തിബെ​ര്യൊസ്‌ സീസറിന്റെ ഭരണത്തിന്റെ 15-ാം വർഷം: എ.ഡി. 14, ആഗസ്റ്റ്‌ 17-നാണ്‌ (ഗ്രി​ഗോ​റി​യൻ കലണ്ടറ​നു​സ​രിച്ച്‌.) അഗസ്റ്റസ്‌ സീസർ മരിച്ചത്‌. സെപ്‌റ്റം​ബർ 15-ന്‌ തന്നെ ചക്രവർത്തി​യാ​യി പ്രഖ്യാ​പി​ക്കാൻ തിബെ​ര്യൊസ്‌ റോമൻ ഭരണസ​മി​തിക്ക്‌ അനുമതി കൊടു​ത്തു. അഗസ്റ്റസിന്റെ മരണം​മു​തൽ കണക്കു​കൂ​ട്ടി​യാൽ, തിബെര്യൊസിന്റെ ഭരണത്തിന്റെ 15-ാം വർഷം എ.ഡി. 28 ആഗസ്റ്റ്‌ മുതൽ എ.ഡി. 29 ആഗസ്റ്റ്‌ വരെ ആണ്‌. എന്നാൽ 15-ാം വർഷം കണക്കു​കൂ​ട്ടു​ന്നതു തിബെ​ര്യൊ​സി​നെ ഔദ്യോ​ഗി​ക​മാ​യി ചക്രവർത്തി​യാ​യി പ്രഖ്യാ​പിച്ച സമയം​മു​ത​ലാ​ണെ​ങ്കിൽ, അത്‌ എ.ഡി. 28 സെപ്‌റ്റം​ബർ മുതൽ എ.ഡി. 29 സെപ്‌റ്റം​ബർ വരെയാണ്‌. തെളി​വ​നു​സ​രിച്ച്‌ എ.ഡി. 29-ലെ വസന്തകാ​ലത്ത്‌ അഥവാ ഏപ്രി​ലി​നോട്‌ അടുത്ത്‌ ആണ്‌ (ഉത്തരാർധ​ഗോ​ള​ത്തി​ലേത്‌) യോഹ​ന്നാൻ തന്റെ ശുശ്രൂഷ തുടങ്ങി​യത്‌. അതു തിബെര്യൊസിന്റെ ഭരണത്തിന്റെ 15-ാം വർഷത്തിൽപ്പെ​ടു​ക​യും ചെയ്യും. ആ സമയത്ത്‌ യോഹ​ന്നാന്‌ ഏതാണ്ട്‌ 30 വയസ്സു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ലേവ്യ​പു​രോ​ഹി​ത​ന്മാർ ദേവാ​ല​യ​സേ​വനം തുടങ്ങി​യി​രു​ന്നത്‌ ആ പ്രായ​ത്തി​ലാണ്‌. (സംഖ 4:2, 3) യേശു യോഹ​ന്നാ​നാൽ സ്‌നാ​ന​മേറ്റ്‌ “ശുശ്രൂഷ ആരംഭി​ക്കു​മ്പോൾ” ലൂക്ക 3:21-23 അനുസ​രിച്ച്‌ യേശു​വി​നും “ഏകദേശം 30 വയസ്സാ​യി​രു​ന്നു.” യേശു മരിച്ച നീസാൻ മാസം വസന്തകാ​ലത്ത്‌ ആയിരു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌ യേശുവിന്റെ മൂന്നര​വർഷ​ക്കാ​ലത്തെ ശുശ്രൂഷ തുടങ്ങി​യത്‌ ഏഥാനീം മാസ​ത്തോട്‌ അടുത്ത്‌ (സെപ്‌റ്റം​ബർ/ഒക്ടോബർ), ശരത്‌കാ​ലത്ത്‌ ആയിരു​ന്നി​രി​ക്കാം. സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ യേശു​വി​നെ​ക്കാൾ ആറു മാസം മൂത്ത യോഹ​ന്നാൻ ശുശ്രൂഷ ആരംഭി​ച്ചതു യേശു ശുശ്രൂഷ തുടങ്ങു​ന്ന​തിന്‌ ആറു മാസം മുമ്പാ​ണെന്നു തെളി​വു​കൾ സൂചി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. (ലൂക്ക, അധ്യാ. 1) ഇതിൽനിന്ന്‌, യോഹ​ന്നാൻ തന്റെ ശുശ്രൂഷ തുടങ്ങി​യത്‌ എ.ഡി. 29-ലെ വസന്തകാ​ല​ത്താ​ണെന്നു ന്യായ​മാ​യും അനുമാ​നി​ക്കാം.​—ലൂക്ക 3:23; യോഹ 2:13 എന്നിവ​യു​ടെ പഠനക്കു​റി​പ്പു​കൾ കാണുക.

ഹെരോദ്‌: അതായത്‌ ഹെരോദ്‌ അന്തിപ്പാസ്‌, മഹാനായ ഹെരോദിന്റെ മകൻ.​—പദാവലി കാണുക.

ജില്ലാ​ഭ​ര​ണാ​ധി​കാ​രി: റോമൻ അധികാ​രി​ക​ളു​ടെ കീഴിൽ, അവരുടെ അംഗീ​കാ​ര​ത്തോ​ടെ മാത്രം ഭരണം നടത്തി​യി​രുന്ന ഒരു ജില്ലാ​ഭ​ര​ണാ​ധി​കാ​രി​യെ​യോ ഒരു പ്രദേശത്തിന്റെ പ്രഭു​വി​നെ​യോ ആണ്‌ ഈ പദം കുറി​ച്ചി​രു​ന്നത്‌.​—മത്ത 14:1; മർ 6:14 എന്നിവ​യു​ടെ പഠനക്കു​റി​പ്പു​കൾ കാണുക.

സഹോ​ദ​ര​നായ ഫിലി​പ്പോസ്‌: ഹെരോദ്‌ അന്തിപ്പാസിന്റെ അർധസ​ഹോ​ദ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു ഇത്‌. ഇദ്ദേഹം യരുശ​ലേം​കാ​രി​യായ ക്ലിയോ​പാ​ട്ര​യിൽ മഹാനായ ഹെരോ​ദി​നു​ണ്ടായ മകനാണ്‌. ഇദ്ദേഹ​ത്തിന്‌ ഫിലി​പ്പോസ്‌ എന്ന അതേ പേരിൽ ഒരു അർധസ​ഹോ​ദ​ര​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌ (മത്ത 14:3-ലും മർ 6:17-ലും പരാമർശി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന ആ ഫിലി​പ്പോ​സി​നെ ഹൊ​രോദ്‌ ഫിലി​പ്പോസ്‌ എന്നും വിളി​ച്ചി​രു​ന്നു.) ഇവരെ തമ്മിൽ വേർതി​രി​ച്ച​റി​യാൻ ഇദ്ദേഹത്തെ ചില​പ്പോ​ഴൊ​ക്കെ ജില്ലാ​ഭ​ര​ണാ​ധി​കാ​രി​യായ ഫിലി​പ്പോസ്‌ എന്നു വിളി​ച്ചി​രു​ന്നു.​—മത്ത 16:13-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പും കാണുക.

ഇതൂര്യ: തെളി​വ​നു​സ​രിച്ച്‌ ലബാനോൻ, ആൻറി-ലബാനോൻ മലനി​ര​ക​ളു​ടെ അടുത്തായി, ഗലീലക്കടലിന്റെ വടക്കു​കി​ഴക്ക്‌ കാണുന്ന ഒരു ചെറിയ പ്രദേശം. അതിനു കൃത്യ​മാ​യി നിശ്ചയിച്ച ഒരു അതിർത്തി ഇല്ല.​—അനു. ബി10 കാണുക.

ത്രഖോ​നി​ത്തി: “നിരപ്പ​ല്ലാത്ത” എന്ന്‌ അർഥമുള്ള ഒരു ഗ്രീക്ക്‌ മൂലപ​ദ​ത്തിൽനിന്ന്‌ വന്നിരി​ക്കുന്ന പേര്‌. ആ പ്രദേശത്തിന്റെ നിരപ്പ​ല്ലാത്ത ഭൂപ്ര​കൃ​തി​യെ സൂചി​പ്പി​ക്കുന്ന ഒരു പേരാ​യി​രി​ക്കാം ഇത്‌. ഇതൂര്യ​യു​ടെ കിഴക്ക്‌, മുമ്പ്‌ ബാശാൻ എന്ന്‌ അറിയ​പ്പെ​ട്ടി​രുന്ന പ്രദേശത്തിന്റെ (ആവ 3:3-14) ഭാഗമാ​യി​രു​ന്നു ത്രഖോ​നി​ത്തി ദേശം. അതിന്റെ വിസ്‌തീർണം ഏതാണ്ട്‌ 900 ചതുര​ശ്ര​കി​ലോ​മീ​റ്റർ മാത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു. ദമസ്‌കൊ​സിന്‌ ഏതാണ്ട്‌ 40 കി.മീ. തെക്കു​കി​ഴ​ക്കാ​യി​രു​ന്നു അതിന്റെ വടക്കേ അതിർത്തി.

ലുസാ​ന്യാസ്‌: യോഹ​ന്നാൻ സ്‌നാ​പകൻ ശുശ്രൂഷ തുടങ്ങിയ സമയത്ത്‌, ലുസാ​ന്യാസ്‌ റോമൻ ജില്ലയായ അബി​ലേ​ന​യു​ടെ “ജില്ലാ​ഭ​ര​ണാ​ധി​കാ​രി​യാ​യി​രു​ന്നു” എന്നു ലൂക്കോസിന്റെ വിവരണം പറയുന്നു. എന്നാൽ ഇക്കാര്യ​ത്തിൽ ലൂക്കോ​സി​നു തെറ്റു പറ്റി​യെന്നു ചില വിമർശകർ വാദിച്ചു. യഥാർഥ​ത്തിൽ അബി​ലേ​ന​യ്‌ക്ക്‌ അടുത്തു​ത​ന്നെ​യുള്ള കാൽസി​സി​ലെ രാജാ​വാ​യി​രുന്ന ലുസാ​ന്യാസ്‌ ആണ്‌ ലൂക്കോസിന്റെ മനസ്സി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തെ​ന്നും അദ്ദേഹം ലൂക്കോസ്‌ സൂചി​പ്പിച്ച സമയത്തി​നും ദശാബ്ദ​ങ്ങൾക്കു മുമ്പ്‌, ബി.സി. 34-നോട​ടുത്ത്‌ കൊല്ല​പ്പെ​ട്ടെ​ന്നും ആയിരു​ന്നു അവരുടെ വാദം. പക്ഷേ ആ വാദം തെറ്റാ​ണെന്നു തെളിഞ്ഞു. കാരണം തിബെ​ര്യൊസ്‌ റോമൻ ചക്രവർത്തി​യാ​യി​രുന്ന സമയത്ത്‌ ലുസാ​ന്യാസ്‌ എന്നു പേരുള്ള ഒരു ജില്ലാ​ഭ​ര​ണാ​ധി​കാ​രി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നെന്നു സൂചി​പ്പി​ക്കുന്ന ഒരു ലിഖിതം സിറി​യ​യി​ലെ ദമസ്‌കൊ​സിന്‌ അടുത്തുള്ള അബില​യിൽനിന്ന്‌ (അബി​ലേ​ന​യു​ടെ തലസ്ഥാനം.) പിന്നീടു കണ്ടെടു​ത്തു.​—അനു. ബി10 കാണുക.

അബിലേന: ഒരു റോമൻ ജില്ലയാ​യി​രുന്ന അബി​ലേ​ന​യ്‌ക്ക്‌ ആ പേര്‌ വന്നത്‌ അതിന്റെ തലസ്ഥാ​ന​മായ അബില​യിൽനി​ന്നാണ്‌. ഹെർമോൻ പർവത​ത്തി​നു വടക്ക്‌, ആൻറി-ലബാനോൻ മലനി​രകൾ സ്ഥിതി​ചെ​യ്യുന്ന പ്രദേ​ശ​ത്താണ്‌ അതിന്റെ സ്ഥാനം.​—പദാവ​ലി​യിൽ “ലബാനോൻ മലനി​രകൾ” കാണുക.

മുഖ്യ​പു​രോ​ഹി​ത​നാ​യി അന്നാസും . . . കയ്യഫയും: സ്‌നാ​പ​ക​യോ​ഹ​ന്നാൻ ശുശ്രൂഷ ആരംഭിച്ച കാലത്ത്‌ ജൂതപൗ​രോ​ഹി​ത്യം പ്രധാ​ന​മാ​യും ശക്തരായ രണ്ടു പുരു​ഷ​ന്മാ​രു​ടെ നിയ​ന്ത്ര​ണ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നെന്നു ലൂക്കോസ്‌ സൂചി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. സിറി​യ​യി​ലെ റോമൻ ഗവർണ​റാ​യി​രുന്ന കുറേ​ന്യൊസ്‌ ഏതാണ്ട്‌ എ.ഡി. 6-ലോ 7-ലോ മഹാപു​രോ​ഹി​ത​നാ​യി നിയമിച്ച അന്നാസ്‌ ഏകദേശം എ.ഡി. 15 വരെ ആ സ്ഥാനത്ത്‌ തുടർന്നു. റോമാ​ക്കാർ അദ്ദേഹത്തെ ആ സ്ഥാനത്തു​നിന്ന്‌ നീക്കി​യ​തോ​ടെ അദ്ദേഹ​ത്തി​നു മഹാപു​രോ​ഹി​തൻ എന്ന ഔദ്യോ​ഗി​ക​സ്ഥാ​ന​പ്പേര്‌ നഷ്ടമാ​യെ​ങ്കി​ലും മുൻമ​ഹാ​പു​രോ​ഹി​ത​നും ജൂതപു​രോ​ഹി​ത​ന്മാ​രു​ടെ മുഖ്യ​വ​ക്താ​വും എന്ന നിലയിൽ അദ്ദേഹം തുടർന്നും വലിയ അധികാ​ര​വും സ്വാധീ​ന​വും ചെലു​ത്തി​യി​രു​ന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ അഞ്ച്‌ ആൺമക്കൾ മഹാപു​രോ​ഹി​ത​ന്മാ​രാ​യി സേവി​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌. മരുമ​ക​നായ കയ്യഫയും ഏകദേശം എ.ഡി. 18 മുതൽ എ.ഡി. 36 വരെയുള്ള കാലത്ത്‌ മഹാപു​രോ​ഹി​ത​നാ​യി​രു​ന്നു. അതു​കൊണ്ട്‌ എ.ഡി. 29-ൽ കയ്യഫയാ​യി​രു​ന്നു മഹാപു​രോ​ഹി​ത​നെ​ങ്കി​ലും അന്നാസിന്‌ അന്നുണ്ടാ​യി​രുന്ന പ്രമു​ഖ​സ്ഥാ​നം കണക്കി​ലെ​ടുത്ത്‌ അദ്ദേഹത്തെ ‘മുഖ്യ​പു​രോ​ഹി​തൻ’ എന്നു വിളി​ക്കു​ന്ന​തിൽ തെറ്റില്ല.​—യോഹ 18:13, 24; പ്രവൃ 4:6.

യോഹ​ന്നാൻ: ലൂക്കോസിന്റെ വിവര​ണ​ത്തിൽ മാത്രമേ യോഹ​ന്നാ​നെ സെഖര്യ​യു​ടെ മകനായി പരിച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു​ള്ളൂ. (ലൂക്ക 1:5-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.) യോഹ​ന്നാ​നു ദൈവത്തിന്റെ സന്ദേശം ലഭിച്ചു എന്നു പറഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന​തും ലൂക്കോസ്‌ മാത്ര​മാണ്‌. സെപ്‌റ്റുവജിന്റിൽ ഏലിയ പ്രവാ​ച​ക​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പറയു​ന്നി​ടത്ത്‌ കാണുന്ന പദപ്ര​യോ​ഗ​ത്തോ​ടു (1രാജ 17:2; 20:28; 21:28) ലൂക്കോസിന്റെ ഈ വാക്കു​കൾക്കു സമാന​ത​യുണ്ട്‌ എന്നതു ശ്രദ്ധേ​യ​മാണ്‌. ഏലിയ പ്രവാ​ചകൻ യോഹ​ന്നാ​നെ ചിത്രീ​ക​രി​ച്ചെന്ന്‌ ഓർക്കുക. (മത്ത 11:14; 17:10-13) ആദ്യത്തെ മൂന്നു സുവി​ശേ​ഷ​വി​വ​ര​ണ​ങ്ങ​ളും (മത്തായി, മർക്കോസ്‌, ലൂക്കോസ്‌) യോഹ​ന്നാൻ വിജന​ഭൂ​മി​യിൽ കഴിഞ്ഞി​രു​ന്ന​താ​യി പറയു​ന്നു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും അത്‌ ‘യഹൂദ്യ വിജന​ഭൂ​മി​യാ​ണെന്ന്‌’ എടുത്തു​പ​റ​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നതു മത്തായി മാത്ര​മാണ്‌. പൊതു​വേ ആൾപ്പാർപ്പി​ല്ലാത്ത ഈ തരിശു​പ്ര​ദേശം യഹൂദ്യ മലനി​ര​ക​ളിൽനിന്ന്‌ കിഴ​ക്കോട്ട്‌ യോർദാൻ നദിയു​ടെ​യും ചാവുകടലിന്റെയും പടിഞ്ഞാ​റൻതീ​രം​വരെ [മുകളിൽനിന്ന്‌ താഴെ​വരെ ഏകദേശം 1,200 മീറ്റർ (3,900 അടി).] വ്യാപി​ച്ചു​കി​ട​ന്നി​രു​ന്നു.​—മത്ത 3:1-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

മാനസാന്തരത്തെ പ്രതീ​ക​പ്പെ​ടു​ത്തുന്ന സ്‌നാനം: മർ 1:4-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

യഹോവ: യശ 40:3-ൽനിന്നുള്ള ഉദ്ധരണി​യാണ്‌ ഇത്‌. അതിന്റെ മൂല എബ്രാ​യ​പാ​ഠ​ത്തിൽ ദൈവത്തിന്റെ പേരിനെ പ്രതി​നി​ധാ​നം ചെയ്യുന്ന നാല്‌ എബ്രാ​യ​വ്യ​ഞ്‌ജ​നാ​ക്ഷ​രങ്ങൾ (അതിന്റെ ലിപ്യ​ന്ത​രണം യ്‌ഹ്‌വ്‌ഹ്‌ എന്നാണ്‌.) കാണാം. (അനു. സി കാണുക.) ആ പ്രവചനം യോഹ​ന്നാൻ സ്‌നാ​പ​ക​നിൽ നിറ​വേ​റു​ന്ന​താ​യി ലൂക്കോസ്‌ ഇവിടെ പറഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. പിതാവിന്റെ പ്രതിനിധിയായി, പിതാവിന്റെ നാമത്തിൽ വരാനി​രി​ക്കുന്ന യേശുവിന്റെ വരവ്‌ അറിയി​ക്കു​ന്ന​വ​നാ​യി​രി​ക്കും സ്‌നാ​പ​ക​യോ​ഹ​ന്നാൻ എന്ന അർഥത്തി​ലാണ്‌ അദ്ദേഹം യഹോ​വ​യ്‌ക്കു വഴി ഒരുക്കും എന്നു പറഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. (യോഹ 5:43; 8:29) ഈ പ്രവചനം തന്നിൽ നിറ​വേ​റി​യെന്നു സ്‌നാ​പ​ക​യോ​ഹ​ന്നാൻതന്നെ പറയു​ന്ന​താ​യി യോഹന്നാന്റെ സുവി​ശേ​ഷ​ത്തിൽ കാണാം.​—യോഹ 1:23.

സ്‌നാ​ന​മേൽക്കാൻ: അഥവാ, “നിമജ്ജനം ചെയ്യപ്പെടാൻ; മുങ്ങാൻ.”​—മത്ത 3:11-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

മാനസാ​ന്ത​ര​ത്തി​നു യോജിച്ച ഫലം: യോഹ​ന്നാൻ പറഞ്ഞ കാര്യങ്ങൾ കേൾക്കു​ന്ന​വ​രു​ടെ മനസ്സി​നോ മനോ​ഭാ​വ​ത്തി​നോ വരുന്ന മാറ്റത്തെ സൂചി​പ്പി​ക്കുന്ന തെളി​വു​ക​ളെ​യും പ്രവൃ​ത്തി​ക​ളെ​യും കുറി​ക്കു​ന്നു.​—മത്ത 3:8; പ്രവൃ 26:20; മത്ത 3:2, 11 എന്നിവ​യു​ടെ പഠനക്കു​റി​പ്പു​ക​ളും പദാവ​ലി​യിൽ “മാനസാ​ന്തരം” എന്നതും കാണുക.

നികുതി പിരി​ക്കു​ന്നവർ: മത്ത 5:46-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

പട്ടാള​ക്കാർ: തെളി​വ​നു​സ​രിച്ച്‌ ഇവർ ജൂതവം​ശ​ജ​രായ പടയാ​ളി​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു. ഇറക്കു​മതി-കയറ്റു​മതി സാധന​ങ്ങ​ളു​ടെ നികു​തി​യോ മറ്റു നികു​തി​ക​ളോ പിരി​ക്കു​ന്നത്‌ ഇവരുടെ ജോലി​യിൽ ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. ദൈവ​മായ യഹോ​വ​യു​മാ​യി ഉടമ്പടി​ബ​ന്ധ​ത്തി​ലു​ള്ള​വ​രാ​യി​രു​ന്നു ആ ജൂതപ​ട​യാ​ളി​കൾ. ആളുക​ളിൽനിന്ന്‌ പണവും മറ്റും ബലമായി പിടി​ച്ചു​വാ​ങ്ങി​യി​രുന്ന അന്നത്തെ പടയാ​ളി​കൾ മറ്റു പല കുറ്റകൃ​ത്യ​ങ്ങൾക്കും കുപ്ര​സി​ദ്ധ​രാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ മാനസാ​ന്ത​രത്തെ പ്രതീ​ക​പ്പെ​ടു​ത്തുന്ന സ്‌നാ​ന​മേൽക്ക​ണ​മെ​ങ്കിൽ അവർ അതെല്ലാം ഉപേക്ഷി​ക്ക​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു.​—മത്ത 3:8.

കള്ളക്കുറ്റം ചുമത്തുക: ഇവിടെ കാണുന്ന ഗ്രീക്കു​പദം (സൈക്കോഫാന്റിയോ) ലൂക്ക 19:8-ൽ ‘അന്യാ​യ​മാ​യി ഈടാ​ക്കുക’ എന്നാണു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. (ലൂക്ക 19:8-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.) ഈ ക്രിയ​യു​ടെ അക്ഷരാർഥം “അത്തിപ്പഴം കാട്ടി സ്വന്തമാ​ക്കുക” എന്നാ​ണെന്നു പറയ​പ്പെ​ടു​ന്നു. ഈ പദത്തിന്റെ ഉത്ഭവ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പല അഭി​പ്രാ​യ​ങ്ങ​ളുണ്ട്‌. അതിൽ ഒന്ന്‌ ഇതാണ്‌: പുരാ​ത​ന​കാ​ലത്തെ ആതൻസിൽ, അത്തിപ്പ​ഴങ്ങൾ ആ പ്രവി​ശ്യ​യിൽനിന്ന്‌ കയറ്റു​മതി ചെയ്യു​ന്നതു നിരോ​ധി​ച്ചി​രു​ന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടു​തന്നെ അത്തിപ്പഴം കയറ്റു​മതി ചെയ്യാൻ ശ്രമി​ക്കു​ന്നു എന്ന ആരോ​പണം ഉന്നയിച്ച്‌ ഒരാളെ ഭയപ്പെ​ടു​ത്താൻ നോക്കുന്ന വ്യക്തിയെ “അത്തിപ്പഴം കാട്ടു​ന്നവൻ” എന്നു വിളി​ച്ചി​രു​ന്നു. പിൽക്കാ​ലത്ത്‌, വ്യാജാ​രോ​പ​ണങ്ങൾ ഉന്നയിച്ച്‌ ആളുകളെ ചൂഷണം ചെയ്യു​ന്ന​വ​രെ​യോ മറ്റുള്ള​വരെ ഭീഷണി​പ്പെ​ടു​ത്തി കാര്യം സാധി​ക്കു​ന്ന​വ​രെ​യോ കുറി​ക്കാൻ ഈ പേര്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചു​തു​ടങ്ങി.

കിട്ടു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌: അഥവാ, “കിട്ടുന്ന വേതനംകൊണ്ട്‌; കിട്ടുന്ന കൂലി​കൊണ്ട്‌.” ഇവിടെ ഈ പദപ്ര​യോ​ഗം ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നതു സൈന്യ​വു​മാ​യി ബന്ധപ്പെട്ട ഒരു സാങ്കേ​തി​ക​പ​ദ​മാ​യി​ട്ടാണ്‌. അതിന്‌ ഒരു പടയാ​ളി​യു​ടെ വേതനത്തെയോ, ഭക്ഷണത്തി​നും മറ്റു ചെലവു​കൾക്കും വേണ്ടി കൊടു​ക്കുന്ന പണത്തെ​യോ കുറി​ക്കാ​നാ​കും. ആദ്യകാ​ലത്ത്‌ പടയാ​ളി​കൾക്കു നൽകി​യി​രുന്ന ആനുകൂ​ല്യ​ങ്ങ​ളിൽ ഭക്ഷണവും മറ്റ്‌ അവശ്യ​വ​സ്‌തു​ക്ക​ളും ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നി​രി​ക്കാം. സാധ്യതയനുസരിച്ച്‌, യോഹന്നാന്റെ അടു​ത്തേക്കു വന്ന ജൂതപ​ട​യാ​ളി​കൾ പ്രധാ​ന​മാ​യും ഇറക്കു​മതി-കയറ്റു​മതി സാധന​ങ്ങ​ളു​ടെ നികു​തി​യോ മറ്റു നികു​തി​ക​ളോ പിരി​ക്കു​ന്ന​വ​രാ​യി​രു​ന്നു. അക്കാലത്ത്‌ പട്ടാള​ക്കാ​രു​ടെ വേതനം തുച്ഛമാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌ തങ്ങളുടെ അധികാ​രം ഉപയോ​ഗിച്ച്‌ ആളുകളെ ചൂഷണം ചെയ്‌ത്‌ പണമു​ണ്ടാ​ക്കുന്ന ഒരു രീതി അവർക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നെന്നു തോന്നു​ന്നു. ഇതു കണക്കി​ലെ​ടു​ത്താ​യി​രി​ക്കാം യോഹ​ന്നാൻ അവർക്ക്‌ ഇങ്ങനെ​യൊ​രു ഉപദേശം കൊടു​ത്തത്‌. 1കൊ 9:7-ൽ “സ്വന്തം ചെലവിൽ” എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന പദപ്ര​യോ​ഗ​ത്തി​ലും ഇതേ പദം കാണാം. ഒരു ക്രിസ്‌തീയ ‘പടയാ​ളിക്ക്‌’ അർഹത​പ്പെട്ട വേതന​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ സംസാ​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു പൗലോസ്‌ അവിടെ.

വരവ്‌ പ്രതീ​ക്ഷി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌: അഥവാ, “വരവി​നാ​യി പ്രതീ​ക്ഷ​യോ​ടെ കാത്തി​രു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌.” യേശുവിന്റെ ജനന​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ദൈവ​ദൂ​ത​ന്മാർ നടത്തിയ പ്രഖ്യാ​പ​ന​വും ആ സന്ദേശം ആട്ടിട​യ​ന്മാർ എല്ലാവ​രെ​യും അറിയി​ച്ച​തും ആയിരി​ക്കാം ആളുക​ളിൽ ഇത്രയ​ധി​കം ആകാംക്ഷ ജനിപ്പി​ച്ചത്‌. (ലൂക്ക 2:8-11, 17, 18) ദേവാ​ല​യ​ത്തിൽവെച്ച്‌ പ്രവാ​ചി​ക​യായ അന്ന കുട്ടി​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ എല്ലാവ​രോ​ടും സംസാ​രി​ച്ച​തും മറ്റൊരു കാരണ​മാ​യി​രു​ന്നി​രി​ക്കാം. (ലൂക്ക 2:36-38) ഇതിനു പുറമേ, ‘ജൂതന്മാരുടെ രാജാ​വാ​യി പിറന്ന​വനെ’ ‘വണങ്ങാൻ വന്നതാണു തങ്ങൾ’ എന്ന ജ്യോ​ത്സ്യ​ന്മാ​രു​ടെ വാക്കുകൾ ഹെരോ​ദി​ലും മുഖ്യ​പു​രോ​ഹി​ത​ന്മാ​രി​ലും ശാസ്‌ത്രി​മാ​രി​ലും യരുശ​ലേ​മി​ലെ മറ്റെല്ലാ​വ​രി​ലും വലിയ സ്വാധീ​നം ചെലു​ത്തി​യെ​ന്നും നമ്മൾ വായി​ക്കു​ന്നു.​—മത്ത 2:1-4.

സ്‌നാനപ്പെടുത്തുന്നു: മത്ത 3:11-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

ജില്ലാഭരണാധികാരി: മത്ത 14:1-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

യേശു പ്രാർഥി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​പ്പോൾ: ലൂക്കോസ്‌ തന്റെ സുവി​ശേ​ഷ​ത്തിൽ പ്രാർഥ​ന​യ്‌ക്കു പ്രത്യേ​ക​പ്ര​ധാ​ന്യം നൽകി​യി​ട്ടുണ്ട്‌. യേശുവിന്റെ പല പ്രാർഥ​ന​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചും ലൂക്കോസ്‌ മാത്രമേ പറഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ളൂ. ഈ വാക്യം അതി​നൊ​രു ഉദാഹ​ര​ണ​മാണ്‌. സ്‌നാ​ന​സ​മ​യത്ത്‌ യേശു പ്രാർഥി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു എന്ന വിശദാം​ശം ലൂക്കോസ്‌ ഇവിടെ ഉൾപ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. യേശുവിന്റെ ആ പ്രാർഥ​ന​യി​ലെ പ്രധാ​ന​പ്പെട്ട ചില ഭാഗങ്ങ​ളാണ്‌, സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ പൗലോസ്‌ പിൽക്കാ​ലത്ത്‌ രേഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യത്‌. (എബ്ര 10:5-9) ഇനി യേശുവിന്റെ മറ്റു ചില പ്രാർഥ​ന​ക​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ലൂക്കോസ്‌ മാത്രം പറഞ്ഞി​രി​ക്കുന്ന വാക്യ​ങ്ങ​ളാണ്‌ ലൂക്ക 5:16; 6:12; 9:18, 28; 11:1; 23:46 എന്നിവ.

ആകാശം തുറന്നു: സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ അപ്പോൾ, യേശു സ്വർഗ​ത്തി​ലെ കാര്യങ്ങൾ അറിയാൻ ദൈവം ഇടയാക്കി. മനുഷ്യ​നാ​യി വരുന്ന​തി​നു മുമ്പ്‌ സ്വർഗ​ത്തി​ലു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന ജീവി​ത​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള ഓർമ​ക​ളും ഇതിൽ ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നി​രി​ക്കാം. സ്‌നാ​ന​ത്തി​നു ശേഷം യേശു ഉപയോ​ഗിച്ച ചില പദപ്രയോഗങ്ങൾ, പ്രത്യേ​കിച്ച്‌ എ.ഡി. 33-ലെ പെസഹാ​രാ​ത്രി​യിൽ യേശു നടത്തിയ ഹൃദയം​ഗ​മ​മായ പ്രാർഥന, ഈ വസ്‌തു​ത​യ്‌ക്ക്‌ അടിവ​ര​യി​ടു​ന്നു. ഭൂമി​യിൽ ഒരു മനുഷ്യ​നാ​യി ജനിക്കു​ന്ന​തി​നു മുമ്പുള്ള ജീവി​ത​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ യേശു​വിന്‌ അറിയാ​മാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നും താൻ സ്വർഗ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ പിതാവ്‌ പറയു​ക​യും ചെയ്യു​ക​യും ചെയ്‌ത കാര്യങ്ങൾ യേശു ഓർക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നും സ്വർഗ​ത്തിൽ തനിക്കു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന മഹത്ത്വം യേശുവിന്റെ മനസ്സി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നും ആണ്‌ ആ പദപ്ര​യോ​ഗങ്ങൾ സൂചി​പ്പി​ക്കു​ന്നത്‌. (യോഹ 6:46; 7:28, 29; 8:26, 28, 38; 14:2; 17:5) സ്‌നാനമേറ്റ്‌, അഭി​ഷേകം ചെയ്യ​പ്പെ​ട്ട​പ്പോ​ഴാ​യി​രി​ക്കാം ഈ ഓർമകൾ യേശു​വി​നു തിരികെ ലഭിച്ചത്‌.

പ്രാവിന്റെ രൂപത്തിൽ: പ്രാവു​കളെ ബലിയാ​യി അർപ്പി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ വിശു​ദ്ധ​കാ​ര്യ​ങ്ങൾക്ക്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്നു. (മർ 11:15; യോഹ 2:14-16) ഒരു പ്രതീ​ക​മാ​യും അവയെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്‌; നിഷ്‌ക​ള​ങ്ക​ത​യു​ടെ​യും നിർമ​ല​ത​യു​ടെ​യും പ്രതീ​ക​മാ​യി​രു​ന്നു അവ. (മത്ത 10:16) നോഹ അയച്ച പ്രാവ്‌ ഒലിവി​ല​യു​മാ​യി പെട്ടക​ത്തി​ലേക്കു മടങ്ങി​വ​ന്നതു പ്രളയ​ജലം ഇറങ്ങി​ത്തു​ട​ങ്ങി​യെ​ന്നും (ഉൽ 8:11) സ്വസ്ഥത​യു​ടെ​യും സമാധാനത്തിന്റെയും നാളുകൾ സമീപി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നെ​ന്നും സൂചി​പ്പി​ച്ചു. (ഉൽ 5:29) യേശുവിന്റെ സ്‌നാ​ന​സ​മ​യത്ത്‌ യഹോവ പ്രാവി​നെ ഉപയോ​ഗി​ച്ചതു മിശിഹ എന്ന നിലയിൽ യേശു ചെയ്യാൻപോ​കുന്ന കാര്യ​ങ്ങ​ളി​ലേക്കു ശ്രദ്ധ ക്ഷണിക്കാ​നാ​യി​രി​ക്കാം. കാരണം നിർമ​ല​നും പാപര​ഹി​ത​നും ആയ ദൈവ​പു​ത്രൻ മനുഷ്യ​കു​ല​ത്തി​നു​വേണ്ടി തന്റെ ജീവൻ ബലിയർപ്പി​ക്കു​ക​യും അങ്ങനെ തന്റെ ഭരണത്തിൻകീ​ഴിൽ സ്വസ്ഥത​യും സമാധാ​ന​വും നിറഞ്ഞ കാലം വരുന്ന​തിന്‌ അടിസ്ഥാ​ന​മി​ടു​ക​യും ചെയ്യു​മാ​യി​രു​ന്നു. ദൈവത്തിന്റെ പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാവ്‌ അഥവാ ചലനാ​ത്മ​ക​ശക്തി സ്‌നാ​ന​സ​മ​യത്ത്‌ യേശുവിന്റെ മേൽ ഇറങ്ങിവന്നപ്പോൾ, വേഗത്തിൽ ചിറക​ടിച്ച്‌ കൂടണ​യുന്ന പ്രാവി​നെ​പ്പോ​ലെ കാണ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കാം.

നീ എന്റെ പ്രിയ​പു​ത്രൻ: മർ 1:11-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

നിന്നിൽ ഞാൻ പ്രസാ​ദി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു: മർ 1:11-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

ആകാശ​ത്തു​നിന്ന്‌ ഒരു ശബ്ദം: സുവിശേഷവിവരണങ്ങളിൽ, മനുഷ്യർക്കു കേൾക്കാ​വുന്ന രീതി​യിൽ യഹോവ സംസാ​രി​ച്ച​തി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പറയുന്ന മൂന്നു സന്ദർഭ​ങ്ങ​ളുണ്ട്‌. അതിൽ ആദ്യ​ത്തേ​താണ്‌ ഇത്‌.​—ലൂക്ക 9:35; യോഹ 12:28 എന്നിവ​യു​ടെ പഠനക്കു​റി​പ്പു​കൾ കാണുക.

ശുശ്രൂഷ ആരംഭി​ക്കു​മ്പോൾ: അഥവാ, “പ്രവർത്തനം തുടങ്ങിയപ്പോൾ; പഠിപ്പി​ക്കാൻ തുടങ്ങി​യ​പ്പോൾ.” അക്ഷ. “തുടങ്ങിയപ്പോൾ; ആരംഭി​ച്ച​പ്പോൾ.” യേശുവിന്റെ ഭൗമി​ക​ശു​ശ്രൂ​ഷ​യു​ടെ തുടക്ക​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പറയുന്ന പ്രവൃ 1:21, 22; 10:37, 38 വാക്യ​ങ്ങ​ളി​ലും ലൂക്കോസ്‌ ഇതേ ഗ്രീക്കു​പ​ദ​പ്ര​യോ​ഗ​മാണ്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. യേശുവിന്റെ പരസ്യ​ശു​ശ്രൂ​ഷ​യിൽ ആളുക​ളോ​ടു പ്രസം​ഗി​ക്കു​ന്ന​തും അവരെ പഠിപ്പി​ക്കു​ന്ന​തും ശിഷ്യ​രാ​ക്കു​ന്ന​തും ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു.

യോസേഫിന്റെ മകനാ​ണെന്നു ജനം കരുതി: യേശുവിന്റെ ജീവൻ ഉളവാ​യതു പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാ​വി​നാൽ ആയതു​കൊണ്ട്‌ യോ​സേഫ്‌ യേശുവിന്റെ വളർത്തു​പി​താവ്‌ മാത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ യേശു​വി​നെ വളർത്തി​യതു യോ​സേ​ഫും മറിയ​യും ആയിരുന്നതിനാൽ, അതു കണ്ട നസറെ​ത്തു​കാർ യേശു സ്വാഭാ​വി​ക​മാ​യും യോസേഫിന്റെ മകനാ​ണെന്നു കരുതി. നസറെ​ത്തു​കാർ യേശു​വി​നെ ‘മരപ്പണിക്കാരന്റെ മകൻ’ എന്നും ‘യോസേഫിന്റെ മകൻ’ എന്നും വിളി​ച്ച​താ​യി കാണുന്ന മത്ത 13:55; ലൂക്ക 4:22 എന്നീ വാക്യങ്ങൾ അതു ശരി​വെ​ക്കു​ക​യും ചെയ്യുന്നു. ഒരിക്കൽ യേശുവിന്റെ വാക്കുകൾ കേട്ട്‌ ഇടറി​പ്പോയ ആളുകൾ ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞതാ​യും നമ്മൾ വായി​ക്കു​ന്നു: “ഇവൻ യോസേഫിന്റെ മകനായ യേശു​വല്ലേ? ഇവന്റെ അപ്പനെ​യും അമ്മയെ​യും നമുക്ക്‌ അറിയാ​വു​ന്ന​തല്ലേ?” (യോഹ 6:42) ഇനി, ഫിലി​പ്പോസ്‌ നഥന​യേ​ലി​നോട്‌ ‘യോസേഫിന്റെ മകനായ യേശു​വി​നെ’ കണ്ടെത്തി​യ​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചും പറഞ്ഞു. (യോഹ 1:45) എന്നാൽ യേശു ‘യോസേഫിന്റെ മകനാണ്‌’ എന്നതു പൊതു​ജ​നാ​ഭി​പ്രാ​യം മാത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു എന്നതിനു ലൂക്കോസിന്റെ വിവര​ണ​ത്തി​ലെ ഈ ഭാഗം അടിവ​ര​യി​ടു​ന്നു.

മകനാ​ണെന്നു ജനം കരുതി: മറ്റൊരു സാധ്യത, “മകനാ​ണെ​ന്ന​തി​നു നിയമ​പ​ര​മായ അടിസ്ഥാ​ന​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.” ഇവിടെ കാണുന്ന ഗ്രീക്കു​പ​ദ​പ്ര​യോ​ഗ​ത്തിന്‌ ഇങ്ങനെ​യും ഒരു അർഥം വരാവു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌ ചില പണ്ഡിത​ന്മാർ ആ പരിഭാ​ഷ​യെ​യാണ്‌ അനുകൂ​ലി​ക്കു​ന്നത്‌. ഇവിടെ ആ പദപ്ര​യോ​ഗ​വും ആശയപ​ര​മാ​യി ചേരും. കാരണം യേശു യോസേഫിന്റെ മകനാ​ണെ​ന്ന​തി​നുള്ള നിയമ​പ​ര​മായ അടിസ്ഥാ​ന​മാ​യി അന്നു വംശാ​വലി രേഖകൾ ലഭ്യമാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ പുതിയ ലോക ഭാഷാ​ന്ത​ര​ത്തിൽ കാണുന്ന പദപ്ര​യോ​ഗ​ത്തെ​യാ​ണു മിക്ക പണ്ഡിത​ന്മാ​രും അനുകൂ​ലി​ക്കു​ന്നത്‌.

യോ​സേഫ്‌ ഹേലി​യു​ടെ മകൻ: “യാക്കോ​ബി​നു മറിയ​യു​ടെ ഭർത്താ​വായ യോ​സേഫ്‌ ജനിച്ചു” എന്നാണു മത്ത 1:16-ൽ കാണു​ന്നത്‌. എന്നാൽ ലൂക്കോസിന്റെ വിവര​ണ​ത്തിൽ “യോ​സേഫ്‌ ഹേലി​യു​ടെ മകൻ” ആണെന്നു പറഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. യോ​സേഫ്‌ ഹേലി​യു​ടെ മരുമകൻ ആണെന്ന അർഥത്തി​ലാ​യി​രി​ക്കാം അങ്ങനെ പറഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. (സമാന​മായ ഒരു സാഹച​ര്യ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ലൂക്ക 3:27-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പിൽ പറയു​ന്നുണ്ട്‌.) ഒരു വ്യക്തി​യു​ടെ മകളി​ലൂ​ടെ​യുള്ള വംശാ​വ​ലി​രേഖ തയ്യാറാ​ക്കു​മ്പോൾ പുരു​ഷ​ന്മാർക്കു പ്രാധാ​ന്യം കൊടു​ക്കു​ന്നതു ജൂതന്മാർക്കി​ട​യി​ലെ ഒരു രീതി​യാ​യി​രു​ന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കാം ലൂക്കോസ്‌ ഹേലി​യു​ടെ മകളായ മറിയ​യു​ടെ പേര്‌ ഉൾപ്പെ​ടു​ത്താ​തെ മറിയ​യു​ടെ ഭർത്താ​വി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ മകൻ എന്നു പറഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. തെളി​വ​നു​സ​രിച്ച്‌ ലൂക്കോസ്‌ തയ്യാറാ​ക്കിയ യേശുവിന്റെ വംശാ​വ​ലി​രേഖ മറിയ​യി​ലൂ​ടെ​യു​ള്ള​താ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌, സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ ഹേലി മറിയ​യു​ടെ അപ്പനാ​യി​രു​ന്നു. അങ്ങനെ​യെ​ങ്കിൽ യേശുവിന്റെ അമ്മവഴി​ക്കുള്ള മുത്തച്ഛ​നാ​യി​രു​ന്നു ഹേലി.​—മത്ത 1:1, 16; ലൂക്ക 3:27 എന്നിവ​യു​ടെ പഠനക്കു​റി​പ്പു​കൾ കാണുക.

സെരു​ബ്ബാ​ബേൽ ശെയൽതീയേലിന്റെ മകൻ: സെരു​ബ്ബാ​ബേ​ലി​നെ മിക്ക​പ്പോ​ഴും “ശെയൽതീയേലിന്റെ മകൻ” എന്നാണു വിളി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്കി​ലും (എസ്ര 3:2, 8; 5:2; നെഹ 12:1; ഹഗ്ഗ 1:1, 12, 14; 2:2, 23; മത്ത 1:12) ഒരിടത്ത്‌ അദ്ദേഹത്തെ ശെയൽതീയേലിന്റെ സഹോ​ദ​ര​നായ ‘പെദാ​യ​യു​ടെ ആൺമക്ക​ളിൽ’ ഒരാളാ​യാ​ണു പറഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. (1ദിന 3:17-19) സാധ്യതയനുസരിച്ച്‌, സെരു​ബ്ബാ​ബേൽ പെദാ​യ​യു​ടെ മകനാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും നിയമ​പ​ര​മാ​യി അദ്ദേഹത്തെ ശെയൽതീയേലിന്റെ മകനാ​യി​ട്ടാ​ണു കണക്കാ​ക്കി​യി​രു​ന്ന​തെന്നു തോന്നു​ന്നു. ഒരുപക്ഷേ സെരു​ബ്ബാ​ബേൽ ഒരു കുട്ടി​യാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾത്തന്നെ പെദായ മരിക്കു​ക​യും തുടർന്ന്‌ പെദാ​യ​യു​ടെ ഏറ്റവും മൂത്ത സഹോ​ദ​ര​നായ ശെയൽതീ​യേൽ സെരു​ബ്ബാ​ബേ​ലി​നെ സ്വന്തം മകനായി വളർത്തു​ക​യും ചെയ്‌തി​രി​ക്കാം. ഇനി, ശെയൽതീ​യേൽ കുട്ടി​ക​ളി​ല്ലാ​തെ മരിച്ചിട്ട്‌ പെദായ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭാര്യയെ ദേവര​വി​വാ​ഹം കഴി​ച്ചെ​ങ്കിൽ ആ സ്‌ത്രീ​യിൽ പെദാ​യ​യ്‌ക്കു​ണ്ടായ മകനെ ശെയൽതീയേലിന്റെ നിയമ​പ​ര​മായ അവകാ​ശി​യാ​യി കണ്ടതാ​കാ​നും സാധ്യ​ത​യുണ്ട്‌.

ശെയൽതീ​യേൽ നേരി​യു​ടെ മകൻ: 1ദിന 3:17; മത്ത 1:12 എന്നീ വാക്യ​ങ്ങ​ളിൽ ശെയൽതീ​യേ​ലി​നെ നേരി​യു​ടെ മകൻ എന്നല്ല യഖൊ​ന്യ​യു​ടെ മകൻ എന്നാണു വിളി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. ഒരുപക്ഷേ ശെയൽതീ​യേൽ നേരി​യു​ടെ മകളെ​യാ​യി​രി​ക്കാം വിവാഹം കഴിച്ചത്‌. അങ്ങനെ​യെ​ങ്കിൽ നേരി​യു​ടെ മരുമ​ക​നാ​യി​രു​ന്നു ശെയൽതീ​യേൽ. അതു​കൊ​ണ്ടു​തന്നെ അദ്ദേഹത്തെ “നേരി​യു​ടെ മകൻ” എന്നു വിളി​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു. എബ്രാ​യ​വം​ശാ​വ​ലി​ക​ളിൽ ഒരു വ്യക്തി​യു​ടെ മരുമ​കനെ മകൻ എന്നു വിളി​ക്കു​ന്നതു സാധാ​ര​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു. മറിയ​യു​ടെ അപ്പനാ​യി​രു​ന്നു ഹേലി എങ്കിലും ലൂക്കോസ്‌ “ഹേലി​യു​ടെ മകൻ” എന്നു യോ​സേ​ഫി​നെ വിളി​ക്കാ​നുള്ള കാരണ​വും ഇതുത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നി​രി​ക്കാം.​—ലൂക്ക 3:23-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

യേശു: അഥവാ, “യോശുവ (യേശുവ).” ചില പുരാതന കൈ​യെ​ഴു​ത്തു​പ്ര​തി​ക​ളിൽ ഇവിടെ “യോസെ” എന്നാണു കാണു​ന്നത്‌.​—മത്ത 1:21-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

നാഥാൻ: ദാവീ​ദി​നു ബത്ത്‌-ശേബയിൽ ജനിച്ച ഈ മകന്റെ പിൻത​ല​മു​റ​ക്കാ​രി​യാ​യി​രു​ന്നു മറിയ. (2ശമു 5:13, 14; 1ദിന 3:5) ഗ്രീക്കു​തി​രു​വെ​ഴു​ത്തു​ക​ളിൽ നാഥാ​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഇവിടെ മാത്രമേ കാണു​ന്നു​ള്ളൂ. ലൂക്കോസ്‌ രേഖ​പ്പെ​ടു​ത്തിയ യേശുവിന്റെ വംശാ​വ​ലി​ക്കു മത്തായി​യു​ടേ​തിൽനിന്ന്‌ വ്യത്യാ​സ​മു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും പേരു​ക​ളു​ടെ കാര്യ​ത്തിൽ കാണുന്ന വ്യത്യാസത്തിന്റെ പ്രധാ​ന​കാ​രണം ഇതാണ്‌: ലൂക്കോസ്‌ രേഖ​പ്പെ​ടു​ത്തിയ വംശാ​വലി ദാവീദിന്റെ മകനായ നാഥാ​നി​ലൂ​ടെ ഉള്ളതും മത്തായി രേഖ​പ്പെ​ടു​ത്തിയ വംശാ​വലി ദാവീദിന്റെ മകനായ ശലോ​മോ​നി​ലൂ​ടെ ഉള്ളതും ആണ്‌. (മത്ത 1:6, 7) തെളി​വ​നു​സ​രിച്ച്‌ ലൂക്കോസ്‌ രേഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യതു മറിയ​യു​ടെ വംശപ​ര​മ്പ​ര​യാണ്‌. അതിലൂ​ടെ യേശു ജനനം​കൊണ്ട്‌ ദാവീദിന്റെ പിൻത​ല​മു​റ​ക്കാ​ര​നാ​ണെന്ന വസ്‌തുത അദ്ദേഹം തെളി​യി​ച്ചു. എന്നാൽ മത്തായി തെളിയിക്കുന്നത്‌, യേശു​വി​നു ദാവീദിന്റെ സിംഹാ​സ​ന​ത്തി​ന്മേ​ലുള്ള നിയമ​പ​ര​മായ അവകാ​ശ​മാണ്‌. കാരണം നിയമ​പ​ര​മാ​യി യേശുവിന്റെ പിതാ​വാ​യി​രുന്ന യോ​സേഫ്‌ ശലോമോന്റെ പിൻത​ല​മു​റ​ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു. യോ​സേഫ്‌ യേശുവിന്റെ വളർത്ത​ച്ഛ​നാ​യി​രു​ന്നെന്നു മത്തായി​യു​ടെ​യും ലൂക്കോസിന്റെയും വിവര​ണങ്ങൾ സൂചി​പ്പി​ക്കു​ന്നു.​—മത്ത 1:1, 16; ലൂക്ക 3:23-എന്നിവ​യു​ടെ പഠനക്കു​റി​പ്പു​കൾ കാണുക.

ശൽമോൻ: ചില പുരാതന ഗ്രീക്കു​കൈ​യെ​ഴു​ത്തു​പ്ര​തി​ക​ളിൽ ഇവിടെ “സാലാ” എന്നും മറ്റു ചിലതിൽ “ശൽമോൻ” എന്നും കാണുന്നു. ശൽമോൻ യരീ​ഹൊ​യി​ലെ രാഹാ​ബി​നെ വിവാഹം കഴിച്ചു. അവർക്കു ജനിച്ച മകനാണു ബോവസ്‌. (രൂത്ത്‌ 4:20-22; മത്ത 1:4, 5) 1ദിന 2:11-ന്റെ എബ്രാ​യ​പാ​ഠ​ത്തിൽ ശൽമോന്റെ പേരിലെ അക്ഷരങ്ങൾക്ക്‌ അല്‌പം വ്യത്യാ​സ​മു​ള്ള​താ​യി കാണാം. അവിടെ വായിക്കുന്നത്‌, “ശൽമയ്‌ക്കു ബോവസ്‌ ജനിച്ചു” എന്നാണ്‌.

അർനി: മത്ത 1:3, 4-ൽ കാണുന്ന രാം (ഗ്രീക്കിൽ, അരാം) എന്ന പേരിന്റെ മറ്റൊരു രൂപമാണ്‌ ഇത്‌. 1ദിന 2:9-ൽ രാമിനെ ‘ഹെ​സ്രോ​നു ജനിച്ച ആൺമക്ക​ളിൽ’ ഒരാളാ​യി പറഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. രൂത്ത്‌ 4:19-ലും “ഹെ​സ്രോ​നു രാം ജനിച്ചു” എന്നു പറഞ്ഞി​ട്ടുണ്ട്‌. ലൂക്കോസിന്റെ സുവിശേഷത്തിന്റെ ചില കൈ​യെ​ഴു​ത്തു​പ്ര​തി​ക​ളിൽ ഈ വാക്യ​ത്തിൽ “രാം” എന്നാണു കാണു​ന്ന​തെ​ങ്കി​ലും ഇവിടെ അതിന്റെ മറ്റൊരു രൂപമായ “അർനി” ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​യാ​ണു മിക്ക കൈ​യെ​ഴു​ത്തു​പ്ര​തി​ക​ളും പിന്തു​ണ​യ്‌ക്കു​ന്നത്‌.

കയിനാന്റെ മകൻ: ചുരുക്കം ചില പുരാതന കൈ​യെ​ഴു​ത്തു​പ്ര​തി​കൾ ഇവിടെ കയിനാ​നെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള പരാമർശം ഒഴിവാ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യി കാണാം. ഉൽ 10:24; 11:12, 13; 1ദിന 1:18 എന്നീ വാക്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ മാസൊ​രി​റ്റിക്ക്‌ പാഠത്തി​ലും കയിനാ​നെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള പരാമർശം ഒഴിവാക്കി, ശേല അർപ്പക്ഷാദിന്റെ മകനാ​ണെന്നു പറഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. എന്നാൽ ഗ്രീക്ക്‌ സെപ്‌റ്റുവജിന്റിന്റെ ഇപ്പോ​ഴുള്ള പ്രതി​ക​ളിൽ (എ.ഡി. 5-ാം നൂറ്റാ​ണ്ടി​ലെ കോഡ​ക്‌സ്‌ അലക്‌സാൻഡ്രി​നസ്‌ പോലു​ള്ളവ.) ഈ വംശാ​വ​ലി​രേ​ഖകൾ വരുന്നി​ടത്ത്‌ കയിനാന്റെ പേര്‌ കാണു​ന്നുണ്ട്‌. ലൂക്കോസിന്റെ സുവിശേഷത്തിന്റെ നിരവധി കൈ​യെ​ഴു​ത്തു​പ്ര​തി​ക​ളും ഈ വാക്യ​ത്തിൽ കയിനാ​നെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള പരാമർശം ഉൾപ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തി​നെ​യാണ്‌ അനുകൂ​ലി​ക്കു​ന്നത്‌. അതു​കൊ​ണ്ടാണ്‌ മിക്ക ബൈബിൾ ഭാഷാ​ന്ത​ര​ങ്ങ​ളി​ലും ഈ പേര്‌ നിലനി​റു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നത്‌.

ആദാമിന്റെ മകൻ: ലൂക്കോസ്‌ രേഖ​പ്പെ​ടു​ത്തിയ യേശുവിന്റെ വംശാവലിയിൽ, മുഴുമാനവകുലത്തിന്റെയും പിതാ​വായ ആദാം വരെയു​ള്ള​വ​രു​ടെ പേരു​ക​ളുണ്ട്‌. ലൂക്കോസ്‌ സന്തോ​ഷ​വാർത്ത രേഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യതു ജൂതന്മാ​രും ജൂതന്മാ​ര​ല്ലാ​ത്ത​വ​രും ഉൾപ്പെടെ എല്ലാ മനുഷ്യ​രെ​യും മനസ്സിൽക്ക​ണ്ടാ​ണെന്ന നിഗമ​ന​ത്തോട്‌ ഇതു യോജി​ക്കു​ന്നു. എന്നാൽ സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ ജൂതന്മാ​രെ മനസ്സിൽക്കണ്ട്‌ സുവി​ശേ​ഷ​വി​വ​രണം തയ്യാറാ​ക്കിയ മത്തായി യേശുവിന്റെ വംശാ​വ​ലി​യിൽ അബ്രാ​ഹാം വരെയു​ള്ള​വരെ മാത്രമേ ഉൾപ്പെ​ടു​ത്തി​യി​ട്ടു​ള്ളൂ. ഇനി, ശമര്യ​ക്കാ​ര​നായ ഒരു കുഷ്‌ഠ​രോ​ഗി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചും ധനിക​നായ ഒരു നികു​തി​പി​രി​വു​കാ​ര​നെ​ക്കു​റി​ച്ചും വധസ്‌തം​ഭ​ത്തിൽ കിടക്കുന്ന കള്ളനെ​ക്കു​റി​ച്ചു​പോ​ലു​മുള്ള ലൂക്കോസിന്റെ പരാമർശം സൂചി​പ്പി​ക്കു​ന്നത്‌ ഒരു വ്യക്തി​യു​ടെ പശ്ചാത്തലം എന്തുത​ന്നെ​യാ​യാ​ലും ക്രിസ്‌തുവിന്റെ സന്ദേശ​വും പ്രവർത്ത​ന​ങ്ങ​ളും ആ വ്യക്തിക്കു ഗുണം ചെയ്യു​മെ​ന്നാണ്‌. ലൂക്കോസിന്റെ സുവി​ശേ​ഷ​വി​വ​രണം ലോക​മെ​ങ്ങു​മുള്ള എല്ലാ തരം മനുഷ്യ​രെ​യും ഉദ്ദേശി​ച്ചു​ള്ള​താണ്‌ എന്നതിന്റെ മറ്റൊരു സൂചന​യാണ്‌ ഇത്‌.​—ലൂക്ക 17:11-19; 19:2-10; 23:39-43.

ആദാം ദൈവത്തിന്റെ മകൻ: മനുഷ്യകുലത്തിന്റെ ഉത്ഭവത്തി​ലേക്കു വിരൽചൂ​ണ്ടുന്ന ഒരു ഭാഗമാണ്‌ ഇത്‌. ആദ്യമ​നു​ഷ്യ​നെ സൃഷ്ടി​ച്ചതു ദൈവ​മാ​ണെ​ന്നും ദൈവം തന്റെ സ്വന്തം ഛായയി​ലാണ്‌ അവനെ സൃഷ്ടി​ച്ച​തെ​ന്നും ഉള്ള ഉൽപത്തി​വി​വ​ര​ണ​ത്തോട്‌ ഇതു യോജി​ക്കു​ന്നു. (ഉൽ 1:26, 27; 2:7) ഈ ബൈബിൾഭാഗം, റോമ 5:12; 8:20, 21; 1കൊ 15:22, 45 എന്നീ തിരു​വെ​ഴു​ത്തു​ഭാ​ഗ​ങ്ങൾക്കു കൂടുതൽ വ്യക്തത പകരു​ക​യും ചെയ്യുന്നു.