ഉപവാസം കാലഹ​ര​ണ​പ്പെ​ട്ട​തോ?

“കൗമാ​ര​പ്രാ​യം​മു​തൽ എല്ലാ തിങ്കളാ​ഴ്‌ച​യും ഞാൻ ഉപവസി​ക്കാ​റുണ്ട്‌,” 78 വയസ്സുള്ള സമ്പന്നയായ മ്രൂദൂ​ല​ബെൻ എന്ന ഇന്ത്യക്കാ​രി പറയുന്നു. ഇത്‌ അവരുടെ ആരാധ​ന​യു​ടെ ഒരു ഭാഗമാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. നല്ല ഒരു വിവാ​ഹ​ബ​ന്ധ​ത്തെ​യും ആരോ​ഗ്യ​മുള്ള കുട്ടി​ക​ളെ​യും അതു​പോ​ലെ​തന്നെ തന്റെ ഭർത്താ​വി​ന്റെ സുരക്ഷി​ത​ത്വ​ത്തെ​യും ഉറപ്പാ​ക്കു​ന്ന​തി​നുള്ള ഒരു മാർഗം. ഇപ്പോൾ ഒരു വിധവ​യായ അവർ, മക്കളുടെ ആരോ​ഗ്യ​ത്തി​നും ഐശ്വ​ര്യ​ത്തി​നു​മാ​യി തിങ്കളാ​ഴ്‌ച​ക​ളിൽ ഉപവസി​ച്ചു​പോ​രു​ന്നു. ഇവരെ​പ്പോ​ലെ, ഭൂരി​ഭാ​ഗം ഹിന്ദു സ്‌ത്രീ​ക​ളും ക്രമമായ ഉപവാസം തങ്ങളുടെ ജീവി​ത​ത്തി​ന്റെ ഭാഗമാ​ക്കു​ന്നു.

വർഷം​തോ​റും ശ്രാവ​ണ​മാ​സ​ത്തി​ലെ എല്ലാ തിങ്കളാ​ഴ്‌ച​യും താൻ ഉപവസി​ക്കാ​റു​ണ്ടെന്ന്‌ ഇന്ത്യയി​ലെ മും​ബൈ​യിൽ (ബോംബെ) ഒരു പ്രാന്ത​പ്ര​ദേ​ശത്തു താമസി​ക്കുന്ന മധ്യവ​യ​സ്‌ക​നായ പ്രകാശ്‌ എന്ന ബിസി​ന​സു​കാ​രൻ പറയുന്നു. ഹിന്ദു കലണ്ടറിൽ മതപര​മായ പ്രാമു​ഖ്യ​ത​യുള്ള ഒരു മാസമാ​ണിത്‌. പ്രകാശ്‌ വിവരി​ക്കു​ന്നു: “മതപര​മായ കാരണ​ങ്ങൾക്കാ​യി​ട്ടാ​ണു ഞാൻ ഉപവാസം ആരംഭി​ച്ചത്‌. എന്നാൽ, ആരോ​ഗ്യ​പ​ര​മായ കാരണ​ങ്ങൾക്കാ​യി അതു തുടരാ​നുള്ള വർധിച്ച പ്രേരണ ഇപ്പോൾ ലഭിച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ശ്രാവണം വരുന്നതു വർഷകാ​ല​ത്തി​ന്റെ അവസാ​ന​ത്തി​ലാ​യ​തു​കൊണ്ട്‌, മഴക്കാ​ല​ത്തി​ന്റെ പ്രത്യേ​ക​ത​ക​ളായ രോഗ​ങ്ങ​ളിൽനി​ന്നു ശരീരത്തെ വിമു​ക്ത​മാ​ക്കാ​നുള്ള അവസരം അതു പ്രദാനം ചെയ്യുന്നു.”

ഉപവാസം ഒരു വ്യക്തിയെ ശാരീ​രി​ക​വും മാനസി​ക​വും ആത്മീയ​വു​മാ​യി സഹായി​ക്കു​ന്നു​വെന്നു ചിലർ കരുതു​ന്നു. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, ഗ്രോ​ലി​യാ ഇൻറർനാ​ഷണൽ എൻ​സൈ​ക്ലോ​പീ​ഡിയ ഇപ്രകാ​രം പ്രസ്‌താ​വി​ക്കു​ന്നു: “ഉപവാസം ആരോ​ഗ്യ​ദാ​യ​ക​മാ​യേ​ക്കാ​മെ​ന്നും ശ്രദ്ധാ​പൂർവം അനുഷ്‌ഠി​ക്കു​ന്ന​പക്ഷം, അത്‌ ഉൾബോ​ധ​വും ഗ്രഹണ​ശ​ക്തി​യും വർധി​പ്പി​ച്ചേ​ക്കാ​മെ​ന്നും സമീപ​കാല ശാസ്‌ത്രീയ ഗവേഷണം സൂചി​പ്പി​ക്കു​ന്നു.” ഗ്രീക്ക്‌ തത്ത്വചി​ന്ത​ക​നായ പ്ലേറ്റോ പത്തോ അതിൽകൂ​ടു​ത​ലോ ദിവസം ഉപവസി​ച്ചി​രു​ന്ന​താ​യും ഗണിത​ശാ​സ്‌ത്ര​ജ്ഞ​നായ പൈത​ഗോ​റസ്‌ തന്റെ ശിഷ്യ​ന്മാ​രെ പഠിപ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​മുമ്പ്‌ അവർ ഉപവസി​ക്ക​ണ​മെന്നു നിഷ്‌കർഷി​ച്ചി​രു​ന്ന​താ​യും പറയ​പ്പെ​ടു​ന്നു.

ചിലരെ സംബന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോ​ളം ഉപവാസം എന്നത്‌ ഒരു നിശ്ചിത സമയ​ത്തേക്കു ഭക്ഷണപാ​നീ​യങ്ങൾ പൂർണ​മാ​യും വർജി​ക്ക​ലാണ്‌. മറ്റു ചിലർ ഉപവസി​ക്കു​മ്പോൾ പാനീ​യങ്ങൾ കുടി​ക്കാ​റുണ്ട്‌. ചില നേരം ഭക്ഷണം കഴിക്കാ​തി​രി​ക്കു​ന്നത്‌, അല്ലെങ്കിൽ ഏതെങ്കി​ലും പ്രത്യേ​ക​തരം ഭക്ഷണം വർജി​ക്കു​ന്നത്‌, ഉപവാ​സ​മാ​യി പലരും കരുതു​ന്നു. എന്നാൽ, ദീർഘ​നാ​ളത്തെ ശ്രദ്ധാ​പൂർവ​മ​ല്ലാത്ത ഉപവാസം അപകട​ക​ര​മാ​യേ​ക്കാം. ശരീരം അതിന്റെ കാർബോ​ഹൈ​ഡ്രേറ്റ്‌ ശേഖരം വലി​ച്ചെ​ടു​ത്തു കഴിഞ്ഞാൽ അടുത്ത​താ​യി അതു പേശി​ക​ളി​ലെ മാംസ്യ​ത്തെ ഗ്ലൂക്കോസ്‌ ആക്കി മാറ്റു​മെ​ന്നും, പിന്നീട്‌ കൊഴു​പ്പു വലി​ച്ചെ​ടു​ക്കു​മെ​ന്നും പത്ര​പ്ര​വർത്ത​ക​നായ പാറൂൽ ഷെത്ത്‌ പറയുന്നു. കൊഴു​പ്പി​നെ ഗ്ലൂക്കോ​സാ​ക്കി മാറ്റു​മ്പോൾ കീറ്റോൺ വസ്‌തു​ക്കൾ എന്നു വിളി​ക്ക​പ്പെ​ടുന്ന വിഷ​പ്ര​ഭാ​വ​മുള്ള വസ്‌തു​ക്കൾ ഉത്സർജി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു. ഇവ അടിഞ്ഞു​കൂ​ടു​മ്പോൾ മസ്‌തി​ഷ്‌ക​ത്തി​ലേക്കു നീങ്ങി കേന്ദ്ര​നാ​ഡീ​വ്യൂ​ഹ​ത്തി​നു കേടു​വ​രു​ത്തു​ന്നു. “ഉപവാസം അപകട​ക​ര​മാ​യേ​ക്കാ​വു​ന്നത്‌ ഇപ്പോ​ഴാണ്‌,” ഷെത്ത്‌ പറയുന്നു. “കുഴങ്ങിയ അവസ്ഥയി​ലാ​യി ദിശാ​ബോ​ധം നഷ്ടമാ​കു​ക​യും നില വഷളാ​കു​ക​യും ചെയ്‌തേ​ക്കാം. . . . ബോധ​ക്ഷ​യ​വും ഒടുവിൽ മരണവും [അതു വരുത്തി​ത്തീർത്തേ​ക്കാം].”

ഒരു ഉപാധി, ഒരു ആചാരം

രാഷ്‌ട്രീ​യ​മോ സാമൂ​ഹി​ക​മോ ആയ കാര്യ​സാ​ധ്യ​ത്തി​നുള്ള ശക്തമായ ഒരു ഉപാധി​യാ​യി ഉപവാ​സത്തെ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌. ഈ ആയുധ​ത്തി​ന്റെ ഒരു പ്രമുഖ പ്രയോ​ക്താ​വാ​യി​രു​ന്നു ഇന്ത്യയി​ലെ മോഹൻദാസ്‌ കെ. ഗാന്ധി. കോടി​ക്ക​ണ​ക്കി​നാ​ളു​കൾ ആദരി​ക്കുന്ന അദ്ദേഹം ഇന്ത്യയി​ലെ ഹിന്ദു ജനസമൂ​ഹ​ങ്ങ​ളിൽ ശക്തമായ സ്വാധീ​നം ചെലു​ത്തു​ന്ന​തിന്‌ ഉപവാ​സത്തെ  ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്നു. മില്ലു​തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളും മില്ലു​ട​മ​ക​ളും തമ്മിലുള്ള ഒരു വ്യാവ​സാ​യിക തർക്കം ഒത്തുതീർപ്പാ​ക്കു​ന്ന​തി​നു​വേണ്ടി അനുഷ്‌ഠിച്ച തന്റെ ഉപവാ​സ​ത്തി​ന്റെ പരിണ​ത​ഫ​ല​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു: “അതിന്റെ ഫലമായി ചുറ്റും ഒരു സൗഹാർദ അന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടി​ക്ക​പ്പെട്ടു. മില്ലു​ട​മ​ക​ളു​ടെ ഹൃദയത്തെ അതു സ്‌പർശി​ച്ചു . . . വെറും മൂന്നു ദിവസത്തെ എന്റെ ഉപവാ​സ​ത്തി​നു​ശേഷം സമരം പിൻവ​ലി​ക്ക​പ്പെട്ടു.” രാഷ്‌ട്രീയ തടവു​കാ​ര​നാ​യി ചെലവിട്ട വർഷങ്ങ​ളിൽ ദക്ഷിണാ​ഫ്രി​ക്കൻ പ്രസി​ഡൻറായ നെൽസൺ മണ്ടേല അഞ്ചു ദിവസത്തെ ഒരു നിരാ​ഹാ​ര​സ​മ​ര​ത്തിൽ പങ്കെടു​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി.

എങ്കിലും, ഉപവസി​ക്കുന്ന സമ്പ്രദാ​യ​മുള്ള ഭൂരി​ഭാ​ഗം പേരും മതപര​മായ കാരണ​ങ്ങൾക്കാ​യാണ്‌ അത്‌ അനുഷ്‌ഠി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ളത്‌. ഉപവാസം ഹിന്ദു​മ​ത​ത്തി​ലെ പ്രമു​ഖ​മായ ഒരു ആചാര​മാണ്‌. ചില ദിവസ​ങ്ങ​ളിൽ, “ജലപാനം പോലു​മി​ല്ലാ​തെ . . . പൂർണ​മായ ഉപവാസം അനുഷ്‌ഠി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു. സ്‌ത്രീ​പു​രു​ഷ​ന്മാർ കഠിന​മായ ഉപവാസം അനുഷ്‌ഠി​ക്കു​ന്നു . . . സന്തുഷ്ടി​യും ഐശ്വ​ര്യ​വും തെറ്റു​കു​റ്റ​ങ്ങൾക്കുള്ള ക്ഷമയും ഉറപ്പാ​ക്കു​ന്ന​തി​നു​വേ​ണ്ടി​യാ​ണിത്‌” എന്ന്‌ ഇന്ത്യയി​ലെ ഉപവാ​സ​വും ഉത്സവങ്ങ​ളും (ഇംഗ്ലീഷ്‌) എന്ന പുസ്‌തകം പറയുന്നു.

ഉപവാസം ജൈന​മ​ത​ത്തിൽ വ്യാപ​ക​മാ​യി അനുഷ്‌ഠി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു. ദ സൺഡേ ടൈംസ്‌ ഓഫ്‌ ഇന്ത്യ റിവ്യൂ റിപ്പോർട്ടു ചെയ്യുന്നു: “[മും​ബൈ​യി​ലുള്ള] ഒരു ജൈന മുനി [സന്ന്യാസി]—201 ദിവസ​ത്തേക്ക്‌—ദിവസ​വും ഈരണ്ടു ഗ്ലാസ്‌ തിളപ്പിച്ച വെള്ളം മാത്ര​മാ​ണു കുടി​ച്ചത്‌. അദ്ദേഹ​ത്തിന്‌ 33 കിലോ​ഗ്രാം തൂക്കം നഷ്ടപ്പെട്ടു.” രക്ഷ കൈവ​രു​ത്തു​മെന്ന ബോധ്യ​ത്തോ​ടെ ചിലർ മരിക്കുന്ന ഘട്ടത്തോ​ളം​പോ​ലും ഉപവസി​ക്കു​ന്നു.

റംസാൻ മാസത്തിൽ ഉപവസി​ക്കുക എന്നത്‌, പൊതു​വേ പറഞ്ഞാൽ ഇസ്ലാം മതം ആചരി​ക്കുന്ന മുതിർന്ന പുരു​ഷ​ന്മാ​രെ സംബന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോ​ളം ഒരു കടമയാണ്‌. മാസം മുഴുവൻ, സൂര്യോ​ദ​യം​മു​തൽ സൂര്യാ​സ്‌ത​മ​യം​വരെ, ഭക്ഷണം കഴിക്കാ​തി​രി​ക്കു​ക​യോ വെള്ളം കുടി​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​ക​യോ ചെയ്‌തേ​ക്കാം. ഈ കാലത്ത്‌ അസുഖ​മു​ള്ള​വ​രോ യാത്ര​യി​ലാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രോ മറ്റേ​തെ​ങ്കി​ലും ദിവസ​ങ്ങ​ളിൽ ഉപവസി​ക്കേ​ണ്ട​താണ്‌. ഈസ്റ്ററി​നു​മു​മ്പുള്ള 40 ദിവസത്തെ നൊയമ്പ്‌ ക്രൈ​സ്‌ത​വ​ലോ​ക​ത്തി​ലെ ചിലരെ സംബന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോ​ളം ഉപവസി​ക്കേണ്ട കാലമാണ്‌. കൂടാതെ, പല മതവി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളും മറ്റു നിർദിഷ്ട ദിവസ​ങ്ങ​ളിൽ ഉപവസി​ക്കു​ന്നു.

ഉപവാസം തീർച്ച​യാ​യും നിലച്ചു​പോ​യി​ട്ടില്ല. അതു പല മതങ്ങളു​ടെ​യും ഭാഗമാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌ നാം ചോദി​ച്ചേ​ക്കാം, ദൈവം ഉപവാസം ആവശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്നു​വോ? ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​കൾ ഉപവസി​ക്കാൻ തീരു​മാ​നി​ച്ചേ​ക്കാ​വുന്ന സന്ദർഭ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടോ? ഇതു പ്രയോ​ജ​ന​പ്ര​ദ​മാ​ണോ? അടുത്ത ലേഖനം ഈ ചോദ്യ​ങ്ങൾ ചർച്ച ചെയ്യും.

[3-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

ജൈനമതം ഉപവാ​സത്തെ ദേഹി​യു​ടെ രക്ഷാമാർഗ​മാ​യി വീക്ഷി​ക്കു​ന്നു

[4-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

രാഷ്‌ട്രീയമോ സാമൂ​ഹി​ക​മോ ആയ കാര്യ​സാ​ധ്യ​ത്തി​നുള്ള ശക്തമായ ഒരു ഉപാധി​യാ​യി മോഹൻദാസ്‌ കെ. ഗാന്ധി ഉപവാ​സത്തെ ഉപയോ​ഗി​ച്ചു

[4-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

ഇസ്ലാം മതത്തിൽ റംസാൻ മാസം ഉപവസി​ക്കുക എന്നത്‌ ഒരു കടമയാണ്‌

[കടപ്പാട്‌]

Garo Nalbandian