1-2. Ewi wãween an ro jemãn im jinen maroñ em̦m̦akũt ñe ajri eo nejier ej bũkm̦aantak kajjitõk ko kõn tõmak eo ad?

 ELÕÑ armej renãj errã bwe el̦ap jerbal ñan kõkkaajiririik ak lale juon ajri. El̦aññe kwõj juon jemãn ak jinen me ewõr nejin ajri, kõmij nõbar eok kõn am̦ kate eok jipañ ajri eo nejũm̦ ñan kõkajoore tõmak eo an, im men in el̦ap an kabuñbũruon Jeova. (Dut. 6:​6, 7) Ilo an ajri eo nejũm̦ rũttol̦o̦k, emaroñ jino kwal̦o̦k kajjitõk ko raorõk kõn tõmak eo ad, ekoba etke Baibõl̦ eo ej katakin bwe ewõr jet men ko jejjab kõm̦m̦ani.

² Ilo jinoin, kwõmaroñ inepata jidik kõn kajjitõk ko an. Kwõmaroñ bareinwõt l̦õmn̦ak bwe edik tõmak eo an. Bõtab ilo m̦ool, ilo an ajri ro rũttol̦o̦k renaaj kwal̦o̦k kajjitõk ko bwe ren maroñ kõkajoore tõmak eo aer. (1 Kor. 13:11) Kõn men in, kwõjjab aikuj inepata. Kwõmaroñ watõk kajjitõk ko an ajri eo nejũm̦ ãinwõt iien ko repel̦l̦o̦k ñan am̦ maroñ jipañe kammineneiki kõjerbale kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ eo an.

3. Ta ko jenaaj etali ilo katak in?

³ Ilo katak in, jenaaj etale wãween an ro jemãn im jinen maroñ jipañ ajri eo ak ajri ro nejier ñan (1) kõkajoore tõmak eo aer ilo Anij im Baibõl̦ eo, (2) kal̦apl̦o̦k aer kaorõk ta eo Baibõl̦ ej ba kõn ta ko rem̦m̦an im renana, im (3) jojomare tõmak eo aer. Ilo ad naaj etale men kein, jenaaj bareinwõt kõnono kõn unin an em̦m̦an ñe ajri ro rej kwal̦o̦k kajjitõk ko im jet iaan men ko rũtto ro remaroñ kõm̦m̦ani ippãn ajri ro nejier me emaroñ kõpel̦l̦o̦k juon ial̦ ñan aer kõnono kõn tõmak eo ad.

 JIPAÑ AJRI EO NEJŨM̦ ÑAN KÕKAJOORE TÕMAK EO AN ILO ANIJ IM BAIBÕL̦ EO

4. Ta kajjitõk ko emaroñ wõr ippãn juon ajri, im etke?

⁴ Ro jemãn im jinen rej kile bwe an juon ajri tõmak ilo Anij ejjab juon men ej kajju jolõte. Kwaar jab l̦otaktok im ekajju wõr am̦ tõmak ilo Jeova. Eokwe, ejja ãindeinl̦o̦k wõt ippãn ajri eo nejũm̦. Ilo an ajri eo nejũm̦ rũttol̦o̦k, emaroñ jino l̦õmn̦ak kõn kajjitõk ko ãinwõt: ‘Ewi wãween aõ jel̦ã bwe ewõr juon Anij? Imaroñ ke lukkuun tõmak ta eo Baibõl̦ ej ba?’ Ilo m̦ool, Baibõl̦ eo ej rõjañ kõj ñan kõjerbal “aolepen [ad] l̦ol̦ãtãt” im “kanooj etale men otemjej.” (Rom 12:1; 1 Tes. 5:21) Innem ewi wãween kwõmaroñ jipañ ajri eo nejũm̦ ñan kõkajoore tõmak eo an?

5. Ta ko ro jemãn im jinen remaroñ kõm̦m̦ani ñan jipañ ajri eo nejier ñan kal̦apl̦o̦k an lõke Baibõl̦ eo? (Rom 12:2)

⁵ Rõjañ ajri eo nejũm̦ ñan kam̦ool ñan e make bwe katak ko ilo Baibõl̦ rem̦ool. (Riit Rom 12:2.) Ñe ajri eo nejũm̦ ej kwal̦o̦k kajjitõk ko, kortokjãn iien in epel̦l̦o̦k ñan kwal̦o̦k ñane kilen an pukoti uwaakin kajjitõk ko an ilo an kõjerbale kein jerbal ko ad, ãinwõt Bok in Jipañ Ri Kõnnaan ro an Jeova ñan Kappok Mel̦el̦e. Ilo ijin, ium̦win unin tõl eo etan “Baibõl̦,” emaroñ lale unin tõl jidikdik eo etan “Kakũrm̦ool in Anij” ñan pukot katak ko me rej kam̦ool bwe Baibõl̦ eo ejjab baj juon bok me armej rar je. Ijoke, ej “naanin Anij.” (1 Tes. 2:13) Ñan waanjoñak, emaroñ pukot katak ko rej kõnono kõn jikin kweilo̦k eo etan Nineva, ilo kar aelõñin Assiria. Ilo m̦okta, jet rimmãlõtlõt rar ba bwe Nineva ear juon jikin me ear jab m̦oolin pãd. Bõtab ilo 1850 jim̦a ko, kar kũbwiji jikin eo me Nineva ear pãd ie im kar lo m̦õttan jikin kweilo̦k in. Men in ear kam̦ool bwe ejim̦we Baibõl̦ eo. (Zep. 2:​13-15) Ñan bõk mel̦el̦e ko jet kõn an kar jejjet kũtien kanaan eo ilo Baibõl̦ kõn an Nineva bõk ko̦kkure, emaroñ lale katak eo etan “Kwaar Jel̦ã Ke?” ilo Naan in Keeañ eo an Nobõm̦ba 2021. Rõjañ ajri eo nejũm̦ ñan keidi men ko ej katak kaki jãn bok ko ad ippãn men ko ej katak kaki jãn encyclopedia ko im bok ko jet me jemaroñ lõki. Men in enaaj jipañe ñan kal̦apl̦o̦k an lõke men ko Baibõl̦ ej ba.

6. Ewi wãween an ro jemãn im jinen maroñ kairuj kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ eo an ajri eo nejier? Kwal̦o̦k juon waanjoñak. (Bar lale pija eo.)

⁶ Kairuj kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ eo an ajri eo nejũm̦. Elukkuun lõñ iien ko repel̦l̦o̦k ñan an ro jemãn im jinen bwebwenato ippãn ajri eo nejier kõn Baibõl̦ eo im an tõmak ilo Anij. Kwõmaroñ bwebwenato ippãn ñe kom̦ij lol̦o̦k juon museum, juon jikin kallib eaiboojoj, ak jikin kaloojoj ko ilo juon iaan ra ko an Ri-Kõnnaan ro an Jeova. Ñan waanjoñak, ñe kom̦ij lol̦o̦k juon museum ak alwõje juon museum ilo online, kwõmaroñ kwal̦o̦k ñan ajri eo nejũm̦ juon iaan kein jerbal ko ak men ko rar wal̦o̦k ilo iien ko etto me remaroñ kal̦apl̦o̦k an lõke bwe Baibõl̦ eo ejim̦we.  Ajri eo nejũm̦ ejel̦ã ke bwe etan Anij ej pãd ilo juon dekã etan Moabite Stone me ej jãn 3,000 iiõ ko remootl̦o̦k? Kwõmaroñ lo dekã in ilo museum eo etan Louvre Museum ilo Paris, ilo France. Bareinwõt, ewõr juon kaape in Moabite Stone in ilo jikin kaloojoj eo (“The Bible and the Divine Name”) ilo ra eo el̦ap an Ri-Kõnnaan ro an Jeova ilo Warwick, ilo New York. Dekã in ej kwal̦o̦k bwe kiiñ eo an Moab etan Kiiñ Misha ear oktak im jum̦ae Israel. Im eñin men eo Baibõl̦ ej ba. (2 Kñ. 3:​4, 5) Ñe ajri eo nejũm̦ ej make lo kein kam̦ool ko me rej kwal̦o̦k bwe Baibõl̦ eo em̦ool im jim̦we, enaaj kajoorl̦o̦k tõmak eo an.—Keidi 2 Kronikel 9:​6, UBS.

7-8. (1) Ta ko jemaroñ katak jãn jekjek ko raiboojoj jej loi ilo menin kõm̦anm̦an ko? Kwal̦o̦k juon waanjoñak. (Bar lale pija eo.) (2) Ta kajjitõk ko remaroñ jipañ ajri eo nejũm̦ kal̦apl̦o̦k an tõmak bwe ewõr juon ri-Kõm̦anm̦an?

⁷ Rõjañ ajri eo nejũm̦ ñan kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kõn menin kõm̦anm̦an ko. Ñe komiro ej etetal ilo juon jikin eobrak kõn menin eddek ko ak ñe komiro ej rarõ, kwal̦o̦k ñan ajri eo nejũm̦ jekjek ko rekãitoktoklimo jemaroñ loi ilo menin kõm̦anm̦an ko. Etke? Jekjek kein rej kam̦ool bwe ewõr juon eo emãlõtlõt me ear kõm̦anm̦ani men kein. Ñan waanjoñak, ium̦win elõñ iiõ ko m̦aantak jaintiij ro rej ekkatak kõn jekjek ko me rej erro̦o̦lol. Juon jaintiij etan Nicola Fameli ej kõmel̦el̦e bwe ñe kwõj lo menin kõm̦anm̦an ko jekjekier wõt likapijwewe ko, im kwõj kajjioñ bwine jekjekin an erro̦o̦lol, kwõnaaj lo an nõm̦ba ko joñaer wõt juon. Kar n̦aetan nõm̦ba kein Fibonacci sequence. Jemaroñ lo jekjekin likapijwewe kein ilo elõñ iaan menin kõm̦anm̦an ko ãinwõt jet galaxy ko, libbukwe ko, bõlõkin menin eddek ko, im bõran sunflower ko. a

⁸ Ilo an ajri eo nejũm̦ kal̦apl̦o̦k an katak kõn science ilo jikin jikuul̦, enaaj katak kõn jekjek ko jet me rej pãd ilo menin kõm̦anm̦an ko jet. Ñan waanjoñak, kajjojo iaan snowflake ko ewõr jekjek ko ie me rej juon wõt wãween jekjekier. Rej n̦aetan jekjek kein fractal. Kwõmaroñ lo men in ilo menin kõm̦anm̦an ko jet. Bõtab, wõn eo ej ilikin jekjek kein raiboojoj? Ñe ajri eo nejũm̦ enaaj lukkuun kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kõn kajjitõk rot kein, ejjel̦o̦k pere enaaj jipañe kal̦apl̦o̦k an tõmak bwe Anij ear kõm̦anm̦an men otemjej. (Hib. 3:4) Ilo an ajri eo nejũm̦ rũttol̦o̦k kwõmaroñ kajjitõk ippãn, “El̦aññe Anij ear kõm̦anm̦ane kõj, jemaroñ ke ba bwe E eo ejel̦ãl̦o̦k ta ko jej aikuj kõm̦m̦ani bwe jen maroñ lo m̦õn̦õn̦õ?” Ãlikin am̦ kwal̦o̦k kajjitõk in, kwõmaroñ kwal̦o̦k ñane bwe emaroñ lo naanin tõl kein jãn Anij ilo Baibõl̦ eo.

JIPAÑE ÑAN KAL̦APL̦O̦K AN KAORÕK TA EO BAIBÕL̦ EJ BA KÕN TA KO REM̦M̦AN IM RENANA

9. Etke emaroñ wõr an ajri eo nejũm̦ kajjitõk kõn ta eo Baibõl̦ ej ba kõn ta ko rem̦m̦an im renana?

⁹ El̦aññe ajri eo nejũm̦ ej kajjitõk etke eaorõk ñan pokake ta eo Baibõl̦ ej ba kõn ta ko rem̦m̦an  im renana, kajjioñ lale unin an bũkm̦aantak kajjitõk kein. Ej ke kajjitõk kõnke ejjab errã ippãn ta eo Baibõl̦ ej ba kõn ta ko rem̦m̦an im renana, ak ej ke kõnke ejaje kilen jojomare tõmak eo an ñe ej kõnono ippãn ro jet? Jekdo̦o̦n ta un eo, ak kwõmaroñ jipañ ajri eo nejũm̦ ñan kaorõk ta eo Baibõl̦ ej ba kõn ta ko rem̦m̦an in renana ikijjeen amiro katak kõn bok eo M̦õn̦õn̦õ kõn Mour ñan Indeeo! b

10. Ewi wãween kwõmaroñ jipañ ajri eo nejũm̦ ñan kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kõn jem̦jerã eo an ippãn Jeova?

¹⁰ Rõjañ ajri eo nejũm̦ ñan kaorõke jem̦jerã eo an ippãn Jeova. Ilo am̦ katak ippãn, kajjioñ tuuri bũruon ilo am̦ kõjerbal waanjoñak ko im kwal̦o̦k kajjitõk ko jãn bok eo M̦õn̦õn̦õ kõn Mour ñan Indeeo! me renaaj kõm̦akũti ñan kwal̦o̦k l̦õmn̦ak ko an. (JK. 20:5) Ñan waanjoñak, katak 8 ej keidi Jeova ñan juon jerad em̦ool me ej kakeememej kõj kõn ta ko rej kõjparok kõj im rem̦m̦an ñan kõj. Ãlikin amiro kõnono kõn 1 Jon 5:​3, kwõmaroñ kajjitõk ippãn, “Kõnke jejel̦ã bwe Jeova ej juon Jerad em̦ool, en kar ewi wãween ad watõke ta ko ej ba bwe jen kõm̦m̦ani?” Jemaroñ l̦õmn̦ak bwe ej juon kajjitõk epidodo, ak ñe jenaaj kwal̦o̦k kajjitõk in, emaroñ jipañe ajri eo nejũm̦ ñan watõk kien ko an Anij ãinwõt kein kam̦ool bwe Ej yokwe kõj.—Ais. 48:​17, 18.

11. Ewi wãween kwõmaroñ jipañ ajri eo nejũm̦ kaorõk naanin kakapilõk ko ilo Baibõl̦? (JK 2:​10, 11)

¹¹ Kõnono kõn wãween ad bõk tokjãn ñe jej jerbali naanin kakapilõk ko ilo Baibõl̦. Ñe kwõj riiti Baibõl̦ eo ak unin tõl eo ippãn ajri eo nejũm̦, bwebwenato kõn wãween an naanin kakapilõk ko kar jipañ baam̦le eo am̦. Ñan waanjoñak, eo nejũm̦ ej ke lo tokjãn ko rej itok jãn ad niknik im m̦ool ñe jej kõm̦m̦ane juon men? (Hib. 13:18) Kwõmaroñ bareinwõt lukkuun kaalikkar wãween an naanin kakapilõk ko ilo Baibõl̦ kõjparok ãjmour ko ad im eñjake ko ad ñe jej jerbali ilo mour ko ad. (JK. 14:​29, 30) Ilo am̦ etale naanin kakapilõk ko ilo Baibõl̦ ippãn eo nejũm̦, men in emaroñ jipañe bwe en l̦apl̦o̦k an kaorõke naanin jipañ ko jãn Baibõl̦.—Riit Jabõn Kõnnaan 2:​10, 11.

12. Ewi wãween an juon jemãn baam̦le jipañ eo nejin ñan kaorõk naanin kakapilõk ko ilo Baibõl̦?

¹² Steve, juon jemãn baam̦le ilo France, ej kõmel̦el̦e wãween aerro lio pãleen jipañ l̦adik eo nejierro me ej juon jo̦dikdik etan Ethan, ñan kile bwe unin an Jeova kõm̦m̦ani kien ko ej kõnke ej yokwe kõj. Ej ba: “Kõm̦ro kõn kajjitõk ippãn Ethan, ‘Etke Jeova ekõn̦aan bwe jen pokake naanin kakapilõk in? Ewi wãween an men in kaalikkar bwe ej yokwe kõj? Ta eo enaaj wal̦o̦k ñe kwõjjab jerbale naanin kakapilõk in?’” Aerro bwebwenato ippãn Ethan ilo wãween in ear jipañe ñan make kile aorõkin an l̦oore ta ko Jeova ej ba bwe rem̦m̦an im renana. Steve ej ba: “Mejãnkajjik eo am̦ro ej ñan jipañ Ethan ñan lo bwe naan ko an Anij ilo Baibõl̦ el̦apl̦o̦k aer utiejl̦o̦k jãn mãlõtlõt an armej.”

13. Ewi wãween an ro jemãn in jinen maroñ kammineneik ajri eo nejier ñan jerbale naanin kakapilõk ko ilo Baibõl̦? Kwal̦o̦k juon waanjoñak.

¹³ Kammineneik ajri eo nejũm̦ ñan jerbali naanin kakapilõk ko ilo Baibõl̦. Iien eo kwõmaroñ kõm̦m̦ane men in, ej ñe ewõr an ajri eo nejũm̦ project ilo jikuul̦ ñan riiti juon bok. Armej ro ilo bok eo ej riiti remaroñ kõm̦m̦ani men ko Jeova ej ba rebõd. Ñan waanjoñak, remaroñ mourin l̦õñ ak lukkuun lãj. Im bõlen kar je bok eo ilo juon wãween me ej kõm̦m̦an bwe en ãinwõt ñe ejjab nana men kein. Kwõmaroñ rõjañ ajri eo nejũm̦ ñan kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kõn wãween an Jeova l̦õmn̦ak kõn kõm̦m̦an ko an armej ro ilo bok in. (JK. 22:​24, 25; 1 Kor. 15:33; Pil. 4:8) Men in emaroñ jipañe bwe en pojakin kwal̦o̦k naan ñan ri-kaki eo an im ri-jikuul̦ ro m̦õttan ñe renaaj kõnono ippãn doon kake bok eo.

 KÕPOOJE AJRI EO NEJŨM̦ ÑAN JOJOMARE TÕMAK EO AN

14. Katak ta eo jo̦dikdik ro ak ro reddik remaroñ mijak in kõnono kake, im etke?

¹⁴ Jet iien jo̦dikdik ro ak ro reddik me rej karejar ñan Jeova remaroñ pere er make ñe ej itok ñan aer jojomare tõmak eo aer. Remaroñ mijak ñe ilo kilaaj ewanlõñtak katak eo bwe aolep men rar jide im wal̦o̦k (evolution). Etke? Ri-kaki eo aer emaroñ ba bwe katak eo kõn evolution ej juon men em̦ool. Ñe kwõj juon jemãn ak jinen, ewi wãween kwõmaroñ jipañ ajri eo nejũm̦ ñan jutak pen kõn tõmak eo an?

15. Ta eo emaroñ jipañ jo̦dikdik ro ak ro reddik ñan jutak pen kõn men ko rej tõmaki?

¹⁵ Jipañ ajri eo nejũm̦ ñan jutak pen kõn men ko ej tõmaki. Ajri eo nejũm̦ ejjab aikuj in jo̦o̦k kõnke ej tõmak bwe ewõr juon ri-Kõm̦anm̦an. (2 Tim. 1:8) Etke? Kõnke elukkuun lõñ jaintiij ro rej kile im mel̦el̦e bwe mour ear jab make ejaak ak jide im wal̦o̦k. Rej lo kein kam̦ool ko bwe ewõr juon eo emãlõtlõt me ear kõm̦m̦ani menin kõm̦anm̦an ko me epen an armej mel̦el̦e kaki. Kõn men in, rejjab tõmak ilo katak eo kõn evolution me eitõn aolep jikuul̦ ko ipel̦aakin lal̦ in rej katakin ajri ro kaki. Ajri eo nejũm̦ emaroñ kõkajoore tõmak eo an ikijjeen an kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kõn mel̦el̦e ko me rar jipañ ro jeid im jatid ñan tõmak bwe ewõr juon ri-Kõm̦anm̦an. c

16. Ewi wãween an ro jemãn im jinen maroñ jipañ ajri eo nejier ñan jojomare tõmak eo an bwe ewõr juon ri-Kõm̦anm̦an? (1 Piter 3:15) (Bar lale pija eo.)

¹⁶ Kõpooje ajri eo nejũm̦ ñan jojomare tõmak eo an bwe ewõr juon ri-Kõm̦anm̦an. (Riit 1 Piter 3:15.) Kwõmaroñ etale ippãn eo nejũm̦ katak eo etan “Ij Aikuj Ke Tõmak ilo Evolution?” ilo brochure eo etan Uwaak ko ñan 10 Kajjitõk ko Jo̦dikdik Ro Rej Kajjitõk. Innem ajri eo nejũm̦ emaroñ kããlõt kõmel̦el̦e ta eo ej l̦õmn̦ak bwe emaroñ jipañ ro jet ñan kile bwe ewõr juon ri-Kõm̦anm̦an. Tokãlik kõmmãlmel ippãn ajri eo nejũm̦ kõn wãween an maroñ kõm̦m̦ane men in. Kakeememej e bwe ejjab aikuj akwããl ippãn ri-jikuul̦ ro m̦õttan. Rõjañe ñan kõjerbale kõmel̦el̦e ko repidodo ñe ewõr ro rem̦õn̦õn̦õ in bwebwenato ippãn kõn evolution. Ñan waanjoñak, juon iaan ri-jikuul̦ ro m̦õttan emaroñ ba: “Ij tõmak wõt men ko imaroñ loi, im ijjañin lo Anij.” Ajri eo nejũm̦ emaroñ uwaak im ba: “Pijaikl̦o̦k am̦ etetal ibul̦õn wõjke ko ilo juon jikin me ettol̦o̦k jãn armej ro, innem kwõloe juon aebõj lal̦ me ej kõm̦m̦an jãn dekã. Ta eo kwõn kar l̦õmn̦ak?  Alikkar bwe ewõr en̦ ear kõm̦m̦ane aebõj lal̦ eo. Eokwe, ejjel̦o̦k oktak ippãn lal̦ in im aolep men ko rej mour. Alikkar bwe ewõr juon eo ear kõm̦anm̦ani men kein.”

17. Ewi wãween an ro jemãn im jinen maroñ rõjañ ajri eo nejier ñan pukot iien ko repel̦l̦o̦k ñan an kwal̦o̦k naan ñan ro jet? Kwal̦o̦k juon waanjoñak.

¹⁷ Rõjañ ajri eo nejũm̦ ñan pukot iien ko repel̦l̦o̦k ñan an kwal̦o̦k naan ñan ro jet. (Rom 10:10) Kwõmaroñ keidi an kate bwebwenato kõn tõmak eo an ippãn ro jet, ñan an juon kate kajjioñ iukkure kõn juon kein kõjañjañ. Ilo jinoin, juon eo ej ekkatak kõjañjañ emaroñ kõmmãlmel kõn al ko repidodo. Jidik kõn jidik enaaj pidodol̦o̦k an iukkure kõn kein kõjañjañ eo. Ejja ãindeinl̦o̦k wõt, ajri eo nejũm̦ emaroñ kwal̦o̦k naan ñan ro jet ilo juon wãween epidodo. Ñan waanjoñak, emaroñ kajjitõk ippãn juon iaan ri-jikuul̦ ro m̦õttan: “Kwaar ke jel̦ã bwe ekkã an jaintiij ro anõke men ko rej loi ilo menin kõm̦anm̦an ko? Ikõn̦aan kwal̦o̦k ñan kwe juon pijain alwõj ekãitoktoklimo.” Ãlikin an kwal̦o̦k juon iaan pijain alwõj ko me ej ba Was It Designed?, emaroñ ba: “El̦aññe juon jaintiij ej bõk nõbar kõn men ko ear kõm̦m̦ani jãn an kar anõke menin kõm̦anm̦an ko, wõn eo en kar bõk nõbar kõn menin kõm̦anm̦an kein?” An kwal̦o̦k naan ilo wãween in epidodo emaroñ kairuj kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ eo an ri-jikuul̦ eo m̦õttan im kõm̦m̦an bwe en kõn̦aan kal̦apl̦o̦k an jel̦ã kõn Jeova.

WÕNM̦AANL̦O̦K WÕT IM JIPAÑ AJRI EO NEJŨM̦ KÕKAJOORE TÕMAK EO AN

18. Ewi wãween an ro jemãn im jinen maroñ wõnm̦aanl̦o̦k wõt im jipañ ajri eo nejier kõkajoore tõmak eo an ilo Anij?

¹⁸ Jej mour ilo juon lal̦ eobrak kõn armej ro rejjab tõmak ilo Jeova. (2 Pit. 3:3) Kõn men in, kom̦ ro jemãn im jinen, ilo ami katak Baibõl̦ ippãn ajri eo nejũm̦, rõjañe ñan katak kõn men ko me renaaj kal̦apl̦o̦k an kautieje Naanin Anij im ta eo ej ba kõn ta ko rem̦m̦an im renana. Kairuj kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ eo an ajri eo nejũm̦ ikijjeen am̦ kwal̦o̦k kõn men ko rekabwilõñlõñ ilo menin kõm̦anm̦an ko an Jeova. Jipañ e ñan mel̦el̦e kõn kanaan ko rekãitoktoklimo ilo Baibõl̦ me em̦õj an jejjet kũtieer. Im men eo eaorõktata, jar ippãn ajri eo nejũm̦ im jar kõn e. Ilo am̦ ãindein, kwõmaroñ lõke bwe Jeova enaaj kõjeraam̦m̦an am̦ kate eok ñan jipañ ajri eo nejũm̦ kõkajoore tõmak eo an.—2 Kro. 15:7.