1. Илышым мыланна кӧ пуэн?

ИЕГОВА — илыше Юмо, тудо мыланна илышым пуэн (Иеремия 10:10). Иегова нерген Библийыште каласыме: «Мо уло — чыла Тый ыштенат, Тыйын эрыкетлан кӧра чылажат уло да пӱралтын» (Почмаш 4:11). Юмын мыланна илышым пуаш кумылжо лийын да сандене ме илена. Илыш — тиде Юмын пуымо пӧлекше. (Псалом 35:10 лудын лекса.)

2. Илыш пиалан лийже манын, мом ыштыман?

² Иегова илышлан чыла кӱлешым пуэн — кочкышым, вӱдым да молыжымат (Апост. пашашт 17:28). Тыгак, илыш мыланна куаным кондыжо манын, тудын кумылжо лийын (Апост. пашашт 14:15—17). Пиалан лияшлан мыланна Юмын законжо-влакым шукташ кӱлеш (Исаия 48:17, 18).

3. Кунам Каин Авельым пуштын, Иегова мом ыштен?

³ Иегова кажне еҥын илышыжым чот акла манын, ме Библий гыч пален налына. Тидым ик случай гыч ужаш лиеш. Каин, Адам ден Еван эргышт, Авель шольыжлан чот шыдешкен. Тудын шыдешкымыжым ужын, Иегова Каиным шке шыдыжым сорлыклаш таратен. Но Каин Юмым колыштын огыл. Тудо «Авель шольыж ӱмбаке кержалтын да тудым пуштын» (Тӱҥалтыш 4:3—8). Авельым пуштмыжлан Иегова Каиным наказатлен (Тӱҥалтыш 4:9—11). Тугеже,  шыде да ужмышудымаш айдемым торжам да осалым ыштат. Библий дене келшышын, осал да торжа еҥ-влак курымашлык илышым огыт нал. (1 Иоаннын 3:15 лудын лекса.) Иеговалан йӧрышӧ лияш манын, ме чыла еҥым йӧраташ тунемшаш улына (1 Иоаннын 3:11, 12).

4. Иегова израильтян-влаклан «ит пушт» манме кӱштымашым молан пуэн?

⁴ Иегова илышым шергаканлан шотла манын, мо эше ончыкта? Юмо израильтян-влаклан Моисей гоч Лу кӱштымашым пуэн. Нунын гыч иктыже: «Ит пушт» (Второзаконие 5:17; Иаковын 2:11). Айдеме тиде кӱштымашым, иктаж-кӧм лӱмынак пуштын, пудыртен гын, закон почеш тудым шкенжымат пушташ кӱлын.

5. Аборт ыштымаш шотышто Юмын ончалтышыже могай?

⁵ Аборт ыштымаш шотышто Юмын ончалтышыже могай? Юмо абортым осаллан шотла. Молан тыге каласаш лиеш? Израильтян-влаклан пуымо Юмын Законжо дене келшышын, иктаж-кӧ мӱшкыран ӱдырамашым перен колта гын, да тидлан верч мӱшкырыштӧ улшо аза кола ыле гын, титакан еҥым пуштыныт. (Исход 21:22, 23 лудын лекса *; Псалом 126:3.) Тиде теве мом ончыкта: Иегова аван мӱшкырыштыжӧ улшо йочан илышыжымат акла. (28-ше ешартыш статьям ончыза.)

6, 7. Илышым аклена манын, кузе ончыктен кертына?

 ⁶ Илышым аклена манын, ме кузе ончыктена? Ме нимомат тыгайым она ыште, мо мыланна але весе-влаклан эҥгекым конден кертеш. Мутлан, ме наркотик дене она пайдалане да тамакым але насвайым она шупш. Молан? Молан манаш гын тиде тазалыклан эҥгекым ышта да колымашке конден кертеш.

⁷ Капнамат Юмо деч пуымо пӧлеклан шотлаш лиеш. Юмо тазалыкна верч тыршымынам вуча. Юмо ончылно уда привычке-влак айдемым амыртат (Римлян-влаклан 6:19; 12:1; 2 Коринфян-влаклан 7:1). Ме илышнам — Юмын пӧлекшым — она акле гын, Юмылан служитлен она керт. Тазалыклан эҥгекым кондышо привычке деч утлаш куштылго огыл лийын кертеш, но Иегова тыланда полша.

8. Ни шкаланна, ни весе-влаклан эҥгекым ышташ огыл манын, мом ыштыман?

⁸ Мутат уке, илыш — шергакан пӧлек. Сандене ни шкаланна, ни весе-влаклан эҥгекым ышташ огыл манын, чыла кертмым ышташ кӱлеш. Мутлан, машинам, мотоциклым але вес транспортым вӱдымӧ годым тӱткӧ лийман. Торжа да тазалыклан лӱдыкшӧ спорт деч кораҥман (Псалом 10:5, У Сугынь, 1986). Тыгак, илыме верыштына нимогай лӱдыкшӧ ынже лий манын эскерыман. Юмын пуымо Законыштыжо возымо лийын: «У пӧртым чоҥымеке, леведыш гыч иктат ынже камвоч да тыйын пӧртет вӱрым йоктарымылан титакан ынже лий манын, авыртышым ыште» (Второзаконие 22:8).

9. Янлык але вольык шотышто ончалтышна могай лийшаш?

⁹ Иегова янлык ден вольыкын илышыштымат акла. Тидымак Юмо мемнан деч вуча. Юмо янлыкым  але вольыкым тунам гына пушташ кӱшта, кунам айдемылан кочкыш але вургем кӱлеш але нунын верч айдемын илышыжлан лӱдыкшӧ уло (Тӱҥалтыш 3:21; 9:3; Исход 21:28). Нунын дене торжа лияш але спорт верч нуным пушташ огеш лий (Притчи 12:10).

10. Вӱр илышын символжо улеш манын, кушеч палена?

¹⁰ Вӱр — илышын символжо. Сандене Иегова тудым святойлан шотла. Мутлан, кунам Каин Авельым пуштын, Иегова тудлан каласен: «Шольычын вӱржӧ мланде гыч Мый декем кычкыра» (Тӱҥалтыш 4:10). Тиде почеламут почеш Авельын вӱржӧ тудын илышын символжо семын лийын. Вӱрым йоктарымылан Иегова Каиным наказатлен. Вӱд ташлымаш деч вара, вӱр илышым ончыкта манын, Иегова угыч ончыктен. Юмо Нойлан да тудын ешыжлан каласен: «Чыла тарванылше да илыше тыланда кочкыш лиеш, ужар кушкыл семынак чыла тидым тыланда пуэм. Но шылыште эше вӱр — тудын чонжо [илышыже] — уло гын, тидым ида коч» (Тӱҥалтыш 1:29; 9:3, 4). Иегова нунылан вӱран шылым кочкаш кӱштен огыл, вет вӱр — тиде айдемын чонжо але илышыже.

11. Юмо израильтян-влаклан могай законым пуэн?

¹¹ Вӱд ташлымаш деч вара иктаж кандаш шӱдӧ ий эртымеке, Иегова шке калыкшылан тыгай законым пуэн: «Иктаж-кӧ, израильтян-влак кокла гыч але тендан калыкыш илаш толшо еҥ сонарыште кочкаш йӧрышӧ янлыкым але кайыкым куча гын, тек тудын вӱржым мландыш йоктара да рок дене петыра». Вара Юмо кӱштен: «Вӱржым ида коч» (Левит 17:13, 14). Тугеже Иегова калыкше деч вӱрым святойлан  шотлымым ожнысо семынак вучен. Юмо израильтян-влаклан шылым кочкаш эрыкым пуэн, но вӱрым кочкаш чарен. Вольыкым шӱшкылмӧ годым вӱрым мландыш йоктарыман улмаш.

12. Вӱр шотышто христиан-влакын ончалтышышт могай лийшаш?

¹² Иисус Христосын колымыж деч вара икмыняр ий эртымеке, Иерусалимыште христианысе погынымашын кугурак иза ден апостол-влак вашлийыныт. Нуно каҥашышаш ыльыч: израильтян-влаклан пуымо закон гыч кудо кӱштымашыжым эшеат шукташ кӱлын. (Лудын лекса Апост. пашашт 15:28, 29; 21:25.) Иегова нунылан теве мом умылаш полшен: вӱр, ожнысо семынак, тудлан шергакан, сандене нуныланат вӱр святой лийшаш. Икымше христиан-влаклан вӱрым кочкаш да йӱаш ок лий улмаш. Тыгак нунылан тыгай шылым кочкаш ок йӧрӧ ыле, кудыж гыч вӱр йоген лектын огыл. Тиде языклан шотлалтын да яжарланымаш але шояк юмылан кумалмаш дене иктӧр лийын. А кызыт вӱр кучылтмаш шотышто Иегован ончалтышыже могай? Ожнысо семынак Иегова вӱрым святойлан шотла да мемнан дечат тидым вуча. Сандене чын христиан-влак вӱрым огыт коч да огыт йӱ.

13. Христиан-влак вӱрым капыш молан огыт колто?

¹³ Христиан-влаклан вӱрым капыш колташ лиеш мо? Уке, огеш лий. Мутлан, врач тыланда аракам йӱаш чарен гын, те аракам вӱргорно гоч капыш колташ тӱҥалыда мо? Уке. Тидын семынак Юмо мыланна вӱрым кочкаш але йӱаш чарен гын, тудым капышкат колташ огеш лий. (29-ше ешартыш статьям ончыза.)

14, 15. Христиан-влак илышым аклат гынат, шке илышыштым арален кодашлан Юмын законжым пудырташ тӱҥалыт мо? Умылтарыза.

 ¹⁴ А кунам врач каласа, пуйто вӱрым капыш колтыде ме колен кертына, тунам мом ышташ? Вӱр нерген Юмын законжым колышташ але уке, решенийым кажне шке лукшаш. Ме христиан улына, сандене илышым аклена да тудым арален кодашлан, моло йӧным кычалына. Но вӱрым капыш колташ она келше.

¹⁵ Юмо илышым шергаканлан шотла, сандене ме тазалыкна верч тыршена, но вӱрым капыш колташ ме нигузеат келшен она керт. Илыше кодаш манын, ме Иегован законжым она пудырто, вет Иеговам колышташ эн кӱлешанлан шотлена. Иисус каласен: «Вет кӧ шке чонжым утарынеже, тудо йомдара, а кӧ чонжым Мыйын верч йомдара, тудо чонжым муэш» (Матфейын 16:25). Христиан-влак Юмым йӧратат, сандене вӱр нерген тудын законжым шуктат. Ме пеҥгыдын ӱшанена: Иегова мемнан деч сайрак пала, мо мыланна пайдам конда. Ме тудын семынак илышым аклена да святойлан шотлена (Еврей-влаклан 11:6).

16. Юмын служитлышыже-влак молан тудым колыштыт?

¹⁶ Юмын ӱшанле служитлышыже-влак вӱр нерген законым шуктымаште пеҥгыдын шогат. Нуно вӱрым огыт коч да огыт йӱ, эмлалтме шот денат тудым огыт кучылт. Илышым арален кодашлан, нуно моло медицинысе йӧным кычалыт *. Юмын служитлышыже-влак  пеҥгыдын ӱшанат: илыш ден вӱрым ыштыше Юмо, мемнан деч утларак пала, мо мыланна сайрак лиеш. Иегова тыланда эн сайжым тылана манын ӱшанеда мо?

17. Иегова израильтян-влаклан вӱрым мо шот дене кучылташ эрыкым пуэн?

¹⁷ Моисейлан пуымо Юмын Законыштыжо каласыме: «Капын илышыже вӱрыштӧ, те языкдам эрыктыза манын, мый тудым жертвенникыште кучылташ палемденам, молан манаш гын вӱр гына язык деч эрыкта» (Левит 17:11). Ожно израильтян-влак, сулыкым ыштымекышт, Иегова деч языкыштым кудалташ йодыныт да надырлан вольыкым конденыт. Надырым кондымеке, нуно священник деч вольыкын икмыняр вӱржым жертвенникыш йоктараш йодыныт. Вӱрым тиде шот дене веле кучылташ Иегова эрыкым пуэн.

18. Иисусын надыржылан кӧра мемнан могай йӧн уло?

¹⁸ Мемнан языкнам кудалташлан Иисус шке илышыжым пуэн, вес мут дене, вӱржым йоктарен. Тыге вольыкым надырлан кондымаш нерген закон кораҥдыме лийын (Матфейын 20:28; Еврей-влаклан 10:1). Иисусын илышыже пеш шергакан лийын. Тудын надыржылан кӧра Иегова кажне айдемылан курымеш илаш йӧным пуэн кертеш (Иоаннын 3:16; Еврей-влаклан 9:11, 12; 1 Петрын 1:18, 19).

19. «Чылаштын вӱрышт деч» ару лияшлан мом ыштышаш улына?

¹⁹ Ме Иеговам илышым пӧлеклымыжлан тауштена! Еҥ-влак Иисуслан ӱшанат гын, курымеш  илен кертыт. Тидын нерген чылаланат каласкалаш мемнан кумылна уло. Ме еҥ-влакым йӧратена да, нунылан курымашлык илыш нерген пален налаш полшашлан, уло вийым пыштена (Иезекииль 3:17—21). Апостол Павел каласен: «Мый ару улам чылаштын вӱрышт деч... Молан манаш гын, мый коден омыл увертарыде тыланда Юмын чыла ойжым» (Апост. пашашт 20:26, 27, У Сугынь, 1986). Меат «чылаштын вӱрышт деч» ару лийнена. Сандене ме еҥ-влаклан Иегова нерген да илыш шотышто тудын ончалтышыже нерген каласкалышаш улына.