Etal ñan katak ko ilo bok in

Etal ñan laajrak in katak ko

Kaddeklok Lemnak Eo An Christ Kin Utiej

Kaddeklok Lemnak Eo An Christ Kin Utiej

Kaddeklok Lemnak Eo An Christ Kin Utiej

“Jabrewõt eo iami e kõnan bwe en utiej, en ami dri jibõñ.”​—MATU 20:26.

1. Ta lemnak eo an lal kin utiej?

 ITURIN jikin kwelok eo kar naetan mokta Thebes ilo Egypt (rej naetan Karnak ilo ran kein), enañin 300 mile ko iturõkin Cairo, ewõr juõn ekjap in Pharaoh Amenhotep III im ej 60-ne-utiejen. Juõn armij ej lo joñan an dik ñe keidi ibben ekjap in elap. Ejelok bere bwe ekjap in rar kaleke ñan kabwilõñ armij bwe ren mijake iroij eo, ej kakõllan wãwen an lal in watõk utiej​—ak kõmman bwe juõn en utiej iman mejen armij im aorõk im kõmman bwe ro jet ren watõk ir make rejjab kanuij aorõk.

2. Ta joñok eo Jesus ear likit ñan ri kalor ro an, im ta kajitõk ko jej aikwij kajitõk ibbed make?

2 Lemnak kin oktak eo ikõtan lemnak eo an lal kin utiej ak utiej im jen lemnak eo Jesus Christ ear katakin kake. Meñe ear “Iroij im Ri Kaki” eo an ri kalor ro an, Jesus ear katakin ir bwe utiej ej itok jen an juõn karejar ñan ro jet. Ilo ran eo eliktata an mour ion lal, Jesus ear kwalok kin ta melelen men eo ear katakin kake ke ear kwal neen ri kalor ro an. Emol bwe men in kar juõn jerbal ear kõmmane ilo ettã buru! (Jon 13:​4, 5, 14) Ñan karejar ak kõmman bwe armij en karejar ñan yuk​—ta ian men kein emõn ibbam emõn ñan kwe? Joñok eo an Christ ej kamakit ke buruõm ñan kwalok ettã buru einwõt kar e? Inem jen etale oktak eo ikõtan lemnak eo an Christ kin utiej im lemnak eo ekkã an ri lal in bõk kin men in.

Kejbãrok Yuk jen Lemnak eo an Lal kin juõn Ãt Elap

3. Ta wanjoñok ko ilo Bible rej kwalok tokjen ko rekaburomõjmõj rej walok ñan ro rekõnan bõk kautiej jen armij?

3 Elõñ wanjoñok ko ilo Bible rej kwalok bwe utiej ekkar ñan lemnak eo an lal ej tellok ñan jorrãn. Lemnak kin leo eo Haman, eo ear buñbuñ im utiej imweo imõn ilo iroij eo an Persia ilo ran ko an Ester im Mordecai. Kõnan eo an Haman ñan bõk kautiej jen ro jet ear tellok ñan an jook im mij. (Ester 3:5; 6:​10-​12; 7:​9, 10) Ta kin Nebuchadnezzar eo ear utiej buruen im ear wudiekek ilo ien eo ear kajurtata einwõt juõn iroij? Utiej buru eo an ear alikar ilo nan kein an: “Ijin ejjab ke Babylon eo Elap, eo I ar kaleke bwe en jikin jokwe eo aõ ñan kwalok kajurin maroñ eo aõ im utiejin aibujuij eo aõ?” (Daniel 4:​30, NW) Bareinwõt Herod Agrippa I ear utiej buru, im ear kwote aibujuij eo ear tellokin Anij. “Likakrõk ko rar kõñe.” (Jerbal 12:21-​23) Kin air jab melele kin lemnak eo an Jehovah kin utiej lõmarein aolep rar buñ jen kajur ko air.

4. Wõn eo ej bed ilikin jitõbõn utiej buru eo an lal?

4 Ej juõn men ekkar ñan kajerbal mour eo ad ilo juõn wãwen ej kautiej im nebar kij. Ak, Devil eo ej kajerbal kõnan in ñan kowõnmanlok juõn jitõbõn utiej buru, eo ej nememen kõnan ko an make. (Matu 4:​8, 9) Jen jab meloklok bwe ej “anij in lõl” in, im emwij an bebe ilo buruen bwe en kowonmanlok lemnak eo an ion lal. (2 Dri Korint 4:4; Dri Epesõs 2:2; Reveles̃õn 12:9) Kinke rej jelã jen wõn eo lemnak rot in ej itok jen e, Ri Christian ro rej kejbãrok ir jen air kautiej armij ekkar ñan lemnak eo an lal.

5. Bõk juõn ãt eutiej ilo lal, nebar ak kautiej jen armij, im elõñ money enaj bõktok ke mour elemõnõnõ? Kamelele.

5 Juõn lemnak me Devil eo ej kowõnmanlok ej kin utiej ilo lal, nebar ak kautiej jen armij, im elõñ money enaj bõktok mour elemõnõnõ. Emol ke men in? Tõbrak ko an lal, ãt eo emõn, im mweie ilo kanniek remaroñ ke bõktok juõn mour eobrak kin mõnõnõ im jokane? Bible eo ej kakkõl kij bwe jen jab mone kij make kin lemnak in. King Solomon ri meletlet eo ear je: “Inem I ar lo jerbal otemjej, im jabrewõt men in kõmõn an dri mejerik, bwe kin men eo dri turin ej junmare juõn armij. Men in bareinwõt men bata im einwõt kõñ kõto.” (Ekklisiastis 4:4) Elõñ armij ro me rar lelok air mour ñan bõk utiej ak mweie ilo lal remaroñ kennan kin mol eo an nan in kakabilek in ekakõrmol an Bible. Juõn joñok ej juõn emaan eo ear jibañ in karõk, kalek, im melejoñe juõn balun eo ear bõklok armij ñan aliñ eo. Ear kememej im ba: “I ar aikwij boub wõt ilo jerbal im tokelik i ar kabel ilo jerbal eo aõ. Ak ear ejelok tokjen, ilo an bõktok mõnõnõ im ainemõn eo etto air bed.” * Lemnak eo an lal kin kautiej armij, meñe ilo jikin business, ikkure, ak men in kamõnõnõ ko, rejjab kajuburuõd ñan indio.

Bõk Ãt eo Elap Jen Jerbal eo Ej Bedbed Ion Yokwe

6. Ta eo ej kwalok bwe Jemes im Jon rar bõk juõn lemnak ebwid kin utiej?

6 Juõn men ear walok ilo mour eo an Jesus ej kalikar kin ta eo utiej ej lukkun kitibuj kake. Jesus im ri kalor ro an rar etal ñan Jerusalem ñan bed ilo kwojkwoj in Kijone eo ilo 33 C.E. Ilo ial eo lok ñan ijo, ruo ian ro nukin Jesus, Jemes im Jon, rar kwalok juõn lemnak ebwid kin utiej eo an armij. Ikijen jineir, rar kajitõk ibben Jesus: ‘Kwon kõtlok kim bwe kimin jijet ianbwijmaroñõm im anmiñõm, ilo ailiñ eo am.’ (Matu 20:21) Ibben Ri Jew ro, ñan jijet ianbijmaroñõn ak anmiñõn juõn ri utiej ear juõn jerammõn elap. (1 Kiñ 2:​19) Jemes im Jon rar kajeoñ in jibadõk juõn jikin eutiejtata. Ilo wãlok rar kajitõk in bõk jikin ko reutiej. Jesus ear jelã kin ta eo rar lemnak kake im ear bõk ien eo ñan kajimwe lemnak eo air kin ewi lemnak eo ejimwe kin utiej.

7. Ewi wãwen an kar Jesus kwalok kin ial eo ñan bõk juõn ãt eutiej?

7 Jesus ear jelã bwe ilo lal in eutiej buru, juõn armij eo rej watõk bwe elap ej armij eo ej iroij ion armij ro jet im rej karejar ñan e ñan kõmman jabdewõt men ekõnan ilo mõkaj. Ak ibben ri kalor ro an Jesus, jerbal ilo ettã buru ej kamol wõn eo elap. Jesus ear ba: “Jabrewõt eo iami e kõnan bwe en utiej, en ami dri jibõñ, im jabrewõt eo e kõnan bwe en mokta iami, en dri korijerami.”​—Matu 20:26, 27.

8. Ta melelen erom juõn “minister” (dri jibõñ), im ta kajitõk ko jemaroñ kajitõk ibbed make?

8 Nan in Greek eo rej ukõte “minister” (dri jibõñ) ilo Bible ej jitõñlok ñan juõn armij eo ej keini im kijejeto ilo an jibañ ro jet. Jesus ear katakin ri kalor ro an kin juõn katak eaorõk: Iroij ion im kaiñi armij bwe ren kõmman men ko ejjab kõmman bwe juõn en utiej; jibañ ro jet ilo yokwe ej kautiej armij. Kajitõk ibbam make: ‘Enaj kar ta lemnak eo aõ elañe kar Ña Jemes ak Jon? Inaj kar melele ke bwe ãt eo elukkun lap an emõn ej wawa ion yokwe?’​—1 Dri Korint 13:3.

9. Ta joñok eo Jesus ear likit ke ear jibañ ro jet?

9 Jesus ear kwalok ñan ri kalor ro an bwe lemnak eo an lal kin utiej ejjab lemnak eo an Christ kin utiej. Ear jab utiej buru ibben ro ear karejar ñan ir jabdewõt ien ak kõmman bwe ren bõk juõn lemnak bwe rar ettã jen e. Jabdewõt armij​—emaan, kõrã, ajiri, ri mweie, ri jeramel, im ri kajur ro, ekoba ro rar jerawiwi​—rar ainemõn wõt ke rar bed ibben. (Mark 10:13-​16; Luk 7:​37-​50) Armij ro ekkã air buru kadu ñe rej bed ibben ro rej likjap ak mõjno ilo kõmman ko air. Jesus ear einjuõn ilo lemnak eo an. Meñe ri kalor ro an rar jajelokjen im akwel jet ien, ilo meanwõd ear katakin ir, im kwalok ñan ir bwe ear lukkun ettã buru im inemõn.​—Zechariah 9:​9, NW; Matu 11:29; Luk 22:24-​27.

10. Ewi wãwen aolepen mour eo an Jesus ear kwalok bwe ear jab kibbon ilo an jibañ ro jet?

10 Nejin Anij ear likit juõn joñok ilo ejelok kibbon kin ta melelen utiej. Jesus ear jab wanlaltak ñan lal bwe armij ro jet ren karejar ñan e, ak ear karejar ñan ro jet, kamadmõde “jabrewõt nañinmij” im kanemkwoj armij jen kajur eo an dimon ro. Meñe ear mõk im ear aikwij kakije, ear likit kõnan ko an armij ro jet iman kõnan ko an, im kate wõt e ñan kainemõn ir. (Mark 1:​32-​34; 6:​30-​34; Jon 11:11, 17, 33) Yokwe eo an ear kamakit e bwe en lelok jibañ ilo jitõb ñan armij ro, itoitak iumin elõñ buki mile ko ilo ial ko rebũñalñal ñan kwalok nan kin news eo emõn kin Ailiñ eo. (Mark 1:​38, 39) Ejelok bere bwe, Jesus ear kaorõk jerbal in karejar ñan armij.

Kajeoñe Ettã Buru eo an Christ

11. Ta kadkad ko jekõnan loi ibben brother ro rej jerbal einwõt overseer ro ilo congregation eo?

11 Ilo tujemlokin yiõ ko 1800, ke rar kãlet brother ro ñan itoitak ilo etan dolul eo im karejar im kabwe aikwij ko lor jitõb an armij ro an Anij, rar kalikar kin ta lemnak eo ejimwe Christian overseer ro rej aikwij kwalok ilo ran kein. Rar aikwiji, ekkar ñan magazine eo Zion’s Watch Tower of September 1, 1894, maan ro “reinemõn​—bwe ren jab utiej buru . . . , ak ren ettã buru ro me rar jab kwalok nan kin ir make, ak kin Christ​—jab ñan kwalok jelãlokjen eo air make, ak ñan kwalok Nan in Anij einwõt juõn book ebidodo melele im kajur.” Alikar, Christian ro remol ren jab bukõt kõnan ko air make ak kautiej ir make, bõk kajur, im iroij ion armij ro jet. Juõn overseer ettã buru ej kememej bwe eddo ko an rej “juõn jerbal emõn,” jab maroñ eo an eutiej ñan kaibujuij emake. (1 Timote 3:​1, 2) Aolep elder ro, ministerial servant ro rej aikwij kate wõt im karejar ilo ettã buru ñan ro jet im tel ir ilo jerbal eo ekwojarjar, likit juõn joñok emõn bwe armij ro jet ren kajeoñe.​—1 Dri Korint 9:​19; Dri Galetia 5:​13; 2 Timote 4:5.

12. Ta kajitõk ko ro rej jibadõk jerbal ko ilo congregation eo ren kajitõk ibbeir make?

12 Jabdewõt brother ej jibadõk jerammõn ko ilo congregation ej aikwij kajitõk ibben make: ‘Ij bukõt ien ko remõn ke ñan karejar ñan ro jet, ak ikõnan bwe armij ren karejar ñan iõ? Ij mõnõnõ in kõmman jerbal ko rettã me rejjab kanuij alikar iman mejen armij ro jet?’ Ñan wanjoñok, juõn emaan emõn dettan emaroñ mõnõnõ in kwalok katak ko ilo Christian congregation eo ak jenliklik in jibañ ritto ro. Emaroñ mõnõnõ in kobalok ibben ri utiej ro ilo congregation eo ak jenliklik in bõk kunan ilo jerbal in kwalok nan. Likao rot in en kajitõk ibben make: ‘Ij bõk kunaõ ke ilo jerbal ko wõt an Anij me rej bõktok kautiej im nebar wõt? Ij kate wõt ke in jerbal iman mejen armij bwe ren kautiej iõ?’ Elañe jekõnan bwe armij ren kautiej kij, emol bwe jejjab kajeoñe joñok eo an Jesus.​—Jon 5:​41.

13. (a) Ewi wãwen joñok eo an juõn overseer kin ettã buru maroñ jelet ro jet? (b) Etke kwalok ettã buru, ej juõn men in aikwij im jab juõn jokãlet ñan juõn Ri Christian?

13 Ñe jej kate wõt im kajeoñe ettã buru eo an Christ, enaj kamakit kij bwe jen karejar ñan ro jet. Lale joñok eo an juõn zone overseer ke ear etale makitkit ko an juõn ian ra ko an Ri Kennan ro an Jehovah. Meñe ear lukkun boub im elap jerbal ko an, overseer in ear bõjrak im jibañ juõn likao ri tõmak eo ear wõr jidik abañ kin an keboje kein kõmman book im magazine ko. “Iar lukkun bwilõñ!” likao eo ear ba. “Ear jiroñ iõ bwe ear kajerbal ejja kain kein jerbal rot eo wõt ke ear juõn likao ilo Bethel, im ear kememej wõt kin joñan an bin kajejjet setting ko ilo kein jerbal eo. Ear jerbal ilo kein jerbal eo ibba iumin juõn ien ebwe an aetok meñe ear bar wõr men ko jet raorõklok ear aikwij in kõmmani. Men in Iar bwilõñ kake.” Likao ri tõmak in, eo ej juõn overseer kiõ ilo juõn ian ra ko an Ri Kennan ro an Jehovah, ej kememej wõt kin jerbal in ettã buru. Inem jen jab lemnak bwe jeutiej inem jejjab aikwij kõmman men ko rettã ak jejjab aikwij kõmman jerbal ko rej tellokin ri karejar ro. Ak, jej aikwij kõnak “etã buru.” Ej juõn men in aikwij ejjab juõn men in jokãlet. Ej mõttan “armij ekãl” bwe juõn Ri Christian ej aikwij kõnake.​—Dri Pilippai 2:3; Dri Kolosse 3:​10, 12; Dri Rom 12:16.

Ewi Wãwen Ad Maroñ Bõk Lemnak eo an Christian kin Juõn Ãt Elap

14. Ewi wãwen kalmenlokjen kin bed eo ad ibben Anij im ro ri turud enaj jibañ kij ñan kaddek juõn lemnak ejimwe kin utiej?

14 Ewi wãwen ad maroñ bõk juõn lemnak ejimwe kin utiej? Juõn wãwen ej ilo ad kalmenlokjen kin bed eo ad ibben Jehovah Anij. Utiej, kajur, im meletlet eo an rej kautiej e ilõñin armij ro remõjno im ettã. (Aiseia 40:22) Bareinwõt kalmenlokjen kin bed eo ad ibben ro ri turud ej jibañ kij ñan kaddek ettã buru. Ñan wanjoñok, jemaroñ kabel jen armij ro jet ilo jet wãwen ko, ak remaroñ kabel ilo wãwen ko raorõklok ilo mour, ak Ri Christian ro mõttad remaroñ kwalok jet kadkad ko jej likjap ie. Ilo mol, jejjab lo elõñ ro me Anij ej kaorõk ir kin air jerbale ettã buru im inemõn ilo mour ko air.​—Jabõn Kennan Ko 3:​34; Jemes 4:6.

15. Ewi wãwen tiljek eo an armij ro an Anij kwalok bwe ejelok bedbed ñan kwalok utiej buru?

15 Bwebwenato ko an Ri Kennan ro an Jehovah ilo ien air bõk melejoñ ko kin tõmak eo air rej kalikar point in. Ekkã an walok bwe, ro me ri lal in rar watõk ir einwõt armij bajjek rar debij air tiljek ñan Anij iumin melejoñ ko relap. Kalmenlokjen kin wanjoñok kein remaroñ jibañ kij ñan ettã buru wõt im katakin kij bwe jen ‘jab lemnak kin kij make le jen joñan.’​—Dri Rom 12:3. *

16. Ewi wãwen aolep ro ilo congregation eo remaroñ kaddek juõn ãt eutiej ilo air kajeoñe joñok eo an Jesus?

16 Ri Christian ro aolep, ro redik im ritto, rej aikwij kaddek lemnak eo an Christ kin utiej. Ilo congregation eo, elõñ men ko jej aikwij kõmmani. Elañe rej kajitõk bwe jen kõmmani men ko meñe rettã jen jab makoko in kõmmani. (1 Samuel 25:41; 2 Kiñ 3:​11) Jemen im jinen ajiri ro, komij rejañ ke ajiri ro nejõm im jodikdik ro ñan jerbal ilo mõnõnõ ilo jabdewõt jerbal rej lilok ñan ir, jekdon elañe ilo Kingdom Hall eo, ilo juõn kwelok elap, ilo jikin eo jej kõmman kwelok elap ie? Rej lo ke am kõmman jerbal ko rettã? Juõn brother, eo ej jerbal kiõ ilo jikin laplap eo an Ri Kennan ro an Jehovah ilo New York, ear kememej ilo alikar kin joñok eo an jemen im jinen. Ear ba: “Wãwen air karreo imõn kwelok eo Kingdom Hall ak jikin eo rar kõmman kwelok eo elap ie ear kalikar bwe rar lukkun kaorõke. Ekkã air mõnõnõ in bõk kunair ilo jerbal ko ewõr tokjeir ñan congregation eo, ro jeid im jatid, meñe rar lukkun ettã. Lemnak rot in ear jibañ iõ ñan bõk ilo mõnõnõ jabdewõt jerbal ilo Bethel.”

17. Ilo wãwen et ko kõrã ro ettã burueir remaroñ juõn jerammõn ñan congregation eo?

17 Ikijen likit kõnan ko an armij ro jet iman kõnan ko ad, ewõr juõn joñok emõn ibben Ester, eo ear erom leroij in Ailiñ in Persia ilo ebeben eo kein kalalem B.C.E. Meñe ear jokwe ilo mweo imõn king eo, ear mõnõnõ in bojak in mij ñan lomoren armij ro an Anij, ekkar ñan ankil an. (Ester 1:​5, 6; 4:​14-​16) Jekdon ta wãwen ko air kin mweie, Christian limaro ilo ran kein remaroñ kwalok juõn jitõb einwõt Ester ilo air rejañ ro reburomõj, lolok ro renañinmij, bõk kunair ilo jerbal in kwalok nan, im mõnõnõ in jibañ elder ro. Kõrã rein rej einwõt juõn jerammõn elap ñan congregation eo!

Jerammõn ko jen Lemnak eo Einwõt Christ kin Ãt eo Elap

18. Ta tokjen ko rej itok jen ad kwalok juõn ãt eutiej ekkar ñan lemnak eo an Christ?

18 Kwomaroñ bõk elap tokjen ñe kwoj debij lemnak eo einwõt Christ kin utiej. Karejar ñan ro jet ilo ejelok kibbon ej bõktok lañliñ ñan ir im kwe. (Jerbal 20:35) Ñe kwoj karejar ilo mõnõnõ im kijejeto ñan ro jeõm im jatõm, kwonaj kalaplok yokwe eo am kin ir. (Jerbal 20:37) Men eo elaplok an aorõk ej bwe, Jehovah ej kalimjek kin ta eo kwoj kõmmane ñan jibañ Ri Christian ro mõttam bwe ren wõnmanlok einwõt juõn men in katok in nebar ñan e.​—Dri Pilippai 2:​17.

19. En kar ta bebe eo ad ikijen lemnak eo an Christ kin juõn ãt eutiej?

19 Kij kajjojo jej aikwij etale buruõd im kajitõk: ‘Inaj baj ba wõt ke kin kaddek lemnak eo an Christ kin juõn ãt eutiej, ak inaj kate wõt im jerbal ñan kaddek lemnak eo kin utiej?’ Eñjake eo an Jehovah kin ro reutiej burueir ej alikar. (Jabõn Kennan Ko 16:5; 1 Piter 5:5) Jen kõmman bwe jerbal ko ad ren kalikar bwe jej mõnõnõ in kwalok lemnak eo an Christ kin utiej, jekdon elañe ej ilo Christian congregation eo, ilo mour in family eo ad, ak ilo kõmman ko ad ran otemjej ibben armij ro mõttad​—ilo ad kõmman men otemjej ñan kaibujuij im nebar Anij.​—1 Dri Korint 10:31.

[Kamelele ko itulal]

^ Lale The Watchtower, May 1, 1982, page 3-6, “In Search of Success” (Ñan Lo Tõbrak) ilo kajin English.

^ Ñan lo wanjoñok ko, lale 1992 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, page 181-2, im The Watchtower ilo September 1, 1993, page 27-​31.

Kwomaroñ Ke Kamelele?

• Etke jej aikwij kejbãrok kij jen lemnak eo an lal kin utiej?

• Ewi wãwen an kar Jesus watõk utiej?

• Ewi wãwen an overseer ro maroñ kajeoñe ettã buru eo an Christ?

• Ta eo emaroñ jibañ kij ñan kaddek juõn ãt eutiej ekkar ñan lemnak eo an Christ?

[Kajitõk ko ñan katak]

[Bo̦o̦k eo ilo peij 26]

Wõn eo Ej Bõk Juõn Ãt Elap an Buñbuñ Ekkar ñan Lemnak eo an Christ?

Juõn eo ekõnan bwe ren karejar ñan e ke ak juõn eo emõnõnõ in karejar ñan ro jet?

Juõn eo ekõnan emõn iman mejen armij ke ak juõn eo ej jerbal ilo ettã buru?

Juõn eo ej kautiej emake ke ak juõn eo ej kautiej ro jet?

[Pija eo ilo peij 23]

Juõn ekjap elap in Pharaoh Amenhotep III

[Pija eo ilo peij 24]

Kwoj jelã ke kin ta unin an kar Haman buñ?

[Pija ko ilo peij 25]

Kwoj bukõt ke ien ko remõn ñan karejar ñan ro jet?