Животна приказна

Богато благословени затоа што задржавме мисионерски дух

РАСКАЖАЛ ТОМ КУК

Попладневниот мир одеднаш го разби звукот на истрели. Низ дрвјата во нашата градина летаа куршуми. Што се случуваше? Наскоро дознавме дека имало државен удар и дека Уганда сега е под власта на генерал Иди Амин. Беше 1971.

ЗОШТО јас и мојата сопруга Ен се преселивме од релативниот мир во Англија во овој нестабилен дел од Африка? Мислам дека јас сум малку авантурист по природа, но првенствено ревносниот пример на моите родители во службата за Царството беше она што го поттикна мисионерскиот дух во мене.

Се сеќавам на топлиот августовски ден во 1946 кога моите родители за првпат се запознаа со Јеховините сведоци. Стоеја на вратата и се чинеше дека разговараат со двајцата посетители со часови. Овие посетители, Фрејзер Бредбери и Мејми Шрив, дојдоа многу пати и, во месеците што следеа, животот на нашето семејство драстично се промени.

Храбриот пример на моите родители

Моите родители беа вклучени во многу општествени активности. На пример, кратко пред да почнат да ја проучуваат Библијата, нашата куќа беше накитена со постери од Винстон Черчил. За време на повоените национални избори нашиот дом се користеше како локален центар на одборот на Конзервативната партија. Нашето семејство исто така имаше истакнати религиозни  и општествени врски. Иако во тоа време јас имав само девет години, го почувствував шокот на нашите роднини кога сфатија дека ќе станеме Јеховини сведоци.

Примерот на потполна оддаденост и бестрашност на Сведоците со коишто се дружевме ги поттикна моите родители да станат активни во проповедничкото дело. Наскоро во делот каде што беа продавниците во Спандон, селото во коешто живеевме, татко ми почна да држи говори на отворено преку засилувач додека ние децата стоевме на видни места држејќи Стражарска кула и Разбудете се! Морам да признаам дека кога ќе ми пријдеа деца со коишто одев во училиште, посакував да пропаднам в земја.

Примерот на моите родители ја поттикна мојата постара сестра, Дафне, да почне со пионерска служба. Во 1955 присуствуваше на Библиската школа Гилеад на Watchtower и беше доделена како мисионер во Јапонија. a Но, мојата помлада сестра, Зои, престана да му служи на Јехова.

Во меѓувреме, го дополнив моето школување со студии по илустрација и графичка уметност. Во тие денови важна тема меѓу другите студенти беше задолжителната воена служба. Кога им кажав дека сум лице со приговор на совеста, помислија дека се шегувам. Тоа ми даде прилика да водам многу библиски дискусии со некои од студентите. Набрзо бев осуден на 12 месеци затвор затоа што одбив да одам во војска. Една студентка од факултетот за уметност, која покажа интерес за библиската порака, подоцна ми стана сопруга. Но, ќе оставам Ен да ви раскаже како таа ја дозна вистината.

Ен ја запознава вистината

„Моето семејство не беше религиозно и јас не бев крстена во ниедна религија. Но, сакав да дознаам повеќе за религијата и одев во која и да било црква каде што одеа моите пријатели. Мојот интерес за Библијата беше поттикнат кога ги слушав живите дискусии што ги водеа Том и еден друг Сведок со другите студенти на факултетот. Кога Том и другиот Сведок беа ставени в затвор затоа што одбија да одат во воена служба, бев шокирана.

Продолжив да се допишувам со Том додека тој беше в затвор и мојот интерес за Библијата се продлабочи. Кога се преселив во Лондон за да продолжам со моите световни студии, се согласив да ја проучувам Библијата со Мјуриел Албрехт. Мјуриел служела како мисионер во Естонија и таа и мајка ѝ ми беа големо охрабрување. По неколку седмици, присуствував на состаноците и стоев пред станицата Викторија нудејќи Стражарска кула и Разбудете се!

Одев во собранието Саутварк во јужен Лондон. Тоа собрание се состоеше од браќа и сестри од различни националности, а многумина од нив имаа многу малку во материјален поглед. Иако бев туѓинка, се однесуваа со мене како со една од нив. Љубовта во тоа собрание беше она што навистина ме убеди дека тоа е вистината и се крстив во 1960.“

Исти цели — поинакви околности

Јас и Ен се венчавме кон крајот на 1960 и имавме цел да стапиме во мисионерската служба. Но, нашите околности се  променија кога дознавме дека ќе имаме бебе. Откако се роди нашата ќерка Сара, јас и Ен сѐ уште имавме желба да служиме во земја каде што имаше поголема потреба од објавители на Царството. Поднесов молба за вработување во повеќе земји и на крај, во мај 1966, пристигна писмо од Министерството за образование на Уганда во кое беше потврдено дека сум добил работа. Меѓутоа, тогаш Ен беше бремена со нашето второ дете. Некои мислеа дека не е мудро дури ни да размислуваме да се преселиме. Се консултиравме со нашиот доктор кој рече: „Ако одите, морате да летате пред вашата сопруга да биде во седмиот месец од бременоста“. Затоа веднаш тргнавме за Уганда. Како резултат на тоа, нашите родители ја немаа видено нашата втора ќерка, Рејчел, до нејзината втора година. Сега кога и самите сме баба и дедо, потполно го сфаќаме самопожртвуваниот дух на нашите драги родители.

Пристигнувањето во Уганда во 1966 ни создаваше возбуденост и ни влеваше страв. Кога се симнавме од авионот, веднаш бевме воодушевени од боите околу нас. Беа толку јасни. Нашиот прв дом беше близу до еден мал град Иганга, кој беше на околу 50 километри од Џинџа, град што се наоѓаше на изворот на реката Нил. Најблиските Сведоци беа во една изолирана група во Џинџа. Мисионерите Гилберт и Џоан Волтерс и Стивен и Барбара Харди се грижеа за таа група. Дадов молба на работа да бидам префрлен во Џинџа за да можеме подобро да ѝ помогнеме на групата. Кратко откако се роди Рејчел, се преселивме во Џинџа. Таму ја доживеавме радоста да служиме со малата група верни Сведоци додека таа растеше и стана второто собрание во Уганда.

Служиме како семејство на странско подрачје

Јас и Ен сметаме дека не можевме да избереме подобра околина каде што ќе го подигаме своето семејство. Го имавме задоволството да работиме заедно со мисионери од различни земји и да му помогнеме на новоформираното собрание да расте. Го сакавме друштвото на нашите браќа и сестри од Уганда, кои честопати нѐ посетуваа во нашиот дом. Стенли и Есинала Макумба беа особено охрабрување за нас.

Но, браќата не беа нашите единствени посетители зашто бевме опкружени со восхитувачка разноликост од диви животни. Нилски коњи ќе излезеа навечер од Нил и ќе дојдеа многу блиску до нашата куќа. Добро се сеќавам кога еднаш во градината имавме питон долг 6 метри. Понекогаш одевме да го видиме дивиот свет во резерватите каде што лавовите и други диви животни слободно се движеа.

Во службата бевме невообичаена глетка за локалното население, кое никогаш порано немаше видено детска количка. Додека  одевме од куќа до куќа, обично нѐ следеа група мали деца. Луѓето ќе се загледаа во нас со почит и потоа ќе го допреа белото бебе. Сведочењето беше радост зашто луѓето беа многу љубезни. Мислевме дека сите ќе ја прифатат вистината зашто беше многу лесно да се започнат библиски студии. Меѓутоа, на многумина им беше тешко да прекинат со небиблиските традиции. Но, голем број ги прифатија високите морални мерила од Библијата и собранието растеше. Нашиот прв покраински собир во Џинџа во 1968 беше пресвртница. Многу драг спомен е крштавањето во реката Нил на некои од оние со кои ја проучувавме Библијата. Но, нашиот мир наскоро ќе биде нарушен.

Забраната — испит на верата и досетливоста

Во 1971 генерал Иди Амин ја приграби власта. Имаше хаотична збрка во Џинџа и токму кога пиевме чај во нашата градина се случи настанот што го опишав во почетокот. Во текот на следните две години, големата азиска заедница беше протерана од земјата. Повеќето странци избраа да си заминат, а училишните и здравствените установи пострадаа многу. Потоа дојде јасното и остро известување дека Јеховините сведоци се забранети. Загрижен за нашата безбедност, Одделот за образование нѐ пресели во главниот град, Кампала. Оваа преселба ни беше од корист на два начина. Во Кампала не бевме познати и затоа имавме поголема слобода на движење. Исто така, имаше многу работа во собранието и во службата на теренот.

Брајан и Мерион Валас и нивните две деца беа во ситуација слична на нашата, но и тие решија да останат во Уганда. Многу уживавме во нивното друштво додека служевме заедно во собранието Кампала во текот на тие тешки времиња. Извештаите што ги читавме за нашите браќа кои служеа под забрана во другите земји сега ни станаа особено охрабрување. Се состанувавме во мали групи, а еднаш месечно одржувавме поголеми собири во ботаничката градина Ентебе, преправајќи се дека имаме забава. Нашите ќерки го сметаа тоа за одлична идеја.

Моравме да бидеме многу внимателни за начинот на кој го извршувавме проповедничкото дело. Белци што ги посетуваат домовите на Уганѓани би биле премногу забележливи. Затоа наше подрачје станаа продавниците, становите и некои студентски домови. Една метода што ја користев во продавниците беше да побарам некој производ што знаев дека го нема, како  шеќер или ориз. Ако продавачот покажеше дека му е жал поради она што се случува во земјата, ќе почнев со пораката за Царството. Овој пристап добро функционираше. Понекогаш ќе си отидев од продавницата не само со изглед за повторна посета туку и со мала резерва ретки производи.

Во меѓувреме, насекаде околу нас избувнуваше насилство. Поради понатамошното влошување на односите помеѓу Уганда и Британија, властите не ми го обновија договорот за работа. Така, во 1974, по осум години во Уганда, дојде ред да се збогуваме со нашите браќа. Сепак, нашиот мисионерски дух не избледна.

Одиме во Нова Гвинеја

Во јануари 1975 ја искористивме приликата да работиме во Папуа Нова Гвинеја. Така започнаа осум години радосна служба во овој дел од Пацификот. Нашиот живот со браќата и во службата беше богат и наградувачки.

Нашето семејство се сеќава на престојот во Папуа Нова Гвинеја како на време на драми — т.е. библиски драми. Секоја година бевме вклучени во подготвувањето на драмата за обласниот конгрес, и колку само се забавувавме! Уживавме во друштвото на многу духовно настроени семејства кои имаа позитивно влијание врз нашите ќерки. Нашата постара ќерка, Сара, се омажи за еден специјален пионер, Реј Смит, и заедно служат како специјални пионери близу до границата на Западен Иријан (сега Папуа, покраина на Индонезија). Дом им беше една сламена колиба во локалното село, но Сара вели дека времето што го поминале на таа доделба било одлична обука за неа.

Се приспособуваме на променливите околности

Тогаш на моите родители им беше потребна дополнителна нега. Наместо да бараат ние да се вратиме во Англија, се согласија тие да дојдат да живеат со нас, и во 1983 сите заедно се преселивме во Австралија. Исто така, поминаа и некое време со сестра ми Дафне, која сѐ уште беше во Јапонија. Откако моите родители починаа, јас и Ен одлучивме да започнеме со општа пионерска служба, а тоа водеше до предност што ја сметав за голем предизвик.

Штотуку бевме почнале со пионерската служба кога бевме поканети да служиме во покраинското дело. Уште како дете, на посетата на покраинскиот надгледник гледав како на посебен настан. Сега јас бев покраински надгледник. Тоа се покажа како најтешката доделба што сме ја имале дотогаш, но Јехова секогаш одново ни помагаше на начини што никогаш порано не сме ги доживеле.

За време на зонската посета на брат Теодор Џерес на Австралија во 1990, го прашавме дали сме премногу стари за да служиме во полновременото дело во странство. Тој рече: „Што мислите за Соломоновите Острови?“ И така конечно, кога и јас и Ен бевме над 50 години, се упативме кон она што требаше да стане нашата прва официјална мисионерска доделба.

Служиме на „Среќните Острови“

Соломоновите Острови се познати како Среќните Острови, и нашата служба овде во изминатава деценија навистина беше среќно време. Јас и Ен се запознавме со  нежната љубезност на браќата и сестрите на Соломоновите Острови додека служев како обласен надгледник. Гостољубивоста што ни беше покажана нѐ трогна, а сите беа толку стрпливи кога се трудев да ги објаснам работите на она што мислев дека е разбирлив пиџин јазик од Соломоновите Острови — јазик што најверојатно има еден од најмалите речници во светот.

Набрзо откако пристигнавме на Соломоновите Острови, противниците се обидоа да нѐ попречат во користењето на нашата Собирна сала. Англиканската црква изнесе обвинение против Јеховините сведоци во кое тврдеше дека нашата нова Собирна сала во Хонијара е делумно изградена на нивна земја. Владата го поддржа нивното тврдење, па затоа поднесовме жалба на таа одлука до Врховниот суд. Исходот од жалбата требаше да одреди дали ќе треба да ја демонтираме нашата нова Собирна сала со 1.200 седишта.

Случајот се разгледуваше во судот цела седмица. Додека го изнесуваше случајот против нас, кај противничкиот адвокат можеше да се види вообразена самоувереност. Потоа, нашиот адвокат, брат Ворен Каткарт од Нов Зеланд, со поразителни аргументи за спротивната страна го разоткри и го поништи секој дел од нивниот случај. До петокот, вестите за драмата од судењето се чуја надалеку и судницата беше преполна со црковни достоинственици, владини службеници и со наши христијански браќа. Се сеќавам на една грешка на официјалното известување за распоредот на судот. Пишуваше: „Владата на Соломоновите Острови и Црквата на Меланезија против Јехова“. Победивме ние.

Меѓутоа, релативниот мир на Среќните Острови не траеше долго. Јас и Ен повторно се најдовме среде неред и насилство на воен удар. Етничкото ривалство доведе до граѓанска војна. На 5 јуни 2000 владата беше соборена и главниот град падна под контрола на вооружените милитанти. Неколку седмици нашата Собирна сала служеше како центар за раселени лица. Властите беа вчудовидени од тоа што нашите христијански браќа од спротивставени етнички групи живееја како едно мирољубиво семејство под кровот на Собирната сала. Колку убаво сведоштво се покажа тоа!

Дури и милитантите ја почитуваа неутралноста на Јеховините сведоци. Ова ни овозможи да убедиме еден од командантите да дозволи еден камион со литература и други работи да оди до една мала група браќа што беа отсечени зад линијата на противничката војска. Кога ги најдовме семејствата што неколку месеци беа одделени од нас, мислам дека немаше некој што не се расплака.

Многу за што можеме да бидеме благодарни

Кога размислуваме за нашиот живот во Јеховината служба, има толку многу за што можеме да бидеме благодарни. Како родители ја имаме радоста да ги видиме и двете наши ќерки и нивните сопрузи, Реј и Џон, како продолжуваат верно да му служат на Јехова. Тие ни се вистинска поддршка во нашата мисионерска доделба.

Во последниве 12 години, јас и Ен ја имаме предноста да служиме во канцеларијата на подружницата на Соломоновите Острови, и во текот на овие години видовме како бројот на објавители на Царството на Соломоновите Острови се удвои, и достигна преку 1.800. Неодамна добив дополнителна предност да присуствувам на Школата за членови на одборите на подружниците во Патерсон, Њујорк. Навистина, имавме богат живот со многу благослови затоа што задржавме мисионерски дух.

[Фуснота]

[Слика на страница 23]

На нашето венчавање, 1960

[Слика на страница 24]

Во Уганда, Стенли и Есинала Макумба беа големо охрабрување за нашето семејство

[Слика на страница 24]

Сара влегува во колибата на еден сосед

[Слика на страница 25]

Цртањето слики ми помогна да ги поучувам островјаните од Соломоновите Острови

[Слика на страница 25]

Средба со едно изолирано собрание на Соломоновите Острови

[Слика на страница 26]

Нашето семејство денес