BAJ pijaikl̦o̦k m̦õk tõre ko Noa ej kõm̦m̦ane wa eo. Noa ej jutak jãn jerbal ko ear kõm̦m̦ani ñan an el̦l̦o̦ke diin im kakkije. Ej jijet ilo juon kein jijet kõm̦m̦an jãn wõjke, im ej kalimjek jekjekin wa kileplep eo ej kalõke. Ijo ej pãd ie ebwiin tar, juon kain kũl̦u ak bwil me elukkuun kajoor bwiin; im Noa ej roñ ainikien kein jerbal ko rej kõjerbali ñan jeki wõjke im al̦al̦ kein. Ej reil̦o̦k im lale an l̦õm̦aro nejin kõm̦m̦ani jerbal ko aer kajjojo ilo wa eo. Emootl̦o̦k de elõñ iiõ in an l̦õm̦aro nejin im lim̦aro pãleer, kab kõrã eo pãleen jerbal ippãn ilo an kõm̦m̦ane wa eo. El̦ap tõprak ko em̦õj aer kõm̦m̦ani ñan wa eo, bõtab ej lõñ wõt men rej aikuj kõm̦m̦ani bwe en dedel̦o̦k aolepen!

Armej in ãneo rar l̦õmn̦ak bwe Noa im baam̦le eo an rebwebwe. Ke Noa im l̦õm̦aro nejin rar kalõk wa eo, armej ro rar kajjirere kõnke rar jab tõmak bwe enaaj ibwijleplep aolepen lal̦ in. Noa ear kakkõl er kõn jorrããn eo ej pojak in wal̦o̦k ak rar watõk bwe men in ej juon kein kõm̦m̦an kõjak bajjek! Rar jab mel̦el̦e etke Noa ear ko̦kkure iien ko an im kõtl̦o̦k bwe baam̦le eo an ren kõm̦m̦ane juon men me ejjel̦o̦k tokjãn. Meñe ãindein, ak Anij eo an Noa, Jeova, ear jab watõk bwe Noa ebwebwe.

Baibõl̦ ej ba: “Noa ej etetal ippãn Anij.” (Jenesis 6:9) Ta mel̦el̦ein men in? Ejjab mel̦el̦ein bwe Anij ear etetal ioon lal̦, im ejjab bar mel̦el̦ein bwe Noa ear etal ñan lañ. Noa ear etetal ippãn Anij ilo an kar lukkuun pokake E im lukkuun yokwe E. Ilo an kar Noa kõm̦m̦ane men in, ej ãinwõt ñe erro kar Jeova etetal ippãn doon im m̦õttaik doon. Elõñ to̦ujin iiõ ko tokãlik, Baibõl̦ ej ba bwe kõn tõmak eo an Noa, ear “liaakel̦o̦k lal̦” in. (Hibru 11:7) Ewi wãween an kar kõm̦m̦ane men in? Im ewi wãween jemaroñ katak jãn tõmak eo an rainin?

Noa ear dik im rũttol̦o̦k ilo juon tõre me armej ro rar l̦apl̦o̦k wõt aer nana. Ear jino nana jãn tõre ko an Inok, l̦al̦l̦ap eo jim̦m̦aan jemãn. Inok ear bar juon armej em̦m̦an im ear etetal ippãn Anij. Inok ear kanaan bwe raan in ekajet eo enaaj kar itok im ko̦kkure armej ro renana. Im ilo raan ko an Noa, ear lukkuun l̦apl̦o̦k an armej ro nana. Ilo m̦ool, Jeova ear lo bwe jukjukun pãd eo ettoon, kõnke eobrak kõn kowadoñ. (Jenesis 5:22; 6:11; Jud 14, 15) Ta eo ear kõm̦m̦an bwe en lukkuun l̦apl̦o̦k nana ilo raan ko an Noa?

Juon men enana ear wal̦o̦k ibwiljin enjel̦ ro nejin Anij ilañ. Juon iaaer em̦õj an kadede jum̦ae Jeova, im ear erom Setan Tepil̦ kõn an kar riab n̦ae Anij im kapo Adam im Iv bwe ren jerawiwi. Ilo raan ko an Noa, bar jet enjel̦ rar kobal̦o̦k ippãn Setan ñan jum̦ae wãween irooj eo an Jeova. Enjel̦ rein rar kajekdo̦o̦n jerbal ko aer ilañ im itok ñan lal̦ in. Rar ukot m̦õraer ñan ãnbwinnin armej im pãlele ippãn kõrã ro redeo̦ ilo lal̦ in. Joñan, armej ro ilo lal̦ in rar oktak im l̦oor kõm̦m̦an ko renana an enjel̦ rein eutiej bũrueer me rar jum̦ae Anij.​—Jenesis 3:1-5; 6:1, 2; Jud 6, 7.

Bareinwõt, ear wõr nejin enjel̦ rein renana ippãn kõrã ro ijin ioon lal̦. Ajri rein rar ineea im lukkuun kajoor. Baibõl̦ ej n̦aetan rein Nephilim. Mel̦el̦ein naan in ej “ro rej ko̦wõtlo̦k armej.” Ear l̦ap an ri ineea rein kowadoñe armej ro im men in ear kõm̦m̦an bwe en l̦apl̦o̦k wõt nana. Eñin unin Ri Kõm̦anm̦an eo ear lo bwe “el̦ap nana ko an armej ioon lal̦, im bwe l̦õmn̦ak otemjej ibũruon renana wõt aolep iien.” Kõn men in, Jeova ear pepe bwe 120 iiõ jãn iien eo enaaj ko̦kkure aolep armej ro renana.​—Jenesis 6:3-5.

 L̦õmn̦ak m̦õk kõn joñan an naaj kar pen ñan an baam̦le eo am̦ mour ilo tõre in me ekanooj kar l̦ap an nana! Eñin kar tõre eo Noa im baam̦le eo an rar mour ie. Ear lo juon pãleen em̦m̦an. Im ke ear 500 iiõ dettan, ear jino wõr nejierro. * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.) Etan l̦addik ro jilu nejierro ej Shem, Ham im Jepet. Erro ear aikuj kõjparok l̦addik ro nejier jãn aer l̦oor kõm̦m̦an im wãween ko renana an armej ro. Ekkã an l̦addik jiddik ro bwilõñ im kõn̦aan bwe ren “kajoor im dipen” im “buñbuñ” ãinwõt kar ri ineea ro. Noa im kõrã eo pãleen remaroñ kar jab bõbrae an l̦addik ro nejierro roñ kõn aolep men ko ri ineea rein rej kõm̦m̦ani. Bõtab, rar maroñ katakin er kõn men ko rem̦m̦an im rem̦ool kõn Jeova Anij, eo me edike jabdewõt men ko renana im rellãj. Rar aikuj jipañ l̦addik rein bwe ren kile joñan an Jeova bũrom̦õj ñe ej lo an l̦ap kowadoñ im nana ilo lal̦ in.​—Jenesis 6:6.

Ro me ewõr nejier rainin el̦ap aer mel̦el̦e kõn joñan an kar pen ñan Noa im kõrã eo pãleen ñan lale ro nejierro. El̦ap an armej ro ilo jukjukun pãd in ad lãj im jum̦ae. Joñan, ej wal̦o̦k men kein ilo menin kam̦õn̦õn̦õ ko an ajri ro. Ak ro me ewõr nejier im rej yokwe Jeova rej kate er ñan kõjparok ajri ro nejier jãn men kein renana. Rej kõm̦m̦ane men in ilo aer katakin er kõn Jeova, Anij in aenõm̦m̦an eo me m̦õttan jidik enaaj kajem̦l̦o̦k nana otemjej. (Sam 11:5; 37:10, 11) Ajri ro remaroñ katak ñan kõm̦m̦ani men ko rejim̦we im rem̦m̦an meñe el̦ap nana ilo lal̦ in. L̦addik ro nejin Noa rar rũttol̦o̦k im jet armej em̦m̦an. Rar pãleek kõrã ro me rar kõn̦aan likũt Jeova, Anij eo em̦ool m̦oktata ilo mour ko aer.

Bõtab, juon raan Anij ear jiroñ Noa ñan kõm̦m̦ane juon men. Jeova ear kõnono ippãn im kwal̦o̦k ñan e kõn men eo ej pojak in kõm̦m̦ane. Ear ba bwe ej pojak in bõktok jem̦l̦o̦kin nana ko rar wal̦o̦k ilo tõre eo. Kõn men in, Anij ear jiroñ Noa: “Kwõn kõm̦anm̦an juon wa ñan eok jãn wõjke goper.”​—Jenesis 6:14.

Wa in me Anij ear jiroñ Noa bwe en kõm̦m̦ane ejjab ãinwõt tim̦a ko jet. Wa in ear jekjekin wõt juon tõptõp ak bo̦o̦k. Jeova ear kwal̦o̦kl̦o̦k im tipdikil̦o̦k joñan kilepin im jekjekin wa eo. Bareinwõt, ear jiroñ e bwe en unoik lowaan im likin wa eo kõn juon men etan tar. Anij ear jiroñ Noa kõn unin an kalõk wa eo. Ear ba: “Ij bõktok ibwijleplep ioon lal̦ . . . men otemjej ioon lal̦ renaaj mej.” Jeova ear jiroñ Noa kõn ta eo en kõm̦m̦ane: “Kwõnaaj del̦o̦ñ ilowaan wa eo, kwe, im l̦õm̦aro nejũm̦, im lio pãleem̦, im lim̦aro pãleen ro nejũm̦, n̦a ippam̦.” Kar bar jiroñ Noa bwe en aintok menninmour ko ekajjo wãweer jãn iaan aolep menninmour ko. Kõn men in, ñe Ibwijleplep eo enaaj itok, ro wõt im rej pãd ilowaan wa eo renaaj mour!​—Jenesis 6:17-20.

Jerbal in Noa ear pojak in kõm̦m̦ane elukkuun l̦ap. Joñan kilepin wa eo kar 400 jim̦a ne aetokõn, 70 jim̦a ne depakpakin, im 40 jim̦a ne utiejen. Ejjañin wõr juon wa me rar kõm̦m̦ane jãn wõjke im ekilepl̦o̦k jãn wa in. Noa ear ke kajjioñ in kajekdo̦o̦n jerbal in kar lel̦o̦k ñane? Ear ke aol̦ kõn joñan an kar pen? Ak ear ke ukot jidik men ko Jeova ear ba kõn kilen kalõk wa eo kõnke en maroñ pidodol̦o̦k ñan e? Baibõl̦ ej ba:  “Noa ear kõm̦m̦an; ãinwõt men otemjej Anij ej jiroñ e, ãindein ear kõm̦m̦ane.”​—Jenesis 6:22.

Ear bõk joñan in 40 l̦o̦k ñan 50 iiõ in aer kar kalõk wa eo. Kar aikuj jek wõjke ko im ainil̦o̦k ñan jikin ekkal eo bwe ren kõjerbali ñan kalõk wa eo. Utiejen wa eo kar jilu teek im ear lõñ ruum̦ ilowaan im juon kõjãm. Ekar wõr wũntõ itõrerein wa eo im rar jaad l̦olõñ. Im rar kõm̦m̦ane bwe en maroñ pidodo an wõtlo̦k dãn jãn ioon wa eo ñe ej wõt.​—Jenesis 6:14-16.

Emootl̦o̦k de jejjo iiõ im ej jino wal̦o̦k jekjekin wa eo. Noa emaroñ kar lukkuun m̦õn̦õn̦õ kõn an kar l̦ap an baam̦le eo an rejetake! Ekar bar wõr juon jerbal rar aikuj kõm̦m̦ane im el̦apl̦o̦k an kar pen. Baibõl̦ eo ej ba bwe Noa ear juon “ri kwal̦o̦k kõn wãnõk.” (2 Piter 2:5) Ear peran im tõl baam̦le eo an ñan kakkõl armej ro bwe m̦õttan jidik enaaj itok jem̦l̦o̦kin jukjukun pãd eo aer me elukkuun nana. Kar ta l̦õmn̦ak eo an armej ro? Jijej Kũraij ej keememejtok tõre ko im ear ba bwe armej ro iien ko rar lukkuun m̦ad kõn men ko an mour in. Ear ba bwe rein rar lukkuun m̦ad kõn men ko an mour in. Joñan aer kar poub in m̦õñã, idaak, im pãlele rar jab roñjake naan in kakkõl eo an Noa. (Matu 24:37-39) Elõñ rar kajjirere kake e im baam̦le eo an. Jet rar kaamijak e im lãj wãween aer kar jum̦aeik e.

Noa im baam̦le eo an rar jab bõjrak. Meñe el̦ap an kar armej ro kabwebweik er im kajjirere kake er kõn an oktak wãween aer mour, bõtab rar tiljek wõt. Baam̦le ko rainin im rej Kũrjin remaroñ bar katak jãn tõmak eo an Noa im baam̦le eo an. El̦ap an aorõk men in rainin kõnke jej mour ilo “raan ko ãliktata” an jukjukun pãd in. (2 Timote 3:1) Jijej ear ba bwe tõre kein ad enaaj ãinl̦o̦k wõt tõre ko Noa ear kalõk wa eo. Ñe armej ro renaaj kajjirere kake kõj, jum̦aeik kõj ak jab m̦õn̦õn̦õ in roñjake nuuj eo em̦m̦an kõn Aelõñ eo an Anij, eokwe jen keememej bwebwenatoun Noa. Kũrjin ro rej aikuj keememej bwe ejjab er wõt rar iioon wãween kein.

El̦o̦k de elõñ iiõ im m̦õttan wõt jidik ededel̦o̦k wa eo. Ke ej epaak an 600 an Noa iiõ, ear jino mej ro rejitõnbõro ippãn. Jemãn, etan Lemek ear mej. * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.) L̦alem iiõ tokãlik, l̦al̦l̦ap eo jim̦m̦aan etan in Mitusela, ear mej ke ear 969 an iiõ. L̦al̦l̦ap in ej make wõt aetoktata iiõ in an kar mour iaan aolep armej ilo Baibõl̦. (Jenesis 5:27) Em̦m̦aan rein ruo rar mour ilo tõre ko Adam ear mour wõt.

Ilo ejja iiõ eo wõt, Jeova Anij ear jiroñ Noa ñan kõm̦m̦ane juon men. Ear ba: “Kwe im nukum̦ otemjej kom̦win itok ñan lowaan wa eo.” Ilo ejja iien eo wõt, Anij ear ba ñan Noa bwe en kadel̦o̦ñ aolep kain menninmour n̦a ilowaan wa eo. Noa ear bõk jiljilimjuon jãn iaan menninmour ko me ekkar ñan aer katok kaki im karruwo jãn iaan menninmour ko jet.​—Jenesis 7:1-3.

Emaroñ kar juon men el̦ap an kabwilõñlõñ ñan lale. Kwõj reil̦o̦k im lo an bao ko ekkãke, menninmour ko jet rej tõbalball̦o̦k, im ko jet rej etetal. Aolep menninmour kein ekajjo wãweer im kilepier. Jet iaaer rawiia im ko jet rawiie. Jeban ba bwe Noa ear eñtaan ilo an kar aikuj kõpel̦ im kaalitok menninmour ko ñan lowaan wa eo. Etke? Kõnke ilo bwebwenato eo ej ba bwe menninmour ko “rar del̦o̦ñ . . . ippãn Noa ilowaan wa eo.”​—Jenesis 7:9.

Jet armej me rejjab tõmak ilo Anij remaroñ l̦õmn̦ak: ‘Em̦ool ke bwe men in ear lukkuun wal̦o̦k? Im ewi wãween an kar menninmour kein kar maroñ mour im aenõm̦m̦an ippãn doon ilowaan wa in?’ L̦õmn̦ak m̦õk kõn men in: Eo me ear kõm̦anm̦an men otemjej ewõr an maroñ ñan kar kõm̦m̦an bwe menninmour ko ren l̦oor im pokake Noa. Keememej bwe Jeova ear kõjepel Lom̦al̦o Ekilmir ñan ruo m̦õttan.  Ear bareinwõt kõm̦m̦an bwe al̦ en jab m̦akũtkũt. Kõn men in, jemaroñ tõmak bwe Jeova ear kõm̦m̦an bwe men otemjej ear jiroñ Noa ñan kõm̦m̦ani ren tõprak. Ejjel̦o̦k pere, Anij ear katõprake men in!

Elõñ wãween ko jet Anij emaroñ kar kõjerbali ñan lo̦mo̦o̦ren menninmour ko. Bõtab, ear kããlõt ñan lo̦mo̦o̦ren menninmour ko ilo wãween in. Etke? Kõnke ejel̦ã bwe men in enaaj kakeememej kõj kõn kõn̦aan eo an jãn jinoin kõn menninmour ko. Ta kõn̦aan in an? Ear kõn̦aan bwe en em̦m̦an an armej ro lale im kõjparok aolep menninmour ko ilo lal̦ in. (Jenesis 1:28) Rainin, elõñ rũtto ro remaroñ kõjerbal bwebwenatoun Noa ñan katakin ajri ro nejier bwe Jeova ej kaorõk armej ro im menninmour ko me ear kõm̦anm̦ani.

Jeova ear jiroñ Noa bwe m̦õttan wõt juon wiik im enaaj itok Ibwijleplep eo. Emaroñ kar lukkuun l̦ap an baam̦le eo an Noa poub. Rar aikuj karõk aolep menninmour ko ñan ijoko jikier, kõpooji m̦õñã ko im men ko m̦weier, im kakon̦i aolep men kein ñan lowaan wa eo. Joñan in ear l̦ap an lio pãleen Noa im lim̦aro pãleen Shem, Ham im Jepet poub in kõm̦m̦an bwe en kon̦ im erreo ijoko jikier ilowaan wa eo.

Ak ta ko armej ro ilo tõre eo rar kõm̦m̦ani? Rar jab roñjake meñe elukkuun kar alikkar bwe Jeova ear kajeraam̦m̦an Noa kõn an lukkuun kate. Armej rein rar loe an menninmour ko wõj ilo̦k ñan lowaan wa eo. Meñe rar lo men kein, ak rar jab kwal̦o̦k aer itoklimo ñan jidik. Jejjab bwilõñ kõn men in kõnke ãindein armej ro ilo raan kein ad. Rej kajekdo̦o̦n aolep menin kam̦ool ko bwe jej mour ilo raan ko ãliktata ilo jukjukun pãd in enana. Ãinwõt an kar rijjelõk Piter kanaan kake, elõñ armej rej kajjirere kõn ro me rej pokake naan in kakkõl ko an Anij. (2 Piter 3:3-6) Eñin kar men eo armej ro rar kõm̦m̦ane ñan Noa im baam̦le eo an.

Ñããt eo ear jem̦l̦o̦k an armej ro kajjirere? Bwebwenato eo ej ba bwe ãlikin wõt an kar Noa kadel̦o̦ñ baam̦le eo an im menninmour ko n̦a ilowaan wa eo, ‘Jeova ear kiili’ kõjãm eo. Bõlen ke ro rar kajjirere rar lo an kõjãm eo kilõk, rar kiiõ tõmak. Ak bõlen rar jino tõmak ke rar lo an jino wõt. Ear lukkuun wõt mijeljel im jino an ibwiji lal̦ in, ãinwõt an kar Jeova ba.​—Jenesis 7:16-21.

Jeova ear ke m̦õn̦õn̦õ ke ear lo an armej ro renana mej? Ear jab! (Ezekiel 33:11) Ilo m̦ool, Jeova ear lel̦o̦k iien bwe ren bõjrak jãn wãween ko aer renana im kõm̦m̦ani men ko rem̦m̦an im jim̦we. Armej ro remaroñ ke kar kõm̦m̦an oktak ko? Eokwe, wãween kar mour eo an Noa ej letok uwaakin kajjitõk in. Ilo an kar Noa pokake Anij im kõm̦m̦ani men ko rejim̦we, ear kaalikkar bwe ro jet remaroñ kar el̦l̦ã im mour el̦aññe rar kõm̦m̦an oktak ko ilo mour ko aer. Noa ear kam̦ool bwe armej remaroñ mour ilo juon wãween me ej kabuñbũruon Anij. Kõn an kar Noa tõmak, men in ear lo̦mo̦o̦ren e im baam̦le eo an. El̦aññe kwõnaaj kajjioñe tõmak eo an Noa, kwõmaroñ lo̦mo̦o̦ren eok make im ro rejitõnbõro ippam̦. Ãinwõt kar Noa, kwõmaroñ erom jeran Jeova Anij. Im jem̦jerã eo am̦ ippãn Anij enaaj ñan indeeo!