̦aan mejãn im im̦aan mejãd.

13. Ñe Jeova ej jeorl̦o̦k ad bõd, ewi wãween ad eñjake?

¹³ Ta mel̦el̦ein men in ñan kõj? Ñe Jeova ej jeorl̦o̦k ad bõd, ejjab aikuj nana ad mour kõn bõd ko jaar kõm̦m̦ani toon wõt ad mour. Ikijjeen bõtõktõkin Jesus Christ, em̦õj an Jeova lukkuun jol̦o̦ke ak kããnjel̦e m̦uri ko ad. Joñan, ej ãinwõt ñe ear jab wõr ad m̦uri ippãn ñan jidik. Aet, eñin wãween an Jeova naaj jeorl̦o̦k ad bõd el̦aññe jej ukel̦o̦k jãn jerawiwi ko ad.

JEOVA EJ KÕM̦M̦AN BWE EN BAR EM̦M̦AN KÕTAAN EO AD IPPÃN

14. Etke jemaroñ lõke Jeova ñe ej ba bwe ej jeorl̦o̦k ad bõd? (Bar lale pija ko.)

¹⁴ Kõnke Jeova ej m̦oolin jeorl̦o̦k ad bõd, men in ej kõmaroñ kõj ñan bar ejaak juon jem̦jerã em̦m̦an ippãn. Im ej jipañ kõj bwe en jab nana wõt ad mour kõn bõd ko jaar kõm̦m̦ani. Jejjab aikuj mijak im l̦õmn̦ak bwe Jeova ej illu wõt ippãd im bwe ej pukot kilen an kajeik kõj. Jeova ejjãmin kõm̦m̦ane men in. Ñe Jeova ej ba bwe ej jeorl̦o̦k ad bõd,  eokwe jemaroñ lõke E. Jeova ear ba ñan ri-kanaan Jeremaia naan kein: “Inaaj jeorl̦o̦k jerawiwi ko aer, im ijjãmin bar keememej bõd ko rar kõm̦m̦ani.” (Jrm. 31:​34, UBS) Rijjilõk Paul ear ãlijtok naan kein ke ear ba: “Ijjãmin bar keememejtok jerawiwi ko aer.” (Hib. 8:12) Bõtab ta lukkuun mel̦el̦ein naan kein?

15. Ta mel̦el̦ein ñe Jeova ej ba bwe ejjãmin keememej jerawiwi ko ad?

¹⁵ Ilo Baibõl̦, naan eo “keememej” ejjab jitõñl̦o̦k wõt ñan an juon armej l̦õmn̦ak kõn juon men me ear wal̦o̦k m̦oktal̦o̦k. Ijoke, emaroñ bar mel̦el̦ein bwe armej in enaaj em̦m̦akũt im kõm̦m̦ane juon men. Ri-nana eo me ear ettoto ilo al̦al̦ in eñtaan eo iturin Jesus, ear ba: “Jesus, kwõn kab keememej ña ñe kwõnaaj pãd ilo Aelõñ eo am̦.” (Luk 23:​42, 43) L̦ein ear jab kajjitõk bwe Jesus en l̦õmn̦ak kake ilo naaj tõre en̦. Ijoke, uwaak eo an Jesus ñan ri-nana in ear kaalikkar bwe enaaj em̦m̦akũt im kõm̦m̦ane juon men—enaaj kõjerkakpejeiki. Kõn men in, ñe Jeova ej ba bwe ejjãmin keememej jerawiwi ko ad, men eo ej lukkuun ba ñan kõj ej bwe em̦õj an jeorl̦o̦k ad bõd im eban kajeik kõj kõn ejja jerawiwi kein wõt ilju im jekl̦aj.

16. Baibõl̦ ej keidi kõj ñan ta?

¹⁶ Ñe Jeova ej jeorl̦o̦k ad bõd, jej eñjake ad anemkwõj. Baibõl̦ ej kõjerbal bar juon waanjoñak ñan jipañ kõj mel̦el̦e men in. Ej ba bwe kõn ad jab weeppãn im eitok wõt bwe jen kõm̦m̦an jerawiwi, ej ãinwõt ñe jej “ri-kõm̦akoko ñan jerawiwi.” Bõtab ñe Jeova ej jeorl̦o̦k ad bõd, jej ãinwõt ri-kõm̦akoko ro me em̦õj “kanemkwõj [er] jãn jerawiwi.” (Rom 6:​17, 18; Rev. 1:5) Aet, jel̦ak jel̦ã bwe em̦õj an Jeova jeorl̦o̦k ad bõd, jelukkuun m̦õn̦õn̦õ ãinwõt juon ri-kõm̦akoko me em̦õj kanemkwõje jãn an kõm̦akoko.

17. Ñe Jeova ej jeorl̦o̦k ad bõd, ewi wãween an men in tõll̦o̦k kõj ñan ad ãjmour ilo kõkkar? (Aiseia 53:5)

¹⁷ Riit Aiseia 53:​5, UBS. Waanjoñak eo ãliktata jenaaj etale ej ikijjeen ad ãinwõt armej ro me ewõr juon aer nañinmej ekauwõtata.  Ikijjeen katok in pinmuur eo an Nejin, Jeova ej kõmour kõj ilo kõkkar. (1 Pit. 2:24) Ñe jej jerawiwi, jem̦jerã eo ad ippãn Jeova ejorrããn. Bõtab kõn wõt pinmuur eo an Jesus, Jeova emaroñ jeorl̦o̦k ad bõd im jemaroñ bar ejaak juon jem̦jerã em̦m̦an ippãn. Aet, ãinwõt an juon armej me ear bõk juon nañinmej ekauwõtata lukkuun lañlõñ ñe emour jãn nañinmej eo an, ãindeinl̦o̦k wõt jej lañlõñ ñe ebar em̦m̦an jem̦jerã eo ad ippãn Jeova im ej bar buñbũruon ippãd.

AN JEOVA JEORL̦O̦K BÕD —TA MEL̦EL̦EIN ÑAN KÕJ?

18. Ta ko em̦õj ad katak kaki jãn waanjoñak ko ilo Baibõl̦ me rej kwal̦o̦k kõn wãween an Jeova jeorl̦o̦k bõd? (Bar lale bo̦o̦k eo etan “Wãween an Jeova Jeorl̦o̦k Ad Bõd.”)

¹⁸ Ta ko em̦õj ad katak kaki jãn waanjoñak ko ilo Baibõl̦ me rej kwal̦o̦k kõn wãween an Jeova jeorl̦o̦k bõd? Ñe Jeova ej jeorl̦o̦k ad bõd, ej ãinwõt ñe jekar jab jerawiwi ñan jidik im eban kajeik kõj kõn ejja jerawiwi kein wõt ilju im jekl̦aj. Tokjãn men in, emaroñ bar em̦m̦an jem̦jerã eo ad ippãn eo Jemãdwõj ilañ. Ijoke ilo ejja iien eo wõt, jej keememej bwe an Jeova jeorl̦o̦k ad bõd ej juon menin letok. Im ej letok ñan kõj kõn wõt yokwe eo an im jouj eo an el̦ap, juon men ejjab tõllo̦kũn ad bõke.—Rom 3:24.

19. (1) Ta eo jej aikuj kam̦m̦oolol kake? (Rom 4:8) (2) Ta eo jenaaj etale ilo katak eo tok juon?

¹⁹ Riit Rom 4:8. El̦ap ad kam̦m̦oolol bwe Jeova ej m̦oolin jeorl̦o̦k ad bõd! (Sam 130:​4, UBS) Ijoke, el̦aññe jekõn̦aan bwe Jeova en jeorl̦o̦k ad bõd, ewõr juon men eaorõk jej aikuj kõm̦m̦ane. Jesus ear kõmel̦el̦e im ba: “Ñe kom̦ij jab jol̦o̦k bõd ko an ro jet, Jememiwõj ilañ eban jol̦o̦k bõd ko ami.” (Matu 6:​14, 15) Innem alikkar bwe elukkuun aorõk bwe jen anõke Jeova im an jeorl̦o̦k bõd. Bõtab ewi wãween ad maroñ kõm̦m̦ane men in? Katak eo tok juon enaaj jipañ kõj kõn men in.