1-2. (1) Ewi wãween an kar Jeova kõnono ippãn armej? (2) Ta ko jenaaj etali ilo katak in?

JEOVA ekõn̦aan kõnono ippãd. Ilo iien ko etto, ear kõjerbal ri-kanaan ro, enjel̦ ro, im Nejin, Jesus Christ, bwe ren kwal̦o̦k l̦õmn̦ak ko an ñan kõj. (Amos 3:7, UBS; Ga. 3:19, UBS; Rev. 1:1) Rainin, ej kõnono ñan kõj ikijjeen Naan eo an, Baibõl̦ eo. Ear letok ñan kõj bwe jen maroñ jel̦ã kõn l̦õmn̦ak ko an im mel̦el̦e kõn men ko ej kõm̦m̦ani.

² Ke Jesus ear pãd ioon lal̦ in, ewõr jilu iien ko Jeova ear kõnono lal̦tak jãn lañ. Jen etale ta ko Jeova ear ba ilo iien kein, ta ko jemaroñ katak jãn naan ko an, im ewi wãween ad bõk tokjãn jãn men ko ear ba.

3. Ekkar ñan ad kar riiti Mark 1:9-11, ta eo Jeova ear ba ke Jesus ear peptaij, im ta eo naan kein rar kam̦ooli?

³ Mark 1:9-11 (UBS) ej kwal̦o̦k iien eo kein kajuon Jeova ear kõnono jãn lañ. (Riit.) Jeova ear ba: “Kwõj Nejũ jitõnbõro. Ebuñbũruõ kõn eok.” Ejjel̦o̦k pere bwe naan kein rar lukkuun kõm̦akũt bũruon Jesus ke ear roñ an Jemãn kwal̦o̦k an yokwe im lõke e. Naan ko an Jeova rar kam̦ool jilu men ko raorõk kõn Jesus. Juon, Jesus ej Nejin. Ruo, Jeova ej yokwe Nejin. Im jilu, Jeova ebuñbũruon kõn Nejin. Jen kiiõ lukkuun etale kajjojo iaan men kein.

4. Ewi wãween an kar Jesus erom Nejin Anij ilo juon wãween ekããl ke ear peptaij?

⁴ “Kwõj Nejũ.” Ikijjeen naan kein, Jeova ear kwal̦o̦k bwe ewõr juon kõtaan ekããl em̦õj an ejaake ippãn eo Nejin ejitõnbõro,  Jesus. Ke Jesus ear pãd ilañ, ear Nejin Anij kadede. Bõtab, ke ear peptaij ear erom Nejin Anij ilo juon wãween ekããl. Anij ear kapiti kõn jetõb kwõjarjar im ear wõr an kõjatdikdik ñan jepl̦aak ñan lañ ãinwõt Kiiñ im Bũrij eo El̦ap me em̦õj an Anij kããlõte. (Luk 1:31-33; Hi. 1:8, 9; 2:17) Innem eñin unin ilo iien peptaij eo an Jesus, Jemãn ear ba: “Kwe Nejũ.”​—Luk 3:22.

5. Ewi wãween ad maroñ anõke joñak eo an Jeova ke ear kwal̦o̦k an yokwe im buñbũruon kõn Nejin?

⁵ “Kwõj . . . jitõnbõro.” Joñak eo an Jeova ke ear kwal̦o̦k an yokwe im buñbũruon kõn Nejin ej kakeememej kõj bwe jen pukot iien ko repel̦l̦o̦k ñan ad rõjañ im kõkajoor ro jet. (Jon 5:20) El̦ap ad m̦õn̦õn̦õ im emmourur ñe armej eo jej kea kake ej kwal̦o̦k an yokwe im nõbar kõj kõn men ko rem̦m̦an jej kõm̦m̦ani. Ãindein, ro jeid im jatid ilo eklejia eo im ro uwaan baam̦le eo ad rej aikuji ad kwal̦o̦k yokwe im ad lel̦o̦k naanin rõjañ ñan er. Ñe jej nõbar ro jet, jej kõkajoor tõmak eo aer im jej jipañ er bwe ren tiljek wõt ilo aer karejar ñan Jeova. El̦aptata ro jemãn im jinen ajri ro, rej aikuj rõjañ ro nejier. Ñe rej nõbar ajri ro nejier jãn bũrueer im kwal̦o̦k aer yokwe er, rej jipañ er ñan eddekl̦o̦k.

6. Etke jemaroñ lõke Jesus Christ?

⁶ “Ebuñbũruõ kõn eok.” Naan kein rej kwal̦o̦k bwe Jeova ear lõke Jesus bwe enaaj tiljek wõt ilo an kõm̦anm̦an Ankilaan. El̦aññe Jeova ear lõke Jesus, jemaroñ bar lõke e bwe enaaj kajejjet aolep kallim̦ur ko an Jeova. (2 Ko. 1:20, UBS) Ñe jej l̦õmn̦ak kõn joñak eo an Jesus, el̦apl̦o̦k ad kõn̦aan kate kõj ñan katak kõn e im anõk jenkwan neen. Ãinwõt an Jeova lõke Jesus, ej bar  lõke bwe ãinwõt juon kumi, aolep ri-karejar ro an renaaj wõnm̦aanl̦o̦k wõt ilo aer katak jãn Nejin.​—1 Pi. 2:21.

7. Ekkar ñan Matu 17:1-5, iien ta eo juon Jeova ear kõnono jãn lañ, im ta eo ear ba?

⁷ Riit Matu 17:1-5 (UBS). Iien eo kein karuo Jeova ear kõnono jãn lañ ej iien eo Jesus ear “oktak nemãmeen.” Jesus ear añin Piter, Jemes, im Jon bwe ren etal ippãn l̦o̦k ñan juon tol̦ eutiej. Ke rar pãd ijin, rar lo juon pijen ekanooj kabwilõñlõñ. Turin mejãn Jesus ear ejatõltõl im nuknuk ko an rar ebbõl. Im ruo annañin armej, ãinwõt annañin Moses im Ilaija, rar jino aer kõnono ñan Jesus kõn mej im jerkakpeje eo an. Meñe rijjilõk rein jilu “rar lukkuun kiki,” ak rar ruj ke rar lo pijen in ekabwilõñlõñ. (Luk 9:29-32, UBS) Innem, juon kõdo̦ eromaak ear itok ioer im rar roñ juon ainikien jãn kõdo̦ eo, ainikien Anij! Ãinwõt kar ilo iien eo Jesus ear peptaij, Jeova ear bar kwal̦o̦k an buñbũruon kõn Nejin im an yokwe e, ilo an ba: “Eñin Nejũ Jitõnbõro ippa, ebuñbũruõ ippãn.” Ak ilo iien in ear wõnm̦aanl̦o̦k im ba: “Kom̦win eo̦roñ e!”

8. Ewi wãween an kar pijen eo jelõt Jesus im ri-kal̦oor ro an?

⁸ Pijen eo ear kwal̦o̦k jidikin aiboojoj im kajoor eo an Jesus ñe enaaj Kiiñ ilo Aelõñ eo an Anij. Ejjel̦o̦k pere bwe men in ear lukkuun kõketak Jesus im kõkajoore bwe en maroñ kijenmej ñe renaaj kaeñtaane im m̦ane ñan mej. Pijen in ear bar kõkajoore tõmak eo an ri-kal̦oor ro an. Im ear jipañ er ñan pojakin jelm̦ae mãlejjoñ ko renaaj iiooni im lukkuun kate er kõn jerbal ko renaaj aikuj in kõm̦m̦ani. Enañin 30 iiõ tokãlik, rijjilõk Piter ear jitõñl̦o̦k ñan pijen eo ke Jesus ear “oktak nemãmeen,” im men in ej kwal̦o̦k bwe ear alikkar wõt an keememej pijen in.​—2 Pi. 1:16-18, UBS.

9. Ta naanin kakapilõklõk ko relukkuun jejjet Jesus ear lil̦o̦k ñan ri-kal̦oor ro an?

⁹ “Kom̦win eo̦roñ e!” Jeova ear lukkuun kaalikkar an kõn̦aan bwe jen roñjake men ko Nejin ej ba im jen pokaki. Ta ko Jesus ear ba ke ear pãd ioon lal̦ in? Eokwe, elõñ men ko ear ba im ekanooj wõr tokjãn bwe jen roñjaki! Ñan waanjoñak, ear katakin ri-kal̦oor ro an kilen kwal̦o̦k kõn nuuj eo em̦m̦an, im elõñ alen ear kakeememej er bwe ren pojak im ekkõl wõt. (Matu 24:42; 28:19, 20) Ear bar rõjañ er bwe ren lukkuun kate er, im ear kõkajoor er bwe ren jab ebbweer. (Luk 13:24) Jesus ear kwal̦o̦k kõn joñan an aorõk bwe ri-kal̦oor ro an ren yokwe doon, bõrokuk wõt ippãn doon, im pokake men ko ear kakien er bwe ren kõm̦m̦ani. (Jon 15:10, 12, 13) El̦ap an lukkuun jejjet naanin kakapilõklõk kein Jesus ear lil̦o̦k ñan ri-kal̦oor ro an! Im naanin kakapilõklõk kein an rebar jejjet im aorõk ñan kõj ilo raan kein.

10-11. Ewi wãween ad kwal̦o̦k bwe jej roñjake Jesus?

¹⁰ Jesus ear ba: “Jabdewõt eo ej pãd ilo m̦ool ej roñjake eõ.” (Jon 18:37, UBS) Jej kaalikkar bwe jej roñjake Jesus ñe jej wõnm̦aanl̦o̦k wõt im “meanwõd ñan doon, im jeorl̦o̦k nana jãn doon.” (Kol. 3:13; Luk 17:3, 4, UBS) Jej bar kwal̦o̦k bwe jej roñjake e ilo ad kijejeto wõt im kwal̦o̦k kõn nuuj eo em̦m̦an ‘ilo iien ko rem̦m̦an im iien ko renana.’​—2 Ti. 4:2.

¹¹ Jesus ear ba: “Jiip ko aõ rej roñjake ainikiõ.” (Jon 10:27, UBS) Ri-kal̦oor ro an Christ rej kwal̦o̦k bwe rej roñjake Jesus ilo aer jab roñjake wõt naan ko an ak rej bar pokaki. Rejjab m̦ad kõn “inepata ko an mour in.”  (Luk 21:34, UBS) Ijello̦kun aer ãindein, rej likũt bwe aer pokake naanin jiroñ ko an Jesus en men eo m̦oktata ilo mour ko aer, meñe rej iiooni wãween ko reppen. Elõñ ro jeid im jatid rej kijenmej ium̦win mãlejjoñ ko, me ekitibuj an ri-jum̦ae ro kaeñtaan im ko̦kkure er, an l̦ap jeram̦õl, im an wal̦o̦k l̦añ ko rel̦l̦ap. Rein rej maroñ tiljek wõt ñan Jeova ium̦win wãween kein renana, jekdo̦o̦n ñe el̦ap aer eñtaan. Ikijjeen rein, Jesus ej ba naan kein: “Eo ej bõk kien ko aõ im pokaki, e eo ej yokwe eõ. Jema enaaj yokwe eo ej yokwe eõ.”​—Jon 14:21, UBS.

12. Ta wãween eo juon jej kwal̦o̦k bwe jej roñjake Jesus?

¹² Bar juon wãween jej kwal̦o̦k ad roñjake Jesus ej ilo ad pokake im kõttãik kõj ñan ro ear jitõñ er bwe ren tõl kõj. (Hi. 13:7, 17) Jet iiõ ko remootl̦o̦k, doulul eo an Jeova ear kõm̦m̦an elõñ oktak ko, me ekitibuj ad kõjerbal kein jerbal im kõl ko rekããl ilo jerbalin kwal̦o̦k naan, kein katak eo ilo kweilo̦k eo ad ilo lukwõl̦pãn wiik, wãween ad ekkal, kõkããl, im kõjparok Im̦õn Kweilo̦k ko ad. Naanin tõl kein rej ñan tokjãn eo ad im rej kaalikkar yokwe eo an doulul eo an Anij. Im el̦ap ad lukkuun kam̦m̦oolol kõn men in! Jemaroñ lõke bwe Jeova enaaj kõjeraam̦m̦an kõj kõn ad kate kõj ñan l̦oore naanin jiroñ ko me doulul eo an ej litok ilo iien eo ejejjet.

13. Ta tokjãn ko jej bũki ñe jej roñjake Jesus?

¹³ Jej bõk tokjãn ñe jej roñjake aolep men ko Jesus ear katakin ro jet kaki. Jesus ear kallim̦ur ñan ri-kal̦oor ro an bwe katak ko an renaaj kõkajoore er. Ear ba: “Kom̦ naaj lo an ami kakkije. Bwe Aõ ine ej em̦m̦an, im men eo Ij ineeke emera.” (Matu 11:28-30) Naanin Anij, ekitibuj bokin Gospel ko emãn me rej kwal̦o̦k kõn mour im jerbalin kwal̦o̦k naan eo an Jesus, ej kõm̦m̦an bwe jen lo ad kakkije, ej kõkajoor tõmak eo ad, im ej kamãlõtlõt kõj. (Sam 19:7; 23:3) Jesus ear ba: “El̦apl̦o̦k an m̦õn̦õn̦õ ro rej eo̦roñ naanin Anij, im kõjparoke.”​—Luk 11:28.

14-15. (1) Ta iien eo kein kajilu Jeova ear kõnono jãn lañ me ej wal̦o̦k ilo Jon 12:27, 28? (2) Etke naan kein an Jeova remaroñ kar kaenõm̦m̦an im kõkajoore Jesus?

¹⁴ Riit Jon 12:27, 28 (UBS). Bokin Gospel Jon ej kwal̦o̦k iien eo kein kajilu Jeova ear kõnono jãn lañ. Jet raan m̦okta jãn an Jesus mej, ear pãd ilo Kwõjkwõjin Kijoone eo ilo Jerusalem. Ilo iien in, ear ba: “Bũruõ  einepata.” Innem ear jar im ba: “O Jema, kwõn kaiboojoj etam̦!” Im Jemãn ear uwaake ilo an kõnono jãn lañ im ba: “Em̦õj aõ kaiboojoje, im inaaj bar kaiboojoje.”

¹⁵ Jesus ear inepata kõn eddo eo an el̦ap bwe ej aikuj tiljek wõt ñan Jeova. Ear jel̦ã bwe renaaj m̦ane ilo juon wãween el̦ap an lãj im kaeñtaanan. (Matu 26:38) Ak men eo el̦aptata an kar aorõk ippãn Jesus ej bwe en kaiboojoj etan Jemãn. Rar n̦aruon im ba bwe ear bũl̦aajpiim, im kõn men in ear lukkuun inepata ñe mej eo an enaaj kar kattoone etan Anij. Innem ejjel̦o̦k pere bwe naan ko an Jeova rar lukkuun kõkajoore Jesus! Ear maroñ lõke bwe Jeova enaaj kaiboojoje ãt eo etan. Naan ko an Jemãn rar lukkuun kaenõm̦m̦ane im kõkajoore bwe en kijenmej ñe renaaj kaeñtaane. Meñe emaroñ kar Jesus wõt ear roñ im mel̦el̦e ta ko Jemãn ear ba ilo iien in, ak Jeova ear lale bwe ren jei naan kein bwe kõj aolep jen loi.​—Jon 12:29, 30.

16. Etke jet iien jemaroñ inepata kõn an naaj ettoon etan Anij?

¹⁶ Ãinwõt Jesus, kõj bareinwõt jej inepata kõn an naaj ettoon etan Jeova. Bõlen jej ãinwõt Jesus, kõnke jej bar jelm̦aiki wãween ko rejjab jim̦we. Ak bõlen jej inepata kõn bwebwenato ko rejjab m̦ool me ri-jum̦ae ro rej kajeededi kõn kõj. Jemaroñ inepata kõn an naaj bwebwenato kein kattoone etan Jeova im doulul eo an. Ilo iien rot kein, naan ko an  Jeova ilo Jon 12:27, 28 remaroñ lukkuun kaenõm̦m̦an kõj. Innem, ejjab aikuj l̦e jãn joñan ad inepata kõn men in. Jemaroñ lõke bwe ‘aenõm̦m̦an jãn Anij, eo ej el̦l̦ã jãn jel̦ã otemjej, enaaj kõjparok bũruod im l̦õmn̦ak ko ad ilo Christ Jesus.’ (Pil. 4:6, 7) Jeova eban likjab jãn an kaiboojoj ãt eo etan. Ikijjeen Aelõñ eo an Anij, Jeova enaaj jol̦o̦k aolep jorrããn ko Setan im lal̦ in rar bũktok ioon ri-karejar ro An retiljek.​—Sam 94:22, 23; Ais. 65:17, UBS.

17. Ãinwõt an Aiseia 30:21 ba, ewi wãween an Jeova kõnono ñan kõj ilo raan kein?

¹⁷ Jeova ej bar kõnono ñan kõj ilo raan kein. (Riit Aiseia 30:21.) Em̦ool bwe jejjab maroñ roñ ainikien an Anij kõnono ñan kõj jãn lañ. Bõtab, em̦õj an letok Baibõl̦ eo bwe jen jel̦ã kõn naanin jiroñ ko an. Bareinwõt, jetõb eo an Jeova ej kõm̦akũt “ri-karejar eo etiljek im mãlõtlõt” ñan naajdik ri-karejar ro An kõn ekkan ko ilo kõkkar. (Luk 12:42, UBS) Ekanooj lõñ m̦õñã ko ilo kõkkar me rej itok ilo bok ko em̦õj bũriini ak likũti ilo online, ekoba pija in alwõj ko, im katak ko em̦õj rekoote ainikien an juon riiti.

18. Ewi wãween an naan ko an Jeova kõkajoor tõmak eo ad im kaperan kõj?

¹⁸ Jen keememej wõt naan ko Jeova ear ba ñan Nejin ke ear pãd ioon lal̦ in! Naan ko an Anij, me em̦õj jei ilo Baibõl̦, ren kõm̦m̦an bwe jen lõke Jeova bwe ewõr an maroñ ioon men otemjej im bwe enaaj jol̦o̦k aolep jorrããn ko Setan im lal̦ in enana rar bũktok iood. Im jen jek ilo bũruod bwe jenaaj lukkuun roñjake ainikien Jeova. El̦aññe jej kõm̦m̦ane men in, jenaaj maroñ kijenmej kõn jabdewõt apañ jej iioone kiiõ im jabdewõt wãween ko reppen jenaaj iiooni ilo raan ko repãd im̦aan. Baibõl̦ ej kakeememej kõj: “Kom̦ij aikuj in kijenmej, bwe kom̦win maroñ kõm̦m̦an ankilaan Anij, im bõk men eo ear kallim̦ur kake.”​—Hi. 10:36, UBS.