1-3. Etke ear l̦ap an Paul lõke Jeova? (Lale pija eo itulõñ.)

 ÑE KWÕN kar juon iaan Kũrjin ro ilo Rom ilo kar tõre ko an Paul, kwõn kar mour ilo juon iien ekauwõtata. RiRom ro rar m̦an Kũrjin ro im lukkuun kaeñtaan er. RiRom ro rar n̦arueer im ba bwe rar kõm̦m̦ane juon kijeek el̦ap ilo Rom im rar ba bwe redike armej. Elõñ iaan Kũrjin ro jeim̦ im jatũm̦ rar kalbuuj. Jet iaaer rar kõtl̦o̦k bwe menninmour ko ren kajjidikdiki ãnbwinnier. Ro jet rar dilaik er ilo al̦al̦ ko im tile er meñe rej mour wõt kõnke en kein aer kammeramram in boñ. Ñe en kar kwe juon iaan Kũrjin ro ilo tõre eo, ejjel̦o̦k pere bwe kwõjel̦ã bwe juon raan juon iaan men kein enaaj kar wal̦o̦k ñan kwe.

² Ilo kar tõre in me el̦ap an pen, rijjilõk Paul ear kalbuuj. Emaroñ kar l̦õmn̦ak bwe Kũrjin ro m̦õttan reban maroñ jipañe kõnke ejjel̦o̦k en̦ ear jipañe m̦oktal̦o̦k ke ear bar kalbuuj. Meñe ãindein, ak Jijej ear jipañ Paul. Paul ear je im ba: “Irooj ear jutak ippa im kakajoor eõ.” Ikijjeen Jijej, Jeova ear jipañ Paul ilo an lel̦o̦k kajoor eo ear aikuji. Joñan an kar kajoor ear ba bwe ‘em̦õj kõtl̦o̦k e jãn lo̦ñiin l̦aiõn eo.’​—2 Timote 4:16, 17. * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.)

 ³ Paul ear keememej wãween an kar Jeova jipañe m̦oktal̦o̦k. Kõn men in, ear tõmak bwe Jeova enaaj lel̦o̦k ñane kajoor eo ej aikuji ñan kijenmej kõn wãween eo ej iioone ilo tõre eo im jabdewõt apañ ko enaaj kar iiooni ilo raan ko repãd im̦aan. Joñan an kar tõmak men in, ear je im ba: “Irooj enaaj kõtl̦o̦k eõ jãn jerbal ko renana otemjej.” (2 Timote 4:18) Paul ear katak bwe ilo iien ko me rũttõmak ro m̦õttan rejjab maroñ jipañe, emaroñ kwal̦o̦k wõt an lõke Jeova im Jijej bwe renaaj jipañe. Ear jab pere men in ñan jidik.

4, 5. (1) Wõn eo enaaj lukkuun jipañ eok aolep iien? (2) Ta eo enaaj kõm̦m̦an bwe en epaakl̦o̦k wõt jem̦jerã eo am̦ ippãn Jeova?

⁴ Em̦õj ke am̦ iioone juon apañ el̦ap im kwõj eñjake am̦ make iaam̦ im ejjel̦o̦k en̦ ej jipañ eok? Bõlen ej kab m̦õj am̦ luuji jerbal eo am̦ ak bõlen kwõj iioon apañ ilo jikin jikuul̦. Bõlen kwaar lukkuun nañinmej ak iioon mãlejjoñ ko jet reppen. Kwõmaroñ kar kajjitõk jipañ ippãn ro jet ak kwõbũrom̦õj kõnke rar jab lukkuun jipañ eok. M̦ool bwe ewõr jet apañ ko me armej rejjab maroñ kõm̦adm̦õdi. Ta eo kwõmaroñ kõm̦m̦ane ñe kwõj iioon apañ rot kein? Baibõl̦ ej jiroñ kõj bwe jen “lõke Jeova.” (Jabõn Kõnnaan 3:5, 6) Ak kwõmaroñ ke lõke Jeova bwe enaaj jipañ eok? Aet! Elõñ waanjoñak ko ilo Baibõl̦ jemaroñ riiti im rej kam̦ool bwe Jeova ej jipañ armej ro an.

⁵ Jab oktak im illu ilo bũruom̦ ñe ro jet rejjab lukkuun jipañ eok. Kwõj aikuj ãinwõt Paul ilo am̦ keememej bwe iien eo kwõj iioone apañ eo ej juon iien em̦m̦an ñan kwal̦o̦k am̦ lõke Jeova kõn aolepen bũruom̦. Ej bar juon iien em̦m̦an ñan am̦ loe ewi joñan an yokwe im kea kõn kwe. Men in enaaj kõm̦m̦an bwe en l̦apl̦o̦k am̦ lõke Jeova im jem̦jerã eo am̦ ippãn enaaj epaakl̦o̦k wõt.

6. Etke emaroñ jab pidodo ñan lõke Jeova ilo iien ko jej iiooni apañ ko reppen?

⁶ Jen ba bwe kwõj iioone juon apañ epen me ej kainepataik eok. Kwaar lukkuun kate eok ñan kõm̦adm̦õde, im kwaar jar ñan Jeova bwe en jipañ eok. Kiiõ ke em̦õj am̦ jar, kwõmaroñ ke aenõm̦m̦an kõnke kwõj lõke bwe enaaj jipañ eok? Aet, kwõmaroñ! (Riit Sam 62:8; 1 Piter 5:7.) Ñe kokõn̦aan bwe en em̦m̦an jem̦jerã n̦e am̦ ippãn Jeova, eaorõk bwe kwõn katak ñan lõke E. Ejjab aolep iien epidodo ñan kõm̦m̦ane men in. Etke? Juon un ej kõnke Jeova emaroñ jab m̦õkaj in uwaake jar eo am̦.​—Sam 13:1, 2; 74:10; 89:46; 90:13; Habakkuk 1:2.

7. Etke ejjab aolep iien ej m̦õkaj an Jeova uwaaki jar ko ad?

⁷ Etke ejjab aolep iien ej m̦õkaj an Jeova uwaaki jar ko ad? Baibõl̦ ej ba bwe Jeova ej ãinwõt jemãd. (Sam 103:13) Juon eo ewõr nejin ejjab aolep iien ej lel̦o̦k men ko ajri eo nejin ej kajjitõk kaki im jet iien ejjab m̦õkaj an lel̦o̦k men ko ej kajjitõki. Ejel̦ã bwe emaroñ jidimkij an ajri eo kõn̦aan juon men, bõtab tokãlik enaaj dike. Ebar jel̦ã ta ko rem̦m̦antata ñan ajri eo nejin, im ejel̦ã wãween an men kein jelõt ro jet. Ejel̦ã ta ko ajri eo nejin ej aikuji im ñããt eo ej aikuj bũki. Ñe aolep iien armej in ej m̦õkaj im lel̦o̦k ñan ajri eo aolep men ko ej kajjitõki, enaaj oktak im ãinwõt juon rũkõm̦akoko ñan ajri eo. Jeova, Jemãd ilañ, ej yokwe kõj. Kõnke ej Rũkõm̦anm̦an eo ad im el̦ap an mãlõtlõt, ejel̦ã ta ko jaikuji im ej kããlõt iien ko rem̦m̦antata ñan letok men ko jej kajjitõki. Em̦m̦an ñe jej kõttar im lale wãween an Jeova uwaaki jar ko ad.​—Bar lale Aiseia 29:16, UBS; 45:9, UBS.

8. Ta eo Jeova ej kallim̦ur kake kõn apañ ko jej iiooni?

⁸ Kwõj aikuj bar keememej bwe Jeova ejel̦ã ta ko kõj kajjojo jemaroñi im ta ko jejjab  maroñi. (Sam 103:14) Kõn men in, ej letok joñan kajoor eo jej aikuji. M̦ool bwe jet iien jemaroñ l̦õmn̦ak bwe jebane apañ eo jej iioone. Bõtab, Jeova ej kallim̦ur bwe ñe apañ ko jej iiooni relukkuun l̦ap im jejjab maroñi, “enaaj kõm̦m̦an ial̦ in ko.” (Riit 1 Korint 10:13.) Elukkuun kaenõm̦m̦an ñan jel̦ã bwe jemaroñ lõke Jeova kõnke ejel̦ã joñan maroñ ko ad.

9. Ta eo jej aikuj kõm̦m̦ane ñe jej jar ñan Jeova bwe en jipañ kõj im ejjab m̦õkaj in uwaake kõj?

⁹ Ñe jej jar ñan Jeova bwe en jipañ kõj im ejjab m̦õkaj in uwaake kõj, jej aikuj kijenmej wõt. Keememej bwe Jeova elukkuun kõn̦aan jipañ kõj, bõtab ej kijenmej im kõttar iien eo ejejjet ñan an letok men eo jej aikuji. Baibõl̦ ej ba: “Jeova enaaj kõttar, bwe En maroñ in jouj ñan kom̦; im kõn men in Enaaj utiej, bwe En maroñ in tũriam̦okake kom̦; bwe Jeova juon Anij in ekajet jim̦we; rem̦õn̦õn̦õ ro otemjej rej kõttar E.”​—Aiseia 30:18.

10-12. (1) Ta eo emaroñ kõm̦m̦an bwe en pen ñan lale im kauuk juon iaan ro uwaan baam̦le eo ad me ewõr an nañinmej? (2) Ñe kwõj lõke Jeova ilo iien ko reppen, ta eo enaaj wal̦o̦k ñan jem̦jerã eo am̦ ippãn? Kwal̦o̦k juon waanjoñak.

¹⁰ Bõlen joñan an l̦ap apañ eo kwõj iioone, eñjake ko am̦ rej ãinl̦o̦kwõt eñjake ko an kar Paul ke ear aikuj bõk kõjparok jãn “lo̦ñiin l̦aiõn eo.” (2 Timote 4:17) Ilo iien rot kein, elukkuun aorõk bwe kwõn lõke Jeova. Ñan waanjoñak, bõlen kwõj lale im kauuk juon iaan ro uwaan baam̦le n̦e am̦ me elukkuun nañinmej. Kwaar jar ñan Jeova bwe en jipañ eok ñan kõm̦m̦ani pepe ko rejim̦we im bwe en kakajoor eok. * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.) Kiiõ kwõmaroñ aenõm̦m̦an ñe kwõj keememej bwe Jeova ej loi men ko kwõj iiooni im emel̦el̦e kõn wãween am̦ eñjake. Enaaj jipañ eok bwe kwõn kijenmej wõt ilo apañ eo kwõj iioone im tiljek wõt ñane.​—Sam 32:8, UBS.

¹¹ Kwõmaroñ l̦õmn̦ak bwe Jeova ejjab jipañ eok. Etke? Kõnke taktõ ro am̦ rejjab errã ilo pepe ko kwõj kõm̦m̦ani. Bareinwõt, kwaar l̦õmn̦ak bwe ro nukum̦ me kwõj lõke er ren kar kaenõm̦m̦an eok, bõtab el̦apl̦o̦k aer kainepataik eok. Aolep iien kwõj aikuj lõke wõt Jeova bwe enaaj kakajoor eok. Kwõn wõnm̦aanl̦o̦k wõt im epaakel̦o̦k e. (Riit 1 Samuel 30:3, 6, UBS.) Tokãlik, ñe kwõnaaj kile wãween an kar Jeova jipañ eok, jem̦jerã eo am̦ ippãn enaaj epaakl̦o̦k wõt.

¹² Eñin kar eñjake eo an juon kõrã etan Linda. * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.) Elõñ iiõ in an lale im kauuk rũtto ro jemãn im jinen me rar nañinmej, im ear lale er m̦ae iien eo rar mej. Kõrã in ej ba: “Ilo iien eo [ke iar kauuk jema im jinõ], ekkã amjel l̦eo ippa im l̦adik eo jatũ jaje ta eo kõmin kõm̦m̦ane. Jet iien etal im ejjel̦o̦k ammim maroñ. Bõtab, kõm l̦ak reilikl̦o̦k, kõmij kile wãween an kar Jeova pãd ippemmim. Ear kakajoor kõm im letok men ko kõmar aikuji, meñe jet iien kõm kõn l̦õmn̦ak bwe ejjel̦o̦k men en̦ kõm maroñ bar kõm̦m̦ane.”

13. Ke Rhonda ear kwal̦o̦k wõt an lõke Jeova, ewi wãween an kar men in jipañe bwe en kijenmej ilo aolep wãween ko rekabũrom̦õjm̦õj ear iiooni?

¹³ Ad lõke Jeova kõn aolepen bũruod enaaj jipañ kõj bwe jen kijenmej wõt ilo iien ko jej iioon wãween ko rekabũrom̦õjm̦õj. Eñin men eo ear wal̦o̦k ñan Rhonda. L̦eo ippãn Rhonda me ejjab juon iaan Ri Kõnnaan ro an Jeova ear jepel jãne. Ilo ejja iien in wõt, rej kab lo bwe ewõr juon an l̦adik eo jatin nañinmej elukkuun kauwõtata etan lupus. Innem, jejjo allõñ  tokãlik, kõrã eo ippãn l̦adik eo jatin ear mej. Ke ear jino em̦m̦anl̦o̦k an Rhonda mour jãn wãween kein rekabũrom̦õjm̦õj ear iiooni, ear jino rekũl̦ar bainier. Bõtab, ejjabto jãn iien eo, jinen ear mej. Ewi wãween an kar Rhonda kijenmej ilo wãween kein reppen ear iiooni? Ej ba: “Aolep raan iar kõnnaan ippãn Jeova, meñe kõn pepe dikdik ko ij aikuj kõm̦m̦ani. Men in ear kõm̦m̦an bwe in watõk Jeova ãinwõt juon m̦õtta eo em̦ool. Ear bar jipañ eõ ñan lõke wõt e im jab lõke ña make ak armej ro jet. Im ear lukkuun m̦ool an jipañ ña kõnke aolep aikuj ko aõ rar tõprak. Tokjãn men in, ij kile am̦ro Jeova jerbal ippãn doon im ej jipañ eõ.”

14. Ewi wãween an Jeova maroñ jipañ eok ñe juon uwaan baam̦le n̦e am̦ ebukwel̦o̦k?

¹⁴ Bar l̦õmn̦ak kõn juon apañ el̦ap an pen. Jen ba bwe juon uwaan baam̦le n̦e am̦ ebukwel̦o̦k. Kwõjel̦ã ta eo Baibõl̦ ej ba kõn ro rebukwel̦o̦k. (1 Korint 5:11; 2 Jon 10) Bõtab, kõnke el̦ap am̦ yokwe armej eo, kwõmaroñ l̦õmn̦ak bwe elukkuun pen naanin jiroñ in jãn Baibõl̦ im epen ñan am̦ pokake. * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.) Kwõnaaj ke lõke Jem̦am̦ ilañ bwe enaaj kakajoor eok bwe kwõn pokake im tiljek wõt ñane? Kwõnaaj ke l̦õmn̦ak bwe wãween in kwõj iioone ej juon iien em̦m̦an ñan epaakel̦o̦k wõt Jeova?

15. Etke Adam ear jab pokake Jeova?

¹⁵ Ewi wãween ad maroñ keidi men in ñan wãween eo ear wal̦o̦k ñan em̦m̦aan eo m̦oktata, Adam? Ear ke tõmak bwe enaaj mour ñan indeeo meñe ejjab pokake Jeova? Jaab. Baibõl̦  ej ba bwe kar “jab m̦on̦e Adam.” (1 Timote 2:14) Innem, etke Adam ear jab pokake Jeova? Kõnke ear l̦apl̦o̦k an yokwe lio pãleen jãn Jeova. Adam ear kañ leen wõjke eo lio pãleen ear lel̦o̦k ñane bwe en kañe. Ear roñjake lio pãleen jãn an roñjake ta eo Jeova ear ba ñane.​—Jenesis 3:6, 17.

16. Wõn eo ej aikuj l̦aptata ad yokwe im etke?

¹⁶ Men eo Adam ear kõm̦m̦ane ej katakin kõj bwe jej aikuj in yokwe Jeova el̦apl̦o̦k jãn jabdewõt armej. (Riit Matu 22:37, 38.) Ñe el̦ap ad yokwe Jeova, men in enaaj l̦ap an jipañ ro uwaan baam̦le eo ad, meñe rej karejar ñan Jeova ak jaab. Kõn men in, wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kal̦apl̦o̦k am̦ yokwe Jeova im lõke e. Ñe kwõj inepata kõn juon iaan ro ilo baam̦le eo am̦ me ebukwel̦o̦k, jar ñan Jeova im kwal̦o̦k aolep eñjake ko am̦ ñane. * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.) (Rom 12:12; Pilippai 4:6, 7) Meñe el̦ap am̦ bũrom̦õj, ak kwõn l̦õmn̦ak kõn men in ãinwõt juon wãween ñan kõm̦m̦an bwe jem̦jerã eo am̦ ippãn Jeova en epaakl̦o̦k. Ñe kwõnaaj kõm̦m̦ane men in, enaaj l̦apl̦o̦k am̦ lõke e im kwõnaaj jel̦ã bwe am̦ pokake enaaj bõktok el̦ap jeraam̦m̦an ko.

17. Ñe jej poub wõt ilo jerbalin kwal̦o̦k naan, ta eo jemaroñ lõke bwe Jeova enaaj kõm̦m̦ane?

¹⁷ Etke Jeova ear lo̦mo̦o̦ren Paul jãn “lo̦ñiin l̦aiõn eo”? Kõnke Paul ear ba bwe kõn e jerbalin kwal̦o̦k naan enaaj “kanooj alikkar.” (2 Timote 4:17) Jeova ear bar letok ñan kõj jerbalin kwal̦o̦k kõn ennaan eo em̦m̦an im ej watõk kõj ãinwõt ro rej ‘jerbal ippãn.’ (1 Tessalonika 2:4, UBS; 1 Korint 3:9) Ñe jej poub wõt ilo jerbalin kwal̦o̦k naan, jemaroñ lõke Jeova bwe enaaj kabwe ak letok aolep aikuj ko ad. (Matu 6:33) Ad kõm̦m̦ane men in, enaaj jipañ kõj bwe jen jel̦ã kõttar Jeova bwe en uwaaki jar ko ad.

18. Ewi wãween am̦ maroñ kõm̦m̦an bwe kwõn lõke Jeova im bwe jem̦jerã n̦e am̦ ippãn en epaakl̦o̦k wõt?

¹⁸ Kwõn kate eok aolep raan ñan kõm̦m̦an bwe jem̦jerã n̦e am̦ ippãn Jeova en epaakl̦o̦k wõt. Ñe kwõj iioone juon apañ epen im kwõj jino inepata, kwõn keememej bwe ej juon iien em̦m̦an ñan am̦ epaakel̦o̦k Jeova. Kwõn riit, katak, im kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kõn Naanin Anij, Baibõl̦ eo. Wõnm̦aanl̦o̦k wõt im jar ñan Jeova im poub wõt ilo am̦ karejar ñane. El̦aññe kwõj kõm̦m̦ani men kein, kwõmaroñ lõke bwe Jeova enaaj jipañ eok ñan kijenmej kõn aolep apañ ko kwõj iiooni kiiõ im jabdewõt apañ ko kwõnaaj iiooni ilo raan ko repãd im̦aan.