പ്രത്യാ​ഘാ​ത​ങ്ങളെ തരണം ചെയ്യൽ

“രാവിലെ മുതൽ ഇങ്ങനെ അലയു​ക​യാണ്‌, ജീവൻ രക്ഷിക്കാ​നുള്ള തത്രപ്പാട്‌. ആരു​ടെ​യും കൈയിൽ കുടി​വെ​ള്ള​മോ ഭക്ഷണമോ ഇല്ല. ഞങ്ങളുടെ വീടു​ക​ളെ​ല്ലാം തകർന്നു​പോ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.”—ഹർജീവൻ, 7.9 പരിമാ​ണ​തോ​തിൽ ഇന്ത്യയിൽ ഉണ്ടായ ഒരു ഭൂകമ്പത്തെ അതിജീ​വിച്ച വ്യക്തി.

ഒരു ഭൂകമ്പ​ത്തി​ന്റെ ഉഗ്ര​കോ​പത്തെ നേരി​ടേ​ണ്ടി​വ​രിക എന്നതു ഭയാന​ക​മായ ഒരു അനുഭ​വ​മാണ്‌. 1999-ൽ തായ്‌വാ​നിൽ ഉണ്ടായ ഒരു ഭൂകമ്പത്തെ അതിജീ​വിച്ച ഒരു വ്യക്തി പറയുന്നു: ‘കട്ടിലി​ന​രി​കി​ലെ എട്ടടി പൊക്ക​മുള്ള ഒരു തടിയ​ല​മാ​ര​യിൽനിന്ന്‌ പുസ്‌ത​കങ്ങൾ എനിക്കു ചുറ്റും ചിതറി​വീ​ണു. അലമാ​ര​യു​ടെ ഏറ്റവും മുകളിൽ വെച്ചി​രുന്ന പുതിയ ഹെൽമെറ്റ്‌ എന്റെ തലയുടെ തൊട്ട​രി​കി​ലാ​യി കിടക്ക​യിൽ വന്നുവീ​ണു. എന്നെ സംരക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തി​നു വാങ്ങിയ അതുതന്നെ എന്റെ മരണത്തി​നു കാരണ​മാ​യേനെ.’

അതിജീ​വ​ന​ത്തി​നു ശേഷം

ഒരു ഭൂകമ്പാ​നു​ഭ​വ​ത്തി​ലൂ​ടെ കടന്നു​പോ​കു​ന്നതു ഭയാന​ക​മാണ്‌. എന്നാൽ അതിജീ​വനം തുടക്കം മാത്രമേ ആകുന്നു​ള്ളൂ. ഭൂകമ്പത്തെ തുടർന്നുള്ള മണിക്കൂ​റു​ക​ളിൽ ദുരി​താ​ശ്വാ​സ പ്രവർത്തകർ ധൈര്യ​പൂർവം പരി​ക്കേ​റ്റ​വരെ കണ്ടെത്തി ആവശ്യ​മായ ചികിത്സ നൽകാൻ ശ്രമി​ക്കു​ന്നു. വീണ്ടും ഭൂചല​നങ്ങൾ ഉണ്ടാകാ​നുള്ള സാധ്യത നിലനിൽക്കെ​യാണ്‌ പലപ്പോ​ഴും അവർ ഇതു ചെയ്യു​ന്നത്‌. എൽ സാൽവ​ഡോ​റിൽ അടുത്ത​കാ​ലത്ത്‌ ഉണ്ടായ ഒരു ഭൂകമ്പ​ത്തിൽ ഒരു പ്രദേശം മൊത്തം മൺകൂ​ന​യ്‌ക്ക​ടി​യിൽ ആയി​പ്പോ​യ​പ്പോൾ അവിടെ തിരച്ചിൽ നടത്തു​ന്ന​തി​നെ കുറിച്ചു ചിന്തി​ക്കു​ക​യാ​യി​രുന്ന ഒരു വ്യക്തി പറഞ്ഞു: “ഞങ്ങൾ വളരെ ശ്രദ്ധാ​ലു​ക്കൾ ആയിരി​ക്കേ​ണ്ട​തുണ്ട്‌. പെട്ടെന്നു വീണ്ടും ഒരു കുലുക്കം ഉണ്ടായാൽ ഈ കുന്നിന്റെ ബാക്കി ഭാഗം​കൂ​ടി ഇടിഞ്ഞു വീണേ​ക്കാം.”

ഭൂകമ്പ​ത്തിന്‌ ഇരയാ​യ​വരെ സഹായി​ക്കു​ന്ന​തിൽ ചില വ്യക്തികൾ അങ്ങേയറ്റം ആത്മത്യാ​ഗം പ്രകടി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, 2001 ആദ്യം ഇന്ത്യയിൽ ഒരു വൻ ഭൂകമ്പം ഉണ്ടായ​പ്പോൾ ഐക്യ​നാ​ടു​ക​ളിൽ താമസ​മാ​ക്കിയ ഇന്ത്യക്കാ​ര​നായ മനു എന്ന വൃദ്ധൻ തന്റെ മാതൃ​ദേ​ശ​ത്തേക്കു മടങ്ങി. “എനിക്കു പോയേ തീരൂ,” അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു, “എന്റെ കുടും​ബത്തെ മാത്രമല്ല ദുരിതം അനുഭ​വി​ക്കുന്ന ഏവരെ​യും സഹായി​ക്കാൻ ഞാൻ ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്നു.” മനു സന്ദർശിച്ച സ്ഥലങ്ങളി​ലെ​ല്ലാം അവസ്ഥകൾ അങ്ങേയറ്റം ദയനീ​യ​മാ​യി​രു​ന്നു. എന്നിരു​ന്നാ​ലും, “ആളുകൾ അസാധാ​രണ മനക്കരു​ത്തു പ്രകടി​പ്പി​ച്ചു” എന്ന്‌ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ഒരു പത്ര​പ്ര​വർത്തകൻ എഴുതി: “എനിക്ക​റി​യാ​വുന്ന എല്ലാവ​രും തങ്ങളാ​ലാ​വും​വി​ധം സഹായി​ച്ചു. ഒരു ദിവസ​ത്തെ​യോ ആഴ്‌ച​ത്തെ​യോ മാസ​ത്തെ​യോ വേതന​മോ തങ്ങളുടെ നിക്ഷേ​പ​ത്തി​ന്റെ ഒരു ഭാഗമോ ഒക്കെ അവർ നൽകി.”

നാശാ​വ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങൾ നീക്കം ചെയ്യാ​നും പരി​ക്കേ​റ്റ​വരെ ചികി​ത്സി​ക്കാ​നും കഴിഞ്ഞാ​ലും, ഏതാനും നിമി​ഷ​നേ​രത്തെ ഭീകരത തകിടം മറിച്ച ജീവി​ത​ങ്ങളെ സാധാരണ നിലയി​ലേക്കു തിരികെ കൊണ്ടു​വ​രിക എന്നത്‌ അത്ര എളുപ്പമല്ല. എൽ സാൽവ​ഡോ​റി​ലെ ഭൂകമ്പ​ത്തിൽ തന്റെ വീടു നഷ്ടപ്പെട്ട ഡെലോ​റസ്‌ എന്ന സ്‌ത്രീ​യു​ടെ കാര്യ​മെ​ടു​ക്കുക. അവർ പറയുന്നു: “ഇതു യുദ്ധ​ത്തെ​ക്കാൾ ഭയങ്കര​മാണ്‌. ആ സമയത്ത്‌ ഞങ്ങൾക്കു കേറി​ക്കി​ട​ക്കാൻ ഒരു ഇടമെ​ങ്കി​ലും ഉണ്ടായി​രു​ന്നു.”

 പ്രാരംഭ ലേഖന​ത്തിൽ സൂചി​പ്പി​ച്ചതു പോലെ, പലപ്പോ​ഴും ഭൗതിക സഹായ​ത്തോ​ടൊ​പ്പം വൈകാ​രിക പിന്തു​ണ​യു​ടെ​യും വലിയ ആവശ്യ​മുണ്ട്‌. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, 1999-ന്റെ തുടക്ക​ത്തിൽ പടിഞ്ഞാ​റൻ കൊളം​ബി​യ​യി​ലെ ആർമേ​നി​യ​യിൽ ഉണ്ടായ ഭൂകമ്പ​ത്തിൽ ആയിര​ത്തി​ലേറെ പേർക്കു ജീവൻ നഷ്ടമായി. അതിലു​മ​ധി​കം പേരെ അത്‌ നടുക്ക​ത്തി​ന്റെ​യും നിരാ​ശ​യു​ടെ​യും അവസ്ഥയി​ലേക്കു തള്ളിവി​ട്ടു. “എവിടെ ചെന്നാ​ലും ആളുകൾ സഹായ അഭ്യർഥ​ന​യു​മാ​യി എത്തുക​യാണ്‌” എന്ന്‌ മനോ​രോഗ വിദഗ്‌ധ​നായ റോബർട്ടോ എസ്റ്റഫാൻ—ദുരന്ത​ത്തിൽ അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ അപ്പാർട്ട്‌മെന്റ്‌ കെട്ടി​ട​വും തകർന്നി​രു​ന്നു—പറഞ്ഞു. “ഒരു ഹാംബർഗർ കഴിക്കാൻ പുറത്തു പോയാ​ലും, കണ്ടുമു​ട്ടുന്ന മിക്കവ​രും അവരുടെ ഉറക്കമി​ല്ലാ​യ്‌മ​യെ​യും ദുഃഖ​ത്തെ​യും കുറി​ച്ചാണ്‌ എന്നോടു പറയു​ന്നത്‌.”

ഡോ. എസ്റ്റഫാന്‌ നന്നായി അറിയാ​വു​ന്നതു പോലെ, ഭൂകമ്പ​ത്തി​ന്റെ ഫലമാ​യുള്ള വൈകാ​രിക നടുക്ക​ത്തിന്‌ ഒരു വ്യക്തിയെ തളർത്തി​ക്ക​ള​യാ​നാ​കും. ഒരു ദുരി​താ​ശ്വാ​സ ക്യാമ്പി​ന്റെ നിർമാ​ണ​ത്തിൽ സഹായിച്ച ഒരു സന്നദ്ധ​സേ​വിക നിരീ​ക്ഷി​ച്ച​ത​നു​സ​രിച്ച്‌ തൊഴി​ലുള്ള ചിലർ ജോലി​ക്കു പോകാൻ കൂട്ടാ​ക്കു​ന്നില്ല. ഏതായാ​ലും താമസി​യാ​തെ തങ്ങൾ മരിക്കാൻ പോകു​ക​യാ​ണ​ല്ലോ എന്ന ചിന്താ​ഗ​തി​യാണ്‌ അവർക്ക്‌.

നിരാ​ശി​തർക്കു പ്രത്യാശ പകരുന്നു

ഇങ്ങനെ​യുള്ള അടിയ​ന്തി​ര​ഘ​ട്ട​ങ്ങ​ളിൽ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷികൾ അതിജീ​വ​കരെ ഭൗതി​ക​മാ​യി മാത്രമല്ല, ആത്മീയ​മാ​യും  വൈകാ​രി​ക​മാ​യും സഹായി​ക്കാൻ ശ്രമി​ക്കു​ന്നു. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, നേരത്തേ പരാമർശിച്ച കൊളം​ബി​യ​യി​ലെ ഭൂകമ്പം ഉണ്ടായ ഉടനെ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളു​ടെ അവിടത്തെ ബ്രാഞ്ച്‌ ഓഫീസ്‌ ഒരു പ്രാ​ദേ​ശിക അടിയ​ന്തിര സഹായ കമ്മിറ്റി രൂപീ​ക​രി​ച്ചു. രാജ്യ​ത്തി​ന്റെ എല്ലാ ഭാഗങ്ങ​ളിൽനി​ന്നു​മുള്ള സാക്ഷി​ക​ളായ ആയിര​ക്ക​ണ​ക്കിന്‌ സന്നദ്ധ സേവകർ ഭക്ഷണസാ​ധ​ന​ങ്ങ​ളും പണവും സംഭാവന ചെയ്‌തു. പെട്ടെ​ന്നു​തന്നെ ഏതാണ്ട്‌ 70 ടൺ ഭക്ഷണസാ​ധ​നങ്ങൾ ഭൂകമ്പ​ബാ​ധിത പ്രദേ​ശത്ത്‌ എത്തിക്കാൻ കഴിഞ്ഞു.

പലപ്പോ​ഴും ആത്മീയ സഹായ​മാണ്‌ ഏറ്റവും ആവശ്യ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. കൊളം​ബിയ ഭൂകമ്പ​ത്തിൽ തകർന്നു​ത​രി​പ്പ​ണ​മായ ആർമേ​നിയ നഗരത്തി​ലൂ​ടെ ഒരു ദിവസം രാവിലെ അങ്ങേയറ്റം വിഷണ്ണ​യായ ഒരു സ്‌ത്രീ നടന്നു​പോ​കു​ന്നത്‌ സ്ഥലത്തെ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​യായ ഒരു വനിത ശ്രദ്ധിച്ചു. അവർ ആ സ്‌ത്രീ​യെ സമീപിച്ച്‌ മരിച്ച പ്രിയ​പ്പെ​ട്ട​വർക്ക്‌ എന്തു പ്രത്യാശ? എന്ന ലഘുലേഖ നൽകി. a

ആ സ്‌ത്രീ ലഘുലേഖ വീട്ടിൽ കൊണ്ടു​പോ​യി ശ്രദ്ധാ​പൂർവം വായിച്ചു. അടുത്ത തവണ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളിൽ ഒരാൾ അവരുടെ ഭവനം സന്ദർശി​ച്ച​പ്പോൾ അവർ തന്റെ കഥ പറഞ്ഞു. ആ നഗരത്തിൽ അവർക്ക്‌ അനേകം വീടുകൾ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. അതിൽനി​ന്നു നല്ല വരുമാ​ന​വും ലഭിച്ചി​രു​ന്നു. എന്നാൽ ഭൂകമ്പ​ത്തിൽ അവയെ​ല്ലാം നശിച്ചു. അതിന്റെ ഫലമായി അവർ ദാരി​ദ്ര്യ​ത്തിൽ ആയിരു​ന്നു. അത്രയു​മല്ല, അവർ താമസി​ച്ചി​രുന്ന വീടു ഭൂകമ്പ​ത്തിൽ നശിച്ച​തി​ന്റെ ഫലമായി അവരുടെ 25 വയസ്സുള്ള മകൻ മരിക്കു​ക​യും ചെയ്‌തി​രു​ന്നു. മുമ്പ്‌ മതത്തിൽ ഒട്ടും താത്‌പ​ര്യം ഇല്ലായി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും ഇപ്പോൾ പല ചോദ്യ​ങ്ങൾക്കും ഉത്തരം ലഭിക്കാൻ താൻ ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്നു എന്ന്‌ ആ സ്‌ത്രീ സാക്ഷി​യോ​ടു പറഞ്ഞു. ആ ലഘുലേഖ അവർക്കു യഥാർഥ പ്രത്യാശ നൽകി​യി​രു​ന്നു. പെട്ടെ​ന്നു​തന്നെ ഒരു ഭവന ബൈബിൾ അധ്യയനം ആരംഭി​ച്ചു.

ഭൂകമ്പം ഉൾപ്പെ​ടെ​യുള്ള പ്രകൃതി വിപത്തു​ക​ളൊ​ന്നും മനുഷ്യ​വർഗ​ത്തി​നു മേലാൽ ഭീഷണി ആയിരി​ക്കു​ക​യി​ല്ലാത്ത ഒരു സമയം വരുമെന്ന കാര്യ​ത്തിൽ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​കൾക്കു പൂർണ ഉറപ്പുണ്ട്‌. അതിന്റെ കാരണം അടുത്ത ലേഖനം വിശദ​മാ​ക്കും. (g02 3/22)

[അടിക്കു​റിപ്പ്‌]

[6-ാം പേജിലെ ചതുരം]

ഒരുങ്ങിയിരിക്കുക!

◼ വെള്ളം ചൂടാ​ക്കുന്ന ഹീറ്ററു​കൾ നന്നായി​ട്ടു പൂട്ടി​യി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നും ഭാരം കൂടിയ സാധനങ്ങൾ തറയി​ലോ അലമാ​ര​യു​ടെ​യും മറ്റും താഴത്തെ തട്ടുക​ളി​ലോ ആണ്‌ വെച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നും ഉറപ്പു വരുത്തുക.

◼ വൈദ്യു​തി, ഗ്യാസ്‌, വെള്ളം ഇവയെ​ല്ലാം ഓഫ്‌ ചെയ്യാൻ കുടും​ബാം​ഗ​ങ്ങളെ പഠിപ്പി​ക്കുക.

◼ വീട്ടിൽ ഒരു അഗ്നിശ​മ​നി​യും ഫസ്റ്റ്‌ എയിഡ്‌ ബോക്‌സും കരുതുക.

◼ പുതിയ ബാറ്ററി​കൾ ഉള്ള കൊണ്ടു​ന​ട​ക്കാ​വുന്ന ഒരു റേഡി​യോ ഉണ്ടായി​രി​ക്കുക.

◼ ഭൂകമ്പം ഉണ്ടായാൽ എന്തു ചെയ്യണ​മെ​ന്ന​തി​ന്റെ റിഹേ​ഴ്‌സ​ലു​കൾ വീട്ടിൽ നടത്തുക. പിൻവ​രുന്ന കാര്യ​ങ്ങൾക്ക്‌ ഊന്നൽ നൽകുക: (1) പരി​ഭ്ര​മി​ക്കാ​തി​രി​ക്കുക, (2) സ്റ്റൗവും ഹീറ്ററു​മൊ​ക്കെ ഓഫ്‌ ചെയ്യുക, (3) കട്ടിള​പ്പ​ടി​യിൽ നിൽക്കു​ക​യോ മേശയു​ടെ​യോ കസേര​യു​ടെ​യോ മറ്റോ അടിയിൽ കയറു​ക​യോ ചെയ്യുക, (4) ജനലുകൾ, കണ്ണാടി, ചിമ്മിനി എന്നിവ​യു​ടെ അടുത്തു​നി​ന്നു മാറുക.

[7-ാം പേജിലെ ചതുരം/ചിത്രം]

ഇസ്രായേലിലെ ഭൂകമ്പങ്ങൾ

“ഈ ഭൂമു​ഖത്ത്‌ ഭൂകമ്പ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഏറ്റവും നീണ്ട, തുടർച്ച​യായ ചരിത്രം ഉള്ളത്‌” ഇസ്രാ​യേ​ലി​നാണ്‌ എന്ന്‌ പ്രൊ​ഫസർ ആമോസ്‌ നുർ എഴുതു​ന്നു. മഹാ ഭ്രംശ​താ​ഴ്‌വര അതായത്‌ മെഡി​റ്റ​റേ​നി​യൻ, അറേബ്യൻ ഭൂഫല​ക​ങ്ങൾക്കി​ട​യി​ലെ വിള്ളൽ ഇസ്രാ​യേ​ലി​ലൂ​ടെ—വടക്കേ​യറ്റം മുതൽ തെക്കേ​യറ്റം വരെ—കടന്നു പോകു​ന്ന​താണ്‌ ഇതിന്റെ കാരണം.

രസാവ​ഹ​മാ​യി, പുരാതന എഞ്ചിനീ​യർമാർ ഭൂകമ്പ​ത്തി​ന്റെ കെടു​തി​കൾ കുറയ്‌ക്കാൻ ഒരു പ്രത്യേക തന്ത്രം ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്ന​താ​യി ചില പുരാ​വ​സ്‌തു ശാസ്‌ത്ര​ജ്ഞ​ന്മാർ വിശ്വ​സി​ക്കു​ന്നു. ശലോ​മോ​ന്റെ നിർമാണ പദ്ധതിയെ കുറി​ച്ചുള്ള ബൈബിൾ വിവര​ണ​വു​മാ​യി സാമ്യ​മു​ള്ള​താണ്‌ ഇത്‌: “മുഖ്യാ​ങ്ക​ണ​ത്തി​നു ചുറ്റു​മെ​ന്ന​തു​പോ​ലെ കർത്താ​വി​ന്റെ ആലയത്തി​നും പൂമു​ഖ​ത്തി​നും ചുറ്റും മൂന്നു വരി ചെത്തിയ കല്ലും ഒരു വരി ദേവദാ​രു​പ്പ​ല​ക​യും ഉണ്ടായി​രു​ന്നു.” (1 രാജാ​ക്ക​ന്മാർ 6:36; 7:12; പി.ഒ.സി ബൈബിൾ) കെട്ടിടം പണിയു​മ്പോൾ കല്ലിനി​ട​യിൽ തടി പാകുന്ന ഈ രീതി ഉപയോ​ഗി​ച്ച​തി​ന്റെ തെളി​വു​കൾ പല സ്ഥലങ്ങളിൽ—ശലോ​മോ​ന്റെ കാലത്തോ അതിനു മുമ്പോ നിർമി​ച്ച​തെന്ന്‌ കരുത​പ്പെ​ടുന്ന മെഗി​ദ്ദോ​യി​ലെ ഒരു പ്രവേ​ശ​ന​ക​വാ​ടം ഉൾപ്പെടെ—കണ്ടെത്താൻ കഴിഞ്ഞി​ട്ടുണ്ട്‌. തടി “പാകി​യ​തി​ന്റെ ഉദ്ദേശ്യം കെട്ടി​ടത്തെ ഭൂകമ്പ കെടു​തി​ക​ളിൽനി​ന്നു രക്ഷിക്കുക” എന്നതാ​യി​രു​ന്നി​രി​ക്കാം എന്ന്‌ പണ്ഡിത​നായ ഡേവിഡ്‌ എം. റോൾ വിശ്വ​സി​ക്കു​ന്നു.

[ചിത്രം]

ഭൂകമ്പ നാശാ​വ​ശി​ഷ്ടങ്ങൾ —ബേത്ത്‌ശി​യാൻ, ഇസ്രാ​യേൽ

[8-ാം പേജിലെ ചതുരം/ചിത്രങ്ങൾ]

ഭീതിദമായ രണ്ടു നിമിഷം—ഒരു അതിജീ​വ​കന്റെ വിവരണം

ഇന്ത്യയി​ലെ അഹമ്മദാ​ബാ​ദിൽ ഞങ്ങളുടെ കുടും​ബം ഒരു ബന്ധുവി​ന്റെ വിവാ​ഹ​ത്തി​നുള്ള തയ്യാ​റെ​ടു​പ്പി​ലാ​യി​രു​ന്നു. 2001 ജനുവരി 26-ാം തീയതി രാവിലെ അലാറം അടിക്കുന്ന ശബ്ദം കേട്ടല്ല, മറിച്ച്‌ ശക്തമായ കുലുക്കം അനുഭ​വ​പ്പെ​ട്ടാണ്‌ ഞാൻ ഉണർന്നത്‌. ലോഹ അലമാ​രകൾ മുമ്പോ​ട്ടും പുറ​കോ​ട്ടും നിരങ്ങി​നീ​ങ്ങുന്ന ശബ്ദം കേട്ട​പ്പോൾ എന്തോ കുഴപ്പം ഉണ്ടെന്ന്‌ എനിക്കു മനസ്സി​ലാ​യി. “എല്ലാവ​രും വേഗം വീടിനു പുറത്തു കടക്കൂ” എന്ന്‌ എന്റെ ഇളയച്ഛൻ വിളിച്ചു പറഞ്ഞു. പുറത്തി​റങ്ങി നോക്കി​യ​പ്പോൾ വീട്‌ അങ്ങോ​ട്ടും ഇങ്ങോ​ട്ടും ആടുക​യാ​യി​രു​ന്നു. അതങ്ങനെ അനന്തമാ​യി നീണ്ടു​പോ​കു​ന്നതു പോലെ തോന്നി​ച്ചു. എന്നാൽ വാസ്‌ത​വ​ത്തിൽ വെറും രണ്ടു നിമി​ഷ​ത്തേക്കേ ആ കുലുക്കം അനുഭ​വ​പ്പെ​ട്ടു​ള്ളൂ.

പെട്ടെന്ന്‌ ഇതെല്ലാം കൂടി സംഭവി​ച്ച​പ്പോൾ മാനസി​ക​മാ​യി ആകെ തളർന്നു​പോ​യി. കുടും​ബാം​ഗ​ങ്ങൾക്കൊ​ന്നും കുഴപ്പ​മി​ല്ലെന്ന്‌ ഞങ്ങൾ ഉറപ്പു വരുത്തി. ഫോൺ കണക്ഷനും വൈദ്യു​തി​യും നിലച്ച​തി​നാൽ സമീപ പട്ടണങ്ങ​ളി​ലെ ബന്ധുക്കളെ പറ്റി ഉടനെ വിവര​മൊ​ന്നും കിട്ടി​യില്ല. ഉത്‌ക​ണ്‌ഠാ​ഭ​രി​ത​മായ ഒരു മണിക്കൂ​റി​നു ശേഷം അവരെ​ല്ലാം സുരക്ഷി​ത​രാ​ണെന്ന്‌ അറിയാൻ കഴിഞ്ഞു. എന്നാൽ എല്ലാവ​രു​ടെ​യും സ്ഥിതി അതായി​രു​ന്നില്ല. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, അഹമ്മദാ​ബാ​ദിൽ നൂറി​ലേറെ കെട്ടി​ടങ്ങൾ തകർന്നു, 500-ലധികം പേർക്കു ജീവൻ നഷ്ടമായി.

ആഴ്‌ചകളോളം ഭയം എല്ലാവ​രെ​യും ഗ്രസി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഒരു ഭൂകമ്പം കൂടെ ഉണ്ടാകു​മെന്ന മുന്നറി​യി​പ്പു ലഭിച്ചി​രു​ന്ന​തി​നാൽ ആളുകൾ ഭയത്തോ​ടെ​യാ​ണു ദിവസ​വും ഉറങ്ങാൻ പോയത്‌. ജീവിതം സാധാരണ നിലയി​ലേക്കു തിരി​ച്ചു​വ​രാൻ ഏറെ സമയം എടുത്തു. പലർക്കും ഭവനങ്ങൾ നഷ്ടപ്പെട്ടു. വെറും രണ്ടു നിമി​ഷമേ നീണ്ടു​നി​ന്നു​ള്ളൂ എങ്കിലും ഞങ്ങളുടെ മനസ്സു​ക​ളിൽനിന്ന്‌ ഒരിക്ക​ലും മാഞ്ഞു​പോ​കി​ല്ലാത്ത ഒരു ഭൂകമ്പ​ത്തി​ന്റെ ഫലമാ​യി​രു​ന്നു ഇതെല്ലാം.—സമീർ സരൈയ്യ പറഞ്ഞ​പ്ര​കാ​രം.

[6, 7 പേജു​ക​ളി​ലെ ചിത്രം]

ഇന്ത്യയിൽ 2001 ജനുവ​രി​യിൽ ഉണ്ടായ ഭൂകമ്പത്തെ അതിജീ​വിച്ച ഒരാൾ, അതിൽ മരിച്ച തന്റെ അമ്മയുടെ ചിതയ്‌ക്ക​രി​കിൽ അവരുടെ ഫോ​ട്ടോ​യു​മാ​യി

[കടപ്പാട്‌]

© Randolph Langenbach/UNESCO (www.conservationtech.com)