1-2. Ta wãween ko elõñ iaan armej ro an Jeova rej iiooni rainin, im ewi wãween an men kein maroñ jelõt er?

L̦ÕMN̦AK kõn waanjoñak kein jilu: Juon jeid im jatid likao ej bõk juon nañinmej elukkuun nana me ej kõm̦m̦an bwe en m̦õjn̦o̦l̦o̦k. Juon jeid im jatid em̦m̦aan ebwe an rũtto me el̦ap an kate ilo an jerbal, ej luuji jerbal eo an, im meñe ej lukkuun kate kappok an jerbal ak ejjab ellolo. Juon jeid im jatid lel̦l̦ap etiljek ej jino dikl̦o̦k joñan maroñ eo ippãn ñan kõm̦m̦ani men ko ekõn kõm̦m̦ani m̦okta ilo an jerbal ñan Jeova.

² Ñe kwõj iioone juon iaan wãween kein ilo waanjoñak ko ej kab m̦õj ad kwal̦o̦k kaki, kwõmaroñ bõk eñjake eo bwe kwõj juon eo ejako an wõr tokjãn ñan kõjerbale. Wãween kein remaroñ kõm̦m̦an an jako am̦ m̦õn̦õn̦õ, jab em̦m̦an am̦ l̦õmn̦ak kõn kwe make, im jelõte kõtaan eo am̦ ippãn ro jet.

3. Ewi wãween an Setan im ro rej bõk l̦õmn̦ak ko an watõk mour ko an armej?

³ Lal̦ in ej kwal̦o̦k kõn wãween an Setan l̦õmn̦ak kõn mour ko an armej. Jãn jinoin tok ñan kiiõ, Setan ej kõm̦m̦an ñan armej ro ãinwõt ñe ejjab lukkuun l̦ap tokjãer. Ilo ejjel̦o̦k tũriam̦o, ear kwal̦o̦kl̦o̦k juon ial̦an anemkwõj ñan Iv me el̦ap an jel̦ã ke an nãj jab pokake Anij enaaj tõll̦o̦ke ñan mej. Jãn jinoin, Setan ekar tõl doulul in peejnej ko, kien ko, im kabuñ ko ilo lal̦ in. Kõn men in, jejjab bwilõñ ñe jej lo bwe elõñ iaan ro jãn peejnej ko rel̦l̦ap, ri-utiej ro an kien, im ri-tõlin kabuñ ko rejjab bar lukkuun kaorõk mour ko an armej im kautiej l̦õmn̦ak ko aer.

4. Ta eo jenaaj etale ilo katak in?

⁴ Ijoke eoktak wãween an Jeova l̦õmn̦ak, ekõn̦aan bwe en  em̦m̦an ad l̦õmn̦ak kõn kõj make, im ej jipañ kõj ñe jej iioon wãween ko remaroñ kõm̦m̦an ad l̦õmn̦ak bwe ejjel̦o̦k tokjãd. (Sam 136:23; Rom 12:3) Katak in enaaj kõnono kõn wãween an Jeova jipañ kõj ilo wãween kein: (1) Ñe jej eñtaan kõn nañinmej, (2) ñe jej jelm̦ae apañ kõn jããn, im (3) ñe ad rũttol̦o̦k ej kõm̦m̦an bwe jen bõk eñjake eo bwe ejjel̦o̦k men en̦ jemaroñ kõm̦m̦ane ñan jipañ ilo ad jerbal ñan Jeova. Bõtab, m̦okta, jen lale etke jemaroñ lõke bwe kõj kajjojo jaorõk ippãn Jeova.

5. Ta eo ej kam̦ool bwe armej ro raorõk ippãn Jeova?

⁵ Meñe kar kõm̦anm̦an kõj jãn bũñalin lal̦ in, ak jaorõkl̦o̦k jãn bwidej. (Jen. 2:7) Jen lale jet iaan un ko unin ad jel̦ã bwe jaorõk ippãn Jeova. Ear kõm̦anm̦an armej bwe ren maroñ anõke kadkad ko kadkadin. (Jen. 1:27) Ilo an kar kõm̦m̦ane men in, ear kõm̦m̦an bwe jen utiejl̦o̦k jãn menin kõm̦anm̦an ko jet, im ear likũt bwe jen irooj ioon lal̦ in im menninmour ko ie.​—Sam 8:4-8.

6. Ta kein kam̦ool ko jet rej kwal̦o̦k bwe Jeova ej kaorõk armej ro rejjab weeppãn?

⁶ Meñe ãlikin an kar Adam jerawiwi, ak armej ro rar aorõk wõt ippãn Jeova. Joñan an lukkuun kaorõk kõj ear letok eo nejin ejitõnbõro ippãn, Jesus, bwe en katok kõn mour eo an ñan jeorl̦o̦k jerawiwi ko ad. (1 Jon 4:9, 10) Ikijjeen katok in mour eo an Jesus, Jeova enaaj kõjerkakpejeik ro rar mej itok wõt jãn jerawiwi eo an Adam, “ro rewãnõk im ro rejjab wãnõk jim̦or.” (Jrb. 24:15) Naan ko an rej kwal̦o̦k bwe jelukkuun aorõk ippãn jekdo̦o̦n ewi jekjekin ãjmour ko ad, joñan jããn ko ippãd, ak dettad.​—Jrb. 10:34, 35.

7. Ta un ko jet rej kwal̦o̦k unin an ri-karejar ro an Anij tõmak bwe Jeova ej kaorõk er?

⁷ Ebar lõñ un ko jet unin ad tõmak bwe Jeova ej kaorõk kõj. Ear kõm̦m̦an bwe jen ruwaakl̦o̦k ñane im ear lo wãween ad kar em̦m̦akũt kõn ennaan eo em̦m̦an. (Jon 6:44) Ilo ad kar jino ruwaakl̦o̦k ñan Jeova, ear bar ruwaaktok ñan kõj. (Jem. 4:8) Jeova ej bar kõjerbal iien im maroñ ko an ñan katakin kõj, im men in ej kwal̦o̦k bwe jaorõk ippãn. Ejel̦ã kõn kain armej rot kõj kiiõ im kain armej eo jemaroñ erom. Im ej kauweik kõj kõnke ej yokwe kõj. (JK. 3:11, 12) El̦ap an men kein kam̦ool joñan an Jeova kaorõk kõj!

8. Ewi wãween an naan ko ilo Sam 18:27-29 jelõt wãween ad watõk men ko reppen jej iiooni?

⁸ Ewõr jet rar watõk Kiiñ Devid bwe ej juon eo ejjel̦o̦k tokjãn, bõtab ear jel̦ã bwe Jeova ear yokwe im rejetake. Kõnke Devid ear jel̦ã men in, eñin men eo ear jipañe ñan bõk l̦õmn̦ak eo ejim̦we im kijenmej ium̦win wãween eo ear iioone. (2 Sa. 16:5-7) Ñe jej lukkuun bũrom̦õj ak jelm̦aiki men ko reppen, Jeova emaroñ jipañ kõj ukot wãween ad l̦õmn̦ak im jipañ kõj bwe jen el̦l̦ã ioon jabdewõt apañ. (Riit Sam 18:27-29.) Ñe Jeova ej pãd ilikid, ejjel̦o̦k men en̦ enaaj kabõjrak kõj jãn ad karejar ñane ilo m̦õn̦õn̦õ. (Rom 8:31) Jen kiiõ etale jilu wãween ko jemaroñ iiooni me enaaj aorõk ñan ad keememej bwe Jeova ej yokwe im kaorõk kõj.

9. Ewi wãween an nañinmej maroñ jelõt l̦õmn̦ak eo ad kõn kõj make?

⁹ Ñe jej nañinmej, men in emaroñ l̦ap an jelõt eñjake ko ad, im kõm̦m̦an bwe jen l̦õmn̦ak bwe ejako an wõr tokjãd. Jemaroñ jook ñe armej ro rej kile ad nañinmej ak ñe jej aikuj atartar ioon ro jet ñan jipañ kõj. Meñe ro jet rejjab jel̦ã kõn nañinmej eo ad, ak kõnke edik joñan maroñ ko ippãd jãn kar m̦okta, jemaroñ aikuj tarin̦aeik ad bõk eñjake in jook. Ilo iien rot kein reppen, Jeova ej kõketak kõj. Ewi wãween?

10. Ekkar ñan Jabõn Kõnnaan 12:25, ta eo emaroñ jipañ kõj ñe jej nañinmej?

 ¹⁰ Ñe jej nañinmej, juon “naan em̦m̦an” emaroñ kõkajoor kõj. (Riit Jabõn Kõnnaan 12:25.) Ilo Baibõl̦ eo, Jeova ear likũt naan ko rem̦m̦an me rej kakeememej kõj bwe ewõr tokjãd ippãn meñe ewõr ad nañinmej. (Sam 31:19; 41:3) Ñe jej riit im bar riiti Naan ko an, Jeova enaaj jipañ kõj kõm̦adm̦õdi l̦õmn̦ak ko rekabbweerer me rej itok jãn ad nañinmej.

11. Ewi wãween an kar juon jeid im jatid lo an Jeova jipañe?

¹¹ L̦õmn̦ak kõn bwebwenato eo an Jorge. Ke ear juon likao, ear bõk juon nañinmej el̦ap me em̦õkaj an kar nanal̦o̦k im kõm̦m̦an bwe en l̦õmn̦ak bwe ejjel̦o̦k tokjãn. Jorge ej ba: “Iar jab pojak kõn wãween an nãj nañinmej eo aõ jelõt eñjake ko aõ ak an kõm̦m̦an aõ jook kõn an armej ro kalimjek eõ. Ke nañinmej eo aõ ear nanal̦o̦k, iar l̦õmn̦ak kõn an naaj oktak mour eo aõ. Iar lukkuun bũrom̦õj, im iar akwel̦ap ñan Jeova bwe en jipañ eõ.” Ewi wãween an kar Jeova jipañe? Ej ba: “Kõnke em̦õkaj aõ m̦ad, epen aõ kõm̦m̦ane juon men ium̦win juon iien aetok, innem kar rõjañ eõ bwe in riiti jejjo iaan eoon ko ilo bokin Sam me rej kwal̦o̦k kõn an Jeova kea kõn ri-karejar ro an. Iar riiti im bar riiti eoon kein kajjojo raan, im el̦ap aer kar kaenõm̦m̦an eõ. Jidik kõn jidik, ro jet rar jino lo bwe ekkutkutl̦o̦k aõ ettõñdikdik. Im rar ba bwe aer lo aõ m̦õn̦õn̦õ men in ear kõketak er. Iar kile bwe Jeova ear uwaaki jar ko aõ! Ear jipañ eõ ukot wãween aõ l̦õmn̦ak kõn ña make. Iar jino l̦õmn̦ak wõt kõn ta eo Baibõl̦ ej ba kõn wãween an watõk ña meñe ewõr aõ nañinmej.”

12. Ñe ewõr am̦ nañinmej, ewi wãween am̦ maroñ bõk jipañ jãn Jeova?

¹² El̦aññe ewõr juon am̦ nañinmej, kwõmaroñ lõke bwe Jeova ejel̦ã kõn ta eo kwõj iioone.  Akwel̦ap bwe en jipañ eok ñan bõk l̦õmn̦ak eo em̦m̦an kõn wãween eo kwõj jelm̦aiki. Innem kõjerbal Baibõl̦ eo bwe kwõn bõk naan ko rem̦m̦an me Jeova ear likũti ñan kwe. Lale eoon ko rej kwal̦o̦k kõn joñan an Jeova lukkuun kaorõke ri-karejar ro an. Ilo am̦ ãindein, kwõnaaj lo bwe em̦m̦an an Jeova kõm̦m̦an ñan aolep ro rej tiljek ilo aer karejar ñane.​—Sam 84:11.

13. Ewi wãween an juon bõran baam̦le maroñ eñjake ñe eluuji jerbal eo an?

¹³ Aolep bõran baam̦le ko rekõn̦aan bwe ren maroñ kabwe aikuj ko an baam̦le ko aer. Bõtab, jen ba bwe juon jeid im jatid em̦m̦aan ej luuji jerbal eo an meñe ear jab kõm̦m̦an bõd. Ej lukkuun kate pukot bar juon an jerbal ak ejjab lo tõprak. Kõnke ej jelm̦aik wãween in, emaroñ l̦õmn̦ak bwe ejjel̦o̦k tokjãn. Ijoke, el̦aññe ej l̦õmn̦ak wõt kõn kallim̦ur ko an Jeova, ewi wãween an men in naaj jipañe?

14. Ta un ko unin an Jeova kajejjet kallim̦ur ko an?

¹⁴ Aolep iien Jeova ej kajejjet kallim̦ur ko an. (Jos. 21:45; 23:14) Elõñ un ko unin an kõm̦m̦ane men in. M̦oktata, ej kõnke men in ej jelõte ãt eo etan. Em̦õj an Jeova kallim̦ur bwe enaaj lale ri-karejar ro an retiljek, im ej kile bwe ej juon menin aikuj ñan an kajejjete kallim̦ur in. (Sam 31:1-3) Ejjab men in wõt ak Jeova ejel̦ã bwe jenaaj lukkuun bũrom̦õj el̦aññe ear jab lale ro rej m̦õttan baam̦le eo an. Ej kallim̦ur bwe enaaj kabwe aikuj ko ad ilo kanniõk im men ko l̦oor jetõb, im ejjel̦o̦k men en̦ enaaj kabõjrake jãn an kajejjet kallim̦ur in.​—Matu 6:30-33; 24:45.

15. (1) Ta apañ eo Kũrjin ro ilo tõre ko an rijjilõk ro rar jelm̦aiki? (2) Ekkar ñan Sam 37:18, 19 ta eo jemaroñ lõke?

¹⁵ Ñe jej keememej un ko unin an Jeova kajejjeti kallim̦ur ko an, jemaroñ peran ilo  ad jelm̦aiki apañ ko kõn jããn. L̦õmn̦ak kõn waanjoñak eo an Kũrjin ro ilo tõre ko an rijjilõk ro. Ke kar lukkuun jum̦ae im kaeñtaan eklejia eo ilo Jerusalem, “aolep rũttõmak ro rar ejjeplõklõk . . . ijello̦kun wõt rijjilõk ro.” (Jrb. 8:1) Kiiõ, ewi wãween an men in naaj kar jelõt er? Eokwe, mel̦el̦ein bwe renaaj kar iioon apañ kõn jããn! Ejjel̦o̦k pere bwe Kũrjin ro remaroñ kar luuji m̦õko im̦weer im peejnej ko aer. Bõtab, Jeova ear jab ilo̦k jãn er, im rar jab luuji aer lañlõñ. (Jrb. 8:4; Hib. 13:5, 6; Jem. 1:2, 3) Jeova ear jipañ Kũrjin rein rar tiljek, im enaaj bar jipañ kõj.​—Riit Sam 37:18, 19.

16. Ta eo emaroñ kõm̦m̦an bwe jen l̦õmn̦ak el̦aññe Jeova ej kaorõk ad kabuñ ñane?

¹⁶ Ilo ad rũttol̦o̦k, jemaroñ jino bõk eñjake eo bwe ejjab lukkuun l̦ap men ko jemaroñ lil̦o̦k ñan Jeova. Kiiñ Devid emaroñ kar bõk ejja eñjake rot in ke ear rũttol̦o̦k. (Sam 71:9) Ewi wãween an Jeova maroñ jipañ kõj?

17. Ta eo jemaroñ katak jãn bwebwenato eo an juon jeid im jatid kõrã erũtto etan Jheri?

¹⁷ L̦õmn̦ak kõn bwebwenato eo an juon jeid im jatid kõrã erũtto etan Jheri. Kar kũr e ñan etal ñan juon kweilo̦k in kamminene ak katak kilen kõm̦m̦ani jerbal dikdik ko ilo Im̦õn Kweilo̦k eo, bõtab ear jab kõn̦aan etal. Ear ba: “Ña ilukkuun rũtto, emej l̦eo ippa, im ejjel̦o̦k juon wũdin kain kapeel ippa me Jeova emaroñ kõjerbale. Ejjel̦o̦k tokjãn ñan kõjerbal eõ.” Boñõn eo m̦okta jãn iien kweilo̦k in kamminene eo, ear lutõkl̦o̦k bũruon ñan Jeova ilo jar. Raan eo tok juon ke ear tõpar Im̦õn Kweilo̦k eo, ear l̦õmn̦ak wõt el̦aññe ekkar bwe en pãd ijo. Ilo bũrookraam̦ eo, juon iaan rũkkõnono ro ear lukkuun kaalikkar bwe kapeel eo eaorõktata me ewõr ippãd  ej kõn̦aan eo bwe Jeova en katakin kõj. Jheri ej ememejtok iien in im ba: “Iar l̦õmn̦ak ippa make im ba, ‘Ewõr aõ kapeel rot in!’ Iar jino jañ ke iar kile bwe Jeova ear uwaake jar eo aõ. Ear kaalikkar ñan ña bwe ewõr ippa juon men eaorõk me imaroñ lel̦o̦k ñane im ear m̦õn̦õn̦õ in katakin eõ!” Ilo an reilikl̦o̦k, Jheri ej ba: “Ke iar del̦o̦ñl̦o̦k ilo iien kweilo̦k eo, iar ikkũm̦kũm̦, ebbweer, im bõk eñjake eo bwe ejjel̦o̦k tokja. Bõtab, ke iar diwõjl̦o̦k, iar peran, bõk kõketak, im iar bõk eñjake eo bwe ewõr tokja!”

18. Ewi wãween an Baibõl̦ eo kwal̦o̦k bwe Jeova ej wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kaorõk ad kabuñ ñane ilo ad rũttol̦o̦k?

¹⁸ Ilo ad rũttol̦o̦k, jemaroñ lõke bwe ej wõr wõt jerbal ko Jeova ekõn̦aan bwe jen kõm̦m̦ani. (Sam 92:12-15) Jesus ear katakin kõj bwe meñe jemaroñ l̦õmn̦ak bwe edik maroñ ko ippãd ak edik men ko jej kõm̦m̦ani, ak Jeova el̦ap an kaorõk jabdewõt men eo jemaroñ kõm̦m̦ane ilo jerbal eo an. (Luk 21:2-4) Kõn men in, l̦õmn̦ak wõt kõn ta eo kwõmaroñ kõm̦m̦ane. Ñan waanjoñak, kwõmaroñ kwal̦o̦k kõn Jeova, jar kõn ro jeim̦ im jatũm̦, im rõjañ ro jet ñan dãpij wõt aer tiljek. Jeova ej watõk eok ãinwõt juon ri-jerbal ippãn, ejjab kõn tõprak ko kwõj kõm̦m̦ani, ak ej kõn am̦ m̦õn̦õn̦õ in pokake e.​—1 Kor. 3:5-9.

19. Ekkar ñan Rom 8:38, 39, ta eo jemaroñ lõke?

¹⁹ El̦ap ad kam̦m̦oolol bwe jemaroñ kabuñ ñan Jeova, juon Anij me ej lukkuun kaorõk ro rej karejar ñane! Ear kõm̦anm̦an kõj bwe jen kõm̦anm̦an ankilaan, im kabuñ eo em̦ool ej men eo me ej kõm̦m̦an bwe en wõr mel̦el̦ein mour ko ad. (Rev. 4:11) Meñe lal̦ in emaroñ watõk kõj ãinwõt ro ejjel̦o̦k tokjãer, ak Jeova ejjab jook kake kõj. (Hib. 11:16, 38) Ñe jej eddodo kõn ad bõk juon nañinmej, iioon apañ kõn jããn, ak kõn ad rũttol̦o̦k, jen keememej bwe ejjel̦o̦k men en̦ emaroñ kõjepel kõj jãn yokwe eo an Jemãdwõj ilañ.​—Riit Rom 8:38, 39.