1. മക്കളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്കുള്ള ആഗ്രഹം എന്താണ്‌?

 മാതാ​പി​താ​ക്കളേ, മക്കൾ യഹോ​വയെ അറിയാ​നും സ്‌നേ​ഹി​ക്കാ​നും നിങ്ങൾ ഒരുപാട്‌ ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്നുണ്ട്‌ എന്നതിന്‌ ഒരു സംശയ​വു​മില്ല. പക്ഷേ ദൈവത്തെ കാണാൻ കഴിയി​ല്ല​ല്ലോ. അപ്പോൾ ദൈവത്തെ ഒരു യഥാർഥ വ്യക്തി​യാ​യി കാണാ​നും ദൈവ​ത്തോട്‌ അടുക്കാ​നും മക്കളെ സഹായി​ക്കാൻ എന്തു ചെയ്യാം?—യാക്കോ. 4:8.

2. മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്ക്‌ യഹോ​വ​യു​ടെ ഗുണങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ മക്കളെ എങ്ങനെ പഠിപ്പി​ക്കാം?

² മക്കളോ​ടൊ​പ്പം ബൈബിൾ പഠിക്കു​ന്ന​താണ്‌ യഹോ​വ​യോ​ടു കൂടുതൽ അടുക്കാൻ അവരെ സഹായി​ക്കു​ന്ന​തി​നുള്ള പ്രധാ​ന​പ്പെട്ട ഒരു മാർഗം. (2 തിമൊ. 3:14-17) എന്നാൽ മക്കൾക്ക്‌ യഹോ​വ​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പഠിക്കാൻ കഴിയുന്ന മറ്റൊരു വിധ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചും ബൈബിൾ പറയുന്നു. സുഭാ​ഷി​തങ്ങൾ എന്ന ബൈബിൾപു​സ്‌ത​ക​ത്തിൽ അതു കാണാം. സൃഷ്ടി​ക​ളിൽ തെളി​ഞ്ഞു​കാ​ണുന്ന യഹോ​വ​യു​ടെ ഗുണങ്ങൾ കാണാ​തെ​പോ​ക​രു​തെ​ന്നാ​ണു സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ അവിടെ ഒരു പിതാവ്‌ തന്റെ മകനെ ഓർമി​പ്പി​ക്കു​ന്നത്‌. (സുഭാ. 3:19-21) മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്കു സൃഷ്ടി​കളെ ഉപയോ​ഗി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ യഹോ​വ​യു​ടെ വ്യക്തി​ത്വ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ മക്കളെ പഠിപ്പി​ക്കാ​നാ​കുന്ന ചില വിധങ്ങൾ നോക്കാം.

3. മാതാ​പി​താ​ക്കൾ മക്കളെ ഏതു കാര്യ​ത്തി​നു സഹായി​ക്കണം?

³ ‘ദൈവ​ത്തി​ന്റെ അദൃശ്യ​ഗു​ണങ്ങൾ ലോകാ​രം​ഭം​മു​തൽ ദൈവ​ത്തി​ന്റെ സൃഷ്ടി​ക​ളി​ലൂ​ടെ വ്യക്തമാ​യി കാണാ​നും മനസ്സി​ലാ​ക്കാ​നും കഴിയു​ന്നു’ എന്നു ബൈബിൾ പറയുന്നു. (റോമ. 1:20) മാതാ​പി​താ​ക്കളേ, കാഴ്‌ചകൾ കാണാൻ മക്കളു​ടെ​കൂ​ടെ പുറത്ത്‌ പോകു​ന്നതു നിങ്ങൾക്ക്‌ ഇഷ്ടമാ​യി​രി​ക്കും. ‘സൃഷ്ടികൾ’ ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ഗുണങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ എന്താണു പഠിപ്പി​ക്കു​ന്ന​തെന്നു മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ മക്കളെ സഹായി​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ ആ സമയം ഉപയോ​ഗി​ക്കുക. ഇക്കാര്യ​ത്തിൽ യേശു​വി​ന്റെ മാതൃ​ക​യിൽനിന്ന്‌ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്ക്‌ എന്തു പഠിക്കാ​നാ​കും? അതെക്കു​റിച്ച്‌ ഇനി നോക്കാം.

4. സൃഷ്ടി​കളെ ഉപയോ​ഗിച്ച്‌ യേശു തന്റെ ശിഷ്യ​ന്മാ​രെ പഠിപ്പി​ച്ചത്‌ എങ്ങനെ? (ലൂക്കോസ്‌ 12:24, 27-30)

⁴ യേശു എങ്ങനെ​യാ​ണു സൃഷ്ടി​കളെ ഉപയോ​ഗിച്ച്‌ പഠിപ്പി​ച്ചത്‌? ഒരു  അവസര​ത്തിൽ യേശു ശിഷ്യ​ന്മാ​രോ​ടു കാക്കക​ളെ​യും ലില്ലി​ച്ചെ​ടി​ക​ളെ​യും കുറിച്ച്‌ പറഞ്ഞു. (ലൂക്കോസ്‌ 12:24, 27-30 വായി​ക്കുക.) യേശു​വിന്‌ ഏതു ജീവി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചും ചെടി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചും സംസാ​രി​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു. പക്ഷേ ശിഷ്യ​ന്മാർക്കു നല്ല പരിച​യ​മു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന ഒരു പക്ഷി​യെ​യും പൂവി​നെ​യും കുറി​ച്ചാ​ണു യേശു പറഞ്ഞത്‌. അതു പറയു​മ്പോൾ കാക്കക​ളും ലില്ലി​പ്പൂ​ക്ക​ളും അവരുടെ കൺമു​ന്നിൽ ഉണ്ടായി​രു​ന്നി​രി​ക്കാം. ഒരുപക്ഷേ യേശു അവയെ ചൂണ്ടി​ക്കാ​ണി​ച്ചി​ട്ടു​മു​ണ്ടാ​കും. അതിനു ശേഷം യേശു എന്താണു ചെയ്‌തത്‌? തന്റെ സ്വർഗീ​യ​പി​താ​വി​ന്റെ ഉദാര​ത​യെ​യും ദയയെ​യും കുറി​ച്ചുള്ള ശക്തമായ ഒരു പാഠം ശിഷ്യ​ന്മാ​രെ പഠിപ്പി​ച്ചു: കാക്കകൾക്കും വയലിലെ ലില്ലി​ച്ചെ​ടി​കൾക്കും വേണ്ടി കരുതുന്ന യഹോവ തന്റെ വിശ്വ​സ്‌ത​ദാ​സർക്കും ആവശ്യ​മായ ഭക്ഷണവും വസ്‌ത്ര​വും ഉറപ്പാ​യും നൽകും.

5. യഹോ​വ​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ മക്കളെ പഠിപ്പി​ക്കാൻ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്ക്‌ എങ്ങനെ സൃഷ്ടി​കളെ ഉപയോ​ഗി​ക്കാം?

⁵ മാതാ​പി​താ​ക്കളേ, യേശു പഠിപ്പിച്ച രീതി​യിൽ നിങ്ങൾ മക്കളെ പഠിപ്പി​ക്കു​മോ? യഹോ​വ​യു​ടെ സൃഷ്ടി​ക​ളിൽ നിങ്ങൾക്ക്‌ ഇഷ്ടപ്പെട്ട ഏതെങ്കി​ലും കാര്യ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ മക്കളോ​ടു സംസാ​രി​ക്കാ​വു​ന്ന​താണ്‌. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, നിങ്ങൾക്കു പ്രിയ​പ്പെട്ട ഏതെങ്കി​ലും മൃഗത്തി​ന്റെ​യോ ചെടി​യു​ടെ​യോ പ്രത്യേ​ക​തകൾ. അങ്ങനെ ചെയ്യു​മ്പോൾ അവ യഹോ​വ​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ എന്താണു പഠിപ്പി​ക്കു​ന്ന​തെന്ന്‌ അവരോ​ടു പറയാൻ മറക്കരുത്‌. എന്നിട്ട്‌ മക്കൾക്ക്‌ ഇഷ്ടപ്പെട്ട മൃഗ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചോ ചെടി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചോ ചോദി​ക്കുക. അവർ ഇഷ്ടപ്പെ​ടുന്ന കാര്യങ്ങൾ ഉപയോ​ഗിച്ച്‌ യഹോ​വ​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പഠിപ്പി​ക്കാൻ ശ്രമി​ക്കു​മ്പോൾ അവർ കൂടുതൽ താത്‌പ​ര്യ​ത്തോ​ടെ ശ്രദ്ധി​ച്ചേ​ക്കാം.

6. ക്രിസ്റ്റ​ഫ​റി​ന്റെ അമ്മയുടെ മാതൃ​ക​യിൽനിന്ന്‌ നമുക്ക്‌ എന്തു പഠിക്കാം?

⁶ യഹോ​വ​യു​ടെ ഗുണങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ മക്കളെ പഠിപ്പി​ക്കാൻ മാതാ​പി​താ​ക്കൾ ജീവജാ​ല​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഒത്തിരി സമയ​മെ​ടുത്ത്‌ ആഴത്തിൽ പഠിക്കേണ്ട ആവശ്യ​മു​ണ്ടോ? ഇല്ല. യേശു ശിഷ്യ​ന്മാ​രോ​ടു സംസാ​രി​ച്ച​പ്പോൾ കാക്കക​ളു​ടെ ഭക്ഷണരീ​തി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചോ ലില്ലി​ച്ചെ​ടി​കൾ എങ്ങനെ വളരുന്നു എന്നതി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചോ ഉള്ള നീണ്ട വിശദീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും നൽകി​യില്ല. സൃഷ്ടി​ക​ളു​ടെ പ്രത്യേ​ക​ത​ക​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ വിശദ​മാ​യി ചർച്ച ചെയ്യു​ന്നത്‌ ഇടയ്‌ക്കൊ​ക്കെ കുട്ടികൾ ഇഷ്ടപ്പെ​ട്ടേ​ക്കാം. എന്നാൽ പലപ്പോ​ഴും യഹോ​വ​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ അവരെ പഠിപ്പി​ക്കാൻ ലളിത​മായ ഒരു അഭി​പ്രാ​യ​മോ ചിന്തി​ക്കാൻ സഹായി​ക്കുന്ന ഒരു ചോദ്യ​മോ മതിയാ​കും. ക്രിസ്റ്റഫർ സഹോ​ദരൻ തന്റെ കുട്ടി​ക്കാ​ല​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പറയുന്നു: “ചുറ്റു​മുള്ള സൃഷ്ടി​കളെ വിലമ​തി​ക്കാൻ സഹായി​ക്കുന്ന പലതും അമ്മ ഞങ്ങളോ​ടു പറയു​മാ​യി​രു​ന്നു. മലക​ളൊ​ക്കെ കാണു​മ്പോൾ അമ്മ ചില​പ്പോൾ പറയും, ‘എന്തു ഭംഗിയാ ഈ മല കാണാൻ, എന്തൊരു വലുപ്പമാ ഇതിന്‌. ഇതൊക്കെ ഉണ്ടാക്കിയ യഹോവ എത്രയോ ഉന്നതനാ​യി​രി​ക്കും!’ ഇനി, കടൽത്തീ​രത്ത്‌ പോകു​മ്പോൾ ചില​പ്പോൾ പറയും, ‘ഈ തിരമാ​ല​കൾക്കൊ​ക്കെ എന്തൊരു ശക്തിയാ! അപ്പോൾ ദൈവ​ത്തിന്‌ എന്തു ശക്തിയു​ണ്ടാ​കും, അല്ലേ?’ അമ്മ പറഞ്ഞ ഇതു​പോ​ലുള്ള ചെറി​യ​ചെ​റിയ കാര്യ​ങ്ങൾപോ​ലും ആഴത്തിൽ ചിന്തി​ക്കാൻ ഞങ്ങളെ സഹായി​ച്ചു.”

7. സൃഷ്ടി​ക​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ കൂടുതൽ ചിന്തി​ക്കാൻ മക്കളെ എങ്ങനെ പരിശീ​ലി​പ്പി​ക്കാം?

⁷ കുട്ടികൾ വളർന്നു​വ​രു​മ്പോൾ സൃഷ്ടി​കളെ കൂടുതൽ നന്നായി നിരീ​ക്ഷി​ക്കാ​നും അതിൽനിന്ന്‌ യഹോ​വ​യു​ടെ വ്യക്തി​ത്വ​ത്തി​ന്റെ പല വശങ്ങൾ മനസ്സി​ലാ​ക്കി​യെ​ടു​ക്കാ​നും ഉള്ള പരിശീ​ലനം അവർക്കു കൊടു​ക്കാം. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, യഹോ​വ​യു​ടെ ഏതെങ്കി​ലും ഒരു സൃഷ്ടി​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പറഞ്ഞിട്ട്‌, “യഹോ​വ​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഇതു നിന്നെ എന്താണു പഠിപ്പി​ക്കു​ന്നത്‌” എന്നു കുട്ടി​യോ​ടു ചോദി​ക്കുക. അവർ പറയുന്ന കാര്യങ്ങൾ നിങ്ങളെ അതിശ​യി​പ്പി​ക്കു​ക​യും സന്തോ​ഷി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തേ​ക്കാം.—മത്താ. 21:16.

8. വഴിയി​ലൂ​ടെ ‘നടക്കു​മ്പോൾ’ ഇസ്രാ​യേല്യ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്ക്‌ എന്തിനുള്ള അവസര​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു?

⁸ വഴിയി​ലൂ​ടെ “നടക്കു​മ്പോ​ഴും” യഹോ​വ​യു​ടെ കല്പനകൾ മക്കളെ പഠിപ്പി​ക്കാൻ ഇസ്രാ​യേല്യ മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളോട്‌ ആവശ്യ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. (ആവ. 11:19) നാട്ടിൻപു​റത്തെ വഴിക​ളി​ലൂ​ടെ നടക്കു​മ്പോൾ അവർക്കു പല തരം മൃഗങ്ങ​ളെ​യും പക്ഷിക​ളെ​യും പൂക്ക​ളെ​യും കാണാൻ കഴിഞ്ഞി​രു​ന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടു​തന്നെ മക്കളെ​യും​കൂ​ട്ടി വഴിയി​ലൂ​ടെ നടക്കു​മ്പോൾ യഹോ​വ​യു​ടെ സൃഷ്ടി​ക​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ സംസാ​രി​ക്കാ​നുള്ള ഒരുപാട്‌ അവസര​ങ്ങ​ളാ​ണു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നത്‌. മാതാ​പി​താ​ക്കളേ, സൃഷ്ടി​കളെ ഉപയോ​ഗിച്ച്‌ മക്കളെ പഠിപ്പി​ക്കാ​നുള്ള ഇത്തരം അവസരങ്ങൾ നിങ്ങൾക്കു​മു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കാം. ചില മാതാ​പി​താ​ക്കൾ അത്‌ എങ്ങനെ​യാ​ണു ചെയ്‌ത​തെന്നു നോക്കാം.

9. പുനീ​ത​യു​ടെ​യും കാറ്റി​യ​യു​ടെ​യും അനുഭ​വ​ത്തിൽനിന്ന്‌ നമുക്ക്‌ എന്തു പഠിക്കാം?

 ⁹ ഇന്ത്യയി​ലെ വലി​യൊ​രു നഗരത്തിൽ താമസി​ക്കുന്ന പുനീത എന്നു പേരുള്ള ഒരു അമ്മ പറയു​ന്നത്‌ ഇതാണ്‌: “നാട്ടിൻപു​റത്ത്‌ താമസി​ക്കുന്ന വീട്ടു​കാ​രെ കാണാൻപോ​കു​മ്പോൾ യഹോ​വ​യു​ടെ അത്ഭുത​ക​ര​മായ പല സൃഷ്ടി​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചും മക്കളെ പഠിപ്പി​ക്കാൻ ഞങ്ങൾ ശ്രമി​ക്കും. അവി​ടെ​യാ​യി​രി​ക്കു​മ്പോൾ നഗരത്തി​ന്റെ ഒച്ചയും ബഹളവും ഒന്നുമില്ല. അതു​കൊ​ണ്ടു​തന്നെ സൃഷ്ടി​ക​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പല കാര്യ​ങ്ങ​ളും നന്നായി മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ കുട്ടി​കൾക്കു സാധി​ക്കു​ന്നു.” മാതാ​പി​താ​ക്കളേ, മനോ​ഹ​ര​മായ ചുറ്റു​പാ​ടിൽ നിങ്ങ​ളോ​ടൊ​പ്പം ചെലവ​ഴി​ക്കുന്ന സമയം സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ മക്കൾ ഒരിക്ക​ലും മറക്കില്ല. മൊൾഡോ​വ​യിൽനി​ന്നുള്ള കാറ്റിയ സഹോ​ദരി പറയുന്നു: “കുട്ടി​ക്കാ​ല​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ എന്റെ മനസ്സിൽ ഇപ്പോ​ഴും മായാതെ നിൽക്കുന്ന ഏറ്റവും നല്ല ഓർമകൾ മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളോ​ടൊ​പ്പം ഗ്രാമ​ത്തിൽ താമസിച്ച സമയങ്ങ​ളാണ്‌. വളരെ ചെറു​പ്പ​ത്തിൽത്തന്നെ യഹോ​വ​യു​ടെ സൃഷ്ടി​കളെ അടുത്ത്‌ നിരീ​ക്ഷി​ക്കാ​നും അവയിൽനിന്ന്‌ യഹോ​വ​യു​ടെ ഗുണങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ മനസ്സി​ലാ​ക്കാ​നും മാതാ​പി​താ​ക്കൾ സഹായി​ച്ച​തിൽ ഞാൻ അവരോ​ടു നന്ദിയു​ള്ള​വ​ളാണ്‌.”

10. സൃഷ്ടി​ക​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ മക്കളെ പഠിപ്പി​ക്കാൻ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്കു നഗരത്തിൽനിന്ന്‌ ദൂരെ പോകാൻ ബുദ്ധി​മു​ട്ടാ​ണെ​ങ്കിൽ എന്തു ചെയ്യാം? (“ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്കുള്ള സഹായം” എന്ന ചതുരം കാണുക.)

¹⁰ എന്നാൽ നിങ്ങൾക്കു ഗ്രാമ​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തേ​ക്കൊ​ന്നും പോകാ​നുള്ള സാഹച​ര്യം ഇല്ലെങ്കി​ലോ? ഇന്ത്യയിൽ താമസി​ക്കുന്ന അമോൽ പറയു​ന്നതു ശ്രദ്ധി​ക്കുക: “ഞങ്ങൾ ഇപ്പോൾ താമസി​ക്കുന്ന സ്ഥലത്ത്‌ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്ക്‌ ഒരുപാ​ടു സമയം ജോലി ചെയ്യേ​ണ്ട​താ​യി​വ​രു​ന്നു. ഇനി, ഗ്രാമ​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തേ​ക്കുള്ള യാത്ര​യ്‌ക്കു വലിയ ചെലവു​മാണ്‌. എന്നാൽ ചെറിയ പാർക്കി​ലോ വീടിന്റെ ടെറസ്സി​ലോ പോകു​ന്നെ​ങ്കിൽ സൃഷ്ടി​കളെ നിരീ​ക്ഷി​ക്കാ​നും യഹോ​വ​യു​ടെ ഗുണങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ സംസാ​രി​ക്കാ​നും പറ്റും.” ഒന്നു ശ്രമി​ച്ചാൽ മക്കൾക്കു കാണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കാൻ കഴിയുന്ന പല കാര്യ​ങ്ങ​ളും വീടിന്‌ അടുത്തു​തന്നെ കണ്ടെത്താം. പക്ഷികൾ, പ്രാണി​കൾ, ചെടികൾ അങ്ങനെ പലതു​മു​ണ്ടാ​കും. (സങ്കീ. 104:24) ജർമനി​യിൽനി​ന്നുള്ള കരീന പറയുന്നു: “എന്റെ അമ്മയ്‌ക്കു പൂക്കൾ വലിയ ഇഷ്ടമാണ്‌. ചെറു​പ്പ​ത്തിൽ നടക്കാൻപോ​കു​മ്പോൾ ഭംഗി​യുള്ള പല തരം പൂക്കൾ അമ്മ കാണി​ച്ചു​ത​രു​മാ​യി​രു​ന്നു.” മാതാ​പി​താ​ക്കളേ, സൃഷ്ടി​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള പല വീഡി​യോ​ക​ളും  പ്രസി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളും യഹോ​വ​യു​ടെ സംഘടന പുറത്തി​റ​ക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ട​ല്ലോ. മക്കളെ പഠിപ്പി​ക്കാൻ അവയും ഉപയോ​ഗി​ക്കാം. നിങ്ങളു​ടെ സാഹച​ര്യം എന്തുത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നാ​ലും ദൈവം സൃഷ്ടി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന കാര്യ​ങ്ങളെ നിരീ​ക്ഷി​ക്കാൻ നിങ്ങൾക്കു മക്കളെ പഠിപ്പി​ക്കാ​നാ​കും. ആ സമയത്ത്‌ അവർക്കു പറഞ്ഞു​കൊ​ടു​ക്കാ​നാ​കുന്ന യഹോ​വ​യു​ടെ ചില ഗുണങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഇനി നോക്കാം.

11. യഹോ​വ​യു​ടെ സ്‌നേഹം തിരി​ച്ച​റി​യു​ന്ന​തി​നു മക്കളെ സഹായി​ക്കാൻ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്ക്‌ എന്തു ചെയ്യാം?

¹¹ യഹോ​വ​യു​ടെ സ്‌നേ​ഹ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ മക്കളെ സഹായി​ക്കു​ന്ന​തിന്‌, മൃഗങ്ങൾ അതിന്റെ കുഞ്ഞു​ങ്ങളെ സ്‌നേ​ഹ​ത്തോ​ടെ പരിപാ​ലി​ക്കു​ന്നതു നിങ്ങൾക്കു കാണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കാൻ കഴിയും. (മത്താ. 23:37) സൃഷ്ടി​ക​ളിൽ കാണുന്ന വൈവി​ധ്യ​വും അവരുടെ ശ്രദ്ധയിൽപ്പെ​ടു​ത്താം. മുമ്പ്‌ പറഞ്ഞ കരീന പറയുന്നു: “നടക്കാൻപോ​കു​മ്പോൾ പൂക്കൾ കാണി​ച്ചു​ത​രു​ന്ന​തോ​ടൊ​പ്പം ഒരു നിമിഷം നിന്ന്‌ അവയുടെ ഭംഗി ആസ്വദി​ക്കാ​നും അവ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാ​സം മനസ്സി​ലാ​ക്കാ​നും അതൊക്കെ യഹോ​വ​യു​ടെ സ്‌നേ​ഹ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ എന്താണു പഠിപ്പി​ക്കു​ന്ന​തെന്നു ചിന്തി​ക്കാ​നും അമ്മ പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു. വർഷങ്ങൾ കഴി​ഞ്ഞെ​ങ്കി​ലും ഞാൻ ആ ശീലം ഇന്നും തുടരു​ന്നു. ഓരോ തരം പൂവി​ന്റെ​യും വ്യത്യാ​സ​വും രൂപഭം​ഗി​യും നിറവും ഒക്കെ ഞാൻ ശരിക്കും ആസ്വദി​ക്കാ​റുണ്ട്‌. യഹോവ നമ്മളെ എത്ര​ത്തോ​ളം സ്‌നേ​ഹി​ക്കു​ന്നെന്ന്‌ അവ എപ്പോ​ഴും എന്നെ ഓർമി​പ്പി​ക്കു​ന്നു.”

12. ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ജ്ഞാനം തിരി​ച്ച​റി​യാൻ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്ക്‌ എങ്ങനെ മക്കളെ സഹായി​ക്കാം? (സങ്കീർത്തനം 139:14) (ചിത്ര​വും കാണുക.)

¹² യഹോവ നമ്മളെ​ക്കാ​ളൊ​ക്കെ വളരെ​വ​ളരെ ജ്ഞാനി​യാ​ണ​ല്ലോ. ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ആ ജ്ഞാന​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ മനസ്സി​ലാ​ക്കാ​നും മക്കളെ സഹായി​ക്കുക. (റോമ. 11:33) ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, വെള്ളം നീരാ​വി​യാ​യി പൊങ്ങി മഴമേ​ഘ​ങ്ങ​ളാ​കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചും ആ മേഘങ്ങൾ അനായാ​സം ഒരു സ്ഥലത്തു​നിന്ന്‌ മറ്റൊരു സ്ഥലത്തേക്കു നീങ്ങു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചും അവരോ​ടു പറയാ​വു​ന്ന​താണ്‌. (ഇയ്യോ. 38:36, 37) എത്ര അത്ഭുത​ക​ര​മാ​യാ​ണു മനുഷ്യ​ശ​രീ​രം ഉണ്ടാക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നും പറഞ്ഞു​കൊ​ടു​ക്കാം. (സങ്കീർത്തനം 139:14 വായി​ക്കുക.) വ്‌ളാ​ഡി​മിർ എന്നൊരു പിതാവ്‌ അത്‌ എങ്ങനെ ചെയ്‌തെന്നു ശ്രദ്ധി​ക്കുക: “ഒരു ദിവസം ഞങ്ങളുടെ മകൻ സൈക്കി​ളിൽനിന്ന്‌ വീണ്‌ കാൽ ഉരഞ്ഞു​പൊ​ട്ടി. കുറച്ച്‌ ദിവസം കഴിഞ്ഞ​പ്പോൾ ആ മുറിവ്‌ ഉണങ്ങി. അപ്പോൾ ഞാനും ഭാര്യ​യും, യഹോവ ശരീര​ത്തി​ലെ കോശ​ങ്ങളെ സൃഷ്ടി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നതു സ്വയം കേടു​പോ​ക്കാ​നുള്ള കഴി​വോ​ടെ​യാ​ണെന്ന്‌ അവനെ പഠിപ്പി​ച്ചു. എന്നാൽ മനുഷ്യൻ ഉണ്ടാക്കിയ ഒന്നിനും ആ കഴിവി​ല്ലെന്ന കാര്യം ഞങ്ങൾ അവന്റെ ശ്രദ്ധയിൽപ്പെ​ടു​ത്തി. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, ഒരു കാർ അപകട​ത്തിൽപ്പെ​ട്ടാൽ അതിനു സ്വയം നന്നാക്കാൻ കഴിയില്ല. ഈ സംഭവം, യഹോ​വ​യു​ടെ ജ്ഞാനം എത്ര വലുതാ​ണെന്നു മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ അവനെ സഹായി​ച്ചു.”

13. ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ശക്തി തിരി​ച്ച​റി​യാൻ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്ക്‌ എങ്ങനെ മക്കളെ സഹായി​ക്കാം? (യശയ്യ 40:26)

 ¹³ കണ്ണുകൾ ഉയർത്തി ആകാശ​ത്തേക്കു നോക്കാ​നും നക്ഷത്ര​ങ്ങളെ അതതിന്റെ സ്ഥാനത്ത്‌ നിറു​ത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന തന്റെ ഭയഗം​ഭീ​ര​മായ ശക്തി​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ചിന്തി​ക്കാ​നും യഹോവ നമ്മളെ ക്ഷണിക്കു​ന്നു. (യശയ്യ 40:26 വായി​ക്കുക.) അതുതന്നെ ചെയ്യാൻ മക്കളെ​യും പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ക്കാം. കുട്ടി​യാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ തനിക്കു​ണ്ടായ ഒരു അനുഭ​വ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ തായ്‌വാ​നി​ലുള്ള ഷിങ്‌-ഷിങ്‌ സഹോ​ദരി പറയുന്നു: “ഒരിക്കൽ ഞാനും അമ്മയും കൂടി നാട്ടിൻപു​റത്ത്‌ പോയി ഒരു രാത്രി തങ്ങി. അവിടെ നഗരത്തി​ലെ വെളി​ച്ച​മൊ​ന്നും ഇല്ലാതി​രു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌ ആകാശത്ത്‌ നക്ഷത്രങ്ങൾ മിന്നി​ത്തി​ള​ങ്ങു​ന്നതു ഞങ്ങൾക്കു നന്നായി കാണാൻ കഴിഞ്ഞു. യഹോ​വയെ വിശ്വ​സ്‌ത​മാ​യി സേവി​ക്കാ​നാ​കു​മോ എന്നു ഞാൻ ചിന്തി​ക്കുന്ന ഒരു സമയമാ​യി​രു​ന്നു അത്‌. കാരണം ദൈവ​ത്തിന്‌ ഇഷ്ടമി​ല്ലാത്ത പല കാര്യ​ങ്ങ​ളും ചെയ്യാൻ സ്‌കൂ​ളിൽ കൂട്ടു​കാർ എന്നെ നിർബ​ന്ധി​ച്ചി​രു​ന്നു. നക്ഷത്ര​ങ്ങളെ സൃഷ്ടി​ക്കാൻ യഹോവ എത്രമാ​ത്രം ശക്തി ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും എന്നു ചിന്തി​ക്കാൻ അമ്മ എന്നോടു പറഞ്ഞു. അതേ ശക്തി ഉപയോ​ഗിച്ച്‌ ഞാൻ നേരി​ടുന്ന പ്രശ്‌ന​ത്തെ​യും അതിജീ​വി​ക്കാ​നുള്ള കരുത്ത്‌ തരാൻ യഹോ​വ​യ്‌ക്കാ​കു​മെന്ന്‌ അമ്മ എന്നെ ഓർമി​പ്പി​ച്ചു. ആ രാത്രി​യിൽ യഹോ​വ​യു​ടെ സൃഷ്ടിയെ നിരീ​ക്ഷി​ച്ചത്‌ യഹോ​വ​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ കൂടുതൽ പഠിക്കാൻ എന്നെ പ്രേരി​പ്പി​ച്ചു. മാത്രമല്ല ദൈവത്തെ സേവി​ക്കാ​നുള്ള എന്റെ തീരു​മാ​നം ഉറച്ചതാ​യി​ത്തീ​രു​ക​യും ചെയ്‌തു.”

14. സൃഷ്ടി​കളെ കാണി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ യഹോവ സന്തോ​ഷ​മുള്ള ദൈവ​മാ​ണെന്ന്‌ എങ്ങനെ മക്കളെ പഠിപ്പി​ക്കാം?

¹⁴ യഹോവ സന്തോ​ഷ​മുള്ള ദൈവ​മാ​ണെ​ന്നും നമ്മളെ​ല്ലാ​വ​രും സന്തോ​ഷ​ത്തോ​ടെ​യി​രി​ക്കാൻ ദൈവം ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നും സൃഷ്ടി​കളെ നിരീ​ക്ഷി​ച്ചാൽ മനസ്സി​ലാ​കും. മത്സ്യങ്ങ​ളും പക്ഷിക​ളും ഉൾപ്പെടെ മിക്ക ജീവി​ക​ളും കളിച്ചു​ന​ട​ക്കാ​റു​ണ്ടെന്നു ശാസ്‌ത്ര​ജ്ഞ​ന്മാർ പറയുന്നു. (ഇയ്യോ. 40:20) ഏതെങ്കി​ലും ഒരു മൃഗത്തി​ന്റെ കളി കണ്ടിട്ട്‌ നിങ്ങളു​ടെ മക്കൾ പൊട്ടി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നതു ശ്രദ്ധി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടോ? ഒരുപക്ഷേ പൂച്ചക്കു​ട്ടി പന്തിന്റെ പുറകേ ഓടു​ന്ന​തോ പട്ടിക്കു​ട്ടി​കൾ തമ്മിൽ കടിപി​ടി കൂടു​ന്ന​തോ കണ്ടിട്ടാ​യി​രി​ക്കാം. അടുത്ത തവണ മക്കൾ അങ്ങനെ​യൊ​രു കാഴ്‌ച കണ്ട്‌ ചിരി​ക്കു​മ്പോൾ, നമ്മൾ സേവി​ക്കു​ന്നതു സന്തോ​ഷ​മുള്ള ദൈവ​ത്തെ​യാ​ണെന്ന്‌ ഓർമി​പ്പി​ക്കാൻ ആ അവസരം ഉപയോ​ഗി​ച്ചു​കൂ​ടേ?—1 തിമൊ. 1:11.

15. മക്കൾ എന്താണു ചിന്തി​ക്കു​ന്ന​തെന്നു മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്ക്‌ എങ്ങനെ കഴിയും? (സുഭാ​ഷി​തങ്ങൾ 20:5) (ചിത്ര​വും കാണുക.)

¹⁵ പലപ്പോ​ഴും മക്കൾ അവരുടെ പ്രശ്‌നങ്ങൾ തുറന്നു​പ​റ​യാൻ മടിക്കു​ന്ന​താ​യി പല മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളും  കണ്ടിട്ടുണ്ട്‌. നിങ്ങളു​ടെ സാഹച​ര്യ​വും അതാ​ണെ​ങ്കിൽ അവരുടെ മനസ്സി​ലു​ള്ളതു പുറത്ത്‌ കൊണ്ടു​വ​രാൻ നല്ല ശ്രമം ചെയ്യേ​ണ്ടി​വ​രും. (സുഭാ​ഷി​തങ്ങൾ 20:5) ശാന്തസു​ന്ദ​ര​മായ ഒരു അന്തരീ​ക്ഷ​ത്തിൽ മക്കളോ​ടു കാര്യങ്ങൾ ചോദിച്ച്‌ മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ കൂടുതൽ എളുപ്പ​മാ​ണെന്നു പല മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളും പറയുന്നു. കാരണം മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളു​ടെ​യും മക്കളു​ടെ​യും ശ്രദ്ധ പതറി​ക്കുന്ന കാര്യങ്ങൾ അവിടെ കുറവാ​യി​രി​ക്കും. തായ്‌വാ​നി​ലുള്ള മസാഹി​ക്കോ എന്നൊരു പിതാവ്‌ മറ്റൊരു കാരണ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പറയുന്നു: “മക്കളെ​യും​കൂ​ട്ടി മല കയറു​ക​യോ കടൽത്തീ​ര​ത്തു​കൂ​ടെ നടക്കു​ക​യോ ചെയ്യു​മ്പോൾ അവർ വലിയ സന്തോ​ഷ​ത്തി​ലാ​യി​രി​ക്കും. അപ്പോൾ അവർ മനസ്സു തുറക്കാൻ തയ്യാറാ​കു​ന്ന​താ​യി ഞങ്ങൾക്കു തോന്നി​യി​ട്ടുണ്ട്‌.” മുമ്പ്‌ പറഞ്ഞ കാറ്റിയ പറയുന്നു: “സ്‌കൂൾ വിട്ടു​വ​ന്നാൽ അമ്മ എന്നെയും കൂട്ടി പാർക്കിൽ പോകും. ആ നല്ല അന്തരീ​ക്ഷ​ത്തിൽ സ്‌കൂ​ളിൽ നടന്ന കാര്യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചും എന്നെ വിഷമി​പ്പി​ക്കുന്ന കാര്യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചും ഒക്കെ അമ്മയോ​ടു തുറന്നു​പ​റ​യാൻ എനിക്ക്‌ എളുപ്പ​മാ​യി​രു​ന്നു.”

16. യഹോ​വ​യു​ടെ സൃഷ്ടികൾ കണ്ട്‌ ആസ്വദി​ക്കു​ന്ന​തോ​ടൊ​പ്പം കുടും​ബ​ങ്ങൾക്കു സന്തോ​ഷി​ക്കാ​നും ഉല്ലസി​ക്കാ​നും എന്തു ചെയ്യാ​നാ​കും?

¹⁶ കുടും​ബ​ങ്ങൾക്കു സന്തോ​ഷി​ക്കാ​നും രസിക്കാ​നും ഉള്ള അവസര​വും യഹോ​വ​യു​ടെ സൃഷ്ടികൾ നൽകുന്നു. കുടും​ബം ഒരുമിച്ച്‌ അത്തരം കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യു​മ്പോൾ അവർക്കി​ട​യി​ലെ സ്‌നേ​ഹ​ബന്ധം ശക്തമാ​കും. ബൈബിൾ പറയു​ന്നത്‌: ‘ചിരി​ക്കാൻ ഒരു സമയവും തുള്ളി​ച്ചാ​ടാൻ ഒരു സമയവും’ ഉണ്ടെന്നാണ്‌. (സഭാ. 3:1, 4) നമുക്കു ശരിക്കും സന്തോ​ഷം​ത​രുന്ന പല കാര്യ​ങ്ങ​ളും ചെയ്യാൻ പറ്റിയ ഇടങ്ങൾ യഹോവ ഭൂമി​യിൽ സൃഷ്ടി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. പല കുടും​ബ​ങ്ങ​ളും, പ്രകൃ​തി​ര​മ​ണീ​യ​മായ സ്ഥലങ്ങൾ സന്ദർശി​ക്കു​ന്ന​തും മല കയറു​ന്ന​തും കടൽത്തീ​രത്ത്‌ പോകു​ന്ന​തും ഇഷ്ടപ്പെ​ടു​ന്നു. ചില കുട്ടി​കൾക്കു പാർക്കിൽ ഓടി​ക്ക​ളി​ക്കാ​നും മൃഗങ്ങളെ കാണാ​നും നദിയി​ലോ തടാക​ത്തി​ലോ കടലി​ലോ ഒക്കെ നീന്താ​നും വലിയ ഇഷ്ടമാണ്‌. യഹോ​വ​യു​ടെ സൃഷ്ടികൾ നിറഞ്ഞ സ്ഥലങ്ങൾ സന്ദർശി​ക്കു​മ്പോൾ വിനോ​ദ​ത്തി​നുള്ള എത്ര നല്ല അവസര​ങ്ങ​ളാ​ണു നമുക്കു​ള്ളത്‌!

17. ദൈവ​ത്തി​ന്റെ സൃഷ്ടികൾ കണ്ട്‌ ആസ്വദി​ക്കാൻ മാതാ​പി​താ​ക്കൾ മക്കളെ സഹായി​ക്കേ​ണ്ടത്‌ എന്തു​കൊണ്ട്‌?

¹⁷ ദൈവ​ത്തി​ന്റെ പുതിയ ലോക​ത്തിൽ മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളും കുട്ടി​ക​ളും യഹോ​വ​യു​ടെ സൃഷ്ടികൾ ഇപ്പോ​ഴ​ത്തെ​ക്കാൾ വളരെ നന്നായി ആസ്വദി​ക്കും. അന്നു നമുക്കു മൃഗങ്ങളെ പേടി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രില്ല; അവ നമ്മളെ​യും പേടി​ക്കില്ല. (യശ. 11:6-9) യഹോവ സൃഷ്ടി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന കാര്യങ്ങൾ ആസ്വദി​ക്കാൻ നമുക്ക്‌ ഇഷ്ടം​പോ​ലെ സമയമു​ണ്ടാ​കും. (സങ്കീ. 22:26) പക്ഷേ മാതാ​പി​താ​ക്കളേ, സൃഷ്ടി​കളെ കണ്ട്‌ ആസ്വദി​ക്കാൻ മക്കളെ പഠിപ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു അതുവരെ കാത്തി​രി​ക്ക​രുത്‌. അങ്ങനെ സൃഷ്ടി​കളെ ഉപയോ​ഗിച്ച്‌ യഹോ​വ​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ മക്കളെ പഠിപ്പി​ക്കു​ന്നെ​ങ്കിൽ ദാവീദ്‌ രാജാ​വി​നെ​പ്പോ​ലെ അവരും പറഞ്ഞേ​ക്കാം: ‘യഹോവേ, അങ്ങയു​ടേ​തി​നോ​ടു കിടപി​ടി​ക്കുന്ന പ്രവൃ​ത്തി​ക​ളില്ല.’—സങ്കീ. 86:8.