1, 2. (എ) എഫെ​സൊ​സിൽവെച്ച്‌ പൗലോ​സി​നും കൂട്ടാ​ളി​കൾക്കും എന്തു പ്രശ്‌നം നേരിട്ടു? (ബി) ഈ അധ്യാ​യ​ത്തിൽ നാം എന്തു ചർച്ച​ചെ​യ്യും?

 ആളുക​ളു​ടെ ആരവവും കൂക്കു​വി​ളി​ക​ളും കൊണ്ട്‌ മുഖരി​ത​മാണ്‌ എഫെ​സൊ​സി​ലെ നഗരവീ​ഥി​കൾ. പ്രക്ഷു​ബ്ധ​മായ അവസ്ഥ; ഒരു ലഹളയ്‌ക്കുള്ള എല്ലാ സാധ്യ​ത​യു​മുണ്ട്‌. പൗലോസ്‌ അപ്പോ​സ്‌ത​ലന്റെ രണ്ടു സഹകാ​രി​കളെ വലിച്ചി​ഴച്ച്‌ നഗരത്തി​ലെ പ്രദർശ​ന​ശാ​ല​യി​ലേക്കു കൊണ്ടു​പോ​കു​ക​യാണ്‌. 25,000 കാണി​കളെ ഉൾക്കൊ​ള്ളാ​നാ​കുന്ന ആ പ്രദർശ​ന​ശാ​ലയെ ലക്ഷ്യമാ​ക്കി പിന്നാലെ അവിടെ ഉണ്ടായി​രുന്ന ആളുക​ളും കുതി​ക്കു​ന്നു. നിമി​ഷ​നേ​രം​കൊണ്ട്‌ തെരു​വു​ക​ളെ​ല്ലാം ശൂന്യ​മാ​യി. എന്താണ്‌ നടക്കു​ന്ന​തെന്ന്‌ അവരിൽ മിക്കവർക്കും വ്യക്തമാ​യി അറിയില്ല. അവരുടെ ക്ഷേത്ര​ത്തി​നും അവരുടെ ഇഷ്ടദേ​വി​യായ അർത്തെ​മി​സി​നും എന്തോ സംഭവി​ക്കാൻ പോകു​ന്നു​വെ​ന്നു​മാ​ത്രം അവർക്ക​റി​യാം. അതു​കൊണ്ട്‌ “എഫെസ്യ​രു​ടെ അർത്തെ​മിസ്‌ മഹോ​ന്ന​ത​യാണ്‌!” എന്ന്‌ അവർ ഉച്ചത്തിൽ ആർത്തു​വി​ളി​ക്കു​ന്നു.—പ്രവൃ. 19:34.

² ദൈവ​രാ​ജ്യ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള സന്തോ​ഷ​വാർത്ത​യു​ടെ വ്യാപ​ന​ത്തി​നു തടയി​ടു​ന്ന​തി​നാ​യി സാത്താൻ അക്രമാ​സ​ക്ത​രായ ജനത്തെ വീണ്ടും ആയുധ​മാ​ക്കു​ന്ന​താണ്‌ നാം ഇവിടെ കാണു​ന്നത്‌. എന്നാൽ സാത്താൻ ഉപയോ​ഗി​ക്കുന്ന തന്ത്രങ്ങ​ളിൽ ഒന്നു മാത്ര​മാ​ണിത്‌. ഒന്നാം നൂറ്റാ​ണ്ടി​ലെ ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​ക​ളു​ടെ ഐക്യം തകർക്കാ​നും അവരുടെ പ്രവർത്ത​നത്തെ തടസ്സ​പ്പെ​ടു​ത്താ​നും സാത്താൻ പ്രയോ​ഗിച്ച നിരവധി തന്ത്രങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഈ അധ്യാ​യ​ത്തിൽ നാം ചർച്ച​ചെ​യ്യും. എന്നാൽ അതിലും പ്രധാ​ന​മാ​യി അവന്റെ തന്ത്രങ്ങ​ളെ​ല്ലാം എങ്ങനെ പരാജ​യ​പ്പെ​ട്ടു​വെന്ന്‌ നാം കാണു​ന്ന​താ​യി​രി​ക്കും; കാരണം, “യഹോ​വ​യു​ടെ വചനം പ്രചരി​ക്കു​ക​യും ശക്തിയാർജി​ക്കു​ക​യും” ചെയ്‌തു​വെന്ന്‌ വിവരണം പറയുന്നു. (പ്രവൃ. 19:20) ആകട്ടെ, ആ ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​കൾക്ക്‌ എങ്ങനെ​യാണ്‌ വിജയി​ക്കാ​നാ​യത്‌? സ്വന്തം പ്രാപ്‌തി​യാ​ലല്ല, യഹോ​വ​യു​ടെ സഹായ​ത്താൽ. ഇന്ന്‌ നമുക്കു വിജയി​ക്കാ​നാ​കു​ന്ന​തും ദിവ്യ​സ​ഹാ​യ​ത്താൽ മാത്ര​മാണ്‌. എന്നിരു​ന്നാ​ലും, ഒന്നാം നൂറ്റാ​ണ്ടി​ലെ ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​ക​ളെ​പ്പോ​ലെ നാമും നമ്മുടെ പങ്ക്‌ നിർവ​ഹി​ക്കേ​ണ്ട​തുണ്ട്‌. യഹോ​വ​യു​ടെ ആത്മാവി​ന്റെ സഹായ​ത്താൽ നമുക്ക്‌ ശുശ്രൂ​ഷ​യിൽ വിജയി​ക്കാ​നാ​വ​ശ്യ​മായ പ്രാപ്‌തി​കൾ നേടി​യെ​ടു​ക്കാ​നാ​കും. ആദ്യം​തന്നെ നമുക്ക്‌ അപ്പൊ​ല്ലോ​സി​ന്റെ മാതൃക പരിചി​ന്തി​ക്കാം.

3, 4. അക്വി​ല​യും പ്രിസ്‌കി​ല്ല​യും അപ്പൊ​ല്ലോ​സിൽ എന്തു കുറവാണ്‌ കണ്ടത്‌, അതു സംബന്ധിച്ച്‌ അവർ എന്തു​ചെ​യ്‌തു?

³ മൂന്നാം മിഷനറി പര്യട​ന​ത്തി​ന്റെ ഭാഗമാ​യി പൗലോസ്‌ എഫെ​സൊ​സി​ലേ​ക്കുള്ള യാത്ര​യി​ലാണ്‌. ആ സമയത്ത്‌ അപ്പൊ​ല്ലോസ്‌ എന്നൊരു ജൂതൻ ആ നഗരത്തിൽ എത്തുന്നു. അദ്ദേഹം ഈജി​പ്‌തി​ലെ പ്രശസ്‌ത നഗരമായ അലക്‌സാൻഡ്രി​യ​യിൽനി​ന്നു​ള്ള​വ​നാണ്‌. അപ്പൊ​ല്ലോ​സിന്‌ സവി​ശേ​ഷ​മായ പല പ്രാപ്‌തി​ക​ളും ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. നല്ല വാക്‌സാ​മർഥ്യ​വും  “തിരു​വെ​ഴു​ത്തു​ക​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ നല്ല അറിവും” ഉണ്ടായി​രുന്ന അദ്ദേഹം ‘ദൈവാ​ത്മാ​വി​നാൽ ജ്വലി​ച്ചി​രു​ന്നു​വെന്ന്‌’ തിരു​വെ​ഴു​ത്തു​കൾ പറയുന്നു. അദ്ദേഹം സിന​ഗോ​ഗിൽ കൂടിവന്ന ജൂതന്മാ​രോട്‌ അതീവ തീക്ഷ്‌ണ​ത​യോ​ടെ, സധൈ​ര്യം പ്രസം​ഗി​ച്ചു​പോ​ന്നു.—പ്രവൃ. 18:24, 25.

⁴ അപ്പൊ​ല്ലോസ്‌ പ്രസം​ഗി​ക്കു​ന്നത്‌ അക്വി​ല​യും പ്രിസ്‌കി​ല്ല​യും കേട്ടു. അദ്ദേഹം ‘യേശു​വി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ കൃത്യ​ത​യോ​ടെ പ്രസം​ഗി​ക്കു​ന്നത്‌’ കേട്ട​പ്പോൾ അവർക്ക്‌ എത്ര സന്തോഷം തോന്നി​യി​രി​ക്കണം! യേശു​വി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞത​ത്ര​യും കൃത്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ സുപ്ര​ധാ​ന​മായ ഒരു കാര്യം അദ്ദേഹ​ത്തിന്‌ അറിയില്ല എന്ന വസ്‌തുത ആ ക്രിസ്‌തീയ ദമ്പതികൾ പെട്ടെ​ന്നു​തന്നെ തിരി​ച്ച​റി​ഞ്ഞു. അപ്പൊ​ല്ലോ​സിന്‌ ‘യോഹ​ന്നാ​ന്റെ സ്‌നാ​ന​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ മാത്രമേ അറിയാ​മാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളൂ.’ അക്വി​ല​യും പ്രിസ്‌കി​ല്ല​യും പാവപ്പെട്ട കൂടാ​ര​പ്പ​ണി​ക്കാ​രാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും, അപ്പൊ​ല്ലോ​സി​ന്റെ വാക്‌ചാ​തു​ര്യ​മോ വിദ്യാ​ഭ്യാ​സ​മോ അദ്ദേഹ​ത്തോട്‌ സംസാ​രി​ക്കു​ന്ന​തിൽനിന്ന്‌ അവരെ പിന്തി​രി​പ്പി​ച്ചില്ല. അവർ “അപ്പൊ​ല്ലോ​സി​നെ കൂട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​യി ദൈവ​ത്തി​ന്റെ മാർഗ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ കൂടുതൽ കൃത്യ​മാ​യി വിവരി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു.” (പ്രവൃ. 18:25, 26) വിദ്യാ​സ​മ്പ​ന്ന​നും വാക്‌ചാ​തു​ര്യ​മു​ള്ള​വ​നും ആയ അപ്പൊ​ല്ലോസ്‌ അതി​നോട്‌ എങ്ങനെ​യാ​ണു പ്രതി​ക​രി​ച്ചത്‌? ഒരു ക്രിസ്‌ത്യാ​നി വളർത്തി​യെ​ടു​ക്കേണ്ട താഴ്‌മ എന്ന സുപ്ര​ധാന ഗുണം അദ്ദേഹം കാണി​ച്ചു​വെ​ന്ന​തി​നു സംശയ​മില്ല.

5, 6. യഹോ​വ​യു​ടെ സേവന​ത്തിൽ ഏറെ ഫലപ്ര​ദ​നാ​യി​ത്തീ​രാൻ അപ്പൊ​ല്ലോ​സി​നെ പ്രാപ്‌ത​നാ​ക്കി​യത്‌ എന്ത്‌, അപ്പൊ​ല്ലോ​സി​ന്റെ മാതൃ​ക​യിൽനിന്ന്‌ നമുക്ക്‌ എന്തു പഠിക്കാം?

⁵ അക്വി​ല​യു​ടെ​യും പ്രിസ്‌കി​ല്ല​യു​ടെ​യും സഹായം സ്വീക​രിച്ച അപ്പൊ​ല്ലോസ്‌ യഹോ​വ​യു​ടെ സേവന​ത്തിൽ ഏറെ ഫലപ്ര​ദ​നാ​യി​ത്തീർന്നു. അദ്ദേഹം അഖായ​യി​ലേക്കു പോകു​ക​യും അവി​ടെ​യുള്ള വിശ്വാ​സി​കളെ ‘ഒരുപാ​ടു സഹായി​ക്കു​ക​യും’ ചെയ്‌തു. ആ പ്രദേ​ശത്തെ ജൂതന്മാ​രോ​ടും അദ്ദേഹം ഫലകര​മാ​യി സാക്ഷീ​ക​രി​ച്ചു; യേശു വാഗ്‌ദ​ത്ത​മി​ശിഹ അല്ലെന്ന്‌ വാദി​ച്ചി​രു​ന്ന​വ​രാ​യി​രു​ന്നു അവർ. അപ്പൊ​ല്ലോസ്‌ “ജൂതന്മാ​രു​ടെ പഠിപ്പി​ക്ക​ലു​കൾ തെറ്റാ​ണെന്ന്‌ ഉത്സാഹ​ത്തോ​ടെ പരസ്യ​മാ​യി തെളി​യി​ക്കു​ക​യും യേശു​ത​ന്നെ​യാ​ണു ക്രിസ്‌തു എന്നു തിരു​വെ​ഴു​ത്തു​ക​ളിൽനിന്ന്‌ കാണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു” എന്ന്‌ ലൂക്കോസ്‌ എഴുതി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. (പ്രവൃ. 18:27, 28) സഭയ്‌ക്ക്‌ എത്ര വലി​യൊ​രു അനു​ഗ്ര​ഹ​മാ​യി​രു​ന്നു അപ്പൊ​ല്ലോസ്‌! അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ ആ പ്രവർത്ത​ന​മാ​യി​രു​ന്നു “യഹോ​വ​യു​ടെ വചനം” ശക്തി​യോ​ടെ പ്രചരി​ച്ച​തി​നുള്ള മറ്റൊരു കാരണം. അപ്പൊ​ല്ലോ​സി​ന്റെ മാതൃ​ക​യിൽനിന്ന്‌ നമുക്ക്‌ എന്താണു പഠിക്കാ​നാ​കു​ന്നത്‌?

⁶ എല്ലാ ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​ക​ളും വളർത്തി​യെ​ടു​ക്കേണ്ട ഒരു ഗുണമാണ്‌ താഴ്‌മ. നമു​ക്കെ​ല്ലാ​വർക്കും ദൈവ​ദ​ത്ത​മായ പല കഴിവു​ക​ളു​മുണ്ട്‌—അത്‌ ജന്മസി​ദ്ധ​മായ പ്രാപ്‌തി​ക​ളോ അനുഭ​വ​പ​രി​ച​യ​മോ നാം നേടി​യെ​ടുത്ത അറിവോ ഒക്കെ ആകാം. എന്നാൽ ഇവയെ​ക്കാ​ളെ​ല്ലാം നമ്മിൽ വിളങ്ങി​നിൽക്കേ​ണ്ടത്‌ നമ്മുടെ താഴ്‌മ​യാണ്‌. അല്ലാത്ത​പക്ഷം നമ്മുടെ കഴിവു​കൾ ഗുണ​ത്തെ​ക്കാ​ളേറെ ദോഷം​ചെ​യ്‌തേ​ക്കാം—നാം അഹങ്കാ​രി​ക​ളാ​യി മാറി​യേ​ക്കാം. (1 കൊരി. 4:7; യാക്കോ. 4:6) യഥാർഥ​ത്തിൽ താഴ്‌മ​യു​ള്ള​വ​രാ​ണെ​ങ്കിൽ നാം മറ്റുള്ള​വരെ നമ്മെക്കാൾ ശ്രേഷ്‌ഠ​രാ​യി കരുതും. (ഫിലി. 2:3) തിരുത്തൽ ലഭിക്കു​മ്പോൾ നാം നീരസ​പ്പെ​ടു​ക​യോ മറ്റുള്ളവർ നമ്മെ പഠിപ്പി​ക്കു​മ്പോൾ നാം അത്‌ തിരസ്‌ക​രി​ക്കു​ക​യോ ഇല്ല. നമ്മുടെ വീക്ഷണങ്ങൾ പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാ​വി​ന്റെ വഴിന​ട​ത്തി​പ്പി​നു ചേർച്ച​യി​ല​ല്ലെന്ന്‌ അറിഞ്ഞ​ശേ​ഷ​വും നാം അഹങ്കാ​ര​പൂർവം അവയിൽ കടിച്ചു​തൂ​ങ്ങു​ക​യില്ല. നാം താഴ്‌മ​യു​ള്ള​വ​രാ​യി​രി​ക്കു​ന്നി​ട​ത്തോ​ളം യഹോ​വ​യ്‌ക്കും യേശു​വി​നും ഉപയോ​ഗ​പ്ര​ദ​രാ​യി​രി​ക്കാൻ നമുക്കാ​കും.—ലൂക്കോ. 1:51, 52.

7. പൗലോ​സും അപ്പൊ​ല്ലോ​സും താഴ്‌മ​യു​ടെ കാര്യ​ത്തിൽ എന്തു മാതൃ​ക​വെച്ചു?

⁷ താഴ്‌മ​യു​ള്ള​വർക്കി​ട​യിൽ മത്സരമ​നോ​ഭാ​വം ഉണ്ടായി​രി​ക്കില്ല. ആ ആദിമ​കാല ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​ക​ളു​ടെ ഇടയിൽ വിഭാ​ഗീ​യത സൃഷ്ടി​ക്കാൻ സാത്താൻ കിണഞ്ഞു​ശ്ര​മി​ച്ചു​വെ​ന്ന​തി​നു സംശയ​മില്ല. അപ്പൊ​ല്ലോ​സി​നെ​യും പൗലോസ്‌ അപ്പോ​സ്‌ത​ല​നെ​യും പോലെ പ്രഗത്ഭ​രായ രണ്ടു പേർ, സഭയിൽ പ്രാമു​ഖ്യത നേടാ​നോ മറ്റോ ആഗ്രഹി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ അസൂയ​യോ​ടെ പരസ്‌പരം മത്സരി​ച്ചി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ അവൻ എത്രമാ​ത്രം സന്തോ​ഷി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു!  അത്തര​മൊ​രു ഗതിയിൽ വഴുതി​വീ​ഴുക അവരെ സംബന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോ​ളം എളുപ്പ​മാ​യി​രു​ന്നു; കാരണം, കൊരി​ന്തി​ലെ സഭയി​ലുള്ള ചില ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​കൾ, “ഞാൻ പൗലോ​സി​ന്റെ പക്ഷത്താണ്‌” എന്നും മറ്റുചി​ലർ “ഞാൻ അപ്പൊ​ല്ലോ​സി​ന്റെ പക്ഷത്താണ്‌” എന്നും പറഞ്ഞു​തു​ട​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു. ആകട്ടെ, പൗലോ​സും അപ്പൊ​ല്ലോ​സും അത്തരം വിഭാ​ഗീയ ചിന്താ​ഗ​തി​യെ പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ച്ചോ? ഒരിക്ക​ലു​മില്ല! വാസ്‌ത​വ​ത്തിൽ, പൗലോസ്‌ താഴ്‌മ​യോ​ടെ അപ്പൊ​ല്ലോ​സിന്‌ കൂടു​ത​ലായ ചുമത​ലകൾ ഏൽപ്പി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു​കൊണ്ട്‌ പ്രസം​ഗ​വേ​ല​യ്‌ക്ക്‌ അദ്ദേഹം നൽകിയ പിന്തു​ണയെ വിലമ​തി​ക്കു​ന്നു​വെന്ന്‌ കാണിച്ചു. അപ്പൊ​ല്ലോ​സാ​കട്ടെ, പൗലോ​സി​ന്റെ നിർദേ​ശ​ങ്ങൾക്കു ചേർച്ച​യിൽ പ്രവർത്തി​ക്കാ​നും തയ്യാറാ​യി. (1 കൊരി. 1:10-12; 3:6, 9; തീത്തോ. 3:12, 13) താഴ്‌മ​യോ​ടെ സഹകരി​ച്ചു പ്രവർത്തി​ക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ എത്ര നല്ല മാതൃക!

8. പൗലോസ്‌ ഏതു വഴിക്കാണ്‌ എഫെ​സൊ​സി​ലേക്കു മടങ്ങി​യത്‌, എന്തു​കൊണ്ട്‌?

⁸ എഫെ​സൊ​സി​ലെ ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​ക​ളോട്‌ നേരത്തേ പറഞ്ഞി​രു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​തന്നെ പൗലോസ്‌ അവി​ടേക്കു മടങ്ങി​ച്ചെന്നു. a (പ്രവൃ. 18:20, 21) എന്നാൽ ഏതു വഴിക്കാണ്‌ അദ്ദേഹം അങ്ങോട്ടു പോയത്‌? അദ്ദേഹം സിറി​യ​യി​ലെ അന്ത്യോ​ക്യ​യിൽ ആയിരി​ക്കു​ന്ന​താ​യാണ്‌ അവസാ​ന​മാ​യി നാം കണ്ടത്‌. അന്ത്യോ​ക്യ​യിൽനിന്ന്‌ നേരെ സെലൂ​ക്യ​യിൽ വന്നിട്ട്‌ കപ്പൽ കയറി അദ്ദേഹ​ത്തിന്‌ എളുപ്പ​ത്തിൽ എഫെ​സൊ​സിൽ എത്താമാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ അതിനു​പ​കരം പൗലോസ്‌ “ഉൾപ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ” യാത്ര​ചെ​യ്‌തു. പ്രവൃ​ത്തി​കൾ 18:23-ലും 19:1-ലും പറഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന​പ്ര​കാ​രം എഫെ​സൊ​സിൽ എത്തുന്ന​തിന്‌ പൗലോസ്‌ 1,600 കിലോ​മീ​റ്റർ യാത്ര​ചെ​യ്‌തി​രി​ക്കാം എന്ന്‌ കണക്കാ​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു. എന്തു​കൊ​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കാം പൗലോസ്‌ ഉൾപ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ​യുള്ള ക്ലേശപൂർണ​മായ ഒരു യാത്ര തിര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്തത്‌? ‘ശിഷ്യ​ന്മാ​രെ​യെ​ല്ലാം ബലപ്പെ​ടു​ത്താൻ’ അദ്ദേഹം ആഗ്രഹി​ച്ചു. (പ്രവൃ. 18:23) ആദ്യത്തെ രണ്ടു മിഷനറി പര്യട​ന​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലെ​തന്നെ മൂന്നാ​മ​ത്തേ​തും അത്ര എളുപ്പ​മുള്ള ഒന്നായി​രി​ക്കി​ല്ലെന്ന്‌ അദ്ദേഹ​ത്തിന്‌ അറിയാ​മാ​യി​രു​ന്നു; എങ്കിലും തന്റെ ശ്രമങ്ങൾക്ക്‌ തക്ക പ്രയോ​ജ​ന​മു​ണ്ടെന്ന്‌ പൗലോസ്‌ തിരി​ച്ച​റി​ഞ്ഞു. സമാന​മായ ഒരു മനോ​ഭാ​വ​മാണ്‌ ഇന്നത്തെ സർക്കിട്ട്‌ മേൽവി​ചാ​ര​ക​ന്മാ​രും അവരുടെ ഭാര്യ​മാ​രും പ്രകട​മാ​ക്കു​ന്നത്‌. അവർ കാണി​ക്കുന്ന ആത്മത്യാ​ഗ​പ​ര​മായ സ്‌നേഹം നാം വിലമ​തി​ക്കു​ന്നി​ല്ലേ?

9. ചില ശിഷ്യ​ന്മാർക്ക്‌ വീണ്ടും സ്‌നാ​ന​മേൽക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നത്‌ എന്തു​കൊണ്ട്‌, അവരിൽനിന്ന്‌ നമുക്ക്‌ എന്തു പഠിക്കാം?

⁹ പൗലോസ്‌ എഫെ​സൊ​സിൽ എത്തിയ​പ്പോൾ, യോഹ​ന്നാൻ സ്‌നാ​പ​കന്റെ ചില ശിഷ്യ​ന്മാ​രെ കണ്ടുമു​ട്ടി. അവർ ഏതാണ്ട്‌ പന്ത്രണ്ടു പേരു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അതി​നോ​ടകം സാധുത നഷ്ടപ്പെ​ട്ടി​രുന്ന “യോഹ​ന്നാ​ന്റെ സ്‌നാനം” ഏറ്റവരാ​യി​രു​ന്നു അവർ. പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാ​വി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചും അവർക്ക്‌ ഒന്നും​തന്നെ അറിയി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. യേശു​വി​ന്റെ നാമത്തിൽ സ്‌നാ​ന​മേൽക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ പ്രാധാ​ന്യം പൗലോസ്‌ അവർക്കു വിശദീ​ക​രി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു. അപ്പൊ​ല്ലോ​സി​നെ​പ്പോ​ലെ​തന്നെ ഇവരും താഴ്‌മ​യു​ള്ള​വ​രും പഠിക്കാൻ ഉത്സാഹ​മു​ള്ള​വ​രും ആയിരു​ന്നു. യേശു​വി​ന്റെ നാമത്തിൽ സ്‌നാ​ന​മേ​റ്റ​ശേഷം അവർക്ക്‌ പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാ​വും അത്ഭുത​ക​ര​മായ ചില കഴിവു​ക​ളും ലഭിച്ചു. പുരോ​ഗ​തി​യു​ടെ പാതയിൽ സദാ മുന്നേ​റി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കുന്ന യഹോ​വ​യു​ടെ സംഘട​ന​യോട്‌ ഒപ്പം നീങ്ങു​ന്നത്‌ തീർച്ച​യാ​യും അനു​ഗ്ര​ഹങ്ങൾ കൈവ​രു​ത്തും.—പ്രവൃ. 19:1-7.

10. സിന​ഗോ​ഗിൽ പോകു​ന്ന​തി​നു പകരം പൗലോസ്‌ ഒരു സ്‌കൂ​ളി​ലെ ഹാളിൽ പോയി പ്രസം​ഗി​ച്ചത്‌ എന്തു​കൊണ്ട്‌, അത്‌ ശുശ്രൂ​ഷ​യിൽ നമുക്ക്‌ ഒരു മാതൃ​ക​യാ​യി​രി​ക്കു​ന്നത്‌ എങ്ങനെ?

¹⁰ സംഘട​നാ​പ​ര​വും വ്യക്തി​ഗ​ത​വു​മായ പുരോ​ഗ​തി​യു​ടെ ഉദാഹ​ര​ണ​ങ്ങ​ളാണ്‌ തുടർന്നു​ണ്ടായ സംഭവ​ങ്ങ​ളിൽ നാം കാണു​ന്നത്‌. പൗലോസ്‌ മൂന്നു മാസം സിന​ഗോ​ഗിൽ  ധൈര്യ​ത്തോ​ടെ പ്രസം​ഗി​ച്ചു. അവിടെ അദ്ദേഹം ‘ദൈവ​രാ​ജ്യ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ബോധ്യം വരുത്തുന്ന രീതി​യിൽ ന്യായ​വാ​ദം ചെയ്‌തെ​ങ്കി​ലും’ ചിലർ കഠിന​ഹൃ​ദ​യ​രാ​യി​ത്തീർന്ന്‌ അദ്ദേഹത്തെ എതിർക്കാൻ തുടങ്ങി. “ഈ മാർഗ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ അപവാദം” പറഞ്ഞ അവരോ​ടു ന്യായ​വാ​ദം ചെയ്‌ത്‌ സമയം പാഴാ​ക്കു​ന്ന​തി​നു പകരം പൗലോസ്‌ ഒരു സ്‌കൂ​ളി​ലെ ഹാളിൽ പ്രസംഗം നടത്തു​ന്ന​തി​നുള്ള ക്രമീ​ക​ര​ണ​ങ്ങൾചെ​യ്‌തു. (പ്രവൃ. 19:8, 9) ആത്മീയ പുരോ​ഗതി വരുത്താൻ ആഗ്രഹി​ച്ചവർ ഇപ്പോൾ സിന​ഗോ​ഗിൽ പോകു​ന്ന​തി​നു പകരം ആ സ്‌കൂ​ളി​ലെ ഹാളിൽ വരണമാ​യി​രു​ന്നു. പൗലോ​സി​നെ​പ്പോ​ലെ​തന്നെ നാമും ചില​പ്പോൾ, ശ്രദ്ധി​ക്കാൻ മനസ്സു​കാ​ണി​ക്കാ​തെ തർക്കി​ക്കാൻമാ​ത്രം താത്‌പ​ര്യ​പ്പെ​ടുന്ന വീട്ടു​കാ​രു​മാ​യുള്ള സംഭാ​ഷണം അവസാ​നി​പ്പി​ക്കേ​ണ്ട​തു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കാം. നമ്മുടെ പ്രോ​ത്സാ​ഹ​ജ​ന​ക​മായ സന്ദേശം കേൾക്കേ​ണ്ട​വ​രാ​യി ചെമ്മരി​യാ​ടു​തു​ല്യ​രായ അനേകർ ഇനിയു​മുണ്ട്‌!

11, 12. (എ) കഠിനാ​ധ്വാ​നം​ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​ലും സാഹച​ര്യ​ങ്ങൾക്ക്‌ അനുസ​രിച്ച്‌ മാറ്റം​വ​രു​ത്തു​ന്ന​തി​ലും പൗലോസ്‌ എന്തു മാതൃ​ക​വെച്ചു? (ബി) ശുശ്രൂ​ഷ​യിൽ പൗലോ​സി​ന്റെ മാതൃക യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷികൾ അനുക​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നത്‌ എങ്ങനെ?

¹¹ ദിവസ​വും രാവിലെ ഏതാണ്ട്‌ 11 മണിമു​തൽ വൈകു​ന്നേരം ഏതാണ്ട്‌ 4 മണിവരെ പൗലോസ്‌ ആ ഹാളിൽ പ്രസം​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കാം. (പ്രവൃ. 19:9-ന്റെ പഠനക്കു​റിപ്പ്‌ കാണുക, nwtsty) കടുത്ത ചൂടുള്ള ആ സമയത്ത്‌ ഭക്ഷണം കഴിക്കാ​നും വിശ്ര​മി​ക്കാ​നും ആയി പലരും ജോലി നിറു​ത്തി​യി​രു​ന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടു​തന്നെ ആ സമയം വളരെ ശാന്തമാ​യി​രു​ന്നു. രണ്ടു വർഷം മുഴുവൻ പൗലോസ്‌ അങ്ങനെ​യൊ​രു പട്ടിക പിൻപ​റ്റി​യി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ, പഠിപ്പി​ക്കാ​നാ​യി അദ്ദേഹം 3,000-ത്തിലേറെ മണിക്കൂർ—മാസം 125 മണിക്കൂർവീ​തം—ചെലവ​ഴി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടാ​കണം. b യഹോ​വ​യു​ടെ വചനം പ്രചരിച്ച്‌ ശക്തിയാർജി​ച്ച​തി​ന്റെ മറ്റൊരു കാരണ​മാ​ണത്‌. കഠിനാ​ധ്വാ​നി​യും സാഹച​ര്യ​ങ്ങൾക്ക്‌ അനുസ​രിച്ച്‌ മാറ്റം​വ​രു​ത്താൻ മനസ്സൊ​രു​ക്ക​മു​ള്ള​വ​നും ആയിരു​ന്നു പൗലോസ്‌. അവി​ടെ​യുള്ള ആളുകൾക്ക്‌ തന്റെ ശുശ്രൂ​ഷ​യി​ലൂ​ടെ പ്രയോ​ജനം ലഭി​ക്കേ​ണ്ട​തിന്‌ പൗലോസ്‌ തന്റെ പട്ടിക​യിൽ പൊരു​ത്ത​പ്പെ​ടു​ത്തൽ വരുത്തി. എന്തായി​രു​ന്നു ഫലം? “ഏഷ്യ സംസ്ഥാ​നത്ത്‌ താമസി​ച്ചി​രുന്ന ജൂതന്മാ​രും ഗ്രീക്കു​കാ​രും എല്ലാം കർത്താ​വി​ന്റെ വചനം കേട്ടു.” (പ്രവൃ. 19:10) സമഗ്ര​മാ​യി സാക്ഷീ​ക​രി​ച്ച​തി​ന്റെ എത്ര നല്ല മാതൃക!

¹² ഇന്ന്‌ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളും പൗലോ​സി​നെ​പ്പോ​ലെ കഠിനാ​ധ്വാ​നം​ചെ​യ്യാ​നും സാഹച​ര്യ​ങ്ങൾക്ക്‌  അനുസ​രിച്ച്‌ മാറ്റം​വ​രു​ത്താ​നും മനസ്സൊ​രു​ക്ക​മു​ള്ള​വ​രാണ്‌. ആളുകളെ കണ്ടെത്താൻ കഴിയുന്ന സ്ഥലത്തും സമയത്തും സന്തോ​ഷ​വാർത്ത പ്രസം​ഗി​ക്കാൻ നാം ശ്രമി​ക്കു​ന്നു. തെരു​വു​ക​ളി​ലും വ്യാപാ​ര​സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളി​ലും വാഹനങ്ങൾ പാർക്കു​ചെ​യ്യു​ന്നി​ട​ത്തും ഒക്കെ നാം സാക്ഷീ​ക​രി​ക്കു​ന്നു. ടെലി​ഫോ​ണി​ലൂ​ടെ​യും കത്തിലൂ​ടെ​യും ആളുക​ളു​മാ​യി ബന്ധപ്പെ​ടാൻ നാം ശ്രമി​ക്കു​ന്നു. ആളുകൾ വീട്ടി​ലു​ണ്ടാ​കാൻ ഏറെ സാധ്യ​ത​യുള്ള സമയത്ത്‌ വീടു​തോ​റു​മുള്ള വേലയിൽ ഏർപ്പെ​ടാ​നും നാം ക്രമീ​ക​രി​ക്കു​ന്നു.

13, 14. (എ) യഹോവ പൗലോ​സി​നെ എന്തു ചെയ്യാൻ പ്രാപ്‌ത​നാ​ക്കി? (ബി) സ്‌കേ​വ​യു​ടെ പുത്ര​ന്മാർ എന്തു ചെയ്‌തു, സമാന​മാ​യി ഇന്ന്‌ ക്രൈ​സ്‌തവ ലോക​ത്തി​ലെ അനേകർ പ്രവർത്തി​ക്കു​ന്നത്‌ എങ്ങനെ?

¹³ “അസാധാ​ര​ണ​മായ അത്ഭുതങ്ങൾ” ചെയ്യാൻ യഹോവ പൗലോ​സി​നെ പ്രാപ്‌ത​നാ​ക്കി​യ​തോ​ടെ നിർണാ​യ​ക​മായ പല സംഭവ​ങ്ങ​ളും ഉണ്ടായ​താ​യി ലൂക്കോസ്‌ വിവരി​ക്കു​ന്നു. പൗലോസ്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രുന്ന വസ്‌ത്ര​ങ്ങ​ളും തൂവാ​ല​ക​ളും പോലും രോഗി​ക​ളു​ടെ​മേൽ ഇട്ടപ്പോൾ അവർ സുഖം​പ്രാ​പി​ച്ചു. ഈ വിധത്തിൽ ദുഷ്ടാ​ത്മാ​ക്കളെ പുറത്താ​ക്കാൻപോ​ലും കഴിഞ്ഞു. c (പ്രവൃ. 19:11, 12) ദുഷ്ടാ​ത്മ​ശ​ക്തി​ക​ളു​ടെ​മേ​ലുള്ള ഇത്തരം വിജയങ്ങൾ പലരു​ടെ​യും ശ്രദ്ധയാ​കർഷി​ച്ചു. എന്നാൽ അത്‌ ചില പ്രശ്‌ന​ങ്ങൾക്കും വഴി​വെച്ചു.

¹⁴ ‘ഭൂതങ്ങളെ പുറത്താ​ക്കി​ക്കൊണ്ട്‌ ചുറ്റി​സ​ഞ്ച​രിച്ച ചില ജൂതന്മാർ’ പൗലോസ്‌ ചെയ്‌ത അത്ഭുതങ്ങൾ അനുക​രി​ക്കാൻനോ​ക്കി. ആ ജൂതന്മാ​രിൽ ചിലർ യേശു​വി​ന്റെ​യും പൗലോ​സി​ന്റെ​യും നാമത്തിൽ ഭൂതങ്ങളെ പുറത്താ​ക്കാൻ ശ്രമിച്ചു. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, പുരോ​ഹിത കുടും​ബ​ത്തിൽപ്പെട്ട സ്‌കേവ എന്നു പേരുള്ള ഒരു ജൂതന്റെ ഏഴ്‌ പുത്ര​ന്മാ​രെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ലൂക്കോസ്‌ പറയുന്നു. അവർ ഭൂതത്തെ പുറത്താ​ക്കാൻ ശ്രമി​ച്ച​പ്പോൾ, “യേശു​വി​നെ എനിക്ക്‌ അറിയാം, പൗലോ​സി​നെ​യും അറിയാം, എന്നാൽ നിങ്ങൾ ആരാണ്‌” എന്ന്‌ ഭൂതം അവരോ​ടു ചോദി​ച്ചു. ഭൂതബാ​ധി​ത​നായ ആ മനുഷ്യൻ ഒരു കാട്ടു​മൃ​ഗ​ത്തെ​പ്പോ​ലെ അവരു​ടെ​മേൽ ചാടി​വീ​ണു. അങ്ങനെ അവർ മുറി​വേ​റ്റ​വ​രും നഗ്നരു​മാ​യി അവി​ടെ​നിന്ന്‌ ഓടി​പ്പോ​യി. (പ്രവൃ. 19:13-16) ഈ സംഭവ​ത്തി​ലൂ​ടെ, പൗലോ​സി​നു ലഭിച്ച ശക്തിയു​ടെ മാഹാ​ത്മ്യ​വും വ്യാജ​മതം ആചരി​ച്ചി​രുന്ന ആ ജൂതന്മാ​രു​ടെ നിസ്സഹാ​യാ​വ​സ്ഥ​യും വളരെ പ്രകട​മാ​യി. ‘യഹോ​വ​യു​ടെ വചനത്തി​ന്റെ’ എത്ര മഹത്തായ വിജയം! യേശു​വി​ന്റെ നാമം വെറുതെ വിളി​ച്ച​പേ​ക്ഷി​ക്കു​ക​യോ ഒരു ‘ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​യാ​യി’ അറിയ​പ്പെ​ടു​ക​യോ ചെയ്‌താൽ മതി​യെ​ന്നാണ്‌ അനേക​രും ഇന്നു കരുതു​ന്നത്‌. എന്നാൽ യേശു സൂചി​പ്പി​ച്ച​തു​പോ​ലെ പിതാ​വി​ന്റെ ഇഷ്ടം ചെയ്യു​ന്ന​വർക്കു​മാ​ത്ര​മാണ്‌ യഥാർഥ പ്രത്യാ​ശ​യു​ള്ളത്‌.—മത്താ. 7:21-23.

15. ഭൂതവി​ദ്യ​യു​ടെ​യും അതുമാ​യി ബന്ധപ്പെട്ട വസ്‌തു​ക്ക​ളു​ടെ​യും കാര്യ​ത്തിൽ എഫെ​സൊ​സി​ലു​ള്ള​വ​രു​ടെ മാതൃക നമുക്ക്‌ എങ്ങനെ അനുക​രി​ക്കാം?

¹⁵ സ്‌കേ​വ​യു​ടെ പുത്ര​ന്മാർക്കു​ണ്ടായ അനുഭ​വം​നി​മി​ത്തം അനേക​രി​ലും ദൈവ​ഭയം  നിറഞ്ഞു. പലരും വിശ്വാ​സി​ക​ളാ​യി​ത്തീ​രു​ക​യും ഭൂതവി​ദ്യാ​പ​ര​മായ നടപടി​കൾ ഉപേക്ഷി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. മന്ത്ര​പ്ര​യോ​ഗ​ങ്ങ​ളിൽ മുഴു​കി​യി​രുന്ന ഒരു ജനതയാ​യി​രു​ന്നു എഫെസ്യർ. ആഭിചാ​ര​വും ഏലസ്സുകൾ ധരിക്കുന്ന രീതി​യും മന്ത്രോ​ച്ചാ​ര​ണ​വും മന്ത്രങ്ങൾ ആലേഖ​നം​ചെ​യ്‌ത്‌ സൂക്ഷി​ക്കുന്ന സമ്പ്രദാ​യ​വും അവരുടെ ഇടയിൽ സർവസാ​ധാ​ര​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ ഇപ്പോൾ എഫെ​സൊ​സി​ലെ അനേകർ ഭൂതവി​ദ്യ​യു​മാ​യി ബന്ധപ്പെട്ട ഗ്രന്ഥങ്ങൾ കൊണ്ടു​വന്ന്‌ എല്ലാവ​രു​ടെ​യും മുമ്പാകെ ചുട്ടു​ക​ളഞ്ഞു. ഇന്നത്തെ കണക്കനു​സ​രിച്ച്‌ അവയ്‌ക്ക്‌ ലക്ഷക്കണ​ക്കി​നു രൂപ വില വരുമാ​യി​രു​ന്നു. d “ഇങ്ങനെ യഹോ​വ​യു​ടെ വചനം പ്രചരി​ക്കു​ക​യും ശക്തിയാർജി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു” എന്ന്‌ ലൂക്കോസ്‌ രേഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. (പ്രവൃ. 19:17-20) വ്യാ​ജോ​പ​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും ഭൂതവി​ദ്യ​യു​ടെ​യും മേൽ സത്യം എത്ര മഹത്തായ വിജയ​മാണ്‌ നേടി​യത്‌! വിശ്വ​സ്‌ത​രായ ആ ആളുകൾ നമുക്ക്‌ എത്ര നല്ലൊരു മാതൃ​ക​യാണ്‌! ഭൂതവി​ദ്യ ഇന്നും വളരെ വ്യാപ​ക​മാണ്‌. അതുമാ​യി ബന്ധപ്പെട്ട എന്തെങ്കി​ലും നമ്മുടെ കൈവശം ഉണ്ടെങ്കിൽ എഫെ​സൊ​സിൽ ഉള്ളവ​രെ​പ്പോ​ലെ നാമും എത്രയും വേഗം അവ നശിപ്പി​ച്ചു​ക​ള​യണം. മ്ലേച്ഛമായ അത്തരം ആചാര​ങ്ങ​ളിൽനിന്ന്‌ നമുക്ക്‌ ഓടി​യ​ക​ലാം, അതിനാ​യി എത്രതന്നെ നഷ്ടങ്ങൾ സഹി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നാ​ലും.

16, 17. (എ) ദമേ​ത്രി​യൊസ്‌ എഫെ​സൊ​സി​ലെ കലഹത്തിന്‌ തുടക്ക​മി​ട്ടത്‌ എങ്ങനെ​യെന്നു വിവരി​ക്കുക. (ബി) എഫെ​സൊ​സി​ലു​ള്ളവർ മതഭ്രാന്ത്‌ കാണി​ച്ചത്‌ എങ്ങനെ?

¹⁶ സാത്താന്റെ മറ്റൊരു തന്ത്രം വെളി​ച്ച​ത്തു​കൊ​ണ്ടു​വ​രു​ന്ന​താണ്‌ തുടർന്നു​ണ്ടായ സംഭവം. “ഈ മാർഗ​ത്തെ​ച്ചൊ​ല്ലി വലിയ കലഹം ഉണ്ടായി” എന്ന്‌ ലൂക്കോസ്‌ രേഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. അദ്ദേഹം പറഞ്ഞതിൽ ഒട്ടും അതിശ​യോ​ക്തി​യി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. e (പ്രവൃ. 19:23) ദമേ​ത്രി​യൊസ്‌ എന്നു പേരുള്ള ഒരു വെള്ളി​പ്പ​ണി​ക്കാ​ര​നാണ്‌ പ്രശ്‌ന​ങ്ങൾക്കു തുടക്ക​മി​ട്ടത്‌. ആദ്യം​തന്നെ അയാൾ, തങ്ങളുടെ സമ്പാദ്യ​മെ​ല്ലാം വിഗ്ര​ഹങ്ങൾ വിറ്റ്‌ ലഭിച്ച​താ​ണെന്ന്‌ കൂടെ​യുള്ള ശില്പികളെ ഓർമി​പ്പി​ച്ചു. ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​കൾ വിഗ്ര​ഹ​ങ്ങളെ ആരാധി​ക്കാ​ത്ത​വ​രാ​യ​തി​നാൽ പൗലോസ്‌ പ്രസം​ഗി​ക്കുന്ന സന്ദേശം തങ്ങളുടെ കച്ചവട​ത്തിന്‌ നഷ്ടം ഉണ്ടാക്കു​മെ​ന്നും അയാൾ പറഞ്ഞു. തുടർന്ന്‌ അവരുടെ അർത്തെ​മിസ്‌ മഹാ​ദേ​വി​യും ലോക​പ്ര​ശ​സ്‌ത​മായ ക്ഷേത്ര​വും ‘ഒന്നുമ​ല്ലാ​താ​കാ​നുള്ള’ സാധ്യ​ത​യു​ണ്ടെന്നു പറഞ്ഞ്‌ ആ എഫെ​സൊസ്‌ പൗരന്മാ​രു​ടെ ദേശാ​ഭി​മാ​ന​വും ദേശീ​യ​വി​കാ​ര​വും ഉണർത്താ​നും അയാൾ ശ്രമിച്ചു.—പ്രവൃ. 19:24-27.

¹⁷ ദമേ​ത്രി​യൊ​സി​ന്റെ വാക്കുകൾ ഫലംകണ്ടു. ആ വെള്ളി​പ്പ​ണി​ക്കാ​രെ​ല്ലാം​കൂ​ടി, “എഫെസ്യ​രു​ടെ അർത്തെ​മിസ്‌ മഹോ​ന്ന​ത​യാണ്‌!” എന്ന്‌ ആർത്തു​വി​ളി​ക്കാൻ തുടങ്ങി. അങ്ങനെ, എഫെ​സൊസ്‌ പട്ടണം ഈ അധ്യാ​യ​ത്തി​ന്റെ തുടക്ക​ത്തിൽ കണ്ട പ്രക്ഷു​ബ്ധ​മായ അവസ്ഥയിൽ എത്തി​ച്ചേർന്നു. f ആത്മത്യാഗ മനോ​ഭാ​വ​ത്തിന്‌ ഉടമയായ പൗലോസ്‌ പ്രദർശ​ന​ശാ​ല​യിൽ ചെന്ന്‌ ജനങ്ങ​ളോ​ടു സംസാ​രി​ക്കാൻ തുനി​ഞ്ഞെ​ങ്കി​ലും അപകടം തിരി​ച്ച​റിഞ്ഞ ശിഷ്യ​ന്മാർ അതിന്‌ അദ്ദേഹത്തെ അനുവ​ദി​ച്ചില്ല. അലക്‌സാ​ണ്ടർ എന്നൊ​രാൾ അപ്പോൾ ജനത്തിന്റെ മുമ്പാ​കെ​വന്ന്‌ സംസാ​രി​ക്കാൻ ഒരുങ്ങി. ഒരു ജൂതൻ ആയിരു​ന്ന​തി​നാൽ  ജൂതന്മാ​രും ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​ക​ളും തമ്മിലുള്ള അന്തരം അവരെ ബോധ്യ​പ്പെ​ടു​ത്താൻ അദ്ദേഹം അതിയാ​യി ആഗ്രഹി​ച്ചി​രി​ക്കണം. പക്ഷേ, അതൊ​ന്നും കേൾക്കാൻ അവിടെ കൂടി​യി​രു​ന്ന​വർക്കു മനസ്സി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. അദ്ദേഹം ഒരു ജൂതനാ​ണെന്ന്‌ തിരി​ച്ച​റി​ഞ്ഞ​പ്പോൾ അവരെ​ല്ലാം ബഹളം​വെച്ച്‌ അദ്ദേഹത്തെ മിണ്ടാ​താ​ക്കു​ക​യും “എഫെസ്യ​രു​ടെ അർത്തെ​മിസ്‌ മഹോ​ന്ന​ത​യാണ്‌!” എന്ന്‌ രണ്ടു മണിക്കൂ​റോ​ളം തുടർച്ച​യാ​യി ആർത്തു​വി​ളി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. ഇക്കാല​ത്തും മതഭ്രാ​ന്തിന്‌ വലിയ മാറ്റ​മൊ​ന്നും വന്നിട്ടില്ല. സകല ന്യായ​ബോ​ധ​വും വിട്ട്‌ പ്രവർത്തി​ക്കാൻ അത്‌ ഇന്നും ആളുകളെ പ്രേരി​പ്പി​ക്കു​ന്നു.—പ്രവൃ. 19:28-34.

18, 19. (എ) നഗരാ​ധി​കാ​രി എഫെ​സൊ​സി​ലെ ജനത്തെ ശാന്തരാ​ക്കി​യത്‌ എങ്ങനെ? (ബി) യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​കളെ ചില​പ്പോ​ഴെ​ല്ലാം അധികാ​രി​കൾ സംരക്ഷി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ളത്‌ എങ്ങനെ, അത്തരം സംരക്ഷണം ലഭിക്കാൻ നാം എന്തു ചെയ്യണം?

¹⁸ ഒടുവിൽ, നഗരാ​ധി​കാ​രി ജനത്തെ ശാന്തരാ​ക്കി. ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​കൾ അവരുടെ ക്ഷേത്ര​ത്തി​നും ദേവി​ക്കും ഒരു ഭീഷണി​യ​ല്ലെ​ന്നും അർത്തെ​മിസ്‌ ദേവി​യു​ടെ ക്ഷേത്ര​ത്തി​നു വിരോ​ധ​മാ​യി പൗലോ​സും കൂട്ടാ​ളി​ക​ളും ഒരു തെറ്റും ചെയ്‌തി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നും ഇത്തരം പ്രശ്‌നങ്ങൾ കൈകാ​ര്യം​ചെ​യ്യു​ന്ന​തിന്‌ ഒരു നടപടി​ക്രമം ഉണ്ടെന്നും വളരെ സമചി​ത്ത​ത​യോ​ടെ സമർഥ​നായ ആ ഉദ്യോ​ഗസ്ഥൻ വിശദീ​ക​രി​ച്ചു. മാത്രമല്ല, നിയമ​വി​രു​ദ്ധ​മാ​യി ഇത്തരത്തിൽ കൂട്ടം​ചേർന്ന്‌ ലഹളയു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്നത്‌ റോമി​ന്റെ കോപം വിളി​ച്ചു​വ​രു​ത്തു​മെ​ന്നും അയാൾ അവരെ ഓർമി​പ്പി​ച്ചു. അവരെ ശാന്തരാ​ക്കാൻപോന്ന ഒരു പ്രസ്‌താ​വ​ന​യാ​യി​രു​ന്നു അത്‌. തുടർന്ന്‌ അദ്ദേഹം ആ ജനത്തെ പിരി​ച്ചു​വി​ട്ടു. അവരുടെ കോപം, ആളിക്ക​ത്തിയ അതേ വേഗത്തിൽത്തന്നെ കെട്ടട​ങ്ങാൻ അയാളു​ടെ ബുദ്ധി​പൂർവ​ക​വും പ്രാ​യോ​ഗി​ക​വും ആയ വാക്കുകൾ ഇടയാക്കി.—പ്രവൃ. 19:35-41.

¹⁹ അധികാ​ര​സ്ഥാ​ന​ത്തുള്ള, സമചി​ത്ത​ത​യോ​ടെ കാര്യങ്ങൾ വീക്ഷി​ക്കാ​നാ​കുന്ന ആരെങ്കി​ലും ഇത്തരത്തിൽ യേശു​വി​ന്റെ അനുഗാ​മി​കളെ സംരക്ഷി​ക്കു​ന്നത്‌ ഇതാദ്യ​മാ​യി​ട്ടല്ല. സമാന​മായ അനുഭ​വങ്ങൾ ഭാവി​യിൽ പ്രതീ​ക്ഷി​ക്കാ​നു​മാ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു. അവസാ​ന​കാ​ലത്ത്‌ യേശു​വി​ന്റെ അനുഗാ​മി​കൾക്കെ​തി​രെ സാത്താൻ അഴിച്ചു​വി​ടുന്ന ഉപദ്ര​വ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഒരു പ്രളയത്തെ ഭൂമി, അഥവാ ഈ ലോക​ത്തി​ലെ സുസ്ഥി​ര​ഘ​ട​കങ്ങൾ, വിഴു​ങ്ങി​ക്ക​ള​യു​ന്ന​താ​യി യോഹ​ന്നാൻ അപ്പോ​സ്‌തലൻ ദർശന​ത്തിൽ കണ്ടു. (വെളി. 12:15, 16) അതിന്റെ നിവൃത്തി നാം കണ്ടിരി​ക്കു​ന്നു. ആരാധ​ന​യ്‌ക്കാ​യി കൂടി​വ​രാ​നും മറ്റുള്ള​വ​രോട്‌ സന്തോ​ഷ​വാർത്ത പങ്കു​വെ​ക്കാ​നും ഉള്ള യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളു​ടെ അവകാ​ശത്തെ പലപ്പോ​ഴും ധർമി​ഷ്‌ഠ​രായ ന്യായാ​ധി​പ​ന്മാർ സംരക്ഷി​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌. അത്തരം വിജയ​ങ്ങളെ നമ്മുടെ നല്ല പെരു​മാ​റ്റം ഗണ്യമാ​യി സ്വാധീ​നി​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌ എന്നതിനു സംശയ​മില്ല. പൗലോ​സി​ന്റെ നല്ല പെരു​മാ​റ്റം അദ്ദേഹ​ത്തിന്‌ എഫെ​സൊ​സി​ലെ ചില അധികാ​രി​ക​ളു​ടെ ആദരവ്‌ നേടി​ക്കൊ​ടു​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കാം, അദ്ദേഹത്തെ സംരക്ഷി​ക്കാൻ അവർ താത്‌പ​ര്യം കാണിച്ചു. (പ്രവൃ. 19:31) മറ്റുള്ള​വ​രിൽ മതിപ്പു​ള​വാ​ക്കു​ന്ന​വി​ധ​ത്തിൽ സത്യസ​ന്ധ​വും ആദരണീ​യ​വും ആയിരി​ക്കട്ടെ നമ്മുടെ പെരു​മാ​റ്റം. നാം ഒട്ടും വിചാ​രി​ക്കാത്ത രീതി​യി​ലുള്ള സത്‌ഫ​ല​ങ്ങ​ളാ​യി​രി​ക്കും അത്‌ ഉളവാ​ക്കു​ന്നത്‌.

20. (എ) യഹോ​വ​യു​ടെ വചനത്തി​ന്റെ ഒന്നാം നൂറ്റാ​ണ്ടി​ലെ​യും ഇന്നത്തെ​യും വളർച്ച​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ നിങ്ങൾക്ക്‌ എന്തു തോന്നു​ന്നു? (ബി) യഹോ​വ​യു​ടെ ജനത്തിന്‌ ഇന്നു ലഭിക്കുന്ന വിജയ​ങ്ങ​ളോ​ടുള്ള ബന്ധത്തിൽ നിങ്ങളു​ടെ ദൃഢതീ​രു​മാ​നം എന്താണ്‌?

²⁰ ഒന്നാം നൂറ്റാ​ണ്ടിൽ ‘യഹോ​വ​യു​ടെ വചനം പ്രചരി​ക്കു​ക​യും ശക്തിയാർജി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌ത​തി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌’ പരിചി​ന്തി​ക്കു​ന്നത്‌ തികച്ചും പ്രോ​ത്സാ​ഹ​ജ​ന​ക​മാണ്‌. ഇന്ന്‌ നമുക്കു ലഭിക്കുന്ന വിജയ​ങ്ങ​ളി​ലും യഹോ​വ​യു​ടെ കരം ദർശി​ക്കാ​നാ​കു​ന്നത്‌ എത്ര സന്തോ​ഷ​മേ​കു​ന്നു! അത്തരം വിജയ​ങ്ങ​ളിൽ, ചെറു​താ​ണെ​ങ്കിൽപ്പോ​ലും ഒരു പങ്കുവ​ഹി​ക്കാ​നാ​കു​ന്നത്‌ ഒരു വലിയ പദവി​യല്ലേ? അങ്ങനെ​യെ​ങ്കിൽ നാം കണ്ട ദൃഷ്ടാ​ന്ത​ങ്ങ​ളിൽനിന്ന്‌ പാഠങ്ങൾ ഉൾക്കൊ​ള്ളുക. താഴ്‌മ​യു​ള്ള​വ​രാ​യി​രി​ക്കുക, ആത്മീയ പുരോ​ഗ​തി​യു​ടെ പാതയിൽ സദാ മുന്നേ​റി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കുന്ന യഹോ​വ​യു​ടെ സംഘട​ന​യോ​ടൊ​പ്പം നീങ്ങുക, കഠിനാ​ധ്വാ​നം​ചെ​യ്യുക, ഒരു​പ്ര​കാ​ര​ത്തി​ലും ഭൂതവി​ദ്യ​യിൽ ഉൾപ്പെ​ടാ​തി​രി​ക്കുക, സത്യസ​ന്ധ​വും ആദരണീ​യ​വും ആയ പെരു​മാ​റ്റ​ത്തി​ലൂ​ടെ നല്ലൊരു സാക്ഷ്യം നൽകാൻ പരമാ​വധി ശ്രമി​ക്കുക.