1, 2. а) Иисус шке тунемшыж-влакым мо деч шекландарен? б) Молан тунемше-влак Иисусым коден каеныт? (Тыгак сӱрет-влакым ончыза.)

 ИИСУС каласен: «Шӱлыш чулым, а кап вийдыме» (Матф. 26:41б, У Сугынь, 1986) a. Мом тудо каласынеже ыле? Иисус умылен: еҥ-влак сулыкан улыт да йоҥылышым ыштен кертыт. Но тыгак Иисус шке мутшо дене мемнам шекландарен: шонаш огеш кӱл, пуйто ме эре чын гына ышташ тӱҥалына. Иисусын тиде шомакым каласыме деч ончычрак тудын тунемшыже-влак тыйым нигунамат она кодо манын каласеныт (Матф. 26:35). Нуно чын ыштынешт ыле, но йӧсӧ ситуацийыште чын ышташ вийыштым йомдарат да йоҥылышым ышташ тӱҥалыт манын шоненат огытыл. Теве молан Иисус нуным таратен: «Алгаштаралташ огыл манын, шекланыза, кумалза» (Матф. 26:41а).

² Чаманаш логалеш, Иисусын тунемшыж-влак тудын каласымыже почеш ыштен огытыл. Кунам нунын Туныктышыштым арестоватленыт, мом нуно ыштеныт? Сӧрымышт почеш тудын ден пырля кодыныт мо? Уке. Нуным лӱдмаш авалтен, да нуно Иисусым коден куржыныт. Тыгайым нуно шкешт деч вученат огытыл (Матф. 26:56).

3. а) Иеговалан ӱшанле кодашлан молан шонаш огеш кӱл, пуйто эре чын гына ышташ тӱҥалына? б) Тиде статьяште ме мом лончылен налына?

³ Мыланна шонаш огеш кӱл, пуйто чын ышташ эре вийна лиеш. Мутат уке, мемнан чын ыштымына да Иеговам куандарымына шуэш. Туге гынат эре шарныман: ме сулыкан улына  да алгаштаралтын кертына (Рим. 5:12; 7:21—23). Вучыдымын мемнан сулыкым ышташ алгаштарымаш лектын кертеш. Иеговалан да тудын Эргыжлан ӱшанле кодашлан мыланна Иисусын шекландарымыже почеш ыштыман. Эн ончыч тиде статьяште ме лончылен налына, могай ситуацийыште мыланна поснак тӱткӧ лийман. Вара пален налына, кузе ме шкенам алгаштарымаш деч арален кертына. Тыгак мутланен налына, мо полша тӱткӧ кодаш.

МО ШОТЫШТО МЫЛАННА ПОСНАК ТӰТКӦ ЛИЙМАН?

4, 5. Молан кугу огыл сулык-влакымат ыштыме деч кораҥаш кӱлеш?

⁴ Южо сулык-влак пешыжак кугу огытыл. Но нуно Иегова дене кыл кучымашнам лушкыдемден кертыт. Тыгак нуно кугу сулыкым ышташ таратен кертыт.

⁵ Мемнан гыч кажныже алгаштарымаш дене тӱкна. Ме чыланат тӱрлӧ улына, да кажнынан шке лушкыдо верже уло. Иктыштлан сексуальный сулыкым ышташ алгаштарымаш ваштареш шогаш логалеш. Весышт мастурбаций привычке дене але порнографийым ончаш кугу кумыл дене кучедалыт. Тыгай-влакат улыт, кӧ шыдешкымым, еҥ-влак деч лӱдмым але шке семын ышташ кумылым сеҥаш тырша. Иаковын возымыж дене келшышын, «кажным шкенжын сутланымыже [кумылжо] алгаштара, тудым шупшеш да ондален конда» (Иак. 1:14).

6. Молан шке ден честный лийман?

⁶ Мо тыланда алгаштарымаш лийын кертеш? Тидым паледа мо? Мемнан лушкыдо верна уке але сулыкым ышташ огыл вийна сита манын шонаш чот лӱдыкшӧ (1 Иоан. 1:8). Теве мо нерген шоналтыза: Павелын каласымыж дене келшышын, духовный шотышто кушкын шушо христиан-влакат тӱткӧ огыт лий гын, алгаштаралтын кертыт (Гал. 6:1). Ме шкенан дене честный лийшаш улына да мемнам алгаштарен кертше ситуаций-влакым ужын моштышаш улына (2 Кор. 13:5).

7. Мом мыланна поснак аралыман? Примерым кондыза.

⁷ Мо мемнам алгаштарен кертеш, пален налынна гын, варажым мом ыштыман? Нине алгаштарымашлан ваштареш шогаш тунемашлан вийым пыштыза. Мутлан, Библий жапыште олан пырдыжшын эн лушкыдо верже капка лийын. Сандене тудым сайын оролаш тыршеныт. Тидын семынак мыланнат лушкыдо вернам пеҥгыдемдаш кӱлеш. Тунам алгаштарымашлан ваштареш шоген кертына (1 Кор. 9:27).

 ШКЕНАМ АЛГАШТАРЫМАШ ДЕЧ АРАЛАШ МО ПОЛША?

8, 9. Притчи 7-ше ужаш гыч рвезылан кугу сулыкым ышташ огыл мо полшен кертеш ыле? (Притчи 7:8, 9, 13, 14, 21).

⁸ Кузе ме шкенам алгаштарымаш деч арален кертына? Шоналтена, мо́лан ме тунемын кертына ик рвезе деч, кудыжо нерген Притчи книгаште 7-ше ужаште ойлалтеш. Тудо яжар ӱдырамаш дене яжарланаш келшен. 22-шо почеламутышто ойлалтеш: «Теве тудо... уже почешыже кая». Но контекстым ончалаш гын, раш коеш: рвезе икмыняр уш-акылдыме решенийым луктын, кудышт тудым сулыкым ыштымашке конденыт.

⁹ Могай нине решений-влак лийыныт? Ончыч тиде рвезе саде ӱдырамашын «уремже воктене каен», варажым тудын пӧрт могырышкыжо ошкылын. (Притчи 7:8, 9 лудын лекса.) Саде ӱдырамашым ужмеке, рвезе савырнен каен огыл, а вигак тудын деке каен. Рвезе шкенжым шупшалаш тудлан пуэн да тудын ойлымыжым колышташ тӱҥалын. Мый тынысле надырым конденам манын, ӱдырамаш тудлан каласен. Очыни, каласымыж дене тудо рвезым ӱшандарынеже ыле, пуйто тудо пешыжак уда айдеме огыл. (Притчи 7:13, 14, 21 лудын лекса.) Рвезе чыла нине уш-акылдыме ошкылым огеш ыште ыле гын, алгаштарымашыш огеш логал ыле да сулыкым огеш ыште ыле.

10. Молан кӧра таче иктаж-кӧ Притчи книга гычын рвезын гаяк йоҥылышым ыштен кертеш?

¹⁰ Притчи 7-ше ужаште палемдыме случай Иегован кеч-могай служитлыше денат лийын кертеш. Сулыкым ыштыше айдеме каласен кертеш: «Шкат ом пале, кузе тыге лийын». Но мо лийме нерген сайын шоналта гын, очыни, ужеш: кугу сулыкым ыштыме деч ончычак тудо уже икмыняр уш-акылдыме решенийым луктын ыле. Очыни, тудо Иеговам йӧратыдыме еҥ-влак дене йолташ лийын. Але тыге канымаш жапым эртарен, кузе Иеговалан огеш келше. А можыч, тыгай верыш але сайтыш пурен, кушко христиан-влак пурышаш огытыл. Тыгак тудо кумалмым, Библийым лудмым, вашлиймашыш коштмым але таныклымым чарнен докан. Тугеже, Притчи книга гычын рвезын случайыште гаяк языкым ыштымашке уш-акылдыме решений-влак конденыт.

11. Сулыкым ышташ огыл манын, мыланна мо деч кораҥман?

¹¹ Ме шкаланна могай урокым налына? Мыланна сулык деч гына огыл, тыгак сулыкыш кондышо паша-влак дечат кораҥман. Лач тыгай шекландарымашым рвезе ден яжар ӱдырамаш нерген каласкалымашын мучаштыже ужына. Соломон тарата: «Тудын кайыме корно дене ит кошт» (Прит. 7:25). Тыгаяк каҥашым Притчи 5-ше ужаште возымо. Тушто каласыме дене келшышын, яжар ӱдырамаш деч кораҥаш кӱлеш да тудын пӧртшӧ дек лишемаш огеш кӱл (Прит. 5:3, 8). Чынак, мыланна сулыкым ышташ таратыше чыла паша ден ситуаций деч кораҥман b. Такшым южо паша-влак уда огытыл, да христиан-влак тудым ыштен кертыт. Но тиде паша мыланна эҥгекым конден кертеш манын палена гын, тудын деч кораҥаш тӱҥалына (Матф. 5:29, 30).

12. Иов могай решенийым луктын, да тиде решений тудым алгаштарымаш деч кузе арален? (Иов 31:1).

¹² Сулыкыш кондышо ситуаций-влак деч шкенам аралашлан вийым пыштыман. Тиде шотышто мыланна Иовын примерже полшен кертеш. Тудо шке шинчаж дене сугыньым ыштен — ӱдырамаш ӱмбаке нигунамат сутланен ончаш огыл решенийым луктын. (Иов 31:1 лудын лекса.) Иов тиде сугынь дене келшышын илен да тидлан кӧра шке ватыжлан эре ӱшанле лийын. Меат, мо мемнам алгаштарен  кертеш, тыгайым ышташ огыл пеҥгыдын шонен пыштен кертына.

13. Молан шкенан шонымашнам эскераш кӱлеш? (Тыгак сӱретым ончыза.)

¹³ Тыгак мыланна шкенан шонымашнам эскерыман (Исх. 20:17). Южышт шотлат, пуйто иктаж-могай удам ыштыме нерген шонет гын, тыште удаже уке, тӱҥжӧ — тыгай пашам ышташ огыл. Но тыге шотлаш йоҥылыш. Айдеме уда кумылжо нерген шонкален, тудым вияҥда веле. Тудо тыге ышта гын, тунам иктаж-могай удам ышташ алгаштарымашлан ваштареш шогаш тудлан йӧсырак лиеш. Мутат уке, жапын-жапын мемнан уда шонымаш-влак лектын кертыт. Но тунам нуным вигак кораҥдаш да сайже дене алмашташ кӱлеш. Тыге ме шкенам кугу сулыкым ыштыме деч аралена, вет уда шонымашлан кугу кумылыш савырнаш она пу, кудыж дене вара кучедалаш йӧсӧ лиеш (Флп. 4:8; Кол. 3:2; Иак. 1:13—15).

14. Шкенам алгаштарымаш деч аралаш мо эше полша?

¹⁴ Шкенам алгаштарымаш деч аралаш мо эше полша? Ме пеҥгыдын ӱшанышаш улына: Юмын законжо-влак почеш илымаш мыланна пайдам гына конда. Конешне, мо Юмылан келша, тыгай нерген шонаш да тыгайым ышташ южгунам йӧсӧ лийын кертеш. Но тиде шотышто уло вийым пыштен тыршаш тӱҥалына гын, чынжымак пиалан лийына.

15. Кузе порым йӧратымаш мыланна алгаштарымашлан ваштареш шогаш полша?

¹⁵ Мемнан ару кумылна лийже манын, уло вийым пыштыман. Осалым ужмышудымо лияш да порым йӧраташ тунемына гын, тунам мыланна чын ышташ да сулыкыш кондышо чылаж дечат кораҥаш куштылгырак лиеш (Ам. 5:15). Тыгак, чын ышташ кумылна лиеш гын, тунам тыгай ситуацийыш логалмеке, кудыжым вучен огынал але кораҥден она керт, алгаштарымашлан ваштареш пеҥгыдын шоген кертына.

16. Иеговам йӧраташ полшышо паша-влак кузе мемнам удам ышташ кумыл деч аралат? (Тыгак сӱрет-влакым ончыза.)

¹⁶ Чын ышташ кумылым кушташ мо полша? Мыланна тыгай паша-влакым ыштыман, кудышт Иеговам йӧратымашнам пеҥгыдемдат. Христиан вашлиймаш да таныклымаш  мемнам удам ышташ огыл, а Иеговам куандараш кумылаҥдат (Матф. 28:19, 20; Евр. 10:24, 25). Юмын Мутшым шонкален лудына да шымлена гын, порым йӧраташ да осалым ужмышудымо лияш тунемына (Иис. Н. 1:8; Пс. 1:2, 3; 118:97, 101). Иисусын шомакшым шарныза: «Алгаштаралташ огыл манын... кумалза» (Матф. 26:41). Кумалын, ме кавасе Ачана дене жапым эртарена. Тыге ме тудлан мыланна полшаш да тудым эше чотрак куандараш кумылнам вияҥдаш йӧным пуэна (Иак. 4:8).

ТӰТКӦ ЛИЙЗА

17. Могай ситыдымаш дене Петр кучедалын?

¹⁷ Очыни, южо ситыдымаш деч ме тӱрыснек утлен кертына, но весышт тыгакак кодын кертыт. Петрын примержым ончен лектына. Еҥ-влак деч лӱдмылан кӧра тудо Туныктышыжо нерген кум гана тудым ом пале манын каласен (Матф. 26:69—75). Вараракшым Синедрион ончылно шогымо годым тудо Иисус нерген лӱдде ойлен. Чучын, пуйто еҥ-влак деч лӱдмым тудо сеҥен (Ап. паш. 5:27—29). Но ий-влак эртымеке, тудо еврей огыл христиан-влак дене пырля кочмым чарнен, вет тудо лӱдын, мом тудын нерген еврей христиан-влак шонаш тӱҥалыт (Гал. 2:11, 12). Тыге Петрын тошто проблемыже — еҥ-влак деч лӱдмаш — угыч лектын. Очыни, Петр тудын деч тӱрыснек нигунамат утлен кертын огыл.

18. Иктаж-могай привычкым сеҥенна манын шонена гынат, мо нерген шарныман?

¹⁸ Меат тыгайрак ситуацийыш логалын кертына. Ме шонен кертына, пуйто ала-могай привычке деч тӱрыснек утленна. Но тудо угыч лектын кертеш. Ик иза теве мом ойла: «Мый порнографийым уже лу ий ончен омыл да шоненам, пуйто тиде проблемым сеҥенам. Но чынжымак тиде привычке йомын огыл. Тудо ир янлык семын шылын шинчен да кержалташлан келшен толшо жапым вучен веле». Но изана тиде алгаштарымашлан ваштареш пеҥгыдын шоген кертын. Тудо умылен: очыни, тудлан шке привычкыж дене кажне кечын тиде осал тӱнян пытымешкыже кучедалаш логалеш. Тудо ватыж деч да кугурак иза-влак деч полышым йодын да, тошто илышыш пӧртылаш огыл манын, эше тӱткырак лияш тӱҥалын.

19. Привычке, кудыж деч ме эше утлен огынал, мемнан уло гын, мом ыштыман?

¹⁹ Очыни, мемнан алят тыгай привычкына  уло, кудыж деч ме эше утлен огынал. Тиде привычке мемнам ынже сеҥе манын, мом ыштыман? Мыланна тӱткӧ лийман да Иисусын каҥашыже почеш ыштыман. Тудо каласен: «Шекланыза». Виян улмынам шижына гынат, алгаштарымашке конден кертше ситуаций деч кораҥман (1 Кор. 10:12). Привычкым сеҥымаште мо тыланда ончыч полшен, умбакыжат тидым ыштыза. Притчи 28:14 почеламутышто ойлалтеш: «Осал деч эре кораҥ коштшо айдеме пиалан» (2 Пет. 3:14).

МОГАЙ СУАП МЕМНАМ ВУЧА?

20, 21. а) Алгаштарымашлан ваштареш шогашлан вийым пыштена гын, могай суап мемнам вуча? б) Шкенан могырна гыч уло вийым пыштена гын, Иегова мыланна мом ышта? (2 Коринфян-влаклан 4:7).

²⁰ Ме пеҥгыдын ӱшанен кертына: алгаштарымашлан ваштареш шогашлан вийым пыштена гын, тиде мыланна пайдам гына конда. Сулыкым ыштымаш кӱчык жаплан веле ракатланымым конда (Евр. 11:25). А Иегован нормыжо-влак почеш илымаш чын пиалым конда (Пс. 18:9). Амалже теве могай: ме тудын нормыжо почеш илашлан ыштыме улына (Тӱҥ. 1:27). Сандене илышна дене Иеговам куандарена гын, тунам мемнан ару совестьна лиеш да, ме курымеш илаш тӱҥалына манын, пеҥгыдын ӱшанен кертына (1 Тим. 6:12; 2 Тим. 1:3; Иуд. 20, 21).

²¹ Чынак, «кап вийдыме». Но тиде огеш ончыкто, пуйто ме уда привычкынам сеҥен она керт. Иегова мыланна кӱлешан вийым пуаш ямде улеш. (2 Коринфян-влаклан 4:7 лудын лекса.) Шоналтыза, Юмо мыланна кӱдыратле, тыглай вий деч кугурак вийым пуа. А тыглай вий — тиде мемнан вийна, кудыжым ме кече еда алгаштарымаш дене кучедалашлан пыштена. Ончыч ме алгаштарымашым сеҥашлан шкенан могырна гыч чылажымат ыштышаш улына. Тыге ыштена гын, пеҥгыдын ӱшанен кертына: Иегова кумалмыналан вашмутым пуа да мыланна вийым ешара (1 Кор. 10:13). Тудын полшымыжлан кӧра ме кеч-могай алгаштарымашлан ваштареш шоген кертына.