1. Ta eo aolep ri-karejar ro an Jeova rekõn̦aan kõm̦m̦ane, im etke? (Lale pija eo ilo kilin bok in.)

JESUS CHRIST ear jiroñ ri-kal̦oor ro an bwe ren ‘ilo̦k, im kõm̦m̦an ri-aelõñ ko otemjej bwe ren ri-kal̦ooran.’ (Matu 28:19) Aolep ri-karejar ro retiljek an Anij rekõn̦aan katak kilen aer maroñ “kajejjet” jerbal in aer me em̦õj lel̦o̦k ñan er. (2 Ti. 4:5) Ilo m̦ool, jerbal in el̦apl̦o̦k an aorõk, el̦apl̦o̦k an wõr tokjãn, im el̦apl̦o̦k ad aikuj ekkaiuriur kake jãn jerbal ko jet. Bõtab, jemaroñ kõn̦aan jol̦o̦k el̦ap iien ilo jerbalin kwal̦o̦k naan ak emaroñ jab pidodo ñan ad kõm̦m̦ane men in.

2. Ta apañ im wãween ko reppen jej iiooni me remaroñ kõm̦m̦an bwe en pen ad kajejjet jerbalin kwal̦o̦k naan eo ad?

² Ebar wõr men ko jet raorõk me rej menin aikuj ñan ad kõm̦m̦ani im jol̦o̦k iien im maroñ ko ad ñani. Jemaroñ aikuj jerbal ium̦win elõñ awa ilo juon raan ñan kabwe aikuj ko ad make im baam̦le eo ad. Ak emaroñ wõr eddo ko jet ilo baam̦le eo ad me epen ad kajejjeti, ak bõlen jemaroñ nañinmej, bũrom̦õj im ebbweer, ak m̦õjn̦o̦ im metak ãnbwinnid kõn ad rũttol̦o̦k. Innem, ewi wãween ad maroñ kajejjet jerbal eo ad ñan Anij meñe jej iiooni apañ im wãween kein reppen?

3. Ta eo jej katak jãn naan ko an Jesus ilo Matu 13:23?

³ Jejjab aikuj ebbweer ñe wãween ko jej iiooni rej kõm̦m̦an bwe en wõr joñan ad kõm̦m̦ane jerbal eo an Jeova. Jesus ear jel̦ã bwe eban joñan wõt juon tõprak ko kõj kajjojo jej kõm̦m̦ani ilo ad kwal̦o̦k naan. (Riit Matu 13:23, UBS.) Jeova ej lukkuun kaorõk aolep men ko jej kõm̦m̦ani ilo jerbal eo an toon wõt ad kate kõj joñan wõt ad maroñ. (Hi. 6:10-12) Bõtab, jemaroñ kile bwe wãween ko ippãd rej kõmaroñ kõj ñan kal̦apl̦o̦k ijo kun̦aad ilo jerbal eo an Jeova. Ilo katak in, jenaaj etale ewi wãween ad maroñ kõm̦m̦an bwe jerbal eo ad ñan Jeova en men eo m̦oktata ilo mour eo ad,  ewi wãween bwe jen jab m̦ad, im kilen bwe en l̦apl̦o̦k ad jel̦ã kwal̦o̦k naan im katakin. Ak m̦okta, ta mel̦el̦ein ad lukkuun kajejjet jerbal eo ad ñan Anij?

4. Ta mel̦el̦ein ñan lukkuun kajejjet jerbal eo ad ñan Anij?

⁴ Ñan lukkuun kajejjet jerbal eo ad ñan Anij ej mel̦el̦ein bwe jej aikuj kate kõj joñan wõt ad maroñ ñan kwal̦o̦k naan im katakin armej. Ak men in ejjab jitõñl̦o̦k wõt ñan joñan awa eo jej kõm̦m̦ane ilo jerbalin kwal̦o̦k naan. Men eo eaorõk ippãn Jeova ej unin ad kwal̦o̦k naan. Im kõnke jej yokwe Jeova im ro ri-turid, jej lukkuun kõmaat joñan ad maroñ ilo jerbal eo ad ñan Anij. * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.) (Mark 12:30, 31; Kol. 3:23) Ad kõmaat joñan ad maroñ im jerbal ñan Anij ej mel̦el̦ein bwe jej lel̦o̦k iien ko ad, im kõjerbal kajoor im maroñ ko ad ñan kõm̦m̦ane jerbal eo an. Innem ñe jej kile bwe ej juon jeraam̦m̦an ñan kõm̦m̦ane jerbal in, jenaaj lukkuun kate kõj ñan kwal̦o̦k kõn nuuj eo em̦m̦an ñan aolep armej joñan wõt ad maroñ.

5-6. Kwal̦o̦k juon waanjoñak kõn wãween an juon armej me ejjab maroñ jol̦o̦k el̦ap iien ilo kwal̦o̦k naan maroñ kõm̦m̦an bwe jerbal in en aorõktata ilo mour eo an.

⁵ L̦õmn̦ak kõn juon likao me em̦m̦an ippãn kũta. Em̦õn̦õn̦õ in kõjañjañ jabdewõt iien ko repel̦l̦o̦k ñane. Ejjabto tokãlik, ewõr juon an jerbal im jerbal in an ej ñan kõjañjañ ilo juon restaurant ilo wiikããn. Bõtab, joñan kõl̦l̦ã eo an ejabwe ñan an kabwe aikuj ko an. Kõn men in, ej jerbal ilo juon im̦õn wia ãinwõt juon cashier jãn M̦ande ñan Bõl̦aide. Meñe ej jol̦o̦k iien ko an ñan jerbal ilo m̦õn wia eo, ak men eo eaorõkl̦o̦k ippãn ej kõjañjañ. Elukkuun kõn̦aan kal̦apl̦o̦k an jel̦ã kõjañjañ im bwe jerbal eo an ej ñan kõjañjañ aolep iien. Meñe ejjab maroñ kõm̦m̦ane men in, ak ej m̦õn̦õn̦õ wõt in kõjañjañ ilo jabdewõt iien ko repel̦l̦o̦k ñane meñe ium̦win jidik wõt iien.

⁶ Ãindeinl̦o̦k wõt, bõlen kwõjjab maroñ jol̦o̦k el̦ap iien ñan kõm̦m̦ane jerbalin kwal̦o̦k naan. Bõtab, eñin ej men eo eaorõk ippam̦ im kokõn̦aan kõm̦m̦ane. Kwõj kate eok ñan kal̦apl̦o̦k am̦ jel̦ã kilen tõpar bũruon armej ro kõn nuuj eo em̦m̦an. Im kõn an lõñ men ko kwõj aikuj kõm̦m̦ani im edik am̦ iien, bõlen kwõmaroñ l̦õmn̦ak ewi wãween am̦ maroñ kõm̦m̦an bwe jerbalin  kwal̦o̦k naan en men eo eaorõktata ilo mour eo am̦.

7-8. Ewi wãween ad maroñ anõke wãween an kar Jesus l̦õmn̦ak kõn jerbalin kwal̦o̦k naan?

⁷ Jesus ear likũt juon joñak elukkuun em̦m̦an ilo wãween an kar watõk jerbalin kwal̦o̦k naan. Men eo eaorõktata ilo mour eo an im ekkã an kar kõnnaan kake ej kõn Aelõñ eo an Anij. (Jon 4:34, 35, UBS) Ekar etetal elõñ bukwi m̦ail̦ ñan kwal̦o̦k naan ñan elõñ armej joñan wõt an maroñ. Aolep iien ear kortokjãn iien ko repel̦l̦o̦k ñan an kwal̦o̦k naan ñan armej ro ilo m̦õko im̦weer ak jabdewõt jikin ko ear lo er ie. Alikkar bwe Jesus ear likũt bwe jerbalin kwal̦o̦k naan en men eo eaorõktata ilo mour eo an.

⁸ Jemaroñ anõke Christ ilo ad pukot wãween ko repel̦l̦o̦k ñan ad kõnnaan ippãn armej ro kõn nuuj eo em̦m̦an ilo jabdewõt jikin im jabdewõt iien. Jem̦õn̦õn̦õ in kaarmejjete an em̦m̦an kõjeiied ñan ad bõk kun̦aad ilo jerbalin kwal̦o̦k naan. (Mark 6:31-34; 1 Pi. 2:21) Ewõr jet ilo eklejia eo rej jipejel̦ bainier, rekũl̦ar bainier, ak akjel̦õri bainier. Ro jet rej katak bar juon kajin ak em̦õj aer em̦m̦akũt ñan juon jikin me el̦ap aikuj ri-kwal̦o̦k naan ie. Bõtab, el̦ap wõt an jerbal in wõnm̦aanl̦o̦k ikijjeen an ri-kwal̦o̦k naan ro me rejjab maroñ kõm̦m̦ani men kein kate er joñan wõt aer maroñ. Innem jekdo̦o̦n ñe ewõr ad maroñ ñan kal̦apl̦o̦k ijo kun̦aad ilo jerbalin kwal̦o̦k naan ak jaab, Jeova ejjab kajjitõk bwe jen kõm̦m̦ani men ko el̦ap jãn ad maroñ. Ekõn̦aan bwe jen m̦õn̦õn̦õ ilo ad jerbal ñane ke jej kwal̦o̦k kõn “gospel eaiboojoj an Anij [eo] em̦õn̦õn̦õ.”​—1 Ti. 1:11; Dt. 30:11.

9. (1) Ewi wãween an kar Paul likũt jerbalin kwal̦o̦k naan bwe en men eo m̦oktata ilo mour eo an meñe ear aikuj jerbal? (2) Ewi wãween an Jerbal 28:16, 30, 31 kwal̦o̦k kõn wãween an kar Paul watõk jerbalin kwal̦o̦k naan?

⁹ Rijjilõk Paul ear likũt juon joñak em̦m̦an ilo an kar kõm̦m̦an bwe jerbalin kwal̦o̦k naan en men eo eaorõktata ilo mour eo an. Ke ear pãd ilo Korint ilo iien eo kein karuo in an itoitak ãinwõt juon mijinede, ear jino maat jããn ko an im ear aikuj jerbal jidik ilo an kõm̦m̦an em̦ nuknuk. Bõtab, jerbal in ear jab jerbal eo eaorõktata ippãn Paul. Ear jerbal ilo jikin kõm̦m̦an em̦ nuknuk ñan kabwe aikuj ko an ilo jerbalin kwal̦o̦k naan bwe en maroñ kwal̦o̦k nuuj eo em̦m̦an ñan ro ilo Korint kõnke ren jab aikuj kõl̦l̦ã on̦ããn aikuj ko an. (2 Ko. 11:7, UBS) Meñe Paul ear aikuj jerbal, ak ear wõnm̦aanl̦o̦k im likũt jerbalin kwal̦o̦k naan bwe en m̦oktata, im ear kwal̦o̦k naan ilo aolep raanin Jabõt. Innem ke ear jako an pãd ilo apañ, ear bar maroñ kal̦apl̦o̦k ijo kun̦aan ilo jerbalin kwal̦o̦k naan. Ear jino “jol̦o̦k aolepen iien ko an ñan kwal̦o̦k naan im kam̦ool ñan ri-Ju ro bwe Jesus ej Messaia eo.” (Jrb. 18:3-5, UBS; 2 Ko. 11:9) Tokãlik, ke ear kalbuuj ilo m̦weo ear jokwe ie ilo Rom ium̦win ruo iiõ, ear kwal̦o̦k naan ñan ro rar lol̦o̦k e im ear bareinwõt jeje lõta ñan ro jet. (Riit Jerbal 28:16, 30, 31, UBS.) Paul ear jek ilo bũruon ñan jab kõtl̦o̦k bwe jabdewõt men en kõm̦ade jãn an kwal̦o̦k naan. Ear ba: “Ear letok jerbal in ñan kõm, innem kõmij jab ebbweer.” (2 Ko. 4:1, UBS) Ãinwõt Paul, meñe jej aikuj jol̦o̦k iien ko ad ñan jerbal, ak ej wõr wõt ad maroñ ñan kõm̦m̦an bwe jerbalin kwal̦o̦k naan en men eo eaorõktata ilo mour eo ad.

10-11. Ewi wãween ad maroñ kajejjet jerbal eo ad ñan Anij meñe ejjab em̦m̦an ãjmour eo ad?

¹⁰ Ñe jejjab maroñ lukkuun bõk kun̦aad ilo jerbalin kwal̦o̦k naan jãn em̦ ñan em̦ kõn ad rũttol̦o̦k ak kõn an wõr ad nañinmej, jemaroñ kwal̦o̦k naan ilo wãween ko jet. Kũrjin ro jinoin rar kwal̦o̦k naan ñan armej ro ilo jabdewõt jikin ko rar pãd ie. Rar kortokjãn aolep iien ko rar pel̦l̦o̦k ñan kõnnaan kõn m̦ool eo ippãn jabdewõt armej ‘ro rar iioon er.’ Rar kõm̦m̦ane men in ke rar kwal̦o̦k naan jãn em̦ ñan em̦, ilo lo̦bwilej, im jabdewõt iien em̦m̦antok. (Jrb. 17:17; 20:20) Ñe jejjab maroñ etetal aetok, jemaroñ jijet ijoko me  elõñ armej ie im jemaroñ kwal̦o̦k naan ñan jabdewõt eo ej itok turid tok. Ak jemaroñ kwal̦o̦k naan ilo jabdewõt iien em̦m̦antok, jeje lõta, ak kwal̦o̦k naan ilo talboon. Elõñ ri-kwal̦o̦k ro me rerũtto ak ewõr aer nañinmej rej lo m̦õn̦õn̦õ ilo aer kwal̦o̦k naan ilo wãween kein.

¹¹ Kwõmaroñ kajejjet jerbal eo am̦ ñan Anij meñe ewõr am̦ nañinmej. Bar l̦õmn̦ak m̦õk kõn waanjoñak eo an rijjilõk Paul. Ear ba: “Imaroñ in kõm̦m̦an men otemjej ilo Eo ej kõkajoor eõ.” (Pil. 4:13) Paul ear aikuji kajoor eo jãn Anij ñan kõkajoore ke ear nañinmej ilo juon iaan tũreep in mijinede ko an. Ear ba ñan ro ilo Galetia: “Keememej wõt bwe unin aõ kar kwal̦o̦k gospel ñan kom̦ m̦okta, kõn wõt aõ kar nañinmej.” (Ga. 4:13, UBS) Ãindeinl̦o̦k wõt, am̦ nañinmej emaroñ kõpel̦l̦o̦k juon iien ñan am̦ kwal̦o̦k kõn nuuj eo em̦m̦an ñan ro jet ãinwõt taktõ ro, nõõj ro, ri-kau ro im ro jet me rej lale eok. Elõñ iaan armej rein rej pãd ilo jikin jerbal ñe ri-kwal̦o̦k ro rej etal im kwal̦o̦k naan ilo m̦õko im̦weer.

12. Ta mel̦el̦ein ñan kõm̦m̦an bwe ‘mejãd en kalimjek juon wõt men’?

¹² Jesus ear ba: “Mãj ej ãinwõt l̦aam̦ ñan ãnbwin. El̦aññe em̦m̦an mejãmi [ej kalimjek juon wõt men, NW], ãnbwinnimi naaj obrak kõn meram.” (Matu 6:22, UBS) Ta mel̦el̦ein an kar Jesus ba men in? Ej mel̦el̦ein bwe jej aikuj kalimjek wõt juon mejãnkajjik ak kõttõpar im jab m̦ad jãne. Jesus make ear likũt juon joñak em̦m̦an ilo an kar jab m̦ad jãn an kõm̦m̦ane jerbalin kwal̦o̦k naan, im ear bar katakin ri-kal̦oor ro an bwe ren jab m̦ad jãn aer karejar ñan Jeova im aer likũt Aelõñ eo an Anij m̦oktata ilo mour ko aer. Jej anõke Jesus ilo ad kõm̦m̦an bwe jerbalin kwal̦o̦k naan en men eo eaorõktata ilo mour ko ad  im “pukot m̦okta aelõñin Anij, im kwõjarjar eo An.”​—Matu 6:33.

13. Ta eo emaroñ jipañ kõj bwe jen jab m̦ad jãn ad kõm̦m̦ane jerbalin kwal̦o̦k naan?

¹³ Juon wãween bwe jen jab m̦ad jãn ad kwal̦o̦k naan, ej ilo ad kadikl̦o̦k ad jol̦o̦k iien ilo men ko rejjab lukkuun aorõk bwe en l̦apl̦o̦k iien ñan ad jipañ ro jet ñan jel̦ã im yokwe Jeova. * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.) Ñan waanjoñak, jemaroñ ke ukot awa in jerbal ko ad bwe en l̦apl̦o̦k iien ad kwal̦o̦k naan ilo juon wiik? Jemaroñ ke kadikl̦o̦k ad kõm̦m̦ani menin kam̦õn̦õn̦õ ko me emaroñ l̦ap aer kañi iien ko ad?

14. Ta oktak ko ruo rippãlele rar kõm̦m̦ani bwe en l̦apl̦o̦k aerro iien ilo jerbalin kwal̦o̦k naan?

¹⁴ Eñin ej men eo Elias, juon em̦m̦aan ej lale eklejia, im kõrã eo pãleen rar kõm̦m̦ane. Ej ba: “Kõm̦ro ar jab maroñ jino m̦õkaj im bainier. Ijoke, ewõr men ko kõm̦ro ar kõm̦m̦ani bwe en maroñ l̦apl̦o̦k am̦ro iien ilo jerbalin kwal̦o̦k naan. Kõn men in, ewõr buñtõn ne ko kõm̦ro ar jino kõm̦m̦ani bwe en maroñ l̦apl̦o̦k am̦ro iien ilo kwal̦o̦k naan. Ñan waanjoñak, kõm̦ro ar kadikl̦o̦k am̦ro jol̦o̦k jããn, kadikl̦o̦k am̦ro jol̦o̦k iien ilo menin kam̦õn̦õn̦õ ko me el̦ap aer kañi iien ko am̦ro, im kajjitõk ippãn bo̦o̦j ro am̦ro ñe remaroñ ukot jikejuul̦in jerbal ko am̦ro. Tokjãn men in, kõm̦ro ar maroñ kwal̦o̦k naan in jota, ear lõñl̦o̦k am̦ro rũkkatak, im kõm̦ro ar bar kwal̦o̦k naan ilo jet iaan raan ko jãn M̦ande ñan Bõl̦aide ruo alen ilo juon allõñ. Men in ear lukkuun kõm̦m̦an bwe kõm̦ro en m̦õn̦õn̦õ!”

15-16. Ãinwõt an 1 Timote 4:13, 15 kwal̦o̦k, ewi wãween bwe en l̦apl̦o̦k ad jel̦ã kilen kwal̦o̦k naan? (Bar lale bo̦o̦k eo, “ Mejãnkajjik ko ñan Jipañ Eõ Kajejjet Jerbal eo Aõ ñan Anij.”)

¹⁵ Bar juon wãween bwe en l̦apl̦o̦k ad kajejjet jerbalin kwal̦o̦k naan eo ad, ej ilo ad kal̦apl̦o̦k ad  jel̦ã kilen kwal̦o̦k naan. Armej ro me ebwe an aorõk jerbal ko aer rej aikuj wõnm̦aanl̦o̦k wõt im bõk kamminene ko im etal ñan jikuul̦ bwe ren kal̦apl̦o̦k aer kapeel im jel̦ã kilen kõm̦m̦ane jerbal eo aer. Ejjel̦o̦k oktak men in jãn ri-kwal̦o̦k naan ro an Aelõñ eo. Jej aikuj wõnm̦aanl̦o̦k wõt im katak bwe en l̦apl̦o̦k ad jel̦ã kilen kõm̦m̦ane jerbalin kwal̦o̦k naan.​—JK. 1:5; riit 1 Timote 4:13, 15.

¹⁶ Bõtab, ewi wãween ad maroñ wõnm̦aanl̦o̦k im kakõm̦anm̦anl̦o̦k ad kwal̦o̦k naan? Ej ilo ad lukkuun roñjake naanin jiroñ ko jej bũki ilo kweilo̦k eo ad ilo lukwõl̦pãn wiik etan, Jerbal eo Ad im Wãween Ad Mour. Kweilo̦k in ej letok elõñ kamminene ko raorõk ñan jipañ kõj bwe en l̦apl̦o̦k ad jel̦ã kilen kwal̦o̦k naan. Ñan waanjoñak, ñe jermen eo ej lel̦o̦k naanin kakapilõklõk ko ñan ro rar kõm̦m̦an katak ijo im̦aan, jemaroñ lale ta ko jemaroñ katak jãni me remaroñ jipañ kõj ñan kakõm̦anm̦anl̦o̦k ad kwal̦o̦k naan. Innem jemaroñ l̦oori naanin kakapilõklõk kein ñe jenaaj kwal̦o̦k kõn nuuj eo em̦m̦an ñan juon armej. Jemaroñ kajjitõk jipañ ippãn em̦m̦aan eo ej tõl kumi in kwal̦o̦k naan eo ad ak kajjitõk ñan kwal̦o̦k naan ippãn. Ak jemaroñ kajjitõk ñan jerbal ippãn juon eo el̦ap an jel̦ã im imminene kõn jerbalin kwal̦o̦k naan, juon bainier, ak em̦m̦aan eo ej lol̦o̦k eklejia. Ilo ad jel̦ãl̦o̦k kilen kõjerbal kajjojo iaan Kein Jerbal ko Ad ñan Kwal̦o̦k Naan, enaaj l̦apl̦o̦k ad m̦õn̦õn̦õ ilo ad kwal̦o̦k naan im katakin.

17. Ta ko kwõnaaj loi ñe kwõj kajejjet jerbal eo am̦ ñan Anij?

¹⁷ El̦ap ad jeraam̦m̦an bwe Jeova ej kõtl̦o̦k bwe jen “ri-jerbal ippãn.” (1 Ko. 3:9) Ñe kwõj “kããlõt men ko rem̦m̦antata” ak likũt men ko raorõkl̦o̦k bwe ren m̦oktata im poub wõt ilo jerbal eo an Jeova, kwõnaaj “karejar ñan E ilo lañlõñ.” (Pil. 1:10, UBS; Sam 100:2) Ãinwõt juon iaan ri-kwal̦o̦k ro an Anij, kwõmaroñ lõke bwe enaaj lewaj kajoor eo kwõj aikuji ñan kajejjet jerbal eo am̦, jekdo̦o̦n ñe ewõr am̦ nañinmej ak kwõj rũttol̦o̦k ak iiooni wãween ko reppen. (2 Ko. 4:1, 7, UBS; 6:4) Meñe wãween ko kwõj iiooni remaroñ kõm̦m̦an bwe en l̦ap ak dik am̦ bõk kun̦aam̦ ilo kwal̦o̦k naan, ak enaaj wõr unin am̦ lañlõñ kõn am̦ wũjlepl̦o̦k aolepen am̦ ñan jerbal eo an Anij. (Ga. 6:4) Ñe kwõj kajejjet jerbal eo am̦ ñan Anij, kwõj kwal̦o̦k am̦ yokwe Jeova im armej ro. “Ilo am̦ kõm̦m̦an ãindein, kwõnaaj make lo̦mo̦o̦ren eok, kab ro rej roñjake eok.”​—1 Ti. 4:16.