യെല്ലോ​സ്റ്റോൺ—വെള്ളവും പാറയും ചൂടും ചേർന്ന്‌ അത്ഭുതങ്ങൾ സൃഷ്ടി​ക്കു​ന്നി​ടം

ലോകത്തിലെ ആദ്യത്തെ ദേശീയ പാർക്ക്‌, ലോക​ത്തി​ലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്‌ത​വും ഏറ്റവും ഉയരത്തിൽ ചീറ്റി​ത്തെ​റി​ക്കു​ന്ന​തു​മായ ഉഷ്‌ണ​ജ​ല​ധാ​രകൾ ഉള്ളയിടം, വടക്കേ അമേരി​ക്ക​യി​ലെ ഏറ്റവും വലിയ പർവത തടാകം. അങ്ങനെ പോകു​ന്നു യെല്ലോ​സ്റ്റോ​ണി​ന്റെ വിശേ​ഷ​ണങ്ങൾ.

ഐക്യനാടുകളിലെ ഉണരുക! ലേഖകൻ

ഐക്യ​നാ​ടു​ക​ളി​ലെ വൈ​യോ​മി​ങ്ങി​ലുള്ള യെല്ലോ​സ്റ്റോൺ ദേശീയ പാർക്കി​ന്റെ വടക്കേ കവാടം ലക്ഷ്യമാ​ക്കി നീങ്ങു​മ്പോൾ എന്റെയും ഭാര്യ​യു​ടെ​യും മനസ്സിൽ ജിജ്ഞാ​സ​യു​ടെ പൂത്തിരി കത്തുക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഓൾഡ്‌ ഫെയ്‌ത്‌ഫുൾ, “ഹോട്ട്‌ സ്‌പ്രിങ്‌” (ചൂടു നീരുറവ), “ഗെയ്‌സർ” (ഉഷ്‌ണ​ജ​ല​ധാര അഥവാ മുകളി​ലേക്കു ചീറ്റി​ത്തെ​റി​ക്കുന്ന ചൂടു നീരുറവ) എന്നീ പേരുകൾ കുഞ്ഞു​ന്നാൾ മുതൽതന്നെ ഞങ്ങൾക്കു ഹരം പകർന്നി​രു​ന്നു. എന്നാൽ ഞങ്ങൾ കാണാൻ പോകുന്ന കാര്യങ്ങൾ ഞങ്ങളുടെ പ്രതീ​ക്ഷ​കൾക്കൊ​പ്പം എത്തുമാ​യി​രു​ന്നോ?

പാർക്കി​ന്റെ പ്രധാന കവാട​ത്തിൽ എത്തിയ ഞങ്ങളെ വരവേ​റ്റത്‌ കല്ലു​കൊ​ണ്ടുള്ള ഒരു കൂറ്റൻ കമാന​മാണ്‌. “ഫോർ ദ ബെനി​ഫിറ്റ്‌ ആൻഡ്‌ എൻജോ​യ്‌മെന്റ്‌ ഓഫ്‌ ദ പീപ്പിൾ” (ജനങ്ങളു​ടെ പ്രയോ​ജ​ന​ത്തി​നും ആസ്വാ​ദ​ന​ത്തി​നും വേണ്ടി) എന്ന്‌ അതിന്റെ മുകളിൽ എഴുതി​യി​രു​ന്നു. 1872-ൽ സ്ഥാപി​ക്ക​പ്പെട്ട യെല്ലോ​സ്റ്റോൺ ലോക​ത്തി​ലെ ആദ്യത്തെ ദേശീയ പാർക്കാണ്‌.

ഞങ്ങൾ മാമത്ത്‌ ഹോട്ട്‌ സ്‌പ്രി​ങ്‌സിൽനി​ന്നാണ്‌ സന്ദർശനം തുടങ്ങി​യത്‌. മോൺടാ​ന​യു​ടെ അതിർത്തിക്ക്‌ തൊട്ട്‌ അപ്പുറ​ത്താണ്‌ അതിന്റെ സ്ഥാനം. അവിടെ ഭൂമിക്ക്‌ അസഹ്യ​മായ ചൂട്‌ അനുഭ​വ​പ്പെ​ടു​ന്നുണ്ട്‌ എന്നു വ്യക്തമാ​യി​രു​ന്നു. കാരണം കുളങ്ങ​ളി​ലെ​യും മറ്റും വെള്ളം തിളയ്‌ക്കു​ക​യും ഭൂമി​യി​ലെ വിള്ളലു​ക​ളി​ലൂ​ടെ നീരാവി ചുരു​ളു​ക​ളാ​യി ഉയർന്നു പൊങ്ങു​ക​യും ചെയ്‌തു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. ഉറവജലം നിക്ഷേ​പിച്ച ധാതു​ല​വ​ണങ്ങൾ—ഇവയെ ട്രാ​വെർടിൻ എന്നാണു വിളി​ക്കു​ന്നത്‌—അടിഞ്ഞു​കൂ​ടിയ തട്ടുകൾ അങ്ങിങ്ങാ​യി കാണാ​മാ​യി​രു​ന്നു. ഇളം ചുവപ്പു നിറത്തി​ലുള്ള അവയുടെ രൂപം ഉരുകി​യൊ​ലി​ക്കുന്ന മെഴു​കു​തി​രി​യെ അനുസ്‌മ​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു.

യെല്ലോ​സ്റ്റോ​ണി​ന്റെ അടിയിൽ തിളയ്‌ക്കു​ന്നത്‌ എന്താണ്‌?

ഭൂഗർഭ​താ​പം സൃഷ്ടി​ക്കുന്ന 10,000 അത്ഭുത​ങ്ങൾക്ക്‌ യെല്ലോ​സ്റ്റോൺ വേദി​യൊ​രു​ക്കു​ന്നു. റോക്കി പർവത​നി​ര​യി​ലെ ഉയരമുള്ള ഒരു പീഠഭൂ​മി​യി​ലാണ്‌ യെല്ലോ​സ്റ്റോൺ സ്ഥിതി​ചെ​യ്യു​ന്നത്‌. കോൺടി​നെന്റൽ ഡിവൈഡ്‌ a ഈ പീഠഭൂ​മി​ക്കു കുറുകെ കടന്നു​പോ​കു​ന്നു. ഈ ഭാഗത്ത്‌ വെള്ളം കിഴ​ക്കോ​ട്ടും പടിഞ്ഞാ​റോ​ട്ടും മാത്രമല്ല ഭൂമി​ക്ക​ടി​യി​ലേ​ക്കും ഒഴുകു​ന്നുണ്ട്‌. ഇതിൽ താഴോട്ട്‌ ഒഴുകുന്ന വെള്ളം ഉപയോ​ഗി​ച്ചാണ്‌ യെല്ലോ​സ്റ്റോൺ അത്ഭുതങ്ങൾ സൃഷ്ടി​ക്കു​ന്നത്‌ എന്നു ഞങ്ങൾ മനസ്സി​ലാ​ക്കി. ഒരുകാ​ലത്ത്‌ വലിയ അഗ്നിപർവത സ്‌ഫോ​ട​നങ്ങൾ ഈ പീഠഭൂ​മി​യെ പിടി​ച്ചു​ല​ച്ചി​രു​ന്നു. ആയിര​ക്ക​ണ​ക്കി​നു വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ്‌ ഉണ്ടായ അത്തരം ഒരു അഗ്നിപർവത സ്‌ഫോ​ടനം 75 കിലോ​മീ​റ്റർ നീളവും 45 കിലോ​മീ​റ്റർ വീതി​യും ഉള്ള ഒരു അഗ്നിപർവ​ത​മു​ഖം അവശേ​ഷി​പ്പി​ച്ചു. അഗ്നിപർവത സ്‌ഫോ​ട​ന​ങ്ങൾക്ക്‌ ഇടയാ​ക്കി​യി​രുന്ന മാഗ്‌മ (ദ്രവശില) തന്നെയാണ്‌ യെല്ലോ​സ്റ്റോ​ണി​ന​ടി​യിൽ ‘തീകത്തി​ക്കു’ന്നത്‌.

പാർക്കിൽ പ്രദർശി​പ്പി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന ബോർഡു​ക​ളിൽ നിന്ന്‌ ഞങ്ങൾ ചില കാര്യങ്ങൾ മനസ്സി​ലാ​ക്കി. ഭൗമോ​പ​രി​ത​ല​ത്തി​ലുള്ള വെള്ളം പാറക​ളി​ലെ സുഷി​ര​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ കിനി​ഞ്ഞി​റങ്ങി മാഗ്‌മ​യ്‌ക്കു തൊട്ടു​മു​ക​ളി​ലാ​യുള്ള ചുട്ടു​പ​ഴുത്ത പാറയ​ടു​ക്കി​ലെ​ത്തു​ന്നു. ചൂടു നിമിത്തം ഇവി​ടെ​നിന്ന്‌ വെള്ളം പുറന്ത​ള്ള​പ്പെ​ടു​ക​യും ഭൗമോ​പ​രി​ത​ല​ത്തി​ലുള്ള ദ്വാരങ്ങൾ വഴി നിർഗ​മി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യുന്നു. ഇവയാണ്‌ ചൂടു നീരു​റ​വകൾ. ചൂടായ വെള്ളത്തി​ന്റെ മുകളി​ലേ​ക്കുള്ള പ്രവാ​ഹത്തെ പാറയി​ലെ പ്രതി​ബ​ന്ധങ്ങൾ തടസ്സ​പ്പെ​ടു​ത്തുന്ന പക്ഷം മർദം രൂപം കൊള്ളു​ക​യും തത്‌ഫ​ല​മാ​യി വെള്ളം ഭൗമോ​പ​രി​ത​ല​ത്തി​ലുള്ള ദ്വാര​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ മുകളി​ലേക്ക്‌ ചീറ്റി​ത്തെ​റി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യുന്നു. ഇവയാണ്‌ ഉഷ്‌ണ​ജ​ല​ധാ​രകൾ. ഇനിയും ചില പ്രദേ​ശ​ങ്ങ​ളിൽ ഭൂഗർഭ​ജലം ചില ദ്വാര​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ ആവിയാ​യി പുറ​ത്തേക്കു വരാറുണ്ട്‌. ഈ ദ്വാര​ങ്ങൾക്ക്‌ ബാഷ്‌പ​മു​ഖങ്ങൾ (fumaroles) എന്നാണു പറയു​ന്നത്‌. മഡ്‌ പോട്ടു​കൾ എന്നു വിളി​ക്ക​പ്പെ​ടുന്ന നീരു​റ​വ​ക​ളും ഉണ്ട്‌. അധികം വെള്ളമി​ല്ലാത്ത, അമ്ലാം​ശ​മുള്ള ചൂടു നീരു​റ​വ​ക​ളാണ്‌ അവ. അമ്ലാം​ശ​മുള്ള വാതക​ങ്ങ​ളും വെള്ളവും മണ്ണിനെ ചേറും കളിമ​ണ്ണു​മാ​യി വിഘടി​പ്പി​ക്കു​ന്നതു നിമിത്തം ഇവയിൽ കുമി​ളകൾ രൂപം​കൊ​ള്ളു​ന്നു. എന്തൊരു ഗംഭീര പ്രദർശനം!

ഓൾഡ്‌ ഫെയ്‌ത്‌ഫുൾ

മാമത്ത്‌ ഹോട്ട്‌ സ്‌പ്രി​ങ്‌സി​ലെ കാഴ്‌ച​ക​ളെ​ല്ലാം കണ്ടപ്പോൾ ഓൾഡ്‌ ഫെയ്‌ത്‌ഫുൾ എന്ന പ്രശസ്‌തി​യാർജിച്ച ഉഷ്‌ണ​ജ​ല​ധാര അവിടെ അടുത്ത്‌ എവി​ടെ​യോ ആണെന്നാ​ണു ഞങ്ങൾ കരുതി​യത്‌. എന്നാൽ, 80 കിലോ​മീ​റ്റർ തെക്കു മാറി​യാണ്‌ അതു സ്ഥിതി​ചെ​യ്യു​ന്ന​തെന്ന്‌ ട്രാവൽ മാപ്പിൽ നോക്കി​യ​പ്പോൾ മാത്ര​മാ​ണു ഞങ്ങൾക്കു മനസ്സി​ലാ​യത്‌. യെല്ലോ​സ്റ്റോൺ ഞങ്ങൾ വിചാ​രി​ച്ച​തി​നെ​ക്കാൾ വളരെ വലുതാ​യി​രു​ന്നു. അത്‌ മൊത്തം 22 ലക്ഷം ഏക്കറു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ഓൾഡ്‌ ഫെയ്‌ത്‌ഫു​ളി​ന്റെ അടു​ത്തെ​ത്താൻ പാർക്കി​ന്റെ പടിഞ്ഞാ​റു ഭാഗത്തു കൂടെ വളഞ്ഞു​പു​ളഞ്ഞു താഴേക്കു പോകുന്ന പാതയി​ലൂ​ടെ ഞങ്ങൾ യാത്ര തിരിച്ചു. പോകുന്ന വഴിക്ക്‌ ഞങ്ങൾ അഞ്ച്‌ ഗെയ്‌സർ ബേസി​നു​കൾ (ഉഷ്‌ണ​ജ​ല​ധാ​രാ തടങ്ങൾ) കണ്ടു. യെല്ലോ​സ്റ്റോ​ണി​ലെ ഗന്ധകത്തി​ന്റെ മണവും നീരാവി ഉയർന്നു പൊങ്ങുന്ന കാഴ്‌ച​യും ഒക്കെ ഞങ്ങൾക്കു പെട്ടെ​ന്നു​തന്നെ പരിചി​ത​മാ​യി​ത്തീർന്നു.

ഓൾഡ്‌ ഫെയ്‌ത്‌ഫുൾ കാണാൻ പോയി​ട്ടുള്ള മറ്റു ദശലക്ഷ​ക്ക​ണ​ക്കിന്‌  ആളുകളെ പോ​ലെ​തന്നെ, അതിന്റെ വരവ്‌ എപ്പോ​ഴാ​ണെന്ന്‌ അറിയാൻ ഞങ്ങളും ആഗ്രഹി​ച്ചു. അതുവരെ ഞങ്ങൾ കരുതി​യി​രു​ന്നത്‌ ഓൾഡ്‌ ഫെയ്‌ത്‌ഫുൾ അൽപ്പം പോലും സമയം തെറ്റാതെ കൃത്യം 57 മിനിറ്റ്‌ കൂടു​മ്പോൾ ചീറ്റി​ത്തെ​റി​ക്കും എന്നാണ്‌. പക്ഷേ യാഥാർഥ്യം അതല്ല എന്ന്‌ ഞങ്ങൾക്ക്‌ മനസ്സി​ലാ​യി. കാരണം ഓൾഡ്‌ ഫെയ്‌ത്‌ഫുൾ അടുത്ത പ്രദർശനം കാഴ്‌ച​വെ​ക്കു​ന്നത്‌ ഉച്ചകഴിഞ്ഞ്‌ 12:47-ന്‌ എന്ന്‌ എഴുതി​യി​രി​ക്കുന്ന ഒരു ബോർഡു ഞങ്ങൾ കണ്ടു. അതിന്‌ പിന്നെ​യും ഒരു മണിക്കൂ​റി​ലേറെ സമയമു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മാത്രമല്ല, ആ സമയത്തു​തന്നെ അതു സംഭവി​ക്കു​മെന്ന്‌ യാതൊ​രു ഉറപ്പു​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. പാർക്കി​ലെ ഒരു ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നായ റിക്കി​നോട്‌ ഞങ്ങൾ അതേക്കു​റി​ച്ചു ചോദി​ച്ചു.

അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു: “ഓൾഡ്‌ ഫെയ്‌ത്‌ഫുൾ സമയനിഷ്‌ഠ പാലി​ക്കു​ന്നു എന്നത്‌ വെറു​മൊ​രു തെറ്റി​ദ്ധാ​ര​ണ​യാണ്‌. അത്‌ കൃത്യ​സ​മയം ഇടവിട്ട്‌ ഒരിക്ക​ലും​തന്നെ ചീറ്റി​ത്തെ​റി​ച്ചി​ട്ടില്ല. മാത്രമല്ല വർഷങ്ങൾകൊണ്ട്‌ ഈ ഇടവേള ദീർഘി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തി​രി​ക്കു​ന്നു. ഭൂകമ്പ​ങ്ങ​ളും ആളുകൾ അതിന്റെ ബഹിർഗ​മ​ന​ദ്വാ​ര​ത്തി​ലേക്ക്‌ സാധനങ്ങൾ വലി​ച്ചെ​റി​യു​ന്ന​തും ഒക്കെയാണ്‌ ഈ വ്യത്യാ​സ​ത്തി​നു കാരണം. ഇപ്പോ​ഴത്തെ ശരാശരി ഇടവേള ഏകദേശം 80 മിനി​റ്റാണ്‌. ഞങ്ങളുടെ ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥർക്ക്‌ ഒരു സമയത്ത്‌ ഒരു പ്രാവ​ശ്യ​ത്തെ കാര്യം മാത്രമേ മുൻകൂ​ട്ടി പറയാ​നാ​കു​ന്നു​ള്ളൂ.”

അപ്പോ​ഴേ​ക്കും സമയം ഉച്ചകഴി​ഞ്ഞു 12:30 ആയിരു​ന്നു. ഓൾഡ്‌ ഫെയ്‌ത്‌ഫു​ളി​ന്റെ പ്രദർശനം കൺകു​ളിർക്കെ കാണാ​നാ​യി ഞങ്ങൾ അങ്ങോട്ടു നടന്നു. ചിലർ അതി​നോ​ട​കം​തന്നെ കാണി​കൾക്കാ​യി ക്രമീ​ക​രി​ച്ചി​രുന്ന ഇരിപ്പി​ട​ങ്ങ​ളിൽ സ്ഥാനം പിടി​ച്ചി​രു​ന്നു. മറ്റു ചിലർ അങ്ങോ​ട്ടുള്ള വഴിയി​ലാ​യി​രു​ന്നു. അങ്ങനെ അത്‌ കാഴ്‌ച​വെ​ക്കുന്ന അത്ഭുത​ത്തി​നു സാക്ഷ്യം വഹിക്കാൻ നൂറു​ക​ണ​ക്കിന്‌ ആളുകൾ അവിടെ വന്നുകൂ​ടി. ഓൾഡ്‌ ഫെയ്‌ത്‌ഫുൾ വരാൻ പത്തു മിനിറ്റു താമസി​ച്ചു. ഒടുവിൽ ഞങ്ങളുടെ കണ്ണിനു വിരു​ന്നൊ​രു​ക്കി​ക്കൊണ്ട്‌ അത്‌ എത്തി. ക്യാമ​റ​ക്ക​ണ്ണു​കൾക്കൊ​ന്നി​നും ഒപ്പി​യെ​ടു​ക്കാ​നാ​വാ​ത്തത്ര സൗന്ദര്യ​മാ​യി​രു​ന്നു അതിന്‌. വെള്ളം ചെറു​താ​യി ചീറ്റിച്ച്‌ ഒന്നു മുരട​ന​ക്കിയ ശേഷം അതു കരുത്താർജി​ച്ചു. എല്ലാവ​രും കരഘോ​ഷം മുഴക്കി. ഏതാണ്ട്‌ മൂന്നു മിനിറ്റു നേരത്തെ പ്രദർശനം കാഴ്‌ച​വെച്ച ശേഷം അത്‌ ‘അണിയറ’യിലേക്കു പിൻവാ​ങ്ങി. എന്തൊരു ഉയരമാ​യി​രു​ന്നെ​ന്നോ അതിന്‌! ജലധാ​ര​യും ജലകണ​ങ്ങ​ളും ആദ്യം 37 മീറ്റർ ഉയരത്തി​ലേക്കു ചീറ്റി​ത്തെ​റി​ച്ചു. അവി​ടെ​നിന്ന്‌ അത്‌ ഏതോ സംഗീ​ത​ത്തി​ന്റെ താളത്തി​നൊത്ത്‌ എന്നപോ​ലെ ഉയരു​ക​യും താഴു​ക​യും ചെയ്‌തു​കൊണ്ട്‌ 46 മീറ്റർ ഉയരത്തി​ലെത്തി. എന്നിട്ട്‌ പൊടു​ന്നനെ താഴേക്കു പതിച്ചു. സൂര്യ​കി​ര​ണ​ങ്ങ​ളേ​റ്റ​പ്പോൾ അതിന്‌ രത്‌ന​വി​ഭൂ​ഷി​ത​യായ ഒരു നർത്തകി​യു​ടെ രൂപം കൈവന്നു.

ആ പ്രദർശ​ന​ത്തി​നു ശേഷം ഞങ്ങൾ അടുത്തുള്ള ഹോട്ട​ലി​ലേക്കു പോയി. എങ്കിലും ഓൾഡ്‌ ഫെയ്‌ത്‌ഫുൾ അതിന്റെ സാന്നി​ധ്യം അറിയി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടേ​യി​രു​ന്നു. ആ ദിവസ​ത്തി​ന്റെ ശേഷിച്ച ഭാഗത്ത്‌ അതിന്റെ വരവി​നുള്ള സമയമാ​കു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും സന്ദർശ​ക​രെ​ല്ലാം ചെയ്‌തു​കൊ​ണ്ടി​രുന്ന ജോലി നിറുത്തി അവി​ടേക്കു ചെല്ലു​മാ​യി​രു​ന്നു. ആ ദിവസം തന്നെ അത്‌ പല തവണ അസാധാ​രണ നീളത്തി​ലും ഉയരത്തി​ലും ചീറ്റി​ത്തെ​റി​ച്ചു, അവർണ​നീ​യ​മായ സൗന്ദര്യ​ത്തോ​ടെ. അവയിൽ ഒരെണ്ണം അസ്‌തമയ സൂര്യന്റെ കിരണങ്ങൾ ഒരുക്കിയ പശ്ചാത്ത​ല​ത്തിൽ നയനമ​നോ​ഹ​ര​മായ നിഴൽച്ചി​ത്രം രചിച്ചു. ഓൾഡ്‌ ഫെയ്‌ത്‌ഫുൾ അതിന്റെ പേരു പോ​ലെ​തന്നെ വിശ്വ​സ്‌ത​നാ​ണെന്നു ഞങ്ങൾ കണ്ടെത്തി.

“ഈ ഭൂഗ്ര​ഹ​ത്തിൽ 500-ൽ താഴെ ഉഷ്‌ണ​ജ​ല​ധാ​ര​കളേ ഉള്ളൂ. അവയിൽ ഏതാണ്ട്‌ 300 എണ്ണവും യെല്ലോ​സ്റ്റോ​ണി​ലാ​ണു​ള്ളത്‌,” പാർക്കി​ലെ ഉദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നായ റിക്ക്‌ ഞങ്ങളോ​ടു പറഞ്ഞു.  “അതിൽ 160 എണ്ണവും അപ്പർ ഗെയ്‌സർ ബേസിൻ എന്ന്‌ അറിയ​പ്പെ​ടുന്ന രണ്ടു കിലോ​മീ​റ്റർ മാത്രം നീളമുള്ള ഈ കൊച്ചു താഴ്‌വ​ര​യി​ലാ​ണു​ള്ളത്‌. മറ്റ്‌ ഉഷ്‌ണ​ജ​ല​ധാ​രകൾ സജീവ​മോ നിർജീ​വ​മോ ആയിരു​ന്നേ​ക്കാം. എന്നാൽ ഓൾഡ്‌ ഫെയ്‌ത്‌ഫുൾ സദാ കർമനി​ര​ത​മാണ്‌.” എന്നിരു​ന്നാ​ലും, ഓൾഡ്‌ ഫെയ്‌ത്‌ഫു​ളി​ന്റെ അയൽക്കാ​ര​നായ ഗ്രാൻഡിന്‌ 60 മീറ്റർ ഉയരത്തിൽ വെള്ളം തെറി​പ്പി​ക്കാൻ കഴിയും. സ്റ്റീം​ബോ​ട്ടി​നാ​കട്ടെ ഏതാണ്ട്‌ 120 മീറ്റർ ഉയരത്തി​ലും—ഓൾഡ്‌ ഫെയ്‌ത്‌ഫു​ളി​നു കഴിയു​ന്ന​തി​ന്റെ മൂന്നി​രട്ടി ഉയരത്തിൽ. എന്നാൽ അത്‌ വർഷങ്ങ​ളോ​ളം സുഷു​പ്‌തി​യിൽ ആണ്ടു കിട​ന്നേ​ക്കാം. നോറിസ്‌ ഗെയ്‌സർ ബേസി​നി​ലെ എക്കിനസ്‌ ഗെയ്‌സർ തന്റെ ആരാധ​ക​രു​ടെ​മേൽ ഇടയ്‌ക്കി​ടെ ചെറു​ചൂ​ടു​വെള്ളം തളിക്കാ​റുണ്ട്‌.

ഉപദ്ര​വ​കാ​രി​ക​ളായ കാട്ടു​പോ​ത്തു​കൾ

പിറ്റേന്നു രാവിലെ ഞങ്ങൾ ഒരു ടൂറിസ്റ്റ്‌ ലഘുപ​ത്രിക വായിച്ചു നോക്കി. അതിൽ ഇങ്ങനെ എഴുതി​യി​രു​ന്നു: “ഉറപ്പി​ല്ലാത്ത മൺപാ​ളി​കൾക്ക​ടി​യിൽ തിളച്ച വെള്ളം കിടപ്പുണ്ട്‌. കുളങ്ങ​ളി​ലെ വെള്ളത്തിന്‌ തിളനി​ല​യോട്‌ അടുത്തോ അതില​ധി​ക​മോ ഊഷ്‌മാ​വുണ്ട്‌. ഓരോ വർഷവും വഴിമാ​റി നടക്കുന്ന ടൂറി​സ്റ്റു​കൾക്ക്‌ ഗുരു​ത​ര​മാ​യി പൊള്ള​ലേൽക്കാ​റുണ്ട്‌. മാത്രമല്ല, തിളച്ചു​മ​റി​യുന്ന വെള്ളത്തിൽ വീണ്‌ ആളുകൾ വെന്തു മരിച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌.” മറ്റൊരു ടൂറിസ്റ്റ്‌ ലഘുപ​ത്രി​ക​യിൽ ഇങ്ങനെ എഴുതി​യി​രു​ന്നു: “മുന്നറി​യിപ്പ്‌: പല സന്ദർശ​കർക്കും കാട്ടു​പോ​ത്തി​ന്റെ കുത്തേ​റ്റി​ട്ടുണ്ട്‌. ഒരു കാട്ടു​പോ​ത്തിന്‌ [900 കിലോ​ഗ്രാം] തൂക്കം വരും. മാത്രമല്ല, അതിന്‌ [മണിക്കൂ​റിൽ 50 കിലോ​മീ​റ്റർ] വേഗത്തിൽ, അതായത്‌ നിങ്ങൾക്ക്‌ ഓടാൻ കഴിയു​ന്ന​തി​ന്റെ മൂന്നി​രട്ടി വേഗത്തിൽ, ഓടാ​നും കഴിയും.” ഞങ്ങൾക്ക്‌ ഉടനെ​യെ​ങ്ങും കാട്ടു​പോ​ത്തിൽനിന്ന്‌ ഓടി രക്ഷപ്പെ​ടേണ്ടി വരി​ല്ലെന്നു ഞങ്ങൾ പ്രതീ​ക്ഷി​ച്ചു!

യെല്ലോ​സ്റ്റോ​ണിൽ മൃഗങ്ങ​ളാണ്‌ റോഡി​ലെ രാജാ​ക്ക​ന്മാർ. ഒരു മൃഗ​ത്തെ​യെ​ങ്ങാ​നും കണ്ടുക​ഴി​ഞ്ഞാൽ പിന്നെ, വാഹന​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം നിശ്ചല​മാ​കും. അതോടെ അപ്രതീ​ക്ഷി​ത​മായ സ്ഥാനങ്ങ​ളിൽ ഗതാഗത കുരു​ക്കു​കൾ ഉണ്ടാകു​ക​യാ​യി. ഒരു ഗതാഗത കുരുക്കു കഴിഞ്ഞ്‌ വണ്ടിക​ളെ​ല്ലാം ഓടാൻ തുടങ്ങു​ന്ന​തും ടൂറി​സ്റ്റു​കൾ അവരവ​രു​ടെ വാഹന​ങ്ങ​ളിൽ കയറി​പ്പ​റ്റു​ന്ന​തു​മാണ്‌ ഞങ്ങൾ ചെന്ന​പ്പോൾ കണ്ടത്‌. എന്താണ്‌ എല്ലാവ​രും അങ്ങോട്ടു നോക്കി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നത്‌ എന്ന്‌ ഞങ്ങൾ ഒരു സ്‌ത്രീ​യോ​ടു ചോദി​ച്ചു. അപ്പോൾ അവർ പറഞ്ഞു: “ഒരു ആൺ കടമാൻ അവിടെ നിൽപ്പു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഇപ്പോൾ അത്‌ പോയി.”

പിന്നീട്‌, കുറെ മ്ലാവുകൾ രണ്ടാഴ്‌ച പ്രായ​മുള്ള അവയുടെ കിടാ​ക്കളെ പാർക്കി​ലെ ഒരു അരുവി കടത്തി കൊണ്ടു​പോ​കാൻ ശ്രമി​ക്കുന്ന കാഴ്‌ച ഞങ്ങൾ കാണാ​നി​ട​യാ​യി. മലമേ​ടു​ക​ളിൽ ശൈത്യ​കാ​ലം ചെലവ​ഴിച്ച ശേഷം പാർക്കി​ന്റെ അടിവാ​ര​ത്തേക്കു വരുന്ന വഴിയാ​യി​രു​ന്നു അവ. കിടാക്കൾ അരുവി കടക്കാൻ കൂട്ടാ​ക്കാ​തെ അവി​ടെ​ത്തന്നെ നിന്നു. വെള്ളത്തി​ലി​റ​ങ്ങാൻ അവയ്‌ക്കു മടിയാ​യി​രു​ന്നു. ഒടുവിൽ അമ്മമാ​രു​ടെ നിർബ​ന്ധ​ത്തി​നു വഴങ്ങി, അവ അരുവി കുറുകെ കടന്നു.

“ഞാൻ എത്ര നിസ്സാരൻ, എത്ര നിസ്സഹാ​യൻ”

യെല്ലോ​സ്റ്റോ​ണി​ലെ ഗ്രാൻഡ്‌ കാന്യ​നി​ലേ​ക്കാണ്‌ ഞങ്ങൾ അടുത്ത​താ​യി പോയത്‌. 360 മീറ്റർ ആഴമുള്ള ഒരു മലയി​ടു​ക്കാണ്‌ അത്‌. വണ്ടിയിൽനിന്ന്‌ ഇറങ്ങിയ ഞങ്ങൾ അതിന്റെ വിളു​മ്പി​നു ചുറ്റു​മുള്ള വ്യത്യസ്‌ത നിരീ​ക്ഷ​ണ​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളിൽനിന്ന്‌ അൽപ്പം പേടി​യോ​ടെ താഴേക്കു നോക്കി. കാവി നിറത്തി​ലുള്ള തിളങ്ങുന്ന ചുവരു​ക​ളും—യെല്ലോ​സ്റ്റോൺ നദിക്ക്‌ ആ പേരു കിട്ടി​യത്‌ ഇതിൽനി​ന്നാണ്‌—രണ്ടു കൂറ്റൻ വെള്ളച്ചാ​ട്ട​ങ്ങ​ളു​മുള്ള 32 കിലോ​മീ​റ്റർ നീളമുള്ള ഈ മലയി​ടു​ക്കി​ലേക്കു നോക്കി​യ​പ്പോൾ “ഞാൻ എത്ര നിസ്സാരൻ, എത്ര നിസ്സഹാ​യൻ” എന്നു തനിക്കു തോന്നി​യ​താ​യി 1870-ൽ നഥനി​യേൽ ലാങ്‌ഫൊർഡ്‌ തന്റെ പര്യടന പത്രി​ക​യിൽ എഴുതി. അതി​ലേക്കു നോക്കിയ ഞങ്ങൾക്കും ആ വാക്കുകൾ ഏറ്റുപ​റ​യാ​നാ​ണു തോന്നി​യത്‌.

പിറ്റേ ദിവസം ഞങ്ങൾ കിഴ​ക്കോ​ട്ടു യാത്ര​ചെ​യ്‌തു. ഇവിടെ പ്രകൃ​തി​യെ മറ്റൊരു വേഷത്തി​ലാ​ണു ഞങ്ങൾ കണ്ടത്‌. സമു​ദ്ര​നി​ര​പ്പിൽ നിന്ന്‌ വളരെ ഉയരത്തിൽ സ്ഥിതി​ചെ​യ്യുന്ന ഈ പ്രദേശം വനനി​ബി​ഡ​മാ​യി​രു​ന്നു. റോഡി​ലൂ​ടെ പോകവെ ഞങ്ങൾക്കു രണ്ടു തവണ കോൺടി​നെന്റൽ ഡി​വൈഡ്‌ മുറിച്ചു കടക്കേണ്ടി വന്നു. കാട്ടു​പോ​ത്തു​ക​ളെ​യും മറ്റു വലിയ മൃഗങ്ങ​ളെ​യും പിന്നെ​യും പലയി​ട​ങ്ങ​ളി​ലും ഞങ്ങൾ കണ്ടു. വിനോ​ദ​സ​ഞ്ചാ​രി​കളെ യെല്ലോ​സ്റ്റോ​ണി​ലേക്ക്‌  ആകർഷി​ക്കുന്ന മറ്റൊരു ഘടകമാണ്‌ കരടികൾ. സങ്കടക​ര​മെന്നു പറയട്ടെ, ഒറ്റ കരടിയെ പോലും കാണാൻ ഞങ്ങൾക്കു കഴിഞ്ഞില്ല. കരടി​ക​ളെ​ല്ലാം എവിടെ പോയി?

മനുഷ്യ​രും കരടി​ക​ളും തമ്മിലുള്ള അടുത്ത സമ്പർക്കം ചില ടൂറി​സ്റ്റു​കൾക്ക്‌ പരി​ക്കേൽക്കു​ന്ന​തി​നും ചിലർ കൊല്ല​പ്പെ​ടു​ന്ന​തി​നു​പോ​ലും ഇടയാക്കി. മനുഷ്യ​രു​മാ​യുള്ള സഹവാസം കരടി​കൾക്കും നല്ലതാ​യി​രു​ന്നില്ല. അതു​കൊണ്ട്‌, 1970-കളുടെ ആരംഭ​ത്തിൽ നാഷണൽ പാർക്ക്‌ സർവീസ്‌, കരടികൾ ചവറ്റു​കൂ​ന​ക​ളിൽനിന്ന്‌ തീറ്റതി​ന്നു​ന്നതു തടയു​ന്ന​തി​നുള്ള നടപടി​കൾ സ്വീക​രി​ച്ചു. ആഹാര​ത്തി​നു​വേണ്ടി മനുഷ്യ​രെ ആശ്രയി​ക്കുന്ന രീതി അവ അതോടെ അവസാ​നി​പ്പി​ച്ചു. അങ്ങനെ കരടികൾ കാട്ടി​ലേക്കു മടങ്ങി. ഈ പരിപാ​ടി ഗുണക​ര​മെന്നു തെളി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നു. കാരണം കരടികൾ ഇപ്പോൾ ഭക്ഷണത്തി​നാ​യി പ്രകൃ​തി​യെ ആശ്രയി​ക്കു​ന്നതു നിമിത്തം കൂടുതൽ ആരോ​ഗ്യ​മു​ള്ള​വ​യാണ്‌. എന്നിരു​ന്നാ​ലും കരടി​ക​ളും ടൂറി​സ്റ്റു​ക​ളും ഒത്തു​ചേ​രുന്ന ചിലയി​ട​ങ്ങ​ളുണ്ട്‌. അതിൽ ഒന്നാണ്‌ ഫിഷിങ്‌ ബ്രിഡ്‌ജ്‌. ഇവിടെ ഭക്ഷണം കഴിക്കാ​നും ഉറങ്ങാ​നും മീൻപി​ടി​ക്കാ​നു​മാ​യി മനുഷ്യ​രും കരടി​ക​ളും ഒരുമി​ക്കു​ന്നു.

ഫിഷിങ്‌ ബ്രിഡ്‌ജി​ലെ സന്ദർശനം ഞങ്ങളുടെ യാത്രാ​പ​രി​പാ​ടി​യി​ലെ അവസാ​നത്തെ ഇനമാ​യി​രു​ന്നു. കൺകു​ളിർക്കെ കാണാ​നാ​യി മറ്റൊരു ഗംഭീര ദൃശ്യം യെല്ലോ​സ്റ്റോൺ അവിടെ ഞങ്ങൾക്കാ​യി കരുതി വെച്ചി​രു​ന്നു. വടക്കേ അമേരി​ക്ക​യി​ലെ ഏറ്റവും വലിയ പർവത തടാക​മായ യെല്ലോ​സ്റ്റോൺ തടാക​ത്തി​നു മുകളി​ലൂ​ടെ, ഹിമ​ത്തൊ​പ്പി​യ​ണി​ഞ്ഞു നിൽക്കുന്ന റ്റിറ്റോൺ പർവത​നി​ര​യി​ലേക്കു നോക്കി​യ​പ്പോൾ ഞങ്ങൾ വടക്കൻ ഇറ്റലി​യി​ലാ​ണോ എന്ന്‌ ഒരു നിമിഷം ഓർത്തു​പോ​യി. ആ തടാക​ത്തി​നും അതിന്റെ പശ്ചാത്ത​ല​ത്തി​നും ആൽപ്‌സ്‌ പർവത​നി​ര​ക​ളു​ടെ അതേ ഗാംഭീ​ര്യ​വും മനോ​ഹാ​രി​ത​യും ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. എന്നിരു​ന്നാ​ലും, കരടി​ക​ളെ​യൊ​ന്നും ഞങ്ങൾ കണ്ടില്ല.

അപ്പോ​ഴേ​ക്കും ഞങ്ങളുടെ കണ്ണിനും മനസ്സി​നും ഒരു ഗംഭീര സദ്യ തന്നെ ഒരുക്കി​ത്തന്ന യെല്ലോ​സ്റ്റോ​ണി​നോ​ടു വിട​ചൊ​ല്ലാ​നുള്ള സമയമാ​യി​രു​ന്നു. യെല്ലോ​സ്റ്റോ​ണിൽ ഞങ്ങൾ കണ്ട കാര്യങ്ങൾ അതിനെ കുറി​ച്ചുള്ള ഞങ്ങളുടെ സങ്കൽപ്പ​ങ്ങ​ളെ​യെ​ല്ലാം കടത്തി​വെ​ട്ടു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു. (g00 12/08)

[അടിക്കു​റിപ്പ്‌]

[17-ാം പേജിലെ ചതുരം/ചിത്രം]

1988-ലെ തീപി​ടി​ത്ത​ങ്ങൾ

1988 ജൂലൈ-ആഗസ്റ്റ്‌ മാസങ്ങ​ളിൽ യെല്ലോ​സ്റ്റോ​ണി​ലെ ചെറിയ തോതി​ലുള്ള തീപി​ടി​ത്തങ്ങൾ പെട്ടെന്ന്‌ സംഹാര രൂപം പൂണ്ട്‌ വിനാ​ശ​ക​ര​മായ എട്ട്‌ തീപി​ടി​ത്ത​ങ്ങ​ളാ​യി മാറി. മനുഷ്യന്‌ അവയുടെ മുന്നേ​റ്റത്തെ തടയാ​നാ​യില്ല. വരൾച്ച​യാ​യി​രു​ന്നു ഒരു കാരണം. യെല്ലോ​സ്റ്റോ​ണി​ന്റെ ചരി​ത്ര​ത്തിൽ ഏറ്റവും വലിയ വരൾച്ച ഉണ്ടായത്‌ 1988-ലെ വേനൽക്കാ​ല​ത്താണ്‌. ശക്തി​യേ​റിയ കാറ്റു​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു മറ്റൊരു കാരണം. മണിക്കൂ​റിൽ 80 കിലോ​മീ​റ്റർ വേഗത്തിൽ വീശി​യ​ടിച്ച ആ കാറ്റുകൾ ഓരോ ദിവസ​വും 20 കിലോ​മീ​റ്റ​റോ​ളം ദൂരത്തിൽ തീ ആളിപ്പ​ട​രു​ന്ന​തിന്‌ ഇടയാക്കി. അഗ്നിശമന പ്രവർത്തകർ വിചാ​രി​ക്കാ​ത്തത്ര ദൂര​ത്തോ​ളം അവ തീക്കന​ലു​കൾ പറത്തി കൊണ്ടു​പോ​യി. ഈ കനലുകൾ പുതിയ തീപി​ടി​ത്ത​ങ്ങൾക്കു വഴി​യൊ​രു​ക്കി.

അഗ്നിശമന പ്രവർത്തനം ഏറ്റവും ഊർജി​ത​മാ​യി​രുന്ന സമയത്ത്‌, 100-ലധികം ഫയർ എഞ്ചിനു​ക​ളാണ്‌ ഉപയോ​ഗി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടത്‌. സൈനി​ക​രും സൈനി​ക​ര​ല്ലാ​ത്ത​വ​രും ഉൾപ്പെട്ട അഗ്നിശമന പ്രവർത്ത​ക​രു​ടെ എണ്ണമാ​കട്ടെ ഏകദേശം 10,000-വും. അഗ്നിശമന പ്രവർത്ത​ന​ങ്ങൾക്കെ​ല്ലാം കൂടെ 12 കോടി ഡോള​റാ​ണു ചെലവാ​യത്‌. ഹെലി​ക്കോ​പ്‌റ്റ​റു​ക​ളും വ്യോമ ടാങ്കറു​ക​ളും കൂടി 50,00,000-ത്തോളം ലിറ്റർ അഗ്നി പ്രതി​രോ​ധ​ക​ങ്ങ​ളും 4,00,00,000-ഓളം ലിറ്റർ വെള്ളവും സംഭവ സ്ഥലത്ത്‌ വർഷിച്ചു. എന്നാൽ ഈ ശ്രമങ്ങ​ളെ​യെ​ല്ലാം വെല്ലു​വി​ളി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ തീ പാർക്കി​ലെ​ങ്ങും അതി​വേഗം ആളിപ്പ​ട​രു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ചുറ്റു​വ​ട്ട​ത്തുള്ള പല ജനസമൂ​ഹ​ങ്ങ​ളും കഷ്ടിച്ചാ​ണു രക്ഷപ്പെ​ട്ടത്‌. പുകയു​ടെ ഒരു കരിമ്പടം ദിവസ​ങ്ങ​ളോ​ളം പാർക്കി​നെ മൂടി. വേനൽ അവസാ​നി​ക്കാ​റാ​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും പാർക്കിന്‌ ഒരു യുദ്ധഭൂ​മി​യു​ടെ മുഖച്ഛാ​യ​യാണ്‌ ഉണ്ടായി​രു​ന്നത്‌. സെപ്‌റ്റം​ബർ പകുതി​യോ​ടെ എത്തിയ തണുത്ത കാറ്റും ശരത്‌കാല മഴയും ചെറിയ തോതി​ലുള്ള മഞ്ഞുമാണ്‌ ഒടുവിൽ തീയണ​ച്ചത്‌. അപ്പോ​ഴേ​ക്കും 14 ലക്ഷം ഏക്കർ പ്രദേശം തീ വിഴു​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു.

തീപി​ടി​ത്തം പാർക്കി​ലെ ജന്തുക്കൾക്ക്‌ കാര്യ​മായ ഉപദ്ര​വ​മൊ​ന്നും ഏൽപ്പി​ച്ചില്ല. ടൂറി​സ്റ്റു​ക​ളു​ടെ എണ്ണം അന്നു മുതൽ സ്ഥിരമാ​യി വർധി​ച്ചി​ട്ടു​മുണ്ട്‌. പുകയു​ടെ മൂടു​പടം നീങ്ങി​യ​പ്പോൾ ശരത്‌കാല സൗന്ദര്യം ആ പ്രദേ​ശ​ത്തി​നാ​കെ നിറച്ചാർത്തേകി. വസന്തകാ​ല​മാ​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും മുമ്പ്‌ ഒറ്റയൊ​രു പൂപോ​ലും കാണാ​തി​രു​ന്നി​ടത്ത്‌ കാട്ടു​പൂ​ക്കൾ ധാരാ​ള​മാ​യി കാണാൻ തുടങ്ങി. തീപി​ടി​ത്തത്തെ തുടർന്നു സമൃദ്ധ​മാ​യി വളർന്ന പുതിയ മരങ്ങളു​ടെ സാന്നി​ധ്യം കത്തിക്ക​രി​ഞ്ഞു കിടന്നി​രുന്ന പ്രദേ​ശ​ങ്ങളെ ഹരിത​സു​ന്ദ​ര​മാ​ക്കി​ത്തീർത്തി​രി​ക്കു​ന്നു.

[15-ാം പേജിലെ ചിത്രങ്ങൾ]

ഓൾഡ്‌ ഫെയ്‌ത്‌ഫുൾ

ലോവർ വെള്ളച്ചാ​ട്ടം

[കടപ്പാട്‌]

NPS Photo

[16, 17 പേജു​ക​ളി​ലെ ചിത്രങ്ങൾ]

ഫയർഹോൾ നദി

[17-ാം പേജിലെ ചിത്രങ്ങൾ]

മോർണിങ്‌ ഗ്ലോറി പൂൾ

[കടപ്പാട്‌]

NPS Photo