Kajoor eo an Anij Ear Tõl Ri Karejar ro Retiljek Etto

“Irooj Jeova ear jilkintok eõ, im Jetõb [kajoor, NW] eo An.”​—AISEIA 48:⁠16.

1, 2. Bwe en wõr ad tõmak, ta eo jej aikuji? Etke joñak ko an ri karejar ro retiljek an Anij etto rej kõketak kõj?

 MEÑE elõñ armej rar kwal̦o̦k aer tõmak jãn iien eo an Ebel, ak Baibõl̦ eo ej ba: “Ejjab aolep rej tõmak.” (2 Tessalonika 3:​2, UBS) Innem etke juon armej ewõr an tõmak, im ta eo ej jipañ e ñan an tiljek wõt? Eokwe bwe en wõr ad tõmak, jej aikuj in jel̦ã kõn Naan in Anij kõnke Baibõl̦ eo ej ba: “Tõmak ej wal̦o̦k ñe jej roñ naan in Anij.” (Rom 10:​17, UBS) Innem, tõmak ej juon iaan men ko rem̦m̦an kajoor eo an Anij ej jipañ kõj ñan kwal̦o̦ke. * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.) (Galetia 5:​22, 23, NW) Kõn men in, bwe en kajoor tõmak eo ad jej aikuji kajoor eo an Anij.

² Armej rejjab l̦otak tok im kajju wõr aer tõmak. Em̦m̦aan im kõrã ro retiljek me jej riit kake er ilo Baibõl̦ rar bar ‘armej ãinwõt kõj.’ (Jemes 5:​17) Ear wõr aer pere im m̦õjn̦o̦. Rar jab l̦õmn̦ak bwe rekapeel. Ak kajoor eo an Anij ear kakajoor er ñan kijenmej kõn wãween ko reppen rar jelm̦aiki. (Hibru 11:​34) Ñe jej katak kõn wãween kajoor eo an Jeova ear jipañ er, men in enaaj rõjañ kõj ñan wõnm̦aanl̦o̦k wõt im tiljek ilo ad karejar ñan Anij. El̦aptata an men in aorõk ilo raan kein kõnke elõñ men ko remaroñ kam̦õjn̦o̦ik tõmak eo ad.

Kajoor eo an Anij Ear Kamaroñ Moses

3-5. (1) Etke jejel̦ã bwe kajoor eo an Anij ear jipañ Moses ñan ineek eddo ko an? (2) Ta eo jej katak jãn joñak eo an Moses kõn wãween Jeova ej letok kajoor eo an?

³ Moses wõt ear “kanooj ineem̦m̦an” iaan aolep armej ro rar mour ilo iiõ eo 1513 m̦okta jãn Kũraij. (Bõnbõn 12:⁠3) Bõtab, Jeova ear lel̦o̦k juon jerbal ekanooj l̦ap ñan an lale aelõñ in Israel. Moses ear maroñ kanaan, ekajet, jeje, tõl, im kõm̦m̦an menin bwilõñ ko kõnke kajoor eo an Anij ear jipañ e. (Riit Aiseia 63:​11-14.) Ak juon iien Moses ear aol im ba bwe ebane jarlepju in armej ro. (Bõnbõn 11:​14, 15) Innem Jeova ear “bõk jidik in” kajoor eo an jãn Moses im lel̦o̦k ñan 70 em̦m̦aan ro bwe ren maroñ jipañe Moses lale armej ro. (Bõnbõn 11:​16, 17, UBS) Meñe Moses ear l̦õmn̦ak bwe jerbal eo ear ineeke ekanooj eddo, ilo m̦ool ear jab make ineeke. Bareinwõt, em̦m̦aan ro 70 me Moses ear kããlõt er bwe ren jipañ e rar jab bar make ineeke jerbal in.

⁴ Jeova ear lel̦o̦k kajoor eo an ñan Moses. Im joñan eo ear lel̦o̦ke ear bwe ñan an Moses kõm̦m̦ane jerbal eo an. Jekdo̦o̦n ñe Jeova ear bõk jidikin kajoor eo an im lel̦o̦k ñan em̦m̦aan ro 70, ak ear bwe wõt kajoor eo Moses ear aikuji. Ear jab dikl̦o̦k kajoor eo kar lel̦o̦k ñan Moses im ear jab l̦apl̦o̦k kajoor eo ippãn em̦m̦aan ro 70. Jeova ej letok kajoor eo an ñan kõj ekkar ñan joñan eo jej aikuji im wãween eo jej jelm̦aiki. Ñe ej letok kajoor eo an, ejjab joñake ak lale ewi joñan eo en letok. Bõtab ej letoke ilo juon joñan el̦ap.​—Jon 1:16; 3:⁠34.

⁵ Kwõj ke kijenmej ium̦win mãlejjoñ ko kiiõ? Eddo ko am̦ rej ke l̦apl̦o̦k wõt im bõk aolepen iien ko am̦? Kwõj ke kate eok ñan kabwe aikuj ko an eo pãleem̦ im ajri ro nejõm̦ ikijjeen m̦õñã, jikin jokwe, im bar katak Baibõl̦ ippãer? Kwõj ke kõm̦m̦ani men kein im ilo ejja iien eo wõt elõñl̦o̦k men ko kwõj aikuj kõl̦l̦ãiki ak ej nanal̦o̦k wõt ãjmour eo am̦? Ewõr ke am̦ eddo ilo congregation eo? Jekdo̦o̦n ta wãween eo kwõj jelm̦aiki, kwõmaroñ lõke Jeova bwe emaroñ kõjerbal kajoor eo an ñan kakajoor eok.​—Rom 15:​13, UBS.

 Kajoor eo an Anij Ear Jipañ Bizalel

6-8. (1) Ta eo kajoor eo an Anij ear jipañ Bizalel im Oholiab ñan kõm̦m̦ane? (2) Etke jejel̦ã bwe kajoor eo an Anij ear tõl Bizalel im Oholiab? (3) Etke joñak eo an Bizalel ej menin kõketak ñan kõj rainin?

⁶ Bar juon ri karejaran Jeova me ear mour ilo raan ko an Moses im kajoor eo an Anij ear bar jipañ e ej Bizalel. Joñak eo an el̦ap an katakin kõj kõn wãween kajoor eo an Anij emaroñ tõl kõj. (Riit Exodus 35:​30-35, UBS.) Jeova ear kããlõte Bizalel bwe en loloorjake jerbal eo ñan kõm̦m̦ani men ko raorõk kar aikuji ñan im̦õn kabbed eo. Bizalel ear ke jel̦ã kadede kõm̦m̦ani jerbal kein? Bõlen ear. Ak jerbal eo emaroñ kar kõm̦m̦ane ãliktata ej kõm̦m̦an pirõk ñan Ri Ijipt ro. (Exodus 1:​13, 14) Innem, ewi wãween an kar Bizalel maroñ kõm̦m̦ane jerbal in ekanooj pen? Jeova ear kobrak e kõn kajoor eo an im “lel̦o̦k ñane kapeel, maroñ, im jel̦ãl̦o̦kjen̦ ilo jabdewõt kain jerbal.” Men in ear kõm̦m̦an bwe en mãlõtlõt im jel̦ã kine elõñ kain men ko rekããl. Bizalel im Oholiab remaroñ kar jet armej rekapeel kadede. Bõtab Anij ear kal̦apl̦o̦k kapeel eo aerro ilo an kar lel̦o̦k kajoor eo an ñan erro. Emaroñ kar lukkuun m̦õkaj aerro jel̦ã kõnke rar maroñ kõm̦m̦ani jerbal ko aerro im katakin ro jet kilen kõm̦m̦ani.

⁷ Bareinwõt, jejel̦ã bwe kajoor eo an Anij ear tõl Bizalel im Oholiab kõnke ear kanooj wãjepdik im em̦m̦an jerbal ko aer. Men ko rar kõm̦m̦ani rar to aer pãd. Enañin 500 iiõ ko tokãlik armej ro rar kõjerbali wõt men kein. (2 Kronikel 1:​2-6) Rainin, enañin aolep armej rekõn̦aan bwe ro jet ren nõbar er kõn men ko rej ejaaki ak kine. Bõtab, Bizalel im Oholiab rar jab ãindein. Rar kõn̦aan bwe nõbar otemjej ren etal ñan Jeova.​—Exodus 36:​1, 2.

⁸ Rainin, elõñ jerbal ko jemaroñ aikuj kõm̦m̦ani. Jej aikuj lukkuun kapeel ñan kõm̦m̦ani jerbal kein ãinwõt jerbal in ekkal, kõm̦m̦an bok, loloorjake kweilo̦k ko rel̦l̦ap, jipañ ro jeid im jatid ãlikin an wal̦o̦k juon l̦añ, im kõmel̦el̦eiki taktõ ro im ri jerbal in aujpitõl̦ kõn ta eo Baibõl̦ ej ba kõn bõk bõtõktõk. Jet iien, ro rej kõm̦m̦ani jerbal kein rekapeel ilo men kein. Ak enañin aolep iien, ro rej kõm̦m̦ani men kein ej ro me rem̦õn̦õn̦õ in jipañ meñe jidik wõt aer jel̦ã im imminene kõn jerbal jab kein. Bõtab, kajoor eo an Anij ej jipañ rein bwe ren lo tõprak kõn jerbal ko aer. Kwõnañin ke kar jenliklik in ineeke juon eddo ilo jerbal eo an Jeova kõnke kwõj l̦õmn̦ak bwe enaaj em̦m̦anl̦o̦k an ro jet kõm̦m̦ane jãn kwe? Keememej bwe kajoor eo an Jeova emaroñ jipañ eok ñan kõjerbal jel̦ã im maroñ eo am̦ bwe kwõn maroñ kõm̦m̦ane jabdewõt kain jerbal ej lewõj ñan eok.

Kajoor eo an Anij Ear Jipañ Joshua ñan Tõl Ro Doon Anij

9. Ta eo Ri Israel ro rar aikuj kõm̦m̦ane ãlikin wõt aer kar diwõjl̦o̦k jãn Ijipt? Ta kajjitõk eo kar bõklõñtak?

⁹ Kajoor eo an Anij ear bar tõl juon armej me ear mour ilo iien ko an Moses im Bizalel. Jejjo iien ãlikin an kar Ri Israel ro diwõjl̦o̦k jãn Ijipt, Ri Amelek ro rar iten tarin̦aeki armej rein doon Anij. Ri Israel rein rar jaje tarin̦ae. Rej kab anemkwoj jãn Ijipt ak rar aikuj etal im ire ilo tarin̦ae eo aer kein kajuon. (Exodus 13:17; 17:⁠8) Juon ear aikuj tõl er ñan tarin̦ae. Wõn eo en kar tõl er?

10. Etke Joshua im Ri Israel ro rar anjo̦ ilo tarin̦ae eo?

¹⁰ Jeova ear kããlõte Joshua, bõtab ejjab kõnke Joshua ear tõl juon jarin tarin̦ae m̦okta. Ejjel̦o̦k men en̦ Joshua ear jel̦ã kake kõn tarin̦ae. Ear juon ri kam̦akoko me ear kõm̦m̦an pirõk. Im aolep raan ear ae kijen manna ilo ãne jem̦aden. M̦ool bwe jim̦m̦an Joshua etan Elishema ear juon ri tõl ñan bwijin Ipreim im ear tõl 108,100 ri tarin̦ae ro. (Bõnbõn 2:​18, 24; 1 Kronikel 7:​26, 27) Bõtab, Jeova ear jab jiroñ Moses bwe en kããlõt Elishema ak Nun, l̦eo nejin. Jeova ear ba bwe Joshua ej aikuj tõl jar in tarin̦ae eo im anjo̦ ioon ri kõjdat ro. Ri Israel ro rar anjo̦ ilo tarin̦ae kõnke Joshua ear pokake Anij im m̦õn̦õn̦õ in kõtl̦o̦k bwe kajoor eo an Anij en tõl e.​—Exodus 17:​9-13.

11. Ewi wãween jemaroñ lo tõprak ilo jerbal eo an Anij ãinwõt kar Joshua?

¹¹ Ãlikin an kar Moses mej, Joshua ear tõl Ri Israel ro. Kajoor eo an Anij ear kobrak Joshua  kõn “mãlõtlõt.” (Duteronomi 34:⁠9) Kajoor in ear jab kõm̦m̦an bwe Joshua en maroñ kanaan ak kõm̦m̦ani menin bwilõñ ko ãinwõt kar Moses. Bõtab, ear jipañ e ñan tõl Ri Israel ro ilo elõñ iien tarin̦ae ko bwe ren maroñ anjo̦ ioon Kenean. Rainin, jemaroñ l̦õmn̦ak bwe ejjel̦o̦k jel̦ã im maroñ ippãd ñan kõm̦m̦ani jet jerbal ko ilo ad jerbal ñan Anij. Ak jemaroñ lõke bwe Anij enaaj jipañ kõj ñan lo tõprak el̦aññe jej pokake im kõtl̦o̦k bwe en tõl kõj ãinwõt kar Joshua.​—Joshua 1:​7-9.

Kajoor eo an “Jeova Ear Itok Ioon Gideon”

12-14. (1) Jarin tarin̦ae eo edik an Israel ear anjo̦ ioon jarin tarin̦ae eo el̦ap an Ri Midian ro. Ta eo men in ej katakin kõj kake? (2) Ewi wãween an kar Jeova kakajoor tõmak eo an Gideon? (3) Ta eo jej kõtmãne bwe Anij enaaj letoke ñan jipañ kõj rainin?

¹² Ãlikin an Joshua kar mej, Jeova ear wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kõjerbal kajoor eo an ñan kakajoor armej ro an retiljek. Ilo bok in Ri Ekajet, jej riit kõn elõñ armej ro me kar “kakajoor er jãn aer m̦õjn̦o̦.” (Hibru 11:​34) Anij ear kõjerbal kajoor eo an ñan jipañ Gideon bwe en ilen tarin̦ae ñan Ri Israel ro. (Ri Ekajet 6:​34) Ear iiet uwaan jar in tarin̦ae eo an Gideon ñe jej keidi ippãn jar in tarin̦ae eo an Ri Midian ro. Joñan aer iiet, kar 4 ri tarin̦ae in Midian ñan juon ri tarin̦ae in Israel. Ak im̦aan mejen Jeova, ear lõñ wõt uwaan jar in tarin̦ae in an Israel. Ruo alen an kar jiroñ Gideon bwe en jilkinl̦o̦k elõñ em̦m̦aan ro ñan m̦oko im̦wier. Ãliktata joñan aer iiet, kar juon ri tarin̦ae in Israel ñan 450 ri tarin̦ae in Midian. (Ri Ekajet 7:​2-8; 8:​10) Jeova ear buñbũruon kõn oran ri tarin̦ae rein. Ilo wãween in, el̦aññe Ri Israel ro rar anjo̦, ejjel̦o̦k juon enaaj kõmmejãje im ba bwe rar anjo̦ kõn aer kajoor ak mãlõtlõt.

¹³ M̦õttan jidik Gideon im ri tarin̦ae ro an repojak ñan tarin̦ae. Baj l̦õmn̦ak m̦õk: El̦aññe en kar kwe eo juon ippãn jar in tarin̦ae in edik, kwõn kar ke jab uwõta el̦aññe kwaar lo aer jilkinl̦o̦k em̦m̦aan ro relõl̦ño̦ñ im rejjab ekkõl kõn kauwõtata ko? Ak kwõn kar ke mijak jidik ñe kwõj l̦õmn̦ak kõn ta eo enaaj wal̦o̦k ilo jem̦l̦o̦kin tarin̦ae eo? Alikkar bwe Gideon ear lukkuun lõke Anij. Ear l̦oore aolep men ko Jeova ear jiroñe bwe en kõm̦m̦ani! (Riit Ri Ekajet 7:​9-14.) Jeova ear jab illu ke Gideon ear kajjitõk ippãn kõn juon kakõl̦l̦e ñan kam̦ool bwe Anij enaaj pãd ippãn. (Ri Ekajet 6:​36-40) Ijello̦kun an illu, ear kakajoor tõmak eo an Gideon.

¹⁴ El̦ap an Jeova kajoor im ejjel̦o̦k joñan. Jeova emaroñ lo̦mo̦o̦ren armej ro an jãn jabdewõt wãween epen rej jelm̦aiki. Meñe armej ro rem̦õjn̦o̦ im ejjel̦o̦k aer maroñ ak Jeova emaroñ kõjerbal rein ñan lo̦mo̦o̦ren armej ro an. Jet iien jemaroñ l̦õmn̦ak bwe elõñ armej rej jum̦aeik kõj. Ak jemaroñ jaje ta eo jen kõm̦m̦ane kõn juon apañ jej iioone. Jejjab kõtmãne bwe Anij enaaj kwal̦o̦k kakõl̦l̦e ko ñan kõj ãinwõt ear kwal̦o̦k ñan Gideon. Bõtab, jemaroñ kõtmãne bwe enaaj letok naan in tõl im kaenõm̦m̦an ko ñan kõj ikijjeen Baibõl̦ eo im congregation eo me kajoor eo an ej tõl e. (Rom 8:​31, 32) Kallim̦ur ko an Jeova rej kakajoor tõmak eo ad im kal̦apl̦o̦k ad lõke bwe Jeova ekajoor im enaaj jipañ kõj.

Kajoor eo an “Jeova Ear Itok Ioon Jepta”

15, 16. Etke lio nejin Jepta ear m̦õn̦õn̦õ in kaarmejjete e make? Ewi wãween men in ej rõjañ ro jemen im jinen?

¹⁵ Ebar wõr juon armej me kajoor eo an Anij ear tõl e. Ke Ri Israel ro rar tarin̦ae ippãn Ri Amon ro, kajoor eo an Jeova “ear itok ioon Jepta.” Kõnke ear kõn̦aan anjo̦ ilo tarin̦ae eo ñan wũjtake Jeova, Jepta ear kõm̦m̦ane juon kallim̦ur. Ñan an kajejjet kallim̦ur eo an ñan Jeova, enaaj kar aikuj kaarmejjete juon men me ekanooj aorõk ippãn. Ear kallim̦ur bwe el̦aññe Jeova enaaj jipañ e ñan anjo̦ ioon Ri Amon ro, enaaj ajel̦o̦k ñan Jeova armej eo jinointata ej diwõjtok jãn m̦weo im̦õn ñe ejepl̦aak jãn tarin̦ae. Lio nejin me ej make wõt, kar armej eo jinointata ear ettõrl̦o̦k im wõnm̦aik Jepta ãlikin an kar anjo̦ ilo tarin̦ae eo. (Ri Ekajet 11:​29-31, 34) Jepta ear ke ilbõk kõn men in? Bõlen ear jab, kõnke ke ear kallim̦ur ñan Jeova ear jel̦ã bwe lio nejin emaroñ kar e eo enaaj etal im wõnm̦aiki. Ear kajejjete kallim̦ur eo an ilo an kar ajel̦o̦k lio nejin bwe en jerbal ilo im̦õn kabbed eo an Jeova ilo Shailo.  Liin ear juon ri karejaran Jeova etiljek. Im ear ba bwe jemen ej aikuj kajejjete men eo ear kallim̦ur kake. (Riit Ri Ekajet 11:36.) Kajoor eo an Jeova ear kakajoor erro jim̦or.

¹⁶ Etke lio nejin Jepta ear m̦õn̦õn̦õ in kaarmejjete e make bwe en jerbal ñan Jeova? Ejjel̦o̦k pere bwe ear loe an jemen kijejeto im tiljek ñan Anij, im men in ear jipañ e im kakajoor tõmak eo an. Kom̦ ro jemen im jinen, ajri ro nejõmi rej lali men ko kom̦ij kõm̦m̦ani. Pepe ko ami rej kalikkar bwe kom̦ij tõmaki men ko kom̦ij ba. Ajri ro nejõmi rej lukkuun roñjake jar ko ami jãn bũruomi. Rejel̦ã ta ko kom̦ij katakin er kaki, im rej lo ami kate kom̦ ñan karejar ñan Jeova kõn aolepen bũruomi. Men kein aolep remaroñ jipañ er bwe ren kõn̦aan karejar ñan Jeova. Im men in enaaj kõm̦m̦an bwe kom̦win m̦õn̦õn̦õ.

Kajoor eo an “Jeova Ear Jino Jerbal” Ippãn Samson

17. Ta eo kajoor eo an Anij ear jipañ Samson ñan kõm̦m̦ane?

¹⁷ Samson ej bar juon iaan ro me kajoor eo an Anij ear jipañ e. Baibõl̦ eo ej ba bwe kajoor eo an “Jeova ear jino in jerbal ilo e.” Kõn men in, Samson ear maroñ lo̦mo̦o̦ren Ri Israel ro jãn Ri Pilistia ro. (Ri Ekajet 13:​24, 25) Anij ear kõm̦m̦an bwe Samson en kanooj kajoor im dipen. Ejjel̦o̦k juon armej ear dipen ãinwõt e. Ke Ri Pilistia ro rar kareel jet iaan Ri Israel ro bwe ren liãpe Samson, kajoor eo an Jeova “ear kakajoor e, innem ear tũmi to ko jãn pein ãinwõt ñe en kar tõreej men ko.” (Ri Ekajet 15:​14, UBS) Tokãlik, Samson ear kõm̦m̦ani pepe ko rejjab em̦m̦an me rar kõm̦m̦an bwe en jako an dipen im kajoor. Bõtab ilo iien eo Samson ear m̦õjn̦o̦, kar bar kakajoor e “kõn tõmak” eo an. (Hibru 11:​32-34; Ri Ekajet 16:​18-21, 28-30) Kajoor eo an Jeova ear jipañe Samson ilo juon wãween ejej uwaan kõn men eo ear jelm̦aiki. Meñe Jeova eban letok kajoor eo an bwe jen maroñ kõm̦m̦ane men eo Samson ear kõm̦m̦ane, ak joñak in an Samson emaroñ lukkuun kakajoor kõj. Ewi wãween?

18, 19. (1) Ewi wãween joñak eo an Samson ej kõketak kõj? (2) Ewi wãween joñak ko an armej ro ilo katak in ear jipañ eok?

¹⁸ Jej lõke bwe kajoor eo an Anij enaaj bar jipañ kõj ãinwõt an kar jipañ Samson. Jej lõke bwe enaaj jipañ kõj ñan kõm̦m̦ane jerbal eo Jijej ear letok ñan kõj. Ta jerbal in? Ej  ñan “kwal̦o̦k gospel ñan armej” ro im bwe en let ad kwal̦o̦k naan. (Jerbal 10:​42, UBS) Emaroñ pen ad kõm̦m̦ane jerbal in. Innem jej m̦õn̦õn̦õ bwe Jeova ej letok kajoor eo an ñan ad maroñ kõm̦m̦ane aolep men ko ej kajjitõk bwe jen kõm̦m̦ani ilo jerbal eo an! Jej errã ilo naan kein an ri kanaan Aiseia: “Irooj Jeova ear jilkintok eõ, im Jetõb [kajoor, NW] eo An.” (Aiseia 48:​16) Aet, kajoor eo an Anij ej men eo ej jilkinl̦o̦k kõj! Jeova enaaj wõnm̦aanl̦o̦k im jipañ kõj ñan kõm̦m̦ane jerbal in ilo an kal̦apl̦o̦k ad kapeel im jel̦ã ãinwõt an kar kõm̦m̦ane ñan Moses, Bizalel, im Joshua. Jej kõjerbale “naan in Anij” bwe en ad jãje, eo kajoor eo an Anij ear letok ñan kõj. Im jej lõke bwe enaaj letok ejja kajoor eo ear lel̦o̦k ñan Gideon, Jepta, im Samson. (Epesõs 6:​17, 18, UBS) El̦aññe jej lõke bwe Jeova enaaj jipañ kõj, innem emaroñ kakajoor kõj ñan kõm̦m̦ane jerbal eo an ãinwõt an kar kõm̦m̦an bwe Samson en kajoor im dipen.

¹⁹ Alikkar bwe Jeova ej kajeraam̦m̦an ri karejar ro an im rej kwal̦o̦k peran. Ñe jej kõtl̦o̦k bwe kajoor eo an Anij en tõl kõj, enaaj kajoorl̦o̦k tõmak eo ad. Ilo Jeje ko ilo kajin Grik, ewõr bar waanjoñak ko kõn ro me kajoor eo an Anij ear tõl er. Ilo katak in tok juon, jenaaj katak kõn wãween an kar kajoor eo an Jeova jipañ ri karejar ro retiljek ilo tõre ko an rijjelõk ro. Jenaaj katak kõn wãween an kar jipañ er m̦okta im ãlikin Pentekost eo ilo iiõ eo 33.

[Kamelele eo itulal]

Etke el̦ap am̦ bõk kõketak jãn am̦ katak kõn wãween an kar kajoor eo an Anij jipañ. . .

• Moses?

• Bizalel?

• Joshua?

• Gideon?

• Jepta?

• Samson?

[Kajitõk ko ñan katak]

[Pija ilo peij 22]

Kajoor eo an Anij ear kõm̦m̦an bwe Samson en dipen, ãindein emaroñ kakajoor tõmak eo ad

[Pija ilo peij 21]

Kom̦ rũtto ro, joñak ko ami rem̦m̦an renaaj jipañ ro nejõmi bwe ren kõn̦aan karejar ñan Jeova