1. ¿Gâd ba pamali nani dukiara dîa luki kan?

 JEHOVA Adam Iv wal ra marit sakan taim, waitna ba lilia pali ai dara walan bara Hibru bîla ra pas lawana ba aiwanan (Blasi Sturka 2:22, 23). Sakuna, wan Papaskra ba ai luhpia nani ra lilia daukaia baman lukras kan. Jehova want kan marit nani ba ai pamalika sut ba Witin ra mayunbia. Baha mita, Adam Iv wal ra win: “Man nani luhpa ailal, ailal sahwi, bara tasba ba banhki dauki, witin nani purara karnika alks; tasba na banhki dauki, baha nani tâura aimaki bas; inska nani bara tnawira nani ba, bara daiwan nani tasba purara raswi tauki nani ba sin karnikam mununhtara taibi bri bas” (Blasi Sturka 1:28). Naha rait pali wark pain kum kan. ¡Adam Iv bara ai luhpia aikuki Jehova bîla wali kupia lâka daukan kata lilia kaia kan!

2, 3. Naiwa piua ra pamali nani ba, ¿nahki liliaka tara kum sakaia sip sa?

² Naiwa piua ra pamali nani ba lilia sa asla Gâd kupia lâka daukisa kaka. Apastil Pal ulban: “Gâd ra luki kaia ba lika diara sut mapara kau pain sa; kan baha diara wankaia pramis wan munisa, tasba ra raya iwi kaia ba, bara naika rayaka briaia ba sin” (1 Timoti 4:8). Pamali nani Baibil ra dîa wi ba alki daukisa kaka, uba lilia kabia ‘naiwa piua ra’ (Lawana 1:1-3; 119:105; 2 Timoti 3:16). Ban kra pamali tila wina upla kumi baman naha smalkanka nina bliki kabia sin, kau pain sa kumi sin daukras kabia ba wal.

 ³ Naha bukka ra tânka manis laki kaikan sa bara Baibil wina sakan sa pamali liliaka kum briaia dukiara. Sip sa wan tânka bri kaia, kan naha smalkanka ba kli kli naha bukka ra ulban sa. ¿Dîa muni? Kan nahara tânka tara nani ulban sa pamali nani sut ai rayaka ra yamnika sâkbia dukiara. Pamali ba Baibil smalkanka nina bliki ba rait pali ‘diara wankaia pramis muni ba, tasba raya iwi kabia’. Nanara kaisa naha tânka tara walhwal ba laki kaikaia.

4. ¿Dîa muni aitani sa marit nani ba ai kupia alki takaskaia?

⁴ King Salaman win: “Tawan kaina kutbras baku sa bara pât dimaia ba sin isi sa, baku sa ya ai spiritka sip alki takaskras ba” (Sins Lâka 25:28; 29:11). Upla kum kum marit lâka liliakira kum want sa kaka, aitani kabia laki kaikaia ‘ai spiritka alki takaskaia’. Naha wiaia want sa ai kupia alki takaskaia. Wan lukanka saura nani ba alki takaskaia sa. Bara praut lâka bara wan wîna brinka nani sauhki wan tikaia sip ba swiaia. Naha ba piu wihka luaia sip sa wapnika mangkaia dukiara.

5. ¿Nahki upla mistikkira ba sip kabia ai kupia alki takaskaia, bara dîa yamnika sâkbia?

⁵ Adam kiamka nani sut ai mistikka alki takaskras sa (Roman 7:21, 22). Wan kupia alki takaskaia lâka ba spirit holikira mâ wina daukanka kum sa (Galesha 5:22, 23). Baha mita, Gâd spiritka holikira ba yawan ra wankisa kupia alki takaskaia lâka ba, wan pura sunra bâk makabisa kaka. Bara yawan ban Baibil sinska lâka plikisa, baku sin upla wala daukanka painkira bri ba wal wan pânika brisa kaka, sip kabia upla saura dauki ba wina sait ra kaia (Lawana 119:100, 101, 130; Sins Lâka 13:20; 1 Pita 4:7). Naha daukanka pain ba hilp wan munisa ‘rug lâka wina plapaia’, bara traika  kaikanka nani wina (1 Korint 6:18). Rau munan lâka ba wina sait ra kaia sa. Apia kaka uba rum diaia lâka ba sin swiaia sa. Baku natka ra, traika kaikanka saura wina, apia kaka trabil karna wina ban bapi bubia. Yawan bara tuktan nani sin lan takaia sa spirit holikira mâ wina daukanka pain ba (Lawana 119:1, 2).

6. a) ¿Pamali lalka dukiara Gâd mita ani lâka wapni nani mangkan sa? b) ¿Waitna ba dîa ai kupia kraukaia sa ai pamalika tâ brisa piua ra?

⁶ Smalkanka natka wâl ba marit nani ra hilp muni ba sika pamali lalka ba tânka briaia. Apastil Pal ba naha tânka pitka kat ulbi win: “Yang want sna naha tânka na brima: upla bani lal ba lika Kraist, mairin lal ba ai maya waitna, bara Kraist lal ba Gâd sika” (1 Korint 11:3). Naha tânka sa waitna ba ai pamalika tâ brisa, bara mairin ba hilp mamunra kum sa. Bara luhpa nani ba ai aisa yapti ba ra bîla walaia sa (Epesus 5:22-25, 28-33; 6:1-4). Pamali ra upla kumi bani ai warkka daukisa kaka, sut ba lilia kabia. Marit waitna nani ba Baibil smalkanka nani ba kulkisa kaka, pain ai tânka bribia ai pamalika tâ briaia ba uba lâ karna nani mangkaia apia sa. Bara baku Jisas ai Lalka ba tnata lukisa. “Kraist pali ba sin serts lal mangkan”, sakuna witin “balras kan upla mita witin ai dukia daukaia dukiara” (Epesus 1:22; Matiu 20:28). Sim natka ra, kristian waitna ba uba lâ mangkaia apia sa, witin silp ai painka dukiara baman, sakuna ai maritka mairin bara ai luhpia nani dukiara kaia sa (1 Korint 13:4, 5).

7. ¿Dîa smalkanka nani marit mairin ra hilp munisa Gâd pamali dukiara dîa win ba daukaia?

⁷ Natka wala ra, marit mairin ba Gâd ra mayuni ba ai maya waitna baku kaia trai kaikras. Kau ni, witin liliakira tâ baikisa. Baibil ra wisa “maya waitna  ba ai maya mairin lalka sa” (Epesus 5:23). Mairin ba marit takisa piua ra ai maya waitna lâka mununhtara ra (Roman 7:2). Sim taimka ra Baibil ra wisa mairin ba waitna “hilpka” sa (Blasi Sturka 2:20). Mairin ba daukanka painkira nani marikisa, bara wark tatakra kaia sa. Baku natka ra ai maritka waitna ra tâ baikisa (Sins Lâka 31:10-31). Baibil ra sin marikisa maya mairin ba ai maya waitna ‘yula kahbaika’ sa. Baha wiaia want sa aikuki wark takisa (Malaquías 2:14). Naha smalkanka nani marit nani ra hilp munisa kau pain ai tânka briaia bara pana pana ai rispikka lâka marikaia.

8, 9. Tânka mariks nahki smalkanka kum kum ba pamali kumi bani ra hilp munisa pana pana aisaia dukiara.

⁸ Naha bukka ra taim ailal ra aisisa pana pana aisaia lâka ba dukiara. ¿Dîa muni? Kan kau isi sa trabil nani ba wapnika mangkaia upla wala wal aisisa taim witin ra walbia kaka. Pana pana aisaia lâka ba tânka wâl dukiara wan aisisa: kum ba aisaia, wala ba walaia. Disaipil Jems naku natka ra wan aisisa: “Man nani kumi bani walaia dukiara ridi kaia sma, sakuna damra wali kaia sma, aisaia bara praut takaia mapara” (Jems 1:19).

⁹ Aitani sa main kaikaia nahki aisi ba. Bîla karna bara upla wala ra sauhki tiki bîla nani ba sât aisaia ba pain apia sa (Sins Lâka 15:1; 21:9; 29:11, 20). Dîa aisuya ba pain kabia sin, sip sa upla wala ra sauhkaia. Ban kra yawan uba karna aisan, apia kaka tara pulan lâka wal aisan kaka. Wan aisanka nani ba tânkira kaia sa bara “pain bara auhni kabia” (Kolosi 4:6). Wan “bîla aisanka nani ba ai piua kat aisi ba ra apil gul ni paskan ba baku” kaia sa (Sins Lâka 25:11). Pamali nani ba pana pana aisaia lâka lan takisa taim, kau lilia iwbia.

10. ¿Dîa sât latwanka lâka marit nani tilara briaia sa?

¹⁰ “Latwan lâka” bîla ba taim ailal ra naha bukka ra takisa. ¿Wan kupia kraukisa dîa sât latwanka lâka dukiara aisisa? Waitna mairin kum wal latwan kaiki ba (Grik bîla ra, é·ros) marit lâka ra tânka tara sa. Bara marit nani ra kau asla daukisa ai latwanka lâka bara ai pânika lâka mariki ba (Grik bîla ra, phi·lí·a). Sakuna latwan lâka kau tara ba sika Grik bîla ra wi ba a·gá·pe. Naha latwanka lâka ba sika Jehova, Jisas, bara wan walka nani ra mariki ba tânka sa (Matiu 22:37-39). Naha latwanka lâka Jehova upla nani ra marikisa (Jan 3:16). Uba pranakira kabia yawan naha sât latwanka lâka marikaia wan maritka ra bara wan luhpia nani ra sin (1 Jan 4:19).

11. ¿Nahki yamnika sakisa marit nani ba latwan lâka brisa taim?

¹¹ Marit lâka ra, naha sât latwanka lâka ba tara kulkisa, kan “baha sika kasakka lâka nani sut asla kumi ra wilkan ba” (Kolosi 3:14). Kau asla daukisa bara pana pana ai yamnika dukiara lukisa ai luhpia nani dukiara sin. Pamali nani ba trabil tara kum brisa piua ra, latwan lâka bri ba mita hilp munisa aikuki trabil ba wapnika mangkaia. Bara marit kum almuk takisa taim, latwan lâka ba mita hilp munisa ban asla kaia. “Latwan lâka bri uplika ba [...] ai dukia sin plikras, diara sut ba twilkisa. Diara sut ba kasak lukisa. Diara sut ba ai kainara bîla kaikisa. Diara sut mapara ban bapi buisa.” (1 Korint 13:4-8.)

12. ¿Dîa muni wan maritka ra bara Gâd ra latwan kaia ba dutki wan daukisa?

¹² Marit lâka ra asla takan ba dutki sa pana pana latwan kaikisa kaka, sakuna kau pali ba Jehova latwanka lâka ra iwisa taim (Smasmalkra 4:9-12). ¿Dîa muni? Apastil Jan ulban: “Gâd ra latwan kaikaia ba  lika ai lâka bîla nani sin wali daukaia sa” (1 Jan 5:3). Marit nani ba ai luhpia nani ra latwan kaiki ba mita tânka pain nani smalkaia baman apia, sakuna witin nani ra smalkisa, kan Jehova adarka sa (Kli Smalkanka 6:6, 7). Marit nani ba rug lâka wina sait ra kaia sa, kan witin nani pana pana ai latwanka lâka ba tara sa. Sakuna kau pali ba Jehova ra latwan kaikisa bara “marit takras si tâski lâka dauki nani ba bara marit lâka sasauhkra nani ba sin, Gâd mita lâka daukbia” (Hibru Nani 13:4). Bara marit kum ba trabil daukisa kaka, Jehova ra latwan kaiki ba mita hilp munisa Baibil ra dîa wi ba alki daukaia. ¡Lilia pali sa baha pamalika nani Jehova latwanka lâka ra iwi ba!

13. ¿Pamali ra nahki hilp munisa ai rayaka ra diara kau tara ba nina blikaia, Gâd kupia lâka daukaia dukiara?

¹³ Kristian ba ai rayaka aiska ra Gâd kupia lâka daukisa (Lawana 143:10). Rait pali naha tânka ba sika Gâd ra mayunaia lâka. Gâd kupia lâka daukaia  ba pamali nani ra hilp munisa diara kau tara nani daukaia (Pilipai 1:9, 10). Sampla kum, Jisas win: “Yang balri na lika naha dukiara: Luhpia waitna ba ai aisa mapara kaia, luhpia mairin ba ai yapti mapara, bara mairin ba ai mula yapti mapara; baku bamna, baha nani ai taya watla ra ba ai waihla nani kabia” (Matiu 10:35, 36). Jisas dîa win ba wina luki kaiki, ai nina blablikra ailal ba silp ai pamalika mita rau munan. Naha sât dukia nani ba uba sari sa. Wan pamalika ra latwan kabia sin kau pali ba Jehova bara Jisas ra kau latwan kaikisa (Matiu 10:37-39). Wan pamalika wan mapara buisa kaka, mapa babura nani ba sip sa sât wala lukaia, kan wan daukanka pain mariki ba mita (1 Korint 7:12-16; 1 Pita 3:1, 2). Baku takras kabia sin, diara yamnika kum sin sâkbia apia, mapa babura bîla wali Gâd warkka swibia kaka.

14. Gâd kupia lâka daukaia ba, ¿aisa yapti nani ra nahki hilp munbia baha wina ai luhpia nani smalkaia?

¹⁴ Gâd kupia lâka daukaia ba wina aisa yapti ra hilp munisa dîa daukaia luki ba tânkira wal daukaia. Sampla baku, tawan kum kum ra aisa yapti ba ai luhpia nani ba sim lalah kum apahki bri baku kaikisa. Bara witin nani almuk takbia piua ra yus takbia lukisa. Sip sa kaka luhpa nani ba ai aisa yapti almuk takan ba ra main kaikaia sa. Sakuna aisa yapti ba ai luhpia ra sip wiras yuyaka nani kau ailal bribia. Aisa yapti ba ai luhpia nani ra hilp munras sa tasba yuyaka ailal briaia wisa kaka, bara spirit dukia nani lika apia (1 Timoti 6:9).

15. Timoti yaptika bara kukika ba, ¿nahki natka ra sampla pain kum sa aisa yapti nani mapara?

¹⁵ Eunice ba sampla pain kum kan. Witin Timoti yaptika kan. Baha wahmika ba apastil Pal pânika kan (2 Timoti 1:5). Eunice maritka ba lalukra apia kan, sakuna Timoti ra smalkan yabal yamni ba plikaia. Bara  Timoti kukika hilpka ba wal daukan (2 Timoti 3:14, 15). Timoti ai manka aitani alkan taim, Eunice ai luhpia ra yaban ai watla wina taki wabia bara baku smalkaia warkka ba daukan ai pânika Pal misan uplika kan ba wal (Apastil Nani Sturka 16:1-5). Baha ba rait pali Eunice ra lilia daukan ai luhpia ba misan uplika tara kum kaia ba. Timoti ba Jehova ra mayunan, kan witin yaptika mita sirpi wina tânka pain nani smalkan ba mita. Eunice ai luhpia ai lamara apia kan ba dukiara luki kan, sakuna uba lilia ai dara walan Timoti ba misan uplika kum sa walan taim (Pilipai 2:19, 20).

16. ¿Jisas Kraist ba ya dukiara luki kan, sakuna dîa ba ai warkka kan?

¹⁶ Jisas pamalika ba Gâd kupia lâka dauki kan, bara witin man takan taim ai yaptika dukiara luki kan (Luk 2:51, 52; Jan 19:26). Sakuna, Jisas mapara Gâd kupia lâka daukaia ba kau tara kan. Bara upla nani ra hilp munan raya ban kaia lâka briaia dukiara. Witin ai rayaka kasak ba yabi upla nani ra swaki sakan (Mark 10:45; Jan 5:28, 29).

17. Jisas Gâd kupia lâka daukan ba mita upla nani ra, ¿dîa sanska yaban?

¹⁷ Jehova Jisas prura wina bukan heven ra ai  rayaka kli bribia dukiara. Karnika sin yaban bara piu luan ningkara Gâd Kingka lâka ba witin mihta ra mangkan (Matiu 28:18; Roman 14:9; Param Marikanka 11:15). Jisas sakripaiska ba mita upla kum kum witin wal heven ra king aimakbia. Witin sin upla nani ra sanska yaban witin bîla walbia kaka, naha tasba ra paradais kum ra iwi banhbia (Param Marikanka 5:9, 10; 14:1, 4; 21:3-5; 22:1-4). Yawan blisin tara kum brisa upla nani ra naha sturka yamni ba dukiara smalkaia (Matiu 24:14).

18. ¿Dîa kupia kraukanka nani bara kupia buki bîla nani ba pamali nani ra yabisa?

 ¹⁸ Apastil Pal aisan baku Gâd ra mayunaia ba blisin wankisa. Yawan sip kabia tasba raya ba ra iwaia. ¡Naha sika lilia lâka ba! Wan kupia kraukaia sa: “Tasba na ai brinka saura nani sut wal mahka lui auya; sakuna ya Gâd kupia lâka kat dauki ba, ban kaia ra raya ban iwisa” (1 Jan 2:17). Aisa yapti, luhpa nani, marit nani ba bara upla yakan iwi ba sin Gâd kupia lâka daukaia sa. Traika kaikanka apia kaka trabil nani bri kabia sin, wan auya tikaia apia sa Gâd napakanka nani sa. Baha mita, wan daukanka nani wal Jehova ra lilia daukaia sa (Sins Lâka 27:11). ¡Bara wan daukanka pain nani bri ba mita yawan naiwa piua ra bara ban kaia ra lilia kabia tasba raya balbia piua ra!