1-3. Prura ba dukyara upla ba dia makabi walisa, bara rilidian ailal ba dia lukisa ki?

MAKABI walanka nani na tanka tara kum brisa, bara pyu aihwa wina upla ba baha nani tanka briaia aman plikisa. Yawan kumi bani dia sat uplika kabia, bara anira iwi kabia sin, baha nani tanka pliki sakaia nit sa.

² Saptika luan ra kaikata baku, pri sakaia pura mana ba bak, —wibia sa kaka, Jisas Kraist sakripaiskakku—, raya ban kaia laka briaia sip sa. Bara Baibil ra “prura kau apu kabia” pramis muni ba sin kaikan (Param marikan [Reveleshan] 21:4). Sakuna pramiska na kau aimakras kainara, upla ban pruisa. Salaman king sinskira ba win baku, “raya nani ba ai dahra walisa, witin [nani] pruaia ba” (Smasmalkra 9:5). Yawan dia sip ba kat raya kaia trai kaikisa, sakuna prubia taim dia wan takbia sapa ban lukisa.

³ Ban kra wan uplika kum pruan ba tawan wan mamna lulki nan lukisa: “Witin anira sa ki? Panis wauhwisa ki? Main wan kaikaia sip sa? Witin ra help munaia sip sa? Kli wal prawbia ki?”. Rilidian sut nani ba sat sat lukisa. Kum kum bila upla pain ba heven ra sa, bara upla saura ba hel pauta ra sa wisa. Wala nani bila upla pruya taim ai damika prahki nani wal prawaia mata, isingni tasbaia ra auya wisa.  Bara rilidian wala nani bila, upla pruya taim pruan nani tasbaia ra wih, lâka daukisi, wîna daukra wala kum ra kli aisubi takisa wisa.

4. Prura ba dukyara rilidian ailal ba dia lika sim sat lukisa?

⁴ Sat sat lukisa, sakuna diara kum lika sim sat lukisa: Upla pruya taim ai wîna tara ba pruisa, sakuna uplika bilara piska kum ba lika ban raya takaskisa lukisa. Patitara wina naiwa pyua kat rilidian aihkika bila, yawan ba sat kum ra ban kaiara raya takaskisa wisa, bara ban diara kaikaia, walaia, bara lukaia sin sip sa wisa. Sakuna, sip apia pali sa! Kan kaikaia, walaia, lukaia bara bahamuna sut nani ba, wan lal mabiarka mita sa. Upla pruya taim ai lal mabiarka dan wark takras. Wark takras kaka, wan sinska lukanka, bara wan kupia dara walra nani sut ba, ban wina sip takras pali sa, kan wan lal mabiarka aisawi apu taki taim, bahamuna sut ba sin apu takisa.

5, 6. Baibil wi ba kat upla pruan ba nahki bangwisa ki?

⁵ Jehova, wan lal mabiarka papaskra ba dukyara, tanka yukuwan apu sa. Pruya taim rait pali dia wan taki ba witin pain nu sa. Bara upla pruan nahki bangwi ba Baibil ra param smalkisa. Bara smalki ba naku sa: Upla kum pruya taim dan apu takisa. Prura ba, raya kaia apia tanka sa. Baha mita pruan nani ba diara sip kaikras, walras bara luki bangwras. Yawan bilara sip kaikras piska kumi sin raya takaskras. Kan yawan bilara isingni kum, apia kaka solka kum ban raya takaski ba apu sa. *

⁶ Raya nani ba prubia ba nu sa sturka aisisi, Salaman naku sin win: “Pruan nani ba diara tanka sin briras”. Bara naha tanka kasak dukyara kau latan aisi ba ra, naku sin win: “Ai latwanka laka, [bara] misbara kaiki laka [auya  tiwan sa]”, “kan raiti ra wama lika baha ra diara kumi sip daukras, baha ra diara kumi sin man lukras, diara tanka briaia apu, bara sins laka sin apu” (Smasmalkra 9:5, 6, 10). Baku sin, upla kum pruya taim Lawana 146:4 bila: “Baha pali yua ra ai kupia lukra ba sin lap tiwuya” (Miskitu Salmo Lawana nani, 1960). Kan rait pali ba sika, yawan upla praprura sa, bara wan wîna tara pruisi yawan ban raya kapras. Wan rayaka ba kyandil ami ba baku sa. Ami ba klip daswuya taim, plis kumira sin waras, ami ba dan apu takisa.

7. Jisas mita prura tanka praki aisan ba wina dia wan smalkisa?

⁷ Ai panika kum pruan ba dukyara aisi, Jisas Kraist upla pruan nahki bangwi ba tanka marikan. Jisas ai disaipelka nani ra pas naku win: “Lasarus ba mahka yapan sa”. Bara disaipelka nani mapara, Lasarus siknis kan ba mita yapi kan lukan. Sakuna baku apia, kan minitka ra Jisas param aisi win: “Lasarus ba pruan sa” (Jan 11:11-14). Bika! Prura tanka ba Jisas bui ris taki yapaia wal prakan. Lasarus ba heven ra, apia kaka hel pauta kum ra lika apia kan. Ai damika prahki nani wal, apia kaka insal nani wal asla prawras kan, bara wîna daukra wala kum ra sin kli aisubi takras kan. Prura ra ris taki kan, sim yapan tara kum ra yapi, sakuna yaprisauhkan kaikras. Tiks wala nani mita sin, pruaia ba yapi kaia wal prakisa. Naha tanka ra, Jisas mita Jairus luhpia mairin ba raki bukai kan taim naku win: “Tuktan mairin na pruras, witin yapisa” (Luk 8:52, 53). Baku sin, Debit ai pura suni Dawan ra makaban: “Ingni aik! Bara yang prura yapanka ra dimamna apia” (Lawana 13:3).

8. Upla prubia Gâd brinka apia kan ba nahki nu sa ki?

 ⁸ Upla prubia Gâd brinka kan ki? Apia pali! Jehova mita upla ba tasba ra ban kaiara iwbia dukyara paskan. Bukka na ra pat kaikan baku, Gâd bui Adam Iv wal ra paradais painkira kum ra mangki, wîna tara yamni sin yaban. Kan Gâd want kan witin nani yamni man kabia. Aisa latwankira kum bui ai luhpia nani ba, almuk taki bara prura pâtka nani wauhbia want kabia ki? Apia pali! Sim baku, Jehova ai luhpia nani ra latwan kaiki, witin nani tasba ra ban kaiara lilia iwi kabia want kan. Baibil bila Gâd bui “upla kupia lukanka ra mangkan diara tnata apu ba tanka” (Smasmalkra 3:11).  Au sika! Raya ban kaiara iwaia brinka wal wan paskan, bara baha rayaka briaia sin sip wan munisa.

9. Jehova mita Adam ra dia lâka yaban, bara dia muni lâ karna kum apia kan?

⁹ Baku bamna, yawan dia muni pruisa? Baha ansika yabaia sa kaka, tasba ra waitna bara mairin kumi bara kan pyua ra dia takan ba laki kaikaia sa. Baibil bila: “[Gâd] tasba ba wina yan dus nani satka sut pawan, wan nakra ra pranakira kaiki ba, bara ma nani ba sin kaiki aihni pin wan dauki satka ba” (Blasi sturka 2:9). Sakuna lâ kum bara kan. Gâd Adam ra win: “Dus nani sut gadin ra bara ba wina man piaia sip sma; sakuna diara yamni, diara saura tanka kaikaia dusa ma ba wina lika man piprama, kan baha wina pima sa kaka, kasak pali man pruma” (Blasi sturka 2:16, 17). Lâka alki briaia ba karna apia kan, kan dus ma wala ailal bara kan ba wina Adam Iv wal piaia sip kan. Sakuna, Gâd bui diara sut, ai rayaka saurka luha ba kat sin witin nani ra yaban ba kaiki, ai tingkika marikaia sanska kum brin. Bara lâka ba bila wali, ai Aisa painkira ra Wihta baku kulki, witin dia wibia kat alki briaia wilin kan ba marikaia sip kan.

10, 11. a) Adam Iv wal Gâd bila lulkan ba nahki takan? b)Adam Iv wal Gâd bila lulkan ba, dia muni saura pali kan?

¹⁰ Sari sa, kuna Adam Iv wal Jehova bila lulkaia ba aitani lukan. Pyuta kum bak aisi, Setan Iv ra makabi walan: “[Rait pali] Gâd man nani ra mai win, dus nani gadin ra bara ba wina ma nani kumi sin pima apia?”. Iv pana win: “Gadin ra dus nani ba ma wina yang nani piaia sip sna; sakuna gadin lilara dusa ma ba dukyara, Gâd nan win ‘yang nani baha wina pimna apia, bara sin kangbamna apia win. Baha daukamna kaka pruamna ai win’” (Blasi sturka 3:1-3).

¹¹ Setan mita win: “Man nani pruma apia [...] Sakuna, Gâd kaikisa man nani baha dusa wina pima yua ba, Gâd  baku namkra ilingkan kabia; bara yamni ba, saura ba wal tanka kaiki bangwma” (Blasi sturka 3:4, 5). Setan ba, dusa ma piaia apia win ba wina, Iv ba piaia yamni kaikbia want kan. Setan ba tatuski win, Iv ba selp dia pain dia saura ba lukaia, wibia sa kaka, ai kupia laka kat daukaia sip kan win. Baku sin, Setan bila dusa ma ba wina pika, witin nani ra dia takbia ba Gâd kasak wiras kan wisi, Jehova ra kuninkira baku latuban. Bara Setan dia win ba Iv ba kasak luki, dusa ma ba brih pin. Ningkara ai maîa ra yaban, bara witin sin pin. Witin nani upla diara tankas lika apia kan. Bamna Gâd mita daukbia apia win pali ba dauki kan ba, tanka pain bri kan. Dusa ma ba pin taim, Gâd lâka isi kum ba nu si krikan. Baku dauki muni, ai Aisa painkira ra, bara ai  karnika ra sin lulki swin. Ai Papaskra latwankira ra kulki bangwras kan ba padin apu kan!

12. Adam Iv wal Gâd mapara buan taim, Jehova nahki ai dara walan ba, dia wal praki wan tanka briaia sip sa ki?

¹² Luki kais! Luhpiam kum main kaiki pakrika, bilam walras, rispik mai munras, bara latwan pan sin mai kaikras sa kaka, kupiam uba sari takbia rait apia? Adam Iv wal, Gâd mapara buan ba mita, Jehova kupia uba sari takbia daukan ba luki kais.

13. Adam prubia taim Jehova mita dia takbia win, bara win ba dia tanka sa ki?

¹³ Adam Iv wal Gâd bila lulkan bamna, witin nani ra Jehova bui raya bri kaia apia kan. Bara Gâd maisapahkan baku, witin nani las kat pruan. Dan apu taki bangwan. Spirit tasbaia kumira sin waras kan. Nahki nu sa? Kan Jehova mita Adam tanka saki aisi naku win: “Tasba ra kli tauma [...] kan baha wina mai paskan bamna. Man ba tasba yuya sma, bamna tasba yuya ra kli tauma” (Blasi sturka 3:19). Adam ra tasba yuya wina paskan (Blasi sturka 2:7). Kau paskras kainara, Adam ba plis kumira sin apu kan. Bara tasba yuya ra kli taubia Jehova win taim, kau paskras kan kainara witin apu kan ba baku kli takbia tanka ra win. Baha tasba yuika rayakas ni witin ra paskan ba baku, Adam sin rayakas takaia kan.

14. Yawan dia muni pruisa?

¹⁴ Adam Iv wal naiwa pyua kat raya kaia sip kaia kan, sakuna Gâd bila lulki saurka daukan ba mita prui bangwan. Yawan ba witin kyamka sa mita pruisa, kan Adam bui saurka bara prura ba laki wankan (Rom 5:12). Baha saurka laka ba, aisa kum ai luhpia nani sut ra siknis saura kum laki yabi ba baku sa. Bara baha taka ba sika prura. Bara prura ba wan panika kum, apia kaka blisin kum apia sa. Kau ni wan waihlka, latubanka kum sa (1 Korint 15:26). Waihlka saura na wina Jehova ba pri wan sakaia pura mana Jisas aibapbia daukan ba mita, nahki kat tingki lukaia sa!

15. Prura tanka kasak ba nu takaia ba nahki wan maisanihkisa ki?

¹⁵ Upla pruan nahki bangwi ba tanka Baibil smalki ba kat nu takaia wan maisanihkisa. Kaikan baku, pruan nani ba panis takras, latwan sin wauhwras. Bara sip saura wan munras ba mita, pruan nani ra sibriaia apia sa. Wan helpka nit apia sa, bara pana sin sip help wan munras. Witin nani yawan wal sip aisaras, bara yawan sin pana sip aisaras sa. Pasin ailal bila wan uplika pruan nani ra help munaia sip sa wisa, bara upla kum kum baha kuninka ba kasak luki lalah yabisa. Sakuna tanka kasak ba brisi sip kunin wan munras kabia.

16. Rilidian ailal smalkanka ra, ya mita kunin laka dingkisa, bara nahki daukisa ki?

¹⁶ Rilidiankam bilara prura tanka Baibil ra wi ba kat smalkisa ki? Rilidian aihkika ba baku smalkras. Dia muni? Kan ai smalkanka nani ra Setan mita kunin laka dingkisa. Witin rilidian kuninkira ba yus muni, pruya ningkara upla isingnika ba plis wala ra wih iwbia lukbia isa. Baha purkara sin, kuninka na, wihki kuninka wala aikuki blaki, Jehova wina upla ra laiura sakisa. Nahki muni ki?

17. Dia muni hel pauta smalkanka ba Jehova ra latubisa?

¹⁷ Kaiki ba baku, rilidian kum kum bila, upla saura ba hel pauta klauhwan laknika kum ra ban kaiara panis wauhbia wisa. Sakuna smalkanka na Jehova ra latubisa, kan witin ba latwan laka Gâdka sa, bara upla kumira sin baku panis munras (1 Jan 4:8). Waitna kum ai luhpia ba ai bila walras sa wisi, mihta ba alki pauta ra dingki angkbia sa kaka, dia lukma ki? Waitnika ra rispik munma ki? Waitnika ra kakaira pan takaia brinkam kabia ki? Apia pali sika! Kau ni, waitna kum kupia saurakira baku kaikma. Wel, Setan mita Jehova ba Gâd kum upla ra ban kaiara pauta laknika kum ra angkisa yawan lukbia want sa.

18. Pruan nani ra mayunaia lukanka ba, ani wina bal takisa ki?

 ¹⁸ Setan ba rilidian kum kum sin yus muni, pruan nani ba isingni nani takisa, bara isingnika nani ra yawan kulki rispik munbia smalkisa. Lukanka na wi ba kat isingnika nani ba, wan panika karnakira, apia kaka wan waihla saurakira takaia sip sa wisa. Upla ailal naha kuninka na kasak luki, mahka pruan nani ra sibri, kulkanka yabi mayunisa. Sakuna Baibil ba lika pruan nani ba yapi bangwisa wisa, bara Jehova, Gâd kasakkira mita wan paski, diara sut wankan ba tawan witin ra baman mayunaia sa wisa (Param marikan 4:11).

19. Pruan nani dahra tanka kasak ba brisuya taim, ani Baibil smalkanka wala wan tanka kau pain brisa ki?

¹⁹ Pruan nani dahra tanka kasak ba brisuya taim, rilidian kuninkira nani ba sip kau kunin wan munras. Bara Baibil smalkanka wala nani sin kau pain wan tanka brisa. Naha laka ra, upla pruan nani ba isingni takras, bara plis wala ra waras ba tanka brisuya taim, Paradais kum ra ban kaiara iwaia Baibil pramiska dauki ba, kau param wan tanka brisa.

20. Saptika aula ba ra, dia makabi walanka laki kaikbia?

²⁰ Pyu aihwa wina, lalukra Job ba naku makabi walan: “Upla kum[...] prubia bara, kli raya takaia sip sa ki?” (Job 14:14). Sip sa upla kum ra prura yapanka ba wina raki bukaia? Baibil ansika yabi ba uba wan maisanihkisa. Sakuna baha ba saptika aula ba ra laki kaikbia.