1. Etke jemaroñ ba bwe ewõr tokjãn an kar Ebream dãpij wõt an kõjatdikdik?

 JEOVA ear kallim̦ur ñan Ebream bwe aelõñ ko ipel̦aakin lal̦ in renaaj jeraam̦m̦an kõn juon ineen ak nejin. (Jen. 15:5; 22:18) Kõnke Ebream ear lukkuun tõmak ilo Anij, ear lukkuun lõke bwe kallim̦ur in An enaaj jejjet kũtien. Meñe ãindein, ak ke ear 100 an Ebream iiõ im lio pãleen ear 90 an iiõ, ejjañin kar wõr nejierro ajri. (Jen. 21:​1-7, UBS) Ijoke, Baibõl̦ ej ba: “[Ebream] ear kõjatdikdik wõt im tõmak bwe enaaj erom jemãn elõñ aelõñ.” (Rom 4:18) Jejel̦ã bwe men in me Ebream ear kõjatdikdik kake ear jejjet kũtien. Ear l̦otak l̦adik eo nejin me eto an kõttare etan Aisak. Etke Ebream ear lukkuun tõmak bwe Jeova enaaj kajejjet kallim̦ur eo An?

2. Etke Ebream ear lukkuun tõmak bwe enaaj jejjet kũtien kallim̦ur eo an Jeova?

² Kõnke ear lukkuun epaak kõtaan eo an Ebream ippãn Jeova, “ear lukkuun tõmak bwe Anij enaaj kajejjete kallim̦ur eo an ñane.” (Rom 4:21) Jeova ear buñbũruon ippãn Ebream im Ear watõke ãinwõt juon eo ewãnõk kõn tõmak eo an. (Jem. 2:23) Ãinwõt an wal̦o̦k ilo Rom 4:​18, tõmak eo an Ebream im kõjatdikdik eo an rar ekkejell̦o̦k ippãn doon. Jen kiiõ etale men ko rijjilõk Paul ear kõnono kake kõn kõjatdikdik ilo bokin Rom jebta 5.

3. Ta eo Paul ej kõmel̦el̦e kõn kõjatdikdik?

 ³ Paul ej kõmel̦el̦e unin ad maroñ lõke bwe “kõjatdikdik in [ad] eban tõll̦o̦k kõj ñan bũrom̦õj.” (Rom 5:5) Ej bareinwõt jipañ kõj mel̦el̦e kõn wãween an maroñ l̦apl̦o̦k ad lõke kõjatdikdik eo ad. Ilo ad etale kõmel̦el̦e eo an Paul ilo Rom 5:​1-5, kajjioñ l̦õmn̦ak kõn kõjatdikdik eo am̦ make. Ilo am̦ naaj ãindein, ejjel̦o̦k pere bwe kwõnaaj kile bwe em̦õj an kajoorl̦o̦k kõjatdikdik eo am̦ kõn kallim̦ur ko an Jeova. Bareinwõt, men ko jenaaj etali ilo katak in renaaj jipañ eok ñan kal̦apl̦o̦k am̦ lõke kõjatdikdik eo am̦. Jen m̦okta etale juon kõjatdikdik ekanooj in em̦m̦an me Paul ear ba bwe eban tõll̦o̦k kõj ñan bũrom̦õj.

4. Ta eo Rom 5:​1, 2 ej kõnono kake?

⁴ Riit Rom 5:​1, 2. Paul ear je naan kein ñan eklejia eo ilo Rom. Ro jein im jatin ilo jikin in rar katak kõn Jeova im Jesus, rar kwal̦o̦k aer tõmak ikijjeen kõm̦m̦an ko aer, im rar erom Kũrjin ro. Kõn men in, Anij ear “kõwãnõk [er] kõn wõt tõmak eo [aer],” im ear kapit er kõn jetõb kwõjarjar. Aet, rein rar maroñ reim̦aanl̦o̦k ñan juon kõjatdikdik ekanooj in em̦m̦an me remaroñ lõke bwe enaaj jejjet kũtien.

5. Ta kõjatdikdik eo rũkkapit ro rej reim̦aanl̦o̦k ñane?

⁵ Tokãlik, Paul ear jeje ñan rũkkapit ro ilo Epesõs kõn kõjatdikdik eo Anij ear lel̦o̦k ñan er. Kõjatdikdik in ekitibuj aer bũki ‘jeraam̦m̦an ko rel̦l̦ap me ro rekkwõjarjar renaaj jolõti.’ (Eps. 1:18) Bareinwõt, Paul ear kaalikkar ñan ro ilo Korint ia eo enaaj jejjet kõjatdikdik eo aer ie. Ear ba bwe “kõjatdikdik eo [aer] em̦õj kõpooje ñan [er] ilañ.” (Kol. 1:​4, 5) Innem alikkar bwe kõjatdikdik eo an rũkkapit ro ej bwe renaaj jerkakpeje im mour indeeo ilañ, ijo me renaaj tõl ippãn Christ.—1 Tes. 4:​13-17; Rev. 20:6.

6. Ta eo juon jeid im jatid em̦m̦aan me ej juon rũkkapit ear ba kõn kõjatdikdik eo an?

⁶ El̦ap an Kũrjin ro me er rũkkapit kaorõk kõjatdikdik in aer. Juon iaaer, etan Jeid im Jatid Frederick Franz, ear ba: “Kõjatdikdik eo ad enaaj jejjet im m̦ool, im kõj aolep  ro me jej uwaan 144,000 jenaaj bõk jinõkjeej eo ad me Anij ear kallim̦ur kake. Jinõkjeej in enaaj lukkuun em̦m̦anl̦o̦k jãn ad kar kõtmãne kake.” Jeid im Jatid Frederick ear tiljek ilo an kar karejar ñan Anij ium̦win elõñ iiõ ko, im ilo kar 1991 eo, ear ba: “Ejjañin jako ad kaorõk kõjatdikdik in ad. . . . El̦ak l̦apl̦o̦k ad kõttare, el̦apl̦o̦k ad kaorõke. Ej juon men el̦ap tokjãn ñan ad kõttare, jekdo̦o̦n ñe jenaaj aikuj kõttar ium̦win juon milien iiõ. El̦apl̦o̦k aõ kaorõk kõjatdikdik in ad kiiõ jãn kar m̦okta.”

7-8. Ta kõjatdikdik eo me enañin aolep armej rej reim̦aanl̦o̦k ñane? (Rom 8:​20, 21)

⁷ Enañin aolep ro me rej karejar ñan Jeova ilo raan kein, eoktak kõjatdikdik eo aer. Rej reim̦aanl̦o̦k ñan ejja kõjatdikdik eo me Ebream ear reim̦aanl̦o̦k ñane—ñan mour indeeo ijin ioon lal̦ ium̦win Aelõñ eo an Anij. (Hib. 11:​8-10, 13) Paul ear jeje kõn kõjatdikdik in ekanooj in em̦m̦an. (Riit Rom 8:​20, 21.) Ilo jinoin ke kwaar katak kõn kallim̦ur eo ilo Baibõl̦ kõn ilju im jekl̦aj, ta eo ear lukkuun em̦m̦an ippam̦ kõn kallim̦ur in? Ear ke em̦m̦an ippam̦ kõjatdikdik eo bwe juon raan kwõnaaj weeppãn im enaaj jako am̦ juon rijjerawiwi? Ak kwaar ke lukkuun m̦õn̦õn̦õ ke kwaar jel̦ã bwe ro rejitõnbõro ippam̦ me remej renaaj bar jerkak im mour ilo juon pedetaij ijin ioon lal̦? Elukkuun lõñ men ko rem̦m̦an kwõmaroñ reim̦aanl̦o̦k ñani kõn wõt “kõjatdikdik” in am̦.

⁸ Meñe jej reim̦aanl̦o̦k ñan ad mour indeeo ilañ ak ijin ioon lal̦, ak ewõr ippãd juon kõjatdikdik ekanooj in em̦m̦an me ekõm̦m̦an ad lañlõñ. Im emaroñ l̦apl̦o̦k ad lõke bwe kõjatdikdik in enaaj jejjet kũtien. Paul ear kõmel̦el̦e wãween an men in maroñ wal̦o̦k. Jen kiiõ etale ta eo ear je kõn kõjatdikdik in ad. Naan kein an renaaj jipañ kõj bwe en l̦apl̦o̦k ad lõke bwe kõjatdikdik eo ad enaaj jejjet im m̦ool.

9-10. Ãinwõt ad loe ilo joñak eo an Paul, ta ko Kũrjin ro remaroñ kõtmãne bwe renaaj iiooni? (Rom 5:3) (Bar lale pija ko.)

⁹ Riit Rom 5:3. Paul ear ba bwe meñe jej iioon eñtaan, ak kõjatdikdik eo ad emaroñ kajoorl̦o̦k wõt. Men in emaroñ kabwilõñ kõj. Bõtab ilo m̦ool, aolep ri-kal̦oor ro an Christ  remaroñ kõtmãne bwe renaaj iioon eñtaan. L̦õmn̦ak m̦õk kõn joñak eo an Paul. Ear ba ñan ro ilo Tessalonika: “Ke kõmar pãd ippemi, kõm kõn jiroñ kom̦ l̦o̦k im̦aan bwe jenaaj eñtaan kõn ad iioon apañ ko, im ãinwõt ami jel̦ã, eñin men eo ear wal̦o̦k.” (1 Tes. 3:4) Im ear ba ñan ro ilo Korint: “Ro jeim im jatim, kõmij jab kõn̦aan bwe kom̦win jaje kõn ammim kar eñtaan . . . kõmar jaje el̦aññe kõm naaj kar mour.”—2 Kor. 1:8; 11:​23-27.

¹⁰ Kũrjin ro ilo raan kein remaroñ bar kõtmãne bwe renaaj iioon eñtaan. (2 Tim. 3:12) Ak kwe? Ilo am̦ kar likũt am̦ tõmak ilo Jesus im l̦oore, em̦õj ke am̦ iioon apañ ko? Bõlen ro m̦õttam̦ im ro ilo baam̦le eo am̦ rar kajjirere kake eok. Joñan, remaroñ kar lãj ñan kwe. Em̦õj ke am̦ iioon apañ ilo jikin jerbal eo am̦ kõn am̦ kate eok ñan kwal̦o̦k m̦ool ilo men otemjej? (Hib. 13:18) Ak em̦õj ke an kien eo jum̦ae im kaeñtaan eok kõn am̦ kwal̦o̦k naan ñan ro jet kõn kõjatdikdik eo am̦? Jekdo̦o̦n kain apañ rot ko jej iiooni, ak Paul ej ba bwe jej aikuj lañlõñ. Etke?

11. Etke jej aikuj jek ippãd make ñan kijenmej ium̦win jabdewõt apañ?

¹¹ Jemaroñ lañlõñ ñe jej iioon eñtaan kõnke emaroñ jipañ kõj ñan ejaak juon kadkad eaorõk. Ãinwõt an Rom 5:3 kwal̦o̦k, “eñtaan ej kõm̦m̦an bwe jen jel̦ã kijenmej.” Aolep Kũrjin ro renaaj iioon eñtaan, kõn men in aolep Kũrjin ro rej aikuj jel̦ã kijenmej. Jej aikuj jek ippãd make ñan kijenmej ium̦win jabdewõt apañ jemaroñ jelm̦aiki. Eñin wãween eo wõt jemaroñ lo an jejjet kũtien kõjatdikdik eo ad. Jejjab kõn̦aan ãinwõt ro Jesus ear ba bwe rej ãinwõt ine ko rej wõtlo̦k ilo ijo edekãke. Ilo jinoin, rar m̦õn̦õn̦õ in eo̦roñ ennaan eo, bõtab ke rar “iioon eñtaan ak jum̦ae,” rar ebbweer. (Matu 13:​5, 6, 20, 21) Em̦ool bwe ejjab pidodo ñe jej iioon jum̦ae ak wãween ko reppen, bõtab ñe jenaaj kijenmej ium̦win wãween kein jenaaj lo tokjãn ko rem̦m̦an. Ta tokjãn ko jenaaj bũki?

12. Ta tokjãn ko rem̦m̦an jenaaj bũki ñe jej kijenmej ium̦win apañ ko?

¹² Ri-kal̦oor Jemes ear kwal̦o̦k tokjãn ko rem̦m̦an jenaaj bũki ñe jej kijenmej ium̦win apañ ko. Ear je: “Kõtl̦o̦k bwe kijenmej en kadedel̦o̦k an jerbal ilo kom̦, kõnke kom̦win maroñ iio im weeppãn ilo aolep wãween im en ejjel̦o̦k jabdewõt men kom̦ij likjab ie.” (Jem. 1:​2-4) Jemes ear kõmel̦el̦e kõn kijenmej ãinwõt ñe ewõr juon an jerbal me ej aikuj kadedeikl̦o̦k. Ta in? Emaroñ jipañ eok bwe en l̦apl̦o̦k an wõr ippam̦ kadkad ko ãinwõt meanwõd, tõmak, im lõke Anij. Bõtab ebar wõr juon men jej bõk tokjãn jãne itok jãn ad kijenmej wõt.

13-14. Ta eo enaaj wal̦o̦k ñe jej kijenmej wõt, im ewi wãween an kijenmej ekkejell̦o̦k ippãn kõjatdikdik? (Rom 5:4)

¹³ Riit Rom 5:4. Paul ear ba bwe kijenmej ej kõm̦m̦an “bwe Anij en buñbũruon ippãd.” Innem ñe kwõj kijenmej ium̦win apañ ko am̦, Jeova ej buñbũruon ippam̦. Men in ejjab mel̦el̦ein bwe Jeova ej m̦õn̦õn̦õ ñe kwõj iioon apañ. Ijoke, em̦õn̦õn̦õ bwe kwõj dãpij am̦ tiljek ñane ilo am̦ kijenmej wõt. El̦ap ad bõk kõketak jãn ad jel̦ã men in!—Sam 5:12.

¹⁴ Keememej bwe Ebream ear kijenmej wõt ium̦win mãlejjoñ ko im Jeova ear buñbũruon ippãn. Jeova ear watõke Ebream ãinwõt juon jeran im juon eo ewãnõk. (Jen. 15:​6, UBS; Rom 4:​13, 22) Jeova emaroñ bar watõk kõj ilo wãween in. An Jeova buñbũruon ippãd ejjab pedped ioon joñan jerbal ko jej kõm̦m̦ani ñane ak eddo ko jej bũki ilo doulul in. Ijoke, ej buñbũruon ippãd ñe jej dãpij wõt ad tiljek ñane ilo ad kijenmej. Im jekdo̦o̦n ewi joñan dettad, ta wãween ko jej iiooni, ak ta maroñ ko ad, kõj aolep jemaroñ kijenmej wõt. Kwõj ke iioon juon apañ ilo tõre in im kwõj dãpij wõt am̦ tiljek ñan Jeova? El̦aññe aet,  kwõmaroñ bõk kaenõm̦m̦an ilo am̦ jel̦ã bwe Anij ej buñbũruon ippam̦. Ilo ad jel̦ã bwe Anij ej buñbũruon ippãd, men in enaaj kal̦apl̦o̦k ad lõke bwe kõjatdikdik eo ad enaaj jejjet kũtien.

15. Ta eo Paul ear ba tokãlik, im etke jet remaroñ pok kõn men in?

¹⁵ Ãinwõt an kar Paul kõmel̦el̦e, Jeova ej buñbũruon ippãd ñe jej dãpij wõt ad tiljek ñane im kijenmej wõt ium̦win apañ ko jej iiooni. L̦õmn̦ak kõn ta eo Paul ej ba tokãlik: “Anij [ej] buñbũruon ippãd, innem men in ej letok kõjatdikdik, im kõjatdikdik in eban tõll̦o̦k kõj ñan bũrom̦õj.” (Rom 5:​4, 5) Men in emaroñ kõm̦m̦an an jet pok. Etke? Kõnke m̦oktal̦o̦k ilo Rom 5:​2, Paul ear ba bwe Kũrjin ro ilo Rom ewõr kadede aer kõjatdikdik—“kõjatdikdik eo bwe [renaaj] bõk aiboojoj eo ej itok jãn Anij.” Kõn men in, jet remaroñ kajjitõk, ‘El̦aññe ekar wõr kadede an Kũrjin rein kõjatdikdik, innem etke Paul ear ba tokãlik bwe enaaj wõr aer kõjatdikdik?’

16. Ewi wãween an l̦apl̦o̦k kõjatdikdik eo an juon armej? (Bar lale pija ko.)

¹⁶ Jemaroñ mel̦el̦e naan kein an Paul ñe jej keememej bwe emaroñ eddekl̦o̦k ak kajoorl̦o̦k ad lõke kõjatdikdik eo. Ñan waanjoñak, kwõj ke keememej iien eo jinointata kwaar roñ kõn kõjatdikdik eo me Naanin Anij ej kwal̦o̦k kake? Kwõmaroñ kar l̦õmn̦ak bwe an armej ro mour indeeo ijin ioon lal̦ ilo juon pedetaij ej juon ettõn̦ak bajjek. Bõtab kwõl̦ak kal̦apl̦o̦k am̦ jel̦ã kajjien Jeova im kallim̦ur ko an ilo Baibõl̦, ear l̦apl̦o̦k am̦ lõke bwe enaaj jejjet kũtien kõjatdikdik in.

17. Ãlikin am̦ kar ajel̦o̦k mour eo am̦ im peptaij, ewi wãween an kar l̦apl̦o̦k am̦ lõke kõjatdikdik eo am̦?

¹⁷ Ãlikin am̦ kar ajel̦o̦k mour eo am̦ im peptaij, ear l̦apl̦o̦k am̦ lõke kõjatdikdik eo am̦ ikijjeen am̦ kar kal̦apl̦o̦k am̦ jel̦ã kajjien Jeova im epaakel̦o̦k wõt E. (Hib. 5:13–6:1) Ejjel̦o̦k pere bwe em̦õj am̦ iiooni men ko Rom 5:​2-4 ej kõnono kaki. Kwaar iioon elõñ kain eñtaan ko, bõtab kwaar kijenmej wõt im Jeova ear kaalikkar an buñbũruon ippam̦. Kõnke kwõjel̦ã  bwe Anij ej buñbũruon ippam̦, el̦apl̦o̦k am̦ lõke bwe kwõnaaj bõk jeraam̦m̦an ko me ear kallim̦ur kaki. Kiiõ el̦apl̦o̦k am̦ lõke kõjatdikdik in am̦ jãn kar m̦okta. Ejjab men in wõt, ak el̦apl̦o̦k am̦ lõke bwe enaaj jejjet im m̦ool, im el̦apl̦o̦k am̦ kaorõke kõjatdikdik in. El̦apl̦o̦k an jelõt eok, ej jelõt aolep wãween ko ilo mour eo am̦, ãinwõt wãween am̦ kõm̦m̦an ñan baam̦le eo am̦, jokãlõt ko am̦, im wãween am̦ kõjerbal iien.

18. Ta eo Jeova ej kallim̦ur?

¹⁸ Paul ej wõnm̦aanl̦o̦k im kwal̦o̦k juon boin eaorõk kõn kõjatdikdik eo ewõr ippam̦ ãlikin am̦ kõm̦m̦an bwe Anij en buñbũruon ippam̦. Ej lukkuun kaalikkar bwe kõjatdikdik eo am̦ enaaj jejjet kũtien. Etke kwõmaroñ lõke men in? Paul ej kwal̦o̦k kallim̦ur in jãn Anij: “Kõjatdikdik in eban tõll̦o̦k kõj ñan bũrom̦õj kõnke em̦õj koobrak bũruod kõn yokwe eo an Anij ikijjeen jetõb kwõjarjar, eo kar letok ñan kõj.” (Rom 5:5) Aet, kwõmaroñ lukkuun lõke bwe enaaj jejjet kũtien kõjatdikdik in me Jeova ear lewaj ñan kwe.

19. Ta eo kwõmaroñ lõke ikijjeen kõjatdikdik eo am̦?

¹⁹ Kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kõn kallim̦ur eo an Jeova ñan Ebream im wãween an kar Anij buñbũruon ippãn im watõke ãinwõt juon jeran. Men eo Ebream ear kõjatdikdik kake ear jejjet kũtien. Baibõl̦ ej ba: “Ãlikin an kar Ebream kijenmej wõt, ear bõk menin kallim̦ur eo.” (Hib. 6:15; 11:​9, 18; Rom 4:​20-22) Alikkar bwe kõjatdikdik in an Ebream ear jab tõll̦o̦ke ñan bũrom̦õj. Ãindeinl̦o̦k wõt, kwõmaroñ lõke bwe ñe kwõnaaj tiljek wõt, kwõnaaj bõk jeraam̦m̦an ko me kwõj kõjatdikdik kaki. Kõjatdikdik eo am̦ enaaj jejjet im m̦ool; eñin unin kwõmaroñ lañlõñ, im jab bũrom̦õj! (Rom 12:12) Paul ear je: “Anij, eo ej letok kõjatdikdik en koobrak kom̦ kõn el̦ap lañlõñ im aenõm̦m̦an kõn ami lõke e, bwe kom̦win maroñ obrak kõn kõjatdikdik ikijjeen kajoor eo an jetõb kwõjarjar.”—Rom 15:13.