1. സ്‌കൂ​ളി​ലോ ജോലി​സ്ഥ​ല​ത്തോ ആയിരി​ക്കു​മ്പോൾ മറ്റുള്ളവർ നമ്മളോട്‌ എന്തി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ചോദി​ച്ചേ​ക്കാം?

 കൂടെ ജോലി ചെയ്യു​ന്ന​വ​രോ കൂടെ പഠിക്കു​ന്ന​വ​രോ നിങ്ങളു​ടെ വിശ്വാ​സ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ചോദി​ച്ചാൽ നിങ്ങൾക്ക്‌ എന്തു തോന്നും? പേടി തോന്നു​മോ? നമ്മളിൽ മിക്കവർക്കും അങ്ങനെ തോന്നാ​റുണ്ട്‌. എന്നാൽ അത്തര​മൊ​രു ചോദ്യം ഒരാൾ എന്താണു ചിന്തി​ക്കു​ന്നത്‌, വിശ്വ​സി​ക്കു​ന്നത്‌ എന്നൊക്കെ മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ ഒരുപക്ഷേ നമ്മളെ സഹായി​ക്കും. അങ്ങനെ ആ വ്യക്തിയെ സന്തോ​ഷ​വാർത്ത അറിയി​ക്കാ​നുള്ള ഒരു അവസര​വും നമുക്കു കിട്ടി​യേ​ക്കും. ഇനി, മറ്റു ചിലർ ചോദ്യം ചോദി​ക്കു​ന്നതു നമ്മളോ​ടു തർക്കി​ക്കാ​നുള്ള ഉദ്ദേശ്യ​ത്തോ​ടെ​യാ​യി​രി​ക്കും. അതിൽ അതിശ​യി​ക്കേ​ണ്ട​തില്ല. കാരണം, നമ്മളെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള ചില തെറ്റി​ദ്ധാ​ര​ണ​ക​ളു​ടെ പേരി​ലാ​യി​രി​ക്കാം അവർ അങ്ങനെ ചെയ്യു​ന്നത്‌. (പ്രവൃ. 28:22) കൂടാതെ നമ്മൾ ജീവി​ക്കു​ന്നത്‌ “ഒരു കാര്യ​ത്തോ​ടും യോജി​ക്കാ​ത്ത​വ​രും . . . ക്രൂര​ന്മാ​രും” നിറഞ്ഞ ‘അവസാ​ന​കാ​ല​ത്താ​ണ​ല്ലോ.’—2 തിമൊ. 3:1, 3.

2. നമ്മൾ സൗമ്യ​രാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടുള്ള പ്രയോ​ജനം എന്താണ്‌?

² നമ്മുടെ വിശ്വാ​സത്തെ ആരെങ്കി​ലും ചോദ്യം ചെയ്‌താൽ എങ്ങനെ ശാന്തത​യോ​ടെ ഇടപെ​ടാം എന്നു നിങ്ങൾ ഒരുപക്ഷേ ചിന്തി​ച്ചേ​ക്കാം. അങ്ങനെ ചെയ്യാൻ നിങ്ങളെ എന്തു സഹായി​ക്കും? ഒറ്റ വാക്കിൽ പറഞ്ഞാൽ സൗമ്യത. സൗമ്യ​നായ ഒരു വ്യക്തി തന്നെ ആരെങ്കി​ലും ദേഷ്യം​പി​ടി​പ്പി​ക്കു​മ്പോ​ഴോ എന്തു മറുപടി പറയണ​മെന്ന്‌ അറിയാ​ത്ത​പ്പോ​ഴോ ഒക്കെ ശാന്തനാ​യി തുടരും. (സുഭാ. 16:32) പറയു​ന്ന​തു​പോ​ലെ അതത്ര എളുപ്പ​മ​ല്ലെന്നു നിങ്ങൾക്കു തോന്നി​യേ​ക്കാം. എന്നാൽ നമുക്കു സൗമ്യത വളർത്തി​യെ​ടു​ക്കാ​നാ​കും. അത്‌ എങ്ങനെ ചെയ്യാം? നിങ്ങളു​ടെ വിശ്വാ​സ​ങ്ങളെ ആരെങ്കി​ലും ചോദ്യം ചെയ്‌താൽ എങ്ങനെ സൗമ്യ​മാ​യി പ്രതി​ക​രി​ക്കാം? ഇനി, തങ്ങളുടെ വിശ്വാ​സ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ സൗമ്യ​മാ​യി മറുപടി പറയാൻ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്ക്‌ എങ്ങനെ മക്കളെ സഹായി​ക്കാം? നമുക്കു നോക്കാം.

3. സൗമ്യ​രായ വ്യക്തികൾ ദുർബ​ലരല്ല, കരുത്ത​രാ​ണെന്നു പറയാ​നാ​കു​ന്നത്‌ എന്തു​കൊണ്ട്‌? (2 തിമൊ​ഥെ​യൊസ്‌ 2:24, 25)

³ സൗമ്യ​രായ വ്യക്തികൾ ദുർബ​ലരല്ല കരുത്ത​രാണ്‌. കാരണം നല്ല ഉൾക്കരു​ത്തു​ള്ള​വർക്കേ ബുദ്ധി​മു​ട്ടുള്ള സാഹച​ര്യ​ങ്ങ​ളി​ലും ശാന്തരാ​യി നിൽക്കാ​നാ​കൂ. “സൗമ്യത” എന്നതു ‘ദൈവാ​ത്മാ​വി​ന്റെ ഫലത്തിന്റെ’ ഒരു വശമാണ്‌.  (ഗലാ. 5:22, 23) ഈ ഗുണ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പറയാൻ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന ഗ്രീക്കു​പദം ചില​പ്പോ​ഴൊ​ക്കെ മെരു​ക്കി​യെ​ടുത്ത കാട്ടു​കു​തി​രയെ കുറി​ക്കാൻ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌. അങ്ങനെ​യുള്ള ഒരു കാട്ടു​കു​തി​ര​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ചിന്തി​ക്കുക. അത്‌ ഇപ്പോൾ ശാന്തനാ​യി നിൽക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും അതിന്റെ കരുത്തി​നൊ​രു കുറവും വന്നിട്ടില്ല. അതു​പോ​ലെ നമുക്കും സൗമ്യ​രാ​യി​രി​ക്കു​മ്പോൾത്തന്നെ കരുത്ത​രാ​യി​രി​ക്കാ​നു​മാ​കും. എന്നാൽ, നമുക്ക്‌ എങ്ങനെ സൗമ്യത വളർത്തി​യെ​ടു​ക്കാം? അതിനു ചെയ്യാ​നാ​കുന്ന ഒരു പ്രധാ​ന​കാ​ര്യം, ഈ ഗുണം വളർത്തി​യെ​ടു​ക്കാൻ പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാ​വി​നെ തന്ന്‌ സഹായി​ക്കണേ എന്നു പ്രാർഥി​ക്കുക എന്നതാണ്‌. കാരണം, സ്വന്തം ശക്തിയാൽ നമുക്ക്‌ അതിനു കഴിയില്ല. മനോ​ഹ​ര​മായ ഈ ഗുണം വളർത്തി​യെ​ടു​ക്കാൻ നമുക്കു പറ്റു​മെ​ന്നാ​ണു പല അനുഭ​വ​ങ്ങ​ളും തെളി​യി​ക്കു​ന്നത്‌. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, മറ്റുള്ളവർ പ്രകോ​പി​പ്പി​ച്ച​പ്പോൾ നമ്മുടെ പല സഹോ​ദ​ര​ങ്ങ​ളും സൗമ്യത കാണി​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌. സാക്ഷി​ക​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ നല്ലൊരു അഭി​പ്രാ​യ​മു​ണ്ടാ​കാൻ ഇതു പലരെ​യും സഹായി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. (2 തിമൊ​ഥെ​യൊസ്‌ 2:24, 25 വായി​ക്കുക.) നിങ്ങൾക്ക്‌ എങ്ങനെ സൗമ്യത എന്ന ഗുണം വളർത്തി​യെ​ടു​ക്കാം?

4. യിസ്‌ഹാ​ക്കി​ന്റെ മാതൃ​ക​യിൽനിന്ന്‌ സൗമ്യ​ത​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ നമുക്ക്‌ എന്തു പഠിക്കാം?

⁴ സൗമ്യത കാണി​ക്കു​ന്നത്‌ എത്ര നല്ലതാ​ണെന്നു തെളി​യി​ക്കുന്ന പല അനുഭ​വ​ങ്ങ​ളും ബൈബി​ളി​ലുണ്ട്‌. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, യിസ്‌ഹാ​ക്കി​ന്റെ കാര്യ​മെ​ടു​ക്കുക. യിസ്‌ഹാക്ക്‌ ഫെലി​സ്‌ത്യ ദേശമായ ഗരാറിൽ താമസി​ച്ചി​രുന്ന സമയത്ത്‌ ഒരു പ്രശ്‌നം നേരിട്ടു. അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ അപ്പനായ അബ്രാ​ഹാ​മി​ന്റെ ദാസന്മാർ കുഴിച്ച കിണറു​ക​ളെ​ല്ലാം യിസ്‌ഹാ​ക്കി​നോട്‌ അസൂയ തോന്നി​യിട്ട്‌ അയൽക്കാർ വന്ന്‌ മണ്ണിട്ട്‌ മൂടി. വഴക്കിട്ട്‌ തന്റെ അവകാശം നേടി​യെ​ടു​ക്കാൻ ശ്രമി​ക്കു​ന്ന​തി​നു പകരം അദ്ദേഹം എല്ലാവ​രെ​യും കൂട്ടി മറ്റൊ​രി​ട​ത്തേക്കു താമസം മാറു​ക​യും വേറെ കിണറു​കൾ കുഴി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. (ഉൽപ. 26:12-18) എന്നാൽ ഫെലി​സ്‌ത്യർ വന്ന്‌ അതും തങ്ങളു​ടേ​താ​ണെന്ന്‌ അവകാ​ശ​പ്പെട്ടു. ഇത്ര​യൊ​ക്കെ​യാ​യി​ട്ടും യിസ്‌ഹാക്ക്‌ സമാധാ​ന​ത്തോ​ടെ​തന്നെ ഇടപ്പെട്ടു. (ഉൽപ. 26:19-25) മറ്റുള്ളവർ വഴക്കു​ണ്ടാ​ക്കാ​നുള്ള ഉദ്ദേശ്യ​ത്തോ​ടെ​തന്നെ പെരു​മാ​റി​യ​പ്പോ​ഴും അദ്ദേഹം സൗമ്യത കൈവി​ട്ടില്ല. എന്താണ്‌ അതിനു യിസ്‌ഹാ​ക്കി​നെ സഹായി​ച്ചത്‌? മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളു​ടെ നല്ല മാതൃക അദ്ദേഹത്തെ ശരിക്കും സ്വാധീ​നി​ച്ചി​രു​ന്നു. മറ്റുള്ള​വ​രോ​ടു സമാധാ​ന​ത്തോ​ടെ ഇടപെ​ടുന്ന അബ്രാ​ഹാ​മി​ന്റെ രീതി​യും സാറയു​ടെ ‘ശാന്തത​യും സൗമ്യ​ത​യും ഉള്ള മനസ്സും’ യിസ്‌ഹാക്ക്‌ കണ്ടിട്ടുണ്ട്‌ എന്നതിനു സംശയ​മില്ല.—1 പത്രോ. 3:4-6; ഉൽപ. 21:22-34.

5. സൗമ്യ​ത​യു​ടെ മൂല്യം മക്കളെ പഠിപ്പി​ക്കാൻ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്കു കഴിയു​മെന്നു തെളി​യി​ക്കുന്ന ഒരു അനുഭവം പറയുക.

⁵ ക്രിസ്‌തീയ മാതാ​പി​താ​ക്കളേ, സൗമ്യത കാണി​ക്കു​ന്നത്‌ എത്ര നല്ലതാ​ണെന്നു മക്കളെ പഠിപ്പി​ക്കാൻ നിങ്ങൾക്കും കഴിയും. 17 വയസ്സുള്ള മാക്‌സെൻസി​ന്റെ അനുഭവം നോക്കുക. സ്‌കൂ​ളി​ലാ​യി​രി​ക്കു​മ്പോ​ഴും സേവന​ത്തി​ലാ​യി​രി​ക്കു​മ്പോ​ഴും ദേഷ്യ​ക്കാ​രായ പലരെ​യും മാക്‌സെൻസി​നു കാണേ​ണ്ടി​വ​ന്നി​രു​ന്നു. സൗമ്യത വളർത്തി​യെ​ടു​ക്കാൻ മാതാ​പി​താ​ക്കൾ ക്ഷമയോ​ടെ അവനെ സഹായി​ച്ചു. അവർ പറയുന്നു: “മാക്‌സെൻസിന്‌ ഇപ്പോൾ ഒരു കാര്യം മനസ്സി​ലാ​യി​ട്ടുണ്ട്‌: മറ്റുള്ളവർ ദേഷ്യം​പി​ടി​പ്പി​ക്കു​മ്പോൾ തിരിച്ച്‌ ദേഷ്യ​പ്പെ​ടാ​നും വഴക്കു​ണ്ടാ​ക്കാ​നും എളുപ്പ​മാണ്‌; പക്ഷേ, ശാന്തരാ​യി തുടരാ​നാ​ണു ശരിക്കും കരുത്തു​വേ​ണ്ടത്‌. എന്തായാ​ലും സൗമ്യത കാണി​ക്കാൻ മാക്‌സെൻസ്‌ പഠിച്ചു.”

6. സൗമ്യത കാണി​ക്കു​ന്ന​തിൽ മെച്ച​പ്പെ​ടാൻ പ്രാർഥന എങ്ങനെ സഹായി​ക്കും?

⁶ ആളുകൾ നമ്മളെ ദേഷ്യം​പി​ടി​പ്പി​ക്കു​മ്പോൾ നമുക്ക്‌ എന്തു ചെയ്യാം? ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, യഹോ​വ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചോ ബൈബി​ളി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചോ ആളുകൾ മോശ​മാ​യി സംസാ​രി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലുള്ള സാഹച​ര്യ​ങ്ങ​ളിൽ. അപ്പോൾ സൗമ്യ​മാ​യി പ്രതി​ക​രി​ക്കാൻ കഴി​യേ​ണ്ട​തിന്‌ ദൈവാ​ത്മാ​വി​ന്റെ സഹായ​ത്തി​നാ​യും ദൈവ​ത്തിൽനി​ന്നുള്ള ജ്ഞാനത്തി​നാ​യും നമ്മൾ പ്രാർഥി​ക്കണം. എന്നാൽ, നമ്മൾ പ്രതി​ക​രിച്ച വിധം അത്ര ശരിയാ​യി​ല്ലെന്നു തോന്നു​ന്നെ​ങ്കി​ലോ? ഈ കാര്യ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ നമുക്കു വീണ്ടും യഹോ​വ​യോ​ടു പ്രാർഥി​ക്കാം. കൂടാതെ, അടുത്ത തവണ എങ്ങനെ കുറെ​ക്കൂ​ടി നന്നായി ചെയ്യാ​മെന്നു ചിന്തി​ക്കാ​നും കഴിയും. അപ്പോൾ യഹോവ തന്റെ പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാ​വി​നെ തന്ന്‌ നമ്മളെ സഹായി​ക്കും. അങ്ങനെ ദേഷ്യം നിയ​ന്ത്രി​ക്കാ​നും സൗമ്യത കാണി​ക്കാ​നും നമുക്കാ​കും.

7. തിരു​വെ​ഴു​ത്തു​കൾ ഓർത്തി​രി​ക്കു​ന്നതു സൗമ്യത കാണി​ക്കാൻ നമ്മളെ സഹായി​ക്കു​ന്നത്‌ എങ്ങനെ? (സുഭാ​ഷി​തങ്ങൾ 15:1, 18)

⁷ സൗമ്യ​മാ​യി സംസാ​രി​ക്കാൻ ബുദ്ധി​മു​ട്ടു തോന്നുന്ന സാഹച​ര്യ​ങ്ങ​ളിൽ തിരു​വെ​ഴു​ത്തു​കൾക്കു നമ്മളെ സഹായി​ക്കാ​നാ​കും. (യോഹ. 14:26) ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, സുഭാ​ഷി​തങ്ങൾ എന്ന പുസ്‌ത​ക​ത്തിൽ സൗമ്യ​രാ​യി​രി​ക്കാൻ സഹായി​ക്കുന്ന ചില തത്ത്വങ്ങൾ കാണാം. ഇനി, ദേഷ്യം തോന്നാ​വുന്ന സാഹച​ര്യ​ങ്ങ​ളിൽ ശാന്തരാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ പ്രയോ​ജ​ന​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചും ഈ പുസ്‌ത​ക​ത്തിൽ പറയു​ന്നുണ്ട്‌. (സുഭാ​ഷി​തങ്ങൾ 15:1, 18 വായി​ക്കുക.) അത്തരം വാക്യങ്ങൾ നമ്മുടെ ഓർമ​യി​ലേക്കു കൊണ്ടു​വ​രാൻ പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാ​വി​നാ​കും.—സുഭാ. 10:19; 17:27; 21:23; 25:15.

8. നമ്മുടെ വിശ്വാ​സത്തെ ആരെങ്കി​ലും ചോദ്യം ചെയ്യു​മ്പോൾ അതിന്റെ കാരണ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ചിന്തി​ക്കേ​ണ്ടത്‌ എന്തു​കൊണ്ട്‌?

⁸ സൗമ്യ​രാ​യി​രി​ക്കാൻ ഉൾക്കാ​ഴ്‌ച​യു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തും നമ്മളെ സഹായി​ക്കും. (സുഭാ. 19:11) ഉൾക്കാ​ഴ്‌ച​യുള്ള ഒരു വ്യക്തി, തന്റെ വിശ്വാ​സ​ങ്ങളെ ആരെങ്കി​ലും ചോദ്യം ചെയ്യു​മ്പോൾ ആത്മനി​യ​ന്ത്രണം കാണി​ക്കും. ചില ചോദ്യ​ങ്ങൾ വെള്ളത്തി​ലെ മഞ്ഞുമ​ല​പോ​ലെ​യാണ്‌. അതിന്റെ കുറച്ച്‌ ഭാഗമേ കാണാൻ പറ്റുക​യു​ള്ളൂ. കൂടുതൽ ഭാഗവും വെള്ളത്തി​ന​ടി​യി​ലാ​യി​രി​ക്കും. അതു​പോ​ലെ ആളുകൾ ചോദ്യം ചോദി​ക്കു​മ്പോൾ പലപ്പോ​ഴും ആ ചോദ്യ​ത്തി​ന്റെ പിന്നിലെ ശരിക്കുള്ള കാരണം നമുക്ക്‌ അറിയാൻ കഴിയ​ണ​മെ​ന്നില്ല. ഇക്കാര്യം മനസ്സിൽപ്പി​ടി​ക്കു​ന്നതു സൗമ്യ​മാ​യി മറുപടി പറയാൻ നമ്മളെ സഹായി​ക്കും.—സുഭാ. 16:23.

9. എഫ്രയീ​മ്യ​രോട്‌ ഇടപെ​ട്ട​പ്പോൾ ഗിദെ​യോൻ എങ്ങനെ​യാണ്‌ ഉൾക്കാ​ഴ്‌ച​യും സൗമ്യ​ത​യും കാണി​ച്ചത്‌?

⁹ എഫ്രയീ​മ്യർ വഴക്കിനു വന്നപ്പോൾ ഗിദെ​യോൻ എങ്ങനെ​യാ​ണു പ്രതി​ക​രി​ച്ച​തെന്ന്‌ നോക്കുക. മിദ്യാ​ന്യ​രോ​ടു യുദ്ധത്തി​നു പോയ സമയത്ത്‌, തുടക്ക​ത്തിൽ തങ്ങളെ വിളി​ക്കാ​തി​രു​ന്നത്‌ എന്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണെന്നു പറഞ്ഞ്‌ എഫ്രയീ​മ്യർ ഗിദെ​യോ​നോ​ടു ദേഷ്യ​പ്പെട്ടു. അവർക്കു ദേഷ്യം തോന്നി​യ​തി​ന്റെ ശരിക്കുള്ള കാരണം എന്തായി​രു​ന്നി​രി​ക്കാം? ഒരു അഭിമാ​ന​പ്ര​ശ്‌ന​മാ​യി അവർ അതിനെ കണ്ടിരി​ക്കു​മോ? എന്തായി​രു​ന്നാ​ലും അവർ അങ്ങനെ പ്രതി​ക​രി​ക്കാ​നുള്ള കാരണം എന്താ​ണെന്നു മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ ശ്രമി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ ഗിദെ​യോൻ ഉൾക്കാഴ്‌ച കാണിച്ചു. അവരോ​ടു സൗമ്യ​മാ​യി മറുപടി പറയു​ക​യും ചെയ്‌തു. അതു​കൊണ്ട്‌ എന്തു പ്രയോ​ജ​ന​മാ​ണു​ണ്ടാ​യത്‌? ഗിദെ​യോൻ ഈ രീതി​യിൽ സംസാ​രി​ച്ച​പ്പോൾ “അവർ ശാന്തരാ​യി.”—ന്യായാ. 8:1-3.

10. നമ്മുടെ വിശ്വാ​സത്തെ ചോദ്യം ചെയ്യു​ന്ന​വർക്ക്‌ എങ്ങനെ ഉത്തരം കൊടു​ക്ക​ണ​മെന്ന്‌ അറിയാൻ എന്തു നമ്മളെ സഹായി​ക്കും? (1 പത്രോസ്‌ 3:15)

 ¹⁰ നമ്മൾ എന്തിനാ​ണു ബൈബിൾനി​ല​വാ​ര​ങ്ങൾക്ക​നു​സ​രിച്ച്‌ ജീവി​ക്കു​ന്ന​തെന്ന്‌, കൂടെ ജോലി ചെയ്യു​ന്ന​വ​രോ പഠിക്കു​ന്ന​വ​രോ ചില​പ്പോൾ ചോദി​ച്ചേ​ക്കാം. അപ്പോൾ ബൈബി​ളി​ന്റെ നിലവാ​ര​മാണ്‌ ഏറ്റവും നല്ലതെന്നു നമ്മൾ വിശ്വ​സി​ക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ കാരണം വിശദീ​ക​രി​ക്കാൻ നമ്മൾ പരമാ​വധി ശ്രമി​ക്കും. അതേസ​മയം ആ വ്യക്തി​യു​ടെ അഭി​പ്രാ​യത്തെ നമ്മൾ ബഹുമാ​നി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യും. (1 പത്രോസ്‌ 3:15 വായി​ക്കുക.) അദ്ദേഹം നമ്മളെ ചോദ്യം ചെയ്യു​ക​യാ​ണെന്നു വിചാ​രി​ക്കാ​തെ അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ ചിന്തകൾ മനസ്സി​ലാ​ക്കാ​നുള്ള ഒരു വഴിയാ​യി ആ ചോദ്യ​ങ്ങളെ കാണുക. മറ്റുള്ളവർ നമ്മളോ​ടു ചോദ്യം ചോദി​ക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ കാരണം എന്തുത​ന്നെ​യാ​യാ​ലും നമ്മൾ ശാന്തമാ​യി, ദയയോ​ടെ മറുപടി പറയണം. ഇനി, അവർ പരുഷ​മാ​യോ കളിയാ​ക്കുന്ന രീതി​യി​ലോ ആണു ചോദ്യ​ങ്ങൾ ചോദി​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്കിൽപ്പോ​ലും നമ്മുടെ ലക്ഷ്യം അതുത​ന്നെ​യാ​യി​രി​ക്കണം. അങ്ങനെ ചെയ്യു​ന്നത്‌ തങ്ങളുടെ കാഴ്‌ച​പ്പാ​ടു​ക​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ വീണ്ടും ചിന്തി​ക്കാൻ അവരെ പ്രേരി​പ്പി​ച്ചേ​ക്കാം.—റോമ. 12:17.

11-12. (എ) ബുദ്ധി​മു​ട്ടി​ക്കുന്ന ഒരു ചോദ്യ​ത്തിന്‌ ഉത്തരം കൊടു​ക്കു​ന്ന​തി​നു മുമ്പ്‌ നമ്മൾ എന്തു ചിന്തി​ക്കണം? (ചിത്ര​വും കാണുക.) (ബി) മറ്റൊ​രാ​ളു​ടെ ചോദ്യം നല്ല ഒരു സംഭാ​ഷ​ണ​ത്തി​ലേക്ക്‌ എങ്ങനെ നയി​ച്ചേ​ക്കാം എന്നതിന്‌ ഒരു ഉദാഹ​രണം പറയുക.

¹¹ നമ്മൾ പിറന്നാൾ ആഘോ​ഷി​ക്കാ​ത്തത്‌ എന്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണെന്ന്‌, കൂടെ ജോലി ചെയ്യുന്ന ആരെങ്കി​ലും ചോദി​ക്കു​ന്നെ​ന്നി​രി​ക്കട്ടെ. നമുക്ക്‌ എല്ലാവ​രു​ടെ​യും​കൂ​ടെ ചേർന്ന്‌ സന്തോ​ഷി​ക്കാ​നുള്ള അനുവാ​ദ​മി​ല്ലെന്നു ചിന്തി​ച്ചി​ട്ടാ​യി​രി​ക്കു​മോ അദ്ദേഹം അതു ചോദി​ച്ചത്‌. അതോ നമ്മുടെ ഈ നിലപാട്‌ ജോലി​ക്കാർക്കി​ട​യിൽ ഐക്യ​ത്തി​നു തടസ്സമാ​കു​മെന്നു കരുതി​യി​ട്ടാ​ണോ? അതെന്താ​യാ​ലും ആദ്യം​തന്നെ, കൂടെ ജോലി ചെയ്യു​ന്ന​വ​രു​ടെ കാര്യ​ത്തിൽ ഇത്രമാ​ത്രം താത്‌പ​ര്യ​മു​ള്ള​തിൽ നമുക്ക്‌ അദ്ദേഹത്തെ അഭിന​ന്ദി​ക്കാം. കൂടാതെ ജോലി​സ്ഥ​ലത്ത്‌ സന്തോ​ഷ​മു​ള്ളൊ​രു അന്തരീ​ക്ഷ​മു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കാ​നാ​ണു നമ്മളും ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്ന​തെന്ന കാര്യ​വും പറയാം. അതുവഴി പിറന്നാൾ ആഘോ​ഷി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ബൈബിൾ എന്താണു സൂചി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തെന്ന്‌ അദ്ദേഹ​ത്തോ​ടു തുറന്ന്‌ സംസാ​രി​ക്കാൻ നമുക്ക്‌ ഒരു അവസരം കിട്ടി​യേ​ക്കും.

¹² മറ്റു ബുദ്ധി​മു​ട്ടുള്ള ചോദ്യ​ങ്ങൾക്ക്‌ ഉത്തരം കൊടു​ക്കു​മ്പോ​ഴും നമുക്ക്‌ ഇങ്ങനെ​തന്നെ ചെയ്യാ​നാ​യേ​ക്കും. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷികൾ സ്വവർഗ​ര​തി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള തങ്ങളുടെ നിലപാ​ടു മാറ്റണ​മെന്ന്‌, കൂടെ പഠിക്കുന്ന ആരെങ്കി​ലും പറഞ്ഞേ​ക്കാം. ഈ വിഷയ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ നമ്മൾ വിശ്വ​സി​ക്കു​ന്നത്‌ എന്താ​ണെന്നു ശരിക്കും അറിയി​ല്ലാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കു​മോ അദ്ദേഹം അങ്ങനെ പറഞ്ഞത്‌. അതോ അദ്ദേഹ​ത്തി​നു സ്വവർഗാ​നു​രാ​ഗി​യായ ഒരു ബന്ധുവോ സുഹൃ​ത്തോ ഉള്ളതു​കൊ​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കു​മോ? അതുമ​ല്ലെ​ങ്കിൽ സ്വവർഗാ​നു​രാ​ഗി​ക​ളായ ആളുക​ളോ​ടു നമുക്കു വെറു​പ്പാ​ണെന്ന്‌ അദ്ദേഹം ചിന്തി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​കു​മോ? ഇങ്ങനെ​യൊ​രു സാഹച​ര്യ​ത്തിൽ നമ്മൾ എല്ലാവ​രെ​യും സ്‌നേ​ഹി​ക്കു​ന്നെ​ന്നും സ്വന്തമാ​യി തീരു​മാ​ന​മെ​ടു​ക്കാ​നുള്ള ഓരോ​രു​ത്ത​രു​ടെ​യും അവകാ​ശത്തെ മാനി​ക്കു​ന്നെ​ന്നും ആ സഹപാ​ഠിക്ക്‌ ഉറപ്പു​കൊ​ടു​ക്കേണ്ടി വന്നേക്കാം. b (1 പത്രോ. 2:17) അങ്ങനെ ചെയ്‌താൽ ഈ വിഷയ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ബൈബിൾ എന്താണു പറയു​ന്ന​തെ​ന്നും അത്‌ അനുസ​രി​ക്കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടുള്ള പ്രയോ​ജനം എന്താ​ണെ​ന്നും അദ്ദേഹ​ത്തോ​ടു വിശദീ​ക​രി​ക്കാൻ നമുക്ക്‌ അവസരം കിട്ടി​യേ​ക്കും.

13. ദൈവ​ത്തി​ലുള്ള നമ്മുടെ വിശ്വാ​സത്തെ പരിഹ​സി​ക്കുന്ന ഒരാളെ നമുക്ക്‌ എങ്ങനെ സഹായി​ക്കാ​നാ​യേ​ക്കും?

¹³ ആരെങ്കി​ലും നമ്മളോ​ടു ശക്തമായി വാദി​ക്കു​മ്പോൾ അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ ചിന്തകൾ നമുക്കു ശരിക്കും മനസ്സി​ലാ​യെന്നു പെട്ടെന്നു നിഗമ​ന​ത്തി​ലെ​ത്ത​രുത്‌. (തീത്തോ. 3:2) ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, കൂടെ പഠിക്കുന്ന ആരെങ്കി​ലും ദൈവ​ത്തിൽ വിശ്വ​സി​ക്കു​ന്നത്‌ ഒരു മണ്ടത്തര​മാ​ണെന്നു പറയു​ന്നു​വെ​ന്നി​രി​ക്കട്ടെ. ആ കുട്ടി പരിണാ​മ​ത്തിൽ ഉറച്ചു​വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്നും അതെക്കു​റിച്ച്‌ അവന്‌ ഒരുപാ​ടു കാര്യങ്ങൾ അറിയാ​മെ​ന്നും നമ്മൾ ചിന്തി​ക്കേ​ണ്ട​തു​ണ്ടോ? ചില​പ്പോൾ എവി​ടെ​നി​ന്നെ​ങ്കി​ലും കേട്ട കാര്യങ്ങൾ അവൻ വെറുതേ ആവർത്തി​ക്കു​ന്ന​താ​യി​രി​ക്കാം. അതു​കൊണ്ട്‌, പെട്ടെ​ന്നു​തന്നെ പരിണാ​മം തെറ്റാ​ണെന്നു തെളി​യി​ക്കാൻ ശ്രമി​ക്കു​ന്ന​തി​നു പകരം അതെക്കു​റിച്ച്‌ ചിന്തി​ക്കാൻ സഹായി​ക്കുന്ന ഒരു ലേഖനം കൊടു​ക്കാ​നോ ഒരു ചോദ്യം ചോദി​ക്കാ​നോ നിങ്ങൾക്കു ശ്രമി​ക്കാ​വു​ന്ന​താണ്‌. JW.ORG-ൽ സൃഷ്ടി​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പറയുന്ന വിവര​ങ്ങ​ളു​ടെ ഒരു ലിങ്ക്‌ ഒരുപക്ഷേ അയച്ച്‌ കൊടു​ക്കാ​നാ​കും. ചില​പ്പോൾ പിന്നീട്‌ ആ കുട്ടി അതിലുള്ള ഏതെങ്കി​ലും ലേഖന​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചോ വീഡി​യോ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചോ സംസാ​രി​ക്കാൻ തയ്യാറാ​യേ​ക്കാം. ഈ വിധത്തിൽ ആദര​വോ​ടെ നമ്മൾ പ്രതി​ക​രി​ക്കു​മ്പോൾ സൃഷ്ടി​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ബൈബിൾ എന്താണു പറയു​ന്ന​തെന്നു കൂടു​ത​ലാ​യി മനസ്സി​ലാ​ക്കാൻ മറ്റുള്ളവർ ആഗ്രഹി​ച്ചേ​ക്കും.

14. യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള തെറ്റി​ദ്ധാ​രണ മാറാൻ ഒരു കുട്ടിയെ സഹായി​ക്കു​ന്ന​തി​നു നീൽ എങ്ങനെ​യാ​ണു നമ്മുടെ വെബ്‌​സൈറ്റ്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചത്‌?

¹⁴ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ആളുകൾ പറയുന്ന  പലതും ശരിയ​ല്ലെന്നു തെളി​യി​ക്കാൻവേണ്ടി നീൽ എന്ന ചെറു​പ്പ​ക്കാ​രൻ ഒരിക്കൽ നമ്മുടെ വെബ്‌​സൈറ്റ്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചു. നീൽ പറയുന്നു: “ഞാൻ ശാസ്‌ത്ര​ത്തിൽ വിശ്വ​സി​ക്കു​ന്നി​ല്ലെന്ന്‌ എന്റെകൂ​ടെ പഠിക്കുന്ന ഒരു കുട്ടി എപ്പോ​ഴും പറയു​മാ​യി​രു​ന്നു. കാരണം വസ്‌തു​തകൾ അംഗീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നു പകരം കുറെ കെട്ടു​ക​ഥ​ക​ളുള്ള ഒരു പുസ്‌ത​ക​ത്തി​ലാ​ണു ഞാൻ വിശ്വ​സി​ക്കു​ന്നത്‌ എന്നായി​രു​ന്നു അവന്റെ വാദം.” എന്നാൽ, വിശ്വാ​സ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ വിശദീ​ക​രി​ക്കാൻ ആ കുട്ടി അനുവ​ദി​ക്കാ​തി​രു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌ നീൽ, jw.org-ലെ “ശാസ്‌ത്ര​വും ബൈബി​ളും” എന്ന ഭാഗം അവനു കാണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു. അവൻ അതിലെ ചില വിവരങ്ങൾ വായി​ച്ചെന്നു പിന്നീട്‌ നീലിനു മനസ്സി​ലാ​യി. “ജീവൻ എങ്ങനെ ഉണ്ടായി” എന്ന വിഷയ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ അവനു​മാ​യി ചർച്ച ചെയ്യാ​നും കഴിഞ്ഞു. നിങ്ങൾക്കും ചില​പ്പോൾ ഇങ്ങനെ​യൊ​രു അനുഭവം ഉണ്ടായി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും.

15. സ്‌കൂ​ളിൽ തങ്ങളുടെ വിശ്വാ​സ​ങ്ങളെ ചോദ്യം ചെയ്യു​ന്ന​വ​രോ​ടു സൗമ്യ​മാ​യി മറുപടി പറയാൻ മക്കളെ മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്ക്‌ എങ്ങനെ സഹായി​ക്കാം?

¹⁵ തങ്ങളുടെ വിശ്വാ​സ​ങ്ങളെ ആരെങ്കി​ലും ചോദ്യം ചെയ്യു​മ്പോൾ എങ്ങനെ സൗമ്യ​മാ​യി മറുപടി പറയാ​മെന്നു മാതാ​പി​താ​ക്കൾക്ക്‌ മക്കളെ നന്നായി പരിശീ​ലി​പ്പി​ക്കാ​നാ​കും. (യാക്കോ. 3:13) പല മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളും അതിനു​വേണ്ടി കുടും​ബാ​രാ​ധ​ന​യു​ടെ സമയത്ത്‌ മക്കളോ​ടൊ​പ്പം അതു പറഞ്ഞു​നോ​ക്കാ​റുണ്ട്‌. എങ്ങനെ​യാണ്‌ അവർ അതു ചെയ്യു​ന്നത്‌? സ്‌കൂ​ളിൽ ചോദി​ച്ചേ​ക്കാ​വുന്ന ചില ചോദ്യ​ങ്ങൾ ഏതൊ​ക്കെ​യാ​ണെന്ന്‌ അവർ ചിന്തി​ക്കും. അതിന്‌ എന്ത്‌ ഉത്തരം കൊടു​ക്കാ​മെ​ന്നും ചർച്ച ചെയ്യും. മറ്റുള്ള​വർക്കു വിഷമ​മു​ണ്ടാ​ക്കാത്ത രീതി​യിൽ സൗമ്യ​മാ​യി എങ്ങനെ ഉത്തരം കൊടു​ക്കാ​മെ​ന്നും മക്കളെ പഠിപ്പി​ക്കും. എന്നിട്ട്‌ അവർ അതു ചെയ്‌ത്‌ പരിശീ​ലി​ക്കും.—“ കുടും​ബം ഒരുമിച്ച്‌ പരിശീ​ലി​ക്കാൻ . . . ” എന്ന ചതുരം കാണുക.

16-17. ചോദ്യ​ങ്ങൾക്ക്‌ എങ്ങനെ ഉത്തരം കൊടു​ക്കാ​മെന്നു പരിശീ​ലി​ക്കു​ന്നതു ചെറു​പ്പ​ക്കാ​രെ എങ്ങനെ സഹായി​ക്കും?

¹⁶ കുടും​ബം ഒരുമിച്ച്‌ ഇങ്ങനെ പരിശീ​ലി​ച്ചു​നോ​ക്കു​ന്നതു തങ്ങളുടെ വിശ്വാ​സ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ സ്വയം ബോധ്യം​വ​രാ​നും മറ്റുള്ള​വ​രോട്‌ അതു നന്നായി വിശദീ​ക​രി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കാ​നും കുട്ടി​കളെ സഹായി​ക്കും. JW.ORG-ലെ “യുവജ​നങ്ങൾ ചോദി​ക്കു​ന്നു” എന്ന പരമ്പര​യിൽ കൗമാ​ര​ക്കാർക്കു​വേ​ണ്ടി​യുള്ള അഭ്യാ​സ​ങ്ങ​ളുണ്ട്‌. അവരു​ടെ​തന്നെ വിശ്വാ​സങ്ങൾ ബലപ്പെ​ടു​ത്താ​നും സ്വന്തം വാചക​ത്തിൽ ഉത്തരം പറയാൻ തയ്യാറാ​കാ​നും അവരെ സഹായി​ക്കാ​നുള്ള ഉദ്ദേശ്യ​ത്തിൽ തയ്യാറാ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​വ​യാണ്‌  അവ. കുടും​ബം ഒരുമിച്ച്‌ ഇതെല്ലാം ചർച്ച ചെയ്യു​ന്ന​തി​ലൂ​ടെ നമ്മുടെ വിശ്വാ​സ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ സൗമ്യ​മാ​യി എങ്ങനെ സംസാ​രി​ക്കാ​മെന്നു നമു​ക്കെ​ല്ലാം പഠിക്കാ​നാ​കും.

¹⁷ ചോദ്യ​ങ്ങൾക്ക്‌ എങ്ങനെ ഉത്തരം കൊടു​ക്കാ​മെന്നു പരിശീ​ലിച്ച്‌ നോക്കി​യത്‌, തന്നെ എങ്ങനെ സഹായി​ച്ചെന്ന്‌ മാത്യു എന്ന ചെറു​പ്പ​ക്കാ​രൻ പറയുന്നു. ക്ലാസിൽ മറ്റുള്ളവർ ചോദി​ച്ചേ​ക്കാ​വുന്ന ചില ചോദ്യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പലപ്പോ​ഴും കുടും​ബാ​രാ​ധ​ന​യു​ടെ സമയത്ത്‌ മാത്യു​വും മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളും ഒരുമിച്ച്‌ പഠിക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. മാത്യു പറയുന്നു: “ഉണ്ടാ​യേ​ക്കാ​വുന്ന ചില സാഹച​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഞങ്ങൾ ചിന്തി​ക്കും. എന്നിട്ട്‌, ഞങ്ങൾ കണ്ടെത്തിയ വിവരങ്ങൾ ഉപയോ​ഗിച്ച്‌ അവ എങ്ങനെ കൈകാ​ര്യം ചെയ്യാ​മെന്നു പരിശീ​ലി​ച്ചു​നോ​ക്കും. എന്റെ വിശ്വാ​സ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ എനിക്കു​തന്നെ നല്ല ബോധ്യ​മു​ള്ള​പ്പോൾ എന്റെ ആത്മവി​ശ്വാ​സം കൂടുന്നു. അതു മാത്രമല്ല, മറ്റുള്ള​വ​രോ​ടു സൗമ്യ​മാ​യി സംസാ​രി​ക്കാ​നും എനിക്ക്‌ എളുപ്പ​മാണ്‌.”

18. കൊ​ലോ​സ്യർ 4:6 എന്തു ചെയ്യു​ന്നതു പ്രധാ​ന​മാ​ണെന്നു പറയുന്നു?

¹⁸ നമ്മൾ കാര്യങ്ങൾ വ്യക്തമാ​യി വിശദീ​ക​രി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌ മാത്രം ആളുകൾ നമ്മൾ പറയു​ന്നത്‌ അംഗീ​ക​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നില്ല. പക്ഷേ, നയത്തോ​ടെ സൗമ്യ​മാ​യി കാര്യങ്ങൾ സംസാ​രി​ക്കു​ന്നതു ഗുണം ചെയ്യും. (കൊ​ലോ​സ്യർ 4:6 വായി​ക്കുക.) നമ്മുടെ വിശ്വാ​സ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഒരാ​ളോ​ടു സംസാ​രി​ക്കു​ന്നതു ആ വ്യക്തിക്ക്‌ ഒരു പന്ത്‌ എറിഞ്ഞ്‌ കൊടു​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യാ​ണെന്നു പറയാം. നമുക്ക്‌ ആ പന്ത്‌ പതിയെ ഇട്ടു​കൊ​ടു​ക്കാം. അല്ലെങ്കിൽ അയാളു​ടെ നേരെ ശക്തമായി വലി​ച്ചെ​റി​യാം. നമ്മൾ അതു പതു​ക്കെ​യാണ്‌ ഇട്ടു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്കിൽ ആ വ്യക്തിക്ക്‌ അത്‌ എളുപ്പ​ത്തിൽ പിടി​ക്കാ​നും കളി മുന്നോ​ട്ടു കൊണ്ടു​പോ​കാ​നും കഴി​ഞ്ഞേ​ക്കും. ഇതു​പോ​ലെ​തന്നെ നമ്മൾ നയത്തോ​ടെ സൗമ്യ​മാ​യി സംസാ​രി​ച്ചാൽ മറ്റുള്ളവർ അതു ശ്രദ്ധി​ക്കാ​നും സംഭാ​ഷണം തുടരാ​നും സാധ്യത കൂടു​ത​ലാണ്‌. എന്നാൽ, വെറുതേ തർക്കിച്ച്‌ ജയിക്കാ​നോ നമ്മുടെ വിശ്വാ​സത്തെ കളിയാ​ക്കാ​നോ ആണ്‌ ആരെങ്കി​ലും ശ്രമി​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്കിൽ നമ്മൾ ആ ചർച്ച മുന്നോ​ട്ടു കൊണ്ടു​പോ​കേ​ണ്ട​തില്ല. (സുഭാ. 26:4) പക്ഷേ, കുറച്ച്‌ പേരേ അങ്ങനെ​യാ​യി​രി​ക്കൂ. മിക്കവ​രും നമ്മളെ ശ്രദ്ധി​ക്കാ​നാ​ണു സാധ്യത.

19. വിശ്വാ​സ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ സംസാ​രി​ക്കു​മ്പോൾ സൗമ്യ​മാ​യി പ്രതി​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടുള്ള പ്രയോ​ജ​നങ്ങൾ എന്തെല്ലാ​മാണ്‌?

¹⁹ സൗമ്യ​രാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌ തീർച്ച​യാ​യും ഒരുപാ​ടു പ്രയോ​ജ​ന​ങ്ങ​ളുണ്ട്‌. സൗമ്യ​മാ​യി പ്രതി​ക​രി​ക്കു​ന്നെ​ങ്കിൽ അഭി​പ്രാ​യ​വ്യ​ത്യാ​സങ്ങൾ തർക്കങ്ങ​ളാ​യി മാറു​ന്നതു തടയാ​നാ​കും. മാത്രമല്ല, ശാന്തമാ​യി ആദര​വോ​ടെ മറുപടി പറയു​മ്പോൾ നമ്മളെ​ക്കു​റി​ച്ചും ബൈബിൾസ​ത്യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചും ഉള്ള തങ്ങളുടെ ചിന്തയ്‌ക്കു മാറ്റം വരുത്താൻ ചില​രെ​ങ്കി​ലും തയ്യാറാ​യേ​ക്കും. അതു​കൊണ്ട്‌ ബുദ്ധി​മു​ട്ടുള്ള ചോദ്യ​ങ്ങ​ളോ വിമർശ​ന​ങ്ങ​ളോ നേരി​ടേണ്ടി വരു​മ്പോൾ സൗമ്യ​മാ​യി പ്രതി​ക​രി​ക്കാ​നുള്ള ശക്തിക്കാ​യി യഹോ​വ​യോ​ടു പ്രാർഥി​ക്കാം. നമ്മുടെ വിശ്വാ​സ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ചോദി​ക്കുന്ന എല്ലാവർക്കും ‘സൗമ്യ​മാ​യി ആഴമായ ബഹുമാ​ന​ത്തോ​ടെ മറുപടി കൊടു​ക്കാൻ നമുക്ക്‌ എപ്പോ​ഴും ഒരുങ്ങി​യി​രി​ക്കാം.’ (1 പത്രോ. 3:15) അതു​കൊണ്ട്‌, സൗമ്യ​തയെ നിങ്ങളു​ടെ കരുത്താ​ക്കി മാറ്റുക എന്നതാ​യി​രി​ക്കട്ടെ നിങ്ങളു​ടെ ലക്ഷ്യം.