SAPTA 1
‘Gâd ra Latwan Kaikaia Tanka ba’
“Gâd ra latwan kaikaia ba lika ai lâka [...] sin wali daukaia sa; bara ai lâka [...] wihra wan taibras.” —1 JAN 5:3.
1, 2. Dia muni Jehova Gâd ra latwan kaikisma ki?
GÂD RA latwan kaikisma ki? Rayakam witin ra pat yabram sa kaka, au takaia sma! Bara yawan ba Gâd ra kasak latwan kaiki kaia sa. Kuna yawan Gâd ra latwan kaiki ba, witin pas latwan wan kaikan ba mita sa. Baibil ba latan wisa: “Yawan [Jehova] ra latwan kaikisa, witin mita pas latwan wan kaikan ba mita” (1 Jan 4:19).
2 Jehova pas latwan wan kaikan ba param sa. Tasba painkira kum wan watla baku wankan sa. Wan wîna tara nitka nani dukyara sin diara wankisa (Matyu 5:43-48). Bara spirit laka ra wan nitka nani dukyara kau pali lukisa. Ai Bila —Baibil ba— wankan sa. Baku sin wan paiwisa witin ra wan pura sunaia, bara wan pura sunra wali ai spiritka hulikira ba help baku sin wankbia wisa (Lawana 65:2; Luk 11:13). Bara naha sut purkara sin, saurka bara prura wina swaki wan sakaia dukyara ai Luhpia kau latwankira ba blikan. Au sika! Jehova latwan tara wan kaiki ba param marikan sa! (Jan 3:16; Rom 5:8.)
3. a) Gâd latwanka laka ra ban kaia dukyara, yawan dia daukaia sa ki? b) Ani makabi walanka ra luki kaia sa ki, bara tanka ba ani wina sakisa?
3 Jehova want sa ban kaiara ban kaiara kat yawan Judas 21). “Ban bas” wi ba tanka ba sika, yawan Gâd latwanka laka ra kaia dukyara diara kum daukaia sa. Pasa ra swiaia dukya lika apia sa. Bahamna, yawan kumi bani luki kaia sa: “Yang Gâd ra latwan kaikisna ba nahki marikamna ki?”. Apastil Jan nan ulban ba wina tanka ba marikisa: “Gâd ra latwan kaikaia ba lika ai lâka [...] sin wali daukaia sa; bara ai lâka [...] wihra wan taibras sa” (1 Jan 5:3). Yawan Gâd ra latwan kaiki ba marikaia want sa kaka, tikska na tanka ba aman laki kaikaia nit sa.
ai latwanka laka yamnika ba bri kabia. Ban sakuna wan mihta ra sa. Kan Baibil ba naku wan wisa: “Gâd latwanka laka ra ban bas, bara bila kaiki bas [...] raya ban kaia laka ba wankbia” (‘GÂD RA LATWAN KAIKAIA TANKA BA’
4, 5. Jehova ra latwan kaikaia nahki ta krikram ba dukyara tanka aisas.
4 “Gâd ra latwan kaikaia” ulban taim, apastil Jan ba dia wiaia want kan ki? Yawan kumi bani wan kupia ra Gâd ra nahki latwan tara kaiki ba tanka ra aisisa. Jehova ra latwan kaikaia ta krikram ba dukyara kupiam kraukisma ki?
5 Kupiam krauks Jehova dahra, bara ai lukanka dahra tanka kasak ba pas lan takram. Baha wina mahka kasak lukram. Bara tankam briram, man ba saura dadaukra kum Jehova wina laiura aisubi takram sma ba. Ban sakuna, Jisas Kraist bak Jehova mita dur kum bukutbi, rayaka saurka luha Adam lus tiwan ba yawan briaia sip wan munisa (Matyu 20:28; Rom 5:12, 18). Aihka painkira sin lukram, kan Jehova mita dia pitka kat sakripais kum dauki ai Luhpia kau latwankira yawan tawan pruaia blikan ba kaikram. Bara Gâd latwan laka tara mamrikan ba pana kupiam alkan, bara witin ra mahka latwan sin kaikram (1 Jan 4:9, 10).
6. a) Rait latwan kaikaia ba dia tanka sa ki? b) Gâd ra rait latwan kaikisma ba tawan dia daukram sa ki?
6 Sakuna kupiam ra baku damra walram ba, Jehova ra rait latwan kaikisma ta krikanka kum baman kan. Dia muni? Kan latwan laka ba lika wan kupia dara walra kum baman apia sa. Gâd ra rait latwan kaikaia ba “Yang Jehova ra latwan kaikisna” aisi wiaia dukya baman apia sa. Kasakka lukan laka ba baku, latwan laka ba sin yawan dia dauki ba wina marikisa (Jems 2:26). Yawan upla kum ra latwan kaiki taim, uplika ra dia laik ba kat daukisa. Baku mika, Jehova ra latwanka ba kupiam ra diman ba mita mai nikban Aisikam painkira dia yamni kaiki ba kat brih wapram. Pat aihtabi takan Witniska kum sma ki? Au sa kaka, baha kupiam ra karna diman ba mita yaban baku luki daukram. Bara Gâd kupia laka daukaia dukyara selp rayakam yabram, bara yabram ba marikaia wisi mahka aihtabi takram (Rom 14:7, 8). Sakuna, Jehova ra baha sat pramis munram ba tawan rayakam ra dia kabia ki? Apastil Jan baha dukyara dia win ba, naika laki kaikbia.
“AI LÂKA [...] WALI DAUKAIA”
7. Ani ba Gâd lâka kum kum sa ki, bara wali daukaia tanka ba tilara dia dimisa?
7 Jan bila Gâd ra latwan kaikaia ba “ai lâka [...] wali daukaia” tanka sa wisa. Sakuna, ai lâka ba dia sa ki? Baibil bakku Jehova mita lâ kum kum param wankan sa. Naha tanka ra, bla laka ba, rug laka ba, aidul laka ba, implikan laka ba, bara kunin laka ba sin yawan daukbia apia wan wisa (1 Korint 5:11; 6:18; 10:14; Epesus 4:28; Kolosi 3:9). Bara ai lâka wali daukaia sa kaka, Baibil dia smalki ba brih wapaia sa.
8, 9. Diara kum takbia bara, Baibil lâka kum apu sa kaka, Gâd dia luki ba yawan nahki nu takbia ki? Tanka kum mangks.
8 Sakuna Jehova yamni wan kaikbia dukyara ai lâka wali daukaia baman apia sa. Wan rayaka ra diara sirpi nani daukai ba mapara, bara yu bani diara manis daukaia luki ba dukyara sin, witin lâ kum wankras sa. Baku taim, ani ba ai kupia laka sa sapa yawan nahki nu takbia ki? Baibil ba sika Gâd lukanka ba param wan marikisa. Baibil stadi taki muni witin dia latwan kaiki ba, bara dia misbara kaiki ba sin yawan lan takisa (Lawana 97:10; Sins laka 6:16-19). Bara dia lukanka, bara daukanka nani witin pain kaiki ba sin yawan Baibil ra sakisa. Ai daukanka, bara ai lukanka tanka kau lan takuya taim, yawan dia daukaia luki ba, bara wan wapanka ba sin kau wapni ra mangkisa. Baku bamna, diara kum mapara Baibil lâka kum apu kabia sin, yawan “Dawan kupia laka ba dia sapa tanka pain bri[aia]” sip sa (Epesus 5:17).
9 Luki kais: Rau sauhkan laka, bara rug laka soka nani tilivisan ra mariki ba kaikaia apia dukyara, Baibil ra lâ kum takras. Sakuna, yawan nahamuna kaikbia apia wan wibia lâka kum nit sa ki? Naha mapara Jehova Gâd nahki luki ba yawan pain nu sa. Baibil ra param wisa: “Rau sauhkan laka lihki uplika ra [Jehova bui] saura pali kaikisa” (Lawana 11:5, Miskitu Salmo Lawana nani [SLN], 1960). Naku sin wisa: “Marit takras si taski laka dauki nani ba, bara marit laka sasauhkra nani ba sin, Gâd mita lâka daukbia” (Hibru nani 13:4). Naha tikska nani ra aman luki kaikisi, ani ba Gâd kupia laka sa sapa param kaikaia sip sa. Bahamna, wan Gâdka dia misbara kaiki dukya nani, tilivisan ra lilia kaikaia yawan want apia kabia. Naha tasba saura tilara, diara nasti nani ba, diara kum pain baku ra lakaia trai munisa. Sakuna yawan nu sa baha wina laiura kaia ba, Gâd kupia lilia daukisa. *
10, 11. Dia muni yawan Jehova bila walaia want sa ki, bara dia sat bila walisa?
10 Dia tawan yawan Gâd lâka alki brih wapisa ki? Wibia sa kaka, dia muni yu bani witin wi ba kat iwaia want sa? Gâd kupia laka daukras kaka, pât wauhbia sia ba mita lika apia sa (Galesha 6:7). Kau ni, yawan Jehova bila wali ba sika, witin ra latwan laka tara kaiki ba marikaia sip wan muni ba mita sa. Sim luhpa kum ai aisika kupia alkaia pliki ba baku, Jehova kupia alkaia ba wan brinka pali sa (Lawana 5:12). Witin ba wan Aisika sa, bara yawan witin ra uba latwan kaikisa. “Dawan [...] kupia yamni laka saki bribia” liliaka ba baku, diara wala kumi sin apu sa (Sins laka 12:2).
11 Baku bamna, diara kum takbia kaka, apia kaka taiban laka ra sin yawan bila walras sa. * Ani lâka walbia, bara ani walbia apia ba bak sakras. Karna wan munbia kra sin yawan bila walisa. Au sika! Wan ‘kupia aiska ni bila wali daukisa’ (Rom 6:17). Lawana aîulbra ba wal sim baku, yawan Gâd ra wisa: “Man lâmka bila nani ba latwan kaikisni, bara baha wal lilia ai sakisa” (Lawana 119:47). Au, yawan Jehova bila walaia ba latwan kaikisa. Bara yawan lukisa wan kupia aiskakira ni, brukwi aisaras pali ai bila wali kaia ba, diara kum witin briaia aitani pali sa. Bara baha sika witin makabi ba! (Kli smalkan 12:32.) Noa dahra Jehova dia win ba, yawan dahra sim baku wibia want sa. Noa ba, mani ailal ailal Gâd bila wali muni ai latwanka laka tara marikan. Bara witinka dahra Baibil bila: “Gâd dia daukaia adarka win ba [...] kat Noa daukan” (Blasi sturka 6:22).
12. Yawan dia sat bila walaia Jehova kupia lilia daukisa ki?
12 Wan kupia wilinkira ni ai bila wali ba mita, Jehova nahki lukisa ki? Baibil bila yawan ai ‘kupia lilia daukisa’ wisa (Sins laka 27:11). Rait pali yawan bila wali ba mita, Karnika Sut Bri Gâdka kupia lilia daukisa ki? Kasak sika! Bara diara ailal tawan baku sa: Jehova mita wan kupia pri wal wan paskan. Baha tanka ba sika, yawan dia daukbia ba pri bangwisa. Sip sa ai bila walaia, apia kaka ai bila lulkaia (Kli smalkan 30:15, 16, 19, 20). Yawan wan kupia wilin, Gâd ra uba latwan kaiki ba mita ai bila walisa taim, wan Aisa painkira ba uba lilia takisa (Sins laka 11:20). Bara baha purkara sin, iwaia tnatka kau pain kum brih wapisa.
“AI LÂKA [BA] WIHRA WAN TAIBRAS”
13, 14. Dia muni Gâd “lâka [ba] wihra wan taibras sa” wiaia sip sa, bara dia wal praki kaikisa ki?
13 Jehova lâka ba dukyara apastil Jan ba diara kum auyapah laka wanki ba dahra naku aisan: “Ai lâka [ba] wihra wan taibras sa” (1 Jan 5:3). * Jehova lâka ba sika diara kum taibi wan bri, uba karna daukaia sip apia wan muni ba baku apia sa. Bara tasba uplika mistikkira ba ai lâka wali daukaia sip sa.
14 Tanka ba naku praki kaikaia sip sa: Pamnika kum mita ai watla makaia wira help munma mamkabisa. Dus plamaika nani kwahkaia sa. Kum kum ingni sa, bara upla kumi yakan twilkaia sip sa. Sakuna wala nani lika wihra tara sa, bara upla wal kwahkaia nit sa. Pamnika mita ani brihwama ba maikisa. Dus nani uba wihra ba, man yakan sip twilkras sma ba witin pain nu si maikbia lukisma ki? Apia! Kan witin want apia sa man yakan baha twilkaia trai munma taim wînam ra latwan yama. Sim baku, wan Gâdka kupia painkira ba mita, lâ uba karna yawan sip alki daukras ba wan makabras (Kli smalkan 30:11-14). Aima kumira sin twilkanka kum uba wihra wankras. Jehova ba yawan dia daukaia sip ba pain nu sa, kan “wan wîna paskra ba kaikisa bamna; witin kau lukisa yawan tasba yuya man” sa (Lawana 103:14, [SLN], 1960).
15. Dia muni Jehova lâka ra kasak lukaia ba wan yamnika dukyara sa ki?
15 Jehova lâka ba wihra apia sa. Kau ni, wan yamnika dukyara sa (Aiseya 48:17). Moses ba patitara Israelka ra naku win: “[Jehova] mita naha lâka nani na sut bila wali dauki bangwamna wisi ai win, an witin ra mayunra yabaia sin, yang nani maipara diara sut pain kabia dukyara an witin raya ban ai bri bangwbia dukyara naiwa pyua ra baku” (Kli smalkan 6:24, Miskitu Testament Almuk, 1991). Baku sin yawan kasak lukisa witin ai lâka wanki bara, kaina pyua ra ban kaiara ban kaiara kat wan yamnika dukyara sa. Bara Jehova ba sinska tara bri Gâdka kum sa bamna, baku kaia sa! (Rom 11:33.) Yawan mapara dia kau pain ba witin nu sa. Kan latwan laka kau tara bri Gâdka sa (1 Jan 4:8). Latwan laka ba, ai daukanka aihwa sa. Witin dia dauki, bara aisi ba sut nikbisa. Bara ai lâka plamaika pali sa.
16. Naha tasba saura mapara, bara wan wîna swapnika bri kabia sin, nahki muni ban bila wali kaia sip sa ki?
16 Sakuna Gâd bila wali wapanka ba, diara kum isi sa wiaia lika want apia sa. Naha tasba mayara takan ba mapara yawan karna bapi bui kaia sa, kan “tasba aiska na lika Setan karnika munuhtara sa” (1 Jan 5:19). Baku sin, wan wîna swapnika mapara aiklabisa, kan bahamuna ba Gâd lâka krikaia wan brihwisa (Rom 7:21-25). Sakuna Gâd ra latwan kaiki ba mita pura luaia sip sa. Jehova mita ya ya ai bila wali, latwan kaiki ba mariki nani ra yamni munisa. Bara “ai bila wali dauki nani ra” spirit hulikira sin yabisa (Wark nani 5:32). Spiritka ba mita yawan ra ma painkira kum: Wibia sa kaka, daukanka prana nani bila walaia wan muni ba pakisa (Galesha 5:22, 23).
17, 18. a) Bukka na ra dia laki kaikbia ki, bara laki kaikbia taim diaura lukaia sa? b) Saptika aula ba ra, dia laki kaikaisa ki?
17 Jehova ai smalkanka, ai lâka, bara ai kupia laka tanka sat sat ba dukyara sin, bukka na ra aman laki kaikaisa. Laki kaiki wabia taim, tanka tara wal ba, sinskam ra mangki bri kaia sma: Pas pali, amya tikpara Jehova mita ai smalkanka lâka wanki ba, wan kupia wilinkira ni alki daukbia want sa, taiban laka ra lika apia. Naha wala sin amya ra bris: Jehova wan makabi ba sut yawan daukuya taim, nawas blisin wan munisa, bara kaina pyua ra raya ban kaia laka sin wankaisa. Bara kaisa swiaia wan kupia aiska ni bila wali, yawan Jehova ra latwan uba tara kaiki ba marikaia.
18 Dia ba pain, dia ba saura tanka kaikaia help wan munbia dukyara, Jehova mita wan kupia dara walra ba wankan sa. Ban sakuna, pain wan ta pahkbia wisi, wan kupia dara walra ra lan daukan kaia sa. Baha lika saptika aula ba ra laki kaikaisa.
^ baiki.s 9 Bukka na ra Saptika 6 ra, diara yamni lilia wan saki ba dukyara kau laki kaikisa.
^ baiki.s 11 Lasa nani ba kat sin taiban laka ra bila walaia sip sa. Jisas mita upla ra lasa nani diman kan ba kangbi sakan taim, lasa nani ba Jisas karnika bri ba nu si, bila walan. Sakuna ai kupia wina walras kan (Mark 1:27; 5:7-13).
^ baiki.s 13 Bila “wihra” aisi ba, Matyu 23:4 ra “karban wihra nani” tanka ra aisisa. Wibia sa kaka, Parisi wihki lâ smasmalkra nani ba mita lâ karna nani, bara ai lukanka nani selp paskan ba, upla umpira nani ra taiban laka ra daukbia yaban ba dukyara aisisa. Bara Wark nani 20:29, 30 ra “prautkira” ulbi lakan sa, baha ra kristian nani “diara kasak ba swisi kunin ni smalkbia”, bara wala nani ra maisakapaia trai kaikbia dahra aisisa.