1, 2. a) Marit lâka ba, ¿piu an dukiara paskan sa? b) ¿Bara nahki daukaia sip kan?

 GÂD ba pas waitna bara pas mairin ra marit lâka ra asla daukan taim, wiras kan naha ba piu wiria baman kabia. Adam Iv wal ban kaia ra iwaia kan (Blasi Sturka 2:24). Jehova marit lâka kum yamni kaiki ba sika waitna mairin kum wal asla takanka. Natka kumi baman Baibil tâ baikisa dibors taki kli marit takaia dukiara: waitna apia kaka mairin kum rug lâka ra kauhbia kaka baman (Matiu 5:32).

² ¿Sip kabia waitna mairin kum wal ban kaia ra asla, lilia iwaia? Âu. Baibil ba daukanka wâl dukiara aisisa. Uplika wâlsut ba naha daukanka alki daukbia kaka lilia bara yamnika manis bribia. ¿Ani daukanka sa?

3. Marit nani ba, ¿dîa sât latwanka lâka yumhpa pakaia sa?

³ Daukanka pas ba, latwan lâka sa. Baibil ra latwan lâka sâtka ailal bâra sa. Pas ba upla wala dukiara latwan kaiki ba, wan pânika kau latwankira kum bri ba (Jan 11:3). Latwan lâka natka wâl ba pamali tilara sa (Roman 12:10). Latwan lâka natka yumhpa ba waitna bara mairin kum wal mariki ba (Sins Lâka 5:15-20). Marit nani naha sât latwanka lâka ba sut pakaia sa. Sakuna latwan lâka natka walhwal bâra sa, naha ba wala nani sut purkara kau tara sa.

4. ¿Ani ba latwan lâka natka walhwal sa?

 ⁴ Grik Ulbanka nani ra, latwanka lâka natka walhwal ba dukiara bîla kum takisa: a·gá·pe. Naha sim bîla ba 1 Jan 4:8 ra takisa: “Gâd ba latwan lâka sa”. Raitka ba sika “yawan bui Gâd ra latwan kaikisa, witin mita pas latwan wan kaikan bamna” (1 Jan 4:19). Kristian nani ba pas Jehova ra naha latwanka lâka marikaia sa, baha wina ai walka nani wal (Mark 12:29-31). A·gá·pe bîla ba Epesus 5:2 ra takisa: “Latwan lâka ra iwi bas, sim Kraist latwan wan kaiki, yawan tâwan ai rayaka pât mihta ra mangkan ba baku”. Jisas win naha sât latwanka lâka marikbia kaka, ai disaipilka baku upla sut wan kaikbia: “Man nani pana pana walkam ra latwan [a·gá·pe] kaikisma kaka, upla sut kaikbia man nani ba yang disaipilki  nani sma” (Jan 13:35). Baku sin a·gá·pe bîla dukiara, 1 Korint 13:13 ra wisa: “Kasak lukan lâka ba, wan kainara diara bîla kaikaia lâka ba, bara latwan lâka ba sin; sakuna yumhpika wina kau tara ba lika, latwan lâka [a·gá·pe]”.

5, 6. a) ¿Dîa muni latwan lâka ba kau tara sa kasak lukan lâka bara wihka bîla kaikan lâka ba wal? b) ¿Nahki natka ra latwan lâka ba hilp munisa marit lâka pain kum ban bri kaia?

⁵ ¿Dîa muni latwan lâka a·gá·pe ba kasak lukan lâka bara bîla kaikan lâka wal kau tara sa? Naha latwanka lâka ba Baibil dîa wi ba kat daukisa (Lawana 119:105). Ya naha latwanka lâka bri ba Gâd dîa wi ba dauki upla wala yamnika plikisa, uplika ba pain apia kaka saura kabia sin. Naha sât latwanka lâka marit nani ba nina bliki ba mita sip sa naha smalkanka daukaia: ‘Kumi wala mapara kupiam alki takaski pana pana swakwankam ba swih tiki bas, upla kumi ai walka mapara diara brisa kaka, Jehova mita pâtkam swih tikan ba baku, man nani sin pana pana baku dauki bas’ (Kolosi 3:13). Marit nani ba pana pana latwan lâka brisa kaka, naha sât latwanka lâka marikisa: “Pana pana uplikam ra latwan kaiki bas, kan latwan lâka ba mita saurka ailal ban swih tikisa bamna” (1 Pita 4: 8). Baibil ra param marikisa latwan lâka ba wan mistikka sut  ba ban swih tikisa, sakuna bahara wiras sa saurka luha wan daukisa (Lawana 130:3, 4; Jems 3:2).

⁶ Marit nani ba Gâd latwanka lâka ra ban iwisa  kaka, ai aslika lâka ba piu wihka lilia iwbia, kan “latwan lâka ba pruras ban raya iwisa” (1 Korint 13:8). Latwan lâka sika “kasakka lâka nani sut asla kumi ra wilkan ba” (Kolosi 3:14). Marit takan nani ba naha sât latwanka lâka, ¿nahki pakaia sip sa? Baibil ba aisi kaiki bara nahki ai rayaka ra hilp muni ba aisi; Jisas samplika nina bliki, latwan lâka nahki marikan bara ai daukanka nani nahki kan ba aikuki ai rayaka ra alki daukaia sa. Baku sin, aidrubanka nani ra waia sa, kan bahara Baibil ba smalkisa, bara ai pura sunra bâk Jehova ra makabaia  sa baha sât latwanka lâka tara ba pakaia, kan naha sika spirit holikira mâ wina daukanka kum sa (Sins Lâka 3:5, 6; Jan 17:3; Galesha 5:22; Hibru Nani 10:24, 25).

7. ¿Rispik lâka ba dîa tânka sa, bara marit lâka bilara ya baha rispikka lâka marikaia sa?

⁷ Marit nani ba rait aihwa latwan brisa kaka, pana pana rispik lâka ba marikbia. Naha ba daukanka wala sa marit lâka lilia kum briaia dukiara. Rispik lâka ba “upla wala nani ra kulkanka yabaia bara tara kulkaia tânka sa”. Baibil ba kristian nani ra bara marit uplika nani ra wisa: “Pana pana latwan kaiks, pain kulki yamni ba yabi bas” (Roman 12:10). Apastil Pita ulban: “Man nani, maya waitna nani sin, mayam mairin nani wal diara tânka briaia kat iwi bas. Witin nani ra kulkanka yabi bas, mairin ba kau swapni ba mita” (1 Pita 3:7). Maya mairin nani ra sin wisa ‘ai maya waitna ra rispik munaia sa’ (Epesus 5:33). Yawan upla kum ra kulkisa kaka, rispik lâka marikisa, dîa luki bara want ba daukaia wan brinka sa.

8-10. ¿Rispik lâka ba nahki marit lâka ban kaia ra lilia briaia hilp munisa?

⁸ Marit nani ba lilia iwaia want sa kaka, pana pana rispik lâka bri kaia sa, “kumi bani ai painka yamnika baman plikaia apia sa, sakuna wala nani yamnika dukiara sin plikbia” (Pilipai 2:4). Witin nani ai dukiara baman lukras, sakuna ai maritka painka dukiara lukisa.

⁹ Rispik lâka ba marit nani ra hilp munisa ai lukanka sât wala bri ba tânka briaia. Lukaia apia sa upla wâl ba sim lukanka brisa. Ban kra maya waitna mapara dîa kau tara kulki ba maya mairin mapara baku apia sa, bara mairin dîa laik kaiki ba ban kra waitna ba laik apia sa. Sakuna pana pana ai brinka bara ai lukanka nani rispik munaia sa, Jehova lâka nani krikras kaka (1 Pita 2:16; Pilimon 14 laki kaiks). Bara marit kumi bani ai rispikka lâka marikaia sa upla mawanra, yakan  kabia sin ai maya dahra aisi swira paskras, baku sin lawaska kikras.

¹⁰ Param sa, Gâd ra latwan kaikaia, baku sin pana pana marit nani latwan lâka bara rispik lâka mariki ba daukanka tara wâl sa, marit lâka kum yamni briaia dukiara. ¿Marit nani ba nahki naha daukanka pain ba ai rayaka ra hilp munbia?

11. Baibil wi ba kat, ¿ya ba pamali lalka sa?

¹¹ Baibil bila waitna ba daukanka pain ailal wal paskan, baha daukanka nani ba wal pamali lalka pain kum kaia sip sa. Jehova mita waitna mihta ra mangkan spirit lâka ra ai maya bara ai luhpia nani ra tâ baikaia, bara dîa nitka ba yabaia. Waitna ba dîa daukaia lukbia ba ai pitka kat Jehova kupia lâka ba daukbia bara ai daukanka pain briaia kan. “Maya mairin nani ai maya waitna nani ra pain kulki kaia sa, sim Dawan ra kulki baku. Kan maya waitna ba ai maya mairin lal sa, sim Kraist serts ra lal ba baku” (Epesus 5:22, 23). Baibil ra wisa waitna ba ai lalka kum witin purara ai karnika brisa. Apastil Pal win: “Sakuna yang want sna naha tânka na brima: upla bani lal ba lika Kraist, mairin lal ba ai maya waitna, bara Kraist lal ba Gâd sika” (1 Korint 11:3). Marit waitna sinskira ba Kraist dîa dauki ba nina blikisa.

12. ¿Jisas ba dîa sât samplika wâl marikan ai lalka mina mununhtara sa bara nahki diara nani ba tâ brisa?

¹² Jisas ba sin ai lalka kum brisa. Naha ba Jehova, bara ai lalka mina mununhtara diara nani ba pitka kat daukisa. Jisas win: “Yang brinki ba kat daukaia lika plikras, sakuna Aisa ai blikan ba brinka kat mika” (Jan 5:30). ¡Rait pali Jisas ba sampla kum tara sa! Witin “paskanka nani sut ba tawahkia”, bara Misaia takan (Kolosi 1:15). Bara bâk sakan uplika nani Lalka tara takaia kan, baku sin insal nani sut purkara Gâd Kingka  lâka Kingka kaia dukiara wahbi sakan (Pilipai 2:9-11; Hibru Nani 1:4). Jisas ba kau kulkanka tara pali bri kan, sakuna waitna kum kupia karna bara uba prautkira apia kan, ai lukanka ra baman kasak lukras kan. Ai disaipilka nani ra uba taibi munras kan ai bîla walbia, kau ni sari bri kan, uplika nani wal latwankira bara kupia pihnikira kan. Witin win: “Warkkam bara karbankam mita mai swapkan nani ba, sut yang ra bal bara yang mita maikamna ris briaia. Twilkaika puramra sunisna ba man nani bris, bara yang wina lan taks, kan yang lika praut âpu, kupi sin bawikira sna; baku lika man nani riskam brima. Kan twilkaiki ba swap sa, bara karbanki maikisna ba sin ingni sa” (Matiu 11:28-30). Witin wal taukaia ba uba yamni kan.

13, 14. Jisas nina bliki maritka waitna ba, ¿nahki ai pamalika ra tâ brisa?

¹³ Marit waitna kum pamali lilia brih iwaia want sa kaka, Jisas daukanka pain ba laki kaikaia. Marit waitna pain kum kupia karna bara prautkira apia sa, baku sin pamali lalka sa wisi ai maritka mairin ra rau sauhki sibrin dingkras. Kau ni, latwan kaiki rispik munisa. Jisas ‘kupia bawikira’ kan kaka, marit waitna ba Jisas baku kaia sa, ¿dîa muni? Kan Jisas ba wihki marit waitna kum wal praki kaikbia kaka, waitna ba mistikkira sa, sakuna Jisas baku apia sa, baha mita maya waitna ba ai maritka mairin ba tânka briaia sa. Marit waitna kum kupia bawikira ba mistik takuya taim param aisisa. Ban kra piua kum kum ra karna kabia wiaia: “Padin ai muns, man raitkam bri kapram”. Marit waitna ba kupia bawikira sa bara tara pulan lâka marikras kaka, marit mairin mapara kau isi kabia witin ra rispik munaia. Sakuna marit waitna ba tara pulan lâka bara mapa babura sa kaka, mairin ba mapara rispik munaia ba kau karna kabia. Bara marit mairin ba rispik lâka bri ba mistik takisa taim, padin makabisa.

¹⁴ Gâd mita mairin ra daukanka painkira nani yaban  ai maritka lâka lilia kum brih iwbia dukiara. Marit waitna sinskira kum ba naha sât daukanka nani kaiki ai maritka mairin ra kulkanka yabisa. Mairin nani ba kau umpira kaikan lâka bara swapnika lâka brisa, naha daukanka nani wal pamali ra pain main kaikisa bara upla wala aikuki kau pain iwisa. Mairin nani ba ai watla pain sakahki prana daukaia laik sa. Bara “mairin yamni ba” dukiara Sins Lâka sapta 31 ba ra wisa naha sât mairka ba daukanka pain nani brisa bara sinskira sa. Baha mita ai pamalika ba witin tâka yamnika ailal brisa. ¿Dîa muni? Kan ai maritka waitna kupia ba witin ra ‘kasak lukisa’ (Sins Lâka 31:10, 11).

15. ¿Jisas samplika nina bliki maritka waitna ba nahki muni ai maritka mairin ra latwan kaikbia bara rispik munbia?

¹⁵ Kuntri kum kum ra waitna ra pura luan kulkanka yabisa, bara waitna kum ra diara kum makabi walaia ba rispik lâka âpu baku kaikisa. Naha kuntrika nani ra waitna ba ai maya mairin ra alba baku briaia ba saura kaikras. Naha sât lukanka saura ni tâ briaia ba ai maritka mairin wal saura takisa, bara Gâd wal pânika lâka ba sin sauhkisa (1 Jan 4:20, 21 laki kaiks). Diara wala taki ba sin marit waitna kum kum ai pamalika tâ briras bara yaban ai maritka mairin ba utla ba tâ bribia. Marit waitna nani Kraist mina mununhtara ba ai maritka mairin ra taibi munras diara sut daukaia bara kulkanka bri ba yabisa. Witin nani Jisas latwanka lâka tara marikan ba nina blikaia want sa. Baha mita apastil Pal dîa win ba alki daukisa: “Maya waitna nani, mayam mairin ra latwan kaiki kaia sma, sim Kraist mita serts ra latwan kaiki baha pura mata ai rayaka pât mihta ra mangkan ba baku” (Epesus 5:25). Jisas Kraist ba ai nina blablikra nani ra uba latwan kaiki kan ba mita witin nani tâwan pruan. Marit waitna pain kum ba naha sât lukanka bri kaia sa, ai maritka mairin painka dukiara luki bara taibi mamunra apia sa. Bara marit waitna ba Kraist mina mununhtara bawisa taim,  baku sin latwanka lâka bara rispik lâka Jisas daukan baku daukbia kaka, marit mairin ba witin ra wilinkira tâ baikbia (Epesus 5:28, 29, 33).

16. Marit mairin ba, ¿dîa daukanka pain ai maya waitna ra marikaia sa?

¹⁶ Adam paskan ningkara Jehova “Gâd win: ‘Yamni apia sa upla ba yakan kabia. Bamna upla kum paski yabamna witin wal baku, ai hilpka pana pana dauki kaia ba dukiara’” (Blasi Sturka 2:18). Gâd Iv ra ‘pana pana ai hilpka kabia’ dukiara paskan, sakuna wiras kan mairin ba waitna wal kau tara pulbia. But tara kum bilara kiaptinka wâl ai mapara kaia sip apia ba baku marit lâka ra sim sât takisa. Maya waitna ba tâ briaia lâka ba latwan lâka ni daukaia kan, bara maya mairin ba latwan lâka, rispik lâka bara bawan lâka wilinkira ai maya waitna ra marikaia kan.

17, 18. ¿Nahki natka ra maya mairin ba hilp mamunra kum kaia sip sa ai maritka dukiara?

¹⁷ Sakuna marit mairin ba bawikira baman kaia apia sa. Witin trai munisa hilp mamunra pain kum kaia bara ai maritka waitna dîa dauki ba tâ baikisa. Yawan nu sa naha daukaia isi sa marit mairin ba ai maritka waitna wal sim lukanka brisa kaka, sakuna baku apia kabia sin, marit mairin ba ban ai maritka waitna ra tâ baikisa witin warkka nani ba pain takbia dukiara.

¹⁸ Natka wala nani sin bâra sa marit mairin ba ai maya waitna ra tâ baikaia sip ba witin pamalika lalka pain kum kabia dukiara. Ai maya waitna ra tingkika lâka yabaia sa witin pamali lalka pain kum ba mita, sakuna witin ra lawi daukaia apia, baku sin maya mairin ba ai maritka waitna ra wiaia apia sa witin dukiara dîa dauki ba aitani apia sa. Ai maya waitna ra tâ baikisa kaka, witin ai kupia kraukaia sa “spiritka praut âpu bara sâpkira ba sika, baha ba Gâd mawanra kau tara pali sa” (1 Pita 3:3, 4; Kolosi 3:12). ¿Bara ai maritka  waitna ba kasak lalukra kum apia sa kaka? Baku kabia sin, Baibil ba maya mairin nani ra kupia bukisa “ai maya nani ra bara ai luhpia nani ra sin latwan kaikaia; ai sinska yamni bri kaia, sunu kaia, ai watla warkka nani pain dauki kaia, yamnikira nani kaia, ai maya waitna nani bîla wali dauki kaia, bara baku lika upla kumi mita sin Gâd sturka yamni ba mapara saura aisabia apia” (Taitus 2:4, 5). Bara trabil kum mita ai kupia dara walra ba saura lukisa kaka, kau pain kabia maya mairin ba ‘rispik lâka bara tânkira lâka’ wal ai maya ra aisabia. ‘Maya mairin ba ai maritka waitna ra ai bîla baikra ni smalkras kabia sin ai daukanka pain bara sunu kulkanka lâka bri ba mita witin kupia alkaia sip sa’ (1 Pita 3:1, 2, 15; 1 Korint 7:13-16).

19. Maya waitna kum ai maya mairin ra Gâd lâka ba krikbia wibia kaka, ¿dîa daukaia sa ki?

¹⁹ Ban kra maya waitna ba ai maritka ra makabia diara saura kum daukbia, ¿maya mairin ba dîa daukaia sa? Maya mairin ba ai kupia kraukaia sa Gâd ba Witin ai Kingka sa, bara apastil nani samplika nina blikaia. Wihta nani ba Gâd lâka ba krikbia makaban taim witin nani Gâd bîla walan. Apastil Nani Sturka 5:29 bila: “Sakuna Pita bara apastil wala nani sut, naku win: ‘Yang nani Gâd bîla ba kau walaia sna, upla nani ra lika apia’”.

20. ¿Ahkia piua ra latwan lâka bara rispik lâka ba nit sa?

²⁰ Latwan lâka bara rispik lâka ba diara wala ra sin yus tara brisa: marit nani ba pana pana aisisa piua ra. Maya waitna ba ai maya mairin ra latwan kaikisa kaka, witin wal aisisa, dîa daukan ba, ai trabilka nani, dîa luki ba bara diara wala nani dukiara. Maya mairin baha nit sa. Marit waitna ba ai taimka swisa ai maya mairin wal aisaia bara dîa aisi ba sin aman walisa kaka, marikisa ai maritka ra latwan kaikisa bara  rispik sin munisa (Jems 1:19). Maya mairin kum kum wisa ai maritka waitna ba uya witin ra walras. Baha ba pain apia sa. Naiwa piua ra maya waitna nani ba uba wark takisa. Baha mita ai watla ra uya takaskras, bara lalah trabilka ba mita, marit mairin kum kum sin sait ra wark takaia sa. Sakuna aitani sa witin nani ba ai taimka saki pana pana aisaia. Baku daukras kaka, silp ai rayaka ba bri banhbia, apia kaka pana pana nit apia kabia, bara sip kabia marit lâka wina sait ra upla wala wina latwan lâka ba plikaia.

21. Sturi ba pain aisabia ba, ¿nahki hilp munisa marit lâka lilia kum brih iwaia?

²¹ Marit nani nahki pana pana aisi ba natka sin laki kaikaia sa. “Bîla painkira nani aisi ba lika, nasma laya damnira baku sa; wan kupia ra damni sa, bara karnika raya wankisa” (Sins Lâka 16:24). Maya waitna apia kaka maya mairin ba lalukra apia kabia sin, naha bîla nani ba alki daukaia sa: “Sturi nani aisisma ba sut sin pain bara auhni kabia”. Naha wiaia want sa pain aisaia (Kolosi 4:6). Bara yua karna kum luram sa kaka, kupia buki bîla nani tânkira aisabia ba pana pana ai yamnika briaia sip sa: “Bîla aisanka nani ba ai piua kat aisi ba ra apil gul ni paskan ba baku sa, silbar ni paskan watlika ra mangki swin baku sa” (Sins Lâka 25:11). Wan bîla baikra nahki aisi ba bara nahki wi ba pain laki kaikaia sa. Ban kra marit kum ba ai maritka ra lawi bara bîla baikra tara yus muni aisabia: “¡Baha durka ba praks!”. Sakuna kau pain kabia wiaia: “Pliskam pali  baha durka ba wira praks”. Rispik lâka ni bara bîla baikra tawa ra aisabia ba tânka marikbia “pain bara auhni” lâka ra aisisa.

22. ¿Dîa daukanka ba marit nani ra hilp munbia pana pana diara nani ba aisaia?

²² Latwan lâka bîla nani, upla ra nahki wan mawan dauki ba, umpira kaikan lâka, tânkira lâka bara latwan lâka tara marikbia ba. Sturi ba pana pana aisaia  dukiara natka pain kum sa. Marit waitna bara marit mairin pana pana diara nani ba aisisa kaka, wâlsut sibrin âpu ai trabilka nani ba param aisabia, bara trabil tara nani takbia taim pana pana ai tâ baikbia. Gâd Bîla wisa: ‘Upla kupia kriwan nani ba ra kupia buki bîla nani aisas’ (1 Tesalonaika 5:14). Piua kum kum ra maya waitna ba sari ai dara walbia, bara maya mairin ba sin piua kum kum ra ai piu saura bri kabia. ‘Pana pana kupia buki bîla wal aisabia’ ba yamnika tara bribia (Roman 15:2).

23, 24. ¿Sim lukanka âpu sa piua ra latwan lâka bara rispik lâka ba, nahki hilp wan munisa? Sampla kum wis.

²³ Marit nani ba latwan lâka bara rispik lâka brisa kaka, ai lukanka nani sât wala kabia taim lukbia apia naha ba trabil kum tara sa. Bara trai muni banhwisa ‘praut takaia apia’ (Kolosi 3:19). Wâlsut ba ai auya tikaia apia sa ‘swapni lâka ni upla ra aisabia ba ai kupia baikanka ba daskisa’ (Sins Lâka 15:1). Marit nani ba pana pana dîa ai nitka dukiara aisisa piua ra rispik lâka wal walaia sa. Baku daukras kaka, kau pain kabia natka wala plikaia wan marit wal kau pain wan tânka briaia. Wâlsut ba trai kaikaia sa kupia kumi lâka ra trabil nani ba wapnika mangkaia.

²⁴ Wan kupia kraukaia sa Sara samplika ba. Piua kum ra ai maritka ra win nahki trabil kum wapnika mangkaia, kan Ebraham sât wala luki kan mita daukaia want apia kan. Gâd mita Ebraham ra win: “Sara dîa man ra makabi ba kat man dauks” (Blasi Sturka 21:9-12). Ebraham Gâd bîla walan bara blisinka manis brin. Sim baku, maya mairin ba ai maya waitna ra diara kum daukbia wibia kaka, ban kra witin sât wala lukisa, sakuna dîa aisi ba walaia sa. Maya mairin ba, witin baman aisi kaia apia sa, bara ai maya waitna dîa luki ba walaia sa (Sins Lâka 25:24). Kumi bani ai brinka kat baman daukisa kaka, rispik lâka bara latwan lâka marikras.

25. Diara nani tânka aisi kaikaia ba, ¿marit nani ra nahki hilp munisa prawisa piua ra lilia kaia?

 ²⁵ Pana pana aisaia lâka ba sin pain sa marit nani ba prawisa piua ra. Un dukiara baman lukaia bara kupia alki takaskaia lâka âpu sa kaka, marit nani ba prawisa piua ra trabil briaia sip sa. Aitani kabia pana pana diara nani ba param aisaia bara wihka bîla kaikanka sin bri kaia. Marit nani ba pana pana ai maya yamnika dukiara lukisa taim wal prawisa piua ra trabil âpu apia kabia. Naha piua ra bara diara wala nani ra sin, ‘upla bani ai yamnika plikaia apia sa, sakuna upla wala nani yamnika lika’ (1 Korint 7:3-5; 10:24).

26. Marit nani ba piu pain bara piu saura bri kabia sin, Baibil smalkanka ba, ¿nahki hilp munaia sip sa?

²⁶ Baibil ba smalkanka nani kau pain ba yabisa. Yawan nu sa marit nani ba piu pain bara piu saura nani brisa. Marit nani ba Jehova lukanka kat iwi bara Baibil dîa wi ba, baku sin ai maritka lâka ba latwan lâka bara rispik lâka ra iwbia kaka, ban kaia ra lilia iwaia bîla kaikanka briaia sip sa. Naha natka ra pana pana kulkanka lâka baman bribia apia, Jehova Gâd ra kulkanka lâka ba yabia, kan Witin sika marit lâka paskan.