Etal ñan katak ko ilo bok in

Etal ñan laajrak in katak ko

Kate Eok bwe En Wõr Wõt Aenõm̦m̦an

Kate Eok bwe En Wõr Wõt Aenõm̦m̦an

Kate Eok bwe En Wõr Wõt Aenõm̦m̦an

‘Jen kõttõpar men ko rej letok aenõm̦m̦an.’​​—ROM 14:​19, UBS.

1, 2. Etke Ri Kõnnaan ro an Jeova rej aenõm̦m̦an ippãn doon?

 ILO lal̦ in rainin, ekkã an armej ro jab aenõm̦m̦an ippãn doon. Rejjab aenõm̦m̦an meñe juon wõt aer kajin im rej itok jãn juon wõt aelõñ. Etke? Eokwe, kõnke eoktak kabuñ eo aer, armej eo rej vote ñan e, im eoktak joñan jel̦ãl̦o̦kjen̦ eo ippãer. Bareinwõt, ro rem̦weiie rej jab bõro wõt juon ippãn ro rejeram̦õl. Bõtab, ro doon Jeova ipel̦aakin lal̦ in im el̦ap aer bõrokuk ippãn doon meñe eoktak “bwij, aelõñ, im kajin” ko aer.​​—Revelesõn 7:⁠9.

2 Aenõm̦m̦an eo ibwiljin ro doon Anij ear jab make jide im wal̦o̦k. Un eo el̦aptata unin ad aenõm̦m̦an ej kõnke ‘jej aenõm̦m̦an ippãn Anij.’ Aenõm̦m̦an in ad ej itok jãn ad tõmak ilo Jijej, eo ear lel̦o̦k an mour ñan kõj. (Rom 5:1; Epesõs 1:​7, UBS) Bareinwõt, Jeova ej lel̦o̦k kajoor eo an ñan armej ro doon. Kajoor in an ej jipañ kõm̦m̦an bwe en wõr aenõm̦m̦an. (Galetia 5:​22) Bar juon un jej lo aenõm̦m̦an ej kõnke jejjab ‘m̦õttan lal̦ in.’ (Jon 15:​19) Ekkar ñan Baibõl̦ eo, armej ro an Jeova rej “noi jãje ko aer bwe ren erom kein poktake bwidej.” Mel̦el̦ein men in ej bwe rejjab bõk kun̦aad ilo m̦akũtkũt ko an kien im tarin̦ae ko.​​—Aiseia 2:⁠4.

3. Aenõm̦m̦an eo ibwiljid ej jipañ kõj ñan ta? Im ta eo jenaaj etale ilo katak in?

3 Meñe kõj aolep ilo congregation eo eoktak aelõñ ko ad, im eoktak m̦anit im wãween mour ko ad, bõtab ejjab bõjrak ad “yokwe doon.” (Jon 15:​17) Aenõm̦m̦an eo ippãd ejjab kitibuj wõt ad kõjparok bwe jen jab kajorrããn ro jeid im jatid. Aenõm̦m̦an in ej jipañ kõj bwe jen kõm̦m̦an “em̦m̦an ñan armej otemjej, im el̦apl̦o̦k ñan ro rej pãd ilo nukun tõmak.” (Galetia 6:​10) Aenõm̦m̦an in ad ippãn Jeova im ro jeid im jatid ilo tõmak elukkuun aorõk. Jej aikuj kõjparoke bwe en pãd wõt. Jenaaj kiiõ lale ewi wãween jemaroñ kõm̦m̦an bwe en wõr wõt aenõm̦m̦an iloan congregation eo.

Ñe ej Wal̦o̦k Apañ ko Ikõtaad im Ro Jet

4. El̦aññe jaar l̦õkatipi juon jeid ak jatid, ta eo jej aikuj kõm̦m̦ane bwe en wõr wõt aenõm̦m̦an?

4 Rijjelõk Jemes ear ba bwe ‘kij otemjej emmakijkij ad bwid. Jabdrewõt eo ejjab bwid ilo nan ko an, eweeppãn.’ (Jemes 3:​2, UBS) Kõn wõt men in, enaaj wõr iien me ruo armej ilo congregation eo reban errã ippãn doon im emaroñ wõr apañ ikõtaaerro. Bõtab ñe ej wal̦o̦k apañ rot kein, armej rein ruo rej aikuj kõm̦adm̦õde bwe en maroñ wõr wõt aenõm̦m̦an iloan congregation eo. Ñan waanjoñak, ta el̦aññe ewõr ad l̦õmn̦ak bwe juon jeid im jatid ilo tõmak ej l̦õkatip ippãd? Eokwe, jen lale ta eo Jijej ear ba.​​—Riit Matu 5:​23, 24.

5. Bwe en wõr wõt aenõm̦m̦an, ta eo jej aikuj kõm̦m̦ane ñe juon ej l̦õkatipi kõj?

5 Ta el̦aññe eo jeid im jatid ear kõm̦m̦ane juon men enana n̦ae kõj? Jej aikuj ke l̦õmn̦ak bwe armej in ej aikuj itok im jol̦o̦k an bõd? Ekkar ñan 1 Korint 13:5 (UBS), yokwe eo em̦ool ejjab “bal in bõro” ak keememej bõd ko an juon armej. Ñe juon ej kõm̦m̦ane juon men enana n̦ae kõj, jej aikuj jol̦o̦k an armej eo bõd im mel̦o̦kl̦o̦ke men eo ear wal̦o̦k. (Riit Epesõs 4:​32.) Eñin men eo jej aikuj kõm̦m̦ane, el̦aptata el̦aññe ej juon apañ jidikdik. Men in enaaj kõm̦m̦an bwe jen aenõm̦m̦an wõt ippãn ro jeid im jatid. Im enaaj em̦m̦anl̦o̦k ad mour kõnke jejel̦ã bwe ejim̦we men eo jaar kõm̦m̦ane. Baibõl̦ eo ej ba bwe ej juon men eaiboojoj ñe jej kõjekdo̦o̦n juon bõd.​​—Jabõn Kõnnaan 19:⁠11.

6. Ta eo jej aikuj kõm̦m̦ane el̦aññe enana men eo armej eo ear kõm̦m̦ane n̦ae kõj im epen ad mel̦o̦kl̦o̦ke?

6 Ta el̦aññe enana men eo armej eo ear kõm̦m̦ane n̦ae kõj im epen ad mel̦o̦kl̦o̦ke? Eokwe, em̦m̦anl̦o̦k ñe jejjab kõnnaan kake men in ñan ro jet. Etke? Kõnke ñidemej ak ruruwe remaroñ kõm̦m̦an bwe en wõr poktak iloan congregation eo. Ak ta eo jemaroñ kõm̦m̦ane? Bok in Matu 18:5 (UBS) ej ba: “Elañe jeiũm ak jatũm ej jerawiwi nae yuk, kwon kajjimwelok ñõn ibben im kwalok bwid eo an. Ijoke, en ikõtamiro wõt. Im ñe enaj eoroñ yuk, melelen, kwar bar kejeblaktok jeiũm ak jatũm.” Meñe bok in Matu 18:​15-​17 (UBS) ej kõnnaan kõn bõd ko me rel̦ap, jemaroñ bar kõjerbale katak eo ilo eoon in ñe ej bar wal̦o̦k apañ ko jet. Kõn men in, ñe jej inepata ippãn juon jeid im jatid, em̦m̦anl̦o̦k ñe jej kõnnaan ippãn armej eo ñe ej makel̦o̦k iaan. Jej aikuj kõnnaan ippãn ilo jouj im kajjioñ kõm̦m̦an bwe en wõr wõt aenõm̦m̦an. *

7. Etke jej aikuj m̦õkaj im kõm̦adm̦õde apañ ko ñe rej wal̦o̦k?

7 Rijjelõk Paul ear ba: “Kom̦win illu im jab jerawiwi; al̦ en jab tulo̦k ioon ami illu, im kom̦win jab n̦a jikin tepil̦ eo.” (Epesõs 4:​26, 27) Etke jej aikuj m̦õkaj in jol̦o̦k an doon bõd? Eokwe, el̦aññe jejjab kõm̦m̦ane men in, apañ eo enaaj l̦apl̦o̦k wõt. Enaaj ãinwõt juon kinej ej m̦õñãñe el̦aññe jejjab m̦õkaj in karreoiki im kũtimi. Jen jab kõtl̦o̦k bwe utiej bõro, ebbanban, ak arõk jããn ren kapañ ad kõm̦adm̦õde apañ eo ippãn eo jeid im jatid.​​—Jemes 4:​1-6.

Ñe Juon Apañ ej Kitibuj Elõñ Armej Ro

8, 9. (a) Ta apañ eo ear wal̦o̦k ilo congregation eo ilo Rom? (b) Ewi wãween an kar Paul kajim̦we wãween an ri tõmak rein l̦õmn̦ak?

8 Jet apañ ko iloan congregation eo rej kitibuj elõñ armej ro. Men in ear wal̦o̦k ñan ri tõmak ro ilo congregation eo ilo Rom. Ewõr jet men ko me Baibõl̦ ejjab lukkuun kalikkare im armej rein rar aikuj make kõm̦m̦an aer pepe. Ear oktak bõklõkõt ak wãween an armej rein l̦õmn̦ak ak kõm̦m̦an pepe kõn ta eo ebõd ak ta eo ejim̦we ikijjeen men kein. Juon kumi ear l̦õmn̦ak bwe ejim̦we men eo rej kõm̦m̦ane jãn ro jet. Bõtab kumi eo juon ear l̦õmn̦ak bwe ebõd men eo armej rein rej kõm̦m̦ane. Kiiõ, rar jino l̦õmn̦ak bwe rem̦m̦anl̦o̦k jãn ro me eoktak l̦õmn̦ak ko aer. Ta eo Paul ear ba ñan rein ilo Rom?​​—Rom 14:​1-6, UBS.

9 Jet iaan ri tõmak ro rar mel̦el̦e bwe rejjab aikuj l̦oore kien ko kar lel̦o̦k ñan Moses. Bõtab, ro jet rar l̦õmn̦ak bwe ejakkar ñan kañi m̦õñã ko em̦õj kamoiki ilo kien kein. Paul ear kajim̦we wãween an armej rein l̦õmn̦ak. Ear ba bwe ro rar jab l̦oore kien kein ren jab l̦õmn̦ak bwe rem̦m̦anl̦o̦k jãn ro jet. (Rom 14:​2, 10, UBS) Wãween l̦õmn̦ak im kõm̦m̦an rot in emaroñ kõm̦m̦an bwe ro jet ren ilo̦k jãn m̦ool eo. Paul ear ba ñan er: “Komin jab kokkure jerbal ko an Anij kin mõñã.” Ear bar ba: “Kwon jab mõñã kanniek, ak idrak wine, ak kõmmõn bar jabdrewõt men eo enaj latibñile jeiũm ak jatũm ilo Iroij.” (Rom 14:​14, 15, 20, 21, UBS) Paul ear jiroñ ro me rar l̦oore kien ko kar lel̦o̦k ñan Moses bwe ren jab ekajete ro me eoktak wãween aer l̦õmn̦ak jãn er. (Rom 14:​13, UBS) Ear jiroñ er: “Komin jab kautiej ami lemnak kin kom make elab jen joñan.” (Rom 12:​3, UBS) Ãlikin an kar Paul kajim̦weik ri tõmak rein, ear ba: “Ien otemjej jen kõttõbar men ko rej letok ainemmõn, im rej jibañ ad kakajur dron.”​​—Rom 14:​19, UBS.

10. Ãinwõt ri tõmak ro ilo Rom, ta eo jej aikuj kõm̦m̦ane el̦aññe ej wal̦o̦k juon apañ?

10 Jejel̦ã bwe ro ilo Rom rar roñjake Paul im kajim̦weik wãween aer kõm̦m̦an ñan ri tõmak ro m̦õttaer. Rainin, jemaroñ kõm̦adm̦õde apañ ko ikõtaad im ro jeid im jatid el̦aññe jej l̦oore naan in kakapilõk ko ilo Baibõl̦ eo. Ãinwõt ri tõmak ro ilo Rom, el̦aññe ej wal̦o̦k juon apañ rainin, jej aikuj kate kõj im kõm̦m̦an oktak ko bwe jen ‘aenõm̦m̦an ippãn doon.’​​—Mark 9:​50.

Wãween Elder ro Remaroñ Jipañ

11. Juon ri tõmak ej kepaake juon elder im kwal̦o̦k an inepata ippãn bar juon. Ta eo elder in ej aikuj kõm̦m̦ane?

11 Ak ta el̦aññe jekõn̦aan kõnnaan ippãn elder ro ñe ej wal̦o̦k juon apañ ikõtaad im bar juon ri tõmak? Jabõn Kõnnaan 21:13 (UBS) ej ba: “Elañe kwoj makoko in eoroñ kir an ro ri jeramõl, innem armij renaj makoko in eoroñ am kir.” Elder ro rej aikuj pojak in roñjake ri tõmak ro el̦aññe rekõn̦aan kõnnaan ippãer. Bõtab, Baibõl̦ eo ej bar letok juon naan in kakkõl: “Ekkã an armij lemnak bwe armij eo ej konono moktata ilo jikin ekajet ejimwe mae ien eo armij eo ej jumae ej jino kajitõkini.” (Jabõn Kõnnaan 18:​17, UBS) Elder eo ej aikuj roñjake armej eo, bõtab ej aikuj kõjparok bwe en jab m̦õkaj im l̦õmn̦ak bwe armej in ejim̦we im eo juon ebõd. Ãlikin an roñjake armej eo, elder eo en kajjitõk ippãn el̦aññe em̦õj an kõnnaan kake men in ippãn armej eo ej inepata ippãn. Elder eo emaroñ etale ippãn armej in kõn ta ko Baibõl̦ eo ej rõjañ armej ro ñan kõm̦m̦ani bwe en maroñ wõr aenõm̦m̦an.

12. Ta waanjoñak ko jilu me rej kwal̦o̦k kõn etke jen jab m̦õkaj in kõm̦m̦ane pepe ko ãlikin ad roñ kõn juon apañ?

12 Ekauwõtata ñe jej m̦õkaj in kõm̦m̦an pepe ãlikin wõt ad roñjake an juon kwal̦o̦k apañ eo an ikõtaan im bar juon. Jilu waanjoñak ko ilo Baibõl̦ rej kwal̦o̦k etke ekauwõtata men in. Waanjoñak eo m̦oktata ej kõn Potipar. Lio ippãn ear riabe im ba bwe Josep ear kajjioñ in iuuni bwe en pãd ippãn. Potipar ear tõmake lio ippãn. Joñan an kar illu, ear kalbuuji Josep. (Jenesis 39:​19, 20) Bar juon waanjoñak ej kõn Kiiñ Devid. Ear wõr juon karejaran Mipiboshet etan Zaiba. L̦ein ear ba ñan Devid bwe Mipiboshet ear jipañe ri kõjdat ro an. Devid ear tõmake Zaiba im ear kajju ba ilo an jab l̦õmn̦ak: “Lo, am̦ men ko otemjej an Mipiboshet.” (2 Samuel 16:4; 19:​25-​27) Waanjoñak eo kein kajilu ej kõn Kiiñ Artaxerxes. Ri kõjdat ro an Ri Ju ro rar jiroñe bwe Ri Ju ro rar bar kalõke Jerusalem kõnke rej l̦õmn̦ak in jum̦aeik e. Kiiñ in ear tõmak armej rein im ear jiroñ Ri Ju ro bwe ren bõjrak jen aer kalõke Jerusalem. Kõn wõt kar men in, Ri Ju ro rar bõjrak jãn aer kar kalõke tampel̦ eo an Anij ilo Jerusalem. (Ezra 4:​11-​13, 23, 24) Rainin, elder ro rej aikuj roñjake naan ko an Paul ñan Timote. Paul ear jiroñ Timote bwe en jab m̦õkaj in kõm̦m̦ane pepe ko el̦aññe ejañin jel̦ã kõn aolep men ko rar wal̦o̦k.​​—Riit 1 Timote 5:​21.

13, 14. (a) Ñe ewõr juon apañ ikõtaan ruo armej, ta eo jej aikuj keememej? (b) Ta eo emaroñ jipañ elder ro ñan kõm̦m̦ani pepe ko rejim̦we ñe rej etale juon apañ ikõtaan ruo armej?

13 Baibõl̦ eo ej ba: “Eo ej lemnak ejelã juon men, ilo mol, ejjañin tõbar joñan eo en kar jelã.” (1 Korint 8:​2, UBS) Ñe ej wal̦o̦k juon apañ ikõtaan ruo armej, jet iien jemaroñ l̦õmn̦ak bwe jejel̦ã aolep men ko rar wal̦o̦k. Bõtab, jej aikuj keememej bwe ejjab aolep iien jejel̦ã kõn ta ko rar wal̦o̦k. Bareinwõt, jemaroñ jab lukkuun jel̦ã kajjien armej ro ruo im ewõr aer apañ. Elder ro ren kanooj etale apañ eo im rejjab aikuj kõtl̦o̦k bwe ruruwe ko im naan ko reriab an armej ren m̦on̦e er. Bareinwõt, rejjab aikuj kalijekl̦o̦k im tõmake juon armej kõn wõt an m̦weiie. Jijej, ri ekajet eo Anij ear kããlõte, ejjab “ekajet kõn wõt men ko im mejãn rej loi, ak pepe kõn wõt men ko im lo̦jiliñin rej roñ.” (Aiseia 11:​3,​4) Kajoor eo an Anij ej tõl Jijej ilo an kõm̦m̦ani pepe ko. Elder ro rej aikuj bar kõtl̦o̦k bwe kajoor in an Anij en tõl er.

14 M̦okta jãn an elder ro etale juon apañ im kõm̦m̦an pepe ko, rej aikuj jar im kajjitõk bwe kajoor eo an Anij en tõl er. Wãween eo remaroñ kõtl̦o̦k bwe kajoor in an Anij en tõl er ej ikijjeen aer kõjerbale Baibõl̦ eo im bok ko jãn “ri karijer e tiljek im mãlõtlõt.”​​—Matu 24:⁠45.

Jej Aikuj Aenõm̦m̦an Ippãn Anij

15. El̦aññe juon ejel̦ã bwe juon jein ak jatin ear kõm̦m̦ane juon jerawiwi el̦ap, ñaat eo ej aikuj kõnnaan ippãn elder ro kake?

15 Baibõl̦ eo ej rõjañ kõj aolep bwe jen dãpij ad aenõm̦m̦an ippãn doon. Bõtab ej bareinwõt ba: “A mãlõtlõt jãn lañ ej erreo m̦okta, innãm e aenõm̦m̦an.” (Jemes 3:​17) Baibõl̦ eo ej ba bwe jej aikuj erreo m̦okta. Mel̦el̦ein men in ej bwe jej aikuj kõtl̦o̦k an Anij kwal̦o̦k ñan kõj kõn ta ko rejim̦we im ta ko rebõd im mour ilo wãween eo ej kabuñbũruon. El̦aññe juon ilo congregation eo ejel̦ã bwe juon jein ak jatin ilo tõmak ear kõm̦m̦ane juon jerawiwi el̦ap, innem ej aikuj jiroñ armej in bwe en kwal̦o̦k bõd eo an ñan elder ro. (1 Korint 6:​9, 10; Jemes 5:​14-​16) El̦aññe armej in ej m̦akoko, innem eo me ejel̦ã kõn bõd eo ej aikuj kepaake elder ro im kõnnaan ippãer kake. El̦aññe ejjab ba jabdewõt ñan elder ro kõnke ejjab kõn̦aan kailluiki armej eo juon, innem e bareinwõt ej jerawiwi.​​—Jabõn Kõnnaan 29:24; riit Livitikõs 5:⁠1.

16. Ta eo jemaroñ katak jãn joñak eo an Jihu?

16 Jihu ear kalikkare juon men im jej aikuj keememeje. Ta in? Ear kalikkar bwe el̦apl̦o̦k an aorõk ñan kõm̦m̦ane men eo ejim̦we jãn ad kajjioñ in kõm̦m̦an bwe en wõr wõt aenõm̦m̦an ikõtaad im juon eo ej kõm̦m̦ane men ko renana. Anij ear jilkinl̦o̦k Jihu bwe en kajeik baam̦le eo an Kiiñ Ehab. L̦eo nejin Ehab im Jezebel kar kiiñ eo enana etan Joram. Kiiñ in ear iten wõnm̦ae Jihu ilo jariot eo waan. Ke ear iione ear kajjitõk ippãn: “Kwoj itok ke ilo ainemmõn?” Jihu ear uwaak im ba: “Ekijkan an maroñ wor ainemmõn ke ej lõñ wõt ro rej anijnij im kabuñ ñõn ekjab ko jinõm Jezebel ear jinoi im kõmmõni?” (2 Kiiñ 9:​22, UBS) Innem Jihu ear lippo̦n̦l̦o̦k im ear lel menono eo an Joram im ear mej. Ãinwõt kar Jihu, elder ro rej aikuj kaje armej eo el̦aññe ejjab kõn̦aan ukel̦o̦k im jab kõtl̦o̦k bwe en m̦õttan wõt congregation eo. Ren jab l̦õmn̦ak bwe eaorõkl̦o̦k bwe en wõr wõt aenõm̦m̦an ikõtaaer im armej eo. Elder ro rej aikuj kõm̦m̦akũt armej in jãn congregation eo bwe congregation eo en maroñ lo aenõm̦m̦an ippãn Anij.​​—1 Korint 5:​1, 2, 11-​13.

17. Ta eo aolep ro ilo congregation eo rej aikuj kõm̦m̦ane bwe en maroñ wõr wõt aenõm̦m̦an?

17 Enañin aolep iien apañ ko me rej wal̦o̦k ikõtaad im ro jet rejjab apañ ko rel̦ap. Innem em̦m̦anl̦o̦k ñe jej kwal̦o̦k yokwe im mel̦o̦kl̦o̦k bõd ko me ro jeid im jatid rej kõm̦m̦ani n̦ae kõj. Baibõl̦ eo ej ba: “Elañe kwo kõnan bwe armij ren yokwe yuk, innem kwon jeorlok air bwid. Elañe kwoj kememej bwid ko air, innem emaroñ rub jimjerã eo ami.” (Jabõn Kõnnaan 17:​9, UBS) El̦aññe jej l̦oor ta eo Baibõl̦ eo ej ba, jenaaj kõm̦m̦an bwe en wõr wõt aenõm̦m̦an iloan congregation eo. Im jenaaj maroñ dãpij wõt jem̦jerã eo ad ippãn Jeova.​​—Matu 6:​14, 15.

Anij Ej Kajeraam̦m̦an Ro Rej Kõm̦m̦an bwe En Wõr Aenõm̦m̦an

18, 19. Ewi wãween an Jeova kajeraam̦m̦an kõj el̦aññe jej kate kõj bwe en wõr wõt aenõm̦m̦an?

18 Jeova ej kajeraam̦m̦an ro rej kate er ñan kõm̦m̦an bwe en wõr wõt aenõm̦m̦an. El̦ap an epaak kõtaan eo ad ippãn Jeova, im ewõr kun̦aad ñan kõm̦m̦an bwe en wõr wõt aenõm̦m̦an iloan congregation eo. Ñe jej kõm̦m̦ane men in, jej bareinwõt katakin kõj make ñan jel̦ã kilen kõm̦m̦an aenõm̦m̦an ippãn ro jej kwal̦o̦k “gospel in aenõm̦m̦an” ñan er. (Epesõs 6:​15) Jej pojak in kwal̦o̦k “jouj ñan armej otemjej” im bar kwal̦o̦k “meanwõd.”​​—2 Timote 2:⁠24.

19 Ad kate kõj ñan kõm̦m̦an bwe en wõr wõt aenõm̦m̦an ej kapoj kõj ñan lal̦ eo ekããl. Ekkar ñan Baibõl̦ eo, Jeova enaaj kõm̦m̦an bwe ro renana im ro rem̦m̦an ren bar mour. (Jerbal 24:​15) Ta mel̦el̦ein men in? Ej mel̦el̦ein bwe enaaj obrak lal̦ in kõn elõñ kain armej ro. Renaaj itok jãn aolep jikin ko ipel̦aakin lal̦ in im jãn iien ko etto tok ñan raan kein. (Luk 11:​50, 51) Enaaj juon jeraam̦m̦an ñan katakin armej rein bwe ren kwal̦o̦k wõt aenõm̦m̦an. Ad katak ñan kõm̦m̦an bwe en wõr wõt aenõm̦m̦an rainin enaaj jipañ kõj ilo naaj tõre eo!

[Kamelele ko itulal]

^ Baibõl̦ eo ej letok elõñ mel̦el̦e ko kõn ta ko jej aikuj kõm̦m̦ane ñe ej wal̦o̦k apañ ko rel̦ap iloan congregation eo, ãinwõt ruruwe im ko̦o̦t. Jouj im lale Imõniaroñroñ eo an M̦aaj 1, 2000, peij 13-​18.

Ta Eo Kwaar Katak Kake?

• Ta eo jemaroñ kõm̦m̦ane bwe en wõr wõt aenõm̦m̦an el̦aññe jaar l̦õkatipi juon armej?

• Ta eo jemaroñ kõm̦m̦ane bwe en wõr wõt aenõm̦m̦an el̦aññe juon ear l̦õkatipi kõj?

• Ñe ewõr juon apañ ikõtaan ruo armej, ta eo jej aikuj keememej?

• El̦apl̦o̦k an aorõk ñan kõm̦m̦ane men eo ejim̦we jãn ad kajjioñ in kõm̦m̦an bwe en wõr wõt aenõm̦m̦an ikõtaad im juon eo ej kõm̦m̦ane men ko renana. Etke?

[Kajitõk ko ñan katak]

[Kamelele in juõn pija ilo 29]

Jeova ej yokwe ro im rej jol̦o̦k bõd ko an ro jet