Etal ñan katak ko ilo bok in

Etal ñan laajrak in katak ko

Ej Ke Juon Joñak Em̦m̦an ñan Kwe ak Juon Menin Kakkõl?

Ej Ke Juon Joñak Em̦m̦an ñan Kwe ak Juon Menin Kakkõl?

Ej Ke Juon Joñak Em̦m̦an ñan Kwe ak Juon Menin Kakkõl?

“Anij in Israel . . . enaaj katakin kõj kõn men ko ekõn̦aan bwe jen kõm̦m̦ani; jenaaj etetal ilo ial̦ ko ear kããlõti.”​—AISEIA 2:​3, UBS.

1, 2. Ilo wãween et joñak ko an armej ro ilo Baibõl̦ remaroñ jipañ eok?

 ALIKKAR kwõj tõmak bwe men ko kar jei ilo Baibõl̦ eo remaroñ jipañ eok. Kwõmaroñ riit kõn em̦m̦aan im kõrã ro retiljek me kwõj aikuj anõke joñak ko aer. (Hibru 11:​32-34) Kwõmaroñ bareinwõt riit kõn em̦m̦aan im kõrã ro me kwõjjab aikuj anõke wãween aer kar l̦õmn̦ak im kõm̦m̦an. Joñak ko an rein rej juon menin kakkõl ñan eok.

2 Ilo m̦ool, ewõr jet armej ilo Baibõl̦ me joñak ko aer remaroñ jim̦or juon joñak em̦m̦an im juon joñak kõn ta eo jej aikuj kõjparok kõj jãne. L̦õmn̦ak m̦õk kõn Devid. L̦ein ear juon ri lale jiip me ettã bũruon im tokãlik ear erom juon kiiñ ekajoor. Ej juon joñak em̦m̦an kõn an kar yokwe m̦ool eo im lõke Jeova. Bõtab, Devid ear bar wõr ruõn kõnke ear kõm̦m̦an jerawiwi ko rel̦l̦ap. Ear mour in l̦õñ ippãn Batshiba im m̦an Uraia. Bareinwõt ear jab kwal̦o̦k mãlõtlõt ilo an kar bwini armej ro. Ilo katak in, jenaaj katak kõn joñak eo an l̦eo nejin Devid etan Solomon. L̦ein ear juon kiiñ im juon eo ear je jet iaan bok ko ilo Baibõl̦. M̦oktata, jenaaj etale wãween ko ruo me Solomon ear juon joñak em̦m̦an ñan ad anõke.

“Mãlõtlõt an Solomon”

3. Etke jemaroñ ba bwe Solomon ej juon joñak em̦m̦an ñan kõj?

3 Solomon eo El̦apl̦o̦k, Jijej Kũraij, ear kwal̦o̦k bwe Kiiñ Solomon ej juon joñak em̦m̦an ñan ad anõke. Jijej ear jiroñl̦o̦k jet iaan Ri Ju ro: “Lerooj in rõk enaaj jutak ilo raan in ekajet ippãn epepen in, im naaj liaakel̦o̦k er, bwe ear itok jãn ijo ko rettol̦o̦k i lal̦ bwe en roñjake mãlõtlõt an Solomon, im lo, juon ijin el̦ap jãn Solomon.” (Matu 12:​42) Solomon ear buñbuñ kõn an mãlõtlõt, im ear rõjañ kõj bwe jen bar mãlõtlõt.

4, 5. Ewi wãween an kar Solomon erom juon eo emãlõtlõt? Wãween an kar Solomon bõk mãlõtlõt eoktak jãn kõj. Etke?

4 Ke Solomon ear jino kiiñ, Anij ear wal̦o̦kl̦o̦k ñan e ilo juon ettõn̦ak im ba bwe en kajjitõk jabdewõt men ekõn̦aan. Solomon ear ba bwe ekõn̦aan mãlõtlõt ak jel̦ãl̦o̦kjen̦. Ear jel̦ã bwe ekanooj lõñ men ko ej aikuj katak. (Riit 1 Kiiñ 3:​5-9.) Anij ear buñbũruon kõn an kar kiiñ in kajjitõk kõn jel̦ãl̦o̦kjen̦. Kõn men in, Anij ear lel̦o̦k ñan e “bõro e mãlõtlõt im jel̦ãl̦o̦kjen̦.” Ear bareinwõt lel̦o̦k men ko ear jab kajjitõk kaki ãinwõt “m̦weiuk im utiej.” (1 Kiiñ 3:​10-14) Jijej ear ba bwe joñan an kar kanooj l̦ap an Solomon mãlõtlõt, lerooj in Shiba eo ear roñ kake. Innem lerooj in ear itok jãn juon jikin ettol̦o̦k ñan an wõnm̦aik Solomon bwe en lale joñan mãlõtlõt eo an.​—1 Kiiñ 10:​1, 4-9.

5 Mãlõtlõt eo Anij ear lel̦o̦k ñan Solomon ear juon menin kabwilõñlõñ. Rainin, jejjab kõtmãne bwe jenaaj kajju oktak im mãlõtlõt ãinwõt kar Solomon. Solomon ear ba bwe “Jeova ej letok mãlõtlõt.” Ak ear bareinwõt je bwe jej aikuj kate kõj bwe jen maroñ erom juon eo emãlõtlõt. Ear ba: “Kwõn kajeorl̦o̦k lo̦jilñũm̦ ñan mãlõtlõt, im kappukot jel̦ãl̦o̦kjen̦ kõn bũruom̦.” Solomon ear bar ba bwe jej aikuj “kũr” ak kajjitõk kõn mãlõtlõt im “kappukot” e. (Jabõn Kõnnaan 2:​1-6) Men in ej kalikkar bwe jemaroñ lo mãlõtlõt ak erom ro remãlõtlõt.

6. Ewi wãween jemaroñ anõke joñak eo em̦m̦an an Solomon?

6 Em̦m̦an bwe jen kajjitõk ippãd make, Ij ke kaorõk mãlõtlõt ãinwõt kar Solomon? Kõn an wõr apañ kõn jããn im pen mour, elõñ armej rej kamaatl̦o̦k aer mour ñan jããn im jerbal ko aer. Ak rej kõtl̦o̦k bwe men in en jelõt pepe ko aer kõn kain jikuul̦ im jel̦ãl̦o̦kjen̦ rot eo ren bõke im ewi joñan jel̦ãl̦o̦kjen̦ eo ren kappukote. Ak ta kõn kwe, eo pãleem̦, im ajri ro nejõm̦? Pepe ko ami rej ke kalikkar bwe kom̦ij “kappukote” mãlõtlõt eo an Anij ãinwõt m̦weiuk ko raorõk? Kom̦ij ke aikuj ukot wãween ami watõk jããn im jel̦ãl̦o̦kjen̦ ko an lal̦ in ñan kate kom̦ bwe kom̦win lo mãlõtlõt? Mãlõtlõt eo an Anij enaaj jipañ kõj ñan indeeo. Solomon ear je: “Iien eo kwõnaaj mel̦el̦e wãnõk im ekajet jim̦we, kab kien ekkar, aet, jabdewõt ial̦ em̦m̦an.”​—Jabõn Kõnnaan 2:⁠9.

Ear Wõr Aenõm̦m̦an Ke Solomon Ear Likũt Kabuñ eo Em̦ool M̦oktata

7. Ewi wãween an kar jutak juon tampel̦ eaiboojoj ñan Anij?

7 Ãlikin wõt an kar Solomon jino kiiñ, ear kõn̦aan kalõk juon tampel̦ bwe en bõk jikin im̦õn kabbed eo rar kõjerbale jãn raan ko an Moses. Innem ear jiroñ armej ro ñan kalõk juon tampel̦ eaiboojoj. (1 Kiiñ 6:⁠1) Jej n̦aetan tampel̦ in tampel̦ eo an Solomon, bõtab ear jab kalõk tampel̦ in bwe en kappok buñbuñ. Bareinwõt, ejjab e eo ear bõkm̦aantak l̦õmn̦ak in ñan kalõk tampel̦ in. Ilo m̦ool, ej l̦õmn̦ak eo an kar Devid. Im Anij eo ear kwal̦o̦k l̦o̦k ñan Devid tibrikin im wãween naaj kar kalõke tampel̦ eo im men ko ie. Bareinwõt elukkuun kar l̦ap jããn eo Devid ear jaba kake ñan jerbal in ekkal eo. (2 Samuel 7:​2, 12, 13; 1 Kronikel 22:​14-16) Bõtab, ekar eddo eo an Solomon ñan kadedel̦o̦k jerbal in kalõk tampel̦ eo me rar kalõke ium̦win jiljilimjuon jimattan iiõ.​—1 Kiiñ 6:​37, 38; 7:⁠51.

8, 9. (1) Ta eo Solomon ear kõm̦m̦ane ñan kalikkar bwe ear kijejeto kõn jerbal ko rem̦m̦an im ej juon joñak em̦m̦an ñan kõj? (2) Ta eo ear wal̦o̦k ke Solomon ear likũt kabuñ eo em̦ool m̦oktata?

8 Solomon ej juon joñak em̦m̦an ñan kõj kõn an kar kijejeto kõn jerbal ko rem̦m̦an ikijjeen jerbal in kalõk tampel̦ eo im likũt kabuñ eo an Jeova m̦oktata. Ke ear dedel̦o̦k tampel̦ eo im rar likũt tõptõp in kallim̦ur eo ie, Solomon ear jar ñan Anij im̦aan jar in armej ro. Ilo jar eo an, ear kajjitõk ippãn Jeova bwe en roñjake jar ko an ri karejar ro An me rej reil̦o̦k ñan tampel̦ eo im jar. (1 Kiiñ 8:​6, 29) Ri Israel ro im ri aelõñ ko jet rar maroñ reil̦o̦k ñan tampel̦ eo im jar. Kar kalõk m̦wiin ñan bõktok nõbar ñan ãt eo etan Anij.​—1 Kiiñ 8:​30, 41-43, 60.

9 Ta eo ear wal̦o̦k ke Solomon ear likũt kabuñ eo em̦ool m̦oktata? Ãlikin kar ajel̦o̦k tampel̦ eo, armej ro rar “lañlõñ im m̦õn̦õn̦õ ilo bũrueer kõn aolepen jouj eo Jeova ear kwal̦o̦k ñan Devid ri karejeran, im ñan ri Israel.” (1 Kiiñ 8:​65, 66) Ium̦win 40 iiõ ko in an Solomon irooj, armej ro rar kanooj jeraam̦m̦an im rar jokwane im aenõm̦m̦an. (Riit 1 Kiiñ 4:​20, 21, 25.) Sam 72 ej kwal̦o̦k kõn men in im ej jipañ kõj ñan mel̦el̦e kõn jeraam̦m̦an ko jenaaj loi ium̦win irooj eo an Solomon eo El̦apl̦o̦k, Jijej Kũraij.​—Sam 72:6-8, 16.

Joñak eo an Solomon Ej Juon Menin Kakkõl

10. Ta bõd eo el̦ap Solomon ear kõm̦m̦ane?

10 Etke jemaroñ ba bwe mour eo an Solomon ej bar juon menin kakkõl ñan kõj? Men eo kwõmaroñ l̦õmn̦ake m̦oktata ej lim̦aro kar pãleen jãn aelõñ ko jet im konkubain ro an. Baibõl̦ ej ba: “Ke Solomon e l̦al̦l̦ap, lim̦aro pãleen raar kareel bũruon ñan anij ro jet; innãm bũruon e jab weeppãn ippãn Jeova an Anij.” (1 Kiiñ 11:​1-6) Ejjel̦o̦k pere bwe kwõjjab kõn̦aan kõm̦m̦ane ejja bõd in an kar Solomon. Ak ebar wõr men ko jet ilo mour eo an Solomon me emaroñ pidodo ad mel̦o̦kl̦o̦ki im remaroñ bar menin kakkõl ñan kõj. Jen etale jet iaaer.

11. Etke ear bõd kããlõt eo an Solomon kõn kõrã eo ear pãleeke jinointata?

11 Solomon ear irooj ium̦win 40 iiõ. (2 Kronikel 9:​30) Innem, ta eo jemaroñ katak jãn eoon eo ilo 1 Kiiñ 14:21? (Riit.) Ekkar ñan eoon in, ke Solomon ear mej, l̦eo nejin etan Rihoboam ear jino kiiñ ilo iien eo ear 41 an iiõ. Etan jinen Rihoboam ej “Neama,” juon Ri Amon. Mel̦el̦ein bwe m̦okta jãn an kar Solomon jino kiiñ, ear pãleek juon kõrã jãn juon aelõñ me ear kõjdate Israel im rar kabuñ ñan anij ko rewaan. (Ri Ekajet 10:​6, UBS; 2 Samuel 10:⁠6) Jejjab jel̦ã ñe liin ear wõnm̦aanl̦o̦k im kabuñ ñan anij ko rewaan ak ñe ear oktak im kabuñ ñan Jeova ãinwõt kar Rehab im Rut. (Rut 1:16; 4:​13-17; Matu 1:​5, 6) Bõtab, kõn an kar Solomon mareiki liin, alikkar bwe kiiõ ear baam̦le ippãn Ri Amon ro me rar jab karejar ñan Jeova.

12, 13. Ta men eo ebõd Solomon ear kõm̦m̦ane ke ear jino irooj? Ta ko emaroñ kar jekpen kaki?

12 Ãlikin an kar Solomon jino kiiñ, ekar nanal̦o̦k wãween mour eo an. Solomon “ear kõm̦m̦an bujen ippãn Pero kiiñ in Ijipt, im ear bõk lio nejin Pero bwe en pãleen, im ãñintok e ilowaan jikin kweilo̦k an Devid.” (1 Kiiñ 3:⁠1) Liin me jãn aelõñ in Ijipt ear ke oktak im kabuñ ñan Jeova ãinwõt kar Rut? Baibõl̦ eo ejjab kwal̦o̦k. Bõtab, Baibõl̦ eo ej kwal̦o̦k ñan kõj bwe Solomon ear kalõk juon em̦ inabõjin Jikin Kweilo̦k eo an Devid ñan liin pãleen im bõlen lim̦aro karejeran jãn Ijipt. Etke? Kõnke ro rar kabuñ ñan anij ko rewaan rar jab maroñ jokwe iturin tõptõp in bujen eo. Im liin ear kabuñ ñan anij ko rewaan.​—2 Kronikel 8:⁠11.

13 Solomon emaroñ kar l̦õmn̦ak bwe an mareik juon nejin irooj ear juon men em̦m̦an kõnke emaroñ kakajoor jem̦jerã eo ikõtaan aelõñ in Israel im Ijipt. Bõtab, ejjab menin jekpen men in. Ilo iien ko m̦oktal̦o̦k, Anij ear kakien armej ro an bwe ren jab pãleek Ri Kenean ro. Ear bareinwõt kwal̦o̦k etan aelõñ ko ilo Kenean me rejjab aikuj pãlele ippãer. (Exodus 34:​11-16) Bõlen Solomon ear l̦õmn̦ak bwe emaroñ pãleek juon Ri Ijipt kõnke ejjel̦o̦k etan Ijipt ippãn aelõñ ko Anij ear ba bwe Ri Israel ro ren jab pãlele ippãer. Meñe emaroñ kar jekpen kõn men in, ak Anij en ke kar m̦õn̦õn̦õ kake? Solomon ear jab l̦õmn̦ak kõn naan ko an Jeova bwe enaaj kauwõtata ñan pãlele ippãn bar juon aelõñ. Juon eo ejjab kabuñ ñan Jeova emaroñ ukot juon Ri Israel ñan jino kabuñ ñan anij ko rewaan.​—Riit Duteronomi 7:​1-4.

14. Ewi wãween jemaroñ kõm̦m̦an bwe joñak eo an Solomon en juon menin kakkõl ñan kõj?

14 Jenaaj ke kõtl̦o̦k bwe joñak eo an Solomon en juon menin kakkõl ñan kõj? Lim̦aro rej Kũrjin remaroñ kajjioñ kõm̦m̦an jekpen ñan rupe kien in an Anij ñan m̦are “ilo Irooj wõt.” (1 Korint 7:​39) Ak jemaroñ jekpen kake men ko jet. Ñan waanjoñak, juon emaroñ jekpen ñan kobal̦o̦k ilo iukkure ko ak kul̦ab ko ilo jikuul̦ meñe ejjab lukkuun menin aikuj. Ak juon emaroñ jekpen ñan jab kõl̦l̦ã owõj ñan kien ak ñan riab ñe rej kajjitõk ippãn kõn juon men ear kõm̦m̦ane me emaroñ kajjookok. Men eo eaorõk im jej aikuj keememej ej bwe Solomon emaroñ kar kõm̦m̦an jekpen ñan jab pokake Anij, im jemaroñ pãd ilo ejja wãween in ekauwõtata.

15. Ewi wãween an kar Jeova tũriam̦okake Solomon? Ta eo jej aikuj keememeje?

15 Ekaitoktoklimo bwe meñe em̦õj kadede an kar Solomon m̦areik lio nejin kiiñ in Ijipt eo, Anij ear lel̦o̦k wõt ñan e mãlõtlõt ke ear kajjitõk kake im Ear bar kam̦weiek e. (1 Kiiñ 3:​10-13) Solomon ear jab pokake kien ko an Anij, bõtab Jeova ear tũriam̦okake e. Jeova ear jab m̦õkaj im jol̦o̦k e jãn an kiiñ ak kajeiki. Etke? Kõnke Anij ejel̦ã bwe kõj armej jejjab weeppãn im kõj bũñalñal. (Sam 103:​10, 13, 14) Ak keememej bwe men ko jej kõm̦m̦ani remaroñ jelõt kõj kiiõ ak bõlen tokãlik ilo mour ko ad.

Ear Kanooj Lõñ Pãleen!

16. Ta kien eo Solomon ear jab pokake ke ear pãleek elõñ kõrã ro?

16 Ilo Al eo an Solomon, Kiiñ Solomon ear nõbar juon jiroñ ilo an kar ba bwe edeo̦l̦o̦k jãn lerooj ro 60 im konkubain ro 80. (Al eo an Solomon 6:​1, 8-​10, UBS) Bõlen eñin kar oran kõrã ro pãleen im konkubain ro an ilo iien in. Meñe enañin aolepen lim̦arein ak bõlen aolepeir remaroñ kar kabuñ ñan Jeova, jekdo̦o̦n ak Solomon ear jab pokake kien eo an Anij. Anij ear ba ikijjeen Moses bwe juon kiiñ in Israel “en jab koorl̦o̦k pãleen ñan e, bwe bũruon en jab jeorl̦o̦k.” (Duteronomi 17:​17) Ak bar juon alen Jeova ear jab el̦l̦o̦k jãn Solomon. Ilo m̦ool, Anij ear kajeraam̦m̦an wõt Solomon im kõjerbale ñan je bok eo ilo Baibõl̦ n̦aetan Al eo an Solomon.

17. Ta men eo jej aikuj keememeje?

17 Mel̦el̦ein ke men in bwe Solomon emaroñ jab pokake Anij im eban lo leen kõm̦m̦an ko an? Im ej ke mel̦el̦ein bwe jemaroñ bar kõm̦m̦ane ejja men in wõt? Jaab. Men in ej baj kwal̦o̦k bwe Anij el̦ap an meanwõd. Ilo m̦ool juon armej emaroñ rupe kien ko an Anij im jab kajju lo leen ak itaak kõn kõm̦m̦an ko an. Bõtab, ejjab mel̦el̦ein bwe eban iioon wãween ko rekabũrom̦õjm̦õj tokãlik. Keememej naan kein Solomon ear jei: “Kõn an rum̦wij kaje armej eo kõn naan eo an, innãm bũruon ro nejin armej re kanooj peran bwe ren kõm̦m̦an nana.” Ear wõnm̦aanl̦o̦k im ba: ‘I kanooj jel̦ã bwe enaaj em̦m̦an men otemjej ñan ro rej mijak Anij, ro re mijak im̦aan mejen.’​—Ekklisiastis 8:​11, 12.

18. Ewi wãween joñak eo an Solomon ej kwal̦o̦k bwe naan ko ilo Galetia 6:7 rem̦ool?

18 Ekabũrom̦õjm̦õj bwe Solomon ear jab kanooj l̦õmn̦ak kake men in. Ear kõm̦m̦ani men ko rem̦m̦an im elõñ jeraam̦m̦an ko Jeova ear kajeraam̦m̦ane kaki. Bõtab tokãlik, ear jino kõm̦m̦ane juon bõd. Men in ear tõll̦o̦k e ñan kõm̦m̦ani men ko jet rebõd. Ekar etal im emminene in rupe kien ko an Jeova. Em̦ool an kar rijjelõk Paul je naan kein: “Kom̦win jab bõd; Anij e jab likũt bwe ren kajjirere kake E, bwe jabdewõt eo armej ej kalibwin e, men in enaaj barãinwõt m̦adm̦õd e.” (Galetia 6:⁠7) Tokãlik ilo mour eo an, Solomon ear iioon wãween ko rekabũrom̦õjm̦õj kõn an kar jab pokake Anij. Baibõl̦ eo ej ba: “Kiiñ Solomon ear yokwe elõñ kõrã jãn aelõñ ko jet, kab lio nejin Pero, kõrã ro ri Moab, ri Amon, ri Idom, ri Saidon, im ri Het.” (1 Kiiñ 11:⁠1) Elõñ iaan lim̦arein bõlen rar jab bõjrak jãn aer kabuñ ñan anij ko rewaan, im men in ear jelõt Solomon. Ear jino ‘kõm̦m̦ane men eo enana im̦aan mejen Jeova’ im Anij in ad emeanwõd ear jako an m̦õn̦õn̦õ ippãn.​—Riit 1 Kiiñ 11:​4-8.

Katak jãn Men ko Rem̦m̦an im Men ko Renana Ear Kõm̦m̦ani

19. Ta joñak ko rem̦m̦an rej pãd ilo Baibõl̦ eo?

19 Jeova ear kõm̦akũt Paul ñan je naan kein: “Jabdewõt men ko ar jeje m̦okta, ar jeje kein katakin kõj, bwe kõj kõn kijenmej, im kõn aenõm̦m̦an jãn Jeje ko, en wõr ad kõjatdikdik.” (Rom. 15:⁠4) Men kein kar jei ñan “katakin kõj” ej kitibuj waanjoñak ko an em̦m̦aan im kõrã ro me ear l̦ap aer tõmak. Paul ear ba kõn ri karejar rein an Jeova: “Ta eo inaaj bar ba? Bwe e ban bwe aõ iien ñan bwebwenato kõn Gideon, im Berak, im Samson, im Jepta; kõn Devid im Samuel im ro ri kanaan, ro kõn tõmak raar bõk anjo̦ ioon aelõñ ko, raar kõm̦m̦an men in kwõjarjar ko, raar bõk men in kallim̦ur ko, raar pinej lo̦ñiin l̦aiõn ko, raar kune kajoor in kijeek, raar ko jãn mejen jãje, ar kakajoor er jãn aer m̦õjn̦o̦.” (Hibru 11:​32-34) Jemaroñ katak jãn joñak ko rem̦m̦an an ro ilo Baibõl̦ im anõke joñak ko aer. Im jej aikuj kõm̦m̦ane men in.

20, 21. Etke kokõn̦aan wõnm̦aanl̦o̦k im katak jãn joñak ko an ro ilo Baibõl̦?

20 Bõtab, ewõr jet waanjoñak ko ilo Baibõl̦ me rej menin kakkõl ñan kõj. Jet iaaer ej kõn em̦m̦aan im kõrã ro me rekõn kar karejar ñan Jeova im kabuñbũruon. Ñe jej riiti Baibõl̦ eo, jemaroñ katak kõn bõd ko aer bwe jen jab kõm̦m̦ane ejja bõd ko wõt rar kõm̦m̦ani. Jej katak im lo bwe jet rar jidik kõn jidik jino bõk l̦õmn̦ak ko rebõd im tokãlik rar kõm̦m̦ani pepe ko me rar tõll̦o̦k er ñan jorrããn. Bwe jen katak jãn joñak ko an rein, jemaroñ kajjitõk ippãd make: Etke armej in ear jino l̦õmn̦ak ilo wãween eo ejjab jim̦we? Men in emaroñ ke bar wal̦o̦k ñan ña? Ewi wãween waanjoñak in emaroñ jipañ eõ ñan jab kõm̦m̦ane ejja bõd in wõt?

21 Ewõr unin ad aikuj katak im lukkuun etale waanjoñak kein. Paul ear ba: “Men kein rar wal̦o̦k ñan er bwe ren waanjoñak ñan ro jet, im em̦õj jeje bwe en kein kakkõl kõj. Bwe tõre in jej mour ie epaake jem̦l̦o̦kin.”​—1 Korint 10:​11, UBS.

Ta eo Kwaar Katak?

• Etke jemaroñ ba bwe ewõr waanjoñak ko rem̦m̦an im renana ilo Baibõl̦?

• Solomon ear kõm̦m̦ane juon bõd im men in ear tõll̦o̦k e ñan kõm̦m̦ani bõd ko jet. Etke ear ãindein?

• Ta eo jemaroñ katak jãn men ko rebõd Solomon ear kõm̦m̦ani?

[Kajitõk ko ñan katak]

[Pija ilo peij 9]

Solomon ear kõjerbale mãlõtlõt eo Anij ear lel̦o̦k ñan e

[Pija ilo peij 12]

Naan in kakkõl eo kõn joñak eo an Solomon ej ke jipañ eok?