Kwoj Ke Kwalok Am Mõnõnõ in Koutiej Ro Jeõm im Jãtõm?

“Komin kanuij yokwe dron einwõt ro jimjen jimjatin ilo Christ, im komin kwalok ami mõnõnõ in kautiej dron.”​—ROM 12:10, UBS.

1, 2. (a) Ta nan in kakabilek eo Paul ear letok ilo letter eo an ñõn dri Rom ro? (b) Ta kajitõk ko jenaj etali?

 ILO letter eo an ñõn dri Rom ro, dri jilik Paul ej kalikar kin aurõkin ar kwalok yokwe ilo congregation eo. Ej kakememej kij bwe yokwe eo ar en “mol.” Bareinwõt, ej kwalok bwe jej aikwij ‘yokwe ro jimjen jimjatin.’​—Rom 12:​9, 10, UBS.

² Alikar bwe ar yokwe ro jeer im jãter ej kitibuj elaplok jen ar bõk iñjake eo eokmãnãn kin ro jet. Ñõn kõmõn bwe armij ro ren jela bwe eor yokwe rõt in iber jej aikwij kwaloke ikijen jerbal ak kõmõn ko ar. Kin men in, Paul ear kakobaba im ba: “Komin kwalok ami mõnõnõ in kautiej dron.” (Rom 12:10, UBS) Ar kwalok koutiej ej kitibuj ta? Etke eaurõk ñõn ar kwalok ar mõnõnõ in koutiej dri tõmak ro jeer im jãter? Ewi wãwen jemaroñ kõmõne men in?

Kwalok Koutiej

3. Ta melelen “koutiej” ilo kajin ko kar kajerbali ñõn je Baibel eo?

³ Nan eo ilo kajin Hibru me kar ukot “koutiej” jene ej melelen “erro ak aurõk.” Armij eo ej bõk koutiej rej watõke einwõt juõn eo elap an aurõk. Bareinwõt ilo Baibel eo, ekkã air kar ukot nan in ilo kajin Hibru einwõt “aibujuij,” me ej kalikar kin joñõn an lap an armij ro kaurõk armij eo rej koutieje. (Jen. 45:13) Nan in Grik eo kar ukot “koutiej” jene ilo Baibel eo ej melelen aurõk. (Luk 14:10) Aet, elap ar koutiej ro raurõk iber.

4, 5. Ewi wãwen kwalok koutiej ikijen wãwen ar lemnok kin ro jeer im jãter im wãwen ar kõmõn ñõn ir rej ekkejellok iben dron? Kwalok juõn wanjoñok.

⁴ Ar kwalok koutiej ñõn ro jet ej kitibuj ta? Koutiej ej kitibuj wãwen ar lemnok kin ro jeer im jãter im wãwen ar kõmõn ñõn ir.

⁵ Ewi wãwen juõn dri Kristian emaroñ kwalok koutiej ñõn dri tõmak ro mõtõn ilo kõmõn ko an elañe ejjab emõn lemnok eo an kin ir? (3 Jon 9, 10) Einwõt an emõn an edrek im to an mour juõn menin edrek ilo brij emõn, eindrein an naj mol im to ar kwalok koutiej ñõn ro jeer im jãter elañe ej emõn ar lemnok kin ir. Ar koutiej ro jet ejamin to an ber, elañe jejjab koutiej ir jen juõn buru emol. Eñin unin Paul ear je nan kein mokta jen an kar letok nan in kakabilek eo ñõn kwalok koutiej ke ear ba: “Kwalok ami yokwe ilo mol.”​—Rom 12:9; riit 1 Piter 1:​22.

Koutiej Ro Kar Kõmõnmõn Ir “ilo Wãwen Anij”

6, 7. Etke jej aikwij koutiej ro jet?

⁶ Kinke wãwen ar lemnok kin ro jeer im jãter eaurõk ñõn ar koutiej ir, jej aikwij kememej un ko rej ber ilo Baibel eo me rej tel kij ikijen men in. Inem jen etale ruo ian un kein.

⁷ Jen ian aolep menin kõmõnmõn ko ion lõl, kar kõmõnmõn armij ro “ilo wãwen  Anij.” (Jem. 3:9) Kin men in, eor iber karkar ko karkarin Anij einwõt yokwe, meletlet, im ekajet jime. Jen lale bar juõn men dri Kõmõnmõn eo ar ear letok ñõn kij. Dri jeje sam ej ba: “O Jeova . . . , Kw’ar likit Am aibujuij ilõñin lõñ ko.  . . Bwe Kw’ar kõtaik [armij] jirik jen enjel rõn, im kabelbil e kin aibujuij im wuj [“nebar,” UBS].” (Sam 8:​1, 4, 5; 104:1) * Kinke Anij ear kabelbil armij ro kin aibujuij im nebar, ñe jej koutiej bar juõn armij, ej einwõt ñe jej kwalok koutiej ñõn Eo ej unjen men kein. Elañe eor iber un ko rekkar ñõn ar koutiej aolep armij ro, inem elaplok ar aikwij kwalok koutiej ñõn dri tõmak ro mõtar.​—Jon 3:​16; Gal. 6:​10.

Jej Ro Uan Juõn Baamle

8, 9. Ta un eo ñõn ar koutieje dri tõmak ro mõtar me Paul ear kwalok kake?

⁸ Paul ear kwalok kin bar juõn un jej aikwij koutieje dron. Mokta wõt jen an kar letok nan in kakabilek eo ñõn kwalok koutiej, ear ba: “Komin kanuij yokwe dron einwõt ro jimjen jimjatin ilo Christ.” Nan in Grik eo kar ukot “kanuij yokwe dron” jene ej jitõñlok ñõn lukluk eo ekajur im ej kaburukuk ro uan juõn baamle me rej yokwe im rejetake dron. Inem, ilo an kar Paul kajerbal nan kein, ear kalikar bwe kõtan eo an ro uan congregation eo ej aikwij kajur im lap an or yokwe ie einwõt ro uan juõn baamle me rej burukuk iben dron. (Rom 12:5) Bareinwõt, kememej bwe Paul ear je nan kein ñõn Kristian dri kabit ro, ro im emwij an kar Jeova bõk ir bwe ren ro nejin. Inem ilo juõn wãwen elap an aurõk, rein rar uan juõn baamle me rej burukuk iben dron. Kin men in, ear or iben Kristian dri kabit ro ilo ran ko an Paul juõn un elap ñõn air koutieje dron. Ej eindrein iben Kristian dri kabit ro ranin.

⁹ Ak ta kin ro im rej uan “s̃ip” ro jet? (Jon 10:16) Meñe Anij ejañin bõk ir bwe ren ro nejin, ak ekkar bwe ren ãñiñin dron jeiõ im jãtiõ kinke rej ejaakin juõn baamle in dri Kristian ro ibelakin lõl me rej burukuk iben dron. (1 Pit. 2:​17; 5:9) Kin men in, elañe ro rej uan s̃ip ro jet rej melele bwe rej mõtõn baamle in dri Kristian ro ibelakin lõl, inem ir bareinwõt eor ibeir juõn un elap ñõn air koutieje dri tõmak ro mõtair.​—Riit 1 Piter 3:8.

Etke Elap an Aurõk?

10, 11. Etke eaurõk ñõn ar kwalok koutiej ilo wãwen ar lemnok kin ro jeer im jãter im ilo kõmõn ko ar?

¹⁰ Etke eaurõk ñõn ar kwalok koutiej ilo wãwen ar lemnok kin ro jeer im jãter im ilo kõmõn ko ar? Un eo ej kinke ilo ar koutieje ro jeer im jãter, enaj lap kwonad ñõn kõmõn bwe en or mõnõnõ im burukuk ilo congregation eo.

¹¹ Emol, einwõt dri Kristian ro remol, jej kile bwe men ko relaptata im rej kakajur kij rej juõn kõtan emõn iben Jeova im jibõñ eo jej bõke jen kajur eo an. (Sam 36:7; Jon 14:26) Im jej bõk kõkãtõk ñe dri tõmak ro mõtar rej kwalok bwe rej kaurõk kij. (Ken. 25:11) Bareinwõt, jej mõnõnõ ñe juõn ej ba ak kõmõne juõn men me ej kwalok an koutiej kij. Men in ej kakajurlok kij ñõn ar kate wõt im etetal ilo lõñliñ ilo ial eo ej tellok ñõn mour. Ejelok berre, kwar bõk ejja iñjake rõt kein.

12. Ewi wãwen kij kajjojo jemaroñ kalaplok jitõbõn yokwe eo ilo congregation eo?

¹² Inem, kin an Jeova jela bwe jej aikwij bõk koutiej, ej rejañ kij ikijen Nan eo an bwe jen ‘kwalok ar mõnõnõ in kautiej dron.’ (Rom 12:10, UBS; Riit Matu 7:​12.) Aolep dri Kristian ro me rej bõk ñõn burueir nan in kakabilek in, rej bõk kwonair ñõn kalaplok jitõbõn yokwe eo ilo rolul in Kristian eo ibelakin  lõl. Kin men in, emõn bwe jen bõk ien ñõn kajitõkin kij mõke, ‘Ñãt kar ien eo eliktata iar kwalok aõ koutiej ro jeiõ im jãtiõ ikijen nan im kõmõn ko aõ?’​—Rom 13:8.

Juõn Men Kij Aolep Jej Aikwij Kõmõne

13. (a) Wõn eo ej aikwij likit juõn joñok emõn kin kwalok koutiej? (b) Ta eo nan ko an Paul ilo Dri Rom 1:7 ej kwalok kake?

¹³ Wõn eo ej aikwij likit juõn joñok emõn kin kwalok koutiej? Ilo letter eo an ñõn dri Hibru ro, Paul ej kemelele kin dri Kristian elder ro einwõt “ro rej tel” kij. (Hib. 13:17) Emol, elder ro rej tel kij ilo elõñ makõtkit ko. Bõtab, einwõt s̃eperd ro rej lolorjake s̃ip ro air, elder ro rej aikwij likit juõn joñok emõn kin kwalok koutiej ñõn dri tõmak ro mõtair, ekoba elder ro jet. Ñõn wanjoñok, ñe elder ro rej kwelok iben dron ñõn air etali aikwij ko an congregation eo, rej koutieje dron ikijen air kanuij roñjake ñe elder ro jet rej kwalok kin lemnok ko air. Bareinwõt, rej koutieje dron ikijen air lukkun etali lemnok ko im nan ko an aolep elder ro ñe rej kõmõn juõn bebe. (Jerb. 15:​6-​15) Bõtab, jej aikwij kememej bwe letter eo an Paul ñõn dri Rom ro ear jab ñõn elder ro wõt ak ear ñõn aolep ro ilo congregation eo. (Rom 1:7) Kin men in, nan in kakabilek eo ñõn kwalok ar mõnõnõ in koutieje dron ej jerbal ñõn kij aolep ranin.

14. (a) Kwalok juõn wanjoñok kin oktõk eo ikõtan kwalok koutiej im mõnõnõ in kwalok koutiej. (b) Ta kajitõk eo jemaroñ kajitõkin kij mõke?

¹⁴ Jen etale nan ko jet ilo nan in kakabilek eo an Paul. Ear rejañ dri tõmak ro mõtõn ilo Rom bwe ren jab baj kwalok wõt koutiej ak ren mõnõnõ ak likit juõn joñok emõn kin kwalok koutiej. Etke eor oktõk ilo men in? Lemnok mõk kin wanjoñok in. Juõn dri kaki enaj ke kar rejañ dri jikuul ro remeletlet ñõn air katak ñõn riit? Jaab kinke ererelok air jela kilen riit. Jen men in, dri kaki eo enaj kõnan jibõñ dri jikuul rein bwe en emõnlok wãwen air riit. Eindreinlok wõt, ilo ar kwalok yokwe dron, eo ej kakõlen dri Kristian ro remol, men in enaj kamakõt kij ñõn ar koutiej dron. (Jon 13:35) Bõtab, einwõt an dri jikuul ro remeletlet maroñ kõmõn wõnmanlok ko ikijen air kakõmõnmõnlok wãwen air riit, eindrein jemaroñ kõmõn wõnmanlok ko ikijen ar mõnõnõ ak likit juõn joñok emõn kin kwalok koutiej. (1 Tes. 4:​9, 10) Kij kajjojo jej aikwij kõmõne men in. Jemaroñ kajitõkin kij mõke, ‘Ij ke mõnõnõ in  bõk buñten ne eo moktata ñõn koutieje ro jet ilo congregation eo?’

Koutiej “Ro Dri Jeramel”

15, 16. (a) Wõn ro ilo congregation eo jen jab likjõp in koutiej ir, im etke? (b) Ta eo ej kwalok bwe jej koutiej aolep dri tõmak ro jeer im jãter?

¹⁵ Wõn ro ilo congregation eo jen jab likjõp in koutiej ir? Nan eo an Anij ej ba: “Eo ej tiriamokake ro dri jeramel, ej lelok ñõn Jeova, im E naj nawõnan kin an kõmõn emõn.” (Ken. 19:17) En ewi wãwen an kien eo jej lo ilo nan kein jelet kij ke jej kate kij ñõn likit juõn joñok emõn kin kwalok koutiej?

¹⁶ Enañin aolep armij ro rej mõnõnõ in koutiej ro reutiejlok jen ir, bõtab emaroñ jab eindrein air kõmõn ñõn ro retãlok jen ir. Bõtab, ejjab eindrein iben Jeova. Ej ba: “Inaj kautiej ro rej kautiej iõ.” (1 Sam. 2:​30, UBS; Sam 113:​5-7) Jeova ej koutiej aolep ro im rej korijer ñõn e im koutiej e. Ejjab kejekron ro “dri etã.” (Riit Aiseia 57:15; 2 Kron. 16:9) Emol bwe jekõnan kajeoñwe Jeova. Kin men in, elañe jekõnan jela ñe emol ar koutiej ro jet, emõn bwe jen kajitõkin kij mõke, ‘Ewi wãwen aõ kõmõn ñõn ro rejjab bõk juõn jerbal ak erro elap ilo congregation eo?’ (Jon 13:14, 15) Uak eo ar ñõn kajitõk in ej kwalok kin ewi joñõn ar koutiej ro jet jen buruer.​—Riit Dri Pilippai 2:​3, 4.

Jej Kwalok Koutiej ilo Ar Lelok Ien ko Ar

17. Ta wãwen eo elap jemaroñ likit juõn joñok emõn kin kwalok koutiej, im etke ej eindrein?

¹⁷ Ta wãwen eo elap jemaroñ likit juõn joñok emõn kin kwalok koutiej ñõn aolep ro ilo congregation eo? Ej ilo ar lelok ien ko ar ñõn ro jet. Etke ej eindrein? Einwõt dri Kristian ro, jelukkun boub im jej jolok elap ien ko ar ñõn ar kõmõni elõñ makõtkit ko raurõk an congregation eo. Inem jej watõk bwe eaurõk ien. Kin men in, jej bareinwõt kile bwe jejjab aikwij jibed ro jeer im jãter ñõn air kajerbal elap ien ko air ñõn jibõñ kij. Eindrein, jej kamolol ñe ro jet ilo congregation eo rej kile bwe rejjab aikwij jibed kij ñe rej kajitõk iber kin ien ko ar ñõn jibõñ ir.

18. Einwõt an walok ilo pija eo ilo peij 18, ewi wãwen jemaroñ kalikar ar mõnõnõ in kajerbal ien ko ar ñõn jibõñ dri tõmak ro mõtar?

¹⁸ Mekarta, jej bareinwõt kile (elaptata ro rej jerbal einwõt s̃eperd ro an congregation eo) bwe ar mõnõnõ in bwijrõk jen jerbal ko ar ñõn ar maroñ kajerbal ien ko ar ñõn jibõñ dri tõmak ro mõtar, ej kalikar bwe jej koutiej ir. Ilo wãwen it? Ilo ar bwijrõk jen men ko jej kõmõni bwe jen kajerbal ien ko ar ñõn jibõñ ro jeer im jãter, ej einwõt ñe jej ba ñõn ir, ‘Kin am lukkun aurõk iba, ij bwijrõk jen men eo ij kõmõne bwe in maroñ jolok jidrik ien ibõm.’ (Mark 6:​30-​34) Ilo okõtõn men in, elañe jejjab mõnõnõ in bwijrõk jen men ko jej kõmõni bwe jen maroñ jolok jidrik ien iben ro jeer im jãter, jemaroñ kõmõn an bõk lemnok eo bwe ejjab aurõk iber. Emol, jejela bwe eor ien ko jejjab maroñ bwijrõk jen men ko jej kõmõni kin air aurõk. Meñe eindrein, ar mõnõnõ ak makoko in kajerbal ien ko ar ñõn jibõñ ro jeer im  jãter, ej kalikar kin ewi joñõn ar koutiej ir.​—1 Kor. 10:24.

Kwon Kate Yuk ñõn Likit Juõn Joñok Emõn

19. Ewi wãwen jemaroñ koutiej ro jeer im jãter, ijellokin ar kajerbal ien ko ar ñõn jibõñ ir?

¹⁹ Eor bar wãwen ko jet raurõk jemaroñ kwalok ar koutiej ro jeer im jãter. Ñõn wanjoñok, ñe jej kajerbal ien ko ar ñõn jibõñ ro jet, jej aikwij bareinwõt lukkun roñjake ir. Jeova ej likit juõn joñok emõn kin men in. Dri jeje sam Devid ej ba: “Mejen Jeova ñõn ro remõn, im lojiliñin rebellok ñõn air kir.” (Sam 34:15) Jej kate kij ñõn kajeoñwe Jeova ilo ar lukkun roñjake ro jeer im jãter, elaptata ro rej kebake kij ñõn bõk jibõñ. Ilo ar kõmõne men in, jej kwalok ar koutiej ir.

20. Ta nan in kakememej ko kin kwalok koutiej jekõnan kememeji?

²⁰ Einwõt ar kar etale ilo katak in, jen kememej wõt kin unin ar aikwij kwalok koutiej ñõn ro jeer im jãter. Bareinwõt, jej bukot ien ko remõn im rebellok ñõn ar kwalok koutiej ñõn aolep, ekoba ro retã. Ilo ar kõmõni men kein, jenaj kakajur yokwe eo ar ñõn ro jeer im jãter im burukuk eo an congregation eo. Kin men in, jen aolep wõnmanlok wõt, jab ilo ar kwalok koutiej wõt, ak elaptata ilo ar kwalok ar mõnõnõ ak likit juõn joñok emõn kin koutiej dron. Kwoj ke kate yuk ñõn am kõmõne men in?

[Kamelele eo Itulal]

Kwoj Kememej Ke?

• Ewi wãwen kwalok koutiej ilo wãwen ar lemnok kin ro jet ej ekkejellok iben wãwen ar kõmõn ñõn ir?

• Ta un ko eor iber ñõn ar koutieje dri tõmak ro mõtar?

• Etke eaurõk ñõn ar koutiej dron?

• Ilo wãwen it ko jemaroñ koutiej ro jeer im jãter?

[Kajitõk ko ñan katak]

[Pija ilo peij 18]

Ewi wãwen jemaroñ kwalok koutiej ñõn dri tõmak ro mõtar?