Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Rɩk-y y sẽn wʋmã n zãms ‘neb nins sẽn maand sɩdã’

Rɩk-y y sẽn wʋmã n zãms ‘neb nins sẽn maand sɩdã’

“Bũmb nins fo sẽn wʋm mam noorẽ kaset dãmb wʋsg taoorã, togs-b neb nins sẽn maand sɩdã.”—2 TƖM. 2:2.

YƖƖLA: 123, 53

1, 2. Neb wʋsg tagsg yaa bõe ne tʋʋmd ning b sẽn tʋmdã?

NEB wʋsg tagsdame tɩ ned sẽn tʋmd tʋʋmd ningã n wilgd a sã n tara yõodo. Sɩd me, zĩis wʋsgo, neb sã n seg taab n dat n vẽeneg b mens ne taaba, ned fãa wae n sokda a to a sẽn tʋmd tʋʋmd ninga.

2 Biiblã pʋgẽ, b sã n pʋd neb kẽer yʋya, b mi n kell n togsa tʋʋmd ning b sẽn tʋmde. Wala makre, b wilgame t’a Matye yaa “yaood dɛɛgda,” t’a Sɩmo yaa “zapa,” la t’a Luk yaa “logtore.” (Mat. 10:3; Tʋʋ. 10:6; Kol. 4:14) Wakat ning me, b sã n gomd neb kẽer yelle, b togsda b sẽn tʋmd tʋʋmd ning Wẽnnaam tũudmã pʋgẽ. Wala makre, b gomda rĩm a Davɩɩd yelle, no-rɛɛs a Eli la tʋm-tʋmd a Poll yelle. Nin-kãensã ra nonga tʋʋm nins Wẽnnaam sẽn kõ-bã ne b sũy fãa. Sẽn yaa tʋʋmd ning fãa la tõnd me tar tigingã pʋgẽ, segdame tɩ d nong-a ne d sũur fãa.

3. Bõe yĩng tɩ lebg tɩlɛ tɩ d tẽed-n-taas nins yʋʋm sẽn vẽsgã zãms sẽn pa ta-b bãmbã tʋʋm kẽere? (Ges-y fotã sẽn be yĩngrã.)

3 Tõnd fãa la bal nonga tʋʋm nins d sẽn tar a Zeova tũudmã pʋgẽ wã. D nongẽ lame n kell n tʋm tʋʋm-kãens wakat fãa. Bʋko, a Ãdem yel-wẽndã tɛka, zãmaan fãa neb kʋʋndame n loog t’a to wa. (Koɛ. 1:4) Yaa bũmb sẽn kɩt tɩ yɛl kẽer toeemd kiris-neb hakɩɩkã sʋka. La yʋʋmã noorã, toeeng kẽer pa nana ne-d ye. A Zeova Kaset rãmbã tʋʋmdã pãng tara paasgo, tɩ d tʋmd ne tʋʋm-te-paal wʋsg masã sẽn na yɩl tɩ koe-noogã ta zĩig zãnga. La wakat ninga, yaa toog ne d tẽed-n-taas kẽer sẽn kʋʋl tɩ b zãms tʋʋm-te-paalã tall-n-tʋme. (Luk 5:39) Baa pa rẽ me, b keelmã la b pãngã pa wa saam-biis nins yʋʋm sẽn pa ta bãmbã ye. (Yel. 20:29) Woto yĩnga, saam-biis nins yʋʋm sẽn vẽsgã sã n zãmsd sẽn pa ta-b bãmbã tigingã tʋʋmã, yaa bũmb sẽn zemse, la wilgdẽ tɩ b rata tigingã neere.—Karm-y Yɩɩn-sõamyã 71:18.

4. Bõe yĩng tɩ yaa toog ne saam-biis kẽer sẽn get tigingã yell tɩ b boog b tʋʋm n kõ b tẽed-n-taase? (Ges-y zĩ-gũbrã: “Kẽer sẽn pa rat n boog b tʋʋm n kõ wã võore.”)

4 Pa wakat fãa la yaa nana ne saam-biis nins sẽn get tigingã yellã tɩ b boog b tʋʋmã n kõ b tẽed-n-taas yʋʋm sẽn pa ta bãmb ye. Kẽer yɛɛsda b na n wa reeg tʋʋmd b sẽn nong wʋsgo. Sãnda tagsdame tɩ na n wa kɩtame tɩ pa le yaa wa bãmb n get tʋʋmdã yell ye. B getame tɩ sẽn pa ta-b bãmbã pa na n tõog tʋʋmdã ye. Kẽer me yetame tɩ b pa tar sẽk n na n zãms ned a to tʋʋmdã ye. La saam-biis nins me yʋʋm sẽn nan zemsã segd n maana sũ-mare, sã n wõnd kaoosdame tɩ b pa kõt-b tʋʋm a taaba.

5. Sogs-bʋs la d na n leok sõs-kãngã pʋgẽ?

5 La bõe yĩng tɩ yaa tɩlɛ tɩ yel-gɛtb nins yʋʋm sẽn vẽsgã sõng saam-biis nins yʋʋm sẽn pa ta bãmbã tɩ b wa tõog n tʋm tigingã tʋʋm n paase? Bõe la b tõe n maan n sõng-ba? (2 Tɩm. 2:2) La saam-biig yʋʋm sẽn nan zems sã n naag a tẽed-n-taag sẽn kʋʋl la sẽn tar minim n tʋmdẽ, bõe yĩng t’a segd n tall tagsg la manesem sẽn zemse, la a bao n dɩk yam a nengẽ? D reng n ges a Davɩɩd sẽn sõng a biigã to-to t’a wa tõog n tʋm tʋʋm-kãsenga.

A DAVƖƖD SẼN SÕNG A SALOMO TO-TO

6. Bõe la rĩm a Davɩɩd da rat n maane, la bõe la a Zeova yeel-a?

6 Na maan yʋʋm wʋsgo, a Davɩɩd ra zoet n gilgdame, b sẽn da baood-a n na n kʋ yĩnga. La a sẽn wa lebg rĩm n paam zag-neerã, a gesame tɩ segdame t’a me roog a Zeova yʋʋrã yĩnga. Rẽ n so t’a yeel no-rɛɛs a Natã yaa: “Mam sẽn be roog ning pʋgã maana ne sɛɛdr daado, tɩ Sẽn-Ka-Saab kaoolã koglgã yaool n be fu-roog tẽngre.” A Natã yeela a Davɩɩd yaa: “Bũmb nins fãa sẽn be fo tagsgẽ bɩ f maane, tɩ Wẽnnaam bee ne-fo.” La a Zeova raabã ra yaa toore. A yeela a Natã t’a tɩ yeel a Davɩɩd yaa: “Ka foom n na n me roog ning mam sẽn na n zĩnd a pʋgẽ wã ye.” A togsa a Davɩɩd tɩ yaa a biig a Salomo n na n me roogã. La baa ne rẽ, a Zeova pʋlmame t’a na n kell n zĩnda ne a Davɩɩd. A Davɩɩd manesem yɩɩ wãna?—1 Kib. 17:1-4, 8, 11, 12; 29:1.

7. A Zeova sẽn yeel a Davɩɩd tɩ pa yẽ n na n me wẽnd-doogã, a manesem yɩɩ wãna?

7 A Davɩɩd da rata ne a sũur fãa n me wẽnd-doogã. Dẽnd a sẽn wa n bãng tɩ pa yẽ n na n me wã, tog n sãama a sũur wʋsgo. La ne rẽ fãa, a teela tʋʋmdã a biig a Salomo sẽn da na n wa tʋmã wa a sẽn tõe tɛka. A baoo tʋm-tʋmdba, la a bao sãnem, wanzuri, zũudu, kut la raood n bĩngi. A ra pa bʋʋd b sẽn na n yeel tɩ yaa ned ning n me wẽnd-doogã ye. Sɩd me, nebã wa n boonda wẽnd-doogã t’a Salomo wẽnd-doogo. A kenga a Salomo pɛlg menga, n yeel-a yaa: “M biiga, bɩ Sẽn-Ka-Saab zĩnd ne-fo, tɩ f paam tõogre, la f tõog n me Sẽn-Ka-Saab sẽn yaa fo Wẽnnaamã roogo, wa b sẽn dag n yeel fo wɛɛngẽ wã.”—1 Kib. 22:11, 14-16.

8. Bõe yĩng t’a Davɩɩd ra tõe n tags t’a Salomo pa tõe n ges wẽnd-doogã meeb yelle? Bõe la a maan-yã?

8 Karm-y 1 Kibay 22:5. A Davɩɩd ra tõe n tagsame t’a Salomo nan pa tõe n ges tʋʋm-kãseng a woto yell ye. Sɩd me, a Salomo ra ‘ket n yaa bi-bilf n nan ka mi bũmbu,’ tɩ roogã yaool n yaa ‘sẽn na n zẽk a Zeova yʋʋrã.’ La a Davɩɩd ra miime t’a Zeova na n sõnga a Salomo t’a tõog tʋʋmdã a sẽn kõ-a wã. Sẽn da pak-a masã lebga a maan a sẽn tõe fãa n bao teed wʋsg n bĩng meebã yĩnga, la a sõng a Salomo t’a segl a menga.

NEB A TAABÃ ZÃMSG KÕTA SŨ-NOOGO

Saam-biis nins yʋʋm sẽn nan zemsã sẽn sakd tɩ b kõt-b tʋʋm-kãsemsã noom-d lame (Ges-y sull a 9)

9. Saam-biig yʋʋm sẽn vẽsg sã n bas tʋʋmd t’a tẽed-n-taag sẽn pa ta yẽ reege, bõe yĩng t’a pa segd n sãam a sũuri? Rɩk-y makre.

9 Sã n wa yaa tɩlɛ tɩ saam-biig yʋʋm sẽn vẽsg bas tʋʋmd t’a tẽed-n-taag sẽn pa ta yẽ reege, pa segd n sãam a sũur ye. D fãa miime tɩ sẽn tar yõod n yɩɩd rũndã-rũndã yaa a Zeova tʋʋmdã. Saam-biis nins yʋʋm sẽn nan zemsã sã n paam zãmsg sõma, sõngdame tɩ tʋʋmdã kẽng taoore. D rɩk makre. Biig sã n nan yaa yãaga, a ba wã sã n na n zomb montɛɛre, tõe t’a na n gũusd n geta a sẽn maand to-to wã. Biigã sã n wa n lebg kãsem bilfu, a ba wã sɩngd-a-la montɛɛrã zãmsgo. Tarẽ-n-tarẽ, a na n wa tõe n zomba montɛɛrã a toore. La a ba wã na n ket n wilgd-a-la bũmb kẽere. A na n mi n kõo biigã montɛɛrã t’a rɩk-a. Ba wã yʋʋm sã n tar vẽsgre, na n wa lebga biigã n dɩkd-a. Rẽ segd n sãama a ba wã sũur bɩ? Ayo. A sũur pʋd n na n yɩɩ noog a sẽn paam t’a biigã tõe n dɩk-a wã. Woto me, saam-biig sã n sõng a tẽed-n-taag yʋʋm sẽn pa ta yẽ t’a wa tõe n tʋm tigingã tʋʋma, yaa bũmb sẽn kõt-a sũ-noogo.

10. Mak-sõng bʋg la a Moyiiz kõ-yã?

10 Tõnd ned kam fãa segd n gũusame n da wa maan sũ-kiiri, a to sẽn paam tʋʋmd tigingã pʋgẽ yĩng ye. Rẽ wɛɛngẽ, a Moyiiz kõo mak-sõngo. (Karm-y Sõdb 11:24-29.) Israyɛll neb kẽer sẽn wa n yik n togsd bãngr-goamã, a Zozue yeela a Moyiiz t’a kɩt tɩ b sĩndi. La a Moyiiz leok-a lame: “Fo maanda sũ-kiir mam yĩng la? Baa Sẽn-Ka-Saab sã n dag n pʋdg b Sɩɩgã Israyɛll nebã fãa zutu, n kɩt tɩ b lebg no-rɛɛsdba, yõwã ka yell ye!” A Moyiiz ra miime tɩ bũmb ning b sẽn da maandã tũu ne a Zeova nugu. A ra ratame t’a Zeova nin-buiidã fãa tʋmd tũudmã tʋʋmã. A ra pa baood tɩ yẽ a ye zug zẽk ye. La tõnd yẽ? D to sã n paam tʋʋmd a Zeova tũudmã pʋgẽ, d sũur yaa noog bɩ?

11. Bas tʋʋmd tɩ f to reegã wɛɛngẽ, bõe la saam-biig yeel-yã?

11 Saam-biis wʋsg n sɩng n tʋmd a Zeova tʋʋmdã hal sẽn kaoose. B sõnga kom-bɩɩs tɩ b tõe n tʋm tʋʋm wʋsg siglgã pʋgẽ. D gom d saam-biig a ye yʋʋr sẽn boond t’a Pɩyɛɛr yelle. Yʋʋm 74 la woto a sẽn kẽes a meng zãng a Zeova tʋʋmdã pʋgẽ. A tʋma Erop Betɛll a ye pʋgẽ yʋʋm 35. A yɩɩ biru ning sẽn get koe-moonegã yellã yel-gɛta. A tʋma tʋʋm-kãng n kaoose. Saam-biig yʋʋr sẽn boond t’a Poll n da tʋmd ne-a, t’a wilg-a tʋʋmdã. Tarẽ-n-tarẽ, wa n lebga a Poll n get tʋʋmdã yelle. A Pɩyɛɛr sũur sãama ne rẽ bɩ? Ayo. Ad a sẽn yeele: “Mam sẽn ne saam-biis wʋsg sẽn paam zãmsg n tar minim, tɩ b kõ-b tʋʋm-kãsems woto tɩ b tʋmd sõma wã nooma maam hal wʋsgo.”

D WILG TƖ D NANDA D TẼED-N-TAAS NINS SẼN KƲƲLÃ

12. Yam-bʋg la d tõe n dɩk a Roboaam kibarã pʋgẽ?

12 A Salomo kaalmã poore, a biig a Roboaam n deeg naamã. Sẽn na yɩl n bãng n zã nin-buiidã, a boola tẽngã nin-kẽembã n kos saglse. La a tõdga b saglsã tũubu, n tũ a reed-n-taas saglse. A sẽn maanã baasa wẽnga. (2 Kib. 10:6-11, 19) Rẽ wilgda tõnd bõe? Wilgdame tɩ d sã n kot sẽn kʋʋl-b n tar minimã sagls la d tũudẽ, d tara yam. Yaa sɩd tɩ kom-bɩɩsã pa segd n tagsdẽ tɩ yaa tɩlɛ tɩ b maand yɛlã wa sẽn kʋʋl-bã sẽn minim n maandẽ wã ye. La b segd n gũusame tɩ bũmb fãa pʋgẽ bɩ b ra yɩ tao-tao n tags tɩ b sã n tũ sẽn kʋʋl-bã sẽn yetã pa na n yãk neng ye.

13. Y sã n tʋmd ne saam-biis sẽn kʋʋle, y manesem segd n yɩɩ wãna?

13 Wakat ninga, saam-biis yʋʋm sẽn vẽsg tõe n naag n tʋmda tʋʋmd ninga, tɩ b wa yãk saam-biig sẽn pa ta bãmb t’a get tʋʋmdã yelle. La yɩta sõma tɩ sẽn lebg-a yel-gɛtã sã n wa rat n maan bũmb bɩ a sok sẽn kʋʋl-bã b tagsgo, sẽn na yɩl tɩ b yamã la b minimã naf-a. Saam-biig a Poll sẽn deeg a Pɩyɛɛr zĩig n lebg yel-gɛtã yeelame: “Mam da wae n kota a Pɩyɛɛr saglse, la m maagd m yĩng n kelgd-a. M da sagenda sẽn tʋmd-b ne tõndã me tɩ b maand woto.”

14. Yam-bʋg la d tõe n dɩk a Tɩmote ne a Poll tʋmd-n-taarã sẽn yɩ to-to wã pʋgẽ?

14 Tʋm-n-tʋmd a Poll yʋʋmã ra yɩɩda a Tɩmote hal zĩig sẽn zãre, la b tʋma ne taab yʋʋm wʋsgo. (Karm-y Filip-rãmb 2:20-22.) A Poll wa n gʋlsa Korẽnt tigingã neb n yeele: “Mam tʋma m bi-nongr a Tɩmote sẽn maand sɩd Zu-soaba pʋgẽ wã yãmb nengẽ. Yẽnda na n tẽega yãmb so-tũuds nins sẽn be Kiris pʋgẽ tɩ mam zãmsd nebã, zĩig fãa, wẽnd dotã fãa pʋsã.” (1 Kor. 4:17) A Poll gom-kãensã wilgdame tɩ yẽ ne a Tɩmote ra teenda taaba, tɩ b tʋmd-n-taarã noome. A Poll maaga a yĩng n sõng a Tɩmote t’a bãng “so-tũuds nins” sẽn be Kirist tũudmã pʋgẽ tɩ yẽ a Poll zãmsd nebã. A Tɩmote modgame n zãms rẽ sõma hal t’a Poll sũur da noom ne-a, n kɩs sɩd t’a na n tõog n gesa Korẽnt tigingã neb yell sõma. Kãsem-dãmbã sẽn sõngd saam-biisã sẽn na yɩl tɩ b wa tõog n ges b tẽed-n-taasã yell sõma wã tog n tũu tʋm-tʋmd a Poll mak-sõngã.

TIGINGÃ NED KAM FÃA TARA YÕODO

15. Toeeng ning sã n wa ta tõndo, wãn to la Rom-dãmb 12:3-5 wã tõe n sõng-do?

15 Tõnd vɩɩ wakat sẽn yaa toor fasɩ. Sɩd me, a Zeova siglgã bagb ning sẽn be tẽngã zugã tʋʋm paamda pãng n paasdẽ, tɩ bũmb wʋsg toeemdẽ. La toeeng ning sã n wa ta tõndo, yɩta sõma tɩ d sik d menga, n tẽeg tɩ yaa a Zeova tʋʋmdã na kẽng taoor n segd n pak-d n yɩɩg tõnd mengã raabo. Woto na n sõngame tɩ zems-n-taar kell n zĩnd d sʋka. A Poll yeela Rom tigingã neb yaa: “Mam yeta yãmb ned kam fãa t’a ra tags tɩ yẽnda yaa tɩrg tɩ looge, n kẽes a tagsd moog ye. La bɩ ned fãa paam tagsd sẽn zemse, t’a toe n paam sik-m-menga, tɩ zems ne tẽeb ning Wẽnnaam sẽn kõ-a wã. Sɩd me, a wa tõnd yĩngã sẽn yaa a yembr n tar wil wʋsgã, la tɩ wilã fãa tʋʋm ka yembrã, woto me, baa ne tõnd sẽn yaa wʋsgã, tõnd lagem n yaa yĩng a yembr Kirisã pʋgẽ, n yaa wil ne taaba.”—Rom. 12:3-5.

16. Bõe la kiris-ned fãa tõe n maan sẽn na yɩl tɩ zems-n-taar kell n zĩnd a Zeova siglgã pʋgẽ?

16 Baa d yɛlã sẽn wa n toeem to-to, bɩ d ket n wɩngd ne Rĩungã tʋʋma, a Zeova yʋʋrã zẽkr yĩnga. Y sã n yaa saam-biiga, tɩ y yʋʋmã vẽsge, bɩ y sõng sẽn pa ta-b yãmbã tɩ b wa tõog n tʋm tʋʋm nins y sẽn tʋmdã. Y sã n yaa saam-biig yʋʋm sẽn nan zemse, bɩ y sak tɩ b kõ-y tigingã tʋʋm n paase. Sikd-y y menga, la y waoogd sẽn kʋʋl-bã. Pagbã, rɩk-y-yã a Akila pag a Pirsill togs-n-taare. A teela a sɩdã a tʋʋmdã pʋgẽ ne a sũur fãa, baa b yɛlã sẽn da mi n toeemã.—Tʋʋ. 18:2.

17. A Zeezi ra kɩsa sɩd tɩ bõe la a karen-biisã na n maane? Bõe la a zãms-ba?

17 Neb a taabã zãmsgã wɛɛngẽ, a Zeezi kõo mak-sõng sẽn ka to. A ra miime t’a sã n wa pa le be tẽngã zugu, yaa neb a taab n na n kẽng taoor ne koe-moonegã yẽ sẽn sɩngã. Baa ne a karen-biisã sẽn da pa zems zãngã, a ra kɩs-b-la sɩda, hal n yeel meng tɩ b na n tʋma tʋʋm-kãsems n yɩɩg yẽ. (Zã 14:12) A zãms-b-la koɛɛgã mooneg sõma, tɩ b sɩd moon-a tɩ ta b wakatẽ dũniyã zĩig fãa.—Kol. 1:23.

18. Bõe la d na n wa paam dũni-paalgã pʋgẽ?

18 A Zeezi kũumã poore, a Zeova vʋʋg-a lame t’a leb saasẽ. A kõ-a-la tʋʋm a taaba, la a kɩt t’a yɩɩd “rĩm-dãmba fãa la noyã fãa la pãensã fãa la naam fãa.” (Efɛ. 1:19-21) D sã n tũud a Zeova ne d sũur fãa, baa d sã n maan yõor tɩ Armagedõ pa ta, a na n vʋʋg-d-la dũni-paalgã pʋgẽ tɩ d paam n tʋm tʋʋm wʋsg sẽn tar barka. La masã menga, d paam n tʋmda tʋʋmd sẽn yaa kãsenga: D moonda koe-noogã la d sõngd nebã tɩ b lebgd a Zeezi karen-biisi. Woto yĩnga, d yʋʋm vẽsgame tɩ pa vẽsg me, bɩ d fãa ket n ‘kẽngd taoor Zu-soabã tʋʋmd pʋgẽ’ n paasdẽ.—1 Kor. 15:58.