Kwoj Ke Lañliñ Ilo “Kien Jeova”?
Kwoj Ke Lañliñ Ilo “Kien Jeova”?
“Emõnõnõ armij eo . . . ej lõñliñ ilo kien Jeova.”—SAM 1:1, 2.
1. Etke jej mõnõnõ einwõt ri karejar ro an Jehovah?
JEHOVAH ej jibañ im kajerammõn kij einwõt ri karejar ro an retiljek. Emol, jej jelmae elõñ melejoñ ko. Bõtab, jej bõk mõnõnõ eo emol bareinwõt. Jejjab bwilõñ kin men in, kinke jej karejar ñan “Anij eo emõnõnõ,” im jitõb kwojarjar eo an ej kalañliñ buruõd. (1 Timote 1:11; Dri Galetia 5:22) Lañliñ ej mõnõnõ eo emol im ej itok jen ad kõtmene ak bõk juõn men emõn. Im emol bwe Jemed ilañ ej letok ñan kij men in letok ko remõn. (Jemes 1:17) Ejelok bwilõñ bwe jej mõnõnõ!
2. Ta ian jeje ko an sam jenaj katak kaki?
2 Mõnõnõ ej kadkad eo elap me book in Sam ej kalikar kake. Ñan wanjoñok, Sam 1 im 2 ej kalikar men in. Ri kalor ro moktata an Jesus Christ rar kamol bwe David King eo an Israel ear je sam eo kein karuo. (Jemes 4:25, 26) Ri kine sam eo kein kajuõn im jejaje etan ear jino al in kakõrmol eo an kin nan kein: “Emõnõnõ armij eo e jab etal ilo bebe an ro dri jerawiwi, im e im e jab jijõt ilo jikin jijõt an ro dri kajirere.” (Sam 1:1) Ilo katak in im katak eo tok ilal, jen lale kin wãwen an Sam 1 im 2 letok ñan kij juõn bedbed ñan lo lañliñ.
Ki eo ñan Bõk Mõnõnõ
3. Ekkar ñan Sam 1:1, ta jet ian un ko unin an juõn armij eo ej tõmak ilo Anij mõnõnõ?
3 Sam 1 ej kwalok kin unin an juõn armij eo ej bokake kien ko an Anij lo mõnõnõ. Ñe ri jeje sam ej al, ej kwalok jet un ko unin an mõnõnõ ilo an ba: “Emõnõnõ armij eo e jab etal ilo bebe an ro dri jerawiwi, im e jab jutõk ilo ial eo an ro dri nana.”—Sam 1:1.
4. Ta ial in mour eo Zechariah im Elizabeth rar jibadõke?
4 Ñan lukkun lo mõnõnõ eo emol, jej aikwij bokake kien ko rewãnik an Jehovah. Zechariah im Elizabeth, ro me rar lañliñ kin jerammõn eo ñan erom jemen im jinen Jon Ri Baptais, im “irro emõn mwilir iman mejen Anij, im rej etetal ilo kien ko otemjej, im kabuñjar ko an Iroij, im ejelok notair.” (Luk 1:5, 6) Jemaroñ mõnõnõ elañe jej lor juõn ial einlok wõt in im beek ilo buruõd bwe jen jab ‘etetal ilo bebe an ro dri jerawiwi’ ak jab kõtlok bwe nan in kakabilek ko air renana ren tel kij.
5. Ta eo emaroñ kejbãrok kij jen “ial in dri jerawiwi ko”?
5 Elañe jej karmijeteik lemnak eo an ri nana ro, jejamin ‘jutak ilo ial eo an ro dri nana.’ Emol bwe, jejamin etal ñan jikin ko ekkã air bed ie—ilo jikin kamõnõnõ ko retton ak jikin ko rebuñbuñ kin manit ko retton. Ta elañe jekõnan kobalok ibbeir ilo kõmman manit ko retton? Inem jen jar ñan Anij ñan jibañ kij bwe jen emmakit ekkar ñan nan ko an ri jilek Paul: “Ren jab kadrebijik kom ilo jakkar iben ro re jab tõmak: bwe yokwe õt iben wãnik im jabwãnik? ak kõmao õt an maram iben marok?” (2 Dri Korint 6:14) Elañe jej atartar ion Anij im “erreo buru[õd],” jenaj karmijeteik jitõbõn ri jerawiwi ro im manit ko air inem lemnak im kõnan ko ad renaj erreo, ekoba “tõmak [eo] emol.”—Matu 5:8; 1 Timote 1:5.
6. Etke jej aikwij ekil wõt kin ro ri kajirere?
6 Ñan kabuñburuen Jehovah, jejjab kõnan ‘jijet ilo jikin jijet an ro ri kajirere.’ Jet armij rej kajirere kin aikwij eo ñan bokake kien ko an Anij, ak ilo ran kein eliktata, ro rar Ri Christian mokta ak rej jumae tõmak eo kiõ ekkã air lukkun kalikar air kijirãte kij. Ri jilek Peter ear kakkõl ri tõmak ro mõttan: “Kom ro jitenburu, . . . kom jela men in mokta, bwe ilo ran ko eliktata, eor dri kajirere re naj itok im kajirere, im etetal ilo mõm ko air, im ba, ej ber ia kalimur eo kin An itok? bwe, jen ran eo ke ro jimar r’ar kiki, men ko otemjej r’ar berwõt einwõt air ber jen jinoin kõmõnmõn.” (2 Piter 3:1-4) Elañe jejjab ‘jijõt ilo jikin jijõt an ro dri kajirere,’ jenaj kejbãrok kij jen jorrãn eo enaj buñõt ir.—Jabõn Kennan Ko 1:22-27.
7. Etke jej aikwij likit nan ko Sam 1:1 ilo buruõd?
7 Elañe jejjab likit nan in jino ko an Sam 1 ilo buruõd, jemaroñ luji mour in jitõb eo jaar bõke ke jaar katak jen Jeje ko ilo Bible. Elaptata, mour eo ad emaroñ nanalok wõt. Buñten ne eo kein kajuõn ñan ad luji mour in jitõb eo ad ej ñe jej lor nan in kakabilek eo an ri nana ro. Inem emaroñ keini ad kamao ibbeir. Inem tokelik, jemaroñ erom ri kajirere im ri jumae ro ejako tõmak eo air. Alikar bwe, jimjera eo ad ibben ri nana ro emaroñ ejaake juõn jitõb etton iload im emaroñ kokkure kõtan eo ad ebak ñan Jehovah Anij. (1 Dri Korint 15:33; Jemes 4:4) Jen lale bwe men in en jab walok ñan kij!
8. Ta eo enaj jibañ kij ñan kalimjek wõt men ko lor jitõb?
8 Jar enaj jibañ kij ñan jibadõk wõt men ko lor jitõb im kejbãrok kij jen ad kamao ibben ri nana ro. “Komin jab inebata kin jabrewõt,” Paul ear je, “a ilo men otemjej kin jar im akwelap kab kamolol, kajitõk ko ami ren walok ñõn Anij. Im ainemõn jen Anij, eo ej elã jen jela otemjej, e naj kejbãrok buruemi im lemnok ko ami ilo Kraist Jisõs.” Ri jilek eo ear rejañ bwe jen lemnak kin men ko remol, men ko rejimwe, men ko rewãnik, men ko rekwojarjar, men ko reolbo, men ko emõn air buñbuñ, men ko remõn, im men in nebar ko. (Dri Pilippai 4:6-8) Jen jerbal ekkar ñan nan in kakabilek eo an Paul im jab kõttãik kij bwe jen einwõt ri nana ro.
9. Meñe jej kejbãrok kij jen manit ko renana, ewi wãwen ad kajeoñ in jibañ armij otemjej?
9 Meñe jej karmijeteik manit ko renana, jej kwalok nan ñan ro jet ilo joij, ilo ejja wãwen eo wõt ri jilek Paul ear konono ñan Governor in Rom Felix “kin kwojarjar, im jãdõr, im ekajet eo ej itok.” (Jerbal 24:24, 25; Dri Kolosse 4:6) Jej kwalok nan kin news eo emõn kin Ailiñ eo ñan armij otemjej, im kwalok joij ñan ir. Jej liki bwe “ro jabrewõt ar likit ir bwe ren mour in drio” renaj erom ri tõmak ro im lo mõnõnõ ilo kien Anij.—Jerbal 13:48.
Ej Lañliñ ilo Kien Jehovah
10. Ta eo enaj jibañ kij ñan lukkun kememej im likit katak ko ilo buruõd ilo ien ad katak ibbed make?
10 Ikijen armij eo emõnõnõ, ri jeje sam ear wõnmanlok im ba: “Ej lõñliñ ilo kien Jeova; im ej lemnok [“konono ilo juõn ainikien emera,” New World Translation] kin kien eo ran im boñ.” (Sam 1:2) Einwõt ri karejar ro an Anij, jej ‘lañliñ ilo kien Jehovah.’ Ñe emaroñ, ilo ien jej katak im kalmenlokjen kin men ko jej katak kaki, jemaroñ “konono ilo juõn ainikien emera,” melelen lukkun ba nan ko ilo juõn ainikien emõn joñan. Kõmman einwõt in ñe jej konono jabdewõt eon ilo Bible enaj jibañ kij bwe en to air bed ilo lemnak im buruõd.
11. Etke kwoj aikwij konono Bible eo “ran im boñ”?
11 “Dri korijer eo etiljek im meletlet” ear rejañ kij ñan konono Bible eo ran otemjej. (Matu 24:45) Kinke ewõr juõn kõnan elap ibbed ñan kalaplok ad jelã kin ennan eo an Jehovah ñan armij ro, ej juõn men elap tokjen ñan kij bwe jen konono Bible eo “ran im boñ”—aet, meñe jejjab maroñ kiki kin ad inebata kin juõn men. Peter ear rejañ kij: “Einwõt niñniñ rej kab lotak, komin mako milk emõn im erreo wõt, bwe komin edreklok kake ñõn lomor.” (1 Piter 2:1, 2) Kwoj lañliñ ke in konono Bible eo ran otemjej im kalmenlokjen kin Nan in Anij im karõk ko an ilo boñ? Ri jeje sam ear kõmmane.—Sam 63:6.
12. Ta eo jenaj kõmmane elañe jej lañliñ ilo kien Jehovah?
12 Mõnõnõ eo ad indio ej wawa ion ad lañliñ ilo kien Anij. Ej wãppen im wãnik, im ewõr juõn ãjinkij elap ñan ro rej bokake. (Sam 19:7-11) Ri kalor eo Jemes ear je: “A eo ej ber im liñõre kien in anemkwoj eo e wãppen, im jab dri roñjake eo ej meloklok, a e dri kõmõn ej jerbale, armij eo e naj mõnõnõ ilo an kõmõn.” (Jemes 1:25) Elañe jelukkun lañliñ ilo kien Jehovah, jenaj lemnak kin men ko lor jitõb ran otemjej. Emol, jenaj elloetak in ‘tur men ko remũlal an Anij’ im likit mokta men ko an Ailiñ eo ilo mour eo ad.—1 Dri Korint 2:10-13; Matu 6:33.
Enaj Einwõt juõn Wijki
13-15. Ilo wãwen et eo jemaroñ einwõt juõn wijki eo ej bed iturin juõn unin den?
13 Ilo an wõnmanlok im kalikar kin armij eo ewãnik, ri jeje sam ej ba: “E naj einwõt wijki eo emwij kallipe iturin river in dren, eo ej jebar leen ilo ien eo an; im bwilikõn e jamin mõrar; im e naj jerammõn kin men otemjej ej kõmõni.” (Sam 1:3) Einwõt armij ro jet rejjab wãppen, kij ri karejaran Jehovah jej bed ilo melejoñ ko an mour. (Job 14:1) Jemaroñ eñtan ilo matõrtõr im melejoñ ko jet rej ekkejel ibben tõmak eo ad. (Matu 5:10-12) Bõtab, kin jibañ eo an Anij, jej anjo ion melejoñ kein im lo tõbrak ie, einwõt juõn wijki emõn an ejmour emaroñ jutak wõt nae kõto ko rekajur.
14 Juõn wijki eo emwij kalbwini iturin juõn unin den ejamin mõrãlok ilo ien mãnãn. Elañe jej mijake Anij, kajur eo ad enaj itok jen juõn Unjen ejelok likjap ie—Jehovah Anij. Paul ear reilok ñan Anij ñan bõk jibañ jen e im ear maroñ ba: “I maroñ in kõmõn men otemjej ilo [Jehovah] Eo ej kakajur iõ.” (Dri Pilippai 4:13) Ñe jitõb kwojarjar eo ej tel im kejbãrok mour eo ad ilo jitõb, jejamin jakolok, jab lo tõbrak ak mij ilo jitõb. Jej jebar leen ilo jerbal eo an Anij im kwalok leen jitõb eo an.—Jeremiah 17:7, 8, NW; Dri Galetia 5:22, 23.
15 Ilo an kajerbal nan in Hibru eo ej melelen “einwõt,” ri jeje sam ej keidi ruo men ko reoktak jen don, meñe rej kwalok ejja kadkad eo wõt. Armij ro reinjuõn jen wijki ko, ak aibujuij eo an juõn wijki ej eddek iturin juõn unin den ear kakememej ri jeje sam kin ro rej “lõñliñ ilo kien Jeova” rej mweie ilo jitõb. Elañe jej lañliñ ilo kien Anij, ran ko ad remaroñ einwõt juõn wijki. Emol, jemaroñ mour indio.—Jon 17:3.
16. Etke im ilo wãwen et eo ‘enaj wõr jerammõn kin men otemjej ej kõmmani’?
16 Ñe jej jibadõk juõn wãwen mour ewãnik, Jehovah ej jibañ kij ñan kijenmij ilo melejoñ im abañ ko. Jej lañliñ im jebar leen ilo jerbal eo an Anij. (Matu 13:23; Luk 8:15) ‘Jenaj lo tõbrak ilo men otemjej jej kõmmani’ kinke mejenkajjik eo ad ej ñan kõmanman ankil an Jehovah. Kinke karõk ko an rej lo tõbrak ien otemjej im jej lañliñ ilo kien ko an, jej mweie wõt ilo jitõb. (Jenesis 39:23; Joshua 1:7, 8; Aiseia 55:11) Emol men in, elaptata ñe jej jelmae melejoñ ko.—Sam 112:1-3; 3 Jon 2.
Ri Nana ro Rej Einwõt Mweie
17, 18. (a) Ri jeje sam ear keidi ro renana ñan ta? (b) Meñe ri nana ro rej mweie, etke jokane eo air ejamin to an bed?
17 Elap an oktak mour eo an ri nana ro jen ro rewãnik! Ri nana ro remaroñ mweie iman mejen armij iumin jidik wõt ien, ak rejjab mweie ilo jitõb. Nan ko an ri jeje sam rej kalikar men in: “Ro dri jerawiwi re jab einwõt, a rej einwõt kilin wit eo kõto ej bõklok. Kin men in ro dri jerawiwi re jamin jutõk ilo ekajet eo, ak dri nana ilo jar an ro dru wãnik.” (Sam 1:4, 5) Lale bwe ri jeje sam ej ba, “Ro dri jerawiwi re jab einwõt.” Ej melelen bwe rejjab einwõt armij ro rekwojarjar, me rej einwõt wijki ko rej jebar leiir, im etto air bed.
18 Meñe ri nana ro rej mweie ilo kanniek, ejjab to air jokane. (Sam 37:16; 73:3, 12) Rej einwõt ri mweie eo ejjab kõmmanwa me Jesus ear konono kake ilo juõn parable ke ear kajitõk bwe en beek kin juõn men ikijen juõn men in jolet. Jesus ear jiroñ ro rar bed ijo: “Komin lale, im kejbãrok kom jen jabrewõt arõk mweiuk; bwe an armij mour e jab kin an lõñ men ko an.” Jesus ear kwalok juõn wanjoñok kin ennan in ilo an ba bwe jikin kallip eo an juõn armij emweie ear lap tõbrak kin an jebar leen inem ear beek bwe enaj kar rupe imõn kakonkon ko an im kalek moko relaplok ñan aini im kakone men ko mweien. Inem lein ear beek ilo buruen bwe en mõñã, idak, im lañliñ wõt. Ak Anij ear ba: “Kwo bwebwe, boñnin naj kajitõk ibõm kin am; inem e naj an wõn men ko kw’ar kaboji?” Ñan kalikar ennan eo an, Jesus ear kobaiktok: “Ein drein eo ej likit mweiuk ko mweien ñõn e wõt, im e jab mweie ñõn Anij.”—Luk 12:13-21.
19, 20. (a) Kamelele kin kilen kõmman bilawa jen inen wheat. (b) Etke ri nana ro rej einwõt kilin inen wheat?
19 Ri nana ro rejjab “mweie ñõn Anij.” Kin men in, ejelok jokane ibbeir im renaj jako einwõt kilin wheat ko. Ilo ien ko etto elikin air aine wheat ko, rar bõkloki ñan juõn jikin nono wheat, juõn jikin ejokkin wõt juõn eo ear bed ion juõn jikin eutiej im ekõtoto. Ijo men in mour ko rar ibbed dekã ak mãl ko reddo im rekkañ ion wheat ko ñan juri im katibdikdik kilin wheat ko im kajenolok ine ko jen kiliir. Inem, rar kajerbal juõn kein jerbal einlok wõt juõn kein kũb, im rar bõk wheat ko emwij juri im joloki ilo mejatoto bwe kõto eo en uuki. (Aiseia 30:24) Ine ko rar wõtlok ion jikin nono wheat eo ak kõto eo ear uukilok kil ko kiliir jen i. (Rut 3:2) Elikin air liklik ine ko ñan jolok dekã im men ko eirlok wõt, rar kakoni ak keboji ñan kõmman bilawa. (Luk 22:31) Ak kil ko kiliir rar jako.
20 Einwõt ñe inen wheat ko rar wõtlok ion lal im bedwõt ñe kõto eo ear uukilok kil ko kiliir, eindein ro rewãnik renaj bedwõt im ro renana renaj jako. Emol bwe, jej mõnõnõ bwe ri nana ro renaj jako ñan indio. Elikin air jako, armij ro rej lañliñ ilo kien Jehovah renaj bõk jerammõn. Emol, ro rekiblie renaj bõk men in letok eo jen Anij mour indio.—Matu 25:34-46; Dri Rom 6:23.
Jerammõn in “Ial eo an Dru Wãnik”
21. Ewi wãwen an Jehovah ‘jelã kin ial eo an ro rewãnik’?
21 Ri jeje sam ear kajemlok ilo nan kein: “Bwe Jeova e jela ial eo an dru wãnik; a ial eo an ro dri jerawiwi e naj joko.” (Sam 1:6) Ewi wãwen an Anij ‘jela ial eo an dru wãnik’? Eokwe, elañe jej jibadõk ial eo wãnik, jemaroñ liki bwe Jemed ilañ ej kile wãwen ad bokake kien ko an ilo mour eo ad im ej watõk kij einwõt ri karejar ro an ej buñburuen kaki. Inem, jemaroñ im jej aikwij likit inebata ko ad ion im liki bwe ej yokwe kij.—Ezekiel 34:11, New World Translation; 1 Piter 5:6, 7.
22, 23. Ta eo enaj walok ñan ro renana im ro rewãnik?
22 “Ial eo an dru wãnik” enaj bedwõt ñan indio, ak ri nana ro reban ukwelok renaj jako kinke Jehovah enaj ekajete ir. Im “ial” eo air, ak mour eo air, enaj jemlok ibbeir. Jemaroñ liki bwe nan ko an David renaj jejjet kitieir: “Bwe jirik wõt ien, im eo enana e naj joko; aet, kwo naj kalimjeke jikin im e naj ejelok. A ro etã burueir re naj jolit ene eo, im re naj kalõñliñ ir mõke kin ainemõn elõñlok. Ro remõn re naj jolit ene eo, im jokwe iloan ñõn in drio.”—Sam 37:10, 11, 29.
23 Elap mõnõnõ jenaj loe elañe jej mour ilo juõn paradise ion lal ñe ri nana ro renaj jako! Ro etta burueir im wãnik renaj lo lañliñ ilo ainemõn eo emol kinke renaj lañliñ ilo “kien Jeova” ien otemjej. Bõtab, mokta jen ien eo, “kien eo” an Jehovah ej aikwij jejjet kitien. (Sam 2:7a) Katak eo tok ilal enaj jibañ kij ñan jela ta in kien eo im naj ta melelen men in ñan kij im ñan armij otemjej.
Ewi Wãwen Am Naj Uak?
• Etke juõn armij eo ej tõmak ilo Anij ej mõnõnõ?
• Ta eo ej kwalok bwe jej lo lañliñ ilo kien Jehovah?
• Ewi wãwen an juõn armij maroñ einwõt juõn wijki ejmour?
• Ewi oktak eo ikõtan juõn ri wãnik im ri nana?
[Kajitõk ko ñan katak]
[Pija eo ilo peij 7]
Jar enaj kejbãrok kij jen ad kamao ibben ri nana ro
[Pija eo ilo peij 8]
Etke juõn ri wãnik ej einwõt juõn wijki?