1, 2. а) Павелын Еврей-влаклан серышым возымыж годым Иудейыште могай ситуаций лийын? б) Молан Павелын серышыже тугодым пеш пайдале лийын?

 ИЕРУСАЛИМЫШТЕ да Иудейыште илыше христиан-влак шуко тӱрлӧ нелылык дене тӱкненыт. Иисусын колымыж деч вара у погынымашым чот покташ тӱҥалыныт (Ап. паш. 8:1). А 20 ий наре эртымеке, кугу шужымаш тӱҥалын. Тидын верч христиан-влак гыч шукышт нужнаҥыныт (Ап. паш. 11:27—30). Но тыгай пагытат лийын, кунам христиан-влакым пешыжак поктылын огытыл. Ик тыгай пагыт годым, мемнан эран иктаж 61 ийыште, апостол Павел Юмын кумылаҥдымыже почеш иза-ака-влаклан серышым возен. Тиде серыш гыч каҥаш-влак нунылан шушаш жаплан ямдылалташ полшеныт.

² Молан Павелын серышыже нунылан тугодым пеш пайдале лийын? Лишемын тыгай жап, кудыж нерген Иисус ончылгоч каласен, — кугу орлык да Иерусалимын пытымыже (Лук. 21:20). Мутат уке, Павелат, Иудейыште иза-влакат пален огытыл, кунам нине событий-влак лийыт. Но погынымаш тиде тыныс жапыште ту пагытлан ямдылалтын кертын. Саде христиан-влаклан ӱшанымашыштым вияҥдаш да эше чотрак пеҥгыде лияш кӱлын. Павелын  серышыже нунылан тидым ышташ полшен (Евр. 10:25; 12:1, 2).

3. Молан Еврей-влаклан возымо серыш тачысе христиан-влакланат пайдале?

³ Икымше курымышто лийше орлык дене таҥастарымаште мыланна моткоч кугурак орлык дене тӱкнаш логалеш (Матф. 24:21; Почм. 16:14, 16). Сандене айста икмыняр каҥашым ончен лектына, кудыштым Иегова Иудейыште илыше христиан-влаклан пуэн. Нине каҥаш-влак мыланнат полшат.

«ДУХОВНЫЙ ШОТЫШТО КУШКЫН ШУШО ЛИЯШ ТЫРШЕНА»

4. Иудейыште илыше христиан-влакын могай нелылыкышт лийын? (Тыгак сӱретым ончыза.)

⁴ Иудейыште илыше христиан-влаклан куштылго лийын огыл. Шуко жап еврей-влак Юмын калыкше лийыныт. Иерусалим илышыштышт кугу верым налын. Тиде ола лийын, кушеч Юмын шогалтыме кугыжа-влак вуйлатеныт. Тыгак тушто храм — ару кумалмашын рӱдыжӧ — лийын. Чыла ӱшанле еврей-влак Моисейын законым да религиозный вуйлатыше-влакын шындыме правилыштым колыштыныт. Нине туныктымаш-влак кочкыш, пӱчмаш да йот калык гыч еҥ-влак дене кузе шкем кучымо нерген лийыныт. Но Иисусын колымыж деч вара Моисейын законын вийже пытен, да надыр-влакым кондаш уже кӱлын огыл. Христиан лийше еврей-влаклан вашталташ да Иеговалан у семын служитлаш тунемаш кӱлын (Евр. 10:1, 4, 10). Южо тыгай вашталтышым ышташ духовный шотышто кушкын шушо-влакланат йӧсӧ лийын, мутлан, апостол Петрлан (Ап. паш. 10:9—14; Гал. 2:11—14). Тыгак у ӱшанымашлан кӧра христиан-влакым иудейысе религиозный вуйлатыше-влак поктылыныт.

5. Христиан-влаклан могай темдымашлан ваштареш шогаш кӱлын?

⁵ Иудейыште илыше христиан-влак неле ситуацийыште лийыныт. Иудейысе религиозный вуйлатыше-влак христиан лийше еврей-влакым отступниклан шотленыт.  Тыгак южо пагалыме христиан-влак Моисейын законым шукташ темденыт. Очыни, нуно тыге поктылмаш деч утлынешт ыле (Гал. 6:12). Христиан-влаклан Иеговалан ӱшанле кодаш мо полшен кертын?

6. Павел иза-ака-влакым мом ышташ таратен? (Еврей-влаклан 5:14—6:1).

⁶ Серышыштыже Павел иза-ака-влакым Юмын Мутшым келгынрак шымлаш таратен. (Еврей-влаклан 5:14—6:1 лудын лекса.) Еврей йылме дене Возымашым кучылтын, тудо христианствын иудаизм деч сайрак улмыжым ончыктен a. Павел саде христиан-влакым шукырак шинчымашым налаш да чыным сайрак умылаш таратен. Тидыже шоя туныктымашым ужын мошташ да тидлан ӱшанаш огыл полшен кертеш ыле.

7. Таче ме могай нелылык дене тӱкнена?

⁷ Саде христиан-влак семын ме чӱчкыдын тыгай шонымашым колына, кудыжо Иегован нормыжо-влаклан келшен огеш тол. Ме, Иегован Таныкше-влак, секс нерген библийысе кӱштымашым колыштына. Но южо еҥ-влак тиде позицийна дене огыт келше да мыланна те йоҥылыш шонеда манын ойлат. Таче еҥ-влакын шонымышт Юмын шонымыж деч утларак да утларак ойыртемалтеш (Прит. 17:15). Сандене кушто чын, а кушто шоя ужын мошташ чотак кӱлешан да иктыланат мемнам лӱдыкташ да Иегова деч кораҥдаш пуаш огеш кӱл (Евр. 13:9).

8. Духовный шотышто умбакыжат кушкаш мыланна мо полшен кертеш?

⁸ Павел еврей-влаклан духовный шотышто кушкын шушо лияш тыршаш каласен. Тиде каҥаш мыланнат пайдале. Библийым келгын шымлыман да Иегова семын шонаш тунемман. Тидым ӱмыр мучко ыштыман — тынеш пурымо деч варат. Кеч-мыняр ий Иегован Таныкше улына гынат, кажнылан Юмын Мутшым кажне кечын лудаш да шымлашлан эре жапым ойыраш кӱлеш (Пс. 1:2). Библийым лудаш привычке ӱшанымашнам пеҥгыдемдаш полша. Лач тиде койышлан Павел серышыштыже посна вниманийым ойырен (Евр. 11:1, 6).

МЕ ПЕҤГЫДЫН ӰШАНЕНА ДА ИЛЫШНАМ АРАЛЕНА

9. Молан Иудейысе христиан-влаклан пеҥгыде ӱшанымаш кӱлын?

⁹ Иудейысе христиан-влаклан лийшаш орлыкым чытен лекташлан пеҥгыде ӱшанымаш кӱлын (Евр. 10:37—39). Иерусалим войска-влак дене авырыме лиеш манын, Иисус ончылгоч каласен. Тудын каласымыже почеш тунемшыж-влаклан курыкыш куржаш кӱлын. Тиде кӱштымаш почеш чыла христиан-влак — олаште илыше-влакат, ола воктен илыше-влакат — ыштышаш ыльыч (Лук. 21:20—24). Ожно тушман кержалтме годым еҥ-влак шукыж годым пеҥгыде пырдыжан олаште аралтышым кычалыныт. Сандене чучын кертын, пуйто курыкыш куржаш Иисусын кӱштымыжӧ уш-акылан огыл. Иисусым колышташлан пеҥгыде ӱшанымаш кӱлын.

10. Пеҥгыде ӱшанымаш христиан-влакым мом ышташ таратышаш ыле? (Еврей-влаклан 13:17).

¹⁰ Эше Иудейысе христиан-влаклан ӱшанаш кӱлын иза-влаклан, кудышт гоч Иисус погынымашым вуйлатен. Очыни, кугурак иза-влак раш кӱштымашым пуэныт, кунам куржаш да кузе тидым ышташ. (Еврей-влаклан 13:17 лудын лекса.) Апостол Павел иза-ака-влакым нунын коклаште шке  ӱмбак виктарымашым налше-влакым колышташ таратен. Тудын каласымыже почеш нуно тыге шонышаш огытыл ыльыч: «Кӱштымашым кугурак иза-влак пуэныт, садлан колышташ логалеш». Кӱштымашым колышташ иза-ака-влакым кугурак иза-влаклан ӱшанымаш таратышаш ыле. Сандене христиан-влаклан орлык тӱҥалме деч ончычак кугурак иза-влаклан ӱшанаш тунемаш кӱлын. Нуно тыныс жапыште кугурак иза-влакын кӱштымыштым колыштыт ыле гын, тунам нунылан неле жапыште тидым ышташ куштылгырак лиеш ыле.

11. Молан мыланна пеҥгыде ӱшанымаш кӱлеш?

¹¹ Таче мыланнат пеҥгыде ӱшанымаш кӱлеш. Тиде тӱнялан вашке мучаш толеш манын, библийысе шижтарымашым еҥ-влак гыч шукышт огыт колышт. Нуно мемнам тидлан ӱшанымылан мыскылат (2 Пет. 3:3, 4). Кугу орлык нерген Библий гыч южо шинчымашна уло гынат, шукыжым ме она пале. Сандене мыланна пеҥгыдын ӱшаныман: мучаш палемдыме жапыште толеш да Иегова мемнан верч азапланымыжым нигунамат огеш чарне (Авв. 2:3).

12. Кугу орлыкым илен лекташ мыланна мо полша?

¹² Тыгак мыланна теве мо́лан ӱшанымынам пеҥгыдемдаш кӱлеш: Иегова мемнам «ӱшанле да ушан тарзе» гоч виктара (Матф. 24:45). Кунам кугу орлык толын шуэш, тунам, очыни, ме раш кӱштымаш-влакым налына. Нуным колыштмо деч илышна шогаш тӱҥалеш. Ту жапыште ситуацийна икымше курымысо христиан-влакын ситуацийышт гай лиеш, кунам Иерусалимым римысе войска-влак авырен налыныт. Юмын организацийыште шке ӱмбак виктарымашым налше иза-влаклан ӱшанымынам пеҥгыдемдаш кызыт эн сай жап. Кызыт ме нунын кӱштымыштым она колышт гын, шонаш огеш кӱл, пуйто ончыкыжым ме нуным колышташ тӱҥалына.

13. Еврей-влаклан 13:5 гыч каҥаш ту жапыште молан кӱлын?

¹³ Курыкыш куржаш кӱштымашым пуымым вучен, христиан-влак простан илышаш да оксам йӧратыме деч шекланышаш ыльыч. (Еврей-влаклан 13:5 лудын лекса.) Нунын гыч южышт шужымаш да нужналык дене тӱкненыт (Евр. 10:32—34). Ончыч нуно поро увер верч нелылыкым чыташ ямде лийыныт гынат, варажым южышт окса ден погыштлан ӱшаным пышташ тӱҥалыныт. Но Иерусалимым сеҥен налме годым нимогай окса нунылан полшен кертын огыл (Иак. 5:3). Мӧҥгешла, арвер-влакым йӧратымаш нунылан шке пӧртыштым кодаш да куржаш мешаен кертын.

14. Кузе пеҥгыде ӱшанымаш материальный шотышто решений-влакым лукташ полша?

¹⁴ Иегова тиде осал тӱням вашке пытара манын ӱшанена гын, шонаш она тӱҥал, пуйто илышыште эн тӱҥ — окса ден арвер-влак. Кугу орлык годым нунын деч нимогай пайда огеш лий. Библийыште возымо почеш еҥ-влак шийыштым уремыш луктын шуат. Нуно умылен налыт: ни ший, ни шӧртньӧ нуным Иегован шыдешкымаш кечын утарен огыт керт (Иез. 7:19). Сандене пояҥаш тыршыме олмеш лучо простан илаш тыршыза. Мутат уке, шкенан да ешнан кӱлешлыкшым ситарашлан пашам ышташ кӱлеш. Но паша Иеговалан служитлаш мешайышаш огыл. Кӱлдымӧ парымыш пураш але кӱлдымӧ арвер-влакым налаш уш-акылан огыл. Тыгак мыланна мо улмыналан шӱмаҥаш огеш кӱл (Матф. 6:19, 24). Кунам-гынат мыланна решенийым лукташ кӱлеш, кӧлан ӱшаным пышташ: Иеговалан але погыналан.

 ПЕҤГЫДЕ КОДСА

15. Молан Иудейысе христиан-влаклан пеҥгыде лияш кӱлын?

¹⁵ Иудейысе христиан-влакым шуко нелылык вучен, сандене нунылан пеҥгыде кодаш кӱлын (Евр. 10:36). Шукышт тунам христиан корныш шогалыныт, кунам тыныс жап лийын, да нуно нигунамат поктылмаш дене тӱкнен огытыл. Но поктылмаш дене тӱкнышӧ-влакланат эше кугурак поктылмашлан ямдылалташ кӱлын. Павел шижтарен: нунылан мучаш марте, эсогыл Христос семын колымаш марте, ӱшанле кодаш кӱлын (Евр. 12:4). Шуко еҥын христиан корныш шогалмылан иудей-влак гыч шукышт чот ажгыненыт. Павел еврей-влаклан серышым возымыж деч икмыняр ий ончыч Иерусалимыш толын. Тушто еҥ-влак вуйлатыше деч тудым пушташ йодыныт. 40 утла еврей «ойым пидын, Павелым пуштмешке, огына коч да огына йӱ манын товатлен» (Ап. паш. 22:22; 23:12—14). Христиан-влак ужмышудымо да поктылмо лийыныт гынат, нунылан умбакыжат Иеговалан служитлашлан вашлиялташ, поро уверым таныклаш да ӱшанымашым пеҥгыдемдаш кӱлын.

16. Еврей-влаклан серыш дене келшышын, поктылмашым чытен лекташ мо полшен кертеш? (Еврей-влаклан 12:7).

¹⁶ Иудейысе христиан-влаклан поктылмашым чытен лекташ мо полшен кертын? Павел христиан-влаклан нелылыкым чытен лекме деч пайдам ужаш полшынеже ыле. Тудо умылтарен: кунам христиан-влак нелылык дене тӱкнат, Юмо тиде ситуацийым нуным туныкташлан кучылтын кертеш. (Еврей-влаклан 12:7 лудын лекса.) Мутлан, йӧсӧ годым айдеме христиан койыш-влакым куштен але саемден кертеш. Саде христиан-влак эн ончыч шонат ыле гын, могай сай лектышым нелылык-влак кондат, тунам нунылан чыла тидым чытен лекташ куштылгырак лиеш ыле (Евр. 12:11).

17. Поктылмаш-влак Павелым мо́лан туныктеныт?

 ¹⁷ Павел иза-ака-влакым чыла тергымашым пеҥгыдын чыташ таратен. Тудо сай каҥашым пуэн кертын, кузе поктылмашым чытен лекман. Ала-кунам тудо христиан-влакым шкеже поктылын да ужын, мо дене нуно тӱкненыт, а варажым, христиан лиймеке, шкежат поктылмо лийын. Павелын илышыштыже шуко кугу нелылык лийын (2 Кор. 11:23—25). Сандене тудо пален, кузе нелылыкым чытен лекташ: шкалан огыл, а Иеговалан ӱшаным пыштыман. Павел пеҥгыдын каласен: «Господь мыланем полшышо, ом лӱд» (Евр. 13:6).

18. Мемнан гыч кажныжым ончыкыжым мо вуча, да мом мыланна уже кызытак ыштыман?

¹⁸ Южо мемнан изана-влак уже кызытак поктылмаш дене тӱкнат. Кузе ме нунылан полшен кертына? Нунын нерген кумалаш лиеш, да, мо нунылан кӱлеш, тидым пуаш тыршена (Евр. 10:33). Библийыште тура каласыме: «Христос Иисус дене ушнен, Юмым пагален илаш шонышо-влак чылан поктылмо лийыт» (2 Тим. 3:12). Тугеже, мемнан гыч кажныжлан лийшаш неле жаплан ямдылалтман. Айста Иеговалан тӱрыснек ӱшаным пыштена да пеҥгыдын ӱшанена: тудо мыланна кеч-могай нелылыкым чытен лекташ полша. Палемдыме жапыштыже тудо ӱшанле служитлышыже-влакым чыла орланымаш деч утара (2 Фес. 1:7, 8).

19. Мыланна кугу орлыклан ямдылалташ мо полша? (Тыгак сӱретым ончыза.)

¹⁹ Мутат уке, Павелын серышыже икымше курымысо христиан-влаклан ончыкыжым лийшаш орлыклан ямдылалташ полшен. Павел иза-влакым Возымашым келгынрак шымлаш таратен. Тидлан кӧра нуно шоя туныктымашым ужын да кораҥден кертыт ыле. Тыгак нунылан ӱшанымашыштым пеҥгыдемдаш кӱлын. Тиде нунылан Иисусын да погынымашым виктарыше-влакын кӱштымышт почеш вигак ышташ полшен кертеш ыле. А эше Павел христиан-влаклан пеҥгыдын шогаш полшен. Нунылан нелылык нерген чын шонаш да шарнаш кӱлын: нелылык гоч Иегова нуным иктаж-мо́лан туныктен кертеш. Айста меат нине каҥаш-влакым кучылтына. Тунам мучаш марте Юмылан ӱшанле кодын кертына (Евр. 3:14).