തെംസ്‌ നദി ഇംഗ്ലണ്ടി​ന്റെ അതുല്യ പൈതൃ​കം

ബ്രിട്ടനിലെ ഉണരുക! ലേഖകൻ

‘ഓൾഡ്‌ ഫാദർ തെംസ്‌’ എന്നു ബ്രിട്ടീ​ഷു​കാർ വാത്സല്യ​പൂർവം വിളി​ക്കുന്ന നദി മധ്യ-ദക്ഷിണ ഇംഗ്ലണ്ടി​ലെ പ്രകൃ​തി​ര​മ​ണീ​യ​മായ കോട്‌സ്‌വോൾഡ്‌ മലനി​ര​ക​ളിൽനിന്ന്‌ നാല്‌ അരുവി​ക​ളാ​യി ഉത്ഭവി​ക്കു​ന്നു. അതു വളഞ്ഞു​പു​ളഞ്ഞ്‌ കിഴ​ക്കോട്ട്‌ 350 കിലോ​മീ​റ്റർ ഒഴുകവേ മറ്റുന​ദി​കൾ അതി​നോ​ടു കൂടി​ച്ചേ​രു​ന്നു. ഒടുവിൽ അത്‌ 29 കിലോ​മീ​റ്റ​റോ​ളം വിസ്‌താ​ര​മുള്ള ഒരു അഴിമു​ഖ​ത്തു​കൂ​ടെ ഉത്തരസ​മു​ദ്ര​ത്തിൽ പതിക്കു​ന്നു. ഈ നീളം കുറഞ്ഞ നദി ഇംഗ്ലീഷ്‌ ചരി​ത്രത്തെ രൂപ​പ്പെ​ടു​ത്തിയ വിധം മനംക​വ​രുന്ന ഒരു കഥയാണ്‌.

പൊതു​യു​ഗ​ത്തി​നു മുമ്പ്‌ ഏകദേശം 55-ൽ നടന്ന ഇംഗ്ലണ്ടി​ലേ​ക്കുള്ള ആദ്യ റോമൻ സൈനിക മുന്നേ​റ്റ​ത്തി​നു ജൂലി​യസ്‌ സീസർ നേതൃ​ത്വം നൽകി. പിറ്റെ വർഷം മടങ്ങി​വന്ന്‌ തന്റെ മുന്നേറ്റം തുടർന്നെ​ങ്കി​ലും റ്റാമെ​സിസ്‌ എന്ന്‌ അദ്ദേഹം വിളിച്ച തെംസ്‌ നദി ഒരു തടസ്സമാ​യി നില​കൊ​ണ്ടു. 90 വർഷത്തി​നു ശേഷം വന്ന റോമൻ ചക്രവർത്തി​യായ ക്ലോഡി​യസ്‌ ആണ്‌ അവസാനം ഈ രാജ്യത്തെ കീഴട​ക്കി​യത്‌.

ആ കാലത്ത്‌, തെംസി​ന്റെ ഇരുവ​ശ​ങ്ങ​ളും ചതുപ്പു​നി​ലങ്ങൾ ആയിരു​ന്നു. എന്നാൽ, അഴിമു​ഖ​ത്തു​നിന്ന്‌ ഏകദേശം 50 കിലോ​മീ​റ്റർ ഉള്ളിലാ​യി—വേലി​യേ​റ്റ​സ​മ​യത്ത്‌ സമു​ദ്ര​ജലം ഇതിന​പ്പു​റ​ത്തേക്കു പോകു​മാ​യി​രു​ന്നില്ല—റോമൻ​സൈ​ന്യം പിന്നീ​ടൊ​രു തടിപ്പാ​ലം നിർമി​ച്ചു. നദിയു​ടെ വടക്കേ തീരത്താ​യി അവിടെ അവർ ഒരു തുറമു​ഖം നിർമി​ച്ചു; അതിനു ലോണ്ടിൻയും എന്നു പേരു വിളിച്ചു. a

തുടർന്നു​വന്ന നാലു നൂറ്റാ​ണ്ടു​ക​ളിൽ റോമാ​ക്കാർ യൂറോ​പ്പി​ന്റെ ഇതരഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലേക്കു വാണി​ജ്യ​ബന്ധം വ്യാപി​പ്പി​ക്കു​ക​യും മെഡി​റ്റ​റേ​നി​യൻ പ്രദേ​ശ​ങ്ങ​ളിൽനിന്ന്‌ ആഡംബ​ര​വ​സ്‌തു​ക്കൾ—ലബനോ​നിൽനി​ന്നു തടികൾപോ​ലും—ഇറക്കു​മതി ചെയ്യു​ക​യും ചെയ്‌തു. ഉൾപ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളിൽനി​ന്നു ലണ്ടനി​ലേക്കു ചരക്കുകൾ എത്തിക്കാൻ അവർ തെംസ്‌ നദിയു​ടെ സഹായ​വും തേടി. അങ്ങനെ, കേന്ദ്ര​ത്തിൽനി​ന്നു നാനാ​വ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കും മുഖ്യ​പാ​തകൾ ഉള്ള ഈ നഗരം താമസി​യാ​തെ ഒരു പ്രമുഖ വാണി​ജ്യ​കേ​ന്ദ്രം ആയിത്തീർന്നു.

ജേതാ​വായ വില്യ​ത്തി​ന്റെ സ്വാധീ​നം

റോമാ​സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ പതനത്തെ തുടർന്ന്‌, പൊതു​യു​ഗം 410-ൽ റോമൻ സൈന്യം ബ്രിട്ട​നിൽനി​ന്നു പിൻവാ​ങ്ങി. അങ്ങനെ ലണ്ടൻ ഉപേക്ഷി​ക്ക​പ്പെട്ടു; തെംസ്‌ നദിയു​ടെ സഹായ​ത്താൽ നടത്ത​പ്പെ​ട്ടി​രുന്ന വാണി​ജ്യ​വും ക്ഷയിച്ചു. ജേതാ​വായ വില്യം 11-ാം നൂറ്റാ​ണ്ടിൽ നോർമൻഡി​യിൽനിന്ന്‌ ആക്രമി​ക്കു​ന്ന​തു​വരെ ആംഗ്ലോ-സാക്‌സൺ രാജാ​ക്ക​ന്മാ​രു​ടെ കിരീ​ട​ധാ​രണം കിങ്‌സ്റ്റ​ണിൽവെച്ചു നടന്നി​രു​ന്നു. ലണ്ടനിൽനി​ന്നു നദിയു​ടെ ഉത്ഭവസ്ഥാ​ന​ത്തോ​ടു 19 കിലോ​മീ​റ്റർ അടുത്തു​കി​ട​ക്കുന്ന ഒരു കുടി​യേ​റ്റ​പ്ര​ദേശം ആണിത്‌. ഇവിടെ നദി കുറുകെ കടക്കാ​നും എളുപ്പ​മാണ്‌. ജേതാ​വായ വില്യം 1066-ൽ വെസ്റ്റ്‌മിൻസ്റ്റ​റിൽവെച്ച്‌ കിരീ​ട​ധാ​രണം  ചെയ്‌ത​ശേഷം റോമാ​ക്കാർ പണിക​ഴി​പ്പി​ച്ചി​രുന്ന നഗര മതിലു​കൾക്കു​ള്ളിൽ അദ്ദേഹം ലണ്ടൻ ഗോപു​രം പണിതു​യർത്തി. വാണിജ്യ സമൂഹത്തെ അടക്കി ഭരിക്കു​ക​യും വിപു​ലീ​ക​രി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യുക, തുറമു​ഖ​ത്തേ​ക്കുള്ള പ്രവേ​ശനം നിയ​ന്ത്രി​ക്കുക എന്നീ ലക്ഷ്യങ്ങ​ളോ​ടെ​യാണ്‌ ഇതു നിർമി​ച്ചത്‌. വാണി​ജ്യം വീണ്ടും തഴച്ചു​വ​ളർന്നു; ലണ്ടനിലെ ജനസംഖ്യ ഏകദേശം 30,000 ആയി ഉയർന്നു.

ജേതാ​വാ​യ വില്യം ലണ്ടന്‌ ഏകദേശം 35 കിലോ​മീ​റ്റർ പടിഞ്ഞാ​റാ​യി, വിൻസർ എന്ന്‌ ഇപ്പോൾ അറിയ​പ്പെ​ടുന്ന സ്ഥലത്തുള്ള ചുണ്ണാ​മ്പു​ക​ല്ലു​ക​ളാൽ നിർമി​ത​മായ ഒരു കുന്നിൻമു​ക​ളിൽ ഒരു കോട്ട​യും പടുത്തു​യർത്തി. അവിടെ ഉണ്ടായി​രുന്ന സാക്‌സൺ രാജവ​സ​തി​യു​ടെ സ്ഥാനത്താണ്‌ ഇതു നിർമി​ച്ചത്‌. അവി​ടെ​നി​ന്നു തെംസി​നു കുറു​കെ​യുള്ള ദൃശ്യം അതിഗം​ഭീ​ര​മാണ്‌. പലതവ​ണത്തെ നവീക​ര​ണ​ത്തി​നു വിധേ​യ​മായ വിൻസർ കാസിൽ അഥവാ വിൻസർ കൊട്ടാ​രം ഇപ്പോ​ഴും ബ്രിട്ട​നി​ലെ ഒരു അതി​പ്ര​ശസ്‌ത വിനോ​ദ​സ​ഞ്ചാ​ര​കേ​ന്ദ്ര​മാ​യി നില​കൊ​ള്ളു​ന്നു.

1209 എന്ന വർഷം ഒരു 30-വർഷ നിർമാ​ണ​പ​ദ്ധ​തി​യു​ടെ പരിസ​മാ​പ്‌തി​ക്കു സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു—ലണ്ടനിൽ തെംസ്‌ നദിക്കു കുറുകെ ഒരു കൽപ്പാലം. യൂറോ​പ്പിൽ ആദ്യമാ​യി നിർമി​ക്ക​പ്പെട്ട കൽപ്പാ​ല​ങ്ങ​ളിൽ ഒന്നായി​രു​ന്നു ഇത്‌. ഈ അസാധാ​രണ പാലത്തിൽ കടകളും വീടു​ക​ളും ഒരു പള്ളിയും സ്ഥിതി​ചെ​യ്‌തി​രു​ന്നു. കൂടാതെ പ്രതി​രോ​ധ​ത്തി​നാ​യി പാലത്തി​ന്റെ തെക്കു​വ​ശത്ത്‌ സൗത്ത്‌വർക്കിൽ ഒരു ഗോപു​ര​വും ആവശ്യാ​നു​സ​രണം ഉയർത്താ​വുന്ന രണ്ടു ‘ഡ്രോ​ബ്രി​ഡ്‌ജു’കളും ഉണ്ടായി​രു​ന്നു.

ഇംഗ്ലണ്ടി​ലെ ജോൺ രാജാവ്‌ (1167-1216) 1215-ൽ തന്റെ വിഖ്യാ​ത​മായ മഹാ​പ്ര​മാ​ണം (മാഗ്നകാർട്ട) മുദ്ര വെച്ചത്‌ വിൻസ​റിന്‌ സമീപം തെംസ്‌ നദീതീ​ര​ത്തുള്ള റണ്ണിമിഡ്‌ എന്ന പുൽ​മൈ​താ​ന​ത്തു​വെ​ച്ചാണ്‌. ഈ രേഖ​പ്ര​കാ​രം ഇംഗ്ലീ​ഷു​കാ​രായ പൗരന്മാ​രു​ടെ സ്വാത​ന്ത്ര്യം മാത്രമല്ല ലണ്ടൻ നഗരത്തിന്‌ അവകാ​ശ​പ്പെട്ട സ്വാത​ന്ത്ര്യ​ങ്ങ​ളും അവിടു​ത്തെ വ്യവസാ​യി​കൾക്ക്‌ വാണി​ജ്യ​സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​വും ഉറപ്പു​കൊ​ടു​ക്കാൻ അദ്ദേഹം നിർബ​ന്ധി​ത​നാ​യി. കൂടാതെ അവിടു​ത്തെ തുറമു​ഖ​വും വാണി​ജ്യാ​വ​ശ്യ​ങ്ങൾക്കാ​യി സ്വത​ന്ത്ര​മാ​ക്ക​പ്പെട്ടു.

തെംസ്‌ നദി ഐശ്വ​ര്യം കൊണ്ടു​വ​രു​ന്നു

തുടർന്നു​വന്ന നൂറ്റാ​ണ്ടു​ക​ളിൽ തെംസ്‌ നദിക്ക​ര​യിൽ വാണി​ജ്യം തഴച്ചു​വ​ളർന്നു. അങ്ങനെ അടിക്കടി മെച്ച​പ്പെ​ട്ടു​കൊ​ണ്ടി​രുന്ന വാണി​ജ്യം ക്രമേണ ഈ നദിയു​ടെ സൗകര്യ​ങ്ങളെ മറിക​ടന്നു. 200 വർഷം മുമ്പ്‌ തെംസ്‌ നദിയു​ടെ തുറമു​ഖത്ത്‌ 600 കപ്പലു​കൾക്കു നങ്കൂര​മ​ടി​ക്കാ​നുള്ള സൗകര്യ​മേ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു​ള്ളൂ. എന്നാൽ ചില​പ്പോൾ 1775 കപ്പലുകൾ ചരക്ക്‌ ഇറക്കാ​നാ​യി അപ്പോൾ കാത്തു​കി​ട​പ്പു​ണ്ടാ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഈ തിരക്കി​ന്റെ ഫലമായി കപ്പലിൽനി​ന്നു സാധനങ്ങൾ കളവു​പോ​കു​ന്നത്‌ സർവസാ​ധാ​ര​ണ​മാ​യി​ത്തീർന്നു. രാത്രി​യിൽ കള്ളന്മാർ കപ്പലുകൾ അവ ബന്ധിച്ചി​ട്ടി​രു​ന്നി​ട​ത്തു​നി​ന്നു വേർപെ​ടു​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​യി കൊള്ള​യ​ടി​ക്കുക പതിവാ​യി​രു​ന്നു. ചെറിയ ബോട്ടു​ക​ളു​ള്ളവർ ഈ മോഷ്ടിച്ച ചരക്കുകൾ തെംസ്‌ നദിയി​ലൂ​ടെ  മറ്റു സ്ഥലങ്ങളി​ലേക്കു കടത്തു​ന്നത്‌ ഒരു ജീവി​ത​മാർഗ​മാ​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. ഈ പ്രശ്‌നത്തെ നേരി​ടു​ന്ന​തി​നാ​യി ലോക​ത്തി​ലെ ആദ്യത്തെ നദീ പോലീസ്‌ സേനയ്‌ക്ക്‌ ലണ്ടൻ രൂപം നൽകി. അത്‌ ഇന്നും നിലവി​ലുണ്ട്‌.

എന്നാൽ ആ തുറമു​ഖത്തെ തിരക്കു കുറയ്‌ക്കു​ന്ന​തി​നു കൂടുതൽ നടപടി​കൾ എടു​ക്കേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടു​തന്നെ ഈ നദിയു​ടെ ഇരുവ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലു​മുള്ള താഴ്‌ന്ന തിട്ടുകൾ ഇടിച്ച്‌ ലോക​ത്തി​ലെ കെട്ടി​യടച്ച നൗകാ​ശ​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഏറ്റവും വലിയ സഞ്ചയം നിർമി​ക്കു​ന്ന​തി​നു 19-ാം നൂറ്റാ​ണ്ടിൽ ഇംഗ്ലീഷ്‌ പാർല​മെന്റ്‌ അനുമതി നൽകി. 1800-കളുടെ തുടക്ക​ത്തിൽ സറി കൊ​മേർഷ്യൽ ഡോക്ക്‌സ്‌, ലണ്ടൻ ഡോക്ക്‌, വെസ്റ്റ്‌ ആൻഡ്‌ ഈസ്റ്റ്‌ ഇന്ത്യാ ഡോക്ക്‌സ്‌ എന്നീ നൗകാ​ശ​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ നിർമാ​ണം പൂർത്തി​യാ​യി. അവയെ​ത്തു​ടർന്ന്‌ 1855-ൽ റോയൽ വിക്ടോ​റിയ ഡോക്കും 1880-ൽ റോയൽ ആൽബർട്ട്‌ ഡോക്കും നിർമി​ക്ക​പ്പെട്ടു.

മാർക്ക്‌ ഐ, ഇസംബാർഡ്‌ കെ. ബ്രൂനെൽ എന്നീ രണ്ട്‌ എഞ്ചിനീ​യർമാർ—അപ്പനും മകനും—1840-ൽ ലോക​ത്തിൽ ആദ്യമാ​യി വെള്ളത്തി​ന​ടി​യി​ലൂ​ടെ​യുള്ള തുരങ്കം നിർമി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ തെംസ്‌ നദിയു​ടെ ഇരുക​ര​ക​ളും തമ്മിൽ ബന്ധിപ്പി​ച്ചു. 459 മീറ്റർ നീളമുള്ള ഈ തുരങ്കം ഗ്രെയ്‌റ്റർ ലണ്ടനിലെ ഭൂഗർഭ റെയിൽപ്പാ​ത​ക​ളു​ടെ ഭാഗമാ​യി ഇപ്പോ​ഴും ഉപയോ​ഗി​ച്ചു​വ​രു​ന്നു. ആധുനി​ക​കാ​ലത്തെ വിനോ​ദ​സ​ഞ്ചാ​രി​ക​ളു​ടെ ആകർഷ​ണ​മായ ലണ്ടൻ ടവർ പാലം 1894-ൽ പൂർത്തി​യാ​യി. ഇതിന്‌ ഇരട്ടപ്പാ​ളി​ക​ളുള്ള ഉയർത്താ​വുന്ന ഒരു ഭാഗവു​മുണ്ട്‌. പാലത്തി​ന്റെ ഇരട്ട ഗോപു​ര​ങ്ങൾക്കി​ട​യി​ലൂ​ടെ വലിയ കപ്പലു​കൾക്കു കടന്നു​പോ​കു​ന്ന​തി​നാ​യി 76 മീറ്റർ വിസ്‌താ​രം സൃഷ്ടി​ക്ക​ത്ത​ക്ക​വി​ധം ആവശ്യാ​നു​സ​രണം ഉയർത്താ​വു​ന്ന​വ​യാണ്‌ ഈ പാളികൾ. ഏകദേശം 300 നടകൾ കയറു​ക​യാ​ണെ​ങ്കിൽ നദിയി​ലെ കണ്ണഞ്ചി​ക്കുന്ന കാഴ്‌ചകൾ കാണാൻ കഴിയുന്ന ഒരു നടപ്പാ​ത​യിൽ നിങ്ങൾ ചെന്നെ​ത്തും.

20-ാം നൂറ്റാണ്ട്‌ ആയപ്പോ​ഴേ​ക്കും ലണ്ടനിലെ നൗകാ​ശ​യ​സ​ഞ്ച​യ​ത്തിന്‌ അവിടത്തെ വർധിച്ച വാണി​ജ്യാ​വ​ശ്യ​ത്തി​നാ​യി എത്തുന്ന ആവിക്ക​പ്പ​ലു​കൾക്ക്‌ ആവശ്യ​മാ​യ​ത്ര​യും സ്ഥലം ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. അവ വലുപ്പ​മേ​റി​യവ ആയിരു​ന്നെന്നു മാത്രമല്ല അവയുടെ എണ്ണവും ഒന്നി​നൊ​ന്നു വർധി​ച്ചു​വ​രു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ജോർജ്‌

അഞ്ചാമൻ രാജാ​വി​ന്റെ പേരു നൽകപ്പെട്ട, അവസാ​നത്തെ നൗകാ​ശയം 1921-ൽ നിർമി​ച്ച​പ്പോ​ഴേ​ക്കും, ലണ്ടൻ “ലോക​ത്തി​ലേ​ക്കും​വെച്ചു വലുതും സമ്പന്നവു​മായ തുറമു​ഖം” ആയിത്തീർന്നി​രു​ന്നു.

കൊട്ടാ​ര​ങ്ങൾക്കും രാജകു​ടും​ബാം​ഗ​ങ്ങൾക്കും ഘോഷ​യാ​ത്ര​കൾക്കും ആതിഥ്യ​മ​രു​ളുന്ന നദി

ലണ്ടന്റെ വികസ​ന​ഘ​ട്ട​ങ്ങ​ളിൽ, റോഡു​ക​ളു​ടെ അവസ്ഥ വളരെ പരിതാ​പ​ക​ര​മാ​യി​രു​ന്നു. സാധാ​ര​ണ​ഗ​തി​യിൽ ശൈത്യ​കാ​ലത്തു യാത്ര​ചെ​യ്യാൻ പറ്റാത്ത​വി​ധം ദുർഘ​ട​മായ മൺപാ​തകൾ ആയിരു​ന്നു അവ. അതു​കൊണ്ട്‌ യാത്ര​യ്‌ക്കുള്ള ഏറ്റവും എളുപ്പ​വും പ്രാ​യോ​ഗി​ക​വു​മായ മാർഗം തെംസ്‌ നദിയാ​യി​രു​ന്നു. വർഷങ്ങൾ കടന്നു​പോ​കവേ, അതു വളരെ തിര​ക്കേ​റിയ ഒരു ജലവീ​ഥി​യാ​യി​ത്തീർന്നു. യാത്ര​ക്കാ​രെ നദിക്കു കുറു​കെ​യോ മറ്റുദി​ശ​ക​ളി​ലേ​ക്കോ അല്ലെങ്കിൽ ‘ഫ്‌ളീറ്റ്‌,’ ‘വാൾബ്രൂക്ക്‌’ മുതലായ വളഞ്ഞു​പു​ള​ഞ്ഞൊ​ഴു​കുന്ന പോഷ​ക​ന​ദി​ക​ളി​ലൂ​ടെ​യോ—ഈ പേരുകൾ വഹിക്കുന്ന ലണ്ടൻ തെരു​വു​കൾക്കു​കീ​ഴിൽ ഇവ മൂട​പ്പെ​ട്ടു​പോ​യിട്ട്‌ ഇപ്പോൾ വളരെ​ക്കാ​ല​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു—കൊണ്ടു​പോ​കു​ന്ന​തി​നാ​യി നദിക്ക​ര​യി​ലെ പടവു​ക​ളിൽ തിരക്കു​കൂ​ട്ടുന്ന കടത്തു​കാ​രു​ടെ സുപരി​ചി​ത​മായ “ഓർസ്‌!” “ഓർസ്‌!” എന്ന വിളി അവി​ടെ​യെ​ങ്ങും മുഴങ്ങി​ക്കേ​ട്ടി​രു​ന്നു.

കാല​ക്ര​മേണ, ലണ്ടൻ കാഴ്‌ച​യ്‌ക്ക്‌ ഏറെയും വെനീസ്‌ നഗരം​പോ​ലെ ആയിത്തീർന്നു. പ്രൗഢി​യാർന്ന കൊട്ടാ​ര​ക്കെ​ട്ടു​ക​ളു​ടെ അങ്കണങ്ങ​ളിൽനി​ന്നു പടവി​റ​ങ്ങി​ച്ചെ​ല്ലു​ന്നത്‌ നദിയി​ലേ​ക്കാ​യി​രു​ന്നു. തെംസി​ന്റെ തീരങ്ങ​ളിൽ വസിക്കു​ന്നത്‌ രാജകു​ടും​ബാം​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഇടയിലെ ഒരു വലിയ ഫാഷൻ ആയിത്തീർന്നു. ഗ്രീൻവി​ച്ചി​ലും വൈറ്റ്‌ഹാ​ളി​ലും വെസ്റ്റ്‌മിൻസ്റ്റ​റി​ലും ഉള്ള കൊട്ടാ​രങ്ങൾ ഇതിന്റെ തെളി​വാണ്‌. അതു​പോ​ലെ​തന്നെ ഇംഗ്ലണ്ടി​ലെ രാജാ​ക്ക​ന്മാ​രു​ടെ​യും രാജ്ഞി​മാ​രു​ടെ​യും വസതി​യാ​യി​രു​ന്നു ഹാംപ്‌ടൺ കോർട്ട്‌; വിൻസർ കൊട്ടാ​രം ഇപ്പോ​ഴും ഒരു രാജവ​സ​തി​യാ​യി തുടരു​ന്നു.

ഒരു രാജകീയ ജല വിനോ​ദ​യാ​ത്ര​യിൽ ജോർജ്‌ ഒന്നാമൻ രാജാ​വി​നു വേണ്ടി പാടു​ന്ന​തി​നാ​യി 1717-ൽ ജോർജ്‌ ഫ്രിഡ്‌റിച്ച്‌ ഹാൻഡെൽ ‘വാട്ടർ മ്യൂസിക്ക്‌’ എന്ന ഗാനം രചിച്ചു. “ഈ മുഴു​ന​ദി​യും നിറയത്തക്ക അത്ര ബോട്ടു​കൾ” രാജാ​വി​ന്റെ വർണാ​ല​ങ്കൃ​ത​മായ ബോട്ടിന്‌ അകമ്പടി സേവി​ച്ചെന്ന്‌ അന്നത്തെ ഒരു വർത്തമാ​ന​പ്പ​ത്രം റിപ്പോർട്ടു​ചെ​യ്‌തു. വെസ്റ്റ്‌മിൻസ്റ്റ​റിൽനിന്ന്‌ ചെൽസി​യി​ലേ​ക്കുള്ള എട്ടു കിലോ​മീ​റ്റർ പര്യട​ന​ത്തി​നി​ട​യിൽ രാജാ​വി​ന്റെ ബോട്ടിന്‌ തൊട്ട​ടുത്ത ബോട്ടിൽ സഞ്ചരി​ച്ചി​രുന്ന 50 സംഗീ​തജ്ഞർ ഹാൻഡെൽ രചിച്ച ഗാനം മൂന്നു​വട്ടം പാടി.

 ഉല്ലാസ​വും നേര​മ്പോ​ക്കും സമ്മാനി​ക്കുന്ന ഒരു നദി

1740-കളിൽ വെസ്റ്റ്‌മിൻസ്റ്റർ പാലം നിർമി​ക്കു​ന്ന​തു​വരെ തെംസ്‌ നദി കാൽന​ട​യാ​യി കുറുകെ കടക്കാ​നുള്ള ഏകമാർഗം ലണ്ടൻപാ​ലം ആയിരു​ന്നു. ഇതു പിന്നീട്‌ പുനർനിർമി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും അവസാനം 1820-കളിൽ തത്‌സ്ഥാ​നത്തു മറ്റൊന്നു പണിയു​ക​യും ചെയ്‌തു. കല്ലു​കൊ​ണ്ടു നിർമിച്ച ലണ്ടൻപാ​ല​ത്തി​ന്റെ 19 ആർച്ചു​കളെ താങ്ങി​യി​രുന്ന തൂണുകൾ നദിയു​ടെ ഒഴുക്കി​നെ ഗണ്യമാ​യി തടസ്സ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രു​ന്നു. തത്‌ഫ​ല​മാ​യി, ഈ പാലം നിലവി​ലു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന ഏകദേശം 600 വർഷത്തി​നി​ട​യിൽ എട്ടു പ്രാവ​ശ്യ​മെ​ങ്കി​ലും തെംസ്‌ നദി തണുത്തു​റ​ഞ്ഞി​ട്ടുണ്ട്‌. ഇങ്ങനെ സംഭവി​ക്കു​മ്പോൾ ഈ ഐസി​നു​മീ​തെ വലിയ മേളകൾ സംഘടി​പ്പിച്ച്‌ പല കളിക​ളും നടത്താ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. കാളകളെ അവി​ടെ​വെച്ചു പൊരിച്ച്‌ രാജകു​ടും​ബാം​ഗങ്ങൾ തിന്നുന്ന കാഴ്‌ച​യും കാണാ​മാ​യി​രു​ന്നു. “തെംസ്‌ നദിയിൽനി​ന്നു വാങ്ങി​യത്‌” എന്ന ലേബ​ലോ​ടു കൂടിയ പുസ്‌ത​ക​ങ്ങ​ളും കളിപ്പാ​ട്ട​ങ്ങ​ളും ചൂടപ്പം​പോ​ലെ വിറ്റഴി​ഞ്ഞു. ചെറിയ പത്രങ്ങ​ളും കർത്താ​വി​ന്റെ പ്രാർഥന പോലും തണുത്തു​റഞ്ഞ നദിയിൽ സ്ഥാപിച്ച പ്രസ്സു​ക​ളിൽവെച്ച്‌ അച്ചടിച്ചു.

‘യൂണി​വേ​ഴ്‌സി​റ്റി വള്ളംകളി’ ആധുനിക കാലത്തെ വാർഷിക വസന്തകാല സവി​ശേ​ഷ​ത​യാ​യി​ത്തീർന്നി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇത്‌ ഓക്‌സ്‌ഫോർഡി​ലെ​യും കേം​ബ്രി​ഡ്‌ജി​ലെ​യും സർവക​ലാ​ശാ​ലകൾ തമ്മിൽ നടക്കുന്ന ഒരു മത്സരമാണ്‌. 20 മിനി​ട്ടിൽ കുറഞ്ഞ സമയം​കൊണ്ട്‌ ഏഴു കിലോ​മീ​റ്റ​റോ​ളം തുഴയുന്ന എട്ടംഗ​സം​ഘ​ങ്ങളെ ആർത്തു​വി​ളിച്ച്‌ പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നാ​യി തെംസി​ന്റെ ഇരുക​ര​ക​ളി​ലും പറ്റ്‌നി​മു​തൽ മോർട്ട്‌ലെ​യ്‌ക്കു​വ​രെ​യുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ ജനങ്ങൾ അണിനി​ര​ക്കു​ന്നു. ആദ്യത്തെ വള്ളംകളി മത്സരം നടന്നത്‌ 1829-ൽ നദിയു​ടെ ഉത്ഭവസ്ഥാ​ന​ത്തോ​ടു കുറച്ചു​കൂ​ടി അടുത്തുള്ള ഹെൻലി​യിൽവെ​ച്ചാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ പിന്നീട്‌ ഇത്‌ നദിയു​ടെ താഴെ​ഭാ​ഗ​ത്തേക്കു മാറി​യ​തോ​ടെ, ഹെൻലി പട്ടണം അതി​ന്റേ​തായ രാജകീയ വള്ളംക​ളി​ക്കു രൂപം നൽകി. ഇത്‌ യൂറോ​പ്പി​ലെ ഇത്തരത്തി​ലുള്ള ഏറ്റവും പുരാ​ത​ന​വും കീർത്തി​കേ​ട്ട​തു​മായ വള്ളംക​ളി​യാണ്‌. ലോക​ത്തി​ലെ ഏറ്റവും മികച്ച തുഴക്കാർ—ഇവരിൽ സ്‌ത്രീ​ക​ളും പുരു​ഷ​ന്മാ​രും ഉൾപ്പെ​ടും—പങ്കെടു​ക്കു​ന്ന​താണ്‌ ഏകദേശം 1,600 മീറ്റർ ദൂരം തുഴയുന്ന ഈ വള്ളംകളി. ഇത്‌ ഇപ്പോൾ ജനപ്രീ​തി​യാർജിച്ച ഒരു വേനൽക്കാല സാമൂ​ഹിക പരിപാ​ടി ആയിത്തീർന്നി​രി​ക്കു​ന്നു.

ബ്രിട്ട​നെ​പ്പ​റ്റി​യുള്ള ഒരു പുസ്‌തകം പറയു​ന്ന​ത​നു​സ​രിച്ച്‌ തെംസ്‌ നദി “ഇംഗ്ലണ്ടി​ലെ നാട്ടിൻപു​റ​ങ്ങ​ളു​ടെ പ്രത്യേ​ക​ത​യായ ഉയരം​കു​റഞ്ഞ കുന്നു​ക​ളും മരക്കാ​ടു​ക​ളും പുൽത്ത​കി​ടി​ക​ളും ഗ്രാമീ​ണ​വ​സ​തി​ക​ളും കൊച്ചു​പ​ട്ട​ണ​ങ്ങ​ളും താണ്ടി ഒഴുകു​മ്പോൾ പലവി​ധ​മായ ഉല്ലാസങ്ങൾ സമ്മാനി​ക്കു​ന്നു. ഈ നദിയു​ടെ സമീപ​ത്തു​കൂ​ടെ ദീർഘ​ദൂ​രം റോഡു​ക​ളില്ല; വള്ളങ്ങൾ വലിച്ചു​കൊ​ണ്ടു​പോ​കുന്ന മൃഗങ്ങൾക്കുള്ള നടപ്പാ​തകൾ മാത്ര​മേ​യു​ള്ളൂ. വാഹന​യാ​ത്ര​ക്കാർ പട്ടണങ്ങ​ളിൽ നദീതീ​ര​ത്തു​കൂ​ടെ സഞ്ചരി​ക്കവേ ഇതിന്റെ മനോ​ഹാ​രി​തയെ പുകഴ്‌ത്തി​യേ​ക്കാ​മെ​ങ്കി​ലും തെംസ്‌ നദിയു​ടെ പ്രശാ​ന്ത​മായ സൗന്ദര്യം പൂർണ​മാ​യി ആസ്വദി​ക്കാൻ കാൽന​ട​യാ​യോ ബോട്ടി​ലോ​തന്നെ യാത്ര​ചെ​യ്യണം.”

നിങ്ങൾ ഇംഗ്ലണ്ടി​ലേക്ക്‌ ഒരു യാത്ര ആസൂ​ത്രണം ചെയ്യു​ന്നു​ണ്ടോ? എങ്കിൽ തെംസ്‌ നദിയി​ലൂ​ടെ ഒരു പര്യടനം നടത്തുക; അതിന്റെ ചരിത്രം അൽപ്പ​മൊ​ന്നു രുചി​ച്ച​റി​യുക. ഈ നദിയു​ടെ ഗ്രാമീ​ണ​സൗ​ന്ദ​ര്യം തുടി​ക്കുന്ന പ്രഭവ​സ്ഥാ​നം​മു​തൽ തിര​ക്കേ​റിയ നദീമു​ഖം​വരെ വളരെ​യ​ധി​കം കാണാ​നും ചെയ്യാ​നും പഠിക്കാ​നും ഉണ്ട്‌. ‘ഓൾഡ്‌ ഫാദർ തെംസ്‌’ നിങ്ങളെ നിരാ​ശ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യില്ല.

[അടിക്കു​റിപ്പ്‌]

[27-ാം പേജിലെ ചതുരം]

തെംസ്‌ നദിയും സാഹി​ത്യ​വും

ത്രീ മെൻ ഇൻ എ ബോട്ട്‌ എന്ന തന്റെ പുസ്‌ത​ക​ത്തിൽ ജെറോം കെ. ജെറോം തെംസ്‌ നദിയു​ടെ ഉന്മേഷ​ദാ​യ​ക​മായ ചുറ്റു​പാ​ടു​കളെ അതേപടി വർണി​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌. ഹാംപ്‌ടൺ കോർട്ട്‌മു​തൽ ഓക്‌സ്‌ഫോർഡ്‌വരെ വള്ളം തുഴഞ്ഞ്‌ തങ്ങളുടെ വളർത്തു​നാ​യ​യു​മൊത്ത്‌ ഒരു അവധി​ക്കാ​ല​യാ​ത്ര നടത്തിയ മൂന്നു സുഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളെ​പ്പ​റ്റി​യാണ്‌ ഇതിൽ പറയു​ന്നത്‌. 1889-ൽ എഴുതി, വിപു​ല​മാ​യി വിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ട ഇത്‌ ജനപ്രീ​തി​യാർജിച്ച ഒരു “ഉത്തമ ഹാസ്യ​കൃ​തി”യായി ഇപ്പോ​ഴും നില​കൊ​ള്ളു​ന്നു.

കുട്ടി​ക​ളും മുതിർന്ന​വ​രും ഒരേ​പോ​ലെ ആസ്വദി​ക്കുന്ന പേരു​കേട്ട മറ്റൊരു കഥയാണ്‌ ദ വിൻഡ്‌ ഇൻ ദ വിലോസ്‌. തെംസ്‌ നദീതീ​രത്തെ പാങ്ങ്‌ബൺ പട്ടണത്തിൽ വസിച്ചി​രുന്ന കെന്നത്ത്‌ ഗ്രേയം 1908-ൽ പൂർത്തി​യാ​ക്കിയ ഇത്‌ ആ നദീതീ​ര​ത്തും സമീപ​ത്തും ജീവി​ക്കുന്ന മൃഗങ്ങ​ളെ​പ്പ​റ്റി​യുള്ള സങ്കൽപ്പ​ക​ഥ​യാണ്‌.

[27-ാം പേജിലെ ചതുരം/ചിത്രം]

തെംസ്‌ നദിയും ഒരു രാജാ​വും

17-ാം നൂറ്റാ​ണ്ടി​ന്റെ പ്രാരം​ഭകാലത്തു വാഴ്‌ച​ന​ട​ത്തി​യി​രുന്ന ജെയിംസ്‌ ഒന്നാമൻ രാജാവ്‌ ഒരിക്കൽ ലണ്ടൻ കോർപ്പ​റേ​ഷ​നിൽനി​ന്നു 20,000 പൗണ്ട്‌ ആവശ്യ​പ്പെട്ടു. മേയർ വിസമ്മ​തി​ച്ച​പ്പോൾ രാജാവ്‌ ഇങ്ങനെ ഭീഷണി മുഴക്കി: “ഞാൻ നിന്നെ​യും നിന്റെ നഗര​ത്തെ​യും എന്നേക്കു​മാ​യി നശിപ്പി​ക്കും. എന്റെ നിയമ​കോ​ട​തി​ക​ളും രാജവ​സ​തി​യും പാർല​മെ​ന്റും ഞാൻ വിൻചെ​സ്റ്റ​റി​ലേ​ക്കോ ഓക്‌സ്‌ഫോർഡി​ലേ​ക്കോ മാറ്റും. ഈ വെസ്റ്റ്‌മിൻസ്റ്റർ ഞാനൊ​രു തരിശു​ഭൂ​മി​യാ​ക്കും; അപ്പോൾ കാണാം നിന്റെ അവസ്ഥ!” മേയറു​ടെ മറുപടി എന്തായി​രു​ന്നെ​ന്നോ? “ലണ്ടനിലെ വ്യാപാ​രി​കൾക്ക്‌ എപ്പോ​ഴും ആശ്വസി​ക്കാൻ ഒന്നുണ്ടാ​കും: തെംസ്‌ നദിയെ കൂടെ​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​കാൻ അങ്ങേക്കാ​വി​ല്ല​ല്ലോ.”

[കടപ്പാട്‌]

From the book Ridpath’s History of the World (Vol.VI)

[24-ാം പേജിലെ മാപ്പുകൾ]

(പൂർണ​രൂ​പ​ത്തിൽ കാണു​ന്ന​തിന്‌ പ്രസി​ദ്ധീ​ക​രണം നോക്കുക)

ഇംഗ്ലണ്ട്‌

ലണ്ടൻ

തെംസ്‌ നദി

[കടപ്പാട്‌]

ഭൂപടം: Mountain High Maps® Copyright © 1997 Digital Wisdom, Inc.

[24, 25 പേജു​ക​ളി​ലെ ചിത്രം]

ലണ്ടനിലെ വെസ്റ്റ്‌മിൻസ്റ്റ​റി​ലുള്ള ബിഗ്‌ബെ​ന്നും പാർല​മെന്റ്‌ മന്ദിര​വും

[25-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

കല്ലുകൊണ്ടു നിർമിച്ച ലണ്ടൻ പാലം, 1756

[കടപ്പാട്‌]

From the book Old and New London: A Narrative of Its History, Its People, and Its Places (Vol. II)

[26-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

തെംസ്‌ നദിയും നൂറു കണക്കിനു കപ്പലുകൾ നങ്കൂര​മ​ടി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തും ചിത്രീ​ക​രി​ക്കുന്ന 1803-ലെ ഒരു കൊത്തു​പ​ണി

[കടപ്പാട്‌]

Corporation of London, London Metropolitan Archive

[26, 27 പേജു​ക​ളി​ലെ ചിത്രം]

തണുത്തു​റഞ്ഞ നദിയിൽ 1683-ൽ നടന്ന മേളയു​ടെ കൊത്തു​പ​ണി

[കടപ്പാട്‌]

From the book Old and New London: A Narrative of Its History, Its People, and Its Places (Vol. III)