Iar dik im rũttol̦o̦k ilo Puerto Limón, juon jikin ej pãd iturear ilo Costa Rica me epaake lo̦jet. Ekar wõr 8 nejin jinõ im jema im ij kein kajimjuon nejierro. Jema ear mej ke ear 8 aõ iiõ. Innem, jinõ ear make lale kõm ke ear jako jema.

Jãn ke iar dik elukkuun kar em̦m̦an im aorõk ippa iakiu. Innem iar kobal̦o̦k ippãn juon tiim in iakiu ke iar jo̦dikdik. Ke iar iukkure ippãn tiim in ilo iien eo ear 20 aõ iiõ, juon em̦m̦aan me ear kappok ro me rejel̦ã iukkure ear kajjitõk bwe in etal im iukkure ippãn juon tiim ilo Nicaragua me rej kõl̦l̦ãik er. Bõtab, ikar jab kõn̦aan etal im jokwe ilo Nicaragua kõnke jinõ ear nañinmej im iar aikuj lale. Kõn men in, ikar ba ijjab etal. Tokãlik, ear bar itok juon em̦m̦aan im kappok ro rejel̦ã iukkure im ear kajjitõk bwe in iukkure ippãn tiim in iakiu eo an Costa Rica. Im ear kããlõt rukkure ro jãn tiim ko jet me rar jab kõl̦l̦ã on̦ãer. Ilo kar iien in, iar m̦õn̦õn̦õ in etal im iukkure. Iar iukkure ippãn tiim in iakiu in jãn 1949 ñan 1952 eo, im iar iukkure ilo Cuba, Mexico, im Nicaragua. Ikar lale juon iaan base ko im iar lukkuun jel̦ã bo̦bo ball im kõm̦m̦an bwe en out tiim ko jet. Joñan, juon iien ke kõmar iukkure 17 game ko, iar jab kõm̦m̦an bõd ñan jidik. Ekõn em̦m̦an ippa ke armej ro rar ellam̦õjm̦õj im ba eta!

Bareinwõt, ekõn kar lukkuun nana m̦wilũ im men ko iar kõm̦m̦ani. Meñe ear wõr juon jera jiroñ ak ikar ellolo jãne. Ikõn bar juon eo me ekajoor idaak dãnnin kadek. Juon raan, joñan aõ kar lukkuun tab, il̦ak rujtok ij kiki ioon peet eo kinieõ im ijjab keememej elemen aõ kar ro̦o̦l ñan m̦weo im̦õ! Ikõn etal ñan im̦õn kããm̦bõl̦ ko im wia aõ ticket bwe in maroñ wiin im lõñ aõ jããn.

Ilo kar tõre in me ij mour ilo wãween in, jinõ ear erom juon iaan Ri kõnnaan ro an Jeova. Ear kajjioñ in kwal̦o̦k kõn tõmak eo an ñan ña, ak ekar jab lo tõprak kõnke el̦ap wõt aõ kar poub im l̦õmn̦ake aõ iukkure. Ñe ij pãd ilo jikin iukkure eo ilo iien m̦õñã, jet iien ijjab eñjake aõ kwõle! Aõ emootl̦o̦k wõt ippãn iukkure. Ear l̦apl̦o̦k an aorõk iakiu ippa jãn jabdewõt men!

Bõtab ke ear 29 aõ iiõ, iar lukkuun jorrããn kõn aõ kar kajjioñ in bo̦uri ball eo. Ke ear em̦m̦anl̦o̦k aõ mour, iar kam̦õj ña jãn tiim in  iakiu ko me relukkuun tijem̦l̦o̦k ilo iukkure im rej kõl̦l̦ãik on̦ãer. Bõtab, iar wõnm̦aanl̦o̦k wõt ilo aõ kar katakin rukkure ro ilo tiim in iakiu jidik ko ilo iturin m̦weo im̦õ.

Ilo iiõ eo 1957, juon iaan Ri Kõnnaan ro an Jeova ear kũr eõ ñan iien kweilo̦k el̦ap eo aer me kar kõm̦m̦ane ilo jikin iukkure eo me ikõn iakiu ie. Ke iar jijet ilo iien kweilo̦k eo im roñjake, iar kile an Ri Kõnnaan ro an Jeova kwal̦o̦k kautiej im em̦m̦an m̦wilier. Iar lo an lukkuun oktak wãween m̦wilier jãn m̦wilin armej ro rekõn itok im alwõj ammim iukkure. Men eo iar loe ilo iien kweilo̦k el̦ap in, ear kõm̦akũt eõ bwe in jino katak Baibõl̦ ippãn Ri Kõnnaan ro an Jeova im etal ñan iien kweilo̦k ko aer.

Iar lukkuun bwilõñ kõn elõñ iaan katak ko jãn Baibõl̦ me iar katak kaki. Ñan waanjoñak, Jijej ear kanaan bwe ilo raan kein ãliktata, rũkal̦oor ro an renaaj kwal̦o̦k kõn nuuj eo em̦m̦an kõn Aelõñ eo an Anij iaolepen lal̦. (Matu 24:14) Iar bar katak bwe meñe Kũrjin ro rem̦ool rej kwal̦o̦k naan ak ejjel̦o̦k on̦ãn aer kõm̦m̦ane men in. Jijej ear ba: “Em̦õj lewaj kõn ejjel̦o̦k on̦ãn, innem kom̦win lel̦o̦k im jab bõk on̦ãn.”​—Matu 10:8, UBS.

Ke iar katak Baibõl̦, iar keidi men ko ij katak kaki ippãn wãween ko ij loi ippãn Ri Kõnnaan ro an Jeova. Elukkuun l̦ap aõ kar kam̦m̦oolol er kõn aer kate er ñan kajeedede nuuj eo em̦m̦an kõn Aelõñ eo an Anij ipel̦aakin lal̦ in. Rej kwal̦o̦k wãween eo me Jijej ear jiroñ Kũrjin ro ñan kwal̦o̦ke ilo aer m̦õn̦õn̦õ in lel̦o̦k. Innem ke iar riiti bokin Mark 10:21 im lo naan ko an Jijej ke ear ba, “Itok im l̦oor Eõ,” iar kõn̦aan l̦oore im erom juon iaan Ri Kõnnaan ro an Jeova.

Bõtab ekar bõk iien ñan aõ kõm̦m̦an oktak ilo mour eo aõ bwe in maroñ erom juon iaan Ri Kõnnaan ro an Jeova. Ñan waanjoñak, ejjañin kar jako aõ kããm̦bõl̦ kõnke kajjojo wiik, iar kõjerbale nõm̦ba in ticket eo iar wiaiki bwe in maroñ wiini jããn eo rej kawiinin kake ñan aolep armejin aelõñ eo. Bõtab, iar katak Baibõl̦ im lo bwe Anij edike ro me rej kabuñ ñan “anij in jide” im ro rekũbbon̦. (Aiseia 65:11, UBS; Kolosse 3:5) Kõn men in, iar bõjrak jãn aõ kããm̦bõl̦ im wia ticket. Ak ilo Jabõt eo jinointata iar kam̦õj eõ jãn men in, rar kũr nõm̦ba eo aõ im ekar wiin! Armej ro rar kajjirere kake eõ kõn aõ kar jab kããm̦bõl̦ ilo wiik eo, im rar lukkuun iuun eõ bwe in bar iukkure, bõtab iar jab. Jãn iien eo, iar jab bar ro̦o̦l im kããm̦bõl̦.

Ewõr bar juon mãlejjoñ iar iioone im ekar kõm̦m̦an bwe en pen aõ oktak ñan ‘armej eo ekããl.’ Men in ear wal̦o̦k ilo raan eo iar peptaij ilo juon kweilo̦k el̦ap an Ri Kõnnaan ro an Jeova. (Epesõs 4:24) Ilo jo̦teen eo ke iar ro̦o̦l ñan oteel̦ eo ij kiki ie, iar loe lio kar jera m̦okta im ej kõttar inabõjin ruum̦ eo aõ. Im ear kajjioñ kareel eõ ilo an ba: “Itok l̦o̦k Sammy, kõjro itõn pãd ippãn doon.” Ak iar kajju ba, “Jaab!” Iar ba ñane bwe kiiõ ij mour ekkar ñan kien ko ilo Baibõl̦ kõn mour erreo. (1 Korint 6:18) Innem ear ba, “Ta?” Im ear jino an kajjirere kõn ta eo Baibõl̦ ej ba kõn mourin l̦õñ im akwel̦ap bwe kõm̦ro en wõnm̦aanl̦o̦k wõt kõn ijo am̦ro. Bõtab, iar etal wõt im del̦o̦ñ ilo ruum̦ eo aõ im l̦ake kõjãm eo. Rainin, ilukkuun m̦õn̦õn̦õ bwe jãn raan eo me iar erom juon iaan Ri Kõnnaan ro an Jeova ilo iiõ eo 1958 tok ñan kiiõ, ij tiljek wõt im iar jab bar oktakl̦o̦k ñan men ko ikõn kõm̦m̦ani m̦okta.

Joñan an lõñ tokjãn ko rem̦m̦an iar loi jãn aõ kar l̦oore naanin tõl ko ilo Baibõl̦, imaroñ je juon bok kaki! Jet iaan jeraam̦m̦an kein ej bwe kiiõ, elõñ ro m̦õtta im em̦ool aer jem̦jerãik eõ, im ij kile bwe ewõr tokjãn aõ mour, im bareinwõt ij lukkuun lo m̦õn̦õn̦õ ilo mour e aõ.

Ñan kiiõ, ej em̦m̦an wõt ippa iakiu. Ak ejjab men eo in eaorõktata ilo mour e aõ. Ekar l̦ap aõ buñbuñ im lõñ aõ jããn ke iar iakiu, ak men kein rar an jidik wõt iien. Bõtab, kõtaan e aõ ippãn Jeova im aõ m̦õttan kabuñ eo an me aolep ro uwaan rej ãinwõt jemjein jemjati, men kein rej ñan indeeo. Baibõl̦ ej ba: “Im lal̦ ejakol̦o̦k im m̦õm̦ ko an; a eo ej kõm̦anm̦an ankilaan Anij ej pãd wõt indeeo.” (1 Jon 2:17) Kiiõ el̦apl̦o̦k aõ yokwe Jeova Anij im armej ro an jãn jabdewõt men!