Olupe wihina wone muselu dhilimo

Olupele muselu wogwaddela

OHUDHERA 48

‘Mukale oweela’

‘Mukale oweela’

‘Mukale oweela mwa dhatedhene.’​—1 PED. 1:15.

JHIBO 34 Vou Andar em Integridade

DHITHU NNAAHUDHERIHU *

1. Yolaga baani Peduru aavahiliye makiristawu, ki mwahaya bwaddi yolaga ela egakala ninga yorusa oparihedha mabasa?

NAARI ejhehero yehu ekale yodhowa odhulu obe okala elabo yela ya vati, yolaga murumiwi Peduru aavahiliye makiristawu oothikitheriwa ansaka noobajha, podi onikavihera iyo aatene. Peduru ohuleba egi: ‘Woona wi Mulugu ohuwithanani, mukale oweela mwa dhatedhene, mwaha dhihilebiwa: “Mukale oweela, mwaha miyo giri oweela.”’ (1 Ped. 1:15, 16) Madhu ala enotonyihera wi enowandeya iyo omutajhiha Yehova ari yotajhiha enlubale ya muthu oweela. Iyo podi okala oweela mwa dhatedhene. Mwaha okala ohilogomana iyo podi wubuwelaga wi kinandeya. Peduru ahiviriganiha dila dhowinjhivadhene, mbwenye yotajhiha yaye enowoniha wi enowandeya iyo okala ‘oweela mwa dhatedhene.’

2. Va yohudhera ela nnawakule makoho baani?

2 Va yohudhera ela nnere wakula makoho ala enaharela: Okala oweela enatapulela ddi? Bibliya ananihudhiha ddi wodhela oweela wa Yehova? Nnande addi okala oweela mwa dhatedhene? Wiwanana baani orivo okala oweela ni okanna wandana ni Yehova?

OKALA OWEELA ENATAPULELA DDI?

3. Yawogiwa okala oweela athu enubuwela ddi, ki nnafwanya waani ebaribari wodhela muselu yola?

3 Athu owinjhiva yubuwela okala oweela, enubuwela okala muthu oomaleya, anawara guwo dhoogereja ni ahinateya. Mbwenye okala muthu oweela onagiwana kahi yoyo. MBibliyani Yehova anithaniwa ninga ‘Mulugu oohagalala.’ (1 Tim. 1:11) Teto nlogo nnamwebedha nnoniwe ninga nlogo ‘noohagalasa’ (Sal. 144:15) Yesu ahaatoriha ale yawara guwo dhoohiyana naathu amodha, ni yerana opama wewa vamentoni vaathu amodha wihina ethithimihiwe. (Mat. 6:1; Marcos 12:38) Iyo makiristawu enanoneyiha wi niri oweela siyele nnahudherihu mBibliyani wodhela Yehova. Mbwenye iyo nihinona pamadhene wihina Mulugu ehu, kadha onivaha nlamulo niri norusa wiwelela. Mwaha Yehova eraga wi ‘mukale oweela,’ kananganyedha wi nnowanda werana. Mbwenye nihinathi okala oweela, enohoweleya nrajhihe onona, okala oweela enatapulela ddi.

4. Okala ‘oweela’ ni ‘ooyesa’ enatapulela ddi?

4 Okala oweela enatapulela ddi? MBibliyani madhu owi ‘oweela’ ni ‘oyesa’ enatapulela ethu eri yapama epaddi yomwiilini ni epaddi yowebedha. Teto madhu ala podi otapulelaga ethu esakuliwe wihina yaparege mabasa a Mulugu. Ni madhu mamodha nnerege wooniwa ninga athu apama, nakala athu oweela ni oyesa, ni naamulabelaga Yehova ni makalelo apama, ni nakanna wandana wapama nuliye. Mubuwelo yola yowi iyo podi okanna wandana wapama ni Mulugu ehu oweela, winonitikiniha. Thabwathabwa nonelagamo ele Bibliya ananihudhihiye wodhela ekalelo yoweela ya Yehova.

“OWEELA, OWEELA, OWEELA DI YEHOVA”

5. Angero oororomeleya enanihudhiha ddi wodhela Yehova?

5 Yehova doologomana ni doweela ekalelo yatene. Iyo podi wonelamo eyo, nawubuwela madhu yawonge aserafi​—angero yaddamanne ni Mulugu. Amodhaya yahisoriha egi: ‘Oweela, oweela, oweela di Yehova Mulugu anyakoddo.’ (Isa. 6:3) Mwebaribarene wihina angero ekanne wandana wapama ni Yehova, naaliwaya enohowela okala oweela, teto aliwaya boweela. Mwebaribarene mungero anoonyingala mburo-bu-mburo, vinakala voweela. Siyeyo yapadduwe mudhidhi Moses nuwoona nikupu nihiddaga yekiwa.—Êxo. 3:2-5; Jos. 5:15.

Madhu owi ‘Yehova doweela.’ Yahilebiwa vakoveni na lenso apothesana musolo namakutha mukutho (Osugwe ddima 6-7)

6-7. a) Mowiwanana ni Êxodo 15:1, 11, Moses awonge ddi wodhela oweela wa Mulugu? b) Ethu baani yaakavihera amwaana Ezarayeli ohuddiwala oweela wa Mulugu? (Osugwe fotu yavakapani.)

6 Amwaana Ezarayeli nuwabuwa niya yoofila, Moses ahisoriha wi Mulugu ewa doweela. (Omwileri Êxodo 15:1, 11.) Ekalelo yaathu yawebedha amulugu oWijipitu, kiyari oweela. Emodhave yapadduwa ni aKananewu. Webedha wewa wovolowela wapaha ahima ninga mukutho, ni ogonihana yonyakavala. (Lev. 18:3, 4, 21-24; Deut. 18:9, 10) Mbwenye Yehova kaadhe waloba adharaaye werana dhithu dhonyakavala ninga dhendha. Yehova thintxela wa muthu oweela. Ethu yaakavihera amwaana Ezarayeli ohidduwala ela, naali lamina na oru na lenso na namakutha munlubale apothesiyena musolo. Va laminani valebiwe vegi: ‘Yehova doweela.’—Êxo. 28:36-38.

7 Amwaana Ezarayeli aatene yoonaga lamina nne, kiyanganyedha wi Yehova Mulugu oweela. Ki to akala mwaana Ezarayeli kaanna ofuru oomwaddamela namakutha munlubale wihina oone lamina nne, oliye ere oddiwala yowubusedha ele yathima? Naari. Mwaha amwaana Ezarayeli aatene yahiiwa nlamulo nna, nuwileriwa nlamulo vamentoni vaalobwana, ahiyana naanamwani. (Deut. 31:9-12) Mudhidhi yole wahakalevo, were wiwa nlamulo nna nileriwaga: ‘Miyo giri Yehova Mulugu awo . . . mukale oweela, mwaha miyo giri oweela.’ ‘Mukale oweela vamentoni vaga, mwaha miyo Yehova giri oweela.’—Lev. 11:44, 45; 20:7, 26.

8. Ekalele ddi yapama ohudhera Levítico 19:2 ni 1 Pedro 1:14-16?

8 Vano kabeni nnone ethu baani Yehova arumiliye wihina yileriwe vamentoni vaamwaana Ezarayeli. Bi madhu enafwanyeya va Levítico 19:2. Va yolebela yela Yehova owoga ni Moses egi: ‘Owoge ni amwaana Ezarayeli aatene, were: ‘Kadda muthu wa nyu aarihege amaye ni ababe, ni mwakoyege asabadu aaga. Miyo giri Yehova, Mulugu enyu.’’ Podi wera Peduru awagana madhu yala aakongomedhaga makiristawu aatene okala oweela. (Omwileri 1 Pedro 1:14-16.) Ebaribari wi iyo peeno kannawaddihedhiwa ohara malamulo a Moses. Mbwenye naarive dhigari ndo, ele Peduru awongeye, enovahana ni madhu eri va Levítico 19:2, ni madhu mamodha yolebela yafuna yere, Yehova doweela teto ale enamudhivela enohoweleya wilibihera wi ekale oweela. Ela enaapatha athu aatene, naarive akala nihikanna ejhehero yodhowa odhulu obe yokala elabo yela yavati. — 1 Ped. 1:4; 2 Ped. 3:13.

“MUKALE OWEELA MWA DHATEDHENE”

9. Mwahaya bwaddi sapama ohudhera kapitulu 19 a Levítico?

9 Efunelo yehu fumuhagalasa Mulugu ehu oweela, bumwahaya nigafunaga onona makalelo ookala oweela. Yehova anonivaha dhoolaga dhinanikavihera okala oweela. Dholaga dhimodha dhinanikavihere dhinafwanyeya va Levítico 19. Mulobwana dhaala anithaniwa Marcus Kalisch anasuza Ebarayiku, ohuleba egi: “Levítico 19 sovuwesesa opitha kapitulu dhimodha dha livuru nenna. Mwaha malivuru ala matanu enonaddela muselu wamutene.” Nnafuna nsorihe versu dhimodha dha kapitulu ela, dhinanihudhiha dhithu dhathima dha mwigumini mwehu dha kadda labo. Muwari mwa yohudhera ela wubuwela wi dhohudhiha ndha, enadha mundduli mwa madhu enihina: ‘Mukale oweela.’

Nlamulo nowaariha makolo ehu eri va Levítico 19:3, naathukulelege makiristawu wera ddi? (Osugwe ddima 10 ofiyera 12) *

10-11. Levítico 19 ananikongomedha wera ddi, ki mwahaya bwaddi nlamulo nna ndhe nikalege nathima?

10 Yehova nuwoga wi amwana Ezarayeli yohowela okala oweela, oliye wenjhedhedhave egi: ‘Kadda muthu wa nyu aarihege amaye ni ababe . . . Miyo giri Yehova, Mulugu enyu.’—Lev. 19:2, 3.

11 Mwebaribarene nlamulo nna nowawiwelela makolwihu, kannafwanelela ovudhuwana. Onowubuwela mudhidhi ole mulobwana dhala amukohile Yesu egi: ‘Gerena ethu baani yapama wihina gaakele egumi yohimala?’ Yowakula ya Yesu epaddi modha yasoriha egi: warihege makolo awo. (Mat. 19:16-19) Yesu ahaatoriha mafarizewu ni aEskiriba, mwaha aliwa yowerana dhatedhene wi ehaasamalelege makolwiwa. Mwaha wa yeyo, Yesu wera: ‘Nyu munowalupa malamulo.’ (Mat. 15:3-6) ‘Madhu a Mulugu’ yovolowelavo nlamulo nanetanu naari muwari mwa malamulo kumi, ni madhu enafwanyeya va Levítico 19:3. (Êxo. 20:12) Kuddiwale wihina nlamulo nnafwanyeya va Levítico 19:3 nowaariha makolo, enadha mundduli mwa madhu enihina: ‘Mukale oweela, mwaha miyo Yehova, Mulugu enyu giri oweela.’

12. Nnaaparihedhe addi mabasa yolaga eri va Levítico 19:3?

12 Nubuwelaga nlamulo nowaariha makolwihu, kadda muthu podi wikoha egi: ‘Miyo ginowiwelela nlamulo nna?’ Akala onowubuwela wi malabo a mundduli gahere giilibihera dhaaga dhere ogeddela pama, we podi werana masadduwo. Mwebaribarene dhithu dha mundduli kadhinasadduleya, mbwenye we podi othoma ovanene wakavihera makolwawo. We podi omwegeredha porogarama awo wihina ojhege mudhidhi naaliwa, obe wakavihera epaddi yomwiilini obe yomuzimuni. Werana yeyo, onooparihedha mabasa yolaga ya Levítico 19:3.

13. a) Yolaga baani emodha nnafwanyihu va Levítico 19:3? b) Nnande addi ohara yotajhiha ya Yesu enafwanyeya va Lucas 4:16-18?

13 Levítico 19:3 ononihudhiha ethu emodha wodhela okala oweela. Versikulu ola onowoga wodhela omukoya Sabadu. Makiristawu kinawaddihedhiwa wawiwelela malamulo a Moses, bumwahaya kannahowela omukoya Sabadu sumana dhatedhene. Naari dhigari ndo, iyo podi ohudhera vanlubale makalelo amwaana Ezarayeli yamukoyiwa Sabadu, ni mwahaya bwaddi edhe ekalege yapama aliwa werana eyo. Sabadu naali labo nowithuwa vasumanani, ni omwebedha Yehova. * Bumwahaya labo na Sabadu Yesu odhowesa o sinagoga wihina ileri dholebela. (Êxo. 31:12-15; omwileri Lucas 4:16-18.) Nlamulo nnafwanyeya va Levítico 19:3 nnawoga negi: ‘mwakoyege asabadu aaga.’ Eyo enonithukulela ogula mwana mudhidhi kadda labo wihina nipendde dhithu dhomuzimuni. Ki vano, onoonamo wi onohowela osaddula ethu-siithu mwigumini mwawo wodhela nlamulo nna? Waagulaga mwana mudhidhi malabo amatene wihina ohudhere dhithu dhomuzimuni, onere okanna wandana woliba ni Yehova. Eyo siithu yathimaya negi nikale oweela.

OLIBIHE WANDANA WAWO NI YEHOVA

14. Ebaribari baani enafwanyeya va Levítico kapitulu 19?

14 Levítico 19 onowoga dila dhowinjhivadhene dhithu dhinanikavihere okala oweela. Versu ya 4 enakuthula ayi: ‘Miyo giri Yehova Mulugu awo.’ Madhu ala enowogiwa dila dhowakwana 16. Eyo enonubusedha nlamulo noobajha: ‘Miyo giri Yehova, Mulugu awo . . . Kukanne amulugu amodha ahiri miyo.’ (Êxo. 20:2, 3) Makiristawu aatene enafuna okala oweela, ekanne ebaribari wi kaavo ethu newene muthu anaagujhule wandana waye ni Yehova. Woona wi iyo nnathukula ndina nna Namona a Yehova, nihithoma oherana ethu enaatakalihe ndina na Yehova.—Lev. 19:12; Isa. 57:15.

15. Maversikulu a Levítico kapitulu 19 dhinawoga wodhela mukutho, dhinthukulelege wera ddi?

15 Amwana Ezarayeli yowoniha wi yoomurumedha Yehova ninga Mulugu ewa, wodhela wawiwelela malamulo aye. Levítico 18:4 anihina: ‘Mwiwelelege dhothoma dhaaga, mwakoyege malamulo aaga ni mwaparihedhege mabasa. Miyo giri Yehova, Mulugu enyu.’ Kapitulu 19 enoofwanyeyavo malamulo mamodha wa Amwaana Ezarayeli. Versu 5-8, 21, 22 enowoga wodhela mukutho waanenyama. Aliwa yohowela waakutha anenyama ala ni makalelo oofwanelela wihina ehitakalihe dhithu dhootaleleya dha Yehova. Wileri dholebela ndha dhinthukulelege omuhagalasa Yehova, onvaha oliye mukutho dhofwanelela ndo ninga Hebreus 13:15 ananikongomedhiye werana.

16. Nlagano baani enafwanyeya va Levítico 19:19, enaanikavihere woona ohiyana orivo wodhela ale enamulabela Mulugu ni ehinamulabela?

16 Wihina nikale oweela, nithome wihiyaniha ni athu amodha. Mbwenye eyo podi okala ethu yorusa. Malabo mamodha akwihu oskola, oomabasani ni amudhihu ehiri makiristawu, aliwa podi onituja werana dhithu dhinanonge webedha wehu. Eyo yapadduwa, nnohowela othoma ethu yapama. Ki vano, ethu baani enaanikavihere othoma ethu yapama? Kasugwa nlagano napama nnafwanyeya va Levítico 19:19, yolebela ela enihina: ‘kamuware guwo dhisoniwe ni osalu dhohiyana.’ Nlamulo nowahiyaniha amwana Ezarayeli ni malogo mamodha yawaddamele. Peeno kahi ethu yabure owara guwo dhojerimela ni dhathima. Mbwenye iyo kannafuna ohara mweddelo waathu ehinafuna ohara malamulo a Yehova. Naarive athuya ekale akwihu ooskola, oomabasani ni amudhihu ehinamulabela Yehova. Mwebaribarene iyo nnowadhivela amudhihu, ni nnowilibihera wihina naadhivelege amwanddamanihu. Naari dhigari ndo, naafunaga werana dhothoma dhathima dha mwigumini mwehu, ninga adhaari a Yehova, nnathoma wihiyaniha ni athu amodha a mwilaboni. Sapama werana yeyo, mwaha wi naafunaga okala oweela, nnofwanelela okala epaddi ya Mulugu.​—2 Cor. 6:14-16; 1 Ped. 4:3, 4.

Amwana Ezarayeli yahudhere ddi wodhela nlamulo niri va Levítico 19:23-25, ki versikulu ndha dhuhudhihe ddi? (Osugwe ddima 17 ofiyera 18) *

17-18. Nnahudheravo ddi ni livuru na Levítico 19:23-25?

17 Madhu owi ‘Miyo giri Yehova Mulugu awo’, podi wera yahakavihera amwana Ezarayeli ohela wandana wewa ni Yehova mburo wobajha. Ni makalelo baani? Levítico 19:23-25 onowakula. (Omwileri.) Wubuwele makalelo amwaana Ezarayeli yafuniwa wonaga madhu ala, nuuvolowa elabo yothomeliwa. Muthu ahala muthanko wowima, oliye kaajha dhowima dha muthanko ola dhihinavire yaka tharu. Vano yaka yanennayi, dhowimmadha dhogawiwa wihina dhalabihedhiwe oTempulu. Mbwenye yaka yanetanu, mwinya ookanna ofuru yojha dhowima dha muthankoya. Nlamulo nna nowakavihera amwana Ezarayeli woona, wi aliwa yohowela ohupweha dhofuna dhewa mburo wobajha. Aliwa yohoweleya omuroromela Yehova ninga namakabelela ewa, ni wahela mabasa a Yehova mburo wobajha. Vano Yehova erege wasamalela aliwa, yahowelaga ethu-siithu. Teto Yehova ahakongomedha okala athu oovaha, wodhela ovaha dhovelela dhewa oSantuwariyu.

18 Nlamulo niri va Levítico 19:23-25, nnonubusera madhu awonge Yesu va mwaha anniyena va mwangoni. Oliye wera: ‘Kamuthabwege othuwathuwela bure . . . wodhela dhoojha obe dhoong’wa.’ Yesu wenjhedhedhave egi: ‘Babinyu oodhulu ohunona wi munohowela dhithu ndha.’ Mulugu anere onisamalela epaddi yomwilini, ndo ninga anasamaleliye balame. (Mat. 6:25, 26, 32) Iyo nihikanna ebaribari wi Yehova anerege onisamalela. Mwamakalelo ohoneya iyo nnowerana dhovelela dhehu wihina ekaviheriwena addibila oohawa. Teto nnohagalala neraga dhovelela dhehu wihina nikaviherena mulogo. Nakala oovaha Yehova anowoona, teto ohunipaganya wi anere onreeliha. Nakala athu oovaha nnotonyihedha wi nnowonelamo madhu eri va Levítico 19:23-25.

19. Ethu baani yudhivele va yohudhera ela ya Levítico?

19 Ofiyera vala nihoona versikulu dhimodha dha Levítico 19, teto dhihinikavihera woona makalelo ookala ninga Mulugu ehu oweela. Naamutajhihaga oliye, nnowoniha wihina nnafuna nikale ‘oweela mwa dhatedhene.’ (1 Ped. 1:15) Athu owinjhiva ehinamulabela Yehova, ehikalela onamona mweddelo wehu. Teto ela ehaathukulela athu amodha omuthithimiha Yehova. (1 Ped. 2:12) Mbwenye dhihikalawo dhithu dhimodha dhowinjhiva nnafunihu ohudhera va Levítico 19. Ohudhera onaharela, nnere woona wodhela maversu mamodha a kapitulu ela, dhinanikavihere woona dhipaddi dhimodha dha mwigumini mwehu, nnahowelihu ‘okala oweela’ ndo ninga Peduru ananikongomedhiye.

JHIBO 80 Provem e Vejam Que Jeová É Bom

^ paragarafu 5 Iyo nnomudhivela vanlubale Yehova ni nnofuna omuhagalasa oliye. Yehova doweela teto anafuna wihina adhaari aye aatene ekale oweela. Ki vano enowandeya athu ohilogomana okala oweela? Hee, enowandeya. Opwasedha opendda dholaga murumiwi Peduru anivahiliye, ni dholaga Yehova aavahiliye amwaana Ezarayeli, dhinere onikavihera onona makalelo ookala oweela mwa dhatedhene.

^ paragarafu 13 Naafunaga onona dhithu dhimodha wodhela sabadu ni dhithu nnahudherihu, nisugwe yohudhera enihina Há um tempo determinado’ para trabalhar e para descansarva Sentinela a Dezembro a 2019.

^ paragarafu 57 FUTU DHILI EPADDI: Mwana apogoya onoojha mudhidhi ni makolo aye, onomuthukula mwariye vamodha ni mwanaye mwana muhiyana wihina yawaredhele, ni anowilibihera wihina athapanyege malabwene ni makolo aye.

^ paragarafu 59 FUTU DHILI EPADDI: Namalima mukudda Ezarayeli, anoosugwera muthanko dhowima odhanliye.