Olupe wihina wone muselu dhilimo

Olupele muselu wogwaddela

OHUDHERA 42

We onowiwelela mowaguva?

We onowiwelela mowaguva?

‘Thotho dhinadhela odhulu . . . sowiwelela mowaguva.’ — TIA. 3:17.

JHIBO 101 Nimulabele Yehova mowiwanana

DHITHU NNAAHUDHERIHU a

1. Mwahaya bwaddi malabo mamodha eganirusa wiwelela?

 ENOWURUSA wiwelela malabo mamodha? Mwene Davidi malabo mamodha yomurusa wiwelela, bumwahaya oliye adhe alobelaga egi: ‘Muvenyihedhe mmurimani mwaga efunelo yowiwelelani.’ (Sal. 51:12) Davidi oomudhivela Yehova mbwenye naarive dhigali ndo malabo mamodha yomurusa okala owiwelela. Ethu emodhave enonipadduwela, mwahaya bwaddi? Ethu yobajha sowihina nili athu ohulogomana bumwahaya nibaliwe ni ekalelo yohiwelela. Yanabili, sowihina Saddana anowerana dhatedhene wihina nimurugunuwele Yehova ndala ninga oliye. (2 Cor. 11:3) Ni yanatharu, mwaha wi naapeliwe ni athu oohiwelela ‘Muzimu onaweddiha anamwani oohiwelela.’ (Efé. 2:2) Nnohowela wilibihedha vanlubale wihina niwanena ohulogomana wehu ni owanana owaddihedhiwa wa Saddana ni wa elabo ela wihina nikale athu owiwelela. Wihina nande werana eyo nnohowela omwiwelela Yehova vamodha ni ale aavahiliye owedha.

2. Okala muthu ‘owaguva wiwelela’ enatapulela ddi? (Tiago 3:17)

2 Omwileri Tiago 3:17. Tiyagu ahivetheliwa oleba wihina muthu athotho ‘anowaguvela wiwelela’. Eyo enatapulela ddi? Enatapulela wi nnohowela wawiwelela ale Yehova aavahiliye owedha. Mbwenye Yehova kanajheha wihina nawiwelelege ale enaniwaddihedha werana dhithu dhihiniwanana ni efunelo yaye. — Atos 4:18-20.

3. Mwahaya bwaddi ekala ethu yathima vamentoni va Yehova wawiwelela ale anna owedha?

3 Ebaribari wihina sokweya omwiwelela Yehova ohiya omwiwelela muthu, mwaha dhoholela dha Yehova sologomana. (Sal. 19:7) Mbwenye athu enna owedha boohilogomana bumwahaya malabo mamodha kinavaha dhoholela dhapama. Naarive dhigali ndo, Yehova ohavaha owedha abaabi, anamaholela mulogo ni anamathonga. (Pro. 6:20; 1 Tes. 5:12; 1 Ped. 2:13, 14) Nawiwelelaga aliwa mwebaribarene nnamwiwelela Yehova. Ohudhera wula nnere woona makalelo owawiwelela athu evahiwe owedha ni Yehova naarive malabo mamodha ekalaga yorusa wawiwelela ni ohara dhoholela dhewa.

WAWIWELELEGE MAKOLO AWO

4. Mwahaya bwaddi azombwe owinjhiva kinawiwelela makolo ewa?

4 Azombwe yapeliwe ni azombwe amodha ‘yahinawiwelela makolo’ ewa (2 Tim. 3:1, 2) Mwahaya bwaddi azombwe owinjhiva kinawiwelela makolo ewa? Mwaha azombwe amodha enawoona makolo ewa ninga agwalagwambi, dhithu makolo ewa dhinaalobiwa wihina aliwa yerena kadhiniwanana ni ndhe dhineriwana. Azombwe amodha enubuwela wihina elabo ehisadduwa teto makolo ewa ehanlena dhilemelelo dhakale, mwaha wa yeyo dholaga dhewa kadhinakavihera. Ni weya onubuwela ndo? Azombwe owinjhiva enoonamo wihina soorusa ohara yolaga enafwanyeya va Efésios 6:1: ‘Mwawiwelelege makolo enyu mowiwanana ni Nabuya, mwaha eyo sapama.’ Ddiniyani enukavihere ohara yolaga ela?

5. Mwahaya bwaddi Yesu yotajhiha yapama ya mwaana awiwelela makolo aye? (Lukaji 2:46-52)

5 We podi ohudhera okala muthu owiwelela wodhela ohara yotajhiha yowogowa ya muthu anonne wiwelela, Yesu. (1 Ped. 2:21-24) Oliye aali oologomana, mbwenye makolo aye kiyaali oologomana. Naarive dhigaali ndo, Yesu owariha makolo aye, naarive malabo mamodha eviriganihaga obe yahimonelagamo. (Êxo. 20:12) Kasugwa yapadduwe Yesu aganna yaka 12. (Omwileri Lucas 2:46-52.) Yesu vamodha ni amudhaaye yaali oJeruzale, vano ehogolowelaga elabwiwa, makolo aye kiyanonne wi Yesu ahihala oJeruzale. Mwaha wa yeyo Juze ni Mariya wambela onveda Yesu, mbwenye nunfwanya Mariya onvaha nibili Yesu mwaha wathuwathuwiha! Yesu ahafune eere owoga wihina oliye kanna nibili, mwaha aliwa yahikanna mutholo woonona akala aniwa aatene yaali vamodha wihina yambele olenddo wewa. Ohiya eyo, Yesu ahawakula mwamakalelo ookweya ni anriho. Mbwenye Juze ni Mariya ‘newene kiyawonenlemo madhu aawogiye’. Naarive dhigaali ndo, Yesu ‘wawiwelelagave.’

6-7. Ddiniyani enaakavihera azombwe wawiwelela makolo ewa?

6 Ki we enowurusa wawiwelela makolo awo yaviriganiha obe yahuwonelagamo? Ddiniyani enuukavihere? Voobajha, wubuwela makalelo Yehova anakaliiye. Bibiliya anihina wawiwelelaga makolo awo ‘eyo enomuhagalasa Nabwuya.’ (Col. 3:20) Yehova ohunona wi malabo mamodha makolo awo podi ohuwonelagamo pama obe aliwa podi wapandda malamulo ohunandiwe wawonelamo. Naarive dhigaali ndo, wawiwelelaga makolo awo, onomuhagalasa Yehova.

7 Yanabili, wubuwele makalelo makolo awo enakaliwa. Wawiwelega makolo awo, aliwa enohagalala ni enowuroromela. (Pro. 23:22-25) Ohiya eyenove, we onere wandana vanlubale ni aliwa. Muzombwe dhaala anithaniwa Alexandre anakala oBeljika anowoga egi: “Gambelimi werana ndhe makolo aaga yagilobiwa, iyo wandana ni nakala oohagalalene.” b Yanatharu, wubuwele makalelo okala owiwelela peeno enukaviheriwa osogolo. Pawulo, anakala oBrazil, anowoga egi: “Ohudhera wawiwelela makolo aaga wigikavihera omwiwelela Yehova ni wawiwelela ale enna owedha.” Ninga anawogela Bibiliya, sathima wawiwelela makolo awo. Efésios 6:2, 3 anihina: ‘Wihina dhawo dhuweddelege pama ni okalewo malabo owinjhiva mwilaboni muna.’

8. Mwahaya bwaddi azombwe owinjhiva edhe ethomege wawiwelela makolo ewa?

8 Azombwe owinjhiva ehonelamo wi sapama wawiwelela makolo ewa. Luiza, anakala oBrazil, omambelelowene kaanda woonelamo mwahaya bwaddi makolo aye kiyamwenya oliye okanna telefoni. Oliye oowogesa ni makolo aye awaddelaga wihina akwaye aatene yanna yaka dhimodhave ehikanna telefoni. Mbwenye nuuvira mudhidhi, oliye woonelamo wi makolo aye yafuna embarele baahi. Vano oliye anowoga egi: “Wawiwelela makolo aaga kinakala ninga geere omagiwa, mbwenye enakala ninga gimuwanre sintu owibarelana wihina gahitotele ng’ovi.” Elizabeth, murogola dhaala anakala wEstadu Unidu, malabo mamodha enomurusa wawiwelela makolo aye. Oliye onowoga egi: “Gahonelagamo pama mwahaya bwaddi makolo aaga edhe epanddege nlamulo, ginowilibihedha wubuwela makalelo malamulo ewa egibareliwa.” Mônica, anakala wArmeniya, ohufiyedha woonelamo wihina dhithudha dhomweddela pama oliye awiwelelaga makolo aye.

WAWIWELELEGE ‘ANAMATHONGA’

9. Athu owinjhiva enubuwela ddi wodhela wawiwelela malamulo aanamathonga?

9 Athu owinjhiva enowoonelamo wi enowahowela anamathonga ni sapama wawiwelela malamulo mamodha enaakumiha ‘anamathonga’ ala. (Rom. 13:1) Mbwenye malabo mamodha athu yala yoona wihina malamuloya kinadhivela obe boohogowa aliwa enookodda wawiwelela. Motajhiha kasugwa muselu wooliva musoko. Elabo dhaala yoEuropa vaari va athu 4 mmodha wa aliwa anonelamo wi “kanahowela oliva musoko dhahinoneleyamo”, mwaha wa yeyo athu enakala elabo yele kinaliva musoko dhatedhene anamathonga enalobiwa.

Ethu baani nnahudherihu wodhela wiwelela wa Juze vamodha ni Mariya? (Osugwe ddima 10-12) c

10. Mwahaya bwaddi nigawiwelelaga malamulo naarive yahinidhivelaga?

10 Bibiliya anowoniha wi anamathonga enowatatamula makathamiho, enosugweriwa ni Saddana ni mohulegela enere ogujhuliwa. (Sal. 110:5, 6; Ecl. 8:9; Luc. 4:5, 6) Mbwenye Bibiliya mmodhave anowoga wihina ‘ole ahinawiwelela ale enna owedha kaniwelela nlamulo na Mulugu.’ Malabo yala Yehova anowenya wihina anamathonga ekalewo wihina dhithudha dheddege mowegeredheya, teto Yehova anajheha wihina nawiwelelege. Bumwahaya nnohowela ‘wavaha aatene ele enafwaneleliwa,’ ninga motajhiha oliva musoko, waariha ni wawiwelela. (Rom. 13:1-7) Malabo mamodha iyo podi wubuwelaga wi malamuloya kinandhivela, bohogowa ni enere onitotela makathamiho. Mbwenye iyo nnomwiwelela Yehova, teto oliye anowoga wi nnohowela wawiwelela anamathonga. Iyo nnowawiwelela anamathonga ala mwaha wi Yehova anoofuna wihina nawiwelelelege. Mbwenye yaniloba werana ethu enaalupa malamulo a Yehova kannawiwelele. — Atos 5:29.

11-12. Ethu baani Juze ni Mariya yeriliwana wihina yiwelele nlamulo, ki yawakenle mareeliho baani mwaha werana eyo? (Lukaji 2:1-6) (Osugwe fotu)

11 Iyo podi ohudhera ni yopadduwa ya Juze ni Mariya, yaali owiwegeredhene wihina yawiwelele anamathonga, naarive eyo egaali ethu yorusa. (Omwileri Lucas 2:1-6.) Kabeni noone ethu yehile wiwelela wewa mudhidhi Mariya aganna wari. Namathonga oRoma Augusto okumiha nlamulo nawoga wihina athu aatene yohowela ohogolowelela elabo ebaliwiwa wihina elebeliwe. Juze ni Mariya yohowela wedda olenddo yeddaga dila yanna mukitakita wihina efiye oBele walapenle makilometuru 150. Olenddo ole kuwaakale wokweya thabwathabwa wa Mariya anna wari ya mweri 9. Yere ddi ahere ofiya mudhidhi wa Mariya obala egaali mudila? Podi wera aliwa yahithabwa othuwathuwa ni egumi ya Mariya ni ya mwaana afuna obaliwa, aakale Mesiya. Yahafune, ela yere okala ethu yathukule aliwa ohawiwelela anamathonga.

12 Juze ni Mariya kiyathambwe wubuwela dhothuwathuwiha dhewa. Aliwa yahawiwela anamathonga. Mwaha wa yeyo Yehova ahireeliha wiwelela wewa. Mariya ahifiya nubareleya elabo yoBele ni ahimbala mwaana ni egumi yapama teto ahifiyedha wakwaneliha yovuhulela! — Miq. 5:2.

13. Mwahaya bwaddi wiwelela wehu winowakavihera addibila amodha?

13 Wawiwelela anamathonga winonikavihera ni winowakavihera athu amodha. Nimakalelo baani? Ethu yobajha iyo kannasinyusiwa ninga athu amodhaya yahinawiwela malamulo. (Rom. 13:4) Teto wiwelela wehu podi osaddula monelo wanamathonga wodhela Anamoona a Yehova ninga nikuru. Motajhiha, yaka dhowinjhivadhene mundduli elabo yoNijeriya, anyakoddo yahivolowa munyumbani yOmwene mudhidhi wa mutugumano, yavedaga athu yakodda oliva musoko. Mbwenye komandanti aaholela anyakoddo ale, waloba wihina anyakoddo aatene evenyemo munyumbani mune ni owoga egi: “Anamoona a Yehova enoliva musoko.” Nawiwelelaga anamathonga, nnowathukulela athu okanna monelo wapama wodhela Anamoona a Yehova. Vano podi wera osogolo monelo oyo wapama enniwana wodhela Anamoona a Yehova, podi wabarela addibilihu. — Mat. 5:16.

14. Ethu baani emukavihenre mulobwana dhaala okala owaguva wawiwelela anamathonga?

14 Naarive dhigaali ndo, malabo mamodha podi okala ethu yorusa wawiwelela anamathonga. Joana, murogola dhaala anakala wEstadu Unidu anowoga egi: “Yogirusa vanlubale wawiwelela anamathonga, mwaha amudhaaga yahitwabwa wonihiwa goyi ni anamathonga.” Mbwenye Joana wonelamo wihina oohowela osaddula monelo waye. Vobajha, oliye ohiya woona dhithu dhavuwihiwa mu Redes sociais dhawoga obure wodhela anamathonga. (Pro. 20:3) Yanabili, oliye olobela wa Yehova alobaga wihina amukavihere omuroromela Oliyene baahi ni ohuroromela wi anamathonga eneere wanda osaddula elabo yavati. (Sal. 9:9, 10) Yanatharu, oliye ahileri malivuru a nikuru nehu enawoga wodheela muselu ohivolosiya mpulitikani. (João 17:16) Peeno, Joana anowoga wihina wawiwelela ni waariha anamathonga winonivaha “murenddele ni opwaseya.”

WIWELELEGE DHOHOLELA DHA MUNIKURUNI NA YEHOVA

15. Mwahaya bwaddi malabo mamodha ekala ethu yorusa wiwelela dhoholela nnakelihu munikuruni na Yehova?

15 Yehova anoniloba wihina nawiwelelege ale enaniholela mmulogoni. (Heb. 13:17) Naarive namasogolela ehu Yesu Kiristu agaali oologomana, athu analabihedhiye wihina eholelege nlogo naye velaboni yavati bohilogomana. Bumwahaya malabo mamodha enonirusa wawiwelela, thabwathabwa yaniloba werana ethu nahinafunihu. Nlabo dhaala, dhahimurusa murumiwi Peduru okala muthu owiwelela. Oliye ahaddeliwa ni mungero wihina aajhe anenyama yaali ootakala mowiwanana ni nlamulo na Moyizeji. Mbwenye Peduru ahikoodda wiwelela, ohiya dila modha mbwenye dila tharu! (Atos 10:9-16) Mwahaya bwaddi Peduru adhe ahiwelelege? Podi wera oliye koonelamo yoholela ele exa. Mwaha ele Peduru aarumiwiye werana yahithabwa ohiyana ni ele aalemeliye werana. Akala yahimurusa Peduru wiwelela dhoholela dha mungero oologomana, ki wodhela iyo nnaholeliwa ni athu ohilogomana. Futhabwawa!

16. Ethu baani murumiwi Pawulo eriliye, naarive agaakenle dhoholela ahandiye wonelamo pama? (Atos 21:23, 24, 26)

16 Murumiwi Pawulo oowiwelela ‘mowaguva,’ naarive ahoonelagamo dhoholeladha. Makiristawu yaali majudewu, yahiiwa muselu dhowoota dhawoga wihina murumiwi Pawulo aali namavanyiha a nlamulo na Moyizeji ni kaavaha thima malamuloya. (Atos 21:21, nota) Anamaholela yakala oJeruzale owoga ni Pawulo wihina aathukule alobwana annayi aavolowena mutempulu ni itxenihe aharaga mweddelo wewa wihina oliye oonihe wihina oowavaha thima malamulo a Moyizeji. Murumiwi Pawulo ahinona wihina makiristawu kiyahowela wahara malamulo ale, teto oliye keerilena ethu yabure. Naarive dhigaali ndo, oliye ahiwelela ahipambihile. Pawulo ‘waathukula alobwana ale ni odhowa witxeniha mowiwanana ni mweddelo wewa.’ (Omwileri Atos 21:23, 24, 26.) Wiwelela wa Pawulo, wahakavihera addibila okanna wiwanana. — Rom. 14:19, 21.

17. Ohudhenre ddi ni yopadduwa ya Stephanie?

17 Murogola dhaala anithaniwa Stephanie Yahimurusa vanlubale wiwelela yothoma yerilena addibila yaholela mabasa oolaleya elabo yaye. Oliye vamodha ni mamune, yakavihera nikuuru na ewogelo ya elabo emodhaya, teto yaali oohagalaleene yaaparaga mabasa yaale. Mbwenye addibila ooBeteli othoma ofuga nikuuru nne, vano Stephanie ni mamune othomeliwa wihina yakaviherege mulogo onawoga ewogelo yewa. Stephanie anowoga egi: “Miyo guubuwela wi mulogo wa ewogelo yehu kuwahowela nikavihero.” Naarive dhigaali ndo oliye othoma wiwelela. Stephanie anowogave egi: “Nuuvira mudhidhi, iyo wonelamo mwahaya bwaddi addibila ale edhe yeregena yothoma ele. Iyo nahifiyedha okala abaabi mmulogoni yahanna amudhiwa mwibaribarini. Teto ginomuhudhiha Bibiliya murogola dhaala aadduddumandhe epaddi yomuzimuni. Ohiya eyo, ginokanna mudhidhi wowinjhiva wihina gerena ohudhera waga wavayeka. Teto, mubuwelo waga kunaginyemela mwaha giherana dhatedhene ginandimi wihina gikale muthu oowiwelela.”

18. Mwahaya bwaddi wiwelela ekala ethu yapama?

18 Iyo podi ohudhera okala athu oowiwelela. Yesu ahihudhera okala muthu oowiwelela, ohiya mudhidhi wapama baahi mbwenye wodhela goyi oniliye. (Heb. 5:8) Ndala ninga Yesu, malabo owinjhiveene iyo nnohudhera okala athu owiwelela nafwanyiwaga makathamiho. Motajhiha, omambelelo wa mutipa wa koronaviru, iyo nahakela dhoholela dhawoga wihina nihiye olaleya nyumba ni nyumba, teto nihiye otugumana onyumbani yoOmwene. Yahurusa wiwelela yoholela ela? Mwebaribareene wiwelela wawo ohubarela, ohukavihera mulogo okala wowiwanana, teto vadhuluva ohumuhagalasa Yehova. Vano, nili owiwegeredhene wihina nande wiwelela dhoholela dhinakelegihu ohoseya winlubale wabajha. Teto wiwelela dhoholela ndho wineere onivulusa! — Jó 36:11.

19. Mwahaya bwaddi ogafuna okala muthu owiwelela?

19 Nihoona wihina wiwelela winodhana mareeliho. Mbwenye ethu enlubaleya enanithukulela omwiwelela Yehova, fudhivela ninnihuna ni oliye ni efunelo yehu yomuhagalasa. (1 João 5:3) Iyo kannadha nanda omuhogolosela Yehova dhithu dhatedhene dhapama dhinaneereliye. (Sal. 116:12) Mbwenye iyo podi omwiwelela Oliye ni wawiwelela ale enna owedha. Neerana eyo nnere woniha wi nili athu athotho. Teto muthu athotho anohagalasa murima wa Yehova. — Pro. 27:11.

JHIBO 89 Wiwe ni oharihe wi okalena ohagalala

a Mwaha okala ohilogomana, kahi ethu yokweya wiwelela malabo aamatene, naarive akala muthuya ananivaha dhoholela ohukanna oneti wowerana eyo. Ohudhera wula, nnere woona mareeliho enakumelelavo mwaha wawiwelela makolo ehu, ‘anamathonga’ ni addibila enaholela mmulogoni.

b Wihina ofwanye dhithu dhimodha wodhela makalelo othapanya ni makolo awo wodhela malamulo enapanddiwa onawooniwe ninga borusa wawiwelela, omusugwe artigo Como posso me dar bem com meus pais? mu sayitini jw.org.

c OTAPULELIWA WA FOTU: Juze ni Mariya yahiwelela nlamulo na Sezare nawoga wihina kadda muthu adhowe alebeliwe elabo yaye. Ni makalelo mamodhave makiristawu peeno enowawiwelela malamulo a murampani, enoliva musoko ni enohara dhoholela ‘dha anamathonga’ wodhela makalelo oosamalela egumi.