Ñe Kwõj Lõke Jeova, Kwõnaaj Lo Jokwane
Ñe Kwõj Lõke Jeova, Kwõnaaj Lo Jokwane
“Jeova enaaj roñjake eõ ñe ij kũr ñan E.”—SAM 4:3.
1, 2. (a) Ta apañ eo el̦ap Devid ear jelm̦ae? (b) Ta ko jenaaj etali ilo katak in?
KIIÑ DEVID ear irooj iion aelõñ in Israel ium̦win jet iiõ, bõtab kiiõ ej jelm̦ae juon apañ el̦ap. Absalom, l̦eo nejin etao, ear jum̦ae e im kairooj e make. Kõn men in, Devid ear aikuj ko jãn Jerusalem. Bareinwõt, juon iaan ri kakapilõk ro an epaak, ear ketake. Kiiõ Devid ej jañ im jintõb ke ej etetal ioon Tol̦ Olivet, im jet iaan ro m̦õttan retiljek rar etal ippãnl̦o̦k. Tokãlik, Shimei, eo ej nukin Kiiñ Saul, ej kanejneji Devid im kade kõn dekã im bwidej.—2 Sa. 15:30, 31; 16:5-14.
2 Apañ in Devid ear iione ear ke kabbeer e? Jaab, kõnke Devid ear lõke Jeova. Jemaroñ kam̦ool men in ilo Sam jebta 3. Devid ear kine sam in ilo iien in ke ear ko jãn Absalom. Ear bareinwõt je naan ko ilo Sam jebta 4. Ilo sam kein ruo, Devid ej kwal̦o̦k an tõmak bwe Anij ej roñjake im uwaake jar ko. (Sam 3:4; 4:3) Sam kein rej bareinwõt kam̦ool ñan kõj bwe Jeova ej pãd ippãn ri karejar ro an retiljek aolep iien. Ej kajeraam̦m̦an er ilo an jipañ er im kõm̦m̦an bwe ren aenõm̦m̦an im jokwane. (Sam 3:5; 4:8) Kõn men in, jen etale sam kein ruo im lale ewi wãween rej kõm̦m̦an ad jokwane im lujur kõj bwe jen lõke Jeova.
Ñe ‘Elõñ Rej Jutak N̦ae Kõj’
3. Ekkar ñan Sam 3:1, 2, ta eo Devid ear iione?
3 Juon rijjelõk ear kõnnaanek Devid, “Bũruon ro ri Israel rej l̦oor Absalom.” (2 Sa. 15:13) Devid ear jab jel̦ã etke elõñ ri Israel ro rar l̦oore Absalom. Ear ba ñan Jeova: “O Jeova e orl̦o̦k ro rej matõrtõr eõ; elõñ rej jutak n̦ae eõ. Elõñ re ba kõn aõ, ‘Anij e ban lo̦mo̦o̦ren e.’” (Sam 3:1, 2) Elõñ ri Israel rar l̦õmn̦ak bwe Jeova eban lo̦mo̦o̦ren Devid jãn Absalom im armej ro doon.
4, 5. (a) Ta eo Devid ear lõke? (b) Ta mel̦el̦ein an kar Devid ba bwe Jeova ej bar “keberan iõ”?
4 Bõtab Devid ear jokwane kõnke ear l̦ap an lõke Anij. Ear al: “Ak, kwe, Iroij, kwoj kejbarok iõ jen kauatata ien otemjej; Kwoj letok ñõn iõ anjo, im kwoj bar keberan iõ.” (Sam 3:3, UBS) Devid ear lukkuun lõke bwe Jeova enaaj kõjparok e jãn jabdewõt kauwõtata im renaaj wal̦o̦k. Ekar juon iien ekajookok ñan Devid ilo iien in ke ear ko jãn l̦eo nejin. Bõtab, kõnke Devid ear lukkuun lõke Jeova, ear jel̦ã bwe Jeova enaaj jipañ e im bar kaperan e. Kwõj ke kwal̦o̦k am̦ lõke Jeova ãinwõt kar Devid?
5 Ke Devid ear ba naan kein “keberan iõ,” ear jel̦ã bwe Jeova enaaj jipañ e. Ekkar ñan juon bok in kõmel̦el̦e, ñe Jeova ej kaperan juon armej, armej eo ejako an mijak ak enaaj kajoorl̦o̦k. Eñin men eo ear wal̦o̦k ñan Devid. Ilo jinoin ke Absalom ear jum̦aeik e, Devid emaroñ kar mijak ak lõl̦ño̦ñ, bõtab Jeova ear kaperan e. Men in ear kõm̦m̦an bwe Devid en kajoorl̦o̦k im l̦apl̦o̦k an lõke Jeova.
Jeova ‘Enaaj Uwaak!’
6. Etke Devid ear ba bwe Jeova ej uwaake jar ko an jãn tol̦ eo an ekwõjarjar?
6 Kõnke ear lõke Jeova im ear peran, Devid ear wõnm̦aanl̦o̦k im ba: “Ij lam̦õj ñan Jeova, im Ej uwaak eõ jãn tol̦ eo An e kwõjarjar.” (Sam 3:4) Tõptõp in bujen eo ej kõkkar bwe Jeova ej pãd ippãn ri Israel ro. Devid ear jiroñ ri karejar ro an bwe ren karo̦o̦le tõptõp in ñan Tol̦ Zion. (Riit 2 Samuel 15:23-25.) Innem, ejejjet an kar Devid ba bwe Jeova ej uwaake jar ko an jãn Tol̦ Zion, tol̦ eo an ekwõjarjar.
7. Etke Devid ear jokwane wõt im jab mijak?
7 Devid ear jokwane im jab mijak kõnke ear lõke bwe Anij ej roñjake im uwaake jar ko an. Ear al ñan Jeova im ba: “Iar babu im kiki; Iar ruj, bwe Jeova ej kõjparok eõ.” (Sam 3:5) Devid ear jab mijak in kiki ilo boñ meñe el̦ap kauwõtata ko remaroñ wal̦o̦k. Ear jel̦ã bwe Jeova enaaj kõjparok e kõnke elõñ alen ear lo an kõm̦m̦ane men in ñan e. Eñin unin ear lukkuun lõke Jeova. Jemaroñ ãinwõt Devid el̦aññe jej l̦oor “ial̦ ko an Jeova.”—Riit 2 Samuel 22:21, 22.
8. Ewi wãween an Sam 27:1-4 kwal̦o̦k bwe Devid ear lõke Jeova?
8 Devid ear bar kalikkar an peran im lukkuun lõke Jeova ke ear ba: “Iroij ej aõ meram im aõ lomor; Ijamin mijak jabdrewõt. Iroij ej kejbarok iõ jen aoleb menin kauatata; Ijamin mijak . . . Meñe juõn jarin tarinae ej kabol iõ, ak ijamin mijak. . . . Eor juõn men iar kajjitõk ibben Iroij kake. . . . Eñin bwe in jokwe ilo imõn Iroij toan wõt aõ mour, bwe in bwilõñ kin an joij.” (Sam 27:1-4, UBS) El̦aññe kwõj bõk ejja l̦õmn̦ak in wõt an Devid, kwõnaaj kate eok joñan wõt am̦ maroñ ñan kobal̦o̦k ippãn ro doon Anij ilo iien kweilo̦k ko.—Hi. 10:23-25.
9, 10. Meñe Devid ear ba naan ko ilo Sam 3:6, 7, etke jejel̦ã bwe ear jab kõn̦aan ukot nana kõn nana?
9 Meñe Absalom im ro jet me rar epaake Devid rar kajjioñ in m̦ane, ak ear al ñan Jeova im ba: “Ijamin mijak thousand ri kijdrat ro rej kabol iõ ijoko otemjej. Iroij, kwon itok! Aõ Anij, kwon lomoren iõ! Kwoj anjo ion aoleb ro rej kijdrate iõ, kwoj kokkure ri nana otemjej.”—Sam 3:6, 7, UBS.
10 Devid ear jab kõn̦aan ukot nana kõn nana. Ear kõtl̦o̦k bwe Jeova en ko̦kkure ri kõjdat ro an. Devid ejel̦ã kõn kien ko an Jeova. Ejel̦ã bwe Jeova ear make ba naan kein: ‘Inaj idrenwõne im kaje ir.’ (Dt. 17:14, 15, 18; 32:35, UBS) Jeova enaaj jol̦o̦k kajoor ko an ro rej ko̦kkure ro doon. Ej lo bũruon armej ro im ejel̦ã wõn ro renana. (1 Sa. 16:7) El̦ap ad kam̦m̦oolol bwe Jeova ej kakajoor tõmak ko ad im letok ñan kõj kajoor bwe jen maroñ jum̦ae ri nana eo el̦ap, Setan. M̦õttan jidik Jeova enaaj ko̦kkure ri nana in.—1 Pi. 5:8, 9; Rev. 20:1, 2, 7-10.
“Lo̦mo̦o̦r Ej Pãd Ippãn Jeova”
11. Etke jej aikuj jar kõn ri tõmak ro m̦õttad?
11 Devid ear jel̦ã bwe Jeova wõt emaroñ lo̦mo̦o̦ren e. Bõtab, ear jab l̦õmn̦ak wõt kõn e make. Ear bar l̦õmn̦ak kõn aolep ro doon Anij. Ear al im ba ñan Jeova: “Lo̦mo̦o̦r ej pãd ippãn Jeova; Kwõn kejeraam̦m̦an ro doom̦.” (Sam 3:8) Em̦ool bwe Devid ear iion apañ ko rel̦ap ilo mour eo an, bõtab ear bar l̦õmn̦ak kõn ro jet im ear lõke bwe Jeova enaaj kajeraam̦m̦an er. Ak ta kõn kõj? Jej ke bar l̦õmn̦ak kõn ri tõmak ro m̦õttad? Jen keememej er ilo jar ko ad. Jemaroñ kajjitõk ippãn Jeova bwe en kajerbal kajoor eo an ñan kaperan er ilo aer kwal̦o̦k kõn nuuj eo em̦m̦an.—Ep. 6:17-20.
12, 13. Ta eo ear wal̦o̦k ñan Absalom, im ta kar eñjake eo an Devid kõn men in?
12 Absalom ear mej ilo juon wãween ekajookok. Waanjoñak in ej juon kakkõl ñan aolep ro im rej ko̦kkure ro jet, el̦aptata ñan ro rej jum̦ae ro Jeova ej kããlõt er, ãinwõt kar Kiiñ Devid. (Riit Jabõn Kõnnaan 3:31-35.) Jarin tarin̦ae eo an Devid ear anjo̦ ioon jarin tarin̦ae eo an Absalom. Absalom ear ko kõn mule eo an bõtab kolan bõran ear l̦orak ilo ra ko ilo juon wõjke. Ear etoto ilo wõjke eo m̦ae iien eo Joab ear itok im m̦ane ilo an wãkare kõn jilu m̦ade, juon ilo̦k juon.—2 Sa. 18:6-17.
13 Devid ear ke m̦õn̦õn̦õ ke l̦eo nejin ear mej? Ear jab. Ear lukkuun jañ im lim̦õ im ba: “O nejũ Absalom, nejũ, nejũ Absalom! Em̦m̦an ña in kar mej kõn kwe, O Absalom, nejũ, nejũ!” (2 Sa. 18:24-33) Naan in kauwe ko an Joab ñan Devid rar kõm̦m̦an bwe en dikl̦o̦k an bũrom̦õj. El̦ap an kar nana jem̦l̦o̦k eo ear wal̦o̦k ñan Absalom kõnke ear jum̦ae jemen, eo Jeova ear kããlõt e. Im ear bõktok jorrããn ñan e make kõn an utiej bũruon!—2 Sa. 19:1-8; JK. 12:21; 24:21, 22.
Devid Ej Bar Kwal̦o̦k An Lõke Anij
14. Ta eo ej kwal̦o̦k kake ilo Sam jebta 4?
14 Ãinwõt jebta 3, bok in Sam jebta 4 ej kwal̦o̦k kõn jar eo an Devid me ej kalikkar an lõke Jeova. (Sam 3:4; 4:3) Bõlen Devid ear kine al in ñan kwal̦o̦k an kam̦m̦oolole Jeova kõn an kar jipañ e ke Absalom ear jum̦aeik e. Ak bõlen ear je al in ñan ri kõjañjañ ro jãn bwijin Livai. Ñe jej lukkuun kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kõn naan kein an Devid, enaaj kal̦apl̦o̦k ad lõke Jeova.
15. Etke jemaroñ lõke Jeova im jar ñan e ikijjeen Nejin?
15 Devid ej bar kwal̦o̦k an lukkuun lõke Anij im tõmak bwe enaaj roñjake im uwaake jar ko an. Ear al im ba: “Ilo aõ kũr, Kwõn roñjake eõ, O aõ Anij e wãnõk; ilo aõ jorrããn Kwaar kõtl̦o̦k eo; Kwõn jouj ñan eo, im roñjake aõ jar.” (Sam 4:1) Ñe jej pokake Jeova, jemaroñ lõke bwe enaaj uwaake jar ko ad, ãinwõt kar Devid. Jen keememej bwe Anij eo ad ‘ewãnõk’ ej kajeraam̦m̦an armej ro an rem̦m̦an. Kõn men in, jen jar ñan Jeova ikijjeen nejin Jijej Kũraij. (Jon 3:16, 36) Ad kõm̦m̦ane men in enaaj jipañ kõj bwe jen lo jokwane!
16. Etke Devid ear ebbeer?
16 Jet iien, jej iione jet wãween ko repen im rej kõm̦m̦an bwe jen ebbeer im jab jokwane. Ear ãindein ippãn Devid kõnke ear al im ba: “O kom̦ nejin armej, ewi toun ami ukõt aõ aiboojoj ñan jook? Ewi toun ami yokwe men eo ejjel̦o̦k tokjãn, im kappukot riab?” (Sam 4:2) Naan kein “nejin armej” rej jitõñl̦o̦k ñan ri kõjdat ro an Devid, im rein rar ‘yokwe men ko ejjel̦o̦k tokjãer.’ Ekkar ñan juon ukok in Baibõl̦, ej kwal̦o̦k bwe men kein rar yokwi rej anij ko rewaan. Meñe jemaroñ ebbeer kõn men ko ro jet rej kõm̦m̦ani, ak jen wõnm̦aanl̦o̦k wõt im jar im kwal̦o̦k ad lõke Jeova, Anij eo em̦ool.
17. Ewi wãween jemaroñ jerbale naan ko ilo Sam 4:3?
17 Devid ear kalikkar an lõke Anij ilo an kar ba: ‘A kom̦win jel̦ã bwe Jeova ear kããlõt eo ej yokwe E bwe en An; Jeova enaaj roñjake eõ ñe ij kũr ñan E.’ (Sam 4:3) Jej aikuj peran im lõke Jeova bwe jen maroñ tiljek wõt ilo ad yokwe e. Ñan waanjoñak, ñe juon baam̦le ewõr ippãn men kein, innem renaaj tiljek wõt ñan Jeova meñe juon uwaan baam̦le eo ej bukwel̦o̦k im ejjab kõn̦aan oktak. Enaaj wõr aenõm̦m̦an ibwiljin ro rej likũt aer lõke ilo Jeova im l̦oor kien ko an, im Jeova enaaj kajeraam̦m̦an er.—Sam 84:11, 12.
18. Ekkar ñan Sam 4:4, ta eo jej aikuj kõm̦m̦ane el̦aññe enana an juon kõm̦m̦an ñan kõj?
18 Ak ta el̦aññe juon ej ba naan ko ak kõm̦m̦ani men ko im rej kailluik kõj? Jen ãinwõt Devid ilo an kar ba: “Kom̦win wũdiddid kõn illu ak jab jero̦wiwi; kom̦win kõnono ilo bũruõmi ioon kiniemi im kejakl̦o̦kjen̦.” (Sam 4:4) El̦aññe ejjab em̦m̦an an juon kõm̦m̦an ñan kõj, jen jab ukot nana kõn nana. (Rom 12:17-19, UBS) Jemaroñ jar ilo bũruod ñan Anij kõn wãween in jej iione. Ad kõm̦m̦ane men in emaroñ ukot l̦õmn̦ak eo ad im kõm̦m̦akũt kõj ñan jeorl̦o̦k bõd eo an armej eo. (1 Pi. 4:8) Paul ear kwal̦o̦k juon naan in kakapilõk kõn men in me ej pedped ioon Sam 4:4. Ear ba: “Kom̦win illu im jab jero̦wiwi; al̦ en jab tulo̦k ioon ami illu, im kom̦win jab n̦a jikin tepil̦ eo.”—Ep. 4:26, 27.
19. Ekkar ñan Sam 4:5, ta eo jej aikuj kõm̦m̦ane bwe Jeova en buñbũruon kõn jerbal ko ad ñan e?
19 Devid ear kwal̦o̦k kõn aorõkin ad lõke Anij ilo an kar al im ba: “Kom̦win katok men in katok ko rem̦m̦an im lõke Jeova.” (Sam 4:5) Jeova ear buñbũruon kõn menin katok ko an ri Israel ro el̦aññe rar lel̦o̦ke jãn aolepen bũrueer. (Ais. 1:11-17, UBS) Ãindeinl̦o̦k wõt, bwe Anij en buñbũruon kõn jerbal ko ad ñan e, kõj bareinwõt jej aikuj lukkuun lõke Jeova im jerbal ñane kõn aolepen bũruod.—Riit Jabõn Kõnnaan 3:5, 6; Hibru 13:15, 16.
20. Ta eo Jeova enaaj kwal̦o̦k ñan kõj el̦aññe jej lõke e im kõm̦anm̦an ankilaan?
20 Devid ear bar ba: “Elõñ ro rej ba, ‘Elab wõt am kõnan jerammõn! Iroij, kwon reilõltak iom kin joij!’” (Sam 4:6, UBS) Jeova ej kwal̦o̦k jouj ñan kõj kõnke jej lukkuun lõke e. (Sam 89:15, UBS) Jej bareinwõt m̦õn̦õn̦õ ilo ad kõm̦anm̦an ankilaan.
21. Enaaj ewi eñjake eo ad el̦aññe jej bõk kun̦aad ilo jerbal in m̦adm̦õd eo rainin?
21 Ilo iien ko etto ilo aelõñ in Israel, iien m̦adm̦õd kar iien ko rekalañlõñ. Ak Devid ear reim̦aanl̦o̦k ñan jeraam̦m̦an ko jãn Anij me el̦apl̦o̦k aer kalañlõñ jãn iien m̦adm̦õd ko. Ear al ñan Jeova im ba: “Lõñliñ eo kwoj letok ñõn iõ elablok jen lõñliñ eo an ro elõñ kijeir wheat im limeir wine.” (Sam 4:7, UBS) Ãinwõt Devid, jemaroñ lo el̦ap lañlõñ ilo jerbal in m̦adm̦õd eo rainin el̦aññe jej bõk kun̦aad ie joñan wõt ad maroñ. (Luk 10:2) Ri kabit ro rej tõl jerbal in, im el̦ap ad lañlõñ bwe ej orl̦o̦k wõt oran ri m̦adm̦õd ro. (Ais. 9:3) Kwõj ke m̦õn̦õn̦õ ilo am̦ kõm̦m̦ane jerbal in?
Wõnm̦aanl̦o̦k Wõt im Lõke Jeova
22. Ta eo ear wal̦o̦k ñan ri Israel ro ke rar pokake wõt kien ko an Anij?
22 Devid ear kajem̦l̦o̦k Sam jebta 4 kõn naan kein: “Ien eo wõt ij babu, ij kiki ilo ainemmõn; Iroij, kwe wõt kwoj kanuij kejbãrok iõ.” (Sam 4:8, UBS) Ke ri Israel ro rar pokake kien ko an Jeova, ear em̦m̦an kõtaan eo aer ippãn im rar jokwane. Ñan waanjoñak, ilo iien ko Solomon ear irooj, armej in “Juda im Israel raar jokwe im jab uwõta.” (1 Kiiñ 4:25, UBS) Ro rej likũt aer lõke ilo Anij rej lo aenõm̦m̦an meñe armej ro jãn aelõñ ko jet rej kõjdate er. Jenaaj kiki ilo aenõm̦m̦an im ejjel̦o̦k ad uwõta kõnke Anij ej kõjparok kõj, ãinwõt kar Devid.
23. Ta eo enaaj wal̦o̦k ñan kõj el̦aññe jej wõnm̦aanl̦o̦k wõt im lõke Jeova?
23 Jen wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kate kõj ilo jerbal eo ad ñan Jeova. Jen jar bwe jen maroñ bõk “aenõm̦m̦an jãn Anij, eo ej el̦l̦ã jãn jel̦ã otemjej.” (Pil. 4:6, 7) Men in enaaj bõktok el̦ap lañlõñ ñan kõj! El̦aññe jej wõnm̦aanl̦o̦k wõt im lõke Jeova, enaaj ejjel̦o̦k ad uwõta kõn ta ko renaaj wal̦o̦k ilju im jekl̦aj.
Ewi Wãween Kwõnaaj Uwaak?
• Ta apañ ko Devid ear iioni kõn Absalom?
• Ta eo jemaroñ katak jãn Sam jebta 3?
• Ewi wãween Sam jebta 4 ej kal̦apl̦o̦k ad lõke Jeova?
• Ta tokjãn ko jenaaj bõki el̦aññe jej wõnm̦aanl̦o̦k wõt im lõke Jeova?
[Kajitõk ko ñan katak]
[Pija ilo peij 29]
Meñe Devid ear ko jãn Absalom ak ear lõke bwe Jeova enaaj jipañ e
[Pija ilo peij 32]
Kwõj ke lukkuun lõke Jeova?