Etal ñan katak ko ilo bok in

Etal ñan laajrak in katak ko

Wiaik M̦ool im Jab Wiakake

Wiaik M̦ool im Jab Wiakake

“Kwõn wiaik men in m̦ool, im jab wiakake; aet, mãlõtlõt, im katak, im jel̦ãl̦o̦kjen̦.”​—JK. 23:23.

AL: 37, 40

1, 2. (1) Ta men eo m̦weied ilo kõkkar me eaorõktata ippãd? (2) Ta katak ko rem̦ool jej kaorõki, im etke? (Lale pija ko itulõñ.)

TA MEN eo m̦weiõm̦ me elukkuun aorõktata ippam̦? Kwõnaaj ke m̦õn̦õn̦õ in jãnij kake ñan bõk juon m̦weiuk edikl̦o̦k an aorõk? Ñan kõj aolep ri-karejar ro an Jeova, uwaak ko ñan kajjitõk kein relukkuun pidodo. Ilo kõkkar, men eo m̦weied me eaorõktata ippãd ej kõtaan eo ad ippãn Jeova, im jeban jãnij kake ñan jabdewõt men. Jej bar kaorõke m̦ool eo ilo Baibõl̦ me ej kõmaroñ kõj ñan ejaake juon kõtaan epaak ippãn Jemãd ilañ.​—Kol. 1:9, 10.

2 L̦õmn̦ak m̦õk kõn aolep men ko ri-Kaki eo ad El̦aptata ej katakin kõj ilo Naan eo an, Baibõl̦ eo! Ej kwal̦o̦k ñan kõj kõn m̦ool eo kõn ãt eo etan im kadkad ko rem̦m̦an kadkadin. Ej jiroñ kõj kõn menin letok eo an em̦m̦antata ikijjeen katok in mour eo an Jesus, ke ear jilkintok Nejin bwe en mej im kanemkwõj kõj jãn jerawiwi im mej. Ej bar jiroñ kõj kõn Aelõñ eo an Anij me Christ ej tõle. Im em̦õj an letok juon kõjatdikdik ñan rũkkapit ro bwe ren mour ilañ im juon kõjatdikdik ñan ‘jiip ro jet’ bwe ren mour ilo Pedetaij ijin ioon lal̦. (Jon 10:16) Bareinwõt, ej katakin kõj kõn ad aikuj mour ilo wãween eo ejim̦we. Jej kaorõki men kein rem̦ool jaar katak ilo Baibõl̦ kõnke rej kõmaroñ kõj bwe jen epaake ri-Kõm̦anm̦an eo ad, im rej kõm̦m̦an bwe jen lo m̦õn̦õn̦õ ilo mour ko ad.

3. Jeova ej ke kajjitõk ippãd bwe jen wiaik m̦ool eo kõn jããn?

3 Jeova ej juon Anij ejouj. Ejjab dãpij men ko rem̦m̦an jãn ro rej kappukot m̦ool eo. Joñan, ear ajetok mour eo an eo Nejin ejitõnbõro ãinwõt juon menin letok ejjel̦o̦k on̦ããn. Anij ejjab jiroñ kõj bwe jen wiaik m̦ool eo kõn jããn. Ilo m̦ool, ke juon em̦m̦aan etan Saimõn ear kajjioñ lel̦o̦k jããn ñan rijjilõk Piter bwe en lel̦o̦k an kajoor bwe jabdewõt eo ej likũt pein ioon emaroñ bõk jetõb kwõjarjar, Piter ear kauwe e im ba: ‘En jako am̦ jelba im kwe, bwe kwaar l̦õmn̦ak in wiaik menin letok in eaorõk an Anij, kõn m̦ani.’ (Jrb. 8:18-20) Innem ta lukkuun mel̦el̦ein naan kein, “wiaik m̦ool” eo?

TA MEL̦EL̦EIN ÑAN “WIAIK” M̦OOL EO?

4. Ilo katak in, ta eo jenaaj katak kake kõn m̦ool eo?

4 Riit Jabõn Kõnnaan 23:23. Jeban lo m̦ool eo ilo Naanin Anij el̦aññe jejjab kate kõj. Jej aikuj m̦õn̦õn̦õ in kaarmejjete jabdewõt men bwe jen maroñ bõk m̦ool eo. Ri-jeje eo emãlõtlõt me ear je bokin Jabõn Kõnnaan ear kwal̦o̦k bwe ñe em̦õj ad “wiaik” ak bõk “m̦ool” eo, jej aikuj kõjparok bwe jen jab “wiakake” ak luuji. Innem jen lale ta mel̦el̦ein ñan “wiaik” m̦ool eo, im ilo kõkkar ewi joñan on̦ããn eo jej aikuj kõl̦l̦ãiki ñan bõke. Men in enaaj kal̦apl̦o̦k ad kaorõk m̦ool eo im jipañ kõj ñan jek ilo bũruod bwe jejãmin “wiakake.” Ilo ad naaj etale katak in, jenaaj lo bwe ewõr tokjãn ad kaarmejjeteik jabdewõt men bwe jen wiaik m̦ool eo.

5, 6. (1) Meñe jejjab aikuj jããn ñan wiaik m̦ool eo, ewi wãween bwe jen maroñ wiaiki? Kwal̦o̦k juon waanjoñak. (2) Ewi wãween an m̦ool eo jipañ kõj?

5 Meñe juon men emaroñ ejjel̦o̦k on̦ããn, ak bwe jen maroñ bõke ewõr men ko jej aikuj kõm̦m̦ani. Naanin Hibru eo kar ukote ñan “wiaik” ilo Jabõn Kõnnaan 23:23 emaroñ bar mel̦el̦ein “bõk.” Naan kein ruo rej jim̦or kaalikkar bwe juon ej aikuj kate ak jãnij kake men eo ewõr ippãn ñan bõk juon men eaorõkl̦o̦k. Jemaroñ waanjoñak kõn ad wiaik m̦ool eo ilo wãween in. Jen ba bwe ewõr juon jikin wia me ewõr juon jain ie ej ba “Ewõr Pinana Ejjel̦o̦k On̦ãer.” Pinana kein remaroñ ke kajju pãd ioon tebõl̦ eo ad? Jaab. Jej aikuj kate kõj im etal ñan jikin wia eo bwe jen bũki. Ewõr ke on̦ããn pinana kein? Ejjel̦o̦k, bõtab ewõr men ko jej aikuj kõm̦m̦ani ñan ad bũki. Jej aikuj kate kõj im jol̦o̦k iien ñan etal ñan jikin wia eo. Ãindeinl̦o̦k wõt, jejjab aikuj jããn ñan wiaik m̦ool eo. Ijoke, ewõr men ko jej aikuj kate kõj im kaarmejjeti bwe jen maroñ bõke.

6 Riit Aiseia 55:1-3. Naan kein an Jeova me Aiseia ear je rej kal̦apl̦o̦k wõt ad mel̦el̦e kõn ta mel̦el̦ein ñan wiaik m̦ool eo. Ilo eoon kein, Jeova ej keidi naan eo an ñan dãnnin aebõj, milik, im wain. Ãinwõt ad aem̦õl̦ol̦o im em̦m̦an ad mour ñe jej idaak dãn m̦õl̦o, katak ko rem̦ool ilo Naanin Anij rej kaem̦õl̦ol̦oik kõj. Bareinwõt, ãinwõt an milik kõkajoor ãnbwinnid im kõm̦m̦an bwe ajri ro ren eddekl̦o̦k, naan ko an Jeova rej kõkajoor im jipañ kõj bwe jen eddekl̦o̦k ilo tõmak. Naan ko an Jeova rej ãinwõt bar wain. Ilo wãween et? Baibõl̦ ej ba bwe wain ej kalañlõñ bũruon juon armej. (Sam 104:15) Innem ilo an Jeova ba bwe armej ro an ren ‘wia wain,’ ej kallim̦uri kõj bwe ñe jej mour ekkar ñan naan ko an jenaaj lañlõñ. (Sam 19:8) Elukkuun jejjet ñan waanjoñak kõn men kein ñan tokjãn ko rej wal̦o̦k jãn ad katak im jerbale katak ko rem̦ool ilo Naanin Anij! Jemaroñ keidi on̦ããn eo jej aikuj kõl̦l̦ãiki ñan bõk m̦ool eo ñan men ko jej aikuj kate kõj im kaarmejjeti. Kõn men in, jen etale 5 men ko me jemaroñ aikuj kaarmejjeti bwe jen wiaik m̦ool eo.

TA KO KWAAR AIKUJ KAARMEJJETI BWE KWÕN WIAIK M̦OOL EO?

7, 8. (1) Etke jej aikuj kõjerbal iien ko ad ñan wiaik m̦ool eo? (2) Ewi joñan an kar juon jiroñ me ear katak Baibõl̦ kate ñan wiaik m̦ool eo, im ta tokjãn an kar kõm̦m̦ane men in?

7 Iien. Eñin ej juon iaan men ko me aolep rej aikuj kaarmejjete ñan wiaik m̦ool eo. Ebõk iien ñan ad roñjake ennaan eo kõn Aelõñ eo, riiti Baibõl̦ im bok ko rej pedped ioon Baibõl̦, katak ippãd make, im kõppojakl̦o̦k im̦aan im pãd ilo kweilo̦k ko. Kõn men in, jej aikuj “wiaik iien” ak bõk iien jãn men ko jej kõm̦m̦ani me edikl̦o̦k aer aorõk. (Riit Epesõs 5:15, 16.) Ewi joñan iien eo jenaaj aikuji bwe jen bõk jel̦ãl̦o̦kjen̦ eo ejim̦we kõn katak ko raorõk me juon ej aikuj jel̦ã ilo jinoin an katak Baibõl̦? Eokwe, men in ej pedped wõt ioon wãween ko ippãn juon armej. Ilo m̦ool, eban bõjrak ad katak kõn mãlõtlõt eo an Jeova, karõk ko an, im kõm̦m̦an ko an. (Rom 11:33, UBS) Ilo Watch Tower eo jinointata, ear keidi m̦ool eo ñan wũt im ear ba: “En jab jubũruod kõn juon wõt wũt. El̦aññe en kar bwe juon wũt, Anij eban kar letok wũt ko jet me rej kõkkar kõn m̦ool eo. Innem jen bar kappukot im ainitok wũt ko jet.” Kõn men in, jej aikuj kajitũkin kõj make: ‘Ewi joñan an kilep tũroro in wũt eo aõ?’ Meñe jenaaj mour ñan indeeo ak eban jem̦l̦o̦k ad katak kõn Jeova. Ilo raan kein, men eo eaorõktata ej bwe jen kõjerbal iien ko ad ilo mãlõtlõt bwe en l̦ap m̦ool eo jej wiaiki joñan wõt ad maroñ. Jen lale juon waanjoñak kõn juon eo me ear kõm̦m̦ane men in.

8 Mariko, juon kar jiroñ in Japan, ear etal ñan Amedka ilo New York City bwe en jikuul̦. * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.) Ilo tõre eo, ear l̦oore juon kabuñ me ear jutak ilo Japan ilo kar 1950 jim̦a eo. Juon jeid im jatid kõrã me ej bainier ear iioone Mariko ke ear em̦ ñan em̦. Ke Mariko ear jino katak kõn m̦ool eo ilo Baibõl̦ ear lukkuun m̦õn̦õn̦õ kõn men ko ej katak kaki. Joñan, ear kajjitõk ippãn kõrã eo ej bainier bwe en katak ippãn ruo alen ilo juon wiik. Meñe ear poub jikejuul̦ eo an ilo jikin jikuul̦ im ear wõr an part-time jerbal, ak ear m̦õkaj im jino etal ñan kweilo̦k ko. Ear bareinwõt bõjrak jãn an jol̦o̦k iien im kobal̦o̦k ilo menin kam̦õn̦õn̦õ ko bwe en maroñ wiaik iien ñan katak kõn m̦ool eo. An kar kaarmejjeti men kein, ear jipañe bwe en m̦õkaj an kõm̦m̦an wõnm̦aanl̦o̦k. Im ium̦win wõt juon iiõ, ear peptaij. Jijino allõñ tokãlik ilo kar iiõ eo 2006, ear jino bainier, im ñan kiiõ ej bainier wõt.

9, 10. (1) Ewi wãween ad wiaik m̦ool eo ej ukot wãween ad l̦õmn̦ak kõn m̦weiuk im jeraam̦m̦an ko an lal̦ in? (2) Ta jeraam̦m̦an ko juon jiroñ ear kaarmejjeti, im ewi wãween an l̦õmn̦ak kõn men in?

9 M̦weiuk im jeraam̦m̦an ko an lal̦ in. Bwe jen wiaik m̦ool eo, bõlen jenaaj aikuj kaarmejjete jerbal eo ad me em̦m̦an ippãd ak juon jerbal el̦ap on̦ããn. Ke Jesus ear kũr ri-eo̦ñõd ro Piter im Andru bwe ren erom “ri-eo̦ñõd armej,” erro ar m̦õkaj im “ilo̦k jãn ok ko aer.” (Matu 4:18-20) Em̦ool bwe enañin aolep armej ilo raan kein me rej katak kõn m̦ool eo reban kajju ilo̦k jãn jerbal ko aer. Ewõr aer eddo me Baibõl̦ ej kwal̦o̦k bwe rej aikuj kajejjeti. (1 Ti. 5:8, UBS) Bõtab, ro rej katak m̦ool eo ekkã aer aikuj ukot wãween aer l̦õmn̦ak kõn m̦weiuk ko im jerbal ko aer im likũt m̦okta men ko raorõkl̦o̦k. Jesus ear kaalikkar men in ke ear ba: “Kom̦win jab koorl̦o̦k m̦weiuk ñan kom̦ ioon lal̦ . . . A kom̦win koorl̦o̦k m̦weiuk ñan kom̦ ilañ.” (Matu 6:19, 20) L̦õmn̦ak m̦õk kõn waanjoñak eo an juon jiroñ.

10 Maria ear dik wõt ak ear jel̦ã golf. Joñan, ear jel̦ã iukkure rot in m̦okta jãn an kar jino jikuul̦. Ke ear high school, ear kal̦apl̦o̦k wõt an jel̦ã im kapeel ilo iukkure in im tokãlik ear wõr an jããn in jipañ ñan etal ñan university. Ear lukkuun aorõk golf ilo mour eo an, im kar kõttõpar eo an ej ñan bõk jerbal in el̦ap on̦ããn ãinwõt juon rukkure etijem̦l̦o̦k ilo golf. Bõtab, Maria ear jino katak Baibõl̦ im ear lukkuun kaorõk men ko rem̦ool ear katak kaki. Ear m̦õn̦õn̦õ kõn oktak ko me m̦ool eo ear jipañe ñan kõm̦m̦ani ilo mour eo an. Ear ba: “Ke ear l̦apl̦o̦k aõ ukot wãween aõ l̦õmn̦ak im mour bwe en jejjet ekkar ñan kien ko ilo Baibõl̦, ear l̦apl̦o̦k wõt aõ m̦õn̦õn̦õ.” Maria ear kile bwe epen an naaj karejar ñan Anij im ilo ejja iien eo wõt jibadek m̦weiuk im jeraam̦m̦an ko an lal̦ in. (Matu 6:24, UBS) Innem ear kaarmejjeteik e make ikijjeen an kar bõjrak jãn kõttõpar eo an ñan erom juon rukkure eo etijem̦l̦o̦k im juon eo em̦weiie im buñbuñ. Tokjãn an kar kõm̦m̦ane men in, kiiõ ej juon bainier im ej ba bwe “mour eo an elukkuun em̦m̦an im lem̦õn̦õn̦õ.”

11. Ñe jej wiaik m̦ool eo, ta eo emaroñ wal̦o̦k ñan kõtaan eo ad ippãn ro jet?

11 Kõtaan eo ad ippãn ro jet. Emaroñ oktak kõtaan eo ad ippãn ro m̦õttad im baam̦le ko ad ñe jej kããlõt ñan mour ekkar ñan m̦ool eo ilo Baibõl̦. Etke? Jesus ear jar kõn ri-kal̦oor ro an im ba: “Kwõn kokkwõjarjar er ilo m̦ool; Am̦ in naan m̦ool eo.” (Jon 17:17) Ilo eoon in, “kokkwõjarjar er” emaroñ bar mel̦el̦ein “kõjenolo̦k er.” Ñe jej jino mour ekkar ñan katak ko rem̦ool ilo Baibõl̦, jej kiiõ jenolo̦k jãn lal̦ in kõnke ejako ad l̦oor m̦anit im kõm̦m̦an ko an. Eoktak wãween an armej ro watõk kõj kiiõ kõnke eoktak men ko jej kaorõki ilo mour ko ad. Meñe jejjab kõn̦aan bwe en wõr jepel ikõtaad im ro jet, ak kõn wõt tõmak eo ad, jet iaan ro m̦õttad im ro ilo baam̦le eo ad me jepaake er remaroñ kattol̦o̦k er ak jum̦aik kõj. Im jejjab bwilõñ ñe men in ej wal̦o̦k. Jesus ear ba: “Im ro an armej ri-kõjdat renaaj ro nukũn.” (Matu 10:36) Ear bareinwõt kallim̦uri kõj bwe jeraam̦m̦an ko jenaaj bũki renaaj l̦apl̦o̦k jãn jabdewõt men ko jej kaarmejjeti bwe jen maroñ wiaik m̦ool eo.​—Riit Mark 10:28-30, UBS.

12. Ta eo juon ri-Ju ear kaarmejjete bwe en maroñ wiaik m̦ool eo?

12 Juon ri-Ju me ewõr an peejnej etan Aaron, ear katak jãn ke ear dik bwe emo ba etan Anij. Bõtab, Aaron ear kõn̦aan jel̦ã m̦ool eo. Ear lukkuun m̦õn̦õn̦õ ke juon iaan ri-Kõnnaan ro an Jeova ear kwal̦o̦k ñane bwe ñe ej kobaiki lõta ko me rej vowel (a, e, i, o, u) ippãn lõta ko emãn (YHWH) me rej kwal̦o̦k etan Anij ilo kajin Hibru, innem enaaj maroñ ba ãt in “Jeova.” Joñan an kar m̦õn̦õn̦õ, ear etal ñan im̦õn kabuñ eo an ri-Ju ro bwe en kwal̦o̦k ñan ri-kaki ro kõn men eo ej kab katak im jel̦ã. Ear l̦õmn̦ak bwe renaaj kar bar lukkuun m̦õn̦õn̦õ ãinwõt e ak rar jab. Ijello̦kun aer kar kwal̦o̦k aer m̦õn̦õn̦õ kõn mel̦el̦e eo em̦ool ear katak kõn etan Anij, rar kapilouki im kadiwõje. Baam̦le eo an rar bar illu ippãn. Meñe ãindein, ak ear wõnm̦aanl̦o̦k wõt im wiaik m̦ool eo im ear erom juon ri-karejeran Jeova im tiljek ñane toon wõt an mour. Ãinwõt Aaron, jej aikuj pojak in kate kõj ñe enaaj jino oktak kõtaan eo ad ippãn ro jet im baam̦le eo ad kõn ad wiaik m̦ool eo.

13, 14. Bwe jen maroñ wiaik m̦ool eo, ta ko jej aikuj ukoti ilo wãween l̦õmn̦ak im kõm̦m̦an ko ad? Kwal̦o̦k juon waanjoñak.

13 L̦õmn̦ak im kõm̦m̦an ko renana. Bwe jen maroñ bõk m̦ool eo im mour ekkar ñan kien ko ilo Baibõl̦ kõn mour erreo, jej aikuj m̦õn̦õn̦õ in ukot wãween l̦õmn̦ak im kõm̦m̦an ko ad. Paul ear kwal̦o̦k kõn men in ke ear ba: “Kom̦win kipliie ñan Anij, im jab kõtl̦o̦k bwe kõn̦aan ko ami ilo iien eo kom̦ar jajel̦o̦kjen̦ ren irooj ioon mour ko ami. Ak kom̦win kwõjarjar ilo men otemjej kom̦ij kõm̦m̦ani.”(1 Pi. 1:14, 15, UBS) Ilo kar jikin kweilo̦k eo ilo Korint, elõñ armej rar kõm̦m̦ani m̦anit ko renana im rettoon. Innem ñan wiaik m̦ool eo, ro rar jokwe ijin rar aikuj kõm̦m̦ani oktak ko rel̦l̦ap ilo mour ko aer. (1 Ko. 6:9-11) Ãindeinl̦o̦k wõt, ilo raan kein elõñ rar oktak jãn m̦anit im kõm̦m̦an ko renana bwe ren maroñ wiaik m̦ool eo. Piter ear bar kakeememej Kũrjin ro ilo tõre eo an im ba: “Ebwe ami kar jol̦o̦k ami iien ilo iien ko remootl̦o̦k ilo ami kõm̦m̦ani men ko ro ri-marok rekõn̦aan kõm̦m̦ani. Mour ko ami rekõn kanooj nana, kõn l̦õñ, kadek, eb ko rettoon, kweilo̦k ko rettoon, kab kabuñ ñan ekjab ko, eo ej juon menin kũtõtõ.”​—1 Pi. 4:3, UBS.

14 Ium̦win elõñ iiõ, Devynn im Jasmine jim̦or rar rũkkadekdek. Meñe Devynn ear juon eo ekapeel ilo jerbalin loloorjake rekoot in jããn ko (accountant), ak kõn an ekkadekdek men in ear kõm̦m̦an bwe en jaje tõt ilo juon jerbal. Im Jasmine ear juon kõrã me aolep rejel̦ã ke ellulu im lãj. Juon raan ke Jasmine ear kadek im etetal iturin ial̦ eo, ear iioone ruo mijinede me rej Ri Kõnnaan ro an Jeova. Mijinede ro rar kõm̦m̦an karõk ñan aer etal im katak Baibõl̦ ippãn Jasmine, ak ilo wiik eo tok juon ke rar etal ñan m̦weo im̦õn Devynn, Jasmine im Devynn jim̦or rar kadek. Erro ar jab kõtmãne bwe mijinede rein ren kar l̦õmn̦ak kõn erro im itok ñan m̦weo im̦weerro. Im ke mijinede rein rar bar ro̦o̦ll̦o̦k, ear wõr oktak. Jãn jinoin aerro kar katak, Jasmine im Devynn rar lukkuun etali katak ko ilo Baibõl̦ im m̦õkaj aerro l̦oori men ko rar katak. Ilowaan wõt jilu allõñ, rar pepe ñan jol̦o̦k aer kadek im tokãlik erro ar kõm̦m̦an aerro peba in m̦are ilo kien. Ear buñbuñ ippãn aolep bwe em̦õj aerro oktak, im men in ear kõm̦akũt elõñ ilo bukwõn eo aerro ñan katak Baibõl̦.

15. Ta juon iaan men ko emaroñ lukkuun pen ñan ad kaarmejjete bwe jen wiaik m̦ool eo, im etke?

15 M̦anit im imminene ko rej n̦ae Baibõl̦. Ad julo̦k m̦anit im imminene ko rej n̦ae Baibõl̦ emaroñ juon iaan men ko relukkuun pen me jej aikuj kaarmejjete bwe jen wiaik m̦ool eo. Meñe emaroñ pidodo an jet l̦oori naanin kakapilõklõk ko ilo Baibõl̦ ñan julo̦k m̦anit kein, ak jet remaroñ mijak in kõm̦m̦ane men in kõn aer iioon ijjiped jãn baam̦le ko aer, ri-jerbal ro m̦õttaer, im ro jerãer im m̦õttaer. Emaroñ l̦apl̦o̦k an pen men in ñe ej itok ñan m̦antin ilomej im kabuñ ñan ro nukũd remej. (Dt. 14:1, UBS) Joñak eo an ro jet kõn aer kar peran in julo̦k m̦anit kein emaroñ jipañ kõj ñan bar kõm̦m̦an oktak ilo mour ko ad. Jen etale wãween an kar jet iaan ri-Epesõs ro ilo raan ko an rijjilõk ro kwal̦o̦k aer peran.

16. Ta eo jet iaan ro ilo Epesõs rar kõm̦m̦ane bwe ren maroñ wiaik m̦ool eo?

16 Epesõs ear juon jikin ebuñbuñ kõn an armej ro ie kõm̦m̦an jerbalin anijnij. Ta eo Kũrjin ro rekããl me rekõn anijnij rar kõm̦m̦ane ñan julo̦k m̦anit kein rej n̦ae Baibõl̦ bwe ren maroñ wiaik m̦ool eo? Baibõl̦ ej ba: “Elõñ iaan ro rar anijnij rej aini bok ko aer, im tile im̦aan mejãn armej otemjej; im rej bwini on̦ãer, im loe lemñoul to̦ujin m̦õttan jelba. Ãindein an kanooj l̦apl̦o̦k im kajoorl̦o̦k naanin Anij.” (Jrb. 19:19, 20) Kũrjin rein retiljek rar kaarmejjeteik men kein meñe ear l̦ap joñan jããn eo rar luuji, im tokjãn men in elõñ jeraam̦m̦an ko rar loi.

17. (1) Ta jet iaan men ko jaar aikuj kaarmejjeti bwe jen maroñ wiaik m̦ool eo? (2) Ta kajjitõk ko jenaaj etali ilo katak eo tok juon?

17 Ta eo kwaar aikuj kaarmejjete bwe kwõn wiaik m̦ool eo? Kõj aolep jaar aikuj kaarmejjete iien ko ad ñan pukot wũt ko me rej kõkkar kõn m̦ool eo. Ewõr jet rar wiaik m̦ool eo ikijjeen aer kar kaarmejjete m̦weiuk im jeraam̦m̦an ko an lal̦ in. Im jet rar kijenmej wõt meñe ear oktak kõtaan eo aer ippãn ro jet. Elõñ rar aikuj ukot wãween l̦õmn̦ak im kõm̦m̦an ko aer im bareinwõt julo̦k m̦anit im imminene ko rej n̦ae Baibõl̦. Jekdo̦o̦n ta ko jemaroñ luuji, jej lukkuun lõke bwe el̦apl̦o̦k tokjãn ko jenaaj loi kõn ad wiaik m̦ool eo. M̦ool eo ej kõmaroñ kõj ñan bõk men eo m̦weied ilo kõkkar me eaorõktata ippãd, ej kõtaan eo ad epaak ippãn Jeova. Ñe jej l̦õmn̦ak kõn jeraam̦m̦an ko jej bũki jãn ad jel̦ã m̦ool eo, epen ad naaj mel̦el̦e etke juon enaaj kõn̦aan “wiakake” ak luuji m̦ool eo. Ewi wãween an men in maroñ wal̦o̦k? Im ewi wãween ad maroñ kõjparok bwe jen jab kõm̦m̦ane bõd in el̦ap? Eokwe jenaaj etale kajjitõk kein ilo katak eo tok juon.

^ par. 8 Em̦õj ukot jet iaan etan armej ro ilo katak in.