Yaka ya 1940, makolwaga obajha omuhudhera Bibiliya ni Anamoona a Yehova. Nuuvira mudhidhi vag’ono, aliwa ohiya omuhudhera Bibiliya, mbwenye amama yomwakela Namasugwera ni Marevista mamodha. Nuuvira yaka ya 1950, amudhaga omurumedha konviti wihina yoona musonkano munlubale onova Yorki.

Nuuvira mudhidhi ddibila Lawrence Jeffries obajha onaredhela vade. Ddibila Jeffries ofuna vanlubale wihina miyo gihudhere ebaribari. Mbwenye vobajhavene, miyo kagarumedha makalelo aliwa yoneliwamo wodhela muselu dha pulitika ni koddo. Miyo omwaddela gegi, akala kavo afuna odhowa okoddoni, amwiddani elabo edha yere odha waMerika wuno wi enipe. Nuuvilela ddibila Jeffries owoga egi: “Ononamo aavi, Yehova eere ddi yahere athu aatene emulabelaga oliye vano edha amwiddani wihina egujhule elabo yela ya Amerika?” Dhithu awogiliye wodhela muselu ola ni muselu dhimodha, dhihigikavihera woonelamo wihina nde gubuwelimi kadhanna mabasa. Dhatedhene dhendha dhahigithukulela miyo vano ofuna ohudhera ebaribari.

Vano miyo obajha ojha mudhidhi gimwilerigi Namasugwera ni marevista mamodha amama yahiyesiwa odispensa. Nuuvira mudhidhi miyo wonelamo wihina gera ohudhera ebaribari, bumwahaya miyo orumedha omuhudhera Bibiliya ni ddibila Jeffries. Vano miyo obajha woona mutugumano dhatedhene ni goothabwa odhiveliwa nde gahudherimi ofiyedha okala namalaleya a muthenga dhixa. Dholuba dhaaga dha mwigumini osadduwa nunona wihina nlabo na Yehova nihaddamela. (Sof. 1:14) Vano kagubuwela odhowa ofakulidade, gafunimi yaali wakavihera amodha ohudhera ebaribari.

Gimarihile ohudhera winlubale diya 13 a Junyu, a 1956, nuuvira Malabo mararu miyo obaddiziwa va  musonkanoni wa nlabo nimodha. Miyo newene kagawubuwela mareeliho gawakelimi, wodhela olabihera egumaaga wihina gihudhere wodhela Yehova ni wahudhiha amodha wodhela oliye.

Nuuvira mweri mitanu na mmodha miyo okala piyoneru regulare. Ministerio do Reino a Dezemburo a1956, ahikanna epaddi yanna musolo “We podi okavihera winahoweleya anamalaleya?” miyo goofuna ni gahikanna efunelo yokavihera mburo wahali anamalaleya owinjhiva.  — Mat. 24:14.

Miyo otamela mburo dhaala onithaniwa Edgefield, oKarolina do Sul. mulogoya wanna anamalaleya annayi. Miyo gaali anetanuya, iyo natugumana nyumba ya ddibila dhaala vasala. Kadda mweri miyo gowakwaniha mawora 100 mmabasani oolaleya. Miyo gakalesa opinyaminyeyene ni mabasa oolaleya ni dhipaddi dha mmuthugumanoni. Yagihagalasa sowihina mudhidhi gathabwimi wapara mabasa ammulogoni, mudhidhi gathabwimi ohudhera dhithu dhowinjhiva wodhela Yehova.

Gahikanna namahudhera anna mburo winahabihiwa anokwa yadhowaga okoyiwa, akala wowaddamela ni Edgefield, oliye ali apama ni ahigivaha mabasa a mudhidhi vag’ono gahowelimi mudhidhi yoole. Oliye ahinivaha mburo vag’ono nalabihedhihu ninga nyumba yOmwene.

Mwana a ddibila Jeffries, ahudhere ni miyo ithaniwa Jeffries, oliye otama o nova York, odha luwani nakalihu. Iyo wambela olaba vamodha ninga apiyonero. Iyo nobolihana koro dhaala anibolihile ddibila.

Mwaha korowa nathabilihu o suli kiyali enene. Kadda muthu wa iyo nomwakela 2 ou 3 dolare kadda labo. Nlabo nimodha gaana korowa yogomihedha wihina gigulena yojha, vano mulobwana dhaala ogikoha egi: “Onowafuna mabasa? Miyo podi wuvahaga dolare mmudha kadda wora.” Miyo olaba malabo mararu gixelaga nyumba dhaala yamagiwa. Miyo wonelamo wihina Yehova ere ogikavihera wihina gidhowegeve gaaparaga mabasa o Edgefield. Ohiya eyo gahanda odhowa woona musonkano munlubale yaka ya 1958 weriwena elabo ya onova York.

Nlabo nanabili na musonkano ole, yahipadduwa ethu yohagalasa. Miyo omunona murogola dhaala ithaniwa Ruby Wadlington, alaba ninga piyonera regulare elabo ya Gallatin, wiEstadu ya Tennessee. Woona wihina iyo aabilene nofuna okala amisiyonariyu, iyo woona mutugumano wa ale enna efunelo yokursari Jiliyadi. Numala iyo wambela olebelana makarta modha ni mukwaye. Nuuvira mudhidhi miyo odhowa owoga mwaha wavathaddo omulogoni waye. Nuwindo miyo opatha mudhidhi oyo wihina gimulobe ntelane. Miyo otamela mulogo wa Ruby, vano, iyo otelana yaka ya 1959.

Nganna yaka 23, miyo othomiwa ninga mudhare okavihera mulogo wo Gallatin, Peeno onithaniwa nikuru nanamaholela mulogo. Mologo wehu wali woroma ddibila Charles aredheliye nuukala nameeddela mulogo. Oliye ali ddibila axagele  mabasaye. Naarive dhigari ndo, oliye ogikohesa makathamiho baani enafwanya addibila ammulogoni, ki nimakalelo baani anameddelela mulogo amodha yakaviheriiwa mulogo ole! Miyo gahihudhera wihina gegi gisunze ethu-sithu, ginohowela wawerana makoho, enaagikavihere wonelamo dhatedhene dhinavolowelavo museluya.

Mweri wa mayu a 1964, miyo winthaniwa wihina gakursari eskola ya anamalaleya Omwene yamanle mweri mmodha o South Lansing wEstadu ya onova York. Anamalaleya ya eskola ele ogikavihera okanna efunelo yohudhera wodhela Yehova ni wunuwelagavove epaddi yomuzimuni.

Janeiro a 1965, Ruby ni miyo othomiwa wihina nalabege ninga nameddelela mulogo. Luwani nathomeliwihu dhahikalawo murudda dhowinjhiva. Yakuma sidadi yo Tennessee ofiyedha waddamela murudda wa Richmond sidadi ya Virginiya. Dhahikalawo mulogo dha estadu ya Karolina ooNorte, Kentucky ni Virginiya osidental. Miyo gowaredhela mulogo dha akaafiri mwaha mudhidhi yole malamulo aantalano yaali Estadu Unidu yowakoddiha azugu otugumana ni akaafiri. Woona wihina addibila yanna dhithu vag’ono epaddi yomwilini, iyo vano nahihudhera ogawana dhithu nannihuna ni ale yahowela nikavihero. Nlabo nimodha nameddelela mulogo dhaala akovelele pamadhene mabasaye, ogihudhiha ethu yathima. Oliye owoga egi: “Okale ddibila kufiyege omutugumanoni ninga patarawu. We onere wanda wakavihera addibila yuwonaga ninga ddibila.”

Mudhidhi naredhelaga mulogo dhaala, Ruby omuhudhihaga namwali dhaala anna mwana mug’ono a yaka mudha. Aahikalawo ddibila amuhudhihege namwali ole, Ruby omuhudhiha alabihedhaga makarta. Nigadhowile waredhela mulogo ola dila yanabili, mwihiyana ole owoona mutugumano dhatedhene. Addibila abiili yaali apiyonero avayekiwa nuutamela mulogo ole, aliwa ohogolowela ohudhera ni murogola ole, vasogolova, oliye obaddiziwa. Yaka ya 1995, nuuvira yaka 30, oBeteli yo Patterson, murogola dhaala odha owoga ni Ruby, ali mwana a mwihiyana ole ahudhere ni Ruby. Oliye ni mamune yanna okursari turma numero 100 ya Giliyadi.

Sirkwitu yanabili nathomeliwihu yakala vaari va Florida. Mudhidhi yole iyo nofuna okanna karo, nuwindo nahifwanya karo nagulihu ni muthengo wokweyene. Mbwenye sumana yoromene karoya ogujhuwa ni kananna korowa wihina nisakanyihena. Nuwindo miyo omuligarela ddibila dhaala gilobaga nikavihero. Vano oliye osakanyiha karo ele, iyo newene nahilivile ethu. Oliye wera: “Ehimala” teto oliye onivaha korowa. Eyo yahigoniha wihina Yehova onowasamalela adharaaye ni gahihudhera wihina nnohowela okala athu ovaha.

Kadda mudhidhi naaredhelihu mulogo, iyo nakalesa vade vaaddibila. Eyo yahinivaha ofuru wokanna wandana wapama. Akala labo dhaala gamulebigimi relatoriyu a mmulogoni nuwindo miyo omwihiya va makinani oleba, vano miyo nuhogolowa emahiyu yele gifunaga gimarihe relatoriyu ole, miyo woona wihina mwana addibila avade nakalihu anna yaka 3 ahigikavihera omuleba. Yaka dhowinjhivadhene gamugumanana ddibila ole, nnothapanyesa wodhela dhithu enriyena.

Yaka ya 1971, miyo othomiwa wi gikale namasogolela a murudda o nova York. Ela yahinihagalasa vanlubale. Mudhidhi gabajhaga wapara mabasa ala ganna yaka 34. Kaafiri obajha okala namasogolela murudda ali miyo, teto addibila yahigakela nuuhagalala.

Ninga namasogolela murudda, miyo gahikanna gari yowahudhiha amudha wodhela Yehova, kadda sumana vamusonkanoni wa nlabo nimodha. Anameddelela amodha yahakovelela mabasiwa ogipitha miyo thabwathabwa ole erilena mwaha wa obaddiziwa waga. Namedelela mmodha ddibila Theodore Jaracz, vasogolova okala epaddi ya nikuru nolamulela. Teto yahikalawo anameddelela mulogo amodha yalaba oBeteli ya oBrooklyn. Mbwenye anameddelela mulogo ni aBetelita yagihiya ootapuwene ni aliwa. Miyo ginotamalela vanlubale makalelo addibila ala yageddihiwa. Miyo gowanda woona makalelo addibila ala yaliwa anamakukula odhivela, makalelo yamudhiveliwa Bibiliya ni makalelo yakaviheriwa ni murimiwa wateene nikuru na Yehova. Wiyeviha wewa wahigikavihera olaba ninga namakavihera murudda.

Yaka ya 1974, nikuru nolamulela wathoma addibila amodha wihina ikale anamasogolela amurudda, olenddoola oKarolina do suli. Ni kiyaliwo malamulo yakoddiha azugu othugumana ni akaafiri. Bumwahaya anameddelela mulogo aatene yotugumana vamodha ni mulogo. Ola waali mudhidhi wohagalasa, otugumana vamodha ni addibila.

Yaka ya 1976, miyo othomiwa wihina gikaviherege oGeorgiya wafwanyeya murudda wa Atlanta ni Kolumbus. Ofiyedha peeno kaginadduwala mwaha wa vamakwelo genrilimina waahima atanu akaafiri yakwile mwaha mulobwana dhaala aapahile nyumbiwa. Makolwiwa yahidhowa ospitale mwaha makwadda yanniwana. Addibila owinjhiva akaafiri ni azugu yahidhowa ospitale wihina yatodole addibila ale. Miyo woona odhivela wa addibila ale yetonyihedhiwa ni addibila amodha. Makalelo ala owoniha odhivela onowakavihera vanlubale addibila wawanana makathamiho.

Yaka ya 1977, iyo withaniwa wihina nalabege oBeteli yo Brooklyn mweri vag’ono. Mabasa ala yajagi omala, addibila abiili anikuru nolamulela, otugumana ni miyo vano aliwa ogikoha akala miyo ni Ruby nofuna olaba oBeteli. Iyo orumedha mutholo ole.

Gihikavihera Departamentu ya mabasa ofiyedha wakwaniha yaka 24, ala mabasa addibila owinjhiva enafwanyiwiwana makathamiho. Mbwenye nuuvira mudhidhi nikuru nolamulela waxagiha addibila ala wapara mabasa ala ni makalelo okweya, elabihedhaga dholaga dha mBibiliyani. Dholaga ndha dhinokavihera Departamentu ya mabasa wawakula makoho orusa. Teto dhoholela ndha dhinowakavihera waxagiha anameddelela mulogo, anamaholela mulogo ni apiyonero. Makalelo ala owaxagiha enowakavihera owinjhiva odhowagave yunuwelaga epaddi yomuzimuni. Eyo enolibiha vanlubale nikuru na Yehova.

Muwari mwa yaka ya 1995 ofiyedha 2018, giharedhela Beteli dhowinjhiva ninga namasogolela a sede Mundiyale, yanoniwe ninga supertendenti zonali. Miyo gotugumana ni addibila o okomisawu yo Filiyale ni amisiyonariyu, wihina galibihe addibila yaala ni wakavihera ni makathamiho ewa. Teto addibila ala yonixagiha vanlubale ni dhotajhiha dhewa. Yotajhiha ya muselu yoola, siila yapadduwile o Rwanda yaka ya 2000. Nahihagalala vanlubale wodhela wawona addibilihu ni emudhi yoBeteli yandile ovuluwa wodhela jenosidiyu apadduwile yaka ya 1994. Addibila ala yahayelela amudhiwa, akwiwa mbwenye naarive dhiga padduwile dhithi dhendha, addibila ala kiyayelele ejhehero, nroromelo ni ohagalala.

Peeno nihikanna yaka 8. Omagomihedho wa yaka 20, ginokosa epaddi ya nikuru na komisawu wi Estadu Unidu. Miyo kaginakannege ohudhera wa vadhulu, mbwenye vano gihudhera dhithu dha thima ni dhinlubale nnikavihero na nikuru na Yehova. Wodhela oxagihiwa wula, ginowanda wasuziha athu amodha ni wakavihera ni ebaribari ya mBibiliyani enakavihere egumiwa yatene. (2 Cor. 3:5; 2 Tim. 2:2) Miyo gahikanna gari yowoona makalelo Bibiliya anakaviheriye athu akanna egumi yapama ni okanna wandana wa vayeka ni Yehova. (Tia. 4:8) Ruby ni miyo nihipatha mudhidhi wihina nakodomedhe addibila. Ela gari ninnihuna yohudhera wodhela Yehova ni yowasunziha athu amodha. Ala mareeliho manlubale mudhaari a yehova anahoweliye wawakela!