Elõñ iien jaar kõmel̦el̦e im ba bwe menmenbwij eo an Messaia eo ear itok jãn m̦aanje ro. Jaar bõk l̦õmn̦ak in kõn wõt eoon eo ilo Hibru 12:16 (UBS). Eoon in ej ba bwe Iso ear “jaje Anij [ear kajettokjãn men ko raorõk jãn Anij, NW]” im bwe ear “wiakake m̦aanje eo an [ñan Jekob]” kõn wõt m̦õñã. Ke jaar riiti eoon in, jaar l̦õmn̦ak bwe kõnke Jekob ear bõk m̦aanje eo an Iso, eñin unin ear maroñ pãd ilo menmenbwij eo an Messaia eo.​—Matu 1:2, 16, UBS; Luk 3:23, 34, UBS.

Bõtab, ke jaar bar etale bwebwenato ko ilo Baibõl̦, jaar kile im lo bwe ejjab m̦aanje ro wõt rar pãd ilo menmenbwij eo an Messaia eo. Jen etale jet kein kam̦ool ko:

Ruben ej l̦eo erũttotata nejin Jekob (Israel) n̦a ippãn Lia. Tokãlik, Josep ear l̦otak, im e kar rũttotata eo nejin Jekob n̦a ippãn Rejel, eo Jekob ear l̦ap an yokwe. Bõtab ke Ruben ear jerawiwi, maroñ eo an m̦aanje ear etal ñan ippãn Josep. (Jen. 29:31-35, UBS; 30:22-25 UBS; 35:22-26; 49:22-26 UBS; 1 Kr. 5:1, 2) Meñe ãindein, ak menmenbwij eo an Messaia eo ear jab itok jãn Ruben im Josep. Ilo m̦ool, ear itok jãn Juda, l̦eo kein kãmen nejin Jekob n̦a ippãn Lia.​—Jen. 49:10 UBS.

 Bokin Luk 3:32 ej kõllaajrake lal̦tak l̦alem iaan em̦m̦aan ro rej pãd ilo menmenbwij eo an Messaia eo. Em̦m̦aan rein remaroñ kar m̦aanje ro nejin jemãer. Ñan waanjoñak, Obed emaroñ kar m̦aanje eo nejin Boaz, im Jesse emaroñ kar m̦aanje eo nejin Obed.​—Rut 4:17, UBS; 20-22; 1 Kr. 2:10-12.

Bõtab Devid ear jab m̦aanje eo nejin Jesse. Ilo m̦ool, e diktata iaan l̦adik ro jimjuon jein. Meñe ãindein, ak menmenbwij eo an Messaia eo ear wal̦o̦ktok jãn Devid. (1 Sa. 16:10, 11, UBS; 17:12, UBS; Matu 1:5, 6) Ejjel̦o̦k oktak men in jãn Solomon. Meñe ejjab m̦aanje eo nejin Devid, ak etan epãd ilo menmenbwij eo an Messaia eo ãlikin wõt etan jemãn.​—2 Sa. 3:2-5.

Ejjab mel̦el̦ein bwe m̦aanje ro rar jab aorõk. Ilo m̦ool, el̦ap an kar baam̦le ko kautiej er im ekkã aer bõk maroñ eo ñan tõl bwij ko aer ãlikin jemãer. Bareinwõt, er eo renaaj kar jolõte bwidej ko an jemãer ruo alen l̦apl̦o̦k jãn l̦õm̦aro jatier.​—Jen. 43:33, UBS; Dt. 21:17, UBS; Jos. 17:1, UBS.

Bõtab, ewõr iien rej lel̦o̦k maroñ eo an m̦aanje ro ñan ro jet. Ñan waanjoñak, Ebream ear jilkinl̦o̦k Ishmael jãn ippãer im lel̦o̦k maroñ eo an m̦aanje ñan Aisak. (Jen. 21:14-21; 22:2) Im ãinwõt ad kar etale m̦oktal̦o̦k, kar jol̦o̦k Ruben jãn an bõk maroñ eo an m̦aanje im kar lel̦o̦ke ñan Josep.

Jen kiiõ jepl̦aak ñan eoon eo ilo Hibru 12:16 (UBS). Eoon in ej ba: “Kom̦win lale bwe en ejjel̦o̦k ej kijoñ ak rijaje Anij [kajettokjãn men ko raorõk jãn Anij, NW] ãinwõt Iso, eo ear wiakake m̦aanje eo an” kõn wõt m̦õñã. Ta boin eo eaorõk ilo eoon in?

Ilo eoon in, rijjilõk Paul ejjab kõnono kõn menmenbwij eo an Messaia eo. Ej kab m̦õj an kar rõjañ Kũrjin ro ilo eoon ko m̦oktal̦o̦k bwe ren “etetal ilo ial̦ ko rejim̦we” kõnke men in enaaj kõjparok er jãn aer “oktakl̦o̦k jãn jouj an Anij.” Ijoke, men in emaroñ kar wal̦o̦k ñan er el̦aññe rar jerawiwi im l̦õñ. (Hi. 12:12-16, UBS) Ñe rar ãindein, renaaj kar ãinwõt Iso, eo ear kajettokjãn men ko raorõk jãn Anij im kõm̦m̦ani men ko an kanniõk.

Iso ear mour ilo tõre ko me em̦m̦aan ro rar tõl bwij ko aer. Kõn men in, emaroñ kar wõr iien ear bõk jeraam̦m̦an eo ñan lel̦o̦k menin katok ko ñan Anij. (Jen. 8:20, 21, UBS; 12:7, 8, UBS; Job 1:4, 5, UBS) Bõtab kõn an kar Iso l̦õmn̦ak wõt kõn men ko an kanniõk, ear aje aolepen jeraam̦m̦an ko an kõn wõt m̦õñã. Im emaroñ kar jab kõn̦aan iioone eñtaan eo kar kanaan kake me enaaj kar itok ioon ro nejin Ebream. (Jen. 15:13) Bareinwõt, Iso ear kwal̦o̦k an kõn̦aan men ko an kanniõk im an kajettokjãn men ko raorõk jãn Anij ilo an kar pãleek ruo kõrã me rar kabuñ ñan anij ko rewaan. Men in ear kabũrom̦õje rũtto ro jinen im jemãn. (Jen. 26:34, 35) El̦ap an kar oktak jãn Jekob, eo ear m̦areik juon eo ear karejar ñan Anij eo em̦ool!​—Jen. 28:6, 7; 29:10-12, 18.

Innem, ta eo jej katak kõn menmenbwij eo an Jesus, Messaia eo? Jej katak bwe jet iien menmenbwij eo an Messaia eo ear itok jãn m̦aanje ro, ijoke ejjab aolep iien ear ãindein. RiJu ro rar kile men in im rar rejetake. Ñan waanjoñak, rar make kaalikkar im ba bwe Christ enaaj kar itok jãn Devid, diktata eo nejin Jesse.​—Matu 22:42.